7 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

İmame ve ananas nasa means meaamaaa Geçen Hafta ia Neşredilen Kitaplar 3 Dünya Tarihi “1919 dan 1937 yılma kadar,, rap” çekeceklerdir. Buna Tğmen, h yani Yangını istiy üzerli zsizeleyi ve wstüne - davet eden değişmiş, letlerden bir kısmı istihsal kudreverile mü. relaha ermek imkânını ve yarınm. bug ç ağır bir hay be olduğu hemen hemen tahakku €ylemiştir. Bir kısım mi'letler bu durumdan ku Ve yaratma sip refa istiyor ve bu Imak, çalış emele ermek için £ milletleri ezmek politikasım güdürü; bir kısım milletler de bulanık suda balık ay- lamak hi isra-yardakçı olu. yor. Ayni tahakküm yoluna dökü- sile B» halde dünyanın nası Vaziyet içinde bulunc (Dünya Tarihi) a- diyla Leon Cohen Raymond Ronze Emile Folimais tarafından yazılıp eski büyük el- silerden Bay Kemal Söy mezoğlunun kalemile türkçeye çov- rilen büyük ve mükemmel bir eser, © ihtiyaca cevap ver , Kitabın ehemmiyetini kavramak için - Büyük Harbin ssbo €ereyan tarzı ve neticesi, sulhü, Milletler cemi da yüz yirmi sayfalık bir mukad- demeden sonra - İktisadi şartları ve şimdiki dünyi siyasi, iç. timai değişikliklerini izah eden dört yüz elli sayfalık izahatı ihti- ini bi kâfidir. Mitle- Tizm, Mu Japonyanın Dİ usul eş #ümulü i 0 bahsin Tarihiniz taşıdığına yazık ki, eser, mızı ve medeniyez aldığımız yüksek mevkii tesbit ederken çok cimri davranmış ve bu büyük hakikate r ayırmıştır Bunun- rin, bugünü anlamak diâl etmek İstiyon- gir rehber şi borç bili. la beraber, e: Ve yarıni is: lere gerçekten fayda olacağını tekrar etm yoruz İstanbul Talebe ve Öğretmen Kampları Basan: Ülkü Bi orga, eski Türk | ha» Yakından bahsederk diyı yü ten kararmış (0- cuklar, ağır bağ on- arikçi li erkekler ve lar kadar silâh - şorlukta mahir » Poçesiz, örtüsüz . kadınlar atla - Tiyle, katırlariyle, © koyunlarıyle, keçileriyi yazın yaylaya çıkar « kaç ay oturur « p târifidir, Türkler, lâtince campus kelimesi kampla. şarak Fransızcaya veya başka dil. lere geçmeden kamp hay llyor ve tatbik ediyorlardı O hayat orta Asyada olduğ dar r: ğbet gör yordu. Evli lebinin “Kâğıthane” den derken bin haymı dam deryası kesilir.” demesi de bir kamp, târifinden buşka bir yüksek mektep hir kas wi? bem ve her yıl yirmi güne inhisar eden bu hayat, İleride mahsup edilir. müdü. alarak üç ş telif yerlerinde talebe ve öğret - men kampları kurmakta, sıhhatçe zayıf talebeyi da barındıra. üstüste ein gazimleler üğü de bi , güzel gi. da nimetlerinden müstefit kılmak. tadır. İşte “İstanbul talebe ve öğret . mpları” adlı kitap bu teş. n tarihçesini, şimdiye kadar kurulmuş kampların bütçelerini ve barındırdığı talebe, öğretmen ayısını ve daha bir çok bilgileri ihtiva etmektedir. Biz bu in bilhassa “kamp mefhumu” birinci kısmına ilgi gösterdik bu' bahsi tarih bakımından da fay. dalı bulduk. Eserin tertip ve tahririnde bü- örüner, İstanbul talebe ve öğretmen kamplarının da ilk kurucusu bulunan maarif müdürü Bay Tevfik Kut ile mua » vini Bay Muvaffak'a tebriklerimi. Zİ sunarız, Tepedelenli Ali Paşa izan: Römeran Çeviren: Ali Kemeli Aksü' Basan: İkhal Kitabevi başlıl yük himmetleri smanlı tarihinde denebilecek mahiyet aklanmalar ter» tip etmiş, ordular düzet devl ordularile çarpış - miş elebaşılar çok tur. Bunlerm çinde Kara gibi tacdar olmayı şuna, buna ferman! na mahsuben © bahşişi kimseler de görülmüştür. Fakat nebi devletlerle münaszbe! tesis €- den ve ecnebi devletlerden hem saygı, hem yardım gören isyancılar e bizim hatırlayışımıza göre, bunlar on yedinci asırda şöhret alan Muinoğlu Emir Fah- rettinle 18 inci asır sonunda faa. Byele geçmiş Pazvan oğlu Osma dan, on dokuzuncu asirda ün alan Tepedelenli Ali, Kavalalı Mehmi Ali Paşalardan ibarettir, Emir rettin Toskana dukasile Fransa hü. Pa Avus - yeri. "ransızla, kümetinden, müş e, yani Osmi torluğuna karşı İsyan ed damların ecnebi sebet (esis etme lerden yardım gör yor ki, kendileri siyaset cerey larını iyi takip eden ve nereden bu a. müna- sanlardır. Yine bu lip geçici bir kin, değil, istiklâl kaza ülküsüne müstenit ve yyen bire: plân çizerek uyaklandıklarını isbat e I onların ge. ğbirar üzerine der. Halbuki Osmanlı t le vakanüvisleri « küçük m »leri ve he- ikyas- larda da olsa birer inkılâpçı ruhu taşıyan - bu adamları gelişi güzel isyancı, maceracı olarak gösterir. ler ve her birini şahsi birer hınç, yahut para foplamak hırsı gibi bir yüzünden ayaklanmakla tay. ederler. Paşa için vdet paşi zere, o Vak vislerin ve “onl rihçilerin dikleri - hemen bu şekildedir t ile çağ- dax olun ikinci Sultan Mahmnria akıl kâhyalığı yapan Halet efendi. nin arası açılıyor ve Ali paşa bu kizgınlı n ediyor! Frenkler, daha o devirde, yâni Ali paşanın isyanı sırasında haki. kati uzun uzadıya yazmışlardır. Daha sonraları isa onun idare etti. Zi isyanda büyük mânalar ve.in « celikler bularak zaman zaman ye. ni eserler ve yeni vesikalar. meş. retmişlerdir. hüküm hemen - Bizde Tepedelenlinin nayatın! » kuru ve indi mülâhazalar dışın. da - ilkin yazan Ahmet Müfit bey- dir. Bu zat, yine bizde ilk olarak o meşhur v Türk olduğunu da tevsik etmişti. (Bizde ilk ola - rak' diyorum. Çünkü (Fransızlar daha 1822 de Anadoludan gelme bir Türk ailesine (o mensup bulunduğunu, yazmışlardır.) Ah - met Müfit bey, ancak yüz” sene sonra ayni hakikati ispata çalış - ti, on yıl fasıla ilede biz o Hayat Ansiklopedisinde - Tepedelenlinii 'Türk olduğu hakikatini tekrar et. tik. Kuman terinçilerimizden B. irin onun “ “Tpedelenli Ali paşa” adlı eser - de yalnız bu'ha « kikat ve yalnız Ali paşanın yap» tığı işler değil, bizim tarihlerimize geçmeyen da. ha bir çok hakikatler hikâye olun. muş ve o mevzu gerçekten geniş. letilmiş; “aydınlatılmıştır. Eserde Fransızların, İngilizlerin Tepede « lenli Ali paşaya nasıl hulüs çak - tıklarını. yardım vaadind bulunduklarını ve neler yazip ne ler teklif ettiklerini - vesikalariy le - okuyoruz. Mehmet Alinin de o iki büyük devlete karşı - bazan birini, bazan öbürünü iltizam et « tek suretiyle - nasıl mahir bir st. yaset takip ettiğini öğreniyoruz. Tepedelenli Ali paşanın aşkı ds meşhurdur. Aeiksandr Düm, dilimize de çevrilen Monte Kristo romanında o aşka temas ettiği gi- i Avrupada ayni mevzu üzerine eserler de yazılmıştır, Bay Ali Ke. mali Aksütün tercüme ettiği bu kitapta inkılâpçı veziri (o zülfüne nasıl JŞu Garip Garip Dünya Kabili Ekil | nü - | Tabak ve | Tencere Amerikalılar pratik Haya) aumiyetle an tamamen Yeni Dü ekteyd İdırlması meselesi ötederiberi meşgui etm mucidin orta İkeşte göre, bun: da kap kacak ve tabak caktır. Hoşa gitmiyen men ortadan kalkacaktır İçerisine yemek konan kap baklar yemek! ler tarafından dondurmayı yorsak, bundan sonra i k kaplarım böyle yiyebilec Bir yiyecek Amerikada tabaklar Bu a atti; an b nasıl çıkarmağa “kaplar, içerisin konacak yemeklerin koku ve lezze- tine gire yapılmaktadır. Sıcak ye yenir kaplar © uşamıyacak bir cak ve enir in de yecek. y yapılacaktır, . Para sarfetmiyen ressam Avustralyalı res. sam Noel Vvd iki yıldanberi — eli hiç para İta ve ressam, pâra Yüzü görmemesi için iki yıl evvel elinde mevcut paralarile Taunsvilden 900 metre | satın almıştır. R son olarak uzakla bir sam'bu adada yaptırdığı bir « Robinson Kruzoe gibi yalnız başına yaşamaktadır. Vud, bürada balık ve av hayvanları avlamakta ve kendi yetiştirmekte olduğu sebzelerle ka nını doyurmaktadır. Resmettiği tab. lo ve levhalarını da para ile satma- Yip yenecek şeylerle mübadele et. mektedir. Hâsılı Vud'un lügetinde, lisanında pera kelimesi mevcut de. İ ğildir . Buz dağları boyanıyor Rus Kutup kâ. fleri, son a. ranlârda "utbu havalisinde “ü mu di yele rin, 3Suz dağlarının areketini ve han- gi yolda hareket olduklarını tesbit etmek büyük gayret sarfet- Maruf Rus tayyareci. Şimal etmekte hususunda mektedirler. | üzerinde bir çok uçuşlarda buluna- rak cümudiyeleri boyamak tecrübe. lerinde bulunmuştur. Rus âlimlerine İgöre, bu suretle cümüdiyelerin ha. reketleri ve yolu daha iyi tetkik & dilebilecektir. Vodopânov, hususi cihazlarla buz dağlarının üzerine reden boya- lar atmaktadır. Dağları rine dü. şerken boyalar etrafa serpilerek, cü. müdiyeleri boyamaktadır. Şimdiye kadar biri (yeşil, diğeri kırmızı renkte olmak © üzere İki elmudıye boyanmıştır. Bunu müteakıp bir kaç sofira tekrar Şimale uçu fakat boyanılan cümndiyeli başka yerlerde bulundukları görül. müştür. Bu netice, cümudiyelerin! Şimal Kutbunda hangi semte doğru hareketlerini gösteren iyi bir usul olduğunu meydana çıkarmıştır. Şimdi, cümudiyelerde boyanın u. İzun müddet dayanıp #ail olup olmus yacağı meselesi meydana çıkmıştır. ————— bend eyleyen kadını de yazılıdır. Hulâsa eser, bir çök bakım dan, faydalıdır, dikkatle okun ya lâyıktır, âkıbeti * Devrilen kazan — M. Turhan yeni bir rom K tarafından basılmıştır. lerinden Vodopânov, Arktik havalisi | SE DEUTSCHEN Almanlar tarafından neşredilip el altından dağıtılan risalelerden birkaç nümune Almanyadaki Hoşnutsuzluk Gittikçe (Almanyada, bugünkü rejimden memnun olmayanların gittikçe arttığı hakkında her gün bir şü. rü haberler geliyor, Burada ©. kuyncağınız yazı, Fransızca “Vu” âsa edilmiş - meemi an hu tir V asın bugünkü rejime aleyhtar propagandanın nasıl yapıldığı hakkında biz fikir vermeğe kâ - fidir) * erner Fink, “Konferan: denilen bir adamdır. Öte - de konuşur. Kendisi kuv « ileviyecidir. Ne var kl, üncü Reich'te hiciv hiç hoşa git. meyen bir haslettir. İşte bundan dolayı Werner Fink arada sırada tecrit kamplarına gönderilir. Mamafih aklıbaşında olani rın bir nebze başlarını dinlendir meleri için kurulan bu Orienburg tecrit kampında Fink'in pek uzun kaldığı vâki değildir. kaç hafta içer. de kalir, sonra Göringin eririyle dışarı çıkarılır. Releh © aleyhinde tuzu biberi yerinde bir kaç konfe. rans verdikten bu sefer içeri ali. boy: Fink ancak sonra Fink'in konferanslarında ağ « zından salverdiği ucu sivri ve ba. tıcı sözler, ağızdan ağıza dolaşır. Fink, Almanyada polisin ve Reich'- in diktetörlüğü aleyhine kalkı » nan küçük bir in bir nü. munesidir. kali er an nerede basıldıkları bi. risale ve flân bu propaganda, broşür ve ilân nın nümun lelerin say da, herkes dört gözle okumağa he. vesli olduğu için, risaleler elden e. le gezer. Bir nüshanın bir çok o - ki risale makta » lere: yetiştirilmektedirle: Meselâ Alman - İngiliz ticaret odasının 1200 azası her ay cemi - , i k risalelerini alma. ğa alışmışlardır. Cemiyetin aylık hesabatına şu ve bu emtianın ihraç ve ithal va - gün, Reich dolu olduğunu görünce leri ve ha; hayret - eri kadar da gizli sevinçleri büyük. olmuştur, Artıyor. Chambreof nin bu husu - uharrirleri hep Anglo - German ade ingreat Br! shasının Almangdırlar, H itler aleyhindeki propagan - ried nın , İnşa ğu mıntaka gibi emnunların ekseriyeti teş- kil ettiği : mıntakalarda bilhassa pek müessir olmaktadır. Bu pro « ür etmekte, na, İş saat paganda ii yevmiye! lerinin kısalmasına, ve sabotaja se. bep olmaktadır. ropaganda risaleleri hem Al. dışındaki hem Almanya İ- çindeki Almanlar tarafından ba - sılıp tevzi edilmektedirler. Dışa - ndan giren matbu mevat memle. kete kaçak olarak sokulmaktadır. Üzerlerinde risaleler bulunan Almanlar yakalandıkları takdir « de idamlarına muhakkak nazerile bakılabileceğine göre, bazı Al» manlarin bu tehlikeyi bile göze aldırmalarından ademi memnuni. yetin ne derecelere vardığı anla - şahır. Risaleleri (basanlar © ekseriya nüshaları fotograf o makinesiyle teksir etmektedirler. Bu tarzda neşriyat, tehlikesi en âz olan neşriyattır. Risalelerin birinde “Biz Al. manlar, başkalarmın toprakları « nin Almanlar tarafından işgalini istemiyoruz. Çekoslovakyadan ne. kerleri çeksinler. Harp vergilerini durdursunlar. Sulh iktisatcılığı vapsınlar.” denmektedir. Alman hükümeti aleyhine ba - “ ilan risalelerin yeni bir tevzi tar. nı meydana çıkmıştır. Bu propa - ganda risaleleri tıpkı resmi risale. ler gibidir. Sayfaları ayni malü - matla doludur. na hükü « ılar sıkıştırılmış. Reieh'in o resmi bilmiyerek kendi elle, riyle tevzi etmişlerdir. Çünkü bu risaleler meçhul eller tarafından resmi risalelere karıştırılmış bü « İunuyorlardı. Gerek risaleleri basıp tevzi © « denlerin, gerek risaleleri okuyan « larin maruz kaldıkları tehlikeleri asgariye indirmek için; bazan da risaleleri, ilâç, çay, ve saire paket. lerinin içine sıkıştırmaktadırlar. Me selâ bir müşteri bir paket domates tohumu alirken, Almanyada fev « kalâde memnu olan Weltbühne gazetesinin bütün bir (nüshasını (Arkası: Sa. 9, sü 6 da) tır. Bu risaleleri memurları,