6 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

10 Yıldırım Harbi (Bası 1 Yielde) Bin şartları içinde geç Bugün devir değişti ve bu devrin kendine göre şartları da ortaya Çıktı Değişen bu şi taraflı olarak değişmiş değildir. Her taraflı olarak değişmiştir. Bunu no- zarı dikkate almak gerektir. Bugün- kü Balkan, dünkü Belk gibi Habeşistan hiç değildir "agreb istikametinde açılacak bir yıldırım harbinin manasız ve hedef- siz olacağı bir yana, böyle bir hare- ketten sonra Hırvat ülkesinin bir âe- ha geri verilmiyeceğini kat! bilenler i bu yıldırımı parçalamıya Otomatik | olarak girişeceklerdir. Ve bundan U- / mumi Harp kopar. Tiran — Uhri — Gevkili Köstendil — Sofya istikametinı gelecek bir yıldırım yürüyüş, ha. yali bir yürüyüştür. Yıldırım har. bi yalnız bir tarafın keyfine ve inhisarına bırakılmamıştır. ki, baş. kaları da hemen yıldırımlaşabi, lirler. Ve bundan umumi harp patlar, Tiran — Selânik — Meriç yolunu tenha Libya çölü ortasında hususi tenezzüh için yapılmış bir Otoştrat sayanları asker saymamak İcap eder, askeri teknikler ve taktikler baki. mından: Ve bundan Umumi Harp döğar. Bütün bunlar da bir yana. Ve sufi) | cephesi de şöyle dursun. Ne kadar mödern olursa olsün ve kendini nederecöde bomboş steplerde sanırsa sansın, yüz yirmi ordu - bırakalım y akının uçluğunu, öncülüğünü bile beceremez. Yüz yirmi sinlik bir or. du - bugün var olsaydı - öski K. krallığına bile az gelirdi. Böyle bir © yıldırım harbine — gerçekten olmak şartile - girişmek istiyenlerin yalnız. Piştar akn fesini şöyle böyle yapabilmesi için arinazı bir milyon büyük cüzütama ihtiyacı vardir. Kis. aradağ tlar hiçbir zaman biz | İngiliz - Fransız - Sovyet kerel Müza bnm Fransaya yaptığı (Başı 1 incide) p Paris ve Londra hükümetleri |mütesddit devletleri doğrudan doğ. İruya alâkadar ettiği için büyük bi mudillik gösteren müzakereye de - vam için Moskovadaki mümessil İne pek yakında yeni İreceklerdir. Müzakerenin düğüm noktaları Siyasi mahafil tarafından. verilen malümala göre, Moskova Zonuşmala- rında Ingiltere Fransa ve Rusyadan başka on memleket bahis - mevzuu olmuştur. Rusyanın Finlandiya, Es- tonya ve Letonyaya teminat vermesi leri. talimat gönde - e | bahsi hallolunmuş, İngiltere ile Fran sanm karşılıklı teminat verdikleri; Türkiye ve Holanda meseleleri ko-| aylıkla tesviye olunmuş, dahi son- ra tek farafli teminat alan Romanya ve Yunanistan meselesi üzerinde an- ile Fransanın istiklâllerini korumayı çek lüzumlu gördükleri Isviçre, Ho- landa ve Lüksemburga teminaz ve zilmesi meselesi bahis, mevzuu ol- m: küllinin ne şartlarla ve ne kadar ılması lâzım geldiğini bit düşünecek değiliz. . Herhangi bir zayıf yürekli bedbin işu sualleri sorabilir: — Ya Yugoslavya ses çıkar.! mazsa? Balkan Antantından ayrılmıya. eağını her vesilede temin eden ve çok müşkül şartlar içinde bu. Tunduğu takdir olunan değerli müttelikimizi bir an için böy farzedelim. O takdirde suslin ç vabı kendiliğinden çıkar: — Öbür Balkanlılar onun he. sabına da #es çıkarırlar, — Ya iltihak ederse, — Mihverei telâkki olunur. — Ya Bulgaristan —yeley raki— iltihak ederse, — Balkan Paktinm sarih hi. kimleri icabınca hareket olunur. Hulâsa vaziyetin ve işin hakiki mahiyeti şudur; Bu yıldırım harb: bir fantasmağoridir ve kararsızlığa, yol $e düşmek üzere bulunan bazı efkârı umumiyeleri avutmak için ihtira e- dilmiştir. Bunu da çok görmiyelim. le e 19 Fransız Gazetecisi İtalyadan Çıkarıldı Paris, 5 (A. A) — Guyonun İtal yadan çıkarılması hakkında “Le Jo. urnal” şunları yazıyor: “23 haziranda Güyon, o Pariste haftalık bir mecmuanin istihbarat şefi tarafından Paristen telefonla çağ rlmıştı, Bu mecmuanın o muhabiri başka bir yerde bulunduğundan is - tihbarat şefi Guyon'dan mareşal Ba. doglio hakkında dolaşan | şayialar hakkında malümat vermesini mes » lekdaşlık namına rica etmişti. Gu - yon İtalyayı alâkadar eden bütün iş. lerde yaptığı gibi bu malümatı da ibtiyatlı ve ölçülü bir Jisanla bildir. mişti. Fakat muhubir, ertesi o günü matbuat nezaretine davet edilmistir. Telefon muhaveresi nazaretçe din. lenmiş ve Stenografi ile de zaptedil. mişti, x Guyen “Le Journal” gazetesinde intişar eden yazısından fazla hiç bir şey söylememişti. Mumaileyh, hak. kında verilen tard kararını protesto etmiştir. Sefir, Francois - Poneet'nin teşebbüsü de hiç bir fayda verme - © miş olduğu için Guyon, dün İtalya. dan ayrılmak mecburiyetinde 'kal - o mıştır.” müş ve burada durulmuştur. Şimdi- Yi ven mühütd mesele Badr; Togiliz iahafiline göre bu messle de hall; İunacak, fakat müzakm det daha uzâtâcaktir. Taymis gazetesinin mütaleaları Times gazetesi, İngiliz — Fran. ız — Sovyet paktı müzakerelerine tahsis ettiği başmakalesinde diyor ki: “Son üç ay içinde, müzakereler, tam hakiki bir terakki kaydeditmesi beklendiği anlarda, altı kere mâni lerle karşılaştı. Şöyle denebilir ki, on hafta süren mütemadi müşavere. lerden sonra, ne ilerlenmiş, ne de gerilenmiştir. Bugün bir kere daha, müzakereci. ler, ufka endişe ile bakmaktadır. Fa. Kat, hiç olmazsa, her üç memleket e yanyana bulunmaktadır. Ve bun- lardan herhangi birisi, diğerine, kar- Şilıklı herhangi yeni teklifleri müza- kereden imtina edeceği his Ri Sovyetler, Ihgilizler ve Fransızlar arasındaki şahsi mü betler, mükemmel gözüküyor, ler millet ve bunların hükümetleri, te. cavüze mukavemet azminde mütte- İfiktirler ve tecavüze, kendi hesapla “eri bir müd! ver- tehdit edildiklerini hisseden ve düş- meleri bizzat sulh cephesinin en kuv- vetli taraftarlarını dahi tehlikeye koyacak olan küçük milletler hesabi- nv mükâvemet arzusundadırlar, Her ne olursa olsun bugün bir ta- raftan Sovyetler birliği, diğer toraf- tan İngiltere ve Fransa, bu üç dey- letten herhangi birine hücum edildi- Ai takdirde derhal silâhtı yardıma koşmıya hazırdırlar ve b üç büyük devlet, ayni-zamanda, erkadaşların- dan herhahgi birinin snenfaatlerini alâkadar eden herhangi bir Avrapa devletine karşı yapılacak tecavüze mukavemet için kuvvetlerini birleş- tirmekte de mutabıktırlar, İngiliz Harbiye Nazırının mühim sözleri Paris, 5 (A.A) — Fransa — Bü. yük Britanya cemiyetinin dün ak. $am verdiği ziyafetinde Sir Hore — Belisha'dan sonra söz alan B. Bon- net, mantık icabı olarak teessüs et- miş ve zaruretin icabile takviye e- dilmiş olan İngiliz — Fransız dost. luğunun geçirdiği imtihanlarla pe kişmiş ve tecrübe İle teeyyüt eyle- Lord Halifax sulh ceph laşma hasıl olmuş, nihayet Ingiltere | İrina değil, fakat Almanya tarafından | eri esi müzakereleri için son ziyaretinde miş olduğunu kaydetmiş ve artık ha riçte kimsenin bu dostluğa şüphe ile bakirken samimi olamıyacağına ni bulunduğ: bildirerek demiş. tir ki n “Birleşen iki imparatorluk g toprakları ve muazzam Insan kü Bu lerini ihtiva etmektedir ve bu vazi- yet kendilerine bulundukları tahmil eylemekledir. İki imparatorluk, mil letlerin şeref ve istiklâllerini temin ile mükelleftirler ve Avrupanın her hangi bir devlet veya devlet grupu- nun tahakkümü altında kalmasını kabul edemezler. Esasen tarihin de gösterdiği veçhile böyle bir tahak. küm imkânsızdır. İki imparatorluk dünya emniyetini öyle muayyen bir seviyede tutmak meeburiyetindediy- ler ki bu seviyenin altımda hayat insanlar için müsamahası imkânsız bir şekil alır, Zira insanların her sa- bah bir taarruz ve bir harp korku- su ile uyanmaları ebediyen devam İ edemez. İşte İngilt & Fransa ba. rışı takviye içindir ki bu kadar ha- reketle ve elbirliği ile askeri kuv- vetlerini artlırmağa çalımaktadır. lar. İngiliz milleti, ananelerine rağ. men, mecburi askerlik usulünü ka- bul etmiştir. Prürisa ise hiç bir #as man şimdiki kadar çalışkan, bu ka- dar müttehit olmamıştır. Dünya bu imparstorlükların neler yapabilece. Bini ve sarfettikleri gayretin milli lerin emniyetini muhafazadan baş ka bir gayeye matuf olmadığım ni hayet anlamıştır. İngilterede Şiddetli “Bir Fırtına Londra, 8 (AA) — Bu gün öğ leden sonra Weymouth'da misli gö rülmemiş derecede şiddetli bir fırtı. »4 olmuştur. Şiddetli bir dalga sil. silesi, bütün liman: altüst etmiştir. Palarmalatını kopüran bir çok vat, fırtınanın ve dalgaların şiddetinden havaya kalkış ve bilâhare plâj üze rins karmakarışık düşerek harap ol. muştur. tamamen müdrik mesuliyetler ——.. Roosevelt Vaşingtonda Hydepark, 5 (A A.) Rooselvelt, w $ te Vazingtona hareket etmiş. ir. Relsicümhurun bu sabah hükü, met. merkezi; eni e&ezine gelmesi beklenmek. ———. Amerikadaki Alman Cemiyetinin Azası Azalıyor Mevşöle BOA ye ele land'da köln “Siegiried, kampında Fritz Kuhr Alman — Amerikan o, miyetinin askeri teştkküllerini etmiştir. Cemiyet tettiş mensupları Amerikan bayraklarile birlikte gamalı höclr bayraklarla teftişe iştirak «tmişler. dir, Tettişe 1938 de 10.000 kişi iştirak etmişken bu sence 2.000 kişi iştirak etmiştir. ———. Macar Âyan ve Mebusan Meclisleri Budapeşte, 5 (A.A.) — Ayan ve mebusan meclisleri üç haftalık hir tatil devres'ne girmişlerdir. Bu meç sler, 20 temmuzda tekrar 'işe bay. | kıyacaklardır. “İhasara uğramış. bir merkep ve TAN Yozgat Dahilinde Birçok Köylerimiz Selden Zarar Gördü Ankara; (TAN Muhabirinden Şehrimize gelen malümete göre sön yağan yağmurlardan hasıl olan seller Yozgat merkez kazasile-Sorgun ka- Zasında tahribat yapmıştır. Selden Sorgun kazasının Fakılı, Boğos Cumafakılr köylerinin bağ, tarla ve sebze bahçeleri esaslı zarar görmüş- tür. Cumafakılı köyünde sel 2 mer- kep ve 8 sığır, inek ve danayı götür- müştür. Şahmuratlı köyünde 10 ko- yun telef olmuş, buğday o mahsulü niühvolmuş ve sel 3000 kavak ve sö- güt ağacını götürmüştür. Eğriörs ve Delibaş çayları taş - mış Sorgun kenarındaki bahçelerdeki mahsulleri miştir. Merkez kazanın İ bahçeleri seldan az zarar | Yerköye bağlı Hüyükaptal, Kara - osmanoğlu, Cancak köylerinin tarla. lari kismen harap olmuştur. Mahal karakoluna bağlı köylerde 17'söğüt devrilmiş, 25 dönüm sebze bahçesi 9 dönüm ekin tarlası, 8 dönüm ken- dir tarlası hasara uğramıştır, Musa. batı köyünde 145 dönüm (buğday. 200 dönüm arpa, 150 dönüm bağ iki ve tarla ve tahrip et » Sarayköyü buzağıyı sel götürmüştür. Güvureli, Köçegen, Divanlı, Baz. lar köylerinin bir kısmı, Recepli, Fa. kıbinli köylerinin ise bütün tarlaları hasara uğramıştır. Deremullu kö - de otuz koyun telef olm köylerde ise iki bin kavağı sel götür. müş, 300 dönüm ekin, 200 dönüm bostan, 100 dönüm kendir tarlası ha. sar görmüştür. içi Ordu Malüller Birliği Kongresi Sona Erdi Ankara, TAN) — Beş gündenberi devam etmekte olan ordu malüller birliği kongresi umumi merkez ida- re heyeti ile haysiyet divanmı ve murakâbe (heyetlerinin intihabını yaptıktan sonra dün çalış sona . erdirmiştir. Kongre umumi merkez idafe heyetine Malatya Mo- 'busu-B.“Mehmut “Nedim Zapçı; İş Bankasi idare meclisi âzasından Bur. sa murahhası Hüseyin * Avni Ak Sabık idare heyetinden Hayri Antayı C. H. P. Üsküdar merkez na- hiyesi reis Nazmi Madanoğlu, İş Bankası Ankara şubesi memurların. dan Fahri Onursal, Edirne murahha- sı İnhisarlar Ankara Başımüdürlüğü sicil memuru Hakkı Özskı, Petrol Arama epstitüsünden Zeki Akmen, Gaziantep muruhhası ve C. H. P, ge- nel sekreterlik bürosundan Hâmit Gürgüç ve İzmir murahhası Rasih Haysiyet divani ve murakabe he- yetine de Kars mebusu Şerefettin Ka scan, Belediyeler Bankası umuru hakukiye müdürü Asım Ersan, İstan- bul sıhhiye mücadele heyeti reisi De, Mithat Süyev, C. H. P. genel sekreter lik bürosuna Sadi Öron ve sabik bir- Ik reisi Rifat Conksan seçilmişlerdir. ASAPI EN Köseivanof HitlerleGörüştü (Başı 1 incide) bul etmiştir. Söylendiğine göre, nor- mül görüşmeler çerçevesi içinde ce- reyan eden bu mülâkatta hususi bir mesele bahis mevzuu edilmemiğtir. Macar erkânı görüşüyorlar Budapeşte, 5 (A. A) — Kont Te- leki, bugün öğleden sonra, kral na. ve kral naibine, günün muhtelif si - İyasi meseleleri etrafında o mufassal malümat vermiştir. Görüşme, bir bu. çuk saat sürmüştür. Bu görüşme hakkında başsa bir malümat verilmemiştir. o Meamafib bu görüşmenin çok mühim © olduğu bahsinde herkes müttefiktir. İngiliz Askeri Heyeti İstanbula Hareket Eti Ankara, 5 (AA) — Bir müğ- dettenberi şehrimizde bulunmakta olan Tuğgeneral O. M: Lund'un riyasxtindeki İngiliz askeri heyeti refakatlerinde mihmandarları yüz. başı Orhan Türkkan bulunduğu halde bu akşam İstanbulu hareket etmiştir. * görmüş. | i diğer) bi Horty tarafından kabul edilmiş) 6.7.939 Millet Meclisinin Dünkü (Başı 1 incile) Dahiliye Vekâletince köylere ve be. lediyelere parasız olarak verilmesi devlet daireleri kırtasiye stoku verilmiş bulunan bir buçuk m liralık mütedavil sermayenin milyona 3blâğı, Türkiye ile Yügos - lavya arasında Bolgratta işiza edi » İlen afyon anlaşması tasvip olunmuş» tür Meclis yarın tekrar toplanacak - Müstakil grupun harici vaziyelimiz hakkında sual takriri Ankara, 5 Muhabirinden) — Müstakil grup si vekili, İstanbul mebusu Ali Râna Tarhan, o bugün Meclise iki sual takriri vererek hü - kümetten harici vaziyet ve harici ti. imiz hakkında izahat istemiştir i et Vekillerinin bu takrirlere Meelişin cuma günkü top. vetle muhtemeldir. Tiyatro, sinema ve konserlerden alınan resimlere ait lâyiha Ankara, 5 (Tan Muhabirinden) — 1. Tiyatro ve sinemalarla konserler. den alınmakta olan damga, tayyare ve belediye resimleriyle Darülâceze hissesinin yüzde ön nispetinde bir - leştirilmesine dair kanün Tapo ve kadastro umum mü . dürlüğünün Adliye Vekâletine bağ. lanması hakkındaki lây'ha,3 —A. masra dalgakıranının tamiri ve ye. niden bir dalgakıran insası için gele. cek senelere sari taahhüdat İcrası hakkındaki (o lâyiha, 4 — Bursa ve müttehit elektrik Türk Anonim şir. keti hisse senetlerinden bir kısmı - nın satın alınmasına dair mukavele » nin tasdiki ve bu müesseselerin İş « İletmeleri" hakkında kanun tâyihas, 5 — Ankara elektrik ve hava - gazı ik Türk Anonim şir. ketleri hisse senetleri ile üç Alman şirketinin bu üç şirketten matlüpla. rının satın alınmasına dalr o kanun lâyihası Meclis ruzmamesine alınmış. tır Bira fabrikaları İnhisarlara geçiyor Ankara Orman Çiftliğindeki bira Tabrikasıyle tesisat ve müştemilâtı. nın ve arpa silolarının İnhisarlar v. müm müdürlüğüne devri hakkındaki lâyiha rüznameye alınmıştır. Lâyi - ba esaslarına göre fabrikanın işletil. Valiler ve Parti Başkanlığı (Başı 1 incide) de genel başkanlık divanraca yeniden alınmış olan karar sureti bağlı ola rak gönderilmiştir. Valilerimizin parti başkanı sifatile 3 senedenberi yurdumuza ve parti- mize yaptıkları hizmetlerin şükrün- Bı eda ederken bundan böyle de par. i ımıza karşı yakın alâ. ka ve samimi müzaheretierini esirge- miyeçekleri hakkındaki ümidimi sa- mimiyetle İzhar etmek isterim, Ye- ri nizamname parti genel sekreteri. nin devlet vekili olarak iera vekilleri heyetine girmesini temin etmis ve bu süretle parti ve hükümet beraberliği esasını mahfuz tutmuş . olduğundan esasen parti hükümetinin yüksek bi- rer memuru bulunan vali arkadaşla rımın şimdiye kadar olduğu gibi bun dan sonra da teşkilâtımıza azami yardım ve himayede bulunmalarını tabit buluyorum. Yeni nizamnameye göre bütün vi- lâyetlere dalmi parti mülsttişi gönde- rileceğinden parti başkanlığından çe- kilecek olan valilerin şimdilik rine vekil tayin etmeleri ve ası) ida- re rejsi intihabının müfettişler mahal lerinde işe başladıktan #nnra yapıl - ması muvafık görülmüştür. Bu se- beple şimdilik başkanlık vekâletine vilâyet idare heyeti azasından müna- sip göreceğiniz bir arkadaşı getirerek vazifeyi kendisine teslim etmenizi ve bu tamimi bütün teşkilâtımıza tebliğ etmenizi rica eder, sevgi ve saygı ile gözlerinizden öperim. C, H. P. Genel Sekreteri Erzurum Mebusu Dr. A F. Tüzer ijmum müdürlüğü, lantısında cevaplar vermeleri kuv -| lüyihası, beyeti azalarından birisini kendile- | Içtimaı mesi için lâzım olan ve hususi şahıs- lara ait bulunan su kaynaklarını ve kaynakların çıktığı ve muhafazaları için muktezi yerleri veya su bulun». duğu umulan araziyi İnhisarlar u - umumi istimlâk hükümlerine göre istimlâk edebile « cektir. Hakkındaki kanunlarla 30 mil - yon lira olarak tespit edilmiş olan İnhisarlar umum müdürlüğünün mütedavil sermayesi 31 milyon 500 bin liraya çıkarılacaktır. Devir tarihi 31 temmuz 939 ola. rak tespit edilmiştir. Tuncelinin idaresi Tunceli vilâyetinin idaresi hak - kındaki kanunis verilmiş salâhiyet. ler müddetinin $1 birineikânun 942 tarihine kadar uzatılması hakkında. ki lâyiha meclis ruznamesine alın « mıştır. Adliye encümeni mazbatasın da azcümle denmektedir ki: “Tunceli bölgesinde tatbik edil. mekte olan kanunun meriyet müd - deti 940 tarihinde nihayet bulacak - tir. Halbuki şimdiye kadar tutbikat - ta güven ve imar bakımlarından pek çok faydalı neticeler ve muvaffak - yetler temin eden bu kanunun bir müddet daha, devam vazına âmil o. lan düşüncelere göre lüzumlu oldu- ğuna esbabi mucibe lâyihasıyle Ve - /killerin şilahi izahlarında beyan o - lunan esbaba mebni encümenimizce de kanaat hasıl olmakla (o lâyihanın teklif veçhile aynen kabulüne itti - fakla karar verilmiştir. Ankara Belediye Meclisi toplantısı Ankara, 5 (Tan Muhabirinden) — Belediye Meclisi belediye reisi Nev. zat Tandoğanın reisliğinde fevkalâ - de bir toplantı yapmıştır. Ankara e- lektrik ve havagazı şirketi aksiyon - larının belediyece mübayaası için Belediyeler Bankasından 300 bin Ji. ralık istikraz akdi hususunda rejsli ğe mezuniyet verilmesi hususu gö - rüşülürken belediye relst geniş iza - hat yermiş ve bu işin tahakkuku &- çin yüksek mesai sarfeden Nafıa Ve. kili Ali Fuat Cebesoyun adın hür - metle anmıştır. Meclis te, Nafia Vo- kiline şehrin hürmetlerini ve şik - ranlarını arza belediye reisini me - mur etmiştir. Vali ve belediye reisi o meelişin kararını telgrafla Nafia Vekiline bil. dirmiştir. Polonyanın Pı oiestosu (Başı 1 incide) bu şayinları uydurduğunu ve bu şekilde ihata siyasetini ileri götür- mek ve Şarki Avrpada İstediğini yapmak fikrinde olduğunu anlatı- yor. Alman tahşidatı devam ediyor Fakat Londraya gelem haberlere göre, Almanlar Danzige silâh gönder- miye ve tahkimat yapmıya devam e İdiyorlur. Hattâ, Lahkimat inşasına iş- Orak eden ameleden bir kısmı isten- diği derecede ketum davranmadıkla- m için bugün tevkif edilmişlerdir. Danzig bankası istikraz faizlerini ödemiyor Varşova, 5 (A.A.) — Danzig ban kası, büyük bir kısmı İngiltere, Ho- landa ve Amerikadan yâpılan istikraz ların faizlerini ödememiye karar ver- miştir. Ecnebi müşahitler halli hazırda ser- best şehirde yapılan askeri masrafla- ti karşılayabilmek için bankanın böy le bir tedbir ittihaz etmek mecburi yetinde kaldığını söylemektedirler. Diğer cihetten öğrenildiğine göre, ksek fen mektebi talebesinin tatil devresi ileri alınmıştır. Mektep, bu günden itibaren tatil devresine gir- miştir. Talebeler gitmeden evvel sih-“ hi bir muayeneden geçirileceklerdir. seğei Roma Sergisinde Daimi Japon Pavyonu Tokyo, 5 (A.A) — Domei ajans” nır bildirdiğine göre 1942 senesinde Romada açılacak olan beynelmilel sergideki Japon pavyonu daimi ola- cak ve eski ve yeni Japunyayı temsil edecektir, Pavyon beş milyon ysna lecektir. | inşa edi” İ