25 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7
25-5-939 Tahlil ve ver Geçen Hafta Çıkan Kitaplara Bir Bakış FELSEFE Yazan: İSMAİL HAKKI BALTACIOĞLU Basan: Sebat Basımevi izde biraz mürekkep yanların dilinde bir teker- leme peyda olur Benim felsefeme göre!.. Bu tekerle- meyi sık sik kul lananların tutu- bakılırsa yala manın girilip uyunması da hem de o işleri düm felsefesine göre vuku. Mektedir! Halbuki onlara, o tekerlemeyi “illerinden düşürmiyen adamlara: “Felsefe nedir,, Diye sorarsanız, alacağ cevap terle ve kızar- Mayla karışık süküttan başka bir #Y olamıyacaktır. Zira felsefenin De olduğunu bilenler, kendi felse- İelerine göre © düşüp kalkmazlar, Sülüp oynamazlar. Üstat İsmail Hakkı Baltaer oğ- unun Pelsefe adlı hacmeri küçük, k » pek büyük kitabını gör- düğüm vakit o tekerlemeyi ve te- erlemecileri hatırladım, biraz gül üm. Sonra, ömrünü ilme vekfet, ya bir üstadın kaleminden fe İ'dinlemek iştiyakiyle gözleri ın sayfalarına kapadım. Haddim değil ama, muhterem mü- derrisin alabildiğine engin bir gevzuu ve o mevzum tasllük ve *ferru eden bir çok ince bahisle- 02 sayfa içine sığdırahilmesini bir ilim sihirbazlığı saymek 70 Tünda kaldım.. Eseri oküyanlar, VU tarifimin tamamiyle yerinde Ve $u küçük kitabin koca bir fel- *efe kamusu değerinde olduğunu #eddütsüz kabul edeceklerdir | Hakkı Balta- beraber dört kitabını daha aldım. Bunla in isimleri şudur: Toplu Tedris, uvaffakıyet Şartları, Ö- ak. Bunlardan son P piyestir. Öbürleri ter erlerdir. Fakat piyesler de, İsmail Hakkı Baltaci oğlunun ka “minden çıktığı için hem talimi, «mn terbiyevi kiymet taşımakla- irlar. Toplu Tedris ile Hayatta Muvattakıyet Şartları'nın isimle- larının ehemmiyetini olduğundan ayrıca tahlile lüzum görmüyorum. Yal- MUZ acıdığım bir nokta var: Bütün Muallimleri ve bütün yetişmiş Benç talebeyi candan alâkalandır- Ması lâzım gelen bu eserlerin ni duymalıydık, ken. Yatağa Befeye naz rın böyle b -atleri vardır. Halbu- İNSANLAR ÂLEMİ : FAİK SABRİ DURAN Basan: Kanaat Kitabevi İp abiat, miktarı gö terilemiyecek kadar çok â- lemler o yaratmış tir vebu âlemler içinde vücude ge- tirerek bih bir ga- rabetle teselsül et- tirdiği hayata da ayrı bir ölem çeş- nisi © vermiştir. S , Ylemeğe hacet yoktur ki, en ba- * bir ziruh bile en büyük bir k fe kadar hayret uyandıracak es- farla doludur. İnsan, işte o h; Yat âleminin en mütekâmil bir nü- Münesi olduğu için bünyesinde de Madde ve mâna bakımından son derin incelikler, anlaşılmaz tecelliler mündemiçtir. ilim o adamlarımızdan », İnsanlar Âlemi taşıyan yeni bir eseriyle iş- İe tabiatın en karışık bir muam- aeearameaeaasasasesesaaeee Yazan: M. Turhan TAN İsaaaanasanaasazseseseseeeei ma olarak yarattığı insanlar & mine temas ediyor. Bu güzel ki- tapta insanların süslenme kından una kadar bilinen ve bilinmiyen, duyulan ve an düzünelerle bah i, okuyucularını ten- ere, gülünç İti- mera pon tiyati duyulmış var lere de eserinde yer Kitapta, müellifin cazip na bambaşka bir renk verir gibi görünen on iki de renkli tablo var- dır ve bunlarla eserin güzelliği ö- deta olgunlaşmakta maktadır. İnsanlar Aleminin iç ve dış yüzünden muhtelif sahneler o- kumak ve seyretmek istiyenlerin bu nefis eserden birer tane edin tavsiye ederiz. tamamlan. mele: KOÇİBEY RİSALESİ Tamamlayıp Bastıranı ALI KEMALI AKSÜT Basan: Vakıt Kitabevi B ir devletin batma tuşu, a yüz tu- bir geminin fırtınaya kapılıp gü rdaptan girdaba di benzer, Ge: rinde bulunan! kendilerine kadder : olan kor- kunç âkıbeti sexerlerse, batma- ga mahküm devletler resindek halk ta, kendi siyasi âkıbetlerini sezmekle güçlük çekmez F kat, bu sezişleri tesbit etmek hi kula müysser olur muvaffakıyet- lerden değildir. Gemi yolcusu yal- nız batacağını sezer, niçin b cağını kolay kolay kestiremez. İn- kiraza mahküm devletler idaresin- deki halk ta, bir uçuruma yuyar- lanmak üzere (o bulunduklarını yari meş'ur, yarı gayrimeş'ur — sezebilir. Fakat bu neticeyi han- gi âmillerin doğurduğunu kavrı yamaz, İçtimal vaziyet ve şahsi kıymet sahibi olanlar, bu âmille- ri de görürler, ölçerler. Lâkin on- ların da çoğu bu â daki münasebet? gi de salim bir tahlil maz. Koçi Bey, işte bu pek güç “Görmek, kavramak,, leri giden ve Osmanlı devletinin batacağını sezmekle kalmıyarak niçin batacağını da anlıyan bir damdır. Çağdaşları arasında bü an- layışa iştirak eden belki verdı. Fa- kat Koçi Bey sezişlerini, görüş lerini, buluşlarını kâğıt üzerine koymakla üstünlük faziletini nef- sine hasretmiş ve sezilen facisyı en korkunç iki hükümdara okut- mak celâdetini göstermekle de a rıca bir kiymet almıştır. E iller arasın- remoz, görse ve terkip yapa» an işinde en vet, Koçi Bey, Osmanlı sal- tanatının Şirazeden çıktığı- nı bir iâyiha ile Dördüncü Murat gibi kan dökmek- en çekinme: padişaha bildirdi- ği gibi deli olmak hasebiyle a tehlikeli hir katil olan Sultan İbrahimi de tenvire çalışmıştır. İşte bu kadar mühim olan bu ©- serin bizde de, büyük devletlerin irfan merkezlerinde de ikinci kıs- mı bügüne kadar basılmış değildi. Hattâ bir çok muharrirler, sultan İbrahime verilen lâyihaların var- lığını bildikleri ve bildirdikleri bir tan © nalde onların nerede bulunabile ceğini söyliyememişlerdi. Tarihi anına yo- rulma azi dostüm Ali Kemal Aks Vefik Paşanın “N maz,, Dediği o parçayı da bir çok emekler sarfiyle bulmuş ve evvel €e bir kaç kere basılmış olan par- çaya ilâve ederek ikisini birden tek risale halinde bastırmıştır. Bay Ali Kemali Aksüt başına tahlilli bir yazı, h len bi sonuna da rapteyle ve bu sure Bey risalesinin tarihi bugünkü neslin de anlamasına kân vermiştir. Kendisini tebrik ederim. TEKİRDAĞLI ŞAİRLER Yazan: A, İLMİ YUCEBAŞ T kıymetini ekirdağı lerinden gazetesi muharrir- A. İlmi Yücebaş, Marmaranın o fey- x köşesinden fış kırıp çıkan duygu! ve bilgi arı, kay yani Tek dağında © yetişen şairler yaptığı etütleri bir kitap haline "Tekirdağlı adı altında bastırmıştır. Genç mes- lekdaşımız tam 62 şairin hâl ter- cümelerine temas etmek ve da le çektiği zahmetin eb'adını da bize hissettiriyor. Bu itibarla ken- disi her türlü takdire lâyıktır. Fa- kat altmış dört şairin. — seçme e- s l t yüz altmış ş sından da an- muharrir, bu işte es- tezkerecilerin isrini takip et- miş ve hâl tercümelerini — Lâti- filerde, Mirzazadelerde görüldüğü gibi — pek kısa geçmiştir. Kendi- sinin de bu durumu nahoş bula- ileride bu şairlerin h mkün olduğu kadar bize öğreteceğini u- koymuş ve * Şairler,, onlar. irer nümüne k sureti. or ki, ve tafı marız, lile— HÜNLER Yazan: HÜSEYİN NAMIK ” ORKUN Basan; Ankarada Tarık Edip Kitabevi Türk tarihi hakkında kuvvetli lemeler yapan ve neticelerini ali birer eser halinde ortaya yan değerli muallim Hüseyin Namık Orkunun Hunlar adlı eseri de tarihseverlere sunulmuştur. Do ğu ve Batı Hunlarını - bugüne ka- dar resmi ve hususi olarak o mev- zuda çı bütün eserlerden daha İlmi, daha ciddi ve duha etraflı su- rette - İzah eden bu kitabı okumak. Türk tarihinin pek mühim fas- lında tenevvür etmek demektir. O sebeple liseli ve üniversiteli genç lere Hunları tavsiye ederiz. YENİ ESERLER © Polis Gazetesi niyet Müdürlüğü & dan neştedilmekte olsn aylik Polis ga- >eşinci mflahast Üren zetesin zengin mün- TİCARET HUKUKU DERSLERİ — İ tarh Üniv hukuk Ernst, u Ordinaryü N e HK Murat. wp ite yayın- evraktun bahsetmek! ELEKTRİK MESELELERİ halleri, te den bahseden Orkut tarafından #4 ser, kitap halinde çıl BEŞ AŞAMİLİ LUGARİTME CETVE LERİ — İstanbul Üniversitesi Pizik D: ti Nüstet Kürkçücğlu #erafından yazılan bu kitabın ikinci tabi neşredilmiştir. akkında| bir kaç yıldanberi| al i Bayrama Lâyık | Tezahürat Yapıldı Harbi Umumiden ma; Türkiyey etini esi nlere bu. | pun mümkün olamıyacağını füilen is- pat eden ve bir ei etmek metil niden dövüştükten stik lâl ve hürriyetini milelti, bunu ve st takip eden tf: İ bugün medeni âlem muv İ kazanmış olduğu ku İ yeti, 19 Maysa medyun olduğunu bi- sonra tam eld güzel kavramş mem- leketin her tarafında yapılan tezani- | n doğmuş tin ve mem beden k mi yapmış, Ata- hatırası İ anılmış, anıtlarını muş, Halkevlerinde, topl larak inkılâp ve edilee MLEKETTE İY e ge miştir. Bir çok msiller verilmiştir. | Yurdun en küçük köşelerinden bi- Mayıs Bayra muının, neye İinerek, dan tesit edildiğini göster- | Bu sütunlardaki resimler, memle ketin muhtelif köşelerinde 19 Mayıs- ta y beden hareketlerindeki canlılığı ve tezahüratı tesbit ediyor | Aydında Büyük Bir Bent Yapılıyor nlan Bendin İnşaatı Bir Milyona Çıkacak Aydın (T4 arazisinin milyon Büyük Menderes arca dö sini sulamak üzere yapılacak şası bir milyon yüz bin liraya ihele edilm zi- Işıklar xöyünde azzam su bendinin İn Bu kısımdan maada işlerin etüdü £ çin su ımmalı bir faali. yet vardır. Yakında, kalan idaresind 690 küsur bin liraya ihale olummuş ve inşa faa- liyetine başlanılmıştır. Gereniz köyü takriben otuz bin layan Horsonlu - kanalının mütebaki haf tıda ik mal edilmiş ve Kuyucak kö i lerisindeki Kestel zayan takriben elli razinin sulanma Bu sene vw Burhaniye sul kısımları da tamamla; zerindeki bütün si imk ına kadar olan im sahayı sus ili aş N u- bin dönümlük a- 1 temin olunmuştur. » geçen Tosunlar alının noksan kanal ü- su verilme: Bu kanal sulana nış, tarlalar; tma girmiştir. dan, kırk bin dönüm arazi caktır. Aydında Yeni Bütçe — Umumi meel vilâyetimizin 939 mali yılı bütçesini 789.687 lira 51 kuruş olarak tanzi etmiştir. rile bütçeden | çıkarılan 83.616 lira munzam vari Vekâletin mali yılı sonuna kadar yapılacak hsilât fazlası munzam bü lenmek suretile lirayı geçecektir. bütçe mali, yine 900 bin ile şehir için istimlâkler Merkez hastanesine İkinci yon ilâvesi, Nazillide yeniden bir hastane inşası ve bunun için ist Miklerde bulunulması. yeni ziraat bahçesi ve koşu y timlâkler yapılması maksadile tahsisat ayrıl mıştır mekteplerin yapılması, | için SER Arapsunda kız Aydın Ortaokul talebeleri şenliklerden sonra müdürleri ile birarada
