19 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

ÇEKOSLOVAK Hesabı Görüldükten Sonra Bu hedefi dar edön kıs ik nin günün meselesi haline ge ch Osten - Şarka doğru) Almanyanın şarka doğru vardır tinde Biri Ukray- nayı İ Tuna yo- Hile Karadenize üçüncüsü Bu üç yol üzerindede ön Macaristan ve Romenya vardır, safta dev- g ten sonra Almanya ile a laşmıştır. Almanya Macarlstana Rus Karpatyası, y rı vermiş tir. Bu suretle Macaristanla Polon- yanm kemhudut olmasma razı ol- muştur. Macaristanın diğer memle- ketlerle olan hudut tashihi iddiala- rını da tahakkuk ettirmeği vandet- miştir. Buna mukabil de Macarist harici siyasetinde tamamen Almân- yaya tâbi olacuk, ve Mecaristanda sip ve kanunları hâkim o- Binaenaleyh o Rütenyanm ini müteakip Macaristanda bir şme siyasetinin tatbikma baş- 1 beklenebilir. Bu suretle Ma- yaya gelince, bu devletin vaziyeti daha naziktir, Romanya Mü. nih konferansından sonra Alman taz. yik ve nüfuzuna karşı mukavemet takip etmiştir. Dahildeki Na. zi teşkilâtını dağı Balkan An- tantma olan sadak ve fazla olarak R Nazırı Galenco deha iki haft, Varşovaya giderek Polonya ile olan ndirmiştir. lerin dö ğurduğu yeni vaziyet karşısında Ro- #nanyann tutacağı yol fevkalâde mü- himdir, Almanlar, Romanyayı elda| etmek İçin faaliyetten geri durmu- yorlar. Bir defa Çekoslovak yağmı- ında Romanyaya.da küçük bir hisse ayırmışlar ve Romen askerleri Rü- tenyadastamı kasibilârı işgal etmiş- lerdir. Bükreşte bulunan Alman fktısat heyeti, Romanyaya bir iktisadi an- İaşma teklif etmiştir. Bu teklife gö. re Almanya, Romanyanın zirai isti salâtını arttırmak için buraya Al man ziraat mühendisleri gönderecek ve Romanyaya borçlu olduğu 200 v siyase- | Amerikanı (Başı 1 incide) lenen bir takım hâdişeleri takbih et , İtiğini bildirmiş olduğunu den Amerikanın de son hs gayri meşru tanıdığı tavazzuh mekteğip. Mister Ve kâ şu sözleri söylemi bundan “Kasten apılan İve bugünkü medeniyetin he yoktu: İngiltere ile Fransa tarafından verilen notalar a; aldedir. Iki devletin Berlin sefirleri bu notaları bugün Al ne tevdi etmişlerdir. Ingiltere hükümeti, N dersonu İngiltere hükümetinin Ç köslovakya hâdiselerini Münih ii lâflarıma ve bu itilâfları imzal tarafından tashhüt teşriki mesaiye tam bir tec, hiyetinde telâkki ettiğin hükümetine rmeğe | miştir. İngiltere hükümeti, bundan ranad Almanyanın askeri an barle'yesi. Almanya i müdahalesi net cesinde Çekoslovakyada hâsıl olan değişikliklerin hiçbir hukuki osaaa 1s- tinat etmadiği kanaatindedir, İngiliz kabinesi toplandı Bugün Ingiliz kebinesi toplanmış, ve Mister Chamberlain de İçtiş Tiyaset etmiştir. Kabine içtiman iş- | tirak eden Müdafaa nazırı, daha ev- vel müdafaa komitesinin riyaset etmişti. Lord Halifaks da, Almanya, Rus- | ya, Fransa ve Amerika sefirlerile gö- rüşmüştü. İngiltere mecburi askerliği tesis ediyor mu? Londra, 18 (A.A) — Havas Ajan- sı muhabirinin haber aldığına göre, İngiliz kabinesinin bugünkü oğlu den sonraki fevka''de toplanlısma sebep Ramanyanın maruz bulundu- ğu Alman tehlikesidir. Filhakika, u fevkalâde toplantıyı yapmış olan Lord Halifax, İngiliz politikasının derhal bir müdafaa hattı tesbit et- mesi İâzım olduğunu, zira İngiltere Romanyanın Almanya (tarafından yutulmasına müsaade ettiği takdirde demokrasilerin muvaffakıyet ihtim, lini ebediyen tehlikeye düşüreceği kanaatinde (olduğu ve şu hususu derpiş ettiği anlaşılmaktadır: 1 — Demokrat devletlerinin bir konferans akdetmaleri, 2 — İngilterede mecburi askerlik metinin tesisi, içtimama memur et-| n İştirakile İçtima Yapılıyor | narak İsviçrenin istiklâ unu ve bu miyeceğini Çek hödisele- inden bahsederek bu hâdiselerin İs sir ettiğini, 1 derinden müt İsviçrelilerin © hürriyetlerini Makat ç 4 edeceklerini anlatmıştır. müdaf: Bulgaristanda şiddetli aksülâmeller , 18 (A.A) — Ha bildiriyor: Çekoslovakya hâ da muhtelif aksülâmeller uyandır. mışsa da şimdi b: farkları or Hemen bütün Bul- şu bir tek jestin da endişe hissi müşa- de ve tesbit olunmaktadır: in şiddeti karşısında işe hissi, Gerek siyasi mahfiller- emleketlerinin ukadderatı hakkında biç bir ha; ırlar. Evvelce Alman » yaya teveccüh gösteren ayni mahfil- r bügün Alman emperyalizmini takbih ediyorlar. Bütün ağırlarda a ni sual dolaşıyor: Alman dalgasına nasıl sed çekmeli? Bu hususta ileri inler hemen hemen ayni- tık denizinden Ege izine kadar bütün memleketleri bir araya toplanmasında görül, dir. Diğer cihetten Batı devletleri- hareketsizliğini teessüfle kayde- denler de ur. Bu memleketleri, Cenubu Şarki Avrupası da Alman unyasına karşı sed çekecek mü blokun teşekkülünü ko - laylaştırmak için, bazı Balkan mem- leketlerini bügün de ayıran mesele lerin heli lehinde müdahalede bu- lunmaları icap edeceği kanaati gös- terilmektedir. İngiliz Basvekilinin nutku tefsir ediliyor Londra, 18 (Hususi) — Matbuat Chamberlain'in nutku ile meşgul ol- maktadır. Times, Mister Chamber- Iain'in diğer milletlerle İstişmre yap- mak lüzumundan bahsetmesine işa» ret ederek diyor'ki: “Ayni düşüncede bulunan “bütün milletler arasında müzakere yapma- nın tam sırasıdır,” Dally Telegraph, İngilterenin yine sulh için çalışacağını, fakat başka ü- sul tutacağını anlatıyor, Dally Mail, mecburi askerlik tusu ünün derhal kabulü İhindedir. Alansı iseleri ilk anlar. örüş filçirdedir. TAN Seçimin Ilk Devresi 'Nihayetlenmek Üzere Bayan İnönü rey veriyor (Başı 1 incide) © şlada, Muğlada, Düzcede, Artvinde, ve sant dörtte seçim biterek sandık-| Orduda, Sinopta müntehibisani seçi. lâr kapatılacaktır. Bunu müteskıpmi ikmal edilmişti derhal reylerin tasnifine başlanarak | bu ameliye de saat sekizde bi le. iş talı sekli cektir. Bir kısım dairelerde tasnif pe- mazbatalarının zartesi gününe kalacaktır. Jatihabı mabusan teftiş heyeti, Bugün şehrin muhtelif semtlerin- ape mile meli de tezahürat devam edilecektir. Du | 13lârın kaybolmaları ihtimalini göz. larada Taksimde öğleden sonra şehir | Önünde bulundurarak hem bu “eta | bandosu muhtelif parçalar çalacağı | bin önüne geçmek, hem eee k ui gibi saat 18 de de üniversite doçent. e el lerinden Yavuz Abadan tarafından | ni bir hitabe irat edilecektir. Bakırköy, | Pataları küçük kıtada ve bir maroken | de halkevi konferans salonunda Cev. | Kap içinde olarak hazırlatmıya karar det tarafından bir konferans verile-| Kr ek a dağ keli, spor saha kumyonet vasıta. | Di ebadında olan bu zarif maroke: a e RA yazıt meydanında öğleden sonra ban. | Mebusan Heyeti teftişiyesi), bunun Wi i itında da sit olduğu vilâyet isin! bu do muhtelif parçalar çi r, Sa-Ja ğu vily: at 10—12 arasında Şehremini n ys | nacar Mazbeta un içinde yalnız danmda parti kamyoneti tarafından | Yu cümle vardır: İplükla propaganda neşriyatı yapıla- m aç Mese iyi caktır e bunun bazı maddelerini, muaddel Saat 13-17 arasında yine Parti kam. | kanunun koyduğu yollara uyarak yonetile Karagümrükte, Eyüpte ve | yapılan seçim sonund. reyla mün» Ramide neşriyat yapılacaktır. #bisaniliğe seçildiğini gösterir maz | tadır.» Mazbatanın altında da heyeti tef. işiye azasının imzaları bulunacaktır. Yeni müntehibisani anda İ Secim tamamlanan yerler Balikesirde «ta. Pdirnede, V- zunköprüde, Keşanda, Meriçte, l sa Sıra Romanyanın mı? (Benli İlemeyi istihdaf ettiğini anlı dır. we) |selere iştirak etmişlerdir. Müzakere-| mükta- İlerden sonra Tisso ile arkadaşları! Bratislavaya dönmüşlerdir. Slovaklara, Karpatlarda yer veriliyor Emin bir menbadan öğrenildiğine göre Almanya halihazırda “Bohem- ya ve Moravya protektorası.. dahilin Karpâtlarda vaziyet Londra, 18 (Hususi) — Orta Av. rupada vaziyet hakkında en son ge- len haberlere göre Alman askerleri. | nin Karpat Ukraynasma doğru yürü- diklerine dair verilen haberler Al de bulunan bazı mıntakaları ilhak 1ı9.3.99 -İ Fransız Meclisinde Münakaşaldi “ Her Alman Zaferini Bir İtalyan Hezimefi Olduğu Söylenileği Paris, 18 (A.A) — Hükümet? İniş salâhiyetler verilmesi hakki İkanunun mecliste müzak lanmıştır. Müzakereler esnasında Sele İsu Kerillis kürsüye rasındaki politikası yayı tahrip ederek Almany azı him teslihat ve milyı teslim ettiğini söylemiştir. Kerillis, bundan sonra, hü tarafından pasif müdafaa, havf fabrikaların ademi merkeziyeti larında alinan tedbirlerin gayri olduğunu bildirerek vahim yaşanmakta olduğuna meclisin dikkatini çekmiş ve hudutsuz hiyetlerle Daladier'e Fransanın kadderatını teslim edemiyecefi?” bu kanunun kabulünden dolayi * rine hiçbir mesuliyet alamıys€i beyan etmiştir. j Müteakiben söz elen cephe buslarından Bergery demiştir Kİ' '— Alman hegemonyasınm # büslerine karşı bir durdurma di” si indirmek Hüzumunda hef müttefik bulumuyoruz.” Bergery, Hitlerin son » hare şiddetle tenkit etmiş ve Slovak: ten, Danzig ve Memel meselel”” gözden geçirdikten sonra Po. Romanya, Macaristan ve Yug© yanm Alman hegemonyasına 1 vemet için Fransa ile görüşmek kiinde kalacaklarını bildirmiş WE, “.— Fransa hem barişt kurta ve hem de zaferle neticelenaedi. harbe hazırlanmıya mecburduf” Daladier, olduğu yerden m rak, hükümeti Karli müze 4 nin tehiri teklifi aleyhinde meselesini leri sürdüğünü Pi miştir, ui Louis Marin, Başvekilin era “Bir karış topr: terketmiy (i şeklinde kânunuevvelde yaptık yanata uygun olduğunu, buna “ig en hükümete politikasını takviYi kânmı vermek üzere geniş sml ler kanunu İehinde rey vet milyon leye mukabil 24 bin traktör, Daily Express te ayni verecektir. Bu suretle Alman m 2. 435 Dü : a söylemiştir. Almanyanın bir istimzacı © | Manchester Guardian gazetesine gö. atlar tarafından tekzip O edecektir. hendislerinin nezareti sermaya ve tekniğile Romanyada ziraate geniş bir inkişaf imkâni ve- rilecektir. Almanya bütün bu zirai mahsullere müşteri olacaktır, Gene bu teklife göre Romanya mevcut petrol kuyularından kâfi de- recode istihsalât (o yapamamaktadır. “Gerek bu kuyulardan daha fazla | randıman almak, gerek yeni kuyular açarak istihsâlât arttırmak üzere Almanya Romanyaya para, mühen- dis ve teknik vesalti vermeğe hazır. dır. İstihsal edilecek fazla petrolün de hepsine Almanya taliptir. Çekoslovakyanın işgalinden evvel yapılan bü teklif henüz Romanyalı lar tarafından kabul edilmemiştir. yor ki Romanya bir taraf- tan siyaseten, diğer faraftan ekono- mi bakımından sıkı bir tazyik altın. dadır. Al yolu üzerinde bulunan Romanya meselesini şu veya bu şekilde halle mecburdur, Çünkü Romanya gerek Ukraynanın, gerek Balkanların son kalesidir. Romanya bu tazyika ne dereceye kadar mukavemet edecektir? Önüm bu mukavemeti pe gibi neticeler do- ğurabilir? Romanya kalesi de yıkı- Jırsa akın nerelere kadar uzanabilir? İşte yakın istikbali tehdit eden teh- ke budur, YENİ NEŞRİYAT : Çocuk rgeme Kurumu Genel Merke- ikta olan (Geevk) u sayısı çıkmıştır. 1, kültürel Çoc zi tarafından çikar iltımda, Alman | sanya, şarka doğru siyasetinde | Alman sefiri Von Dirtsen'in dün Chamberlain o terafından söylenen| utka itiraz ettiği ve bu nutuktan İngilterenin bundan sonra Almanya. rşı hasmane bir diplomasi siya. seti takip etmek arzusunda olduğu manasının çıkarılması mı lâzım gel- diğini Lord Halifokstan sorduğu tab- | min edilmektedir. Alman sefirinin geri çağırılması ihtimali işe her gn mevcuttur ve bu iş, Lord Hallfaksın yerecoği Izahata bağlıdır. N * Dört devlet bir kongre mi yapacak? Siyasi mahfiller, de Amerikanın iştirakiyle İngiltere, Fransa ve Sovyetler Birliği arasında | müzakereler başlaması ihtimalinden | bahsetmektedirler. Bu haber henüz | hiyettar mahliller, Litvinofun Londraya çağ- eylemektedirler, İ Siyasi mahfiller, Chamberlsin ta- İrafından dün söylenen nutuktan Baş vekilin hâdiselerin verdiği dersi an- ladığı ve idealist siyasetin yerine re- sını çıkarmaktadırlar, * Varşovada nümayişler Varşovada dün öğleden sonra Ak manya aleyhinde şiddetli bir nüma- yiş yapılmıştır. Takriben 1.000 kişi Al bağı np çağırarak hariciye binasına yak- leşmak istemişlerdir. Süvari polis ler bir kaç kere hücum ederek nüma Yisçileri geri püskürtmüşlerdir. Bir- çok yaralı vardır. Bazı Alman mağazalarının camla n kırılmıştır. * İsviçrede teessür İsviçre federasyonu reisi buzün be- jalist bir siyaset takip edeceği mâna. # re Chamberişin'in nutku, 1914 te Edvard Grey tarafından söylenen nutuktanberi bir İngiliz nazırının söylediği en mühim nutuktur ve bu bir dönüm noktasıdır. Bu gezete diyor ki: “Chamber- Isin'in eski siyaseti ölmüştür. Bundan sonra Chamberlain'i, yeni siyasetini tatbik hususunda göstereceği sür'at ile ölçeeeğiz." * Fransız gazeteleri de syni mevzu ile meşguldürler. Figaro'ya göre ar- tik Fransa dalmi seferberlik haline | konmalıdır. Jowr da ayni fikirdedir. Petit Journal: “Mütecavizlere ar» diyor. > Amerikan matbuatında etmeleri üzerine Fransız ve İngiliz vuku bulan değişiklik Amerika ef- kür umumiyesi üzerinde kuvvetli bir intiba hasıl etmiştir. Now-Yok Times gazetesi, bundan nanya için hâdis olabilecek mü- m neticeleri tahlll ediyor ve diyor ikümeti demokrasilerin lerini sadece lâf nd- k aldanıyor. Almanya sterlin fle dolarm ytzü İnü daha uzun müddet göremiyecek» tir. Amerika ile bir ticaret muahede» si skdi hakkında uzum zamandanbe- Ti Admanya tarafından beslenen mu. kaddeş ümit artık ebediyen mahve- dilmiştir ve Çek - Slovakyanın ilha- kı bitaraflık kanununun çok muhte mel olarak tadilini intaç edecek ve bü tadll Fransa ile İngiltereye harp 2a- manında piyasalarımızdan | İhtiyaç- art olan silâhları satın almak imkö- nını temin edecektir.” hükümetlerinin hattı hareketlerinde | yaya tekrar müracaat İederek nemleketi Macar istilâsm- dan kurtarmasını istemiştir. Esasen İburada Macarların mukavemet gör- dükleri, Macarlar tarafından da res- İmen kabul olunmakta ve Macarların 37 ölü ve 114 yralı verdikleri bildi- rilmektedir, Macsr Saltanat Nalbi Amiral Hor- ti, Macar ordusunun 'başkumandant İsıfatile bugün yeni ilhak olunan ara- İzideki orduyu teftişe gitmiştir. Almanlar ilerliyor Prag'dan alman malümata göre Alman ordusu cenubu garkiye (Kar- Londrada belki | tk, dur! demek zamanı gelmiştir” patlarsa) doğru ilerlemektedir. Alman askerlerinin hedefi belli | değildir. Alman skerleri yerine İPrag'da emniyet işleri Alman zahi Almanların Çekoslövakyayı İşgal | tas! ile hücum kıtaları tarafından | deruhte olunm Almanya hükümeti, esk! hariciye nazirı Fon Neurath'ı Bohemya Moravyaya Rayh hâmisi olarak ta- iyin etmiştir. Fon Neurath. Hitlerin İhususi kabine şefli meğe devam edecektir. Südet Hderlerinden Frank yardım & decektir, Yahudilere karşt tedbirler Prag'da alınan şiddetli - tedbirler henüz gevsememiştir. Yahudilere karşt takip olunan şiddet (siyaseti bir adim ileri götürülmüştür. Bugün Yahudi doktorlar çalışmaktan me nolunmuşlar ve devlet memuriyetle- rinden azledilmişlerdir. Bir Yahudi Sinagogu yakılmış ve yangmın meçhul sebeplerden İleri ân olunmuştur. Hitlerin faaliyeti Her Hitler Viyanada bir çok mü- lâkatlarla meşgul olmuştur. Slovak- ya Başvekili Tisso ile arkadaşları da "Viyanaya gelmişler ve bu müzake- | ve Diğer cihetten Blovakya bu pro tektors'ya bazı mıntakaları terke- k, fakat buna mukabil kendisi ne Karpatlaralı Ukraynasından bür zı srazi parçaları devredilecektir. Dolaşan bir şayiaya göre Bratisla- va şehri Almanyaya ilhak edilecek ve Viyana hakem kararnamesi mu- elbince Macaristana terkedilen Kısi- İce, Slovakyaya verilecektir. Macar İhalkının Kopico'i tahliye ettiğine dair bazı şayialar dolaşmaktadır. Bratislavadaki o Almanlar, Alman İkıtalarını karşılamağa hazırlanmak. tadırlar. Bu Kıtalar, memleketin bü- yük bir kısmını şimdiden işgal etmiş dei İler ve bütün hudutlarını muhafaza | altına almışlardır. Alman kıtaları Bratislavaya giriyor Alman kıtaları, Bratislavanın şar. kındaki dış mahalleler ile şehrin şi- malinde kâin Plestany mevkiini iş 4sl etmişlerdir. Bratislavadaki Almanlara gamalı haçlı bayraklar dağıtılmaktadır. Slo- vaklar, sökünetlerini muhafaza et- mekte ve işleriyle meşgul olmağa devam etmektedirler, Yahudi mağa- zaları kapalıdır. Almanya Slovakların hakkına dokunmıyacakmış Presburg 18 (A.A) — Slovak mat. bust bürosu aşağıdaki haberi” neş- vetmiştip: Slovakyadaki Alman kıtaatı her tarafta ve her türlü ahvelde hiçbir İsuretle Slovaklarm hâkimiyet huku- kuna dokunmıyacak şekilde hareket #tmek için emir almışlardır, | Her Hitler Viyanadan hareket e derek Brsslau yolu ile Berline dön- | mektedir, Berlin, heyetleri zafer a- İlayları ile karşılamıys bazırlanmış- tır. Görlu yeni bir askeri hava mın- Sol ecnah demokratlarında mebusu Escartfigue, her Serer ferinin bir İtalyan hezimeti wi olduğunu ve Italya ile yakla" nın şimdi her zamankinden kol8f lacağını kaydederek demiştir Kİ “— Başvekiler itimat reyi mebuslar arasında, bize umumi te Fransız » İtalyan silâh kardeti? temin etmiş olan. ebedi desti tekrar temhir edildiğini görme” teyen İnsanlar mevcut olduğunu lemek isterim,” Bundan sonra tehir teklifi konularak 258 reye karşı 324 İ reddedilmiştir. Meclis geniş salâhiyetler kan” nu 264 reye karşı 321 reyle kab” miştir. si Irak Kralına Syike Yapanlar Mahküm Oldular Bağdat, 18 (A.A.) DNB: vi imet Süleyman ve diğer dört Kişi y saziye suikast tertibi suçunda ma mahküm edilmiştir. Kral dam cezasını müebbet küreğe. "# 15 seneye ve Hikmet Süleyma” zasım da beş seneye indirmiştir. gi Diğer ik) suçlu 7 ve B sene “ ezasına mahküm edilmiştir. takası ihdesını emretmiştir. Ba taka merkezi Viyanada olmak yi Avusturya, Bohemya ve More ag ihtiva elmektedir. Yeni mın' gö şefliğine general Lechr isyi? maiştir, " 400 Çek ve nazilik nleyhlaf e man Praydan Gdynia'ya gitiğyi dir. Bu muhacirler yabanc ketlerç dağılacaklardır. " Lehistana akın akın m mektedir.