20 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

tiye gili! iy & —————l TER £ . : © Sefir; | yi Ğİ için ihtimal ki onun da geri 20-3-939 Demokrasilerin Urumu Yazan: ömer Rıza DOĞRUL ii tere, Fransa, Sovyet Birli- Kala, pori, Orta Avrupayı allak en son hâdiseler karşısında e ladılar. Bilâkis, Almanyanın go- ia” btn silâh Eli gayri meşru bir hare - " telâkki ettiklerini ve bu hareketi Ya hg caklarını bildirdiler. Alman Moya met yarı resmi neşriyat bu hay toları siyasi, hukuki, ahlâki ba an gayri varit gördüğünü ve den bu protestoları reddetti - Anlatıyor. “e Yüzden Almanya hükümeti Bey ki sefirini geri çağıran İn - dah ç BİPİ hareket ederek Kondra- m, firini geri çağırmıştır. Fran » i henüz Berlinden hareket et- kg Üzerine Almanya da ayni şe- Pap areket edecektir, kat son hüdiselerin doğurduğu T cereyamı var ki (o üzerinde Za lâyıktır. balgzin güzeteleri tarafından an- ayy na göre İngiltere, o Fransa, hi, ,*€ Birliği ve Amerika arasında m mühim istişarelerin vukun İni, ek münasip fursnt, son hâdise - rladığı hu fırsattır. Mage .Chamberlain de son nut- bu istişarelere işaret etmişti. hâdiselerin | İngilterede de- IF tesir yaptığı aşikârdır. Hattâ mdra gazeteleri | tarafından gibi bu hâdiselerin bir si- Meg ahaveilüne başlangıç teşkil beklenir. Mister Chamberlain len sözlerin tutulmaması ve ta, di teminatın unutulması ve çiğ- karşısında ayni menba tara- Mana, erilecek yeni teminata inan- lâzım geleceğini söylemi Mister Chamberlain'ın dahi, yy, ederekdiği tatmin siyasetinin kanaat getirdiğini gösterir. renin tatmin siyasetini bı- gemi siyaset, bir| o “İyasetine mukavemet ve teh- | tehdit ile mukabele mahiyetin- pi olacak? terenin bu İstikameti tutması ter devletlerin birbiri ar- *mri vâkiler yapacaklarına ka- Sima lâzımdır. Vaziyet te bü ka- Verecek mahiyettedir. Çünkü akya hâdiselerinin uyandır. | ür yatışmadan evvel, yeni ve emrivâkiler ihtimalle endişe ile boğmağa bay N 4 1 O halde demokrasiler bugünkü va- ini muhafaza ettikleri tak- Yeni emri vâkilere de boyun kten başka bir şey yapamıya- Sani belki de bugün gösterdikleri dü, biraz daha acısını ve Çünkü her emri vâki karşı ta- hüfuzunu ve kudretini arttıra- Mlyeş Semokrasileri daha âciz bir © düşürecektir. Vaziyet karşısında demokrasi. totaliter devletler arasındakd | Silk mühim safhaya girmiş) vk Mokrasiler bu defa da ah ve Müggnekle iktifa ederlerse gelecek | nyyer, bir sürpriz. mahiyetinde ii tedbirsizliğin, o mukave- pek tabii semeresi ola- 1 ZE: Bir M illetin Çi. Prag, (Nevs Chronlcle'in muhabi. İri yazıyor) — Çek hükümetinin hal- )ka, Alman askerlerine mukavemet İetmemek için verdiği talimatı müte- akip Alman askerleri Prag şehrine girdiler ve hasmane nümayişlerle karşılandılar, Bir çok yerlerde halk, zaptedilemiyecek hale gelmiş, bu- nunla beraber mühim bir hâdise vu- kubulmamıştır. İlk Alman askerlerinin şehre gi- rişleri üzerine insanı müteessir eden bir çök hâdiseler vukubuldu. Halk, yabancı üniformaları görür görmez, heyecanını zaptedememiş ve 5000 kişi bir ağızdan milli marşı terennüm etmiştir. Marşı okuyanların U gözlerinden yaşlar boşanmaktaydı. Marş bittik- ten sonra, bir fırtına koptu, Her ta- raftan ıslıklar işitiliyor ve bir çok- ları komünistvari yumruklarını si- kıyorlardı. Almanlar, köylerden geçerek Pra- ga yaklaşıyorken, sırtlarında şallar yan kadınlar, üstübaşi pejmürde işçiler, çantalarını sırtlarında Laşı- yan mektepliler, küme küme bir ke- naı.a durarak Almanların geçişini seyrettiler. Boynu bükük ağlıyan insan küme- lerinin kar fırtınasında durarak te- essürlerini açığa vurmalârı, bir mil ekip, göcümüm hereli alenen önce Prag şehri bozguna uğra- mış gibiydi. Fakat çok geçmeden) herkes donük, acı bir teslimiyet ve tevekkül içinde boynunu büktü. Prag belediyesinin önünde durü- rak, seyrüseferi kontrol eden zabıta memuru, ne yaptığının farkında de- ğildi. Çünkü gözlerinden mütemadi: yen yaş boşanıyordu. Küme küme halk bankalara ve seyahat acentelerine hücum etmiş ve memleketten çıkıp gitmenin ça- resini aramıştı. Fakat seyahat acen-| Çindeki Harekât Japonlara Pahalıya Malohiy'or İşang, 19 (A.A.) —- İyi bir menha- dan alıns haberlere göre Hankovun şimali garbisinde yapılan son muha- rebelerde Japonlar 368 | sübay ol- mak üzere 6878 ölü vermişlerdir. Çinlilerin eline 649 da esir geçmiştir. Japonlar son Kvangtung harekâ- unda da 8 bin ölü ve 23 yaralı ver- mişlerdir. 1938 ilkteşrininden 1939 şubatına kadar 50 hastane gemisi Krangtung'dan hareket etmiş ve For- moseye gitmiştir. Bunların ber biri- sinde beş yüzer yaralı vardır. Bir Firavunun Hazinesi Ki, Bulundu Kiriy re 19 (Hususi) — Zekazik Üni © Yirmi iki mil mesafede 22 Bönyaleye mensup ( Firavunun Ni ğyyi ve pek zengin olan hazine- ii bole üştur. Bu hazine kuvvetli İage Ol müfrezesi tarafından mu - NA altına alınmıştır. Şef Diyor ki: Bugün istikrar bulmuş bir gil varlıktarı ve feyizli in- la teşekkül etmiş haz, Semiyecin emniyet' de rundan , bahsedebilme- DİZ on beş senelik Atatürk alinin müsbet neticesi Başkumandan Şankayşek dün bü- tün Çin milletine hitaben neşrettiği beyannamede “Fikri seferberlik” i- ân etmiştir. Başkumandan omüstevliye karşı yapılmakta olan mukavemetin bu İ- kinci safhasında milletin fikri ve ma- nevi kuvvetinin askeriza rüretlere tekaddüm £eylediğini bil dirmiştir. Yahudilerin Grevi Geri Kaldı Londra, 19 (Hususi — Filistin deki yahudiler Londra konferansının İngilizlerin şeyanı kabul © olmayan teklifleri yüzünden akömele uğra - ması Üzerine bir nümayiş grevi yap- mağa karar vermişlerdi ve bu grev bugün yapılacaktı. Fakat © İngiliz hükümeti bu teklifleri henüz neşret- memiştir. Grev tekliflerin © neşrine kadar tehir edilmiştir. DE Bratislava'da ilk hâdiselerden: Hlinka kıtaları efradı silâh almak için depolara koşuşuyorlar teleri herkesin beklediği temin edemiyordu. Daha sonra Südet Almanlar, ga- malı haçları takarak ilerlediler ve evler üzerinde Alman bayrağı gö- ründü, Hoparlörler taşıyan kamyon- lar shaliye mütemadiyen şunları anlatıyordu: “Çekoslovakya halkı, bu sabah al- tıda, Alman eskerleri yurdunuzu iş- gal ettiler. Vatanınıza ancak tem sü- yardımı yet vermemekle en büyük hizmeti ifa edebilirsiniz.,, “Gamalı haçın şehir üzerine çe- kildiğini gördüğünüz zaman sükünet ve itidalinizi muhafaza ediniz.,, Bir taksi şoförü Prag'ın meşhur Gotik kulelerine doğru kolunu uza- tarak bir kelime söyledi: — Facial Bu söz bir hakikatli. Çünkü bir facia vukubuluyor ve bir millet ölü- yordu. Alman erkânıharbiyesi, Ambasa- Meksikada Petrol Meselesi Halledildi Meksiko, 19 (A.A) Meksika Reisicümhurluğunun bir tebliğine göre, Meksikada istimlâk edilen ec- nebi kumpanyalarına ait petrol tesi- satı ile Meksika hükümeti arasmda bir Mondus Vivendi akdi için yapıl- makta olan müzakereler neticelen- mistir, Varılan anlaşma mucibince, Mek- sika, petrolleri kumpanyalarının ve hükümetin istirakiyle müştereken iş- letilecektir. Bunun için teşkil oluna- cak muhtelit kumpanyayı hükümet idare edecektir. İstimlâk olunan kum Girişini Seyretti öküşü Alman Ordusu Pras'a Girerken GörülenTek ŞeyVardı: Gözyaşı! Radyo Halka "Vatanınıza En Büyük Hizmeti Süküt Etmekle İfa Edebilirsiniz ,, Diyordu. Çok Geçmeden Şehir Acı Bir Tevekkül İçinde Boynunu Büktü ve Almanların dör oteline yerleştiği için her gün burada bekliyen taksiler gitmiş ve yerlerini bir sürü zırhlı otomobil ve mitralyöz almıştı. Mitralyözlerle silâhlanmış Alman otomobilleri, şehirde devriye yez- mektedir. Daha bu sabah Çek milletine sü- künet ve itidal tavsiye eden Çek radyosu derhal Almanların eline geçmiş ve buradan Deutehland Uber MÜZ anteni ayas Alman gizli zabıtası (Gestapo) der- hal faaliyete geçmişti. - Askerlerin hududu geçmesi üzerine bunlar, dok- tor Beneş devrinde Hariciyede mat- buat şefi olan Hojek'i tevkif ettiler. Daha sonra akşam saat yirmiden sa- bah saat altıya kadar bir kimsenin sokaklarda dolaşmaması için emirler verildi ve bütün sinemaların, tiyat- roların, lokantaların, - kahvehanele- rin ve bunlara benzer umumi yer- lerin saat sekizde kapanması bildi- rildi, Yugoslav Kral Naibi Hırvat Reisi İle Görüştü | Belgrat 19 (A. A.) — Naip prens! Paul Slovenyada kâin Kranji mali- kânesine gitmiştir. Teyidine imkân bulunamayan baz; şayislara göre Ne ibin orada Hırvat reisi Maçek ile görüşmesi muhtemeldir. Maçekin riyaset ettiği Hırvat par tisinin gazetesi olan “Hiravatiski Di- nevnik,, bugün hususi bir nüsha neşrederek Hırvat liderinin Hırvat meselesini halletmek üzere © ecnebi müdabalesini isteyeceğine dair ha - riçte çıkan şaylâları tekzip etmiş ve Hırvat siyasetinin mesul şeflerin - den hiç kimsenin Hırvatların milli hedeflerine mugayir hiç bir teşebbüs te bulunmamış olduğunu ve bulun - mıyscağını tavzih eylemiştir. panyalarm iştirek hissesini hüküme- tin vereceği tazminat miktari ile kumpanyalar tarafından (konulacak sermaye teskil eyliyecektir. Hükü- metin hissesi, idareye İmkân vermek için bittahi daha yüksek olacaktır. Mâamafih miktar tasrih edilmiş de- gildir, Ancak her İki taraf hissesinin miktarlarını tesbit edecek ve bunu müteakip te dağıtılacak kâr miktarı Şiddetli Kızılay Kara Saplanıp Kalanların İmdadına Bir Heyet Gönderdi Uşak, 19 (A.A.) — Dört günden- beri kısa fasılalarla yağan kar kesil. di. Kütaliyadar, Simavdan gelmekte olan üç otomobil Uşaka 16 kilometre mesafede kara saplanmışlar ve bütün yolcular karakola iltica etmişlerdir. Bu yolcuların bir kısmı yaya olarak Uşaka gelmişler, bir kısmı da kara- kolda kalmışlardır. Selvioğlu kara- kolu civarında kara saplanan bu oto- mobillere yardım için Uşaktan hare. ket eden bir otomobil de Uşaktan an- cak İ4 kilometre kadar gidebilmiş ileri geçemiyerek dönmüştür. Yine iki gün evvel Gedize haroket eden bir otomobil de yarı yolda kara saplanmış kalmış ve yolcularını gön- derilen bir yardım kamyonu ile ge- ri göndermiştir. Yollarda fena bir soğuk vardır. Gediz yolundan Uşaka odun yetir. mekte olan üç arabacıdan ikisi dona- rak ölmüş ve diğeri de fena bir va- ziyette bulunmuştur. Bundan başka, yine Gediz yolunda Çallı yolculardan ikisi de donarak ölmüştür. Kazanın bütün muhitinden henüz tam malümat alınamamıştır. Jandarma karakolundaki yolcuların Hayat Pahalılığı Yazan: B. FELEK rp Ye umumi bir mevzu İn- tihap ettiğimden dolayı oku- yucularımın itabına uğryabilitim ama, lâf aramızda İstanbulda hayat pahalılığı da aldı, yürüdü. Envai türlü iktsadi o malümat, ekonomi politik hakkında çeşit çeşit teoriler, etütler, yeni yeni fikirler, şunlar bünlar hepsi âlâ! Lâkin bü- tün bu malümata ve bu malümaila mücehhez münevver iktısatçılarımı- za velhasıl ilmi — hattâ kanuni — silâhlarımıza rağmen ben, siz, bepi- miz bakkalın, kasabin, manavın elin- deyiz. Bütün bü ulema, bu malümat ve bu tedbirler, bizi bu adamların elinden kurtaramamıştır. Bu adam lar sözünü tahsisem bu esnafa çal- mak için yazmadım. Yani onların veya daha büyüklerinin koydukları fiyatlarla alış veriş etmiye mecbur olduğumuzu ve hayatın pahalılığma yıllardanberi hâlâ çare bulamadığı- mızı söylemek 'i: EMA, Yarım asırdanberi tatbik edilezel- mekte olan ekmek narhından başka halkı pahalılıktan koruyan müsbet veya şayan bir tedbir göremiyorum. İhtikârın önüne geçmek ve serbest rekabete yol açmak için büyük hüs- nü niyet ve ümitlerle çıkarılan (Pa- zarlıksız alış veriş) kanunu ne ol- du? Uzun zaman dışarıda kalmış bir zat, geçenlerde / İstanbula gelip bir mağazadan pazarlıksız aldığı kuma- Şın aynını, metresinde 70 kuruş de- ha ucuza bulunca, hayrete düşmüş ve pazarlıksız alış veriş ettiğine ne- damet etmiş olduğunu bize nakletti, EL narhı ne oldu? Kuzu — kedi cesametinde olmak ihtiyacı ve İstirahatleri jandarmalar tarafından temin edilmektedir. Uşak — Gediz şosesinde kara sap. lanarak kalan üç otomobilin şose el. varında bulunan yolcularına yardım için yanlarında erzak vesaln' leva- zim bulunan bir kızılay heyeti git- müetin Askerler Spor Müsabakalarına Nasıl Girecekler Ankara, 19 (A.A) — Son zaman- larda bazı spor klüplerimizden vâki müracaatler üzerine alâkalı yüksek makamca askerlerin sivil spor klüp- leri ve onların tertip edeceği müsa- bakalara ne suretle iştirak edebile- cekleri aşağıdaki şekilde tesbit edil. miş olduğundan beden terbiyesi ga nel dirktörlüğü bu hususu bütün teş- kilâtına tamim etmiştir. Buna göre: 1 — Muvazzaf subaylar, askeri o- kullar talebesi ve askeri şahıslar si- İvil klüplerinin kadrosu içine ve si- viller arasında müsabakalara İştirak edemiyeceklerdir. “Askeri müessese lerde çalışan siviller bu kayda tâbi değildir.” 2 — Yedek subaylar, yedek subay okulu talebeleri ve muvazzaflık hiz- metini ifa edenler İzinli bulunduk- ları zamanlarda ve âmirlerinin mü- saadesile, asker olmazdan evvel mensup oldukları klüplerinin müsa- bakalarına iştirak edebilirler. An- cak, asker bulundukları müddetçe kendi o klüplerini temsilen hiç bir askeri takıma karşı oynıyamazlar. 3 — Ordunun bütün mensupları, askeri vazifelerine halel getirmemek ve âmirile bulunduğu mevklin garni- zon kumandanının müsaadesini al mak şartile sivil spor teşkilâtında fenni ve idari her hangi bir vszife alabilirler, , 4 — Kıta bulunmıyan yerlerde 4$- kerlik şubesi, hastane ve saire gibi kararlaştırılacaktır. Reisicümhur ei Kardenas, neticeden memnun oldu-| Cümhuriyetçiler Sulh gunu bildirmiştir. Teklif Ettiler Saragos 19 (Hususi) — Cümhu - Londraya Götürecek riyetçilerin müdafaa komitesi üç sı- Filo Hazırlandı nıft daha terhis etmiştir. Komite ha- Brest, 19 (A.A.) — İkinci hafif At.İriciye nazırı Franko o hükümetine lantik filosu bu sabah “Calais” ye |derhal sulh müzakerelerine hazır ol- hareket etmiştir. Filo Relsicümhur |duğunu bildirmiştir. Fakat “Bastie. Löbrönü İngiltereye götürecek olan j7o, nün sulh teklifine dahiliye na - “Cote d'Azur” vapuruna refakat e-|2ir Suner şu suretle mukabele et- decektir. Filo üç muhrip ve üç tor-|miştir: pidodan o mürekkeptir. & Muhripler “Biz ancak muzafferane bir sul- Portsmouph'a kadar gideceklerdir. hu kabul edebiliriz... Fransa Cümhurreisini askeri müesseselere mensup subay- lar ve erat toplu olarak ve âmirleri. nin müsaadesinı almak şartil& bulun. dukları yerin sivil klüplerinde id- man yapabilirlerse de, resmi mü- sabakalarına iştirak edemezler, 5 — Temsili mahiyette yapılacak müsabakalarda, bölge muhtelit ta . kımına veya milli takıma alınacak svbay veya askeri şahıslarla talebe- ler ve erst için ilgili bölge heden ter- biyesi direktörlüğü tarafından spor- cunun mensup olduğu askeri yurda müracaatında şu şekilde hareket e. dilmesi z A — Müsabaka yurdun buldundu- şartiyle — 50 kuruşa, Dağlıç yok. Karaman elliye güç bulunuyor. Da- na kemiksiz 70, kemikli 45 kurüş- tur, Bu fiyatlar et ucuzluğunun temini için belediye resimleri indirilmeden evvelki fiyatlardan daha yüksekti kadar amansız sıkıştıran şey nedir? İklim şartları bu derece büyük fi- yat farkları tevlit edemez. O halde? Yenecek olmanın kilosu 40 kuruş” tan aşağı alınamıyor. Zeytinyağı 60 kuruş. Sağyağ 110 kuruştur. Bir pi liç 50 kuruşa. Bu rakamları yaban- cı memleketlerle mukayese edince, bizdeki hayat pahalılığı meydana çı” kar, Biz, bu hayat pahalılığı üzerinde arasıra durur ve tetkikler yaparız. Gazeteler komisyonlardan, heyet- lerden ve içtimalardan bahseder, Arasıra ve gayri mukannen Ola- rak, bazı sıkı tedbirler aldığımız gö- rülür. Lâkin büfün bunlardan sonra fiyatlar evvelâ eski derecesine, son- ra da daha üstüne çıkar, Bu iş, bu kadar çaresiz midir aca- ba? Gerçi ilmimiz, fazlımız, bilgimiz vardır. Lâkin belki tecrübemiz uz. Onun için yaşayış şartları ve para- ları bizimkine yakın Balkan memle- ketlerindeki bizden çok daha ucuz olan hayatın, bu ucuzluğunu doğu ran şartları tetkik etsek te, onlar tatbik etsek belki daha müsbet neti- <e alınış oluruz, Çünkü, pek ümmü ve cahil bir adam olmamaklığıma rağmen ben, ilim nazariyelerine yavaş yavaş yan bakmıya başlıyorum, Bu mücerret malümat ameli tecrübelerle takviye edilmedikçe, kitap yapraklarını doj- durmaktan başka pratik kıymet ar. zedemiyor, Mostrası meydanda! , .....eei Roma — Büyük Faşist meclisi sah ak- şanı toplanacaktır. Bu toplantıya büyük bir ehemmiyet verilmektedir. © Koryu — 18 Mar Ç şehrimizde smerâsimle kut bu münasebetle şehitlerimizin aziz hatıraları anıldı. amaaa an —— ğu bölgede icra edilecekse mezuni- mese eee ee eee ee e ame KISA HABERLER —e ve yet askeri iaman yurdu başkanının muvafakatile garnizon komutanı tü» rafından verilir, © B — Müsabaka başka bir şehirde veya yurt dışında İse, mezuniyet için askeri yurt reisinin delâletile konkur başkanlığına müracaat edilir, i i