30 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

30.0 vav atese senaamesss seren san se nasamamann BUGÜN ali Fransada Yazan: 0. Rıza DOĞRUL Birkan Kralının teslim ması üzerine Almanla, “Seyi istismar etmek istediler İmali Fransanın günden güs köşesinde en İngiliz İç Hhsız ordusuna var kuvvet. yüklenmeğe başladılar. bütün hedefi, atlarının kesilmemesi ol. halde Alman kuvvetlerinin hattını çek İmkânma set çekmek içi limanını ele geçir- daralan bir il vaziyete düşen kuvvetlerin 8 emeli de bu ricat k ve müttefiklerin Yergue le. İman tehliğlerinin * ehemmi. Dun- anlattığı bir nokta, e limanının ağır topçu . Maksat, Mi ateşine tutulan bu malırı Hlegiliz . Fransz kuvvetle ğe yaramıyacak vaziyette Alman ti bu yüzden, günün askeri kanmıya hu anlatmaktır. rini vermekle &skeri bir mütalân da '*kic ve bu sahadaki İngiliz. | 7 iz kuyvetlerinin ui söyleme'dedir. ikere (o İstihbarat Duff Cooper ise, batında, “bu kuvvet Mztirarı baş göster » bu kuvvetlerin mağlü, İ., söylemiştir. ün İngiliz ve Fransız İde, bu kuvvetlerin vah- İNİ, intizamlarını muhaf, "esek mücadeleye devam et i ni ve Almanlara karşı ,* İuttuklarını bildi bir nokta, »n Yahametidiğ. Üz anlaşılmıyan, daha doğ, anlatılmıyan nokta, Metin derecesi ve © varacağıdır. ie anlamak “$ka çare yoktur. e Cephesinde: İlker cephelerde mühim ie, hâdise “he nehirleri üzerindeki (Sini tahkim için fırsattan etmektedirler. | Müretle bhenin kurulmasını kol iy ve harbin müttefikler muvaffakıyetli ma daha ÇÜhaya girmesine zemin Mtar, taldeki orduların önümüzeki edece; N gelecek ve o zaman Ba mukadderatı iaay ir, San taarruzu burada kırılır Man teşebbüsü yeni mu er kazanmazsa, harp in plânına uygun bir ala) Almanyaya uzun bie hı *tmek mecburiyetinde bı. kan aya bu mechuriyeti ettirmek, o müttefiki: İİ kazanmak hesabına il en mühim adımdır. 8 adım atıldığı Ki, Müttefiklerin İ Müt yi ile takip ediyor. Vetikanda Yeni İtalyan Sefiri kan, 29 (A.A) — Papa, bu iy, apalık nezdindeki Ri, * Sefiri Attolico'yu k ii V6 Sefir kendisine itimat- Mi takdim eylemiştir. ERER S. Hoare “Banyaya Gitti Samuel ba, Lizbona gitmek üzere reden hareket iç * oradan kara tarikile İs. İk,» geçeceği bildirilmekte. ©, ve Büyük Britanya Fev. Sefiri sıfatile vazifesi ba» a. 20(AA)— İle İngil eft, mektedir mahküm Nazırı dünkü miş bir ordu olarak çekile. yorlar. liz ve Fransız kaynakları. gi) #izlemedikle, sonunda beklemek. vuku bulmamakta Yüzden Fransızlar Somme hn mal ordusu, Fran. derleyip, toplanması için bir vazife ifa etmiş, yeni mukad. günlerde ta- çin, sıra Somme deki cephenin ifa edeceği r, belki de müttefik. takdirde, *<i harp, geçen defaki harp galibiyetile ir. Çünkü harp uzadık.| efikler kuvvetlenecek ve zaafa uğrıyacaklardır. " bütün dünya bu şıklar. Süzisinin tahakkuk edece- ol. r, ba Bunların Pek Çoğu Havada Ölmüşler Londra, 29 (A.A) — İyi bir membadayi verilen malümata gör re, Almanlar Holanda üzerine 10 in kadar paraşütçü indirmişler, ve bunlardan en az 7 bini ölmüş tür. Ölenlerin büyük bir 700 ilâ 1000 met ş bir süratle 3 ölmüşlerdir. Bazılarının Imiştır. Alı ate. ağır y halde bulunuyorlardı ki. moto letlerini harekete 20 dakika geçmesi lâzım geliyor. du. Paraşütçülerin ilk işi paraşut lerini yakmak öluyordü. Amster. dama inen paraşütçülerden baz: nm üzerinde polis üniform pe teb. bir va.| prime gıda maddesi ve rüvelver- leri için de 200 kurşun vardır. Parsşütçülerin üzerine havada a. teş etmek çok müşküldü. Zira kı yafetleri yerdekileri şaşrrtıyordu. Beyannameye Tâbi Mükellefler bir / Ankara, 29 (A.A) — Maliye Vekâletinden tebliğ edilmiştir: Bazi vergi ve resimlere zam yapılması hakkındaki 5828 sayılı kanunun muvakkat birinci mad. desi hakkındaki aşağıdaki izaha. tn verilmesi faydalı görülmüş. tür: va. — Bu maddeye göre beyan- name verecek olan İthalâtçılar, vergileri artırılmış veya yeniden vergiye tâbi tutulmuş olan mad. deleri yabancı memleketlerden ithal eden ve bu müddelerin caretile meşgul olanlardır. Bun. lar tcaretile meşgul oldukları maddelerden bir kısmını memle- ket içinde mübayaa etmiş olsalar bile kanunun neşredildiği 27 ma- yıs 1940 tarihinde gerek yabancı memleketlerden ithal, gerek memleket içinde mübayaa etmiş oldukları malların cümlesini be. yannamelerine dercetmiye mec. burdurlar. 2 — "Toptancılar, senelik mu- ameleleri itibarile, satışlarının en az yarısından fazlasını tüccarlara ve i müesseselere yapanlar. dır. Bir sene İçindeki Satışların yarısından daha fazlasını doğru. dan doğruya müstehliklere ya- panlar perakeneci (o addolunur. Perakendeciler beyanname ver- mek mecburiyetinde değildirler. Yalnız kanunun neşri tarihinde yüzer kilodan fazla kahve ve çay ve on tenekeden fazla * benzin mevcudu olan ve bu-maddelerin ticaretile meşgul bulunan pers- kendeciler beyanname vermiye mecburdurlar. 3 — El tezgâhlarında dokun. muş olan ve istihlik vergisine tâbi bulunmıyan pamuk yün ve kıl mensucatın satışile meşgul 0- lanlar toptancı da olsa beysnna- me vermekle mükellef değildir. ler, 4 — Tütün ve müskiret bayile- lay- ha. bü- yün| vaf, müt ma arbi erin ala Bu yeni İbul Jar: takdirde kibrit mevcutlarını dahi beyannamelerinde gistere- ceklerdir. $ — Beyannamelere, kanunun neşredildiği 27 mayıs 1940 günü sabahında (mevcut olan mallar dercolunacaktır. 6 — Şeker ticaretile meşgul o. lan ithalâtçılar, toptancılar, pera. kendeciler ve şeker fabrikaları beyanname vermeğe mecbur de- ğillerdir. Şeker istihlik vrgisine Yapılan kilo başıma yedi kuruş zam, mart ayı zarfında arttırılan fiyat içinde dahil bulunduğu ci- hetle, yeni kanun dolayısile şe. &or fiyatları yükseltilmiyecektir. ri, ayni zamanda kibrit te sattık- | Holandaya İnmek Isteyen /BinAlman Paraşütçü Olmüş -— Müdafaa Londra, 29 | usi) — Amer Kanın milli müdafaa hazırlıklı na fevkalâde bir süratle devam ettiği göze çarpmaktadır. Roosevelt, 7 zattan mürekkep bir milli müdafaa meelisi teşkil edildiğini haber vermiştir. Cenubi Amerikada Yeni Usler Brezilya toprakları üzerinde deniz üsleri ihdası suretile Pans- | me ye Brezilyanın müdafaâsına Amerikanın iştiraki için Rio ile Vaşington arasında görüşmeler devam etmektedir. Son günlerin faaliyetinden mü dafaa tedbirlerinin çok geniş tu. tulduğu ve tehlikeyi şimdiye ka- | dar büyük Okyanustan beklemiş olan Amerikanın Atlas Okyanu. sunda da ciddi tedbirli caat etmek mecburiy, dığı neticesi çıkmakta, almmakta olan tedbirler Şimali, Cenubi Amerikanın topyekün mü dafaasını istihdaf ediyor, Ya lie Atlas Sa Ayan meclisi, Harbiye ve Bak. riye Nezaretlerine cenubi Ame. İ zundan iki gün sonra, çırıldığı anlaşılmıştır. İ olabilir. © iman ordusunun Belçika taarru- Belçika kuvvetleri kumandanı Josef Stendel'in, sahte Belçika zabiti ve askeri esvabı giymiş Alman casus- ları tarafından tevkif olunarak ka- | Belçika müdafaasının çabuk kırılı- şında mahiyeti hayli geç anlaşılan bu esrarengiz tagayyüp hâdisesinin de rolü bulunduğu söylenilmektedir. Bir misal olarak bu iddiada bulu- nanların, tahakkuk edeceği pek sa- nılmyan bir tahminlerine göre, Kral Leopold de aynı âkıbele uğra- | miş, yani Alman casusları tarafın- dan kaçırılmış; ve ordusuna tesli- miyet kumandasını da tazyik altın: da vermek mecburiyetinde kalmış Çünkü, Kralın nerede bulunduğu hâ- lâ anlaşılabilmiş değildir. Bunun içindir ki onun ordusuna verdiği emrin, Fransız ordusuna Almanlar tarafından muhtelif hilelerle veri- len emirler gibi sahte olması ihti- mali de ortaya sürülmekledir. Belçika Ordusunul” hi Oyun Bozanlığı i iz İM arvik.Ş ehrini "S“ Müttefikler Geri Aldılar — m | AlmanlarŞimali Norveçte Geriliyorlar Londra, 29 (Hususi) — Ami. rallik dalresi ile Harbiye Nezare- tinin müşterek olarak neşrettik. leri bir “tebliğde Narvik'in dün akşam müttefik kuvvetleri tara. fından alındığı resmen bildiril. miştir, Fagernes ve Forsneset te müttefiklere geçmi Paristeki Norveç sefareti de Offoten mintakasında Norveç ve müttefik müfrezelerinin mevzile- rini Nygaardsvaat nehrine kadar filerlettiklerini bildirmektedir. Narvik mıntakasında bir şehir, evvelki gün tamamile tahrip edil. İ miştir. 14 Alman tayyaresi 100 İden fazla bomba atmıştır. Bom- bsların isabet ettiği ilk hedefler. den biri, üstünde büyük bir kızıl. heç İşareti bulunan bir hastane srı kurtarmak imkân | Şehir halkından nsöz kalmıştır Cenubunda müttefiki bir kısım cephesini Alman) karşı müdafaa eden Belçikâ dusu, başkumandan unvana ği iz olan Kral Üçüncü Leopoldiğiğ emrile Alman ordusuna tesi oldu. Bunun tafsilâtını gi lerde okudunuz. Artık böy şey yapmıya Kralın salâikiği var mıydı, yok muydu? Bul rını mütalâa etmek sırf mağ kıymeti haiz bir takım edebi siyasiyedir ki; bu koskoca $i yi oyununda maddi bir varlık de etmez. Doğrusunu yapmış olufsa olsun — bu hâl ket mazeretle örtülmesi güç ÖğEİİ çirkinlik arzetmektedir. Çün Belçika Kralı, Alman istilâsp zerine müttefiklerden imdat ÖĞ temiş, onlar da bir tarafiiği Fransada Alman hücumuna “gi ğüs gererken, diğer taraftan en güzide askerlerini Belçi müdafaasına göndermişlerdi. Bugün Alman ordusu tari dan muhasara edilmek tehlil he apaçık maruz olan yarım yonluk müttefik ordusu işte SİMİ yardım kuvvetleridir ki; Şimali deki epheyi tutan Belçika oreiği sunun habersizce Almanlara vi lim olması üzerine vahim Ğİ vaziyete düşmüştür. Eğer Yi rım sürat ve kuvvetinde Fransız taarruzu OAlman ce) sini Somme veya Nenne mel ri üzerinde zorlayıp yarmaâğ bu askerlerin en az yarısı volmak tehlikesine maruzduığiii Dahası var: yi Almanya ile müttefikler andaki ihtilâfın esası, Alma rın müstemleke ve ham mi davasıdır. Kendi kolonileri toprak vermiyen bu iki mi İ ket, Holandanın Felemenk MM distan; ismi altındaki o misteğiği lekesile Afrikadaki zengin çika Kongosu ve Portekizin ya ve Alrikadaki müstemlekgiği ri üzerine de Almanlarla bi yuşma yolunu aramamış ve ği yüzden bugünkü kanlı, tehlil ve âdeta varlık yokluk harhiiği atılmışlardır. | pi Bundan birkaç ay evvel vi rafi yani Holanda, Belgi ve İsveçe ihtarda bulunan Mi ter Churchill, Almanların ile onları da yuta ki ALMAN ig f çi İsterseniz — İngiliz Hava Nezaretinin bir İ tebliğine göre, dün bombardıman edilen Stavanger tayyare meyda. n. üzerinde 22 düşman tayyaresi tahrip edilmiş ve hasara uğratıl. mıştır, Narvik'de 8 düşman tay. yaresi tahrip edilmiş ve hasara uğratılmıştır. 13 İngiliz tayyaresi dönmemiş: Dün akşamki Alman resmi teb- Jiğinde de Norveç hak. 4 hilinde Üsleri Kuruyorlar uriyetlerine “kara; de- nav wetlerini çi maları hususunda yardımda bu- lunmâları için mezuniyet veren ve mümessiller meclisi tarafın. dan evvelce kabul edilmiş olan kanunu tasvip etmiştir. Iki Okyanus Için Yeni File İki Okyanus için iki filo ihdas edileceğinden de ısrarla bahsolun maktadir. Meclis, gemilerin ve donanma- ya ait on bin tayyarenin inşası nn ve 16 bin yeni pilot yeti rilmesinin tâcilini nâtık olan ka. nunu tasvip etmiştir. Diğer taraftan, Roosevelt'in ge. genlerde Avrupaya mümessi! ola- rak göndermiş olduğu Sumner Velles, dün söylediği bir nutukta demiştir »Eguateur'ün şimâlinde olsun cenubunda olsun, Amerikali ol- miyan herhangi bir devlet tara- fından vuku bulacak her türlü taarruz hareketi bütün Amerika devletlerinin emniyetine karşı okumadır. Böyle bir 21 Amerika cümhu kâtı BPCi a şu satırlar v Norveçte müteaddit harp. ge- milerinin yaptığı müzaheretten sonra düşman, Maden demiryolu | civarına asker ihraç etmiş ve Şi. malden Narvike girmiştir. Alman muharebe tayyaresi grupları ci- varda bulunan düşman deniz küv vetlerine hücum etmiştir. Birinci ar Tayyare Yapacak Henri Ford verd katta icap ett sltı ay sonra, Ford otomobil fab. rikalarının günde bin tayyare İ mal edebileceğini o söylemiştir.| sınıftan bir harp gemisine bir Ford, bu şerait dairesinde tayya- | bomba isabet etmiş, bu gemiden relerin maliyet fiyatının sekizde | düman yükselmiş ve müteakıben bire ineceğini ilâve etmiştir. gemi ateşi kesmiştir. 3 kruvazöre, Vergilere Zam İbir torpitoya ve bir kargoya, bü- Birleşik Amerikada kazanç ver yük çapta bombalar isabet etmiş. gilerine yüzde on zam yapılması tir, Asker ihracatına Ankenes ci. hakkında bir kanun lüyihasr tan- | yarında müteaddit bombalar atı)- zim edilmiştir. Bu kanun 683 mil- | mıştır. yon dolarlık bir varidat temin e- yi Mİ decektir. Sovyet - İngiliz Münasebetleri Amerikalılar Çağırılıyor Beyruttaki Amerika Konsolos. Londra, 29 (A.A.) — Avam ka. marasında Sir Stafford Eripps'in luğu Yakm Şarkta oturan Ame. | Moskovadaki memuriyeti hakkın. vermiş ve İcap ederse, Onl zararına olarak Almanlarla Wi şabileceklerini, fakat bunu af) etmediklerini söylemişti. İstilânın üçüncü günü ordu teslim olan o Holandanın Ayi fralya ve Afrikada nüfusu milyonu bulan 2 milyon mu ba kilometrelik, yani Tük nin üç misli genişliğinde temlekeleri olduğu gibi, üç evvel teslim olan Belçikan, Afrikanın en zengin bir ll olan Kongoda iki buçuk mili kilometre murabbaı genişliği bir Oo müstemlel rikalıları mümkün olduğu kadar | çabuk memlekete dönmeğe *da- vet etmiştir. İda sorulan bir suale cevap veren | Bu müstemlekelerin bir Hariciye Müsteşarı Butler bu/mını Almanlara peşkeş çekmeğii hususta yakında beyanatta bulu-|19 Avrupadaki harp tehlikiği nabileceğini ümit ettiğini söyle. j bertaraf edilmiş ve Alman İŞİ miştir. hası da kapatılmış olurdu. Ma Butler, bazı konferansların ve /Xâ zorbalığı karşı küçük mâlleğiği radyo haberlerinin Sovyet aleyh. |lerin boyun oeğmesini imsalii tari temiyüllerinden şikâyet e. |ve medeniyet ahlâkına pi den müstakil mebuslardan Vede, mokrasi prensiplerine mugağiğğ vod'ın ortaya attığı bu mesele ileri belen, Pa yala Boya isti, /miş olan müttefiklerin, bu fi tetkik edeceğini ümit eylemiştir. | vi hareketlerine, Holandi ve hassa (© Belçikanın o mukabel meydandadır. Bu harekete bigi sim vermek bize düşmez, Fi dünyada hiçbir hareketin, siyasi gafların cezası gecikmez) Müttefiklerin Almanlara Weği meğe kıyamadıkları bu müsteniii) lekeleri, korkulur ki; asıl sahijiiği leri paçalarını kurtarmak İçi bizzat kendi ellerile teslime mejii İbur kalmasınlar. i Ankarada Resim © Sergisi Açıldı Ankara, 29 (A.A.)— Güzel Si natlar Birliğinin 7 inci resim sağliği gisi Ankarada sergi evinde 1 Hğiği ziran cumartesi günü saat 16 açılmak üzere hazırlıklar ile, mektedir, z Bu sergide güzel sanatlar bizi İ ğine mensup ressamların 152 eği Atina, 29 (A.A) — Harp de.| Serginin iği müddetçe Yunanista, | çılma merasimi Maarif Vekili nır ihtiyacını temin için Elen hü-| rafmdan yapılacaktır. Sergiği kümetile Yunan armatö bazirana kadar herkes için sında bir anlaşma aktci ve serbest bulunacaktır. 9 İngilterede, Fransada, Amerikada, ve da. ha hirçok memleketlerde yapılan sıkı tahkikat ve tevkifat sırasında katiyetle anlaşılmıştır Ki, bu memleketlere yerleş. miş bulunan Nazi ajanları, ilk iş olarak kendilerini koyu Nazi düşmanı gibi tanıt. mışlardır. Bunun için, bütün bu memle. ketler, en tehlikeli unsurları, böyle Nasi düşmanı tanımmış hattâ o memleketlerin tabiiyetine, ordusuna giri kimseler a- rasında aramakta, ve bulmaktadır. Ame. rikada, kendisini senelerdenberi, koyu hir komünist olarak tanıtmış, hallâ komü. nistlik suçundan hapse bulunan Adolf Tanner'in Nazi teşkilâtmın en faal unsuru olduğu anlaşılmıştır. Bu kabil hâdiselerin vukunndanberi, o bu memle- ketlerde bulunan sözde “N düşmanı,, Almanlardan birçoklarf tevkif edilmiş. lerdir. Bu meyanda, birkaç gün evvel Londrada tevkif olunan marul Nazi düş. manı (©) Bress Fischer; “Almanyanın İç li kitabın müellifiğir. Bu meş- eserinde, Almanyanın iç yüzünü ifşa || etmiş gibi görünen Bress Fischer, dokuz v evvel Gestapo tarafindan idama mah- küm edilmişti. Fakat bugün, bütüm dün. yanın, Gestapo tarafından İdama mah. küm edilmiş bir Nazi düşmanı olarak ta. nıdığı Bress Fiseher'in, bir Nazi olduğu meydana çıkarılmıştır. Escaut'taki Yugoslavya İhtiyat Efradı Terhis Ediyor (Başı 1 incide) masını temin için mezkür depolar stratejik noktalara yapılacaktır. Balkanlarda Propaganda Londra, 29 (A.A.) — İstihbs. rat Nezareti parlâmento müste- şarı Nicolson, celse nihayetinde söz alarak Balkanlarda İngiliz propagandası meselesini mevzuu bahis ederek şunları söylemiştir: «Propagandanın teşkilâ ak üzere olduğunu * bilirim. Tecrübedide ve Balkan. larla umumi münasebat mesele. sini heyeti umumiyesile kontrol edebilecek bir müfettişin âcilen gönderilmesi de tetkik edilmek. tedir. O cephedeki iş k