18 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 ENCEREMDEN p Kelime Uydurmak Yazan: M. Turhan TAN Ge Sivasta bulunuyor. dum, ber okur yazar delikan. h gihi şiirle uğraşıyordum. Hayat © yaşta solmaz bir gül gibi Iâtif ve yumuşak görünür, Şiir de dile kolay gelir, Fakat bon bu illuslonda çok ileri gitmiştim, koca şehri yayelerim | le doldurmuştum. İşte bu dalâletli günlerimin bi -) rinde - sabah sabah . evime bir genç geldi, kavga edecekmiş gibi kaşları- ekşiterek ka düşercesine nı çatarak ve yüz şıma dikildi, sordu: — Siz şalrmişsiniz, öyle mi? O devirde Abdülhak Hâmitler, Tevfik Fikretler bile böyle bir sual karşısında “estağfirullah, derlerdi Çünkü şairlik çok büyük bir kıymet olduğundan birinci sınıf şairler dahi © kıymeti benimsemekten © teeddüb ederlerdi. kim Fikret, Musseden bahseden bir şiirinde “ Şair mi de- , diyerek o edepper- açığa vurmaktan da geri kal- damdan mamişta, Şu halde benim bir değil, on de gil, belki yüz kere “estağfirullah, demekliğim Jâzımdı. Zira şiirle alâ - kam - hakikatte - derin bir hayran - lıktan ibaretti, Şiir, benim için eri » şilmez bir serap olup masum ve ga fil gençliğimi o serabın — ardında -| hayran hayran - koşturup duruyor 1 dum. Gözlerinde garip pırıltılar doğup|; sönen misafirime bu hakikâtleri £ zah edemedim, sadece kızarıp bo - sardım, ellerimi oğuştura oğuştura up bir durum takındım ve bu| Je: “Hayır, mah ha aldanıyorsunuz,, | demek istedim. O, yüzündeki ekşili. ği koyulağtırarak sözünde devam et- — Evet. Şairmişsiniz. İstanbul gazetelerine yazı bile yolluyormuş- sunuz. Sıkıla sıkıla cevap verdim; — Öyle olsun, Bu, bir suç mu? Bir'ayıp mı, bir'günah mı? “Neden evime kadar gelip de şair olup olma: dığımı sormağa lüzum görüyorsu - nuz? O, sert sert başını salladı — Seni, dedi, imtihan edeceğim. Ve hayretimi gidermekliğime za- man birakmadan imtihana da başla dı — Lâyık velâgaydam'dır ne de - mektir? Alık alık kendi gelen misafirin yüzüne bakıyordum, sersem sersem düşünüyordum. (Lâyık), herkes gibi, benim de bildiğim kelimelerdendi. Hatti onun fasahat bakımından lâik | şeklinde yazılması ve söylenmesi bettiğini de duymuştum. Fakat Lâ - gaydam'ın ne olduğunu bir türlü kes tiremiyordum. Lâ'nın arapça olduğuna — şüphe a da (faydam) bir ifade yet aezimi ve cehli- man mi itiraf ettim: — Lâgaydamı bilemedim. Siz bu- nu nerede gördünüz? Misafirin gözlerindeki doğar sö - ner ışık sabitleşti ve dudaklarında w- zan bir kahkahaya sarılı olarak şu cevap belirdi: — Hiç bir yerde görmedim, ben | deat ettim. İki gün sonra onun, sineirler i çinde, İstanbul tımarhanesine götü - rüldüğünü görmüş ve üzülmüştüm. * Eski edebiyattaki “İcat ve tervici elfaz,, kaldesinden şevka gelerek ta- lebeye uydurma kelimeler öğretm. ğe yeltenen muallimler de vardı. E- ğer hunların mevcudu tükenmemiş ve hâlâ kelime icadına kalkışanlar kalmışsa kendilerine bu hatıramı - hâşâ öğüt değil, fakat ibretli bir ör- ye - sunarım, Bir dile, hele €- debi mahiyette, kelime sokmak her- kesin kârı deği İzmir Rıhtımı İzmir belediyes idaresinir teşebbüslerde bulunmuş ştur. İzmir rıhtımının n Denizbanktan alınarak be lediyeye devrini istemiş, Ankarada Bu su- varidat menbaj elde et- DEAŞ Yemek Yağları Etiketle Satılacak İktısat müşavere heyeti dün Be lediye İktısat Müdürlüğünde topla- narak gıda maddelerinden yağ me - | selesi ni tetkik etmi, Müşavere İheyeti yemeklik olarak yağlı ğini gözönünde tutarak dükkânlar - İda satılacak her nevi yağın üzerine, fını gösterir bir etiket konul - a karar vermiştir. Heyetin, ikinci nevi ucuz ekmek çıkarılması hakkında vermiş olduğu İkarar da, pazartesi günü © vazifeye başlayacak olan Vali ve Belediye Re. isi Lötfi Kırdara gösterilecektir. Va- Ui muvafık gördüğü takdirde ikinel nevi ekmek çıkarılmasına başlana - caktır. Müşavere heyeti ayrıca bi rinci nevi ekmek ii yeni bir kâ- rar vermiş bulunmaktadır. Bu ka -| rara göre birinci nevi ekmek fiyatın da da tenzilât yapılmasi icabetmek-| tedir. satılacak ev: mi İstişare Heyeti rın hilesiz olması lâzım geldi -| KIĞI Devam Ediyor. Evvelki gece, Bahçekapıda üç bü- yük ve dört küçük mağazanın tama- men kül olması ile neticelenen yan. gin ve sebeplerine dair adli tahki- -)kata devam etmektedir. Hasan ecza deposunu kasten tutuş. turduğunu ikrar eden Rizeli Alinin iddiası üzerine, müşevvik suçile ya- kalanan Mustafa suçunu inkâr et. mekte ve böyle bir şeyden haberi ok madığını söylemektedir. Ali ise ilk Madesinde ısrarla, üzerinde bulunan Kaldırılıyor İ Verilen malümata göre, gida maddeleri hakkında tetkikat yap - mak üzere üç ay evvel teşkil edil - m e İktisat e olan müşavere ve İstanbul bir faaliyet gös eği anlaşıldığından lâğve - ir. Heyetin dağılması, ancak Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırda rın indel âfiyetinden sonra müm kün olacaktır. ———— MÜTEFERRİK : Beyoğlu Mal ii aieo dh | Müdürlüğü Binası | | İstanbul Deftardarlığının Beyok İ Şişhane na, dün 80 bin lira ile müleahhide i- hale edilmiştir. Bina Şişhare kara kolunun katı ihtiva edecektir. Şehir plânına göre buradan tramvay yolu geçece - Binden yeni bina 10 metre geride ya- pılacaktır. Binaya, Kuledibi maliye tahsil ve tahakkuk şubeleriyle Be - yoğlu malmüdürlüğü yerleşecektir, Halkevi İnşaatı Eminönü Halkevi için yapılmak-! ta olan yeni binaya, şimdiye kadar bin lira sarfedilmiştir. Bu para i le ihale edilen kısmın inşaatı 15 sana kadar devam edecektir. Bina -| nın tamamlanması için daha seksen bin liraya ihtiyaç vardır. Bu Cümhuriyet Halk Partisi merkezden istenllmiştir. Para nisana kadar gelirse inşaata devam edile - cektir, Memurların Terfi İmtihanı Barem kanununa göre memurla rın bir derece terfileri için bir lisan imtihanı geçirmeleri lâzumdır. Bu imtihanın Ankarada tarih, dil ve li- san fakültesinde, İstanbulda Üniver-| site ecnebi diller mektebinde yapıla- lâkadarlara bildirilmiştir. Gümrük Başmüdürü Geldi Gümrük işleri üzerinde Vekâlet- le temaslar yapmak üzere Ankaraya giden Gümrük Baş müdürü Medhi 119 liranın ancak dört lirasının ken- İdisinin olduğunu, 119 lirasını da bina yı yakmak üzere Must ğini iddiada devam etmektedir. Maz- nun, hattâ mağazayı yaktığı tekdir- de kendisine 500 lira vereceğini vaa- yı da bu işin kapa- ı söylemektedir. Mustafa ise, kendisinin haft, 5 lira ile çalışan bir adam olduğundan böyle bir para vermesine maddi im kân bulunmadığını ileri sürerek na- $ıl olsa hapishaneye girecek olan A- disine cürüm ortağı aradı. İlinin b İ ğını ileri sürmekted İşin asıl garip ve şayanı dikkat ta- raf nın 15 yaşında birer çocuk olmala- rıdır. Tehki mumi Rifat yafından te idare eden müddel. Alinin başkâ birisi ta- ik edilebile i ihtima- te a) re etti, ırak &€ ievaba AN hep syni cevaplarla mukabelede bulunarak bu işten Mus- tafadan başka kimsenin haberi olma- dığında israr etmektedir. Zarar ve ziyan Dün gerek Milli Reasürans'tan ve gerek mal sahiplerinden aldığımız malâmata göre umumi zarar miktarı | 240 bin liraya baliğ olmaktadır. Bun- | lardan eczacı Hasan namına yapılan İ sigorta mecmuu 136 bin liradır. Bu- mun 100 bin lirası yanan depoya, mii. tebakisi de yine Hasanın diğer şube- rine aittir. Faciada Hasandan sön- İra en çok zarar gören Ertuğrul tuha- fiye mağazasıdır. Burası barça parça rtalı olduğundan kati bir rakam tesbitine imkân olmamakla beraber #igorta bedelinin 20—25 bin lira ka- dar olabileceği tahmin edilmekt ncü derecede zarar gören Berberler cemiyeti Reisi 1s- mail Hakkıdır. Berber salonu 10 bin liraya sigortalı ise de zararın 15 — 17 bin lira üzerinde bulunduğu 83) lenmektedir. Berber salonunun tündeki,Selâmiye sit terzihânenin de 8000 lirsya sigortatı olduğu Anlaşıl mıştır. Hulâsa, bütün bu mağaza rın sigorta mecmuu 215 bin lirayı İbaliğ olmaktadir. Binanın mülkiyeti Kirkor Kınaciyan isminde bir Erme. ni ile ortaklarına aittir. Yangından zarar gören binalar dün sabah şehrimize dönmüştür. Yangından gerek pencere ve saçık- İYANBİE ALİ ISRAR EDİYOR Hasan Deposunu Mustafanın i Teşvikile Yakmış! Adliye Tahkikata Bu Cepheden fanın verdi. | da maznun Alinin 14, Mustafa- | TAN Yangının Maddi Zararı 240 Bin Liraya Varmaktadır Maznun Ali ve cürüm ortağı olduğunu iddia ettiği Mustafa larından yanmak ve suretile zara da en bs mektedir. Bi- aları 80 bin hi inden giren alevler döşeme ını hayli müteessir etmiş Bu han içi de Şeker, Z: gon Li gibi büyük şirketlerin ş bâneleri ve evrakları ıslanmıştı nın alt katındaki Adapazarı Türk Ti- caret Bankası da ıslanmış ve bilhas. sa kasaların bulunduğu depolar su Jile dolmuştur. Dün itfaiye bu sula- İrin boşultuması He meşgul olmuş- tur, Bundan başka 67 bin Pert oran aş nin pence. ve İliraya sigortalı olan bı l ugal, Va İlindeki Hacı Be müşlerdir. İtfaiyemizin gayreti Yangının geçenki Sultanhamamı yangınında oldu geç haber verildiği anlaşılmıştır. 21,45 te Beyazıt ve Galata kule. i tarafından ayni zamanda görül- müş ve itfaiyeye bildirilmiştir. Av Beş dakika sonra yangın yerine yetişen fedakâr itfaiye her zaman ol- duğu gibi canla bşla çalışmıştır. Hat tâ bü yüzden Istanbul grupu âmirle- rinden Jsmail ve Cemal ellerinden ya ralanmışlar, efrattan 226 Osman du. İmandan bayılmış, 220 Hamdi ense sinden yanmış. 400 numaralı Hasan kafatasından ve sağ elinden, Beyoğ- İlu grupundan 259 Nazmi de ayağın dan yaralanmışlardır. şip Biyeli iğ Değirmenciyi Öldürdüler İ Konya Aksarsyı (TAN) — Aslen Baymışlı olup Çamurluk köyündeki değirmende çalışan Halil isminde bi ri ölü olarak bulunmuştur. Cinaye - tin sebebi ve failleri şimdilik meç - huldür. Şayinlara nazaran Halil muhtar intihabında reyini istenilen tarafa vermemiştir. Geceleyin evin-| den, “değirmene müşteri geldi, de- nilerek çıkarılmış ve değirmen civa ir Hanı da yine 8-| )varya olmak suretile hayli zarar gör- gibi yine itiziye-| B elediyelerden U. Muvazeneye |, Geçenmemurlar 1930 tarihinde çıkan bir kanuna göre İstanbul ve Ankara belediye - muvazeneye, umu- n bu iki belediye hiz metine geçen memurların evvelki hizmetleri tekaüt müddetlerine sa - yılmayacaktır. Dahiliye Vekâleti, bu kanunun İstanbul ve Ankara belediyelerile bu iki şehir hususi muhasebelerinde ça- şan memu mağduriyetlerini mucip olacağını nazarı dikkate âla - İrak mevzuu bahis kanunu tadil ede- |cek bir kanun liyihası b yarak Büyük Millet Meclisine sevke ka - vermiştir. Vel İstanbul Beled Samihi de An bu husus h lümat almıştır. sr âlet bu maksatla memuürin müdürü asya davet ederek ında kendisinden ma- Samih Vekâletle te- mas ettikten sonra dün £ şehrimize dönmüştür. Hazırlanan lây bul belediyesiyle Ankara beledi sinden ve bu iki mıntaka Husüsi hasebesinden muvazenei umumiye - ye geçen veyahut muvazenei umu - miyeden bu belediyelere © veyahut hususi muhasebelere geçen memur - ların evvelki hizmetlerini, her iki taraf ta mütekabilen tanıyacaklar - dır. Bu lâyiha ile alâkadar memurla- rın hakları emniyet alına alınmış ılacaktır. *İBELEDİYEDE : Radyolu Kahveler İçin Bir Karar Bazı belediyelerin radyolu kah - veleri kafeşantan addederek bura - lardan belediye vergi ve resimleri istedikleri Taht emirle radyonun bizatihi bir çalgı ol mayıp ses alıcı ve neşredici bir âlet| ğunu, binaenaleyh radyo kulla ergilerine tâbi tutı vafık olmadığını bildirmiştir. İhale Edilen Yollar Belediye Daimi Encümeni dün.| Erenköy - Şaşkınbakkal iltisak yo-| İlunun gösesinin tamirini 200, Si lâhtarağa . Kemerburguz esas yolu nun tamirini de yedi bin küsur lira- ya müteahhidine ihale etmiştir. Dahiliye Vekâleti, Hukuk U - sulü muhakemeleri kanunu İle ârezi tahriri kanunu ahkâmına © tevfikan İköy ihtiyaçlarının temini için köy İ ihtiyar heyetlerinin iş takibi zaman. larında avukatlarla mukavele yap - mağa salâhiyettar olduklarını alâ - kadarlara bildirmiştir. pr eğ Muhtar İntihabına Gelirken Vuruldu Konya Aksarayı (TAN) — Çardak yünde muhtar intihabi yapılırken İsebebi ve faili meçhul kanlı bir va - /ka işlenilmiştir. Rey o vermek için aylaşından intihap yerine gelmekte lolan Dede Mehmet oğlu Ruzanın üze- rine beş el ateş edilmiştir. Rıza ağır rında üç şahıs tarafından sopalarla) surette yarnlanmıstır. Tahkikat icra vurulmak suretiyle öldürülmüştür. "edilmektedir. GÜNÜN RESİMLERİ : retle yer Yangın ve Maarifte İçtima Mekteplerin beden terbiyesi muallimleri dün toplandılar aya göre, İstan -|,. İrm miktarı 19 kilodur. 18-3.939 —- Demiryol Siyasetimizin Bilânçosu S5 — Cümhuriyettan (evi demiryolu uzunluğu ne Ki dardı, şimdi ne kadardır? Milet Mf lisi 1920 de id memleket budut kilom bu'mıktar 7153 ki tur. Ayrıca Erzincandan ge doğru 213 kilometrelik bir demifi lu yapılmaktadır. . S — Demiryollarımız arasi da ecnebi şirketler elinde lunanlar var mı? Bunla şimdiye kadar hangileri lete intikal etmiştir? c—ci tin ilk on s€9' içinde imtiyazlı ve yabancı şirk deki hatlardan Anadolu, B38ö tersin, Tarsus ve Adana hatlari tın alınarak millileştirilmiştir. Çetinkayanın Nafia tında da eski İzmir - Kasaba, Aydın, eski Şark demiryo) a - Saidantekber ve Toprak” Payas hatları millileşti gün devlet eliyle işleyen demiryöl! larımızın uzunluğu 6718 kilometi* dir. etre demiry . S — Demiryollarımızın eşi ve yolen nakliyatının artfifi nı işitiyoruz. Bunu tesbil © den rakamlar var mıdır? C — Demiryollarımızın beş evvel eşya nakliyatı mıktarı iki Sİ yon toh, yolcu mıktarı da beş yondü. Bugün senede beş milyon © eşya ve yirmi milyon yolcu taşi tadır. o $ — Cümhuriyetten evvel $ ra yollarımızın uzunluğu * kadardı, şimdi ne kadardı Cc İmparatorluk, Cümhur# idaresine 13885 Kilömetre şö88 f ARA Yilamatra tanrak nl Poraki &. Cümhuriyet devrinde ? metre yol yenileri açılmış verm bu süretle 39 bin kilometreye YÜ selmişti j Bir Kömürcü, Bir Berbefi Ustura İle Kesti p Evvelki gece Kadıköyde Feri”. isminde bir kömürcü arkadaşı ber Tevfik'i ustura ile boğazın! serek öldürmüştür bir kadın me Vakaya sebep b sidir. Feridun bu yüzden gece nu beklemiş ve birde! ederek yaralar tır. Yarali kaldırıldığı Nümune tanesinde ölmüş, suçlu usturasi yakalanmıştır. Bir Dilencinin 19 Kile Parası Bulundu pi çük bir evde oturan 65 yaşında ri isminde bir ihtiyar ölmüştür kutuları içinde külliyetli miki ufak para bulunmuştur. Bu di TAKVİM ve HAVA 18 Mart 1939 — Ortaköyde Cami sokağında de yapılan aramada bir çok tÜ4 CUMARTES 3 üncüny (oOGüm3i Arabi: 158 Muharrem: 27 | Güneş: sm — Öde İ İkindi: 1548 — Aks İ Yatsı: 1949 — İmsüi 4 Yurtta Hava Vaziyefi Yeşilköy Meteoroloji istaryonund” mata göre, hava yurdu” bölgelerinde kapalı ve yağışlı rüzgtrlar Doğu, Cenup Doğumu M4 Anadolunun ve Karağenir Kıy Şark kısımlarında Cenubi, diğer e de Simali isti eti Karmara ve Egede Şi metlen fırtına şeklinde ermi Dün İstanbulda hava kapa) Gertinal Unan 7 ölcülmüs., | aniyede 10 — V zla etmiştir. Sant 14 te has 2 milimetre Sühunet er 4,9 ve en öüşük 0,5 santigrat ols" Şimali Şarkiden 1)