7 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

e BUGÜN indistan Meselesi . o Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL| ind'stan meselesinin ehemmi. yetli bir afhaya girdiği, bir taraftan Mahatma (o Gandinin, diğer taraftan Hindistan Müslümanları B- deri Bay Cinns'nım Hindistan Umu- mi Valisi ile yâptıkları müzakereler. 'den anlaşılmaktadır. Umumi Vali *wwelki gin Gandiyi, dün Bay Cin- ba'yı kabul etmiş ve kendiler'le Hin- distanm o makadderatı üzerinde ko- iDuşmuştur, Gandi İle yapılan konuş- mayı müteakıp neşrolunan tebliğde, Hindistan vaziyetinin konuşulduğu kaydolunmakta ve tafsilât verilme. İmektedir. Fakat açıkça anlaşıldığına İüre, Gandi, Hindistan mukaddera. ilanın, Hint kongresi tarafından tayi- İhiini istediği halde, Hindistan Umumi Valisi Hindistana, İngiltere tarafm- dan dominyon statüsü verileceğini töylemekle iktifa etmiştir. Gerçi Gandi ile arkadaşlarının bu “rada dominyon statüsünden fazla bir şey İstemed'kleri anlaşılmak'a. ir, Fakat bunu da kendi arzu ve ih. Hiyarlariyle kabul etmek fikrinde. kadderatlarına sahip ak bir ka- tar vermiş olurlar ve bu kararı de- tirmek İcap ettiği zaman da onun Yetinde bulunurlar. Hedef bir oldu. tu halde iki taraf arasında ayrıl; *ebep olan âmil de budur. , Fakat ihtilâf yalnız bu nokta üze. tinde değildir. Hindistanda (ekseriyet, Hindular. dadır. Ve Hinduları temsil eden bir ngre vardır. Kongrenin arzusu bü- tün Hindistan namına hareket etmek ve Hindistan meselesini bir karara bağlamaktır. Fakat Hindistanda sek- ten doksan milyon bir İslâm kütlesi Yar ki, kongreye itimat etmemekte ve kongrenin kendi namına söz söyle. Mesine kendini temsil etmesine razı *lmamaktadır. Razı olmamasınn en belli başlı *ebepleri Hindular ile Müslümanlar Wrasındaki dil, din, kültür, tarih ay. »liğhdır. Hindular ekseriyet teskil #itikleri için kendi iradelerini bütün hâkim kılmak istiyorlar. bir zamanlar tek başlarma bü. inler, Hindu hakimiyeti yet meselele- he leceğini Meri tiriyor ve Müslümanların o kend'le. tile anlaşmalarını tavsiye ediyorlar, una mukabil Müslümanlar, kendi. tihi bir ekalliyet değil. Ifindista. Mn mühim bir kısmında ekseriyeti iz olan ve bu kısımda yeti ninması lâzım gelen ayri bir mil saydıklarını, binaenleyh da tam münasiyle bir taraf teşkil etti rİni, davanın ancak iştirakleriyle Malledilehileceğini söylüyorlar. Sonra Hindistanda bir de “Prens- Hindistanı,, vardır ki o da apayrı Dir âlemdir ve bütün Y'ndistan kendi hak ve imtiyazları. Bin tanmmasını istemektedirler. Bu sebeplerden dolayı Hindistan Meselesi sürüncemede kalıyor ve Meselâ kongre, Müslümanlarla ve a- ar bütün unsurlarla birleşerek #eniş bir program ile orlaya çıkamı. ir, A Kongrenin bu hattı hareketine se. yp, Yukarıda söylediğimiz. gibi, indu ekseriyetin hâkimiyeti slün- yaşıyan; Hinduların dilini, bütün ilesseselerini ve siyasi hâkim'yeti- Bi kabul eden bir Hindistan tasarla. Masıdır, Hindularla Müslümanların yöyünüş ve görüşünü telife imkân ulunmadığı için herhalde "kongre, Yaziyetini tâdil etmek mecburiyeti. kalacaktır. Çünkü kongre ancak zaman bütün Hindistan: temsil e. 'k ve ancak o zaman meksadına Mebilecektir, İki Valiye Üçer Av İzin Verildi o arkara, 6 (Tan Mububirinden) — mi valisi Mithat Saylam İle De- İzli valisi Ekrem Engüre, #ıhhi se. lerden dolayı üçer ay mezuniyet Verilmiştir, 4, Ordu vali vekâletine mülkiye mü- gi işlerinden Naci Ro'las, Denizliye abti Orhon tayin edilmiştir. e a Ağa Samsunda Tütün Satışları Samsun, 6 (A.A) — İnhisarlar Mavesi tarafından açılan tütün şpda büyük bir inkişaf vardır. Bu- ie kadar iyi fiyatla 800 bin kilo tün satılmıştır. Alıcılar mübayas- ie he yala etmekte olduğundan, dizi mal Mey, lerinin (satılması pek yakında edilecektir. Yakında demet mü 'aasina da başlanacaktır, dirler. Çünkü bu şekilde kendi mu-| Yerine yeni bir karar vermek vazi.| İşi Londra, 6 (Hususi) — Finlandadan gelen son haberlere göre, Sovyetler dün Karclyada şiddetli bir taarruza girişmişler ve tasrruz bütün gün de- vam ettikten başka gece yarısına kadar durmamış ve ancak gece ya- rısından osonra (o püskürtülmüşlür. Sovyetler 100 zırhlı otomobil kullan. mışlar ve bunlardan 21 i imha olun. muştur, Finlanda resmi kaynakları 18 İnci Sovyet fırkasının Ladoğa cephesinde imha edildiği haberini teyit etme. miştir. İki taraf ta keşif uçuşları ve bom. bardıman faaliyetlerine devam tü- yorlar, : Finler teçhiz ediliyor Londrada hâsıl olan kanaate göre, Finlerin en yeni silâhlarla cihazlan- maları sayı bakımından Sovyetlerin haiz oldukları üstünlüğe tekabül e- decek mahiyeti almak üzeredir. İtalya tarafından Almanya yoluy. la sevki istenen silâhlar ve tayya:e- ler Almanyanın bu silâhları gönder. mek İstememesi dolayısiyle İtsiyaya iade edilmiş, ve İtalyadan Fransa İyoluyla sevkedilmek üzere gemilere lenmiştir. Halihazırda bu 5 lâhle- n Fransadan geçmekte olduğu an- laşılıyor. bir kararı M. Daladier ile Nazır arkadaşla. rından bir çoklarının mensup olduk. arr grup Olan radikal sosyalistler dün Şu karari vermişlerdi “Finlandaya karşı Sovyet taarru. zunun kati surette akim kalmasının düşmanlarımızın askeri kudret ve prestijlerine ehemmiyetli surette za. rar vereceğine ve bu muvaflakıyet- sizliğin bitaraf devletlerin maruz » | bulundukları tazyik ve tehdide bo- yun eğmemleri için en tesirli bir teş. vik ve teşçi teşkil edeceğine kani 0- lan grup, hükümetin Finlendaya mü câdeleye devam etmek ve muzaffer olmak imkânını temin edecek bütün gemi meğe başlamışlardır. ettiklerini gösteriyor. miktarda tayyare sipariş “Afganistanda ise kısmi Havasın istihbaratına göre, Komaya şu malü- mat gelmiştir: “İran ile Afganistan geniş mik- yasta askeri hazırlıklarda bulunuyorlar. Bu hal, iki memleketin, muhasematın Hazer denizi- nin cenubuna kadar yayılması ihtimalini derpiş “İran ve Afgan hükümetleri Basra körfezine ve Amman denizine karşı Almanlarla Sovyetle- rin müşterek bir harekete geçeceklerinden kork- maktadırlar. Almanlarla Sovyetler, buralarda Yakın Şarkta müttefiklerin mevzilerini ayni zamanda İngilterenin Bindistanla muvasalası- nı tehdit edebileceklerdir. y “İran hükümeti bilhassa müdafaa tertibatını takviye etmekte ve ecnebi memleketlere çok ZAN SON MABER Finlerin Karelyadaki Son Sovyet Taarruzunu da Püskürttüğü Bildiriliyor Londra, Finlerin En Yeni Silâhlarla Cihazlanmaları in, Sovyetlerin Haiz Olduğu Üstünlüğe Tekabül Edecek Mahiyeti Almakta Olduğu Kanaatindedir tedbirleri alacağını ümit eylemekte. dir. | r İngiltere Hariciye Müsteşarı But. ler, bir suale verdiği cevapta hükü- metin, Finlanda emrine yeni tayya- reler tahsis etmek lüzumunu tama, men müdrik bulunduğunu, fakat bu hususta şimdiden beysnatta bulun. manın âmme menfaatine uygun ol. madığını söylemiştir. Sovyetler asker topluyor Rigadan gelen haberlere göre, Sov yetler Birliğinin 1920 — 1022 sınıf larını silâh altına çağırdığı öğrenik miştir, Sovyet - Fin harbi Karşısında Alman matbuatı Amsterdamdan bildirildiğine göre, Nazi gazeteleri, talimar aldıkları asi. kâr görülecek surette Fınlanda zale. rini tebarüz ettirmekte berdevamdır. lar, Dewteher Beobechter gazetesi | yor ki: “Sovyetler, Firlanda | LONDRADA Beş Bomba İnfilâk Etti İrlandalılar Bu Suikastin Faili Zannediliyor Londra, 6 (Â.A.) — Bugün Lon- drada beş bömba İnfilâk etmiştir. İki bomba Füston garında patlamış, dört kişi yaralanmış, bir bomba Bir- minyham postahanesinde infilâk e- derek, İki kişiyi yaralamıştır. Man chester postahanesinde infilâk eden dördüncü bir bombadan yaralanan olmamıştır. Saint Martin meydanına, Edith Cavell âbidesi dibine (yerleştirilen beşinci bir bomba, bu âbideyi cüzü hasara uğratmıştır. Zabıta, Liverpool postahanesi yakınına konulan altınsı biçmiye muvaffak olsalar dahi, Fin. landa askeri mukavemetine öldürücü bir darbe vurulmuş olmaz... Matbuatın bu tezahürleri Alman— Sovyet paktınin imzastadanberi sesi kesilen Bolşevizm #leyhtarlığı naza- riyecisi Rosemberg'in alenen faali. yete başlamasiyle ayni zamana tesa- düf etmektedir. Almanyanın tavassutu Bern'den verilen molümata göre, Almanyanın Moskova elcisi o Von Sçhulenburg ile Helsinki elçisi Von Blucter'in Berlinde bulunmaları, Al- mânyanın Sovyet — Finlanda har. binde tavassut teklifinde bulunacağı tivayetlerini tekrar ortava erkar. mist Çalıştırılıyorlar Paris, 6 (A.A) — Polonya telgraf ajansının istihbaratına göre, sanayiinde çalışmağa mecbur tutul. maktadırlar. Bundan başka bu esir. lan Avrann'topÜğ Kİ lerinde kalın elbiseler olmaksızın tarlalarda çalışmağa icbar edilmek. tedirler, Esirler, ayn! zamanda Berlinde ve diğer şehirlerde halka dağıtılan kö- mürleri sırtlarında taşımak e evlere dağıtmaktadırlar. Polonyalı adettikleri 700.000 mahal. leyi son zamanlarda Almanyanın iç taraflarına hakletmişlerdir. müminin Elekli Değirmenler Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) — Muharrik kuvvetleri on beygire ka- dar olan yalnız elekli değirmenlerin buğdayı Koruma vergilerinin mak. HÂDİSELERİN © iranile Afganistanın askeri hazırlıklar yap- fıkları, birkaç kere şayi olmuş, müteakıben bu haberler tekzip edilmişti. panın muhtelif kaynakları bu haberleri yenile- Buna rağmen Avru. eylemektedir. seferberlik yapılmak Lehliler Almanyada | Hindistanın Vaziyeti takri. |mumi valisi ile Gandhi arasında dün ben 310 harp esiri, Alman ziraat ve Newdelhi'de yapılan ımülâkattan son Alman işgal kuvvetleri makamatı, | üzeredir. Diğer cihetten müttefiklerin Yakın Şarktaki faaliyetleri, Roma mahfillerinin na- zarı dikkatini celbetmektedir. Bu mahfillerde Fransa ve İngilterenin Suriye ve Filistindeki hazırlıkları büyük tesir husule getirmektedir. “İtalyan müşahitlerinin bildirdiğine göre, bu iki memlekette her ihtimale karşı hazır duran ve vaziyete göre Kafkasya ve Almanyanın baş- lıca petrol membalarına karşı harekete geçmeğe hazır mühim kuvvetler bulunmaktadır... Etrafında Görüşmeler Londra, 6 (A.A) — Hindisten w- ra, neşredilen tebliğde “mülükat es. nasında Hindista eti dikkat Va batar ar dır. Bununla beraber Gandhi, mülâ. katın başlangıcında köngrenin İş en- cümeninin resmi salâhiyetini haiz ol- madığını ve bu sebeple komite na. mına taahhlide giremiyeceğini beyan etmiştir. Umumi valinin Gandhiye İngiltere hükümetinin tasavvurlari hakkında mufassal malümat verdiği anlaşılmaktadır. Umumi vali ile komite arasında bir itilâfa varılması ümitlerinin her gün daha zayıfladığı Hint mahfille- vaz | ünye meta. | bir bombayı vaktinde ele geçirmiş- tir, Polis müdüriyeti, bilhassa Man- chester'in muhtelif mahallelerinde araştırmalara başlamıştır. Bu mahak lelerde, bu sülkastların faili olduğu zanedilen İrlanda cümhuriyet ordu. su taraftarları oturmaktadırlar. Müteadit kimselerin ölümü ile ns#- ticelenen bu suikastın faili iki İrlan- dalı tethişçi yarın sabah OBirming- hamda asılacaktır. Bugünkü infilâk. lar, 6 idamin arifesinde vukubulmuş oluyor. X Dublin, 6 (AA) — Başvekil De Valera, idama mahküm edilmiş olan iki İrlandalının istinaf mahkemesine vâki müracaatlarının seddilerek hak- larındaki dam hükmünün inflazı ta. FELEK E Ep) #EELEK Hakikatten Ürkmek! Yazan: B. FELEK im ki; hakikatten korkarsa, © kendinden, kendi zanfından korkar olduğunu gösterir. Radyo halkın istifade ettiği bir istihbar vasıtası olduğundanberi bu korku büsbütün artmış, bazı memle. ketler için âdeta birer unacı olmuş” tur, Almanyada, bildiğiniz gibi, halkın ecnebi radyo istasyonlarım dinleme si, şiddetli ceza tehdidi alımda, yas saktır, ancal r hafta sir oluyor ki; Alman hükümeti ecuebilerin ken. di radyolarında başka istasyonları dinlemelerine müsaade etmiş, onu da Alman tebaasına ttirip söyleme. mek kaydiyle takyit eylemiştir. Dün sabah Finlanda radyosunun tebliğini dinlerken başku bir istas- yon tarafından o muttasıl İz'aç edildi- ini gördüm. Ayni İz'acı bizim An kara istasyonuna da yapmaktadır. lar. Ankara İstasyonu, bilhassa gece, Ajans haberlerine başlar başlamaz küçük bir fino havlar gibi boğuk bir ses neşriyair bozuyor. Pek dikkatli dinlenmezse bir şey anlamak kabil olamıyor. Halbuki, harp ne kadar kanlı, ne derece tahripkâr olursa olsun ,nert- lik, yiğ'tlik O kanunlarını yıkmama- Uıdır. Başkasının sesini kesmekle ha- kikati yolundan alıkoyacağını netmek, avcıdan gizlenmek İçin de- vekuşunun başını kuma sokmasın. dan başka bir şey değildir. Biz, neşriyatımızda, maksadı mah- sus güden ve Türk efkörtumümiyesi- ni beyhude yere. tağy'şe çalışan bir kısım yabancı İstasyonların Türkçe neşriyatı gibi mukabil propaganda yapmamaktayız. 'Bizim neşriyatımız sadece birkaç dahili ve bü dünya ajanslarının verdikleri umümi ve hi rici haberlerdir. Bunları karıştırma rihinin yarın olarak tesbit. edilmiş olduğunu istihbar eder etmez, derhal Londradaki İrlanda âli komiseri ile telefonla üş ve müteakiben kabineyi bu sabah âcilen içtimas da- fvet etmiştir. İkramiye Verilecek Olan Muallimler Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) Maarif Vekâleti millet mektepleri de kabiliyet gösteren yüz muallime yüzer lira ikramiye vermeyi karar. laştırmıştır. Bu muallimler, maarif müdürleri- nin reisliklerinde teşekkül edecek komisyonlar tarafından seçilecektir. General Weygand Mısırda Kahire, 6 (A.A.) — Elehram gaze- tesi, bugün Kahireye gelmesi bekle. nilen General Weigandın Mısırda ı rinde söylenmektedir. ikameti esnasmda Mısır istihkâm. larını teftiş ve askeri erkân ile bir. kalkmak Türkçe neşriyatından de- gil dünya hâdiselerinden ürkmek de- mektr. Balki de bize karşı yapılan bu saygısızlık ve tecavüz bizim mu- kabele etmeyişimizin bir neticesidir. Görülüyor ki artık dünyada ahlik ve saygı diye bir Kayvçu kalmamış. tür. İngiliz Bahriye Nazın Misti Çurçilin dediği gibi, eğer Almanlar İngiliz şehirlerini bömbalamıyotlar, :ehirli gaz kullanmıyorlarsa bu, İn. sani hislerinden ve yufka yüreklile. rinden değil, İngiliz kuvvetlerinin en şiddetli surette mukubele etmesi korkusundandır. Türkiye Cümhuriyeli ve Türk milleti hiç bir hakikattsn perva et. meksizin herşeyi dinlemeyi, ve üğ- renmeyi bildiği gibi söylenen sözler içinde hangisinin doğru hangisinin eğri olduğunu ayırt etmeyi pek râna bildiği için ne radyo dinlemeyi ya- sak etmiş, ne de başkasının istasyon. larından verilecek neşriyatı bozma. tulyete raptı hakkında Maliys alâka- | likte umumi müdafaa plânlarını tet-| yı aklına getirmiştir. darlara bir tamim göndermiştir. İÇYÜZ kik edeceğini yazmaktadır. ip — G Almanyanm İsveç'e ve Romanyaya karşı bir tecavüzde bulunup bulunmıyaca; ığını tetkik eden Oecuvre muharri. ri Bayan Tabovis şu malümatı veriyor: İyi bir membudan alınan haberlere göre, Almanya, 1s. veç'in karşısındaki Baltık mıntakasında mühim miktar. da asker ve malzeme Diğer taraftan Breme Bundan başka hitaraf tikametinde bir hava mektedirler. Fransızların İskandin. mek tasavvurlarına bi edilmiş olduğuna efkâi maktadırlar, Bununla beraber Bn. sında bulunmaktadır tahşit etmektedir, ve Hamburg'da bulunmakta otan mühim cüzlütamlar, Kiel Kanalını geçmişler ve Pome. ranya limanlarında yerleşmeğe başlamışlardır. askeri mülşahitlerden öğrenildiği. ne göre, Alman bava kuvvetleri kumandanlIğı, İsveç is. taarruzu icrası plânmi tetkik et. Alman ajanları, İsveç'te, bu tedbirlerin İngilizlerle avya memleketlerine vaz'ıyet et- ir mukabele olmak üzere ittihaz ri umumiyeyi ikna etmeğe uğros. Tabouls, Almanyanın hakiki he. delinin siyasi, iktisadi ve #skeri bir tazyik sayesinde kendisine iktısadi fevaid temin etmek olduğu mütalâa. * Polonya Telgraf ajansının islihbaralına göre, Çünkü biz içeride ve dışarıdaki davamızda kuvvetliyiz. Kimseye te. cavüz emeli beslem'yoruz. Kimse. den de korkumuz yoktur. Amma ni- hayet heryeşin bir haddi vardır, Bir medeni ihtiyaç olan radyo neşriyatı. mızı bozanla; bizi rahat bırakma, larını ısrar ile istemeliyiz. Diğer bir radyonun arasıra Türk efkârını karıştırmaya ve Türkiye ile müttefikleri arasım açmıya matuf Türkçe neşriyatına da bir nihayet vermesini talep eylemel'yiz. Bu İltimaslarımız hüsnü telâkki & dilmezse biz de ayni sekilde iz'açla, ra, hattâ o memleketlerin dahili ve har'el işlerine dair içeride neşredil. diğinden emin olduğumuz hakikat: leri kendi dilleriyle neşrederek mu- kabele bilmisilde bulunmalıyız, Zaman, kurtların kuzular, yeme. sini meşru gören bir devirdir. Kuzu gibi olmak artık geçniiş bir ahlâx modası halinde tarihe karıştı. Yeni). memek İçin kuzuluktan o vazgecip kurtluğu ele almalıdır. Biz ise Boz. kurtun çocuklarıyız, , Muhtelif Yerlerde Zelzele Oldu Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) Dün gece, gece yarısıman sonra, Alman işgal kuvvetleri makamalı, Polonya üni- versitelerinin tahribine matuf olan faaliyetle- rine devam etmektedir. Bu makamata Alman üniversiteleri de yardım etmektedirler Alman üniversiteleri, protestolarda bulunacak yerde işgal kuvvetleri makamatının bu hareket- lerinden istifade ederek kütüphanelerini ve lâ- boratuarlarını Polonya ilim merkezlerinin za- yarına olarak zenginleştirmeğe gayret etmekte- | Ankarada hafif, saat on bire doğru Amasyada şidetli, 3,48 de Trabzon- da hafif, biri 2,50 de ve diğeri 3.54 de olmak üzere, Tireboluda iki şid- detli, 17,15 de hafif ve 22,30 da şid. detli olarak Zilede iki ve Bayburtta 3,55 ve $ de olarak şiddetli iki zel- zele daha hissedilmiştir. » Lefkoşe, 6 (A.A) — Kıbrista A- nadolu felâketzedeleri için açılan defter şimdiye kadar 600 İngiliz lira- sı toplamış ve bu para Türkiye &ön. solosuna tevdi . d