7 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Saatlik sayfa görüntüleme limitine ulaştınız. 1 saat bekleyebilir veya abone olup limitinizi yükseltebilirsiniz.

Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

& Va l ——— aati 7.2.94d BUGÜN| vHindîsfan MeselesiL Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL ind'stan meselesinin ehemmi- yetli bir sifhaya girdiği, bir faraftan Mahatnla Gandinin, diğer taraftan Hindisfan Müslümanları li- deri Bay Cinns'nın Hindistan Umu- Mi Valisi ile yaptıkları müzakereler- den anlaşılmaktadır. Umumi Vali #vvelki gün Gandiyi, dün Bay Cin- ha'yı kabul etmiş ve kendiler'le Hin- distanın mükadderatı üzerinde ko« huşmuştur./Gandi ile yapılan konuş- Mayı mütcakıp neşrolunan tebliğde, indistan vaziyetinin konuşulduğu ydol kta ve tafsilât verilme. Mektedir. Fakat açıkça anlaşıldığına göre, Gandi, Hindistan mukaddera- ftının, Hint kongresi tarafından tayi- hini istediği halde, Hindistan Umumi Valisi Hindistana, İngiltere tarafın- dan dominyon statüsü verileceğini Söylemekle iktifa etmiştir. Gerçi Gandi ile arkadaşlarının bu trrada dominyon statüsünden fazla bir şey istemed'kleri anlaşılmakta. dır. Fakat bunu da kendi arzu ve ih- fiyarlariyle kabul etmek fikrinde. tirler. Çünkü bu şekilde kendi mu- kadderatlarına sahip olarak bir ka- tar vermiş olurlar ve bu kararı de- kiştirmek icap ettiği zaman da onun Ferine yeni bir karar vermek vazi. Yetinde bulunurlar. Hedef bir oldu. u halde iki taraf arasında ayrılığa tebep olan âmil de budur. Fakat ihtilâf yalnız bu nokta üze. tinde değildir. Hindistanda ekseriyet, Hindular. ladır. Ve Hinduları temsil eden bir konzre vardır. Kongrenin arzusu bü- fün Hindistan namına hareket etmek Ve Hindistan meselesini bir karara hnğlamak!ır. Fakat Hindistanda sek- ten doksan milyon bir İslâm kütlesi Var ki, kongreye itimat etmemekte ve k!uııu-enîıı kendi mnamına söz söyle. Mesine kendini temsil etmesine razı *lmamaktadır. Razı olmamasınm en belli başlı Sebepleri Hindular ile Müslümanlar &rasındaki dil, din, kültür, tarih ay- Tlığıdır. Hindular ekseriyet teşkil *itikleri için kendi iradelerini bütün İndistana hâkim kılmak istiyorlar. akat bir zamanlar tek başlarına bü. “Hanimler, Hindu hâkimiyeti al- İda syaşamayı kabul etmiyorlar. _hfdular. bu gibi ekalliyet meselele- 'ff"n ileride halledilebileceğini ileri '!'Püyor ve Müslümanların kend'le. Tile anlaşmalarını tavsiye ediyorlar, tHma mukabil Müslümanlar, kendi. *rini bir ekalliyet değil, Hindista. h'ılll mühim b'r kısmında ekseriyeti aiz olan ve bu kısımda hâkimiyeti anınması lâzım gelen ayrı bir mil. *t saydıklarını, binaenaleyh davada âam mânasiyle bir taraf taşkil ettik- trini, davanın ancak iştirakleriyle llıılledilı:bileı:ceğini söylüyorler. Sonra Hindistanda bir de “Prens- 'T Hindistanı,, vardır ki o da apayrı ir âlemdir ve bütün Hindistan Tensleri kendi hak ve imtiyazları. fin tanınmasını istemektedirler. Bu sebeplerden dolayı Hindistan TMeselesi sürüncemede kalıyor ve Meselâ kongre, Müslümanlarla ve a- kadar bütün unsurlarla birleşerek :Ghlı bir program ile ortaya çıkamı. Or, l'ekongı'eııîu bu hattı hareketine se. B_Dy yukarıda — söylediğimiz gibi, İndu ekseriyetin hâkimiyeti altın- yaşıyan; Hinduların dilini, bütün ü eselerini ve siyasi hâkim'yeti- hi kabul eden bir Hindistan tasarla- 'l_lııdıt. Hindularla Müslümanların h“çünüg ve görüşünü telife imkân """lnmıdığı için herhalde “kongre,, aziyetini tâdil etmek mecburiyetin. kalacaktır. Çünkü koöngre ancak Si Zaman bütün Hindistanı temsil e. *tek ve ancak o zaman Mmaksadına *rebilecektir. Üi İki Valiye Üçer Av İzin Verildi - OrAnkara, 6 (Tan Muhabirinden) — z du valisi Mithat Saylam ile De- 'ZIIİ valisi Ekrem Engüre, sıhhi se. Plerden dolayı üçer ay mezuniyet Verilmiştir, yı üçer ay A EO_rdu vali vekâletine mülkiye mü- ttış'lerinden Naci Ro'las, Denizliye 'abri Orhon tayin edilmiştir. SA Samsunda Tütün Satışları Samsun, 6 (A.A.) — İnhisarlar hsıeSi tarafından açılan tütün piya- * nda büyük bir inkişaf vardır. Bu- ü?ğ kadar iyi fiyatla 800 bin kilo Ün satılmıştır. Alıcılar mübayaa- tü '_şeVam etmekte olduğundan, dizi tünlerinin satılması pek yakında b al edilecektir. Yakında demet mü “*Yaasına da başlanacaktır. Finlerin Karelyadaki Son Sovyet Taarruzunu da Püskürttüğü Bildiriliyor Edecek Mahiyeti Londra, 6 (Hususi) — Finlandadan gelen son haberlere göre, Sovyetler dün Karelyada şiddetli bir taarruza girişmişler ve taarruz bütün gün de- vam ettikten başka gece yarısına kadar durmamış ve ancak gece ya- rısından sonra — püskürtülmüştür. Soövyetler 100 zırhlı otomobil kullan. mışlar ve bunlardan 21 i imha olun- muştur, Finlanda resmi kaynakları 18 İnci Sövyet fırkasının Ladoga cephesinde imha edildiği haberini teyit etme- miştir. İki taraf ta keşif uçuşları ve bom. bardıman faaliyetlerine devam ti- yorlar. z Finler teçhiz ediliyor Londrada hâsıl olan kanaate göre, Finlerin en yeni silâhlarla cihazlan- maları sayı bakımından Sovyetlerin haiz oldukları üstünlüğe tekabül e- decek mahiyeti almak üzeredir. İtalya tarafından Almanya yoluy- la sevki istenen silâhlar ve tayyaze. ler Almanyanın bu silâhları gönder. mek istememesi dolayısiyle İtalyaya iade edilmiş, ve İtalyadan Fransa yoluyla sevkedilmek üzere gemilere yüklenmiştir. Halihazırda bu s'lâhla- rın 'Fransadan geçmekte olduğu an- laşılıyor. bir kararı M. Daladier ile Nazır arkadaşla- rından bir çoklarının mensup olduk- larr grup olan Tadikal sosyalistler dün şu kararı vermişlerdir: “Finlandaya karşı Sovyet taarru. zunun kati surette akim kalmasının düşmanlarımızın askeri küdret ve prestijlerine ehemmiyetli surette za. rurlvereceğine ve bu muvaflakıyet- sizliğin bitaraf devletlerin maruz bulundukları tazyik ve tehdide bo- yun eğmemleri için eh tesirli bir teş. vik ve teşçi teşkil edeceğine kani o- lan grup, hükümetin Finlandaya mü cadeleye devam etmek ve muzaffer olmak imkânını temin edecek bütün Londra, Finlerin En Yeni Silâhlarla Cihazlanmaları İşinin, Sovyetlerin Haiz Olduğu Üstünlüğe Tekabül Almakta Olduğu Kanaatindedir tedbirleri alacağını ümit eylemekte. dir—ıı : & İngiltere Hariciye Müsteşarı But. ler, bir suale verdiği cevapta hükü- metin, Finlanda emrine yeni tayya- reler tahsis etmek lüzumunu tama. men müdrik bulunduğunu, fakat bu hususta şimdiden beyanatta bulun. manın âmme menfaatine uygun ol. madığını söylemiştir. Sovyetler asker topluyor Rigadan gelen haberlere göre, Sov yetler Birliğinin 1920 — 1922 sınıf- larımı silâh altına çağırdığı öğrenil- miştir. Sovyet - Fin harbi Karşısında Alman matbuatı Amsterdamdan bildirildiğine göre, Nazi gazeteleri, talimat a!dıkları asi- kâr görülecek surette F.nlanda zafe. rini tebarüz ettirmekte berdevamdır. lar. LONDRADA Beş Bomba İnfilâk Etti İrlandalılar Bu Suikastin Faili Zannediliyor Londra, 6 (A.A.) — Bugün Lon- drada beş bomba infilâk etmiştir. İki bomba Fuston garında patlamış, dört kişi yaralanmış, bir bomba Bir- minyham postahanesinde infilâk e- derek, iki kişiyi yaralamıştır. Man- chester postahanesinde infilâk eden dördüncü bir bombadan yaralanan olmamıştır. Saint Martin meydanına, Edith Deutcher Beobachter gazetesi di- yor ki: “Sovyetler, Finlandayı ikiye biçmiye muvaffak olsalar dahi, Fin- landa askeri mukavemetine öldürücü bir darbe vurulmuş olmaz.,, Matbuatın bu tezahürleri Alman— Sovyet paktının imzasıadanberi sesi kesilen Bölşevizm aleyhtarlığı naza- riyecisi Rosemberg'in alenen faali. yete başlamasiyle ayni zamana tesa- düf etmektedir. Almanyanın tavassutu Bern'den verilen malümata göre, Almanyanın Moskova elcisi Von Sçhulenburg ile Helsinki elçisi Von Blucter'in Berlinde bulunmaları, Al- manyanın Sovyet — Finlanda har. binde tavassut teklifinde bulunacağı rivayetlerini tekrar ortava otkar. miıstir. Lehliler Almanyada Çalıştırılıyorlar Paris, 6 (A.A.) — Polonya telgraf ajansının istihbaratına göre, takri. ben 310 harp esiri, Alman ziraat ve sanayiinde çalışmağa mecbur tutul- maktadırlar. Bundan başka bu esir. lan AVRAM e' SoğÜKü TağmerE tseE- lerinde kalın elbiseler olmaksızın tarlalarda çalışmağa icbar edilmek. tedirler, Esirler, ayni zamanda Berlinde ve diğer şehirlerde halka dağıtılan kö- Mürleri sırtlarında taşımak suretile evlere dağıtmaktadırlar. Alman işgal kuvvetleri makamatı, Polonyalı adettikleri 700.000 mahal. leyi son zamanlarda Almanyanın iç taraflarına nakletmişlerdir. NNS L YER Elekli Değirmenler Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) — Muharrik kuvvetleri on beygire ka- dar olan yalnız elekli değirmenlerin buğdayı koruma vergilerinin mak. Hindistanın Vaziyeti Etrafında Görüşmeler Londra, 6 (A.A.) — Hindistan u- mumi valisi ile Gandhi arasında dün Newdelhi'de yapılan mülâkattan son ra, neşredilen tebliğde “mülâkat es. nasında Hindistanın vaziyeti dikkat- Te tatlrilr aAITASEN dır. Bununla beraber Gandhi, mülâ. katın başlangıcında kongrenin iş en- cümeninin resmi salâhiyetini haiz ol- madığını ve bu sebeple komite na- mına taahhüde giremiyeceğini beyan etmiştir. Umumi valinin Gandhiye İngiltere hükümetinin tasavvurları hakkında mufassal malümat verdiği anlaşılmaktadır. Umumi vali ile komite arasında bir itilâfa varılması ümitlerinin her gün daha zayıfladığı Hint mahfille- rinde söylenmektedir. İenarrlalısmsaaleta, tuiyete raptı hakkında Maliye alâka- darlara bir tamim göndermiştir. Cavell âbidesi dibine — yerleştirilen beşinci bir bomba, bu âbideyi cüzi hasara uğratmıştır. Zabıta, Liverpool postahanesi yakınına konulan altıncı bir bombayı vaktinde ele geçitmiş- tir. Polis müdüriyeti, bilhassa Man- chester'in muhtelif mahallelerinde araştırmalara başlamıştır. Bu mahal- su taraftarları oturmaktadırlar. oluyor. kabineyi bu sabah âcilen içtimaa da- 'vet etmiştir. lelerde, bu süikastların faili olduğu zanedilen İrlanda cümhuriyet ordu. Müteadit kimselerin ölümü ile ne- ticelenen bu suikastın falli iki Irlan- dalı tethişçi yarın sabah Birming- hamda asılacaktır. Bugünkü infilâk- lar, o idamın arifesinde vukubulmuş Dublin, 6 (A.A.) — Başvekil De Valera, idama mahküm edilmiş olan iki İrlandalının istinaf mahkemesine vâki müracaatlarının reddilerek hak- larındaki idam hükmünün infiazı ta- rihinin yarın olarak tesbit - edilmiş olduğunu istihbar eder etmez, derhal Londradaki İrlanda âli komiseri ile telefonla görüşmüş ve müteakıben $e FELEK Hakikatten Ürkmek! Yazan: B. FELEK Kim ki; hakikatten korkarsa, o kendinden, kendi zaafından korkar olduğunu gösterir. | Radyo halkın istifade ett'ği bir istihbar vasıtası olduğundanberi bu korku büsbütün artmış, bazı memle- ketler için âdeta birer umacı olmuş- tur. Almanyada, bildiğiniz gibi, halkın lecnebi radyo istasyonlarım dinleme- 'si, şiddetli ceza tehdidi allımda; ya- saktır, ancak bir hafta kadar oluyor ki; Alman hükümeti ecnebilerin ken. di radyolarında başka istasyonları dinlemelerine müsaade etmiş, onu da Alman tebaasına işittirip söyleme. mek kaydiyle takyit eylemiştir. Dün sabah Finlanda radyosunun tebliğini dinlerken başka bir istas. yon tarafından muttasıl iz'aç edildi- ğini gördüm. Ayni İz'acı bizim An- kara istasyonuna da yapmaktadır. lar. Ankara istasyonu, bilhassa gece, Ajans haberlerine başlar başlamaz küçük bir fino havlar gibi boğuk bir ses neşriyalı bozuyor. Pek dikkatli dinlenmezse bir şey anlamak kabil olamıyor. e Halbuki, harp ne kadar kanlı, ne derece tahripkâr olursa olsun ,nert- lik, yiğ'tlik kanunlarımı yıkmama- lıdır. Başk sesini k kle ha. kikati yolundan alıkoyacağımı zan- netmek, avcıdan gizlenmek için de- vekuşunun başını kuma sokmasın- dan başka bir şey değildir. Biz, neşriyatımızda, maksadı mah- sus güden ve Türk efkârıumumiyesi- ni -beyhüde yere. tağş'şe çalışan bir kısım yabancı istasyonların Türkçe neşriyatı gibi mukabil prupaganda yapmamaktayız. 'Bizim neşriyatımız sadece birkaç dahili ve bütün dünya ajanslarının verdikleri umumi ve ha. rici haberlerdir. Bunları katıştırmıya kalkmak Türkçe neşriyatından de- ğil dünya hâdiselerinden ürkmek de- mektir. Belki de bize karşı yapılan bu saygısızlık ve tecavüz bizim mu- kabele etmeyişimizin bir neticesidir. A set e İlzramiye Verilecek Olan Muallimler laştırmıştır. Bu muallimler, maarif müdürleri- nin reisliklerinde teşekkül edecek komisyonlar tarafından seçilecektir. General Weygand Mısırda ikameti esnasında larını teftiş ve askeri erkân ile bir. likte umumi müdafaa plânlarını tet. kik edeceğini yazmaktadır. Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) — Maarif Vekâleti millet mekteplerin- de kabiliyet gösteren yüz muallime yüzer lira ikramiye vermeyi karar. Kahire, 6 (A.A.) — Elehram gaze. tesi, bugün Kahireye gelmesi bekle- nilen General Weigandın Mıiısırda Misir istihkâm- Görülüyor ki artık dünyada ahlâk |ve saygı diye bir kaygu kalmamış- tır. İngiliz Bahriye Nazırı Mister Çurçilin dediği gibi, eğer Almanlar İngiliz şehirlerini bombalamıyorlar, zehirli gaz kullanmıyorlarsa bu, İn. sani hislerinden ve yufka yüreklile. rinden değil, İngiliz kuvvetlerinin en şiddetli surette mukabele etmesi korkusundandır. Türkiye Cümhuriyeti ve 'Türk milleti hiç bir hakikatten perva et. meksizin herşeyi dinlemeyi, ve öğ- renmeyi bildiği gibi söylenen sözler içinde hangisinin doğru hangisinin eğri olduğunu ayırt etmeyi pek râna bildiği için ne radyo dinlemeyi ya- sak etmiş, ne de başkasının istasyon. larından verilecek neşriyatı bozma. yı aklma getirmiştir. İ Çüııküjl biz içeride ve dışarıdaki haberler tekzip edilmişti. meğe başlamışlardır. ettiklerini gösteriyor. ve Amman denizine karşı rin müşterek bir harekete maktadırlar. Almanlarla “İran hükümeti bilhassa “Afganistanda ise kısmi üzeredir. Diğer cihetten Havasın istihbaratına göre, Komaya şu malü- mat gelmiştir: “İran ile Afganistan geniş mik- yasta askeri hazırlıklarda bulunuyorlar. Bu hal, iki memleketin, muhasematın Hazer denizi- hnin cenubuna kadar yayılması ihtimalini derpiş “İran ve Afgan hükümetleri Basra körfezine Yakın Şarkta müttefiklerin mevzilerini ayni zamanda İngilterenin Hindistanla muvüasalası- nı tehdit edebileceklerdir. takviye etmekte ve ecnebi memleketlere çok miktarda tayyare sipariş eylemektedir. Şarktaki faaliyetleri, Roma mahfillerinin na- zarı dikkatini celbetmektedir. Bu mahfillerde Fransa ve İngilterenin Suriye ve Filistindeki hazırlıkları büyük tesir husule getirmektedir. “İtalyan müşahitlerinin bildirdiğine göre, bu iki memlekette her ihtimale karşı hazır duran ve vaziyete göre Kafkasya ve Almanyanın baş- lıca petrol membalarına karşı harekete geçmeğe hazır mühim kuvvetler bulunmaktadır.., HÂDİSELERİN İÇYÜZ © Iranile Afganistanın askeri hazırlıklar yap- tıkları, birkaç kere şayi olmuş, müteakıben bu Buna rağmen Avru« panın muhtelif kaynakları bu haberleri yenile- Almanlarla Sovyetle- geçeceklerinden kork- Sovyetler, buralarda müdafaa tertibatını seferberlik yapılmak müttefiklerin Yakın €© Almanyanm İsveç'e Si BU ve Romanyaya karşı bir tecavüzde Ü S tetkik eden Ocuvre muharri. M ri Bayan Tabouis şu malümatı veriyor: İyi bir membudan alınan haberlere göre, Almanya, 1s- daki Baltık veç'in karş tal ; mühim miktar. da asker ve malzeme Diğer taraftan Breme mühim cüzütamlar, Kiel Kanalını tahşit etmektedir. ve Hamburg'da bulunmakta olan geçmişler ve Pome- Ş S | a dır. Bundan başka hitaraf tikametinde bir hava mektedirler. edilmiş ğ ranya limanlarında yerleş ne göre, Alman hava kuvvetleri kumandanlığı, İsyeç İs$. Alman ajanları, İsveç'te, bu tedbirlerin İngilizlerle Fransızların İskandinavya memleketlerine vaz'ıyet et- mek tasavvurlarına bir mukabele olmak üzere ittihaz efkârı $ askeri müşahitlerden öğrenildiği. taarruzu icrası blânını tetkik et. iyeyi ikna etmeğe uğraş. maktadırlar. sında bulunmaktadır dirler. Bununla beraber Bn. Tabouis, Almanyanın hakiki he. definin siyasi, iktısadi ve askeri bir tazyik sayesinde kend'sine iktısadi fevaid temin _etmek olduğu mütalâa. Polonya Telgraf ajansının istihbaratına göre, Alman işgal kuvvetleri makamatı, Polonya üni- versitelerinin tahribine matuf olan faaliyetle- rine devam etmektedir. Bu makamata Alman üniversiteleri de yardım etmektedirler Alman üniversiteleri, protestolarda bulunacak yerde işgal kuvvetleri makamatının bu hareket- lerinden istifade ederek kütüphanelerini ve lâ- boratuarlarını Polonya ilim merkezlerinin za- rarına olarak zenginlestirmeğe gayret etmekte- * da kuvvetliyiz. Kimseye te. cavüz emeli beslemiyoruz. Kimse- den de korkumuz yoktur. Amma ni- hayet heryeşin bir haddi vardır. Bir medeni ihtiyaç olan radyo neşriyatı- mızı bozanların bizi rahat bırakma. larını ısrar ile istemeliyiz. Diğer bir tadyonun arasıra Türk efkârını karıştırmaya ve Türkiye ile müttefikleri arasımı açmıya matuf Türkçe neşriyatına da bir nihayet vermesini talep eylemel 'yiz, Bu iltimaslarımız hüsnü telâkki e. dilmezse biz de ayni selkilde iz'açla. ra, hattâ 0 memleketlerin dahili ve har'ci işlerine dair İçeride neşredil. diğinden emin olduğumuz hakikat: leri kendi dilleriyle neşrederek mu- Yakala: bE a d C yız. Zaman, kurtların kuzuları yeme. sini meşru gören bir devirdir. Kuzu gibi olmak artık geçmiş bir ahlâx d halinde tarihe karıştı. Yenil. kuzul vazgecip Biz ise Boz. k İçin ktan kurtluğu ele almalıdır. kurtun çocuklarıyız. - Muhtelif Yerlerde Zelzele Oldu Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) — Dün gece, gece yarısından sonra, Ankarada hafif, saat on bire doğru Amasyada şidetli, 3,15 de Trabzon- da hafif, biri 2,50 de ve diğeri 3,50 de olmak üzere, Tireboluda iki şid- detli, 17,15 de hafif ve 22,30 da şid. detli olarak Zilede ıki ve Bayburtta 3,55 ve 4 de olarak şiddetli iki zel- zele daha hissedilmiştir. Va Lefkoşe, 6 (A.A.) — Kıbrista A- nadolu felâketzedeleri için açılan defter şimdiye kadar 600 İngiliz lira- solosuna tevdi edilmiştir. sı toplamış ve bu para Türkiye kön.-

Bu sayıdan diğer sayfalar: