29 Ocak 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

PENCEREMDEN Nevyork Sergisine Ne Hazırlıyoruz ? Yazan: M. Turhan TAN YU miversel ve Enternasyonal ser- gi açmayı ilk düşünen ve dü- şüncelerini de yerine getiren—malüm olduğu üzere — İngilizlerdir. Nite - kim başka milletlerin mallarına da şöyle böyle teşhir imkân vermek suretile kendi mallarını bel bol or- taya döküp satmak, yüz binlerce me- rak ehlini memleketlerine toplamak gayesine bağlı olan sergi fikrinin ilk mahsulü de Londrada ve 1851 yılın da belirdi. Ondan sonra açılan sergi lerin belli başlıları şunlardır: Paris (1855), Londra (1862), Paris (1867), Londra (1571 — 1874), Liyon, Viya- na (1873), Filâdelfiya (1876), Paris (4878), Sidney (1879), Melburn (1880) Amsterdam (1883), Brüksel (1888), Şikago (1893), Paris (1900), Londra (1925), Barselon (1929), Paris (1937). Bu cetveli iktibas ettiğim fransızca eser, Osmanlılar devrinde ve 1863 tarihinde açılan İstanbul sergisini ne dense kaydetmiyor, Halbuki, bu ser- giye bir çok devletler ve milletler aşkla, şevkle iştirak etmişlerdi ve İs- tanbul halkına bir çok eşya satmış - lardı. Osmanlı hükümeti ilk umumi ser- gi olarak 1859 da Londrada açılan! meşhur meşhere de İştirak etmişti. Ceridei hayadisin 1; Birinelteşrin 1850 tarihine tesadüf eden 24 Zilka-! de: 1266 tarihli nüshasında bu sergi ye Türkiyeden neler gönderilebilece- ği hakkında dikkate değer bir yazı var, Gazetenin birinci sayfasına ko-| nulan bu yazının bir yerinde üniver- sel ve enternasyonal sergi için şöyle bir tarif yapılıyor: Bu ekspozisyon denilen sergi ma'razı hasılâti umu - miye demek olarak oraya bütün | rub'u meskâünun meta ve mahsulü konulacak ve her tarafta xirant ve #ınaatiri nasıl ilerlemekte olduğu an- larla istidlâl olunacak olmasına na - KAFA Sergiye Türkiyeden gönderilme-| si mümkün görünen eşyanın bugün için dikkate değer olanları ise şudur: *Maden ve her türlü hubabat nü -| muneleri; razakı üzümü, siy, DUN Kurbanlık Koyun Gelmeğe Başladı Dünden #ibaren Trakyadan şehri. mize kurbanlık koyun getirilmekte- dir. En yakın köylerde beside bulun- durulan koyunlar da piyasaya çıkarı mıştır. Kandıradan İzmire kadar ge- niş bir sahada koyunlarda şap hasta- bih görüldüğü için buralardan şehri- | mize koyun getirilmesine müzande e- dilmemiştir. Ancak Herekeden itiba- | ren İstanbul vilâyeti hudutları içinde hastalık bulunmadığından buralarda bulunan koyunlar yola çıkarılmış ve Pendiğe getirilmiştir. Bugün bu hay- vanlar piyasaya dağıtılacaktır. Trak- yadan getirilen kıvırcık ve burma koyunların tanesi boylarma ve ağır lıklarına göre 16-18 liradan, besiden çıkarılan kızıl karamanlar 17-20 lira- dan, kara yaka ve karakaçan koyun- ları 8,5-9 lira, dağlıçlar 16-20 arasın- da, karamanlar ise 17-20 liradan ve- ban bayramında ayni elns koyunların fiyatı bugünkü fiyatlardan yüzde 18- 20 nisbetinde daha ucuz bulunuyor» du. Dünden itibaren şehrimizin muh telif semtlerine 10-15 taneden mü - İstanbula koyun getirilmemesinin sebeplerinden biri de Erzurum ve Ka radeniz havilisinden toplanan hay - vanların Halebe sevkedilmesidir. Bir iddettenberi şark mıntakasının ko- yunları Halebe gönderilip satılmak- tadır. İzmir havalisinden, Bergama- dan da Yunanistana sevkiyat yapıl- maktadır. Havalarm müsaadesizliği İiddiasile şehrimize koyun getirilme İ mesinin sebebi bu olduğu söyleniyor. |MAARİFTE; “Barındırma Yurtları Geniştetitiyur Eyüp, Fatih ve Kasımpaşada tesis edilen barındırma yurtları teşkilâtı. nın genişletilmesine karar veril: &ir. Bu yurtlarda barındırılan çocul lar için, ayrıca C, H. partisi tarafın. dan da tahsisat verilmiştir. azli eşeği Stadyom Plânı Hazır rilmektedir. Halbuki geçen sene kur. | rekkep küçük sürüler gönderilmiştir. | TAN İLİ E ABE İştirâkile Bir To; Büyük Millet Meclisi intiha- batinm tecdidi hakkındaki e mir, dün vilâyete ve C. H. Par- tsi reisliğine tebliğ edilmiştir. Bu teblizata nazaran yapılması icap eden İşler dolayısiyle ya- rın sabah saat onda vilâyette, vali muavini Hüdai Karataba- nın reisliği altında bir toplantı yapılacaktır. Bu toplantıda bü- tün kaza kaymakamları hazır bulunacaklardır. Dün kayma- kamlara bu yolda tebligat ya- pılmıştar. Yarınk, toplantıda müntehip- | Bulunan Kayıtlarda Mill Rüştiyesinde Okudı Sıvas, (TAN) — Tarihi Sıvas kon- | sesi binas,. Atatürkün kıymetli hatı- ralarını toplayan bir inkılâp müzesi haline gelmiş bulunmaktadır. Şimdi, Milli Şef İsmet İmönünün Sıvasta mevcut hatıralarının derlenip toplan | masına başlanılmıştır. Bugünkü İsmet Paşa & Skala bi maSI, ÜAK TE ataman oldukları eski iyesinin bi. nasıdır. İsmet İnönünün buradaki hatrra- larım tesbit için maarif müdürünün asetinde bir heyet toplanmıştır. Eski askeri rüştiyenin, kapısında| 131 yılma ait olduğu yazılı olan bir künye defteri ve içinde İsmet İnö- İntihabın Yenilenm e Yarın Vilâyette, Bütün Kaymakamların plantı Yapılacak lerim tesbiti işi görüşülecektir. Bu işi kolaylaştırmak o maksa- diyle bütün nüfus | dairelerin- den İstanbul hemşehrilerinin listesi istenecektir. Ayrıca be- lediyenin evvelce hazırlamış ol- duğu nile sicillerinden de isti- fade edilecektir. Parti vilâyet idare heyeti de, intihabat bazırlığı için yarın- dan itibaren çalışmalarına baş- hyacaktır. Umumi idare heye tinden gelem emir, kaza idare heyetlerina da varın bildirile cektiz, Sıvasta |. İnönüne Ait Hâtıralar Toplanıyor i Şefin 3 Sene Sıvas uğu Tesbit Edildi Bu künye defteri ve Mill Şefe ait gresinin akdedilmiş olduğu Sıvas N- | bulunacak diğer hatıralar, inkılâp mü zesi haline gelmiş olan lisedeki mev- kii mabsusuna konulacaktır. da, Kayseri - Sıvas demiryolunun &- ile buna ait fotoğrafl ilecektir. İMUTEFERRİK : Kâğıt Paralarımız Burada Basılacak — İsmet İnönünün, 30 Ağustos 1930 çılış merasiminde söyledikleri nutuk | r da oraya vaze Maliye Vekâleti bundan sonra kâ- it paraların memleketimizde basıl- LER Evkaf Imar Çalışmalarına Başladı de çalışmışlardır. Şehrin imar hususunda evkafa Ik kirişi, esasen ötedenberi evkaf tara fından yapılmakta olan vakıf binsl, rın, bedii bak:mdan şehrin güzelliği mi arttıracak şekilde imar edilmesi plâna çıkmaktadır. raları en evvel tamir edecektir. İru ile belediye çahışacaklardır. Fakat henüz İstimlik muamelesi malüm değildi. Bu hanlar en fazla pi yasa yerleriyle büyük caddelerin zergâhlarında olacaktır. fı Kırdar döndükten sonra evkaf u raber bir toplantı daha yaparak bu nokta üzerinde konuşacaklardır. BELEDİYEDE : | Dolmabahçe Yolunda aaa ğe e Belediye, Dolmabahçede kurula-| İle Beşiktaş arasmdaki caddede bazı ıâdilât yapılacaktır. Bu tâdilât ara- sında Dolmabahçedeki kenarıodaki harici rılarak camlin etrafı cektir Dolmabahçe rıhtımı da yeni- İstanbulun imarı işinde belediye ile teşeiki mesal için evkaf idaresi, çalışmalarına başlamıştır. Her iki da İrenin fen heyetleri dün temasa ge- çerek şehir haritaları ve plân üzerin mühim iş ayrılmaktadır. Bunlardan dir. Ancak, yeni caddelerin açılması, meydanlar tesis edilmesi dolayısiy- le, evkafa aft binaların bir kısmı ön) Evkaf idaresi, şehrin imarı maksadiyle bu gibi bi- Bundan başka yeni istimlâk kan- tarafından istimlâk edilip te yol 7» meydanlara kalbedile | cek sahalar karicinde kalacak olan İarsalar üzerinde, yeni binalar yap- mak hususunda da fki dalre beraber Ikmal edilip yeni enddeler açılmadı- Bından bu giri müesseselerin yerleri Bayramdan sonra Ankaraya gide- cek olan Vali ve Belediye Reisi Lât- mum müdürü Fahri de tekrar şebri- mize gelecek ve her fki dairenin fen Heyetleri de dahil olduğu halde be- cak stadyom dolayısiyle Dolmabahçe | camiin yol|, duvarları kaldı-! tanzim edile- 7 -1-939 YA EYA Kolonya ye Ne Kadar İspirto Kullanmalı? $ — Esansla ispirtoyu ne nisbette ve nasıl birleştirir. sek kolonya olur? C — Yapucak kolonyann kaç cerece olmasını İsterseniz ona göre tsans, alkol ve su kullanmak lâzim- dır. 90 derecelik kolonya için kulla- macağınız bir veya bir kaç esanstan bir litre alkola l — 2 gram esans Yoyduktan ve karıştırdıktan sonra yüzde sekiz hesabi lölü 80 — 100 gram kadar temiz su ile karıştıracıksınız. İki üç gün ka- dar olduğu gıbi bırakır ve filtre kâ- gıdı ile süzersmiz. Eğer derecesi da- ha az kolonya yapmak İsterseniz ko- yacağınız su ve esans miktarı ona gö İre değişir. Türkçe yazılmış eser yok- tur, * S5 — Hayat sigorlası yap- tırnak istiyorum. o Şeraiti mutedil ve emin bir sigorta şirketi tarılmanızı rica ede- rim. C—MIM sigorta şirketlerinden Terhangi Obirisine müracast ede- tilirsiniz. Zaten bunların adedi bir ikiden fazla olmadığı de daha müsait şerait ik için hangisi” i bulursanız © gü- |nunla anlaşırsnız. * S — Kızılbaşlıkla bekfaşilik arasındaki fark nedir? C — Kımtbaşlar, çoğu aşiret ha- linde yaşıyan bazı Türk kabileler. dir, Bunların itikatları bektaşilerin bazı itikatlarına benzerse de, kızık başlar bektaşi, ve yahut bektaşiler kızılbaş değiidirler. Bektaşilik bir tarikatii, Bugün tarikatler kaldın. dığı için bek ştır. Fa- kat kızılbaşlar hâlâ * vw. Fransızların tum de- Türkçe böyle bir eser mak mümkün değil midi C — Mümxündür. Hattâ şebbüs te şilik kalmam dır. gir ese! nüne alınarak tehir ıstılah meselesinin halline doğ masını esas itibarile kabul ettiği için Darphane ve Damga matbaası için Taydus makineleri satın almiya ka- nünün adları bulunmuştur. Bu defte- rin 32 sıra mumarasile kayıtlı olan Mili Şefimizin künyesinde “Sıvasın Alibaba mahallesinde cadde üzerinde ki hanede mukim Abdülfettah zade dinin mahdumu İsmet E- fendi,, denilmekte, evin numarası ya- nlmamaktadır. Fakat, evin, miltekait muallim Vasıf Kulinin şimdi otur - makta olduğu 34 numaralı ev olduğu anlaşılmıştır. beylerce üzümlü, çekirdeksiz. üzüm, kuş üzümü, İner, hurma, kestane, fındık, fıstık, erik, armut, kayısı ku- ruları, vişne kurusu, ceviz, badem, keçi boynuzu, tul! peyniri, kaşar peyniri, lor peyniri, kuru kaymak, pastırma, sucuk, pekmez, bal (Yaban ve meyan balları da dahil) tuzlu balık | balık yumurtası, gül yağı, ıtır ya nane yağı, kek'k yağı, adaçayı ya çiçek yağı, çitlenbik yağı, pelin y den yaptırılacak, rıhtımın önündeki deniz temizletilecektir. Bundan baş- rar vermiştir. Darphane ve Damga |/£ Dolms bahçeden Beşiktaş yakinı- matbaası müdürü en mütekâmli bir 28 kadar devem eden yol kısmının makine satın almak için Almanyaya |sâraY duvarları dibindeki ağaçları gitmiştir. Buradan da İngiltereye ge- #öktürülerek sarayın dıvarları mey- çecektir. Buralarda hangi firmanın |câna « “karılacak ve buradaki yaya Srakinelerini daha elverişli bulursa | kaldırımı asfaltlı batona tahvil edile-| oram a araç cektir. Yolun öbür cihetindeki trotu- var ağaçlı olarak muhafaza edilecek- tir. Ancak bu trotuvar da betonlu as ca ilk yapılacak dur. Dolmabahçede tesis edilecek stad- yomua plânı hazırlanmıştır. Stad- semtine mahsus ola- mde bir futbol sa| pisti 1 bulunacaktır. Yenibahçedeki sa- kurulacaktır. Kültür Park ta rada açılacaktır. Bundan başka neynelmilel yarışlar da Yeni- caktır hası, Bir tenis S — Osmanlı İmparaforlu- ğunun son zamanlar daki nüfu su ne kadardı, ve o zaman İs- tanbulda kaç kişi yaşıyordu? C — Osmanlı İmparstorluğunun Cihan Harbi zamanındaki nüfusu 30 milyona yakındı. O vakitki İstan- ve bir valey Asıl büyük stat, Gümüşsuyu Yolunda taflan yıllı, elvan kösele, meşin, sah.) tiyan, gifileri, boyalı ve boyasız pos- teki, kafilan postu, kürk cinsinden| nafe, yağak, sarı samur, tavşan, til-| ki, çakal, kurt, sırtlan, yaban kedisi, sansar, kllnduz, mensucattan her tür lü şallar, çuhalar, soflar, şayaklar, kadifeler, abalar, kebeler, yün keçe- den kepenekler, külühlar, deve ve keçi tüyünden çullar, çuvallar, işle me çuha seççadeler, dokum deler, kilimler, balılar, torbalar, kuşaklar, kolanlar, pekli ve pamuklu, alaca ve kutna ve pembe zar pamuk be: ipek kâri gömleklik bez, kaba ve ince basma yemeni, basma yatak ve yorgan yüz- leri, bir telli ve iki telli kuşak, ha- lis ipekli kuşak, gezi, çitari, Ahme- diye destarı, baş örtüsü, sevai, ha - mam takımları, hurma yapağından ve kamıştan, sazdan örülme kaba ve ince hasırlar, yelpazeler, sineklikler ve daha bütün isimleri bile bilinmi- yen bir çok şeyler!.. Uzun bir kaç sütun dolduran bu cetveli okurken Nevyork neler göndereceğimizi düşünmekten ve üzülmekten geri kalamadım. Çün- kü güzetelerin yazdığına göre, oraya sergisine — kuru yemişlerden başka olarak —| ,önderebileceğimiz eşya müzelerden iğreti ahmacak, beş on parça “e serden ibarettir, O halde sergiye sa- tılacak eşya nümuneleri değil de, 0- kunacak tarih yaprakları gönderece- giz demektir. Bari bunları hem bol, hem İyi seçsek ve Nevyork'ta kuru- lacak pavyonumuzu kuru yemiş ser- gösine benzetmekten kurtarsak?- / bahçe stadyo.nunda yapılacaktır. Vali ve Belediye Reisi Bayram er- tesi Ankaraya giderken yeni stadyo- arın da beraber götüre- cektir. Çilimli Hayvan Kayıtları #uya nakil veyahut satılan hayvan- ların ayrıldıkları kaza baytarlığın- can Kayıtlarısın silim i ve sev- kedildikleri koza baytarlığına derhal Kaydedilmeleri Tüzumunu alâkadar- lara tamim et» ay Belediye, bır kazadan diğer bir ka| Dün sabuk yine kuvvetlice lodos dolayısiyle yükselen Yine o defterde siyah mürekkeple yazılmış olan künyenin sağ tarafında kırmızı mürekkeple verilmiş olan şerhten, Milli Şefimizin “6 Kânunu- el 1308 den 28 teşrinlevvel 1311 senesine kadar,, bu mektepte oku- dukları ve bu müddet zarfında “32 aferin,, aldıkları anlaşılmaktadır. Künyenin ceza kısmı boştur. Ayni sınıfa ait diğer talebenin nünün askeri rüştiyede de sırıfının İ künyeleri karıştırılınca, İsmet İnö-| İstimlâkler müşsuyu haslanesinin dıvarı ile mü İ Yıktırılan Mühendis en çalışkan bir talebesi olduğu görül mektedir, bali aldı, bilâhare ıtfsiyı rskolun da yakında yıktırılmasın, başlanacaktır. sularla, Yemisi su hastı, Deniz kıyısındaki yol yukâi enin yardımıl.e butadaki sular temizletilmiştir. Gümüşsuyu — Dolmabahçe cad- desi üzerinde istimlik edilen Gü- hendis mektebi dıvarı yıktırılmıştır. Mektebi dıva- rından meydana çıkan bir su deposu ile, elektrik muhavvile merkezi, bir müddet olduşu gibi muhafaza edile cek, sonradan bunlar da yıktırılacak tır. Hastanenin üst tarafındaki ka- talta çevrileciktir. Belediye Reis Muavini Geldi pal dün şebrl:nize gelmiş ve yeni va rifesine başlamıştır. reis muavini Vali ve Belediye Reisi iyaret edir diraktif aldıktan 80 muavin Lütfi Aksoyla gör şerek belediye işleri hakkında kendi nden malâmet almış ve iş faksimi kakkında görüşmüştür. m Günün Resimleri rıdaki resimlerde e Eelediye roi muavinliğine tayin edilen Akhisar kaymakamı Rifat Ye Yeni belediye bul nüfusü da bir milyon kadardı. * $ — Post restant nedir? C — Muayyen adresi (olmıyan kimseler, veyahut bir şehirde mu- vekkaten kalscak olanlar, kendileri- re gelen mektupların postada mü- hafaza edilmesini isterler. Postane ku mektupları slıkoyar, sahipleri gelince verir. Post restant, zaten pos- tada kalan diye tercüme edilebilir. m TAKVİM ve HAVA ,29 İkincikânun 1939 PAZAR Gön: si li i Kanm 83 Bumte vas İxineikânun: 16 | ya 1120 | 3s2| 1 indi a7 Arabi 1307 Zühicse: $ Güner 7.15 — Öğler İkindi: 15.04 — Akşamı Yatın: 1852 — İmsük: Yur#a Hava Voriveti Yeşiikiy meteorolei mata göre, hava yurüjin Kocneli Eye bölgesinde kap yer yağışlı, Karadeniz kıyıları bu Şarki Anadoluda k İns, diğer bölgelerde umum hu geçmiş, rüzgârlar Cenubi Şimal, diğer mubi istitenmetteri orta kurvv nan akya, erde umumiyetle Ce- İla gecmis, rüzgâr Cenubü 6: yede 3 — 4 metre hizla © te hava tazyiki 1598 mitime hunat en yüksek 140 ve en ifrat olara kayderiilmistir. , “