29 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Harp Hedefleri: Etrafında Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Poritiz devlet adamları son gün- lerde sık sık nutuklar İrade. derek, harp hedefleri hakkında mil- letlerini aydınlatmıya, #yni zamanda bütün dünya efkâri umumiyesine de vaziyetleri hakkında fikir vermeğe yorlar, Evvelâ Lord Halifax, daha sonra Mister Churehil, bu yol. da söz söylediler. Daha sonra muha- İefet liderleri de onlara uydular. Lord Halifax “nazi tahakkümünün çizmesi altında inliyen bir dünyada Yaşamaktansa, yüz kere ölmeyi fer.! cih ederim, diyerek, İngilterenin hürriyetini kurtarmak, çocuklarınm mukadderatını korumak İçin harbe girdiğini ve harbi kazanmadan bı Takmıyacağını söyledi. Ona göre, “İn- giltere, kendi hürriyetinin devamı mukabilinde diğer milletlerin hürri. yetini feda ederek, İmparatorluğunu emniyet içinde yaşatamazdı., Belki, «nun da hürriyeti tehlikeye uğrardı. Onun için bu harp, Avrupanın halis Marbidir. * | de iki mutuk söylemiş ve bu nutuk. larında Almanyanm kaçırdığı büyük $ırsatı Mşa etmiştir. Alımı İngi #ere ile büyük bir hava harbi yap-| mak ve İngiltereyi gafil avlamak va. miyetindeydi. Çünkü Almanyanın ha. 'va kuvvetleri üstündü ve İnziltereyi Mhırpalıyabilirdi. Fakat Almanya, bu fırsatı kaçırmış bulunuyor. Çünkü İngiltere hazırlanmıştır ve hazırlığı. nı tamamlıyacak hale gelmiştir. Fa. kat Almanyanın artık onu hirpala. masına, yahut üstünlüğünden İstifa. de ederek, İngiltereye taarruz yap. masına imkân kalmamıştır, * Fakat Mister Churehil, Almanya. Rin İngiltereye taarruz edemiyecek hale geldiğini söylemekle fa et- miyor. Müttefiklerin bu harbi kaza. macaklarından yüzde yüz emin oldu. ğunu da söylüyor. Çünkü İngiltere ile müttefiki daha şimdiden, Alman- Yanın tahtelbahir kuvvetini yarı ya. J ag gs e Memiştir. Sonra mayin meselesinin halledilmez mahiyette olmadığı da anlaşılmıştır. Velhasıl İngiltere bir takım zaylata uğramakln o betnber, harp meselelerini ve buhranlari. ni hal için elinden geleni yapmış ve bu yolda mlihim muvaffakiyetler ka- Zanmıştır, Mister Churchill, en niha. yet harp sonunda Ayrupa milletleri. »in haklarını kazanarak, geniş bir hürriyet ve adalet içinde yaşıyacak. Yarını anlatmıştır, e İngilterenin muhalefet liderleri de Ayni kanaattedir. Mister Atlee'ye gö- re, “Hitler sulh istiyorsa, derhal sulh Yapmak mümkündür. Fakat Mtlerin verdiği söze güvenilemiyeceği için, ameli teminat lâzımdır. Onun için Hitlerin evvelâ geri dönmesi, çiğne- diği memleketleri bırakması, hürri- Yetlerini | tanımadığı memleketlerin “hürriyetini tanrmesı lâzımdır. Bunu Yaptığı takdirde sulhü yapmıya bir mâni kalmaz. Muhalefet ilderlerile hükümet a. damlarmın bütün beyanatı, İngilte. zede harbi, dar devam ettirmek ve harp hedef- lerini tahakkuk ettirmek için tam bir Hühat dairesinde hareket edildi. Zİ göze carvıyor, *» Vaziyet bu merkezde olduğuna ve İngiltere ile Fransanın Çekoslovak- Ya ve Polonyanın hürriyet ve İstik. İlini kurtarmak için harp ettiklerine göre, Almanyanın bu iki memleketin hürriyet ve istiklâlini tanıyarak sul- be gitmesi mümkün değil mi? Almanya hayat sahası nazariyesi. dayanarak, tecavüz siyasetine de- yam ettiği müddetçe elbet buna im- yoktur. Pm sonunda varılacak netice de en başka olmıyacaktır. Bulgaristanda Dün Yapılan İntihabat daya, 28 (Husust Muhabirimiz. da 4, PvZüN Sofya ve eski Zayra. baban, >ehabata başlandı. Bu, İnti- ten şe) sorudur. Reylerin yüzde 70 G ye hükümet partisine veril Sl ğ ünistler, çok az rey al. Mei Diğer partilere de yüzde dn bet etmektedir. Eski vaatler. bu gr, Poltikalardan bıkan halk, eticeden memnundur. Köseiva- ister Churehil ise, bir hafta İçin- | zafere götürünceye ka. Japonlarda Bir Ingiliz Vapurunu Çevirdiler Roma, 28 (A.A) — Stefani Ajam- İsmim diplomatik -mubarririnin yaz. diğına göre, bir Japon harp gemisi “Wingsang,, ismindeki İngiliz vapu. durdurarak, içinde araştırma- lar yapmıştır. Araştırmalar 1l saat sürmüştür. Şanghaydan alman bir habere gö | re, bu hhdiseyi pek vahim addeder| (İngiliz deniz makamları, Japon dı niz makamatı nezdinde keyfiyeti! protesto etmişlerdir. İ Londrada bu araştırmanın “Asa-| ma Maru,, ve “Lasuta Maru,, isimle. İrindeki Japon vapurlarında İngiliz İherp gemileri tarafından yapılan a. raştırmalara bir mukabele olmak & zere yapıldığı söylenmektedir. Asamu Maru hâdisesi Tokyo, 20 (A.A.) — Domci Ajansı. nın bildirdiğine göre, Japonya pek | muhtemel olarak Asamu Maru hâdi. İsesi hakkında İngiltereye ikinci bir protesto notası deha göryerecektir. | Sanıldığma göre, Japon hükümeti bu yeni notasında İngiliz makamlı- rmın hareketinin gayri meşru mahi. yeti üzerinde ısrar edecek ve tevk'f | edilen 21 Almam yolcunun geri veril. İmesi bah; e ısrar eyliyecektir. Hariciye Nazır Arita, dün gece Hariciye Yüksek memurlarila uzun bir konferans akdetmistir. Domci A. jansınm bildirdi#ine göre, bu toplar. tıda İngiliz hükümetinin hâdiseye lüzumu kadar ehemmiyet vermediği ve bu sebepten “dolayı İngiltere ile Japonya arasındaki münasebetlerin vakimleştiği tesbit edilmiştir. a ça A RE Beyanatta Bulunacak Budapeşte, 28 (A.A) Kont Csaky, 8İ ikincikânunda Parlâmen- tonun Hariciye Encümeninde beynel. milel vazivet hakkında izahat vere cektir. ! Ziraat U. Müdürü İzmirde İzmir, 28 (A.A.) — Birkaç günden. beri şehrimizde zirsi müesseseler ve ziraat isleri hakkında tetkiklerde bu. lunan Ziraat Vekâleti ziraat umum müdürü Abidin Ege, dün vali Aykut. la beraber Bornova ziraat mektebi. ni ve zeytincilik İstesyonunu tetkik etmiş ve mekleple şerefine verilen! çayda hazır bulunmuştur. Umum müdür bu sabahki trenle Ankaraya! dönmüştür. © Zer Hitlerin eski dostu Sovyet Birliğinden birini Mussolini ile Hitler arası, diği bildiriliyor. re, Mussolini, Hitlerden, Balkanlardaki emellerine olmadığını sormuş, ve So: dün hari miyor. Fakat Berlinin siy, Vİ». İ Bir rivayete göre, Hitler verdi miş, Balkanlar meselesinden sahaya yayılmaması lehinde menfaatine uygun olan hattı nu bildirmistir. Telgraf gazetesi ba malâmatı pri levrinin bu ikinel intihabatr bi. elden, muvaffakıyetlidir, kuu haber verilen muhaberenin sebebiyet ver- Amsterdamda çıkan “Telgraf, gazetesinin Ber- lin muhabiri tarafından verilen malümata gü- faarruzunu tasvip etmediğini anlatmıştır. Mus- solini, bundan başka, Sovyetler tarafından Bal- kanlara karşı tecavüz vukuunda İtalyanın bü- siyasetini, bir daha gözden geçirmek mecburiyetinde kalacaktır. Düşe tarafından yazılan mektubun bu mahiyet- te olduğu temin olunmaktadır. Hitlerin verdiği cevabın mahiyeti hakkında sarih bir sey söylen. dair birçok tahminler yürütüyorlar, selesi üzerinde bu harbe müdahale etmek İstemediği. ni ve hunun için de tavassutta bulunmadığını söyle. FİNLAND ilam ADA ER HAREKAT GEVSEDİ Sovyet Tebliğinde Yalnız Keşif Faaliyeti Londra, 28 (Hususi) — Fin-! landa harbine dair nesredilen son Sovyet tebliğinde sadece keşif kolları faaliyetinden ve tayyarelerin keşif ucuslarından bahsedilmektedir, Buna mukabil, bir Helsinki tel da, Geniliyor ki: adoga gölünün Şimalinde Soy- yet taarruzunun şiddetle devam et- mesi, yüksek Sovyet kumandan he. yetinin yürüyüş kollarile taarruz u- sulünden vaz geçerek, cepheden ta arruzu tercih ettiğini göstermektedir. “Filveki Ilomantsi'den Laskelâ'ya kadar durmadan taaruz etmekte, fa kat hiçbir muvaffakıyet elde edeme- mektedirler, Finlanda hatları müte. İmadiyen yer değiştirmekte ve hare. kât icaplarına göre mukavemet nok- İtalarının üzerinde dönmektedirler,, Italya ile yeni dostu tercihe karar vereceği sıra bir adun daha yaklaşmıştır. Buna bilhassa nda, son günlerde vu- Sovyetlerin Baltık ve tamamile vâkıf olup vyetlerin Finlandaya asi mahafili bu bahse iği cevapta Finlanda me. bahsederken harbin bu olduğunu, Almanyanın hareketin de bu olduğu. İl verdikten sonra divor ki: eta. zi Helsinkiden gelen haberleri 1698 doğumlular, silâh altın. rılmıştır. Bunlar, 2 şubatta şubelere müracaat edeceklerdir. Bu suretle 21 sınıf silâh altına alınmış bulunmak. tadır, Askerlerin kayak levazım ve kayak ayakkabıları ile müracaatları bildirilmektedir. Mahkümların cezası affedildi Helsinki, 28 (A.A.) — Finlandada birçok hukuku umumiye o mahküm- ları, hareketlerinin fidyesini cephe. de ödeyebilmeleri için, Reisicümhur. dan hapis cezalarının affını talep et- mişlerdir, Reisiçümhur, bu mahküm. ların talebini isaf eylemiştir. Mahkümların birçoğu, birkaç gün evvel Reisicümhura teşekkür mek- tupları göndermiş ve yalan için el. lerinden geleni yapabilmekten duy- dukları memnuniyeti bildirmişlerdir. “Hitler tarafmdan verilen cevap bundan ibaretse bu. Dun İtalyayı tatmin etmesine imkân yoktur. Çünkü cevabın Finlandaya taallük eden kısmı, tamamile men- Balkanlara gelince; noktai nazarın kupkuru tasdikten ibarettir, manyanıp, Sovyet Birliğini Balkanlara karşı herhangi bir hareketlen alıkoyacağını anlatmamaktadır.” fi mahiyettedir. caktır. Fin şehirlerini tahliye eden halk, kızaklarla uzak köylere göç ediyor | ME HADİSELERİN içyüzüup * Algemeen Handelsblad gazetesinin neşrettiği bir habere göre, İlalya daha şimdiden Maca- ristana asker göndermiştir ve bunları gönder- mekle Sovyel tehdidine karşı, şimdiden ihtiyati tedbir almakta olduğunu göstermektedir. Bu gazetenin verdiği habere göre, Macaristana gönderilen İtalyan askerleri toplarile, mitral. gözlerile mücehhezdirler ve Peştenin büyük kış- Jalarında yerleştirilmişlerdir. Bundan başka, Macaristanın diğer şehirlerine de İtalyan kuv- vetleri gönderilmiştir ve bu kuvvetlerin takvi- yesi de beklenmektedir. * Sovyet Birliğinin, Avrupadaki hâdiselerin Uzak Şark. ta bir takım ihtilâtlara sebep olmasından endişe ede. rek Uzak Şarkta mühim tedbirler aldığı bildiriliyor. Bu tedbirlerin biri Uzak Şarka 3000 işçi ve teknisyen göndererek Vladivostok'un şimalinde ve Japonyanım Sahalin adasındaki hissesinin mukabilinde olan İmpe. ratorski'de bir deniz üssü inşa etmek, bir Vladivostok ile Japon Koresi arasında bir Majino hattının İnşasıdır. Bu Majino hattına çift demiryola işliyecek ve bir askeri yol da üyrıca bu hatta bağlana» Olduğu Kaydediliyor Almanya » Finlanda ticareti Kopenhag, 28 (A.A) — Berlinsi Tidende gazetesine Berlinden bildi. rildiğine göre, Almanya ile Finlanda “FELEK Yeniye, Eskiye Dair Yazan: B. FELEK er şeyin mutlaka yenisi mak- bul değildir. Meselâ canlı şey. lerden doktorun eskisi, yenisinden İs yidir. Çünkü daha çok hasta iyi ct- miş ve bilhassa daba çok hasta iyi e- dememiştir. Avukatın da eskisi makbuldür. A. dalet babında rastlanacak her türlü dalavereleri görüp, açık kapalı bilü- mum dolapları öğrenmek için, adi koridorlarında beş on çift kundura eskittiği için, Artistin yenisi, eskisinden daha fazla aranır ama eskisi, yenisinden daha ziyade beğenilir. Böylece bazı (ziruh) un yenisi, ba. #ısının eskisi sevilir, Kadayıf gibidirler: Telkadayıfınm bayatı, yassı kadayıfın tazesi aranır. Balığn tazesi, etin buyatı makbul ol. duğu gibi, Demek ki; bir şeyin mutlaka yeni. si veyu mutlaka eskisi üzerinde du- zup, ille bu makbuldür, öteki turfa. dır, diye tepinmeğe mahal yoktur. Hattâ bir şeyin bir yerde makbul 0- ianınım, başka yerde çöplüğe atıldı. (ân da görülmüştür. Diz yumurtayı folluktan alıp, ye- meyi tercih ederiz. Yahudiler biraz bayatlatırlarmış, Rivayet ederler ki, Çinlilerce elli, hattâ yüz sene kalmış yumurtalar, cennet taamı sayılacak kadar makbul imiş. Yeni ve eski babında denecek söz- lerden biri de, şudur; Şeyler, şahıslar ve hayvanlar ayni tempoda eskimezler, Hattâ bunların içinde eskidiği belli olmıyanlar da vardır, Meselâ; bir bardak, bir billür kadeh, battâ bir fağfuri kâse, iyi kullanılır, çatlatılmazsa, sittin sene yepyeni durur. Elmas'ta böyledir ya, Lâkin kumaş, halı, ağaç ve madeni eşya, zamanla eskirler, İmdi, edip ve muharrirlerin de €- kilikleri ve yenilikleri bahse mevzu olan bü sıralarda, hâlâ eskimemiş birtakım muharrirler varsa, bunları birinci kısımdan, yani zücenciye ka- bilinden ve eskimiş olanlar varsa, on. ları da ikinci kategori, yani aba, ke. be gibi kumaş yahut, şimşir kaşık, İveya tarak nev'inden saymak gerek- tir, arasındaki klering anlaşmasının wv.) Şeylerin. şahısların ve hayvanla. zatılması hakkındaki müzakereler > zamanla eskimesi bahsinde şu da neticelenmiştir. hatıra gelir; Bir günde solan gelin. Berlinske Tidende gazetesi, bu ha, beri verdikten sonra, şu müjaleay! ilâve etmektedir; “Bu anlaşmanın İmzası da göste riyor ki, Almanya ve Finlanda nor. mal münasebetler idamesine devam eylemektedir ve Almanya, birçok defa söylediği gibi, Sovyet Finlan- da anlaşmazlığınin harleinde kal mak niyetindedir.,, * Helsinki, Parlâmentosü mojoki cephede ölmüştür. 2B(AA)— 1 Ve AL cevap, Diğer bir ted. Finlanda âzasından Lauri Si. e'kle, bir hafta dayanan krizantem. Bir mevsim dayanan patlıcan fide. ının nda, asırlarca yaşıyan çi- nar ağaçları, eskilik ve yenilik mef- humunun yerine göre, ne kadar bü- yük fark taşıdığını gösterirler, Bir kelebek altı ay yaşarken, papağan i. kİ asır ömür sürer, Bu arada, on beş yıl yaşıyan kö- pek, yirmi beş sene yaşıyan beygir, altmış yetmiş yaşında ölen İnsan, hep erken, veya geç eskime sırasile dünyadan ahrete yolculuk ederler. Bu kıssalardan hisse almak için, her yeni ve eski davasında bu nü. muneleri gözönünde tutmalı. Bir ma- harrir çabuk eskiyorsa, onu ya gelin- cik, veya kelebek ömürlü ve eğer yıllarca yıpranmıyorsa, onu da çınar veya papağan mukavemetinde sayıp, tasnif etmeliyiz. Bana sorarsanız muharrir, edip ve şairin eskimesi için iki şart lâzımdır: 1 — Çok yazması, ? — Çok okunması; Ne çok yazıp, mz okunan; me az yazıp, çok okunan adam eskimez, Şu halde, hâlâ eskimemiş sayıla- cak birçok yaşlı muharrirlerimize mukabil, eskimiş denecek genç yazi- ermız da yoktur. Bu onların mı, bun ların mı lehinedir? Orasını tayin 6 decek değilim, Chamberlain Yeni Bir Nutuk Söyliyecek Londra, 28 (A.A) — Bu sabahki İngiliz gazeteleri, o Chamberlain'in çarşamba günü “National Public İn- tereste committee,, nin öğle ziyafe- tinde bir nutuk söyliyeceğini bildir- mektedir. Sunday “Times gazetesine göre, Başvekil bu nutkunda, geçen hafta uzun münakaşalara sebep olan bita- raf devletlerin vaziyetini bahis mev- ruu yapacaktır, eli Bulgaristanın İstikrazları Sofya, 28 (A.A) — Bulgar Nazır- Jar Meelisinin bir kararı Üzerine, Bulgar düyunu umumiyesi direktörü Molof, Bulgar istikrazlarının İngiliz est ewlemlatiı.