18 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Yazan: Merhumun Oğlu Dr. Kâmil Yazgıç “Peşime Takılmış Olan Polis Memurunu Muhbir Olarak Aldım,, di “— Git, dedim, şu zata söyle ki kendisile bir parça görüşmek isti- yorum.,, İrar sonra, onu karşımda gördüm. Kırk kırk beş yaz- larında, kır saçlı, esmer, gözlüklü, zayıf ve fenâ kılıklı bir adar dı. Kızara bozâra karşıma oturdu. Kendisinden ne istediğimi çok me. rak ettiği, yüzünün çizgilerinden, m sabırsız hareketlerinden belliy. Yemek ısmarlamak istedim: “— Karnım tok, dedi, biraz er. vel yedim!,, Onu çok bekletmeden söze baş- nl takip etmek; vazifesini verdik. leri aşikâr... Benim buna bir diye. ceğim yok. Devlet a haksız yere şüpt ohun hakkıdır. S3n, 4 rlerini yerine getiri tindesin. Bu da senin #azilen, Beniz, pap bun di. j atle devam et, B. nim peş imde do. Tepki e porlarını yaz. Fakat, benim senden, senin vazifenle biç alâkı yan, büsbütün başka bir ri Eğer işine gelir de, kabt hem sen kârlı çıkarsın, ben... Sen, vazifen tcabır, sabah sun. Bi naenal duğunu, herkesi sanlardan birisizin: Orada işittiğin sirkat, cinayet, ce bana sicağı sieağın sin? O mütereddit, düşün arasını soğutmadan fi bir cevap vermesin madan ilâve ettim: Bundan sana hiçbir zarar gelmez: Çünkü, benim o haberleri enden aldığı 1 hiç kimse hiç bir zaman öğrenmiyesektir. Buna sana, ayda a da parâ h şehiziz neler ol. duyan in. onun ter vaki; birak, mu. O hâlâ cevap vermiyor «.— Hem, dedim, bu paranın mik. tarını arttırmak ta senin dir. Eğer, işinde muvaffakıyet gösterirse, az zamanda benden a. lacağın aylığı Iki, hattâ üç misline çıkarabilirsin!,, Bu vaatler, fakir memura çok cazip gelmiş olacaktı ki: “— Pek âlâ, dedi.. Yarından ti bren tecrübeye başlıyalım, Baka. lam becerebilecek miyim?,, Filhakika, ademcağiz, ertesi gün. den İtibaren, bana haber taşımaya başladı. Şehrin bütün sirkat, cerh, cinayet haberleri, bütün zabıta has vadisleri, sıcağı sıcağına elime ge. Miyor ve gazetemde çıkıyordu. Bu suretle de, ben, hafiyeme v paranın bir kaç mislini, gazetemin birdenbire artan satışı sayesinde temin etmiş oluyordum. Halbuki, eğer, gece lokantada 0- tururken peşime düşen sdamdan bu şekilde istifade etmeyi, düşün. meseydim, belki küçük, fakat mü. essir fırsatlardan birisini kaçırmış olacaktım. Bundan da anlaşılır ki, gazete- cilik mesleğinde, insanı muvaffa. kıyete götüren en kıymetli serma- yelerden birisi de, bu göze görün. miyen fırsatlardır. İnsan bazan, bir tek fırsatla birlikte, gazetesinin bütün okuyucularını kaçırebilir!,, elinde- abama sorduğum şeyanı dik. kat suallerden birisi de şu da: debi olanlar hangileridir?,, Onun bu sualime verdiği cevap- ları buraya yazmadan geçemiye- ceğim. Ahmet Mithat Efendi: “.— Ben, diyordu, “edebi,, sayı. labilecek hiçbir eser yazmadım! Çünkü benim, eserlerimin çoğunu yazdığım sıralarda, memlekette, e- debiyattan anlamıyanlar, nüfusu- “— Sizin eserleriniz arasında € muzun bilâ mübâlâğa yüzde dok. sen dokuzümü teşkil ediyordu. De- nim em ek, onları lerine tercüman olr e yapmıya, ne müsait de. debiyat, ne de kaler gildi. Bunun içindir k hududumu bildim, Çi riya çıkmadım, ve ede mitlere, Ekremlere, yani erbabına bıraktım. Fakat, yalan e olsaydı, onla bence, nüfusun ylz- de doksan dokuzu koyu cehaletten tamamile kurtarılamamış olan bir memlekete, henfk, en aydınlık ve basit fikirleri bi nı doyuram va ikram etmek kadar har i. Bu kanaate oldi çindir ki, eserlerini mimiyetle takdir etti dex şair garip bir ine » aç n ve Fikretin bü- xbere bilen ve ga- arı. içinde, devri. unmış ediplerinin İmza. larını toplayan Ahmet Mithat E- fendi, o sözlerinde ban, . yüzlerce &scr yazdığı halde, bir edip sayıl mayışının isyanını sezerdim, Yoksa Ahmet ratın, edebiysta ve şi. Tşt duyduğu meftun zetesinin $a; lerce malümdur. O arken, matbaacılıfa fi. ilen intisabının hikâyesini de ur tamıyacağım: Ahmet Mithatın mat tına atılmıya davrandığı sıralarda İstanbulda yalnız üç matbaa mev- cuttu. Ahmet Mithat gibi, adı, sas ni meçhul bir İnsanın, bu matbaa. larda kendine bir yer bula m kestirmek hiç te güç değildir. Fakat her kapının yüzüne kapa. taldığını Ahret Mithatın, cürete yak! acetini kırama- mıştır. O . kendişinin de itiraf « tiği gibi - büyü sermaye istiyen bu işi, on parasız başarınıya kalka. #yor. On parasız.. Derken, müba- İsa ettiğim sanılmasın: Çünkü o sıralarda şiddetli ihtiyaç yüzünden tevcesinin esvaplarmı satmak mec. büriyetini bile duym Mithat, ömrünün en parasız gün- lerin! yaşamaktaydı Fakat o, buna rağmen, sefaletter yılmıyor, ilk iş olarak togre taşı buluyor, bir silindir yaptırıyor, üzerine bir çuha sa- rıyor ve biribirine muvazi iki de. mir üzerinde hareket eden bu çu- ha kaplı silindirle, o litograf taşır baskı makinesi yerine kullanıyor, bir kasa da hurufat tedarik edin. ce, derhal işe başlıyor. Kendisi ya. zıyor, teyzem yazılan yazıları di- ziyor. Annem, kocası tarafından basılan formaları katlıyor, halam da, katlanan formaları tutkallama işini görüyor ve bu (Aile Matbaası) gece gündüz denilebilecek derecede hummalı bir faaliyet göstermiye başlıyor ve günün birinde, böyle, iğneyle kuyu kazarcasına çalışarak içine girdiği meslekte, kendi ken. dine ve tam mânasile çekirdekten yetişmiş olmasının her çeşi: se- meresine de kavuşuyor. Bu ilk günlerde, tabı sanatını başarmıya yarayan, her marifeti, öğrenmek, Ahmet Mithata, $0 yıl. na ait hatıraları anlatmıya "lik meslek hayatmın her devresin. de faydalı olmuştur. Meselâ, ken- disinden dinlemiştim: Bir gün, çok asabi imiş. (Devamı var) ış olan Ahmet . Ankarada Harbiye Mektebinin yeni mezunlarının orduya iti hak ettiklerini dünkü nüshamızda haber vermiştik, Ankara Mu- irini göndermiştir. Resimde yeni: 18.2.0940 Eş Ikabirimiz yeni mezunların merasim esnasında alınmış resimle. subaylarımız görülmektedir. Ruhsatsız Doktorluk Yapmış Kırık, çıkık İşlerinde şöhget bul duğu bildirilen o Siltvrikapıda sâkin 73 yaşında İsmail ağa, diplomasız doktorluk yapmak suçundan adliye. ye verilmiştir, Kocamustafapaşa 28 inci ilkokul talebelerinden İsmet Şengülün, par. İmakları kırılmış, çocuğu «hastaneye İ götürmüşler ve alçıya koyarak, teda- viye başlamışlardır. İsmet Şengül bir üddet sonra hastaneden çıkmış ve nnesi tarafından konu, komşunun tavsiyesile kırıkçı İsmail ağaya gö. türülmüştür." İsmall ağa. kendisinin bu işi görmekten menedildiğini söy. lemişse de, kadının ısrarı ve çocu. ğun da, can acısından ağlamasna dayanamıyarak, alçiyı kırmış. ço- cuğun ellerni bağlamış, sarmış. evi. ne göndermiş ve annesinin iddiasına göre, ıstırabını dindirdiği gibi, kısa zamanda İndel'âfiyet etmesine de se. bep olmuştur. Bundan sonra Besiktaşta mrabacı Yakubun ayağı kırılmış, hastünede alçıya koymuslar ve alçı ile taburcu etmişlerdir. Yakıp, ayağının na tahammül edememiş ve ari larının rs: mil ağaya gitmiş. tir. İhtiyar çı, bu hastanın da ayağındaki alçıyı kırmış ve kendi bildiği şekilde tedavi ederek, araba. cının, ifadesine” göre, kısa zamanda Yakubun, ameliyat dikis. sökülmek üzere muayyen bir müddet sonra hastaneye gitmesi İcap etmiş, doktorler, hastanım basağım alçısız görünce; kendisini sıkıstır. şlat ve kırığı İsmafi ağanın tedavi iğrenerek, diplomasız dok. toru ele vermişlerdir. İsmail ağanın Sultanahmet üçün- cü sulh ceza mahkemesinde görülen muhak nesi, kendisine sorulan sua'lere kar. şı ihtiyar kırıkçıya bol bol dun et. mek suretile cevap vermiş, arabacı Yakup ta kırığı, bu ihtiyarın tedavi ettiğini söylemiştir. İsrail ağa, bu islerden geçinmediğini ve ısrar kar- şısında dayanamıysrak, nasılsa bu iki vakayı reddedemediğini söylemiş iştir. Neticede. İhtiyar ay hapis 25 lıra ağır pa. ra cezasına mahküm olmuştur. Afrodit Davası Afrodit âdlı eserin müstehcen gö. rülmesinden çıkan davaya, dün de devam edilmistir. Asliye koridorları daha muhakeme başlamadan çok ev- vel, yüzlerce dinleyici İle hinrahine dolmiğs, o intizamı temin maksadile zabıta kuvvetinden istifade etmek zerureti hasıl olmuştu. Saat 11,35 te celse acıldı. Afrodit davasının İkinci celsesindenberi id. dia makamını bizzat İşenl eden Baş- müddelumumt Hikmet Onat bu cel- seve gelmemisti. İddia makamını mu. avinlerden İhsan işval etmişti Gecen celerde “Afrodit, eserinin bir defa da Maarif Vekâleti Talim ve Terbiye dalresinde tetkikine ve bu «serin çocuklar tarafından okunn!, masında mahzur olup olmadığının s0. Tulmasına karar verilmisti. Fakat Talim ve Terbiye Jairesin- den bu husustaki müzekkereye henüz cevap gelmediği anlaşıldığından hâ- kim iddia makamının mütaleasın den gelecek cevaba İntizaren muha- kemeyi önümüzdeki cumartesi günü met an bire bıraktı. eşinde, İsmet Şengülün an. | Eminönü Meydanı Yükseltiliyor İnşaat Bittikten Sonra Tramvaylar Yenicamiin ArkasındanGeçecekler Eminönü meydanının asfalt inşaatı devam etmektedir. Yapılmakta olan asfalt tretuar, bu ayın 25 ine kadar ikmal edilecektir. Bundan sonra dn meydanın tesviyesine başlanacaktır. Evvelâ meydanın orta kısmı yiikseltilecektir. Bu ameliye sırasında arile İstanbul tarafma işliyecek tramvaylar, gümrüğün köşesine isabet eden yerde manevra yapacaklardır. Bu esnada Beyoğlu arı İstanbul cihe: geçmeden, Karaköyden dönüş seferlerine başlıyacaklardır. Meydanın orta kısmı bittikten sonra, yan tarafl. yükseltilmesine başlanscuktır. Meydanın tanzimi sırasında köprü 50 metre kadar Balıkhaneye doğru alınması mukarrerdi. Fakat beledi. ye, bundan vaz geçmek zarvretini duymaktadır. Zira köprünün Haliç ta. ıma 50 metre kadar çekilmesi için, 200 bin lira sarfı icap etmektedir. * — Meydanın tesviye ve tanzimi sırasında, Yenicemiln ön tarafı da camiin mimarisine uvgun bir şeklde mermer merdivenlerle meydana raptedilecektir. Merdivenler yapıldıktan sonra, köprüden İstanbula ge. gecek nakil vasıtaları, Mıurearşısmın önünden ve Yen'camiin arkasın- dan İş Bankasının önüne çıkacaklardır. Zelediye Sarayı inşaatı Sultanahmette vâpılıcak olan belediye sarayı dereceye kadar Eminönü meydanile Sultanahmet srasında yapılacak 0. lan caddenin vaziyetine bağlı bulunmaktadır. Em'nönünden başlıyacak olân yeni cadde, yalnız büyük'bir kavisle ve bugünkü Alemdar sinema. sınin arka tarafından Yerebatan yn yerinden Sultaahinet » danma çıkacaktır. Maamefih, bu caddeye ait plân biter bitmez, Sulta- ahmet meydanının da son şekli ver'Tecektir, Prost Rasta Şehir mütehassin Prast, hasta olduğu için, hir müddettenberi imar plânı üzerindeki tetkiklerine devam edememektedir. Tifhsten şüphe e- dilmisse de yapılan munyene, miitehassısın şiddetli bir gripten muztarip olduğunu göstermiş, ona göre tedbir alınmıstır. Şişi Hastanesi Relediva, kâfi mittarda tahsisat tedarik edemediği icin Sisi hastaz hesinin plânında tağ'lât yapmak zatmretini duymuştur İlk plânda has. un İn vaziyeti, bir sordu. İddia makamda bulunan İh. | san müzekkerenin tekidini 'stediğini | bildirdi ve mahkeme bu talebi ka. | bul ederek Talim, Terbiye dalresin. | tanenin yedi mıssn da. sonradan bu plân ketli olması karmlastırılmış ve ona göre istirilmiş, plân hazırlan- yatak adedinin de 1060 den 800 e indirilmesi lüzumu hasıl olmuştur. Hastanenin irtifamdan iki indirilmektedir. Müzeler Kimyahanesi Çini Sırlayacak Asarı atika müzesi kadrosu genişletilmişt de şimdiye kadar binlerce Asuri ta rette pişirilmiştir 2 da kâğıt keşfedilmediği icin bu mil let bütün yazılarını, senetlerini, ta ahbütlerin! toorak üstüvaneler üze. rine yazarlardı. Bunlar bu tuğlaların çamurlarına da tuz karıştırırlardı. İs. tanbulun havası rütubetli olduğu i- çin bu tabletler durdukları yerde e- rimiye başlamıştır. Müzeler kimyahanesinde çini su. laması tecrübesi de yapılmıştır. Ca. mi, türbe ve saraylarinxi bazulan çi- nilerin yerleri kimyahanede yapılan parçalarla düzeltilecektir. kimyahanesi Kimyahane. İzde on dir? Eski ve yeni pahivanların resims lerini nerede bulabilirim? C — Türk mili takımı her zaman değişir. Bahsettiğiniz gibi bir sibüm yoktur. Eski ve yeni pehlivanların re- simlerini de spor mecmualarında ve hu- süs köleksiyon meraklılarında bulabi- lirsiniz. Bütün Türk pehlivanların resimlerini ihtiva eğen böyle bir albüm de yoktur. 4 Amar ie Mal Kerburan Nahiyesinde Petrol Aranıyor Adana — Midyat kazasına bağlı (Kerburan Pahiyesinin Hermis kö. İyünde, bin metre derinliğinde bir ku- İya açılmıştır. Kuyuda mühim mik- İtarda metân güz!, buna mukabil cü. #i petrol bulunmutur. Fakat arazi, İrak petrol sahasının teşekkülütım arzettiğinden, burada petrol aranıl. masına devam edilecektir, köyünde de petrol aranılmaktadır. ———— Otomobil Çarpmış Abdurrahman tarafından ma”e olunan 2365 numaralı otomobil Bah- çekapıdan geçerken Cümhuriyet end. desinde oturan İsmail Haki park muhtelif yerlerinden yarala. mıştır. a Şıklık kaş kilometredir? C — Takriben 20 - 40 kilometredir. . ım, ortamaktep ınlzyollarına k: olmak istiyorum, nereye müracaat yim? € — Devlet denizyollarını kap olmak için yüksek deniz tlesret binden mezun olmak lâzımdır. Ayrıta da rmüayene neticesinde aranılan “gart- İari ve vasıfları halz bulunmak feap mer 3—16 zunuyum, Gerine | Yeniden Kıymet Biçildi Denizbankla mahut Satie Elektrik şirketi arasında dedikodulu bir satış mevzuu olan Satie binasına sit dava, halen temyiz mahkemesinde tetkik edilmektedir, Binanın belediyeye lü zumu olduğundan bu davanın neti. cesi beklenmeden belediyece, Elek- trik idaresi namma istimlikine ka- rar verilmiştir. Teşkil edilen bir ko. misyon binayı tetkik ederek kıyme. tini takdir etmiştir. Ancak bu takdiri kıymet keyfiyetinin itirazı mucip'0. lan bir noktası görülmüştür. Sabık Denizbank zamanında 230 bin liralık bir kıymet takdir edilen binsya, Nafia Vekâleti tarafından teşkil edilen komisyon tarafından 159 bin Tiralık bir kiymet takdir e- dilmiş bulunmaktadır. Bu suretle bu binaya, üç sene zarfında birisinde 142 bin, birisinde 51 bin ii > ia ö bicilmle alu- yarı emyiz malkemesindei dava, nın neticesine göre, bu para yaMü. Vekiletine, yahut ta Satle ktir, Maamefih bi. bik edilmek üzere matname ile meşgul olan komisyon işini bitirmiştir. Komisyon. hazırladı. ğı yeni talimatnameyi belediye dai. mi encümenine vermiştir. , Talimat. Dame, encümisnös tetkik edildikten sonra bir karara faptedilmek üzere şehir meelisine sevked'leçektir. Ta- limatnameye, mücssesat ve eşhas ts- rafından kullanılmakta olan buz do. lapları hakkında da, bez hükümler korlulmuştür. Bu” hükümlere “göre müessesat ve eşhas, ancak kendi ih. tiyaçları veyahut sattıkları bazı gıda maddelerinin muhafazası için buz do. Isplarından istifade edebileceklerdir. Ahâre ait gıda madelerini buz dölâp- larında muhafaza eden ve yahut bu dolaplardan istihsal ettikleri buzları satanlar şiddetli ceza göreceklerdir. Pasajlardaki Dükkânlar Geçen sene şehir meclisince, ban İ kapılarının satıcılar tarafından işgal edilmesine müsaade edilmemesi bak” kında verilmiş olan kararın kayma. kamlıklarca yanlış tatbik edilerek buradaki dükkânları da kaldırmak erdir. Vuku bulan şikâyet ü. zerine meselenin bir daha şehir mec. Usine sevkedilmesine lüzum hasıl ol- muştur. ———— Yedikulede Yangın Dün akşam Yedikulede Ahmet- efendi sokağında Şevkiye sit iplik ve kumaş bayahanesinin kurutma dai- resinde yangın çıkmıştır. Ateş başka tarafa sirayet etmemiştir. Bir miktar #plikle kumaş yandıktan Sonra sön- dürülmüştür. Zarar 5 . 6 Yüzlira a, rasındadır. Ateşin neden çıktığı tah- kik edilmektedir. 18 Şubat 1940 PAZAR Gün!29 — Kanml0ğ Rumi: 1356 Subat 5 1208 18 513 2ncday Arabi 1858 Muharrem: 9 Güniz: 653 — Öğle İkindi: 15.24 — Akşam: Yet ; 1916 — İmsik: