5 Haziran 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

BEDELİ Ecnebi 2800 Kr. 1800 800 Ay 200 posta İttihsdina memleketler için müddet sirasiyle ir. Abone be- değiştirmek evap için rrektup- 10 kuruşluk pul Wâvesi Iinındir. sene Ay 3Ay » bedeli 3. 'NÜN MESELELERİ imtihanları lesi Tetkik leme imtihanlarında tale belere sorulan sualleri, ni. biz de gördük: Ve bu sual. İrünce, onların güçlüğün- yet edenleri haklı bul elimizden gelmedi. Bu. #indir ki, bugün, bu mevzua a daha dönmek lüzumunu Muz, #if Vekilimi ere verdiği e iğ iğ 3 P şü i Tetkikat yapıyorum: He. karar verecek derecede inmiş değilim!,, uki, o suallerle, talebele- larından anlaşılan bilgi i arasındaki nisbetsizlik, Ylu teikikata lüzum gös- ttek derecede aşikârdi. Fa. Maarif Vekilimizin, lâ en hususatı daha dikkatle geçirmesini, neticede en i kararı vereceğinden emin bekliyoruz: Çünkü âzami hiyetle yapıldığından şüp. niyecek olan bu tetkikat, rin ve talebe velilerinin haklarını meydana çıkar. başka bir netice veremez İhdeyiz: Bunun içindir ki, ve velilerin, neticeyi olarak beklemelerini te zi g“ : Zehirlenenler İistten 19 kişi zehirlenmiş. Bu acı hâvadisi okür o. geçenlerde, süt güğümle. Şıkan eski papuçları hatır- O eski papuçların günün bizi bu neticeye götüre- li değil miydi? bu son hüdiseyle, © eski verdiği dersten lâyıkı fade edememiş bulunma. sını çekmiş oluyoruz. Ne A i ; Verilmesi lâzım gelen en karar, süt satışını menet. *,, diyesimiz geliyor. Çün. Vaziyet karşısında: | Sütsüzlük yüzünden uğrı- miz zarar, sütten uğradığı. rlara müreccahtır!,, der. übalâğa etmiş sayılamıya- *RLİK İŞLERİ : Yoklamaya Davet Askerlik Şubesinden: Subemizde kayıtlı yedek wi. Mikeri memurların senelik yok.. Haziran bidayetinde baş. Ve sonunda nihayet verile, Mtatıbulda bulunanların bir mı yaptırmaları, hariç. | taahhi etmekte, Mariran nihayetine kadar yok, müracaat etmemiş olanlar 1676 No, In kanuna tevfikan Mira cezası hükmedilecektir. Yoklamalarda nüfus hüviyet Bökeri hizmet vesikast (var, sıhhiye raporu, sihhi sw. a ayrıca diploma ve ihtisas bazubentleri görüleceğin. © getirilecektir. yedek subay ve memurun lüriyetini, mühendis, kim. “e doktorlarm ( ihtisaslarımı tasdikli vesaik te istenecek. mektap yolla, ç,, Dir dilekçe ile de müracaat Kir, ama . La Avkerii gubeninden: İZ munlakasında o oturanlar. Mif gedikli erbaş okullarına İN ve kanunda yanlı İşiz ve on sekiz yaşımı tarmamı- İhamlerin kayıt ve kabul i yapılmak üzere 7 Hazi- İ, Prihine kadar şubemize mü- İlân ROMA MUHABİRİMİZİN Bugünkü ITALYANIN 3: Ayrı Cepheden Görünüşü Roma, 28 Mayıs ngiltere ile olan müzükc- relerin birdenbire İtalya iarafından kesilmesinin bir mü. zakere manevresi olduğu müta. Iâasında bulunan ve vaktiyle çok ehemmiyetli mevkiler işgal etmiş olan bir İtalyan dostum bana şu sözleri söyledi: “— İtalya, “Ben bu esrar dö- Tu tavrımia Avrupa harbinin mukadderatı üstünde'ağır bası. yorum. Benden şüphe öttikleri için, müttefikler, en az bir mil. yon 300 bin kişiyi, bir çok tay- yareyi ve gemiyi bugünkü harp sahnesinden uzakta tutmıya mecburdurlar, diye övünüyor; ve “Korsika! Tunus!,, diye hay- kırıyor. “Yani, acaba müttefikler bize buraları tâviz olarak verseler, biz Almanyaya karşı harbe mi gireceğiz? Yahut, bizim için da. ha kolayı: Buraları alsak müt- tefikler bize karşı ihtiyat olarak tuttukları kuvvetleri Almanla. rın üzerine sürebilecekler mi? “İtalyadan yükselen iddinla. rın başka mânası olamaz; İtalya #âvizini alabilse müttefiki Al manyanın yenilmesine demek yardım edecektir. “Bu güzel dostluğa Almanla. rın İiçerlemediklerini zannede. bilir misiniz?,, İtalyanın emperyalizm emelleri vardır. Bu emellerin tahak- kuku bugünkü harbin neticesine bağlıdır. Onun için bugün İtalyada bütün zihinleri işgal eden sual şadur: “Almanlar her türlü kombinezona hazırdırlar, hattâ “Bütün Akdeniz se. nin olsun!, diyebilirler. Fakat, Alman zaferi acaba ne yakit ve nerede doyacak? Bütün Ayrupaya hâkim bir Almanyanın. ayağı dibindeki İtalya İmparatorlukmu veya değilmiş, bu. nun ne hikmeti olal İ talyanın içinde bulunduğu vaziyetten, bu dostum kadar acı acı şikâyet etmiyen belki beş on kişi bulunur, Fa kat İtalyaya dışarıdan ve uzak. tan bakanlar için bunu anlamak biraz güçtür; çünkü İtalyanın üç türlü görünüşü vardır. ve bunları ayrı ayrı tetkik etmek Mziradır: 1 Faşist Partisinin İtalyası; 2 gazetelerin İtalyası 3) İtalyan halkının İtalyası- 1 — Hükümet, Partisinin İtalyası, i y gusu ile günün müthiş tazyikle- ri arasında bunalmış bir halde. dir. Ortada kurtarılmak iste. nen Faşist emperyalizması e melleri var. Bu emellerin tahak. kuku bugünkü harbin neticesine bağlı, Müttefikler tâvizlere ya. naşmıyorlar. Almanlar her tür lü kombinezona ( hazırdırlar; yani Faşist hattâ “bütün Akdeniz senin ol. sun,, diyebilirler; amm4 Alman zaferi acaba ne vakit ve nerede doyacak? Bütün Avrupada hâ- kim bir Almanyanın ayağı di bindeki İtalya İmparatorlukmuş veya değilmiş, bunun ne hükmü olabilir? Mussolini işte bunun için şim. di az konuşuyor; bunun için kararsizdir. 2 — Gazelelerin İtalyasına bakmayınız. İtalya (gazeteleri, (Kont Clano'nun dostu Ansal do'nun Livorno'da çıkardığı Te- legrafo, eski Parti kâtibi Fa. rinacei'nin Cremona'da çikar. dığı Regime Fascista gibi çığırt- kan vilâyet gazeteleri de, Mus. solininin kendi gazetesi olan Popolo d'İtalis da, Hariciye Ne. zeretinin dikte ettiği makaleleri Virginio Gayda imzası ile neş reden Giornale d'İtalla da, niha. ÇARŞAMBADIR ÇARŞAMBA | Metelik Kalmayınca! TV ramvaylarda birinci mev. kl uzun mesafe bileti o. lan yedi buçuk kuruş son vergi kanunları mucibince yedi otuz parsya çıktı. Bu yüzden tram. vaylarda metelik buhranı baş- lamış. Şimdi ne olacak? Herkes bi. letçşilerin yakasına yapışmış: — Metelik te metelik! diye hakkını arıyormuş. Alelhusus kulakları çınlasın! Celâl Muhtar üstadimizin; 098 — Bir meteliğin kiymetini bilmiyen Türk değildir; sözü herkesin kulağında küpe oldu. ğu için, metelik avı şiddetleri miş. Şimdi buna karşı iki çare var: Birisi piyasaya bol miktarda metelik çıkarmak. Bu biraz müşkül ve masraflı olacakmış. İkinci çare daha basit: Yedi otuz paralık biletleri se- kiz kuruşa çıkarmak. Kolayca tatbik edilebilecek olan bu çare. nin birinciye tercih edileceği kuvvetle umuluyor. Ne diyebiliriz. Halkı sıkıntı. dan ve piyasayı metelik buhra. nından kurtarmak için yapılan bu fodakârlığa can kurban. Dua delim ki; kuruş buhranı” yok. O zaman sekiz kuruşluk bi- letlerin sıkıntı çekilmesin diye on kuruşa çıkarılması düşünü. lebilirdi, Yolcuları muzayakaya düşür. memek için fedakârlık mı yok? Nasrettin Hoca merhum bir gün eamide vaaz ederken; — Ey Ümmeti Muhammet! Dua edin ki Cenabı Hak deveye kanat vermedi.. Demiş. — Neden? Diye sormuşlar. — Vallahi damlarımız başı. mıza çökerdi. Cevabını vermiş. Rahmetli sağ olsa idi de açık şehirlerin bombalandığını görse idi, acaba ne derdi? Oda ayrı bir bahis. in Olacak mı, Olmıyacak mı? ikkat ettiniz mi? Şu ku. D ruyamen harp (başladı başlıyalı, kaç yüz türlü tahmin yaptık! Yanam? B. FELEK | Harp Garp cephesinde olrs, yacak dedik. Aksi çıktı. Almanlar İsveçi işgal edecek dedik, Öyle bir şey olmadı. Sovyetler harbe giriyor de. dik. Girmediler. Balkanlara sar- kıyor dedik. Oda fos çıktı. A. merika bügün yarın ilân harp edecek, dodik, hâlâ ses sada yok. Nihayet, her ay harp kâh Balkanlara gelecek dedik, kâh gelmiyecek dedi Ve bütün bu söylediklerimizi de elden geldiği kadar mantıki deliller üzerine bina ettik. Ol- madı vesselâm, Bunun sebebi bizim kısa gö. rüşümüzden değil, bu harp de. nilen belânm divanece bir iş 0. luşundandır. Deli işini, akıl öl çüsü ile ölçmek mümkün mü? Zehirli Süt Bahsi 19 kişi zehirli süt içip basta” lanmışlar. Hemen hastaneye kaldırılmışlar. İneklerde sütü bozuk olan yoktur. Herhalde zehirli deni. len ve içenleri toprağa değilse bile döşeğe düşüren süt mutlaka insanların eline geçtikten sonra bozulmuştur. Gerçi akli başına geldikten sonra insan kendi.sü- tünü içmez. Yalnız pek küçük iken içtiği sütün ne tehlikeli bir mahlüktan çıktığını takdir ede. mediği için emer. Bence zehirli inek sütünün zararı, sütü bozukların ötekini berikini zehirliyebilecek sözle- rinden çok daha az tehlikelidir, Nihayet —sözüm meclisten di. şarı— bir kay eder. Bir iki sür. gün olur. Vaziyeti düzelir, Söz. Je zehirlenenlerin böyle kolay- lıkla fadei afiyet ve bilhaşsa ik- tisabı sıhhat ettikleri görülmüş değildir, Bilhassa ona dikkat o- Tuna! Ben Sana Ne Yaptım? N urullah Ata ve yeni ünv niyle Nurullah Ataç, bir alak çocuk değildir. Hattâ bir çocuk ta değildir. Severim. Sa. mimldir. Gizlisi kapaklısı yok- tur, Yani büsbütün çırılçıplak. tır demek istemiyorum. Gizli kapaklılığı aneak zaruret mik. tarına münhasındır. Üst tarafı varı yoğu meydandadır. Ondan dolayı sözlerine, fikirlerine, tâ- rizlerine ve telmihlerine kıymet veririm. Dün İstanbul gazetelerinden birinde çıkan bir makalesinde: “Felek! Ben ölmeden hük ile yeksön otduğun görsem!” Diye bana beddua ediyor. A. yol Nurullah' Ben sana ne yap- tam. Tercümelerini mi beğen- medim, fikirlerine mi Hiştim Yoksa kendisine mektuplar yaz- dığın Kezibana seni çekiştirdim mi? Nedir benden İstediğin a gö- zümün nuru! Yine Yükseliyormuş! Wah versin! Yükseliyor di. ye haset edecek değiliz Yükselenler daha mı İyi, Bizim kimsenin rifatinde gö. zümüz yok. Herkes böyu kadar değil, kısmeti kadar yükselir Ne kısa boylu müezzinler, ne u- zun boylu kuyucular tanırız de. Zil mi? Yükselmesine £ içerlediğimiz şeyler yalnız yiyecek fiyatları. dır. Kuzu, koyun, hele sığırın yükselmesidir. Bazıları yüksek sesten, bazı: ları yüksek binadan, bazıları yüksek yükseklikten hoşlanmaz. Ben bunlara âldırmam, onun için Eminönünün yükselmesini hoş im. Alelhusus kendi kendine yükselmediği için bunda büyük bir hüner de gör. mem. Hüner bundan sonra baş. byacak, Bakalım bu yükseklikte kalabilecek mi? Yoksa günün birinde o da oturacak mı? MEKTUBU yet İtalyanın en eski, en çok sa. tılan gazetesi olan Corriere del lâ Sera da) hükümeti! uka. rida bahsettiğim “gi mi hiş tazyiklerini, hafifletmi; yariyan. politik organlarıdır. Tazyik yüzünden bu gazeteler Alman ordularını alkışlarlar Tazyik arttı mı, yüksek ve orta okul talebelerine bir iki nüma- yiş yaptırılır, bir iki organizas- yona kârarlar aldırılır; bunları bu gazeteler şişirip yazaslır. Zaten bu gazeteler! halk kültürü nazırlığı (eski matbuat ve Pro pagada Nazırlığı) nin İtalyan matbuatı. bürosundaki resmi muharrirler doldururlar. Meselâ bu sabahki gazeteler de Korsikadan, Tunustan filân bahis yok. Fakat sayfalar Alman ordularının Flandres'teki zefer havadisleri ile dolu. (Bir de, İn. gis askerlerinin Belçikada hal. a zulümler yaptıklarına dair bir haber). Arada, tek sütuna küçük ser- lâvhalar altında. Paris ve Lon- dradan gelme harp haberleri de var, İnsanın, bu serlâvhalara ba-| kınca, Plandreste muharcbey kazanan orduların Alman değil, İtalyan olduklarını zannedeceği geliyor 3—bBu hallerden İtalyen halkının İtalyası müstariptir. Bu halk, bugünlerde şöyle bir hsabın üstüne eğilmiş, düşünü. yor: “Sovyet Rusya engeli olduğu için Balkanlara doğru değil, Fransaya karşı taarruza geçecek mişiz. Fakat Fransa İle aramız. da sarp Alplerin tabii Mejino. su var. Buralarda Fransayı sı kıştırmak için insanlarımızı kir. makta Almanlardan da hesapsız davranmamız lâzim. Korsikaya karşı, Tarablusgerpten Tunusa ve Mısıra karşı bir harekette bulunmamız Akdenize hâkim bir donanmaya malik olmamıza bağlıdır. Hattâ deniz kuvvetle- rimiz, Akdeniz aşırı münakalâ. amızi temin için. Süveyşle Ce belitarıkı zorlyamadıkça biz bi kapalı Akdeniz havuzunun için de ne yapabiliriz? “Fakat Almanya mutlaka bi. rim yardımımızı istiyor. Yar. dım ettik ve Almanya muvafisk oldu. Sonra biz ne olacağız? Bu muharebe memleketler arası bir muharebe değildir; kıtalar ara si bir muharebedir. Alman ta. arruzları, bütün Avrupayı, Uk. rayna ovalarından Batı Akdeni 7i kıyılarına kadar dört yandan istilâ etmek İstiyen eski barbar akınlarına benziyor. En iyisi is. tikbal için yıpranmamış kalmak değil midir?.,, İstisnasız her sınıf halk böy- le düşünüyor; fakat derdini içi» ne akıtıyor. Niçin mi diyorsu. Duz? Size bir fıkra anlatayım: Çenesi filân sarıl bir İtalyan, Fransaya gidiyormuş. Hudutta pasaportunu o muayene Fransız polisi sormuş; — Seyahat maksadinız? İtalyan ağzını göstermiş: — Dişlerim ağrıyor da.. te. davi ettirmiye gidiyorum. Fransız polisi şaşmış: — Tuhaf şey! Sizin İtalyada dişçi yok mu ki? Italyan: — Var, —demiş— olmaz olur mu? Amma orada ağzımı aça. mam ki... F #kat böyle ağzın açamı yan, İstırabı arlan ve böyle hesaplar yapan bu halki, Faşist hükümet, gerçekten ni. yeti varsa, acaba bu müthiş kan denizinin içine sürebilir mi? İnsan düşünüyor: “Bu mem. leket bin yıldır Almanlığa düş. mandır ve bu balk, tarihi se- beplerden başka, turistleri için İngiltereyi ve yüz binlerle İtal. yana vatanlarını unutturacak kadar bol geçim veren Fransayı, hattâ yalnız bu kadarı için, öyle seviyor ki.. Hem de bu milette akliselim vardir... İnsan böyle düşünüyor ve böyle bir delilik yapılacağına bir türlü ee İ balıkçı gemisi bizi kurtardı. Fa. Ex, 13 Milyon Frangın Seyahati «- Bardaki Gizli İşaretler Imanların Belçikayı işgali üzerine, buradaki halkın büyük bir kısmı can havlile ken- dilerini sahile, oradan da ilk bul- dukları vasıta ile İngiltereye a- tıyorlar. Bu kafilelerden biri a. rasında Belçika demiryolları ida- re müdürü mösyö Fernand De- lory de vardır. Beraberinde iki de geniş ve su geçmez bir deri. den yapılmış bavul - getirmiştir. Bavulun içinde Mösyö Delory. nip Alman işgali esnasında Brük İseldeki kasasından kaçırdığı 13 milyon İrank vardır. Mösyö De- lory, seyahetini şöyle e “Vaziyetin vahimleştiğini gö- rünce, hemen ötemizi, berimizi bu meyanda memurin maaşı ©- lan bu 13 milyon frangı yükle- nip yola çıktık. Deniz kenarına vardığımız zaman, burada bula. bildiğimiz yegâne vanıta, motö- rü bozuk bir mavna idi. Can hav- Wile içine atladık. Biz denize açı- lirken, artık Jimanı bombardı. man ediyorlardı. Düşman ateşin- den kaçabilen en son kayık biz. dik. Geriye baktığımız zaman, liman ateşler içinde yanıyordu. Akşama kadar yolumuza devam ettiğimiz halde, hiçbir yana var. madık. Siste kaybolmuştu. İki gün deniz üzerinde kaldık. Bu sefer motörün benzini bitti, Ar- tük kendimizi dalgaların ve rüz- gârın cereyanına birâktık. Tay- yarelerin hücumuna (uğradık. Kurşunlardan bir tanesi bizim bavullara isabet etti; derisini s1. yırdı, gitti. Nihayet bir İngiliz kat gemide hepimize yer yoktu. Bana: “bu bavulları bırak,, diye tutturdular. Ben “İçinde ne ol. duğunu bilseniz, böyle söylemez. | iz,, dedim, Uzun münakaşa- lardan sonra nihayet güç, belâ| hepimiz gemiye sığdık; tabii sar. dalya balığı gibi, birbirimizin ü- zerine istif olmak şartile. Tam! beş günlük güç bir seyahatten! sonra İngiltereye vardık. Bugün bu para bir İngiliz bankasını kasalarında selâmettedir. Çil gi- Ad İİ İİ bi etrafa dağılan Belçika demiryolları m, #atta tediye günü İlân edi tir. * Bardaki Gizli İşaretler ami bir Beşinci tehlikesine karşı gibi açılan İngiliz polisleri, b gün meydana birçok acaip lar çıkarıyorlar. vil polislerle dolu bir barda le bir hâdise olmuştur; Duvar kenarındaki bir m Geçenlerde | iki delikanlı oturuyor. Müzik © iyorlar, şi u hava bu”iki genç göyle konuşuya Esmer uzun boylusu bir me mırıldanıyor: — Hava hazırlığı! Kumral, orta boylu di parmaklarile şifre halinde şeyler yazıyor. tempo tutuyor gibi ise de, verdiği işareti polisler şöyle liyorlar: “Bu, bizim tayyarelere, inmezden evvel aşağıdan veril işarettir. Bununla her hangi *ayya Artık vaziyet sarihtir, po ler de hemen bu açıkgö: kalayıp, karakola götürü Vaziyeti anlatıyorlar. Ku Zahirde mügij yere indirebilirsiniz genci ordunun sırlarını verme diğerini de almakla itham yorlar. Gençler hüviyetlerini! pat edip. vaziyeti izah hekesi bir gülmektir alıyor, Adları Peter Roberts ve rence Wagstaf olan bu iki g üçüncü, dördüncü derecede ler oynıyan iki sinema artisti Son zamanlarda her ikisi de aleyhine yapılan bir propa filminde ral almışlardır. Bu pi | maklarile verdikleri şifreler filmdeki rollerini tecrübede barettir. Fakat fazla hassas © polisler; onları hemen meyd çikarmıştır. ÖĞÜTLERİ — SİNİRLİNİN MİDESİ Sinirlilerin midesi pek karı- şık bir meseledir. Onların he. men hepsi midelerinden şikâyet ederler, fakat şikâyetleri biribi- rine benzemez. Kimisi midesinde ekşiliğin fazlalığını anlatır: Sık sık gaz lar çıkarır ve bunların daima ekşi olduklarını, çıkarken göğ- sünü yaktıklarını söyler.. Ki. misi de midesinin tenbelliğin- den şikâyet eder: Ne yese mi. kalır. Her yemekten idesinin şiştiğini söyler. de gene sık sık gaz lar çıkarır, fakat ekşi değil, Yalnız fena kokulu gazlar. Mide ağrısından şikâyet eden #inirliler de çoktur. Bazısında, mide ağrısı yemek yer yemez başlar, bazısında yemekten bir kaç saat sonra, Gece tatlı uy. kusundan mide sancısiyle uyan. mıya mecbur olanlar da var. dır. Hemen hepsinin dili daima paslıdır, ağzında daima bir aci lık... Onun için bir çoğu cebin de bir ayna taşır, arada sırada çıkararak dilini muayene eder. tazeledikleri zamanlarda dillerine bakmayı unutmazlar. Bir çoğu da cebinde mide ilâçları taşır. Kimisi nane şeke. ri, hem mide sancısını geçi hem de midenin ekşisini arttı rır di; Kimisi de karbonat, Midesine sancı geldiğini hisse. dince ondan avuç avuç yutar sancıyı geçirir, diye. Halbuki karbonat çok olunca sancıyı ge. çirmez, ondan dolayı tekrar bir avuç yutar, Sancı gene geçmez. zavallı sinirli artık umudu ke. ser, dövünür durur. Gene hemen hepsi iştahsızdır. Bazısı yemeğe oturunen biraz yer, fakat istahı çabuk kesilir. Bazısı yemeğinden İptidasından iştahsız kalır. Yemekleri seçrrek yer, şu veya bu yemeğin kendi sine dok: a İşin karışık olması, rinden şikâyet eden sinirlil bulunmasıdır. Sinirlilik nin gerçekten bozulmasına midel ör rasında doğru hissedenlerin d ni olmaz, aksine, sinirlimin 1p desi daha çabuk bozuluru. dede ülser yahut kanser | lunması in de sinirlilik müni değildir. Hele karaci hastalıklarından gelen mide b zukluğu, Sinirlilerin pek çağı da karaciğer zaten yorgun Tunduğundan — onların midi de gerçekten ve çabuk boz Fakat böyle mideleri gerçi ten sadece bozuk yahut hast lanlardan başka gerçekten mit rahatsızlığına tutulmamış liler de vardır. Onların şi ettikleri hal, başka türlü kor larda olduğu gibi, herkes tabii olan bir halin mübal ile devamlı bir korku gelmesi ticesidir. H midesi bir defa, bir kaç bozulur, herkes şu veya bu yi olunca İl meği yemez. Sinrli san bu dabi hali hastalık zanneder, Dilin paslı olm midenin devamlı devamlı i na delâlet etmez Dil mide aynasıdır, sözü her vakit d değildir. Dil mideden başka beplerle de paslı ola kendine en zararsız ai ilâçları bile alması do; maz, Kurbonat, nane şekeri « vamlı surette alınmea türlü lü ve hepsi zararlı mari yapabilirler. ğrusu, mide borukluğum a, vücndünü tekmil mi nirlerden gelebileceği reklerden, karaciğerde! lardan, hormen çıka; lerden ve verem al da gelebilir, vidi ükeri vw