6 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 6

NORVEÇ HARBİNDEN ALINACAK | DERSLER (Başı 1 incide) Zumdır, Şimdi bitaraflıklarını mu faza ederek vaz'yetlerini kurtaracak. larını zanneden bitaraflar bu tecrü- beden ders almalıdırlar, imal harbinde müttefikleri muvaffakıyetsizliğe sevkeden İkinci sebep te, Almanların daha ev- velden hazırlanarak Norveçi ve Da. nlmarkayı 24 saat zarfında işgal et. meleridir. Yani bu işgal işinde teşebbüs AL| manlara bırakılmış, müttelikler Al. | manyanın arkasından giderek yapı- | lan tecavüzü tamire koşmuşlardır. Binaenaleyh alınacak ikinci ders| şudur: İlk teşebbüsü Almanlara bi.| Ez İ rine rağmen İngiliz ta; Takmamak lâzımdır. Harpte teşebbüs | kimde ise muvaffakıyet onundur. Müttefikler (o ötedenberi teşebbüsü dâima Almanyaya bırakmışlardır Daima arkadan gitmişler, fakat geç kaldıkları için emrivâkileri kabule mecbur olmuşlardır. Bugün Akdeniz. de ve Balkanlarda da yine teşebbü- sün Almanya ve İtalya tarafından yapılmasını beklemek, yine Şimal tecrübesinin tekerrürüne maruz kal. mak demektir. Mademki, Almanya. nin Balkanlara ineceği iddia ediliyor, mademki İtalyanın Almanlarla bir. Jikte hareket edeceği hakkında mslü. mat sahibi olduğumuzu sanıyoruz; © halde Almanya ve İtalyanın taar- Tuzlle meydana çıkacak tehlikeyi karşılamak ve önlemek için şimdiden müttefiklerin teşebbüsü ela almaları ve bu defa da ilk darbeyi fırsatın Almanlara bırakmamaları lâzımdır. * İmalde müttefixlerin muvaf. fakıyetsizliğini tahlili eder. ken, bütün kabahati İngiltere ve Fransanın üzerine yüklemek doğru © değildir. Onlar Norveçe gayri müsait şartlar içinde yardıma koşmıya mec. bur olmuşlardır. Ona rağmen Alman donanmasına mühim zayiat verdir. mişlerdir. Uzak mesafeden gelmele. veçte mühim roller oynamışlardır. Şuphe yok ki, Norveç tehlikeyi vak. İ tinde haber vermiş, müttefiklerin 7) Satemg eke “aga! etmiş bulunsalardı, Almanlar 'nârveçi işgal edemez, hattâ işgale de giebbüs edemezlerdi. İnun için, geçen gün görüştüğüm İle Açlinin dediği gibi: Norveç har. Jr gerek müttefikleri, gerek bitaraf. Jarı uyan. uya yardım gdenbirâ. mil olmalıdır. Baruthanede İnfilâk Nevyork, 5 (A.A) Carrey “New - Jersey” de bir Baruthane, vu. ku bulan bir infilâk neticesinde ha. Tap olmuştur. Hâdisenin bir suikast eseri olduğu zannedilmektedir. — —— ———— kurtaracağız? 16 — Bunun asrilik ve medenilik olduğunu iddia eden yok. Bilâkis, bugünkü medeniyetin en bozuk tara- İı bu salon, ve onun yaşadığı hayat- tur, Aileyi temiz gayesinden uzaklaş. aran da odur, Fakat çalışan kadın değil. Kadın da erkek gibi, bu cemi. yetin unsurudur. Bu cemiyetin için. de müşterek vazifeleri ve müşterek hakları vardır. Her hak, bir emek mukabilidir. Evinin işine bakmıyan, çocuğuna bakmıyan, aile bütçesinde yalnız müstehlik gibi, hem ailede, hem de cemiyette bir fufeyli olarak yaşıyan kadının, vazifesi olmadığı gibi, hakkı da yoktur. Aileyi bozan da budur. Fakat hak tevzi edilirken, bu kadın her hakka sahip olmuştur. Çalışan kadın hem evile, hem çocu. Zile, hem işile meşgul iken, çeşit çe. şit emek sarfederken, hayattan en âx nasip alan, ötekisi hiçbir emek sarfetmediği halde, her hakkı alan. dır. Çalışan kadın bu şartlar dahilin. İyi bir anne ve ev kadını olamı. yorsa, bu tabii değil midir? Kadını bundan fazla nasıl istismar edebhili. riz? Bütün bu şikâyetlerinizin mer. kezi sıkleti neden iş kadınıdır da bu tufeyli kadın değildir? Salon ka- 'dınından şikâyet ediyor, sonra çalı. $an kadınları da isten cekip birer sa. Jon kadını yapmıya çalışıyorsunuz! Diyeceksiniz ki, evlerinde oturup 0. cuklarına baksınlar, ne işe gitsinler, ne de solonda kumar oynasınlar İyi amma, bütçesi kişiyi geçin. diremiyen bir nilede altı tane de ç0. cuk varsa, önlerine konacak sicak hir çorha değil, peynirle ekmek te yoksa, bu kadının evde oturması mi İK ufirhüz çoenk, ve bol nüfus yetiştire çektir? Kadının çalışması bir fantezi değil, ikmendi ve letimai hir varı, rettir.. Bundan ötesi, tekâmülü ve hayatın seyrini durduramıyan lâfu. güzaftır vurmak (3 r Kartaldaki F AN Gelinin anası, bütün köy halkını teessüre düşüren kazanıntaisilâtını anlatıyor Eevelki gece saat 12.30 da Karta. lın Samandra nahiyesine bağlı Kur. nalı köyünde 8 kişinin ölümü, 11 ki. şinin ağır, 4 kişinin hafif yaralan sı ile neticelenen bir infilâk bâdi. olmuştur. Dün vaka mahallinde tahkikat ya. pan bir arkadaşımızın topladığı ma. lümata göre, vaka şöyle cereyan et. miştir: Ayni köy halkından Ahmet kızı 19 yaşında Münevverle İlyas isminde bir genç bundan altı ay evvel birbir. leri ile nişanlanmışlardır. Nihayet, geçen hafta içinde düğüne başlanmış, Fakat köyd bir araya toplanmasına müsait bir n bütün köy halkının yer bulunmadığından bu eğlencer Münevvere sit geniş samanlıkta ya. pılması düşünülmüş, buna her iki tarafın da muvafakat etmesi üzerine akşam saat yediden itibaren 60 ha. neden ibaret olan bütün köyün kadın ve çocukları burada toplanmağa baş. lamışlardır. Bu civardaki köylerde kına gecesi saz çalınması ve gençlerin bir araya saptanıp tetet. Yermeleri Bilet GEMİ a | ğından kadınlardan sesi güzel olan. lar yalnız türküler söyleyip daire'çal mak suretile eğlenmeğe ve bir taraf. tan da Münevverin eline kınalar yek. mağa başlamışlardır. Saat dokuza doğru burası o kadar kalabalıklaş. mıştır ki, çocuklardan bir kısmının tavan arasma benzer bir mahalde oturtulmaları icap etmiştir. Bomba patlıyor Burada oturan Hasan oğlu 9 ya- şında Sabahattin ile arkadaşı 12 y şında Mevlüt gece sant 12.30 da uy küları geldiğini söyliyerek ağlaşma. ğa başlamışlardır. Bunun üzerine ço. cuklar bulundukları mahalden ind rilerek tam annelerinin yanına si rilecekleri sırada müthiş bir infilâk olmuş, samanlık ta temelinden sarsıl. dığı gibi direklerde asılı duran petrol lâmbaları yere devrilmiş ve ortalık zifiri bir karanlıkla beraber kesif bir duman içinde kalmıştır. Biraz evvel genç köy kızlarının yanık şarkılar okuyarak eğlendikleri ve davetlilerini eğlendirdikleri sa. manlık bir anda acı iniltiler, ahlar ve oflarla bir felâket sahnesi halini almıştır. Kuralı küçük bir köy olduğundan jandarma karakolu yoktur. Bunun için köylülerden Hüseyin isminde bi. risi bir ata binerek Kartala gelmiş, vakadan hükümeti haberdar etmiş. . Kaymakam Bahir Öztrak, gece saat 2.30 da müddeiumumi ile Kar. tal, Üsküdar ve Kadıköy hükümet doktorlarını ve onlara yardım etme- leri için iki ebeyi refakatine alarak jandarma kumandanı Şevki Atayla birlikte otomobille Kurna Köyüne hareket etmiştir. Ayrıca iki doktorla Kartal sıhhiye memurunun ve iki hasta nakliye otomobilinin süratlş Kurna köyüne gönderilmesi de temin edilmistir, Yaralılar hastahaneye kaldırılıyor Kaymakam ve doktorlar hâdise mahalline geldikleri zaman 5 kişi. nin vücudünün tamamen parça par. ça olarak öldüklerini, 12 kişinin de çok tehlikeli surette yaralı oldukla. rını görmüşler, birkaç dakika sonra arkalarından gelen hasta nakliye o. tomobilleri ile bunları Haydarpaşa Nümune hastanesine sevketmişler. dir. Ayrıca dört hafif yaralının mü. davatı da köyde yapılmış ve evlerin. de tedavi altıma alırmışlardır. Gün gece geç vakte kadar devam eden tahkikat neticesinde hâdisenii evvelce tahmin edildiği gibi bir kasit eseri değil, bir kaza olduğu anlasıl. miştir. Cünkü İlvasın kövde hicbir jo za Kaymakam, Müddelumumi ve Jandarma kumandanı gelinle damadın hâdise hakkında verdikleri izahatı dinliyorlar düşmanı yoktur. Ve Münevveri de şimdiye kadar başka hiçbir kimse iş. tememiştir. Esasen İlyas nıdır. Ve Münevver de de, sessiz bir kızcağızdır. Henüz elde kati bir delil olmamak. le beraber, hâdisenin tarzı cereyanın. dan vakanın şu suretle vuku bulduğu anlaşılmaktadır: Tavan arasinda oturan çocuklar. dan Sabahattin, orada eskiden kal ma bir bomba bulmuştur. Onun ne olduğunu bilmediği için bulunduğu mahalden inerek annesinin yanma geleceği sırada bomba elinden düş- müş ve derhal ateş almıştır. Saba. battin ile o sirada yanında bulunan arkadaşı Mev vücutlarının par. ça parça olması bu kanaati teyit et. mektedir. Bombanın parçaları bulundu Nitekim dün vaka mahalline giden vilâyet jandarma kumandanı Ziyâ, hâdise yerinde yaptığı tetkikat neti- cesine bombanın bazı demir gksa- manı bulmuş ve bunun bir İngiliz el bombası olduğunu tesbit etmiştir. Hattâ köylülerden birkaç kişi bom.) banın parçalarını görünce, bunlardan birçoğunu kendilerinin de buldukla. rını, fakat bir zarar vermemesi İçin kuyuya attıklarını o söylemişlerdir. Bu vaziyette varılan netice, bu bom. baların işgal senelerine ajt olduğu ve ân şu veya bu şekilde samaniı. ğın tavan araşına konmuş olduğud! Evvelki gece sabaha karşı hssta.| neye kaldırılan 12 ağır yaralıdan Na.| #if kızı 65 yaşında Sıdıka dün ak. şama doğru Nümune hastanesinde ölmüştür. Bu suretle ölü adedi altıya varmıştır. Hastaneden aldığımız ma. lümata göre, diğer yaralıların da sıh. hi vaziyetleri şimdilik ağır ve teh- likelidir, Hâdisede ölenler ve yaralananlar şunlardır; ÖLENLER:; İbrahim kızı 21 yaşın- da Huriye, Hasan oğlu 9 yaşında Sabahattin, İsmail oğlu 12 yaşında Mevlüt Süleyman oğlu 9 yaşında Sudi, Buyram oğlu 12 yasında İhya Nazif kızı 65 yaşında Sıdıka. Ağır yaralılar: Nuri kızı 58 yaşın. da Hatice, Bayram kızı 13 yaşında Melâhat 18 yaşında Mehmet, 9 yaşın. da Suat, 40 yaşında Şerife, 34 ya- şında Şükrüye, 14 yaşında Muhsine, 44 yaşında Zehra ve kızı 6 yaşında Müşerref, 10 yaşında Ziya, 15 yaşın. da Nusret. Hafif yaralılar da İlmiye, Alded. din, Hasene ve Abdullah olarak dört kişiden ibarettir. Damat, gelin ve an. nesi hâdiseden sâlimen kurtulmuş. lardır, Kartal kaymakamının sözleri Kartal kaymakamı Bahir Öztrak, dün geç vakit kendisi ile görüşen bir arkadaşımıza Şu izahatı vermiştir; “— Hâdise, bugün bazı gazetelere aksettiği şekilde, bir sulkast eseri değildir. Münevverin hiçbir erkekle âlâkası olmadığı gibi, İlyas ta kendi halinde bir çobandır. Vedün gece köyde Yabancı hiç kimsenin bulun. madığı da tesbit edilmiştir. Hâdise- nin bir kaza eseri olduğu muhakkak. tır, “Gece saat 3 de uykudan uyandı. rıldım ve derhal Kurnalıya koştum. Vaka yerine vardıktan 10 dakika sonrada yaralılar yola çıkarılmış, yarası hafif olanların omüdavatları yapılmış bulunuyordu. Hâdisede ne gelin ve ne de Hüvey- nin burunlarının bile kânamamış ol. duğuna göre, bunun birçok emsali gibi Umumi Harbin bir yadigân ol. duğu muhakköktır. 22 senedenberi birçok Yerlerde bu gibi hâdiselere tesadüf ediyoruz. pek Mürebbilik Vasfına Uymayan Cezalar Masrif Vekâleti; hususi mektep. lerde Çâlijan ba:ı öğretmen. lerin talebelere kar$ı talimatnamele. re uymuyacak ve mürebbilik vasfına sığmıyacak şekilde za vermelerini doğru bulmamış ve bu hususta bir tamim neşreylemişir. Bu tamimde, bu gibi muallimlerinşiddetle tekiba. ta maruz kalacaklar bildirilmekte. dir Yunan Hududunda Tahşidat Yaptığımıza Dair Haberl (Başı 1 incide) | ile hakkında şu haberi veriyor: İngilterenin Ankara büyük olçisi| Sir Hughe Knatehbull - Hugessen, Bulgar kralı tarafından kabul edilmiş | renin Sofya elçisinin tertip ul resminde; Bulgar Başve- kili, Hariciye ve Harbiye Nazırlarile jgörüşmelerde bulunmuştur. Siyasi mahfiller, bu münasebetle İngiliz veyahut İhgilterenin mütte. fiki kıtalarının Bulgaristandan muh. temel müruru meselesile alâkadar sondajlar yapılmış olmasını müştabat | görmemektedir. Vaziyetin bu inkişafı karşısında, İefkârı umumiye sakin kalmakta de. vam eylemektedir. ROMANYADA Yeni alınan emniyet tedbirleri Bükreş, 5 (A.A.) — Tunanın Ker. Jnavoda köprüsü, üzerindeki münaka, | lâtta herhangi bir sabotaj hareketi. nin önüne geçmek Üzere, geceleri, her cins geminin geçmesi yasak edil. miştir, Diğer taraftan, Romanya hükü. meti, geceleyin Tuna üzerinde sey. fani menetmiştir, Salâhiyetli Rumen mahafilinde İeğylami göre, Romanyadaki ec- Norveçte Şiddetli Harp (Başı 1 ımesidel İrise geçmek niyetindeyim ve oradan da, mücadeleye devam etmek tüzere | Norveçe döneceğim.,, Koht, bundan sonra Alman istilâ. sna takaddüm eden hâdiseleri tek. rTarlamış ve sözlerini şöyle bitirmiş. tir: “Almanyanın memleketimize hü. cumunun çok evvel hazırlanmış ol. duğu hakkındaki kansatimizi hiçbir şey değiştiremez. Garp devletleri, Norveşi Alman“ tazyikinden kurtar. Norveçte son vaziyet Norveçteki harekât hazkında İn. giliz harbiye nezaretinin tebliği şu. dur: “Harekâtın devam etmekte olduğu | Narvik'te işira değer yeni bir şey| yoktur. Yalnız düşman mahdut ha. va faaliyetinde bulunmuştur.., Stokholmden alınan haberlere gö. re, Narvik mıntakasında şiddetli çar. pışmalar vukubulmaktadır. Bu varda Almanlar adım adim geri pi kürtülmektedirler, Liman tenha de. nilebilecek vaziyettedir. Almanların sahil boyunca tuhaşsüt ettikleri anla. şılmaktadır. Narvikin karadan ve denizden şiddetli bir bombardımana Son Vaziyet Karşısında (Başı 1 incide) rarın: vermeğe sevkeden şeyin ne ol- duğunu pek İyi anlıyamadığını yaz. maktadır. Bu gazete diyor ki: “Eğer bu manevranın hedefi Ak- denizde bir taarruz hareketi ise, bu takdirde Fransa ve İngiltere, bu ma. nevranm çok tehlikeli olduğunu, Z- ra İtalyanın her ihtimale karşı ha. zır, hem de tamamen hazır olduğunu unutmamalıdırlar.,, Mossegero gazetesi, İngiliz filosu. nun Akdenizde tecemmüü hedefi ne olursa olsun, İtalyanın hayati men- faatlerini hor şey pahasına müdafaa hususundaki! kati azmini asla değiş tirmiyeceğini söyliyerek diyor ki; “Müttefiklerin kararı, İtalyayı hiç bir surette korkutamaz. Fakat eğer bu tecemmü bir tanrruza başlamak maksadile yapılmışsa, İ mukabelesi seri ve bu da müttefikleri, çok ağır mağlu- biyete uğratacaktır. Diğer taraftan, aynı gazete, dün. yayı korkutmak ve telâşa düşürmek maksadile İngiliz matbuatı tarafın. dan yapılan manevralardan bahsedi. yor. Eğer Büyük Britanya, Dally Te- legraph gazetesinin inandırmak İste. diği gibi, bir tek top atmadan İtalya- yı Akdenizde boğmak istiyorsa, bu takdirde bu plân İtalyan toplar! La- rafından mahvedilecektir. Giornale gazetesi: “Büyük Britan. İ yanın İtaİyayı ve Yugoslavyayı istih.. daf eden ve News Chronicle tarafın. dan ifşa edilen harpcu maksatları, İngilterenin Balkanlardaki maksat. larını #izlemive matuftur” divor. mayı kanlar hir onaya saamalesi | gl . İveçe muntazaman asker sevkine d& | bulunuyordu. Bu gemiler, düşman tanisi bi 0.0.0110 er Yalandır! nebilerin ikametine müteallik oi, vi | tedbirler, sıkı surette tatbik edilmö-M tedir. Fakat İngiliz ve Alman teb sının, toplu bir halde tevkifi ve bh dut haricine çıkarılması mevzuu has değildir. YUNANİSTANDA Yunan kralı Makedonyada Atina, 5 (A.A.) — Kral, Myrina Çayağrı şimendiferinin küşât resmin. de hazır bulunmak üzere dün akşami Makedonyaya hareket etmiştir. Kr: hareketinden evvel Metaksası kabü eylemiştir a | . , Neşrolunan pir emirname ile salp veya mayi halindeki mabrukatta ve bunların bilhassa evlerdeki banyo veya salr husus! hizmetlerde istima. linde tahdidat ihdas etmiştir. YUGOSLAVYADA Alman seyyahı kabul edilmiyor Belgrat, 5 (Hususi) — Yugoslavyı hükümeti, 2000 Alman seyyahinn yazı Yugoslavyanın Adri, linde geçirmeleri hakkındaki Almar talebini reddetmiştir. Hükümet, bu muntakaya yalnız kadın ve çocukları kabul E edebileceğini bildirmiştir. tâbi tutulduğu haber veriliyor. Cenupta, Ester vadisinde Norveç eteleri ile Almanlar arasında birçok çarpışmalar o olmuştur. Norveçlileri Osterdal'da düşmana mühim zaylafi verdirmişlerdir, Norveçlilerin elinde bulunan Rörsos bu sabah Almanlar tarafından şiddetle bombardıman ej dilmiştir. Müteskıben Alman kıta şehre girmişlerdir. Tayyareler şehr$ yedi infilâk bombası atmışlardır. Fransiz askeri mahaliline gi orveçteki müttefik kuvvetlerin y tahşidi. imei bir şekil d veç başlat ı ile, id başkumandal lığı arasında bir mütareke aktolu madığı temin edilmektedir. Böyiğ bir mülarekenin akdi hakkındaki şi yisler münferit vaziyette kalmış bi” zı Nerveç müfrezelerinin düşm; mahalli mahiyette bir anlaşma ya” malarından ileri gelmektedir. İsveçten gelen bir habere gör Almanlar vapur ve tayyarelerle Nof” f De vam ediyorlar. Her gün birçok şilep” ler yüklü olarak Şimale doğru gi mekte ve bunların bir müddet sonrü boş olarak döndükleri görülmekte” dir. Norveç mültecilerini ve Norveçtf bulunan İngiliz sivillerini hamil üğ Norveç vapuru, bugün şimali İskoğ* ya limanlarına geliniştir. Mültecile$i arasında kadınlar ve çocuklar da vef dır, Almanlar Namsus'a girdiler Bugünkü Alman tebliği, Almsf kıtmatının Namses'a girdiğini obüdi riyor. Tebliğde deniliyor k “Tayyarelerle takviye - edilmiş böyül düşman kuvvetleri, Narvikin gimalind mevzilerimize, mükerrer tasrruzlarda Hi luninuşlardır. Bu taarruzlar, Alman b tayyarelerinin yardımile pâskürtülmüştüf Stelnkjeden Trondhelm © şimaline kada kıtaatımız, şimale doğru ilerlemektedif Namsos ve Groeg alınmıştır. Bu munlaki daki Norveç kıtaları kumandanı, kayıt ve sariaz teslim olmuştur. Andalsnesif cenübu şarkisindeki Lesjarkog tayyare KAİ rargâhinda, yanmış 30 İngiliz tayyardiğ bulunmuştur. Teoroş ve Trysii lvarındi araziyi temizlemekteyiz. Bir Alman yaresi benzinsizlikten yere inmeğe mı olmuştur. Mütenddit hafif kurp sefineiiğ ; Norveçe kıtaat ve takviye sevkini temif için dokuz misandanberi faaliyete geçmi ehirlerine ve harp gemilerinin cenahi didine karşı vazifelerini tamamen yaf mışlardır. “Mayin tarama gemileri, karakol gemi” leri, tahtelbahirler, avet ve keşif tayysef” leri, 9 niaandanberi 23 düşman tahtelbf” hirini imha etmişlerdir.” Alman tayyarelerinin bir Ingilif satfıharp zırhlısını batırdıkları be kındak! Alman iddiası, Londrada hayal mahsulü addedilmektedir. . Norveçin talebi Üzerine İsveç b” kümeti, Almanyadaki Norveç mef faatlerinin himayesini deruhte €ğf miştir. Mısırdaki Norveç Gen Konsolosu da vazifesine devam © ceğini bildirmiş ye Noryeçi isti denler tarafından yapılacak tebliği tanımamasını Misir hü tinden talen etmletir. Os