6 Temmuz 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Büyük Edib Halid Ziya Uşakhgilin beş cildlik nefis bir eseridir. KIRK YIL V Her kitabcıda bulunur. s Jfll ı u mh u riyet . . . . İSTANBUL CAĞALOĞLU 5441 Telgraî ve mektub adresl: Cumhurlyet. tstanbul Posta Isutusu: tstanbuL No 246 Telefon: Basmuharrlr ve evl: 22366 TabJlr heyeti: 24298. İdare ve matbaa fcısnu 24299 . 24290 Aslen Türk olan bu vezirin dağdağalı hayatı, keşmekeş içinde bir devrin ibret verici sahneleri, Resimler ve Vesikalarla ALi PAŞA Yazan : R Ö M E R A N Çeviren : ALİ KEMALİ AKS TEPEDELENLİ B TemiTlUZ 1939 Fi. i Lira ikbal Kitab Dünya sulhunu temin Büyük ve tarihî gun edecek siyasî müzakereler Ordunun Hataya girişi, dün Moskovada Sovyetlerin Tokyoda imtiyazlı mıntezahürat içinde kutlulandı taka işinin halli için cevabı mühim bir terakki addediliyor Asıl zayıf tardfları eceye gunduze baknr.yarak son hazırlıklarını bıran önce bıtırmeğe çalışan taraflann karşılıkh vaziyeti umumıyetle şdyle mutalea ediliyor: Denizde, sulh cephesinin hakimiyeti inkâr kabul etmez derecede kuvvetlıdir. Bir harb çıktığı takdırde totalıterler ıçin vegâne ümid Akdenizin kapıiarını tutmak olacaktır kı, bunun imkânsızîığı demıyelim gücluğü herkes tarafından açıkça görülüyor. Almanya ve İtalya, demokrasılerin Akdenizdekı hakimıyetlerını bertaraf etmek maksadıle bu dcnızin hem şark, hem de garb gırişlerini ayni zaman Çin Japon harbinde: Kaifeng civarında Japon piyadeleri bir nehri Sovyetlerin cevabı < da ele geçirmeğe mecburdurlar. CebelıitLondra 5 (Hususî) Kabine, bu Salâhiyettar mehafilden alınan malu tankta Ingiliz Fransız donanmasının sabah Çemberlayn'ın riyaseti altında kahredici toplarıle beraber şimalî Afrlka toplanarak iki saat süren uzun bir içtima mata göre, kabine, Sovyetlerin mukabil dan saldıracak olan muazzam müstemle akdetmiştir. Nazırlar, Moskova müza teklıflerini tetkik ederek, Moskova'daki ke ordusunu da yenmeleri lâzımdır. Daha kereleri, Danzig meselesi ve Tokyo'da İngiliz murahhaslarına gönderilecek yeni ağır muharebe şartlarını aynen Süveyşte baslıyacak olan müzakereleri tetkik et talimatı tespit etmiştir. [Arkası Sa 7 sütun 5 te] de görüyoruz. Bu şartlar başarılmadıkça mişlerdir. totaliterlerin deniz hakimiyetırden bahsetmelerine imkân yoktur. Karada, vaziyet şimdılik demokrasilerin aleyhine sayılıyor. Fransa, vaktile muhtemel Alman taarruzlarından korkarak şark cephesini Majino hanile tahkim etmişti; yani bu cephede yalnız bir müdafaa harbini göze almıştı. Halbuki bugün vaziyet başkadır. Almanyanın Polonya üzerine yapacağı bir tazyik, Fransayı taarruz harbine sevkedecektir. Şark cephesinden taarruza kalkmak ise Fransa hesabına iki bakımdan zararlıdır: Bu suretle hem kendi müdafaa hattından istifade edemiyecek, hem de Almantann Siegfried siperlerile çarpışmak mecHuriyetinde kalacaktır. Almanya ise, bu siperlerde nispeten az bir kuvvetle müdafaaya çekilerek bütün kuvvetlerile şarka saldırabilecektir. Totalıterler karşısında muvazeneyî tem'n için Sovyet Rusyanın yardımmı teminden başka çare görülemiyor. Ve esasen aylardanberi devam eden pazarhkta Londra ve Parîs hükumetlerlnin büyük bir sabır göstermeleri de sulK cephesinin tam manasile kuvvetlenmesi için başka çare görülemediğindendir. Acaba harb çıkarsa Sovyetler bitaraf durabilirler mi? Almanya ile Rusya arasındaki münasebetleri tarih, ccğrafya, ikİstanbulun imar bekleyen iki köşesi tısad, ideoloji, hangi bakımdan olursa olîstanbul Belediyesinin Belediyeler zı işleri Valinin direktifi dahilinde hal sun tetkik ettiğimiz zaman bu suale: Bankasından akdettiği beş milyon li ve intac etmek üzere Ankaraya gıtmiş o Evet, bir harb çıkarsa Scvyetler bi ralık istikraza aid mukaveleyi Va lan Belediye Muhasebe Umum Müdürü taraf kalabilirler! li ve Belediye Reisi namma imza Muhtar şehrimize avdet etmiştir. Muhtar Diye cevab vermek kolay olmuyor. Ya lamak ve Belediyeye aid dığer ba [Arkası Sa. 7 sütun 3 te] ni: , , I I IIIII.H,, ,„„„„„ l.ll IIIIIIIIMIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIMItlHIIHIHIIIII .HIIIIIIIIIIIIIIIIIMHIIIIMII Müstakbel bir harbde iki tarafın kara kuvvetleri demokrasiler aleyhiı'e bu kadar büyük bir fark gösteremez. Divenlere hak vermemiz icab ediyor. Fakat ne de olsa bugünkü vaziyetin objektif bir görüşle ifadesi, denizde demokrasilerin, karada ise totaliterlerin hâkim bulunduğu merkezindedir. *** Bu görüşün eksik bir tarafı var; o da kuvvetlerin sadece rakam k;smmı alıp, kâğıd üzerinde bir takım hesablarla ikbfa etmiş olmasıdır. Halbuki bir m'lletin harb gücünü rakamlarla ifade ederken, bircok unsurları daha hesaba katmak icab etmez mi? Almanyanın şu kadar, İtaiyan'n bu kadar adamı var! Derken, neyi izah etmiş oluyoruz? Maksadımız adamlan saymaksa peki Fakat harbi yapan adamların saysı değü, o adamların meydana getirdiği efkân umumiyedır. Acaba totaliter memleketlerde harbe. kaçınılmaz bir zaruret diye bakan kuvvetli bir efkân umumiye var mıdır? Bu suale kimse kolay kolay: Ekmek işini tetkik eden Belediye istişare heyeti içtima halinde.., NADIR NAOt LArkası Şa. 1 sütun 5 te\ (Yazuı 7 nçi şahifemizde) konusmalar basladı Bir sene evvel ordumuz, Antakya kapılarında böyle karşılanmıştı 5 MİLYONLUK İSTİKRAZ Vilâyetler Parti Başkanlıkları Valilerin başkanlık vazifelerine nihayet verildi Ankara 5 (a.a.) Genel Başkanlık divanının üç yıl ev ,elki kararile birleştirilmiş olan Parti ve Hükumet faaliyeti, Partinin beşinci büyük kurultayınca tanzim ve kabul edilen nizamımme hükümlerine uvularak Genel Baskanhk divanının 7/6/939 tarihli kararile tefrik edilmistir. Parti Genel Sekreterliği tarafından yeni kararın tatbikatı hakkmda vali ve Cumhuriyet Halk Partisi baskanlıklarma yapılan tebligatı aynen dercediyoruz: Parti faaliyetile hükumet idaresi arasında daha amelî bir beraberljk temini icin Genel BaskanIık divanmca ittihaz edilmis olan 18/6/1936 tarihli kararın ref'i ve besinci büyük kurultayca vcni den tanzim edilmis olan nizam[Arkası Sa. 3 sütun 3 de^ İstimlâk, otobüs ve süt işleri halledilecek Kumandan Şükrü Kanadlı bir hatırasını anlatıyor: «Geçen sene, Hasadan Kırıkhana giriyorduk. Doksanlık bir ihtiyar Türk kadını atımın ayaklarına kapandı ve...» Antakya, 5 (Hususî muhabirimiz ederek Hatayı koruyan ve kurtaran şanlı den) Kahraman ordumuzun Hataya ordumuza Hataylıların minnet ve şükgirişinin yıldönümü, bugün, burada, Is ranını bildirmiştir. Bundan sonra büyük kenderunda ve bütün müFnakatta coşkun geçid resmi yapılmış, piyade, süvari kıttezahürat içinde tes'id edilmistir. Gün alarımız, (yaşa, varol) sesleri ve alkışlar lerdenberi hazırlıklarla meşgul bulunan arasında geçmiştir. Bunu Hatay inzıbat şehir ve kasabalar, süslenmiş, köylüler kuvvetlerile Atlıspor kulübü, kız ve erkek ellerinde bayraklarla dün geceden itiba izcilerin ve mekteblilerin, Türkkuşu gencren şehirlere akın etmeğe başlamışlardır. lerinin geçişi takib etmiştir. Geçid resminSabahleyin, geçid resminde bulunacak o de Kolordu kumandanıle alay kumandalan Kolordu kumandanı General Muzaf nı, fevkalâde murahhas Cevad Acıkajın, fer Ergüder, gelmiştir. Büyük bir inti konsoloslar, eski Fransız delegesi Kole, zam içinde cereyan eden mera'im, bin Parti ve hükumet erkânı ve binlerce halk lerce halkın hep bir ağızdan söyledığı İs bulunmuştur. Resmi geçidden sonra halk, tıklâl marşile açılmış, halk namma sa Kolordu ve alay kumandanlarını tebrik bık meb'us Nuri Aydın bir hitabe irad [Arkası Sa. 7 sütun 4 ic] Taksim kışlasmın bedelsiz olarak Belediyeye terki Reisicumhurun tasdikına arzedildi Vali ve C. H. P. Baskanlığına Büyük Millct Meclisinde Eldeki kanunların cumar tesiye kadar çıkarılarak tatil yapılması muhtemel Ankara 5 (Telefonla) B. M. Meclisi bugün Refet Canıtez'n başkanlığmda toplanarak ruznamede bulunan maddelerden ikinci müzakereleri yapıla cak olan lâyıhaları tasvıb etmiş ve dığer lerini de müstaceliyet kararlarile müza kere ederek kabul eylemiştır. Bunlardan «Mıllî pıyango» ıdaresi teşkılıne aid kanunun müzakeresinde sorulan bir suale cevaben bütçe encümenı mazbata nuharriri Sırrı verdıği cevabda bu kanunla Tayyare Cemıyetinin piyangoya aid evrak, ayniyat ve sairesini yeni idareye devret mekte olduğunu, Tayyare Cemiylinin üçüncü şahıslarla olan muamelclerir.ın ve keşideye aid ihtilâfların gene tayyare Cemiyetile halledıleceği, yeni teşkil edil mekte olan «Mıllî piyango» idareoine eski piyango idaresini tasfıye vafızesi verılrr.emiş olduğunu söylemiştir. Bu izahatı müteakıb kanunun madde leri okunmuş ve tasvib edilmistir. B. M. Meclisi bugünkü toplantısında kabul ettiği kanunlarla başka hicbir iicarî muamelede bulunmıyarak yalnız kendi LArkası Sa. 7 sutun 4 tel Şimdi ne olacak ? Turing Kulüb reisi fikirlerini anlatıyor Onümüze dikilen birçok müşkülleri halletmedikçe turizm endüstrisini tesis etmek mümkün değildir «Cumhuriyet» in 2 temmuz tarihli sayısmda, Türkiyede bir turism endüstrisi yaratılmasında ihtiyac ve zaruretlere temas eden bir başmakale intişar etti. Başmuharrırimiz bu makalede, teşkiiâtlı bir turizm faaliyetinin, memlekete ne büyük kazanclar temin edeceğine ehemmiyetle ışaret edıyordu. Makalede yürütülen mütalealar etrafında, ne düşündüğünü öğrenmek ictediğim Turing Kulübü Reisi Reşid Saffet Atabinen, daha ben suallerıme başlamadan, hatta kendisini ne maksadla iiyaret ettiğimi izaha dahi vakit bulamadan, önündeki dosyalardan birine el attı ve içinden gayet muntazam katlanmış bir'gazete maktuası çıkararak: } İşte... dedi, başmuharririnfzifl, makalesi... Onu, ne kadar itina ile saklattığımı görüyorsunuz değıl mi?.. Duvarları; eski Fransız Cumhur Reisinden, eski Yunan Başvekili VenizelolArkast Sa. 7 sütun 1 de] Turizm sanayii Belediye istişare heyeti, ekmek imaliye ücretini yükseltmeyince fırmcılar kıvranmaya basladı 1 Turing Kulüb reisi Reşid Saffet Atabinen