3 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

a 1.1.9 BUGÜNJ Danzig Meselesi Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Imanların Danzig'e bir takım A sevkiyat yapmaları ve yap- mukta devam etmeleri, yakınlarda, burada bir emrivakiin beklenmesi! Iânm geldiği hissini veriyor. Ve bu yüzden, bütün gözler Danzig'in üze- rine dikilmiş bulunuyor. Vaziyete bakılırsa Almanların he:| defi, Danzig'in içinde asker toplıya | topliya günün birinde bu hür şehir | muntakasını içinden fethetmek ve bu suretle maksatlarını tahakkuk ettir. meküir. Anlaşılan Almanlar bu şe-| kilde hareket ettikleri ve Lehistan tarafından bir mukavemetle karşı landıkları takdirde, Lehistanı müte- caviz . vaziyetinde göstermeğe ve| böylece müttefiklerinin yardırım- | dan mahrum ctmeğe teşebbüs ede. ceklerdir. Almanların hedefi bu ise ve hede-| fe bu yoldan varmak istedikleri mu- hakkak ise netice değişmez, yalnız neticeye varmak için tutulan yol de- ğişmiş olur. Yani Alman tecavüzü, dıştan değil içten yapılmış olacak ve | tecavüze karşı birleşen devletler de bu tecavüzü bertaraf etmek için ha- rekete geçeceklerdir. Tecavüzün dahilden vuku bulmuş olması, onun mahiyetini değiştirmi- yeceğine göre şekil oyunlarile Lehis- tani tecrit etmeyi ve parçulamayı, onu da Çekoslovakyanın vaziyetine döndürmeyi düşünmek her halde mânasız bir hareket olur. Bugün, bütün sulhçü devletlerin tekerriir ne mâni olmak istediği sey, emriva- kilerle milletlerin o mukadderatına | tasallut etmek ve milletleri boğ- maktır. Bu neticeye varmak için ha. riçten veya dâhilden tecavüz yolu tu tulmuş olması arasında fark olmadı. ğına göre, Almanya hangi hattı ha- reketi takip ederse etsin, ancak mü- tecaviz sayılabilir ve mütecaviz ol- mak sıfatile mukabele görür. yorsa, bunca zahmete, hazırlığa ma. hal kalmazdı, Sonra şekil yüzünden, sulh cephesinin vazifesini yapmak- tan kaçınacağını sanmak, bu <ephe- min kuru bir gösteris sayıldığını anlatır, Acaba va midir? Sulh cephesinin ii keçirdiği en mü- bim #netihAR NM sual ile bassüzter ZIYet bu merkezde mi- i İte husuşi sebepler dolayısıyle istifa İhükümet dalma tar mutabakat ha. linde bulunmuştur, bugün de eyni Fon Neurath'ın Muhafızları Çeklerin Karşısında İManeviyatı Bozulduğu İçin Değiştiriliyor Prag 2 (A.A) — Bohemya ve (| Moravyaya gönderiltn kıtala- rın hiç olmazsa bu havalide al- © ay kalmaları hakkında Hitler tarafından verilen karara rağ- men Von Neurath'ın muhafız kıtası üç ay kaldıktan sonra hu- gün Prag'dan ayrılacaktır. Von Neurath'ın etrafında bu- lunanlar, Çeklerin hasmane ta- | vırları karşısında Almanyadan gönderilen kıtaların maneviya- | t bozulduğu için bunların baş- ka bir mahalle nakilleri lözm geldiğini söylemektedirler, Von Neurath'ı muhafaza et- mek üzere bugün Almanyadan yeni bir kıtanın gelmesi bek- | tenmektedir. | Iİ © Yunanistan Devlet Bankası Müdürlüğü Atind, 2 (A. A) — Atina Ajansı bildiriyor: Devlet Emisyon bankası (o genci direktörü Tsuderos, ailevi mahiyet. etmiştir. Vekâleten genel direktörlüğe ta. yin edilen genel direktör muavini Barbaressos, bu istifa hakkında de - miştir ki: “Tsuderosun istifasının devlet ma. liyesi ile hiç bir alâkası yoktur. Bü. tün mali mesail üzerinde banka ile İspanyada Asker Terhis Ediliyor Madrit, 2 (A. A) — Dün neşre. dilen bir kararname ile harp esnasın da silâh altına slınan munzam İs. panyol deniz kuvvetleri terhis edil. mektedir. Sivil hayata iade edilen İspanyol askerlerinin adedi şimdiye (kadar 300.000 kişiyi bulmuştur. Diğer cihetten Bilbao ecephesin. mektedir. Anlaşılan mihverciler, a hesini teşkil eden Melle 2 tecavüz vukuunda, yine boyun oğe- <eklerine ve tecavüzün vuku bulu, bulmadığı üzerinde münakaşa jin vakit geçirerek harbe girmeyi alamıyacaklarına inanıyorlar. veya böyle inanır görünmek İstiyorlar. Geçen hafta zarfında sulh çephe. sinin ricalinden birkaçı bilhassa hu zannı bertaraf etmek İçİn uğraştılar. ve tecavüze derhal mukabelede bu. İunacaklarını anlattılar. > Kati bir azmi ifade eden bu söz. lerin tesiri, tecavüzün alacağı vazi. yetle belli olacaktır. Muhakkak o- lan bir nokta; sulh cephesinin kuy. vetinden bir şey okaybetmediğidir. Bu cephe zorbalığa son vermedikçe kendini vazifesini yaomun savmiva. caktır, Gemlikte İki Sergi Gemlik (TAN) — Bayan Hanife Karadumanın açtığı dikiş yurdu, do- küz aylık bir çalışmadan sonra, 20 talebesini terzi yetiştirmiş ve kendi. lerine diploma vermiştir. Talebenin vücude getirmiş olduk- lari eserler halkevinde bir sergi hö- linde teşhir edilmiştir. Yine halkevimizde ortamektebimiz ta lebesinin bir ders yılı içinde yaptık- ları resimlerden ve dikişe ait eser- lerden mürekkep bir sergi açılmıştır. Geçen yıl açılan ve birinci smıfın- da 125 taleba okuyan orta mektebin önümüzdeki ders senesinde tam dev- reli olarak tedrisata başlıyacağı ha- ber alınmıştır. de “Siyah oklar” fırkasına kuman » da etmiş olan İtalyan generali Piar. zoni de temelli olarak İtalyaya dön. mek üzere Barselondan hareket et. miştir, —— İzmirde Yine Fırtına İzmir, 2 (A. A — Dün 18,550 de limanda yine ansızın şiddetli bir poy raz fırtınası çıkmış ve hayli telâşa sebep olmuştur. Bu esnada mendire. ğe girmek üzere bulunan bir Holan. da vapuru geri dönerek liman açi - ğına demirlemek (o mecburiyetinde Vaşington, 2 (A.A.) — Hariciye Nazırı Hull, beyanatta bulunarak hü- kümetçe tevdi edilen bitaraflık pro- jesinin uğradığı ademi muvaffakı. yetten dolayı söylemiştir. müteessir olduğunu Nazır, meclislerin hariciye encü- | menlerinin liderlerine göndermiş ol-| duğu mektuplarda bildirdiği yeşhi- | le, bitaraflık kanununun silâhlara| ambargo konmasını derpiş etmemesi için sarfettiği gayretlere devam ele. ceğini kaydettikten sonra, şunları i- lâve etmiştir: “Geçen 27 mayısta Pittman ve Blomm's göndermiş olduğum mek- tuplarda izah ettiğim altı maddelik sulh ve bitaraflık programının sul- bü İdame ve memleketimizin . harbe Amerik Nazırının Beyanatı SELE Tarifeler Hakkında Yazan: B. FELEK ilhassa vapur târifeleri, Şirketi o Hayriye ifeleri hakkında sırası geldikçe bu sütun » larda yazmış olduğum yazıların alesef göze çarpacak bir tesiri olma. dığını görmekle müteessirim. Otuz vi seneden fazladır bu idarenin a olmaklığım hasebiyle söyledikleri min tesirsiz kalmasını âdeta vefasız. Hariciye v sürüklenmemesi yolunda silâhlara ambargo konmasını derpiş eden şi. diki bitaraflık kanununda dahâ mü- essir olduğuna kaniim. Bu teklif, her iki meclis encümen- lerinin âzası ve muhtelif partilere mensup kongre âzası ile yaptığım w- zun görüşmelerden sonra meelisle- rin mesul encümenlerine tevdi edil miştir. Bu teklifin, kongre âzasının veya hükümet erkânmın şahsi kanaatleri- ne tamamiyle tetabuk etmese bile, şimdiki vaziyetin icaplarma uygun olması itibariyle kongre âzasının ek- seriyeti tarafından kabul edileceğini ümit ve zannediyordum. Teklifin bir kaç reyle raddedilmesi, gerek sulhün muhafazası, gerekse memleketimizin Bitaraflık Projesinin Tehiri Hul'ü Müteessir Etti münasebetlerinin en bakımından beni beynelmilel aziz menfaatleri müteessir etmiştir. Altı maddeden ibaret olan bu tek- lif, yalnız harp zuhurunda memleke- timizi muhafaza etmek bakımından değil, ayni zamanda — ki bu daha mühimdir. — şimdiki kanundan ve- ya onun muadilinden ziyade harp taraftarlarının cesaretini kırmak ba. kımından da en iyi bir çareydi. Ay- ni zamanda (o memleketimizi yüzde yüz dünyaca tanınmış olan hukuku düvel çerçevesi haricine çıkarmış © lacaktı. Bu şeralt dairesinde benim için yapılacak şey, bu teklifin kabul edii- mesi hususundaki gayretlerime de- vam etmekten ibaret kaliyor, Delegeler Halep, 2 (Hususi) — Suriyenin bütün delegeleri Berut âli komise: liğinde ve âli komiserin riyaseti al- tında bir toplantı yapmışlardır. Bu toplantıda birkaç güne kadar Suri- yede kurulacak idare şekli etrafında görüşülmüştür. Yeni idare şeklinin bu toplantıda tekarrür etmiş olduğu bildirilmekte ise de kararın mahiye- ti henüz anlaşılamamıştır. Diğer taraftan Şamdan alınan son haberlerden anlaşıldığına göre müs- tafi Suriye kabinesi reisi Nasuhün- neceari Fransa ile uyuşarak tekrar kabineyi teşkil etmeğe çalışmakta dır. Halepteki bazı avukatlarla siya- si şahsiyetler de Hâkkıyülâzmın Su. riyeye hâkimüddevle sıfatile geti. rilmesi için mazbatalar tanzim et- mektedirler, Geldani Asuriler Halep, 2 (Hususi) — Bundan beş sene evvel İrak ve saireden Elcezi. reye hicret etmiş olan Geldani Asü- kalmıştır. Fırtına 10 dakika kadar #iddetle devam ettikten sonra bir za. Târa sebebiyet vermeden (tedricen Yatışmıştır. D Franko, istikraz akdi için kat, Fransanın bu teklifleri bağlı görülüyor. * nın yekünu 150 bini geçmiştir. ta süren bir teftişten sonra, Tir. line çıkarmaz karar vermiştir. * © Geçen hafta Mussolini'nin kerelerin açılması bazı şartların tahakkukuna İtalya, Arnavutluğa yeniden 25 bin İtalyan askeri sev- ketmiştir. Bu suretle Arnavutluktaki İtalyan kıtaatı. ma'ya dünmüstür, İtalya, Arnavutluk garnizonların- daki a5ker miktarını normal zamanlardakinin iki mis. riye hükümetine bildirmştir. Hükümetin cevabı henüz anlaşı- HADİSELERİN Londra ve Paris nez- dinde yeni bir teşebbüste bulunmuştur. Yakında buna ait müzakerelere başlanması ihtimali vardır. Fransanın İspanya Büyük Elçisi Mareşal Peten, son defa Pariste Bonnet ile yaptığı görüşmede Frankonun tekliflerini kendisine bildirmiştir. Fa- isaf etmesi ve müza- Mareşal Balbo, bir haf. an'dan tayyare ile Ro. gizlice Münihe gide. l Suriyenin Idare Şekli Kararı Anlaşılamadı Eski Başvekil Hakkıyülâzmın Hâkimüddevle Ayer İŞE AZI Tavinirr dr Va — Içtimaının Jlamamıştır. Mahküm olan nümayişçi gençler Halep, 2 (Hususi) — Üç ay evvel Lâzkiyede bir nümayişe iştirak ve Vm Hükümdarları Dönüyorlar Floransa, 2(A. A) — Dük de Spoletein düğünü merasiminde bu » lunmak üzere buraya gelmiş Olan Yunan kralı ve oYunan prens ve prensesleri, Yunanistana dönmek ü. zere bu akşam hareket etmişlerdi: Bunlar, yolda Venedik. te kalacaklardır. bir kaç saa . Yamnalsısıa.. Kral. Naibi Paul'ün refikası Prenses Olga, Bel- grada hareket etmiştir. Sabık Bulgar Kralı Ferdinand da Almanyaya gitmek üzere bu akşam Floransayı terketmiştir. Prens lığına hamledeceğim geliyor. © Efendim, davamız Şu: Şirketihayriyenin iki işi var BL © risi şehrin içi sayılucak olan Boğa « zın birinci mıntakasıyle şehir arasın. daki yolcu nakliyatı. 5 Kö nakliyat, inci kısmı mevsim te. beddülünden ancak yüzde otuz ka . dar müteessir olur. Çünkü, Üsküdar. da, Kuzguncukta, Beylerbeyinde © » turanların yüzde sekseni kış yaz ora. da otururlar, Binaenaleyh, Şirketi hayriye vapur târifelerinin bu iske. lelere ait olan kısımlarının büyük hir değişikliğe uğramasına lüzum yök - tur, i İkinci mıntaka ise daha © ziyade sayfiye yerleri olduğuna göre bura. lara yaz mevsiminde daha fazla va. pur işletmek lüzumunu kimse mü - nakaşa etmez, j Ne olursa olsun, dünyanın her | İyerinde târifeler yaz ve kış olarak | tasnife uğradığı için bizim Şirketi - hayriyemizin de böyle © yapmasına | kimse ses çıkarmaz. Yalnız, bizde göze çarpan şu sa. katlıklar var. Bunların ilk fırsatta değişmesini idarenin © mantığından ciddi surette dilerimi. Dünyanın hiç bir yerinde sene - nin dört mevsiminde dört ayrı târife » apılmaz. Yâni bizdeki gibi ilkbahar, yaz, sonbahar, kış diye bir şey yok » tur Bunu ortadan kaldırmak hem i - dare için, hem müstahdemler için, hem yolcular için büyük bir kolaylık ve nimet olacaktır. Sonra da kış ve yaz târifesi biz - deki gibi her sene değişmez. Daha sonra her târife değişişin - de vapurların hepsinin saatleri yer. emniyeti ihlâl ettikleri maddesinden ecnebi mahkemesinde o muhakeme edilmek üzere Halebe getirilen bazı gençlerin muhakemeleri o mevcuden Hâlep ecnebi mahkemesinde görül .| ran Polonya klüpleri kongresi, No.) Pur 14,5 oluyor, Sonbaharda 1415 Nobel Sulh Mükâfatı Roosevelt'e Verilecek Albany, 2 (A.A.) — Burada topla- lerinden oynatılmaz. Bizde her târife değiştirilirken meselâ; saat 14 teki vapur yerine ilkbaharda 13,55 te bir vapur koyuyorlar. Yazın bu va. müştür. Bunlardan üç genç beraet) bel sulh mükâfatının Amerika Bir-joluyor. Kışm 14,20 yapılıyor. Bu. | etmiş ve altısı da iki aydan bir bu -|leşik Devletleri Reisi Franklin Ro-j90n sebebi ne olduğunu bilem. Bel. İ çuk seneye kadar mahküm olmuş . | osevelte verilmesini ileri sürmüş ve|Xi teknik, belki ekonomik sebepleri lardır. Alevi ve Dürzilere otonomi verildi Şam — Suriye fevkalâde komise. ri bugün Alevi ve Dürzilere daha ge. niş otonomi verileceğini ilân etmiş . tir. Kont Cianonun İspanya Seyahati Madrid, 2 (A.A.) — İtalya Harici- rilerin Suriye tabilyetine girmelerini | ye Nazırı Kont Ciano, 10 temmuzda | fen bi hakkettiklerini Şam delegasyonu Su| Barselona gelecek ve (İspanyadaki| kraliçesinin önümüzdeki sene bay- seyahati, 23 temmuza kadar devam eyliyecektir. rarını Mussoliniye de ısrar etmiştir. Polonya, Almanyanin rek Hiilerle görüştüğü töeyyüt etmiştir. Esasen, İtalyan Propaganda Nezareti bu haberi tekzip e- dememiştir. Bu mülâkatta, Almanya ve İtalyanın müstakbel hattı hareketleri üzerinde durulmuş ve bu arada bilhassa Danzig meselesi konuşulmuş- tur. Hitlerin, Danzigi Almanyaya ilhak etmek ka- Fakat, Mussolini vahim ihtilâflar doğurabilecek olan bu teşebbüsün münasip bir zamana tehirin- bu hususta bir telep Norveçe gönde- rilmiştir. Theodore Roosevelt'in 1907 de, W, Wilson'un 1919 Sulh Nobel mükâfatını almış oldukları hatırlar. İngiliz Hükümdarları Mısıra Gidecek Londra, 2 (A.A) — “Sunday Ex- press,, gazetesinin Londra diplama- tik den aldığı malümata at- iğine göre, İngiliz kral ve Tangıcında Mısırı ziyaret etmeleri pek muhtemeldir. bildirdiği zannedilmektedir. Jyolen çağırıp reyini sormalı, vardır. Lâkin her şevden evvel yol curun rahatını düşünmek gerek dö. Zil midir? Şimdi, âcizane, ve nâçizane tay - siyelerim şunlardır. 1 — Bir kere vapur târifesinin hiç değişmeyen asgari ve anaç kiş. mını tespit etmeli, Öyle ki; kıyamet ların saati değişmez, Sonra senenin muhtelif mevsim. lerinde ilâve edilen vapurları da a. sıkıştırmalı ve bi Venge: Ri vap Böyle yapılan târifeyi bir kere “5 halk öğrendi mi artık bir daha yerin. den oynamaz, rahat olur. Sonra her sene yaz ve kış başla. rında târifenin tatbikatında görülen güçlük ve aykırılıkları tespit için her iskeleden bir O memur iki de j l Nasrettin Hocaya geli ii P sormuş. — Falanca damdan di palım? — Damdan düşeni ara; sorun! Cevabını vermiş, Bir vapur târifesinin sakatlıkları. üştü. Ne ya. i yin da ona * Danziğ'i askerileştirmek için âl. dığı son tedhirler karşısında, Danzig civarında tahşidat yapmıştır. Varşova hükümeti, Danzig statüsünü değiş. tirmek için Almanya tara dan vâki olacak ani hir ni ancak © vapurlara binen veya on. ğa bindirenler bilir; albaki bunlar ihmal i dilmektedir, ri Ri ; Şirketihayriye, kendi o kendine yetişmiş, gelişmiş bir ticaret miles - here r. Bütün müşkülâta rağmen stanbul şehrinin en büyük nak va- o; sıtası olarak çalışmaktadır. Muvaf > fakıyeti, halkın istirahat ve rağbeti. le kabildir. Bunun için de biraz hal. kı dinlemek . sanırım - en kestirme yoldur, Ümit ve intizardayız. hareket karşısında İngiltere ve Fransanın ne şekilde müdahale edeceklerini, ve bunun için hazır olup olma, dıklarını Paris ve Londradan sormuştur. | emin GA