24 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
> PENCEREMDEN İngiltere İle Birleşilirse Olur! Yazan: M. Tarhan TAN evzuuma kâmil bir münasebet yucularıma ilkin Yedi Sene miıha- © yebesini hatırlamalarını rica edece-| im. Malüm olduğu üzere bu urun) muharebe devresi bugünkü Alman:| yanın, tâbir eniz ise, sülninesidir. Yani Crmen âlemi Prusya Krsllığı- nın maneviyetinde ve maddiyetinde — kan eme eme şimdiki Almanyaya in. kılâp eylemiştir. Yedi Sene muharebesinde Fransa, Rusya, Avusturya, ksünya, Le histan, İsveç devletleri birleşerek Prusya aleyhine hareket ediyordu ve bu devleti her yanından çeyire. rek târümar etmiye çalışıyorlardı. Yalniz İngiltere, Prusyanm yardım. ısı olup harbin devamı müddetince her yıl Berlin hazinesine on iki mil von altın vermeyi taahhüt etmiş bu- Munuyozdu. trenin o Prusyayn bu suretle İm etmesinden maksat, Avrupa. di Fransa hegemonyasını yıkmak onunla harp haline girip Ameri- kadaki müstemleklerini elinden al. Prusya, şu hale göre, İngil- terenin maksadına hizmetkâr ölu- yor, fakat onun yardımiyle kendi düşmanlarına karşı koymak imkânr oni buluyordu. Muharebe, adından da anlaşıldığı üzere, yedi yıl sürdü ve müttefikle. “rin kumandayı bir ele vermemeleri, ordularını nizam ve intizam altında idare etmemeleri, daha doğrusu başı bozukvari davranmaları yüzünden Prusyanın bir çok zaferler kazan- masiyle, bir havli ülke çiğnemesiyle lendi, — Fakat bu neticede Prusya Kral Büyük o Fredrikin askeri dehasına düşen şeref hissesi kadar İngiltere altınlarının da iftihar hakkı vi ” t Çünkü İngiltere her ay Prusya ha. zinesine bir milyon sterlin ödeme- seydi. Büyük Fredrikin sağa, sola yetiştirmesi ve hele o ordu- «beslemesi . mümkün olamıya- Bununla beraber nihal zaferi şüp- “he götürmez surette temin eden â- mil İngilterenin — o sırada İngiliz tacma bağlı olan— Hanovre mınfa- küçük, fakat kuvvetli bir Sin hazırlıyarak o Prusyaya silâhla taşıdığından dolayı aziz oku: | Muvaffakıyetle Netic İngiltere ile yapılacak iki ta müzakerelerine Londrada deva yakında muvaffakıyetle netice rinde İngiltere ile ticari mua Dolmabahçe Sarayına Hırsız Girmiş Rizeli Mehmet geçenlerde Dolma Bahçe Sarayının Karşısındaki sedlörin üzerinde toprağı kazarken şüphe ü- zerine polisler tarafından yakalan» mıştır, Memurlar kazılan yerde 60| kilo kadar kurşün ve saraya ait ma- |deni eşya bulmuşlar ve müddeiumu. miliğe vermişlerdir. Suçlu evvelâ bu kurşunları tesadüfen burada bul. duğunu söylemişse de sonra hakike- ti itiraf etmiştir. Mehmet bir gün Dolmabahçe ca- mii avlusundaki üstü betonla dondu- rulmuş su maslağından saraya kadar girilebileceğini tahmin etmiş, su ha. üstündeki betonları sonra demir kapağı kırmış, lâğımm içine inmiş, buradan yürüyerek sa- Taya geçmiş ve saraydaki Sarnıçların kurşunları ve madeni kısımlarını çal. mış, bunları gündüz taşımak için de © civardaki seddin üzerine görmüş. » Dü ceza mahke- mesinde bu dâvaya devam edildi. Müddelumumi hâdise yerinde keşif yapılmasını istediği için duruşma tâ. lik edildi. . Huni MELİ m MAHKEMELERDE: Moizin Katili Müşahede Altına Alındı zinesinin ve asliye yardıma başlamasıdır. © Şimdi bu muharebeyi okuyuculm- orıma niçin hatırlattığımı söyliye- yim: Her Hitler Dönzigte söylediği n nutukta Fransa ile İngilterenin yıl sürecek bir harp için hazır. dıklarını dile alarak: > — Onlar üç yıl boğüşmayı mi gö- 76 alıyorlar. Ben dört yıl, beş yıl, 7 yedi yıl harbe hazırım! Demişti, Ben gazetelerde bu söz. okuyunca Alman Nazi liderinin Yedi Sene muharebesini hatırlıya kendini de Büyük Fredrik sa. şöyle bir övünmeye meyletti- “kanaat getirdim. Böyle olma. onun yedi yıl üzerinde değil, ş yıl üzerinde ısrar etmesi ve Asırlarca «üren bir barbi göze nı söylemesi teristik hususiyetlere daha uy-| düşerdi. O, muhakkak ki, Yedi muharebesini ve Büyük Fred- zaferlerini düşünerek böyle bir dil savurdu. Ne yazık ki koca Al nyadan bir fert çıkıp ta ona: “ söylüyorsunuz Führer amma Bü- Predrike her yıl on iki milyon veren, Hanovre kıtasında da yardımcı ordular hazırlıyan İngilte. şimdi yanımızda değil, karşımız- demedi, diyemedi. Lâkin aldığımız ders ile muhterem Führerin yedi yıl harp edeceğini lerine şu küçük şartı ilâ- “İngiltere ile birleşi- ten lirse olur!,, Fakülteye Bir Teberrü Ankara, 23 (TAN) — Ankara Hu- kuk Fakültesi profesörlerinden mer- hum Mustafa Şeref OÖzkanın 2000 “ciltten mürekkep kütüphanesi. kar- 'deşi Doktor Zekâi Özkan tarafından ülle kütüphanesine verilmiştir. hareket fakülte muhitinde büyük memnuniyet uyandırmıştır. nutuklarındaki | Gü.) Evvelki gün Galatada Şarapçı Mo- izi öldüren simitçi Mehmedin akli durumundan şüphelehilmiştir. Çok sakin bir adam olan Mehmet era sı- ra şiddetli buhranlar geçirir, hirçin- aklar yaparmış. Birkaç gün evvel de güpegündüz komşularından birisinin evine pencereden girmiş vı — Aman beni saklayınız, polisler göliyor! demiş ve lüzumsuz telâşlar göstermiştir. Mehmet cinayeti işle- landığı zaman Moizi öldürdüğünü in- kâra lüzum görmemiştir. Müddeiumumilik lere göre Mehmedi adli tıp işleri müessesesinde müşahede altına almı- ya Ve hakkında umumi hükümlere göre muamele yapılmasına karar | iştir. Katil Mehmet dün adli tıp müessesesine gönderilmiştir. Verile- cek rapor vaziyeti aydınlatacaktır, Para Cezaları Mahkemeler tarafından verilen pa TA cezaları suçlulardan şimdiye ka. dar müddelumumilikler vasıtasiyle tahsil ediliyordu. Bir senedenberi ye. ni bir kanunla bu iş Maliyeye devre. dilmiştir. Müddelumumilikler bu gi- bi cezaları yüzde 30 - 355 nisbetin. de tahsil ederken Maliyenin şitediki i çektiği için Müddelumumi. likler vasıtasiyle bütün mahkemele. rin altı sene içinde verdikleri para cezularının, istatistiklerini istemiştir. Müddetumumilik dün Vekâletin em. rini bütün mahkemelere tamim et. miş ve cevabını istemiştir. © Ankara, 23 (A.A.) — Toprak Mah. sulleri Ofisi idare meclisi reisliğine âzadan Mahmut Celâl, âzalığına da eski Kütahya mebusu Mehmet Som- er tayin edilmiştir. ME) İngiliz müesseseleri dikten sonra elinde kama ile yaka.! toplanan “delil | Toprak Mahsulleri Ofisinde eleneceği Anlaşılıyor raflı yeni ticaret anlaşmasını.. m edilmektedir, Müzakerelerin leneceği ve takas sistemi üze meleler yapılacağı anlaşılmıştır. amına Uftk almak için şimdiden piyesamızda gö- İ rüşmelere başlanmıştı Piyasada vaziyet İ Piyasada satış faaliyet İtadır. Zahire üzerinde işler daha canlıdır Maltaya kuru bakla ihraç 'etmek için istenilen lisans müsaadesi geldiğinden . pazartesiden £ İtibâren İbakla sörkiyatına başlancâktıriin. racat için toplanmış fazla miktarda kuru bakla mevcuttur. Kuş yemi sa. | tuşları da başlamıştır. Tekirdağda va- | pura teslimi şartile yirmi beş bin ki- İlo kuş yemi kilosu 4 kuruştan satıl. mıştır. Buğday fiyatlarında gevşek- Iik devam etmektedir. Buğdayların cinslerine göre; yeniden fiyatlarda arimak- günde piyasamıza 1035 ton buğday getirilmiş ve satılmıştır. Mercimek ler 6,10 kuruşa, dökme misir 135 kuruşa, haşhaş tahumu 18,30 kuruşa düşmüştür. Pirinçlerin cinslerine gö- olmuştur. Kalay bollaşıyor Amerika ve İngiltereden ithal e- dilmekte olan kalayın harp dolayısi- le ithali güçleşeceğini düşünen bir kaç tüccar, piyasada mevcut kalay. ları toplıyarak saklamışlardır. Ame- rikaya ve İngiltereye kalay siparij - leri verilmiş olduğu için on beş gü- ne kadar piyassmıza bol kaloy geti. rilecekiir. Ancak kalay toplayıp sak. yanlar hakkında kanuni muamele Yapılmâk üzere araştırmalar yapıl- maktadır. Piyssuda kalay bulunmü- dığı için ellerinde 42 miktarda mal bulunduranlar bunun kilosunu 800 » 900 kuruş arasında satmaktadırlar, Ticaret odasında teşkil olunan araş- tırma heyeti, bu işe vazıyet etmiştir. Almanyaya ihraç edilen malların paraları veriliyor Harp ilânından evvel Almanyaya satılmış ve ihraç edilmiş olan muh. if cins malların, Alman Merkez kası tarafindan bedellerinin bir kısmı daha ödenmiye başlanmıştır. Bu malların bedelleri kliring hesabi- na küydedilmek üzere Cümhuriyet İ Merkez Bankasına gönderilmiştir. e l Nafıa Vekili Şehrimize Geldi Şehrimizde bulunan Dahiliyı kili Faik Öztrak, dün sabah Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdarla bera- ber vilâyete giderek bir müddet vi- yet işlerile meşgul olduktan sonra, dün Ankaradan Şehrimize gelen Na. fia Vekili General Ali Fustla bir müddet konuşmuştur. Faik; Öztrak, Nafin Vekilinden sonra Umum Jan- darma Kumandanı General Cemil Cahitle konuşmuş ve bu konuşmayı müteakip Vali ve kumandanla bir- like Toraruk (eski polis müdürlüğü binası) dairesine giderek binayı tet- | kik etmiştir. Dahiliye Vekili Gedik- paşadaki jandarma imalâthanesinin faaliyetini de gözden geçirmiştir. ———— Denizde Üç Kaza Oldu Limana gelmiş olan 15 tonluk Ni. Nüfusça zayiat olmamıştır. Aksy motörüne Kaldırımburnunda Bartın Namazgâh motörü çarpmış ve Akayı yaralamıştır. Adalara İdükten sonra dümeni kaptanı, motörü karaya bindirm; Nüfusça bir zarar olmamıştır. 2.3 para tenezzül olmuştur. İki| re kilo başında yirmi para tenezzül | Merhum Fethi Başaran Kıymetli Hukukçu , Fethi Başaranı Kaybettik Ötedenberi Türk spor teşkilâtının muhtelif mühim meviçilerinde çalı mış ve.son zamanlarda İstanbul mın- takası asbaşkanlığını amatör olarak deruhte.etmiş olan İş Bankası İstan. bul Şubesi Hukuk müşaviri Fethi Tahsin Başarsnın Bankaya ait bazı işler için bulunduğu Ankarada ev- velki gece kalb sektesinden vefat et- İ, onu seven ve tanıyan binler dost ve âşinasıra haber vermekle son derece müteslli Tam olgun. bir Türk, çocuğu olan Fethi, halük, özü Sözü doğru, temiz kâlbli ve çok çalışkan bir zat idi. Ölü hakikaten acınacak bir zı. yadır. Merhum "Türkiyede ilk milli spot teşekkülü olan İdman Cemiyeti İttifakmın müessisleri klühünün de bânisi idi Vefatı yalnız spor âleminde değil adliye ve baro mahafilinde olduğu kadar Umum! Harpteki ihtiyat zabit. liği sırasında münasebet peyda eyle. diği ordu erkânınca da teessürü mur cip olmuştur. Eczacıbaşı ve Sıhhiye Müfettişi Miralay Hasan Tahsin Deyin oğ! lan merhum 43 yaşında idi. Fethinin ziyamdan dolayı, keder- dide ailesine en derin taziyetlerimizi sunar, onların acilarına bütün kalbi. mizle iştirak ederiz. Merhumun nâşı Ankarodan İstan. bula nakledilecek ve yarın saat on vinden kaldırılacaktır, * Mülga Harbiye Neztreti Sıhhiye müfet- insanı “Tahsinin oğlu mlığından mülekmit Ha- İktisat Vekâleti lemal ve emniyet dullah Yeğin kayın bi- raderi, Anadolu Sizorta Şirketi İrinei Mü- dürü Kemal Süherin eniştesi Türkiye İs Bankası A. Ş. İstanbul Şubesi Hukuk Mü- #övirlik Servisi Sel ve Been Terbiyesi i İstanbul Bölgesi Asbaş- yağinki Pazartesi günü saşt 11 de Kadıküylinde Bahariye carldesindek! 92 numaralı #ksmetgühundan kuldırılarak/Os- ifa esmlinde mamayı kılındıke ig Karacaahmetteki aile makbereilne def- Dedilerektir. Spor teşekküllerini davet Beden | Terbiyesi “İstanbul Bölgesi Baş kanlığından: Bölgemizin kıy Fethi Basaran Ankarada kalb sektesie vefat elmiştir. Cenazesi 24-89-86 Pı baht anat 750'de Haydarpaşa & eilecektir. Bölge teşekküllerinir maları rica olunur i bütüm spor merâsinile , hâğir bulun met motörü dört tonluk Alay motö. | Basaran ve , İrüne bindirerek hasata uğratmıştır. çalışırken tekne su alarak batmaştır. | son dözim v İş Bankasının daveti Türkiye İş Bankası A. 5. İstanbut Şu- besinde, Bankamıa hukuk müş metli örkadaşım: ukat fat et ir. Türkiye İş Bankası A, $. dan müteveliit teessürlere İ: seti kay Fethi Tahsin bu elim ziy8- rak eder ve Akçakoca limanına bağlı 9 tonluk ayaş sevenlerin cenaze merasiminde kanr Bülunmalarını rica eder. Hilâlapor mensuplar,n davet por KIBbü Sekreteriiğind. Kii üzün bânileri arasında gitmekte olan Sakarya | doldurulmaz bir yer tutan ve yi i yolcu motörünün Sarayburnunu dön- | re kırılmış velsrk mızdan”kaybı Bütün K esini yapmak “izere getme» leri rica olunur, Bütün M letin bu seneki sip bir lisanla kendilerine anlatacak. tar, rik edilecek ve tedarik edilmesi lâ- zım gelen tirilecektir, Maarif Vekâleti bu sene mektöple. rin ğilma ve kitap tedarik etme iş. lerinin tam bir intizam tahtında ce- reyan etmesi için evvelden icap eden tedbirleri almıştır. Bu tedbirler cüm lesinden olarak yarın mektepler açı. lrken Maarif müdürü de kitap yazi. yetini tesbit etmek içli mevcut ki. tap miktarı hakkında tetkikat ya parak noksan kitaplar hakkında der- hal vekâleti telgrafla buberdar ede. cektir. Mekteplerde t#mlebenin şube. lere taksimi, kitapların tedariki işle. finin ay sonuna kadar ancak ikmal edileceği zannedilmektedir. Bu barla esaslı bir şekilde ancak teşrini- evvelin birinden İtibaren derslere başlanabilecektir. “ Vekâletin yeni kararları Maarif Vekâleti, yeni açılacak orta mektep şubeleri ve çift tedrisat bak. kında İstanbul mektep müdürleri ta. İrafından verilen kararı tadil etmiş. tir, Vekâlet tedrisatın mümkün ol - duğu kadar normal olarak devam €- debilmesi için açılacak şube as dedini 30 dan 45 e çıkardığı gibi za- ruri olarak çift tedrisat yapacak mek teplerin adedini ağltmıştır. Bu ders senesinde yalnız Kasımpaşa ; erkek, Üsküdar 2 inci kız, Nişantaşı erkek, Karagümrük erkek, Pendik mubhtelit mekteplerinde çift tedrisat yapılacak tır. Vekâlet Pendik mai vaziyetini de nazarı dikkate 2- İarak bu nahiyedeki kez talebenin Göztepe orta mektebine gönderilme- sinden vazgeçmiştir. Pendikli kız ta İebeler Pendik muhtelit orta mekte. binde okuyabileceklerdir. Vakâlet bu sene İstavbulda bulu. nün 40 kadar münhal yere tayin e- dilecek muallimler için de yeni" bir forraül kabul etmiştir. Bu formüle göre İstanbuldaki münhallere talip olacak yüksek mektep mezunları'an- muhitinin içli. İlerdir. İ Anadolunun muhtelif vilâyetlerin- deki münhallere talip. olacaklar ise manşlı olarak tayin edileceklerdir. Bü sene ancak hastalık dolayısile bö- zı muallimler İstanbula nakledilmiş- lerdir. Yeni maarıt tayınteri Gazi Osmanpaşa orta mektebi mü dürü Galibin hastalığına binaen İsti. fa etmesi üzerine yerine maarif mü. dür muavini , Heybeli orta mek tebi müdürü: Hamidi Beşiktaş birinci orta mektebi #üdürlüğüne, Eyüp or- ta mektebi müdürü Fazılıni best: ğına binaen istifası Tekirdağı orta mektebi müdü di, Şehremini erkek orta mektebi müdürlüğüne Galatâsâray Wsesi mu. alimlerinden Hamdi Nazım, Heybe. Wi orta mektebi müdürlüğüne Eyüp orta mektebi müdür muavini Şadi. ye, Göztepe orta mektebi müdürlü- ğüne İnönü kız lisesi baş muavini Bedriye tayin edilmiştir. Konservatuvar faaliyeti Konservatuvar müdürlüğü, mües- sesenin önümüzdeki mevsim fâaliye. tine sit bir program hazirlıyarak dün belediye riyasetine vermiştir. Bu pro grama göre takviye edilen senfonik örkestera bü sene muhtelif yerlerde senfonik konserler verecektir. Ya. rın, bu sene konservatuvara kabul e. dilecek talebenin müsabaka imtihan- larına başlanacaktır. Bundan sonra talebe Şübelarö tef- | pların isimleri not ei. | cak ücretli olarak tayin edilebilecek T 24.090039 DAHİLİ HABERLER | elime Yeni Ticaret Anlaşması Müzakerelerinin Yakında ektepler Yarın Açılıyor Maarif Vekâleti Mekteplerde Tedrisatın Normal Yapılabilmesi İçin Bazı Yeni Kararlar Aldı Yarın saat 8 de şehirdeki bütün mekfepler açılarak tedrisa- ta başlıyacaklardir. Derse başlanmadan evvel mektep müdür- leri talebeyi mektebin konferans salonunda toplıyarak Vekâ- ders saatleri hakkında verdiği kararı müna- Müzelerde İhtiyati Tedbirler Avrupada harp başladığı için Ma: arif Vekâleti İstanbul müzelerinde. İ ki kıymetli ve nakli kabil eserler | hakkında ihtiyati tedbirler alma: bunları başka yerlere kaldırmıştı. Asir; müzesindeki İskender lâhdi, Nevhâger kadınlar lâhdi gibi nakli mümkün olmıyan ağır ve kıy» metli eserlerin oldukları yerlerde muhafazalarına karar verilmiştir. Bu gibi eserler eğer Yizum' hasıl 0- lursa Avrupanın bazı müzelerinde olduğu gibi oldukları yerlerde kum torbalarile gömüleceklerdir. i Avrupanın büyük şehirlerindeki müzeler ve kıymetli binalar kum torbalarile tamamen kapatılmışlar. dır. Alâkadarlar hiçbir tehlike mev- ruubahs olmadığı için bizim müze. lerimiz hukkında bu .şekilde tedbir- ler almıya üzüm görmemişlerdir. Kıymetli bir Türk âlimi Maarif Vekâleti yüksek ve kıy- metli bir âlim olan Beyazıt milli kü- tüphanesi müdürü İsmail Saibi ya. şımdân dolayı tekaüde sevketmiş, ye- rine uzun müddet Almanyada hoca- luk. yapan Necatiyi tayin etmiştir. İ$- mail Saip kıymetli bir mütehassıs olduğu için Vekâlet kendisini 120 li- ra Ücretle bütün İstanbul kütüpha- nelerinin başına ilmi müşavir tayin etmiş ve bu suretle de hizmetinden istifade etmek ui bulmuştur. ali Şar SPOR ka “Bugünkü Spor Hareketleti merbahçe stadını saray klüpleri gazetemiz ia wn kupamız paylaşımı » Türk, sporunda Fenerbahçe » Galata- bir hâdise karşılaşması Taksim rına, devam, edilecek, 'Tekirdağ, Dinarlı Mehmet Al i Mülâyimle, Molie müsabakalar » sslıyacaktır Şeret Stadında: Saat 11 de Eeşiktaslar Peru ile hususi bir karşılaşma yapacakı- lardır. Atletizmde İyi Neticeler Balkan oyunlarına gitmek üzere hağır- Yanmış olan atlet kafile, sat dün Fener stadında ya) tecrübesinde 3000 metreyi $ dakika 2 sani- İ yerle katederek Türkiye rükorunu Kırmış tir. Evvelki rökor 9 dakika 11 saniye idi, Bundan başka yine milli aüetlerden A- rad 14 metre 75 santim gülle atarak şim- diye kadar Türkiyede yapılmamış bir Vee elde etmiştir. * 24 Eylül 1939 PAZAR 9 uncu ay Arabi: 1338 Şaban: 10 49 di: 1531 — Akşem Yatsı: 1938 — İmsâik: Hava Vaziyeti Gün: 30 Yeşilköy meteoroloji istasyonundan alı- nan malümata göre, yurtta hava Kocaeli bölgesi fe Karadeniz kıyılarında ve Değu Aradolunun şimsl kısımlarında çok bu- Yatlu geçmiş, rüzgürler Doğu bölgelerde cenubi, diğer bölgelerde şimal istikâmet- tan arta kuvvette esmigtir, Dün İstanbulda hava: bulutlu geçmis, rüzgür #irkiden saniyede 1 - 3 metre Kızla esmiştir. Sant 14 de hava yiki 1012,8 milibar idi, Sühunet en yük” İsek 28.5 ve en düşük 175 santiyrat ola- tak kaydedilmiştir.
