3 Ağustos 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

— 3.a.938 İBUGÜN| Malta JAdasının Mukadderatı Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL im, İrem j Maş niyeti tebarüz ettiriyor. Lirik serme” sz alta, İngilterenin Akdenizde en İİ vetli kalesi ve deniz üssüdür. İn- imparatorluk muvasalala. | yy kmından büylik bir kıymeti at | ri doğrudan doğruya İn- il, hi, Malümata göre, ke kanunu hazırlanmıştır. Fa. er 9lan bu ada, beş sene önce hu- bir idareye sahipti. Fakat beş bağlanmış ve adönn esas fesholunmuştu. Son posta #elen Londra gazetelerinin ver- Maltaya yeni İlterenin müstemlekeler na- &sas kanundan bahsederken A beş sene evvel fesholunan ka- i, * benzemediğini, Maltaya mesul hükümet temin etmediğini, hat- allaya böyle bir idare temininin mümkün olacağını dahi yer bulunmadığını anlat- 2 Bütün bunlarda İngilterenin doğrudan doğruya idareye ver i adasına verilen yeni esas WU yerli halkım hükümet işleri #rışmalarını temin için bir mec- » rmaktadır. Bu meclis sekiz res Yali tarafından tayin olu- Earyiresmi azadan ve seçilen Sadan milteşekkildir. Yani tayin aranın sayısı İle seçilen a22- Sayısı biribirinin tıpkısıdır. Fa bu mectişin salâhiyetleri çok ge- ir ve buna mâni olan da a-| ,,,, “kerlik ve deniz bakımından “e ehemmiyeti haiz olmasıdır. Malta valisine meclisin, e Meseleleri tizerindeki ko- İı , Sini tahdit için salâhiyet te- Ma YEştur. tada dil meselesi, em ihtilâflr arasmdadır. Yerliler, Mal Yahut italyancanın bu Jehçe HARİCİ TA HABERLER Cümhuriyetçiler Teruelin Garbinde Taarruza Geçti Frankistlerin Yaptığı Bir Mukabil Taarruz Hiçbir Netice Vermedi | Londra, 2 (Hususi) — İspanyada şimali şark cephesinde muharebe üç Koldan devam etmektedir. Cümhuri Yetçiler Tervelin gerbinde yeni bir taarruza geçmişlerdir. Cümburiyetçi lerin tebliğine göre hükümet kuv - vetleri burada müteaddit kasabalar işgal etmişlerdir. Ebre üzerinde de yeni muvaffakiyetler kazanmıştır. Fakat Frankistler burada yapılan ta arruzları püskürttüklerini iddia edi- yorlar. Barselonadan bildirildiğine göre, Ebre üzerine yapılan şaşırtma hareketi tamamile muvaffak olmuş- İtur. Düşman Gandesa'nın döndüğü noktaya bütün kuvvetile bir muka- bil taarruz yapmıştır. Düşman, Tor- tosa Gandesa yolunun 29 ve 32 nei kilometreleri hizasından şiddetli top âteşlerinin himayesinde önde tank - lar olduğu halde sekiz kere taarruz etmiştir. Madritte Mahküm Olan Bozguncular Madrid 2 (A.A.) — Mah- keme, rejime karşı bozgun- culuk cürmü ile suçlu 195 kişinin muhakemesini bi- tirmiştir. Üçü kadın olmak üzere 23 kişi idama, biri kadın olmak üzere 11 kişi otuz sene kamplarda çalış- maya, altı kişi 25 sene ayni cezaya, 49 kişi 22 ile 2 sene arasında hapis cezasına, 48 kişi altı ay bir güne mahküm edilmiştir. Diğer- leri heraet etmistir, Hükümetçiler tayyarelerin yardımi le şiddetle muvakemet etmişlerdir. Akşam düşman mukabil taarruzunu terketmiş ve sahada birçok ölü bıra- karak mevzilerine çekilmiştir. Hücum eden kıtaların efradı mün- hasıran Faslı idi. Bu müddet zarfı! da Cumhuriyetçiler, Polba de Masa- duca mıntakasında ilerlemeğe devam ederek mezarlığı zaptetmişler ve Pobla kasabasına hâkim sırtları ele geçirmişlerdir. Cumhuriyetçiler ayni zamanda Fayonun şimaline doğru ilerliyerek Sierra Mögülneza'ya gir- | mişlerdir. Asilerin en fazla yüklendikleri Sugonto yolu üzerinde kati bir mu- vaffakıyet kazanmadıkları anlaşılı - yor. Tarragona, Franikstler tarafından bombardıman edilmiştir. Barselonun Bombardımanı Barselon, 2 (A.A.) — Bugün saat 9 da beş Junkers tayyaresi Barselon Üzerinde uçarak altmış bomba atmış» tır, Mühim hasar vardır. ALMANYA Ticaret Anlaşması Berlin, 2 (A.A;) — Fransız — Al- man ekonomisinin müzakereleri ne- ticelenmiş ve metinler bu akşam Ber- Vinde imzalanmıştır. Anlaşma, 10 - 7 - 937 munhedesi- nin tadili ile bir sene temdidine, Janlaşmalarinın Avüsturyaya da teş jda siyasi mahiyette hiç bir mü: Pi pak UN ya Bilânçosu Kudüs, 2 (Hususi) '— Dün Hayfada Yahudi mahallesinde iki Araba ateş edilmiş; biri ağır ger Üreyen du iki Aroba ateş edilmiş, bir ağır suretle yaralanmış, Kudüste bir Arap maktul düşmüştür. Gezen- lerde Arap çeteleriyle çarpışa- rak yaralanan üç İngiliz üke- rinden biri bugün ölmüştür. Tedhişçilerin zayiatı 7 ölü ve 14 yerel olarak tesbit ediliyor. Son ay zarfındaki tedhiş ha- rekâtinin bilânçosu şudur: 148 Arap, 60 Yahudi maktul. 258 Arap, 201 Yahudi mecruh. NORVEÇ Leh Hariciye Nazırı Oslo, 2 (A.A) — Polonya harici- ye nazırı Bek 1936 senesinde Koht tarafından Varşovaya' yapılan ziya- reti resmen iade etmek maksadile buraya gelmiştir. Nazır, Osloda üç gün kalacaktır. Bu müddet zarfın - i | kereye girişmiyecek (fakat Norveç zimamdarlariyle nokta nazar teati- sinde bulunacaktır. ze sankı Hak, Her taraftan kovulan vatansız adam, Filistinde demir teller önünde j İ tutmasını isterler. Bu yüz. | Diline, 1983, 1934 garantili istikra İ > sürü ihtilârtar çıkmış, bir pie diğe m istikrazlara sturya borçlarının sureti hal e İren ei ve emi line, Davis — Yung istikrazları fat- p tu, İngilte-İzinin indirilmesine alt bulunmakta- Cbn mi bu meselenin yeniden | dır. p ei istemediği için Mal | Davis — Yüng istikraz faizinin an i meselesini karıştır. | indirilmesinden doğacak fark, amor. Pakaş enetmiştir, tismana tahsis olunacaktır. Yung is- #ltü,'* Melinda da milliyetçiler tikrazı hakkında Fransaya, Ingilte- | diğe, ve bu milliyetçiler, dil me- | eye yapılacak müsmele yapılacak- ah, taya çıkarmak için yeni | tir. yi pk, SE beklemektedirler. Fakat in | Almanyada bloke edilmiş Fransız Mine, barünkü beynet? el Almanyanın Fransız Sİ myiyetin nazikliğine bakarak | © ere eri ile olan ekonomik p ia tekvar sttaya çıkan | Basebetleri gibi tali meseleler ü İN ni İzerinde de anlaşmaya varılmıştır. » alefet ediyor. Bununla # üğizeni esas kanımun temele. ÇEKOSLOVAKYA Mİİ, Silse de teterrüatım tetkik et- pi iğ vardır. Malta meclisi, Meclis Toplantısı “ ire bu bahislerle meş| Prag, 2 (4.4) — Mebusan meçli- | ve hükümetin noktai na! şi, bugün bir çeyrek saat süren kısa SİA, Tutedi Maltahların noktai na | bir toplantı yopmış ve ruzna g Mlaştırmağa çalışabilecektir. | mede mevcut iki ekonomik me il, seleyi o halletmiştir. e Parlâmento- İp * ile Mısır arasında: O | nun tahriri davet üzerine 5 Ağustos g 9 —— ta toplanması kararlaştırılı i reyi ziyaret ederek tngiliz|* “2” Ba iymesi? y ya ten Mısır Başvekili Meh| O (NGİLİZ KARİKATURÜU:: ıp ay et Başanın İngiltere ile , k istediği noktaları muvaf- 1, * hallettiği anlaşılıyor. Ko -| meselelerin en mühimmi, | Yin, “ühtelif yerlerinden kanal yp kilecek olan İngiliz asker- İ|,, Pinlakada barakalar inşa- iy gedenin akdi sırasında bun la, PEŞ milyon Mısır lirasına sanılmıştı. Fakat daha ğ iç ilan keşifler bu paranın an- " Mislini sarf ile bu işin başa- w i gösterdi. / bu sırada bu kadar büyük ” sarfetmesine imkân yok- |” e, daha çok mühim ve daha çi, erlere para yetiştirmek hye Mehmet Mahmut Ba- j 'ı konuşmalar, İngiltere LI ie masrafları paylaşma- 1 k,, Peticeye varmış bulunu- yi Misırı mühim bir yük h için, şüphe yok ki, Üy lahmut Başa hükümetinin “| (de kuvvetlendirecektir. İSVİÇRE Milli Bayram Bern, 2YA.A.) — Teviçre milli bay- râmı memleketin her tarafında bü- yük bir heyecanla tesit edilmiştir. Sosyalist partisi birçok yerlerde memleketin askeri ve manevi müda- faası için tertip edilen vatahi ima. Lord Runciman Dün Prağa Hareket Etti di Bir Macar Nazi Gazetesi Slovakyanın Macaristana İlhakını İstiyor Lord Runciman Londra, 2 (Hususi) — Çekoslovak yada hükümet ile Südetler arasında hakemlik edecek olan İngiliz Yicâ- linden Lord Runciman'a yardım €- decek olan heyet bugün tayyare ile Londradan hareket etmiştir. Heyet erkâni arasında hariciye iktisadi kı- sili ve Lord Runciman'ın hususi kâ- ibi bulunmaktadır. Lord Runciman | öğleden sonra zevcesile birlikte Pra- İ ga hareket etmiştir. Prag hükümetinin noktai nazarı Prag, 2 (A.A.) — Hodla, Kund ta- rstından yazılan 30 temmuz tarihli mektupteki susllerin cevabini pa - zartesi günü Südet partisine tebliğ etmiştir. Bu cevaptan anlaşıldığına göre hükümet, milliyetler mesclesi- nin milliyetler statüsünün 30 hazi - randa Südetlere tevdi edilmiş olan kısmında tasrih edilen prensiplere tevfikan halledilmesi lâzım geleceği kanaatindedir. Bundan başka hükü- met, Lord Runelman'ın seyahatinin ilânı tarihinden evvelki meseleler | Yişlere resmen iştirak etmiştir. Zürih'de müdafaa azını #inder bir nutuk söyliyerek leviçrenin her ihtimale karşı koyacak kurmetli hir ordusu bulunması lüzumunda war etmiştir. Radyoda da birçok nituk- lar söylenmiştir. Motta bilhassa Isviçrenin Milletler Cemiyetinin temayüllerine ve ruhu- na sadik kalmak azminde bulundu- gunu tebarüz ettirerek bu cemiyetin “zayıf olmasına rağmen hakkın he- nüz kuvvete galebe edeme bu günkü vaziyetten styrilip kurtul. mak için insanların vüruda getirdiği em geniş bir teşebbüs,, mahiyetinde olduğunu söylemiştir. Akşam dağlarda ateşler yakılınış- FRANSA Yeni Bir Basit Cisim Paris, 2 (A.A.) — Profesör Perrin, | 92 basit unsuru ihtiva eden Mende Meff cetveline ilâveten 93 üncü un- surun da keşfedildiğini fen akade - misine bildirmiştir. Bu unsur, Mat mazel Koşua'nın icadı eseri olan spektograf sayesinde, bazı madenler içinde Hulebel tarafından keşfedil- miş olup nadir cisimler sınıfına da - hildir. MACARİSTAN Nazi Propagandası Budapeşte, 2 (A.A.) — Polis, nas- yonal Sosyalist mebus Kolo- man — Hubayın Macar hareketi prensiplerini izah eden kitabını top- lamıştır. Malüm olduğu üze re, Mebus oHubay halen mah- but bulunan Szalassinin riyaset etti. ği Macar nasyonal sosyalist partisi- ni idare eylemekte ve partinin orgd- nı olan Mağyarsag gazetesinin baş- muherrirliğini yapmaktadır. AMERİKA Hava Manevrası Vaşington, 2 (A.A.) —-Âmerikan bahriyesine mensup 44 deniz ve ka ra bombardıman o tayyaresi Seattle ile San Dlege arasındaki 2253 kilo- metrelik mesafeyi merhalesiz olarak bilâ hâdise katetmiştir. ? esnasında derpiş edildiği veçhile Sü detlerle mükaz eri am etmek taraftarıdır. Hükümet 28 temmuzda Südetlere tevdi edilmiş olan müsta- jil idare hakkındaki kanun Jâyiha- larına kati nazarile bakmaktadır. Bir Macar gazetesi Slovakyanın ilhakından bahsediyor Budapeşte, 2 (A.A.) — Yeni Ma- car Rasist nasyonal — sosyalist par- tisinin naşiri efkârı olan Observateur National gazetesinde partinin şefi Zortsey, nazi rasizminin başlıca hede finin Slovakyanın Macaristaan ilhakı olduğunu tasrih etmektedir. Muhar- rir bu gayenin elde edilmesi için Ma- caristanın Almanya ile münssebetle- rini kuvvetlendirmesi ve bir askeri misak akdetmek suretile dostluğun sarsılmaz bir hale g lmesi lâzım- geldiğini ilâve eylemektedir. Pester Liyod gazetesi Prag hükü- metinin milliyetler statüsü hakkın- daki prensiplerini tenkit ederek bu prensiplerin hiçbir veçhile memnu- niyeti mucip olmadığını teyit etmek- te ve şöyle dersiktedir: “Prag hükümeti her halde böyle bir statü ile demokratik ve müsliha- ne bir zihniyetle milletler arasında bir yakınlık temin edecek değildir.,, Fransanın Roma Mümessili Pariste Paris, 2 (Hususi) — Fransanın Ro- ma maslahatgizarı M. Blondel, Ha- riciye Nazırı M, Bone ile görüşmek üzere buraya gelmiştir. Alınan bazı haberlere gkre Blondelin bir müd- dettir duraklıyan Fransız - İtalyan müzakerelerini yeniden açmak için tallmat alması muhtemeldir. Diğer bir rivayete göre Blondel yaz tati- sım şefi ile Tuna meseleleri mümes- | K EL Sıçan Kapanı Yazan: B. FELEK Frenkçe bir dehşetli kitap oku- muştum; “Dünya delirmiş” adında, Kitabı yazan, bundan beş sene €v- vel dünyanın umumi ve hüsusi ha- yatında rastladığı aykırılık ve çık gınlıkları toplamış, bir nevi röpor- taj külli pmuş. Size orada 0- kuduklarımı hikâye etmeye imkân vlsa çok enteresan bulacaksınız. Lâ- kin eser bir iki makalede hulâsa e- dilecek şey değil, Orada —galiba 932 senesinde— Çinde vukua gelmiş büyük bir feye- zan ve açlık bahsi var. İnsan oku- duğu zaman yemekten, içmekten ke- siliyor. 30 milyon adam su altında kalmış; 80 milyon kişi de aç. Bu arada veba da çıkmış; adamlar çocuklarını ye- mişler. Bunun ne kadarını tevatür ve mübalâğaya çıkarırsanız çıkarın, yi- ne hizi dehşete salacak kadar haki- kat parçası kalır. İşte bu bahsi yazarken muharrir diyor ki: “Çinde feyezan olur, veba olur, aç- lıktan adamlar ölür. Amerikada iş- sizlerin adedi artar. Çünkü Çin mal satın alamaz. Amerika fabrikaları iş- tihsalini eksiltmeye mecbur olur, Dünya artık Asyadaki felâketten A- merika mütessir olmyacak kadar birbirinden uzak değildir.,, Ben bunun pek ufak mikyasta bir misalini başka sahada müşahede ettim ve tuhafıma git Bilmem dikkat ei (Bu suali sormak fa abes bet farkına varmışsınızdır. Çünkü siz benden daha çabuk sezer ve an- arsınız, Tesadüfen biz yazıyoruz, siz okuyorsunuz. Bunun aksi olsay- dı belki biz daha bahtiyar olabi- Birdik.) Dikkat etmişsinizdir dediğim şey şu: Bazı seneler sinek, sivrisinek ve karınca çok oluyor. O sene filt.di- lit ve emsali şeyler komisyoncular faydalam- careti getiren yorlar. Dün arkadaşlardan birini gördüm. Elinde iki tane fare kapam, — Hayrola! Koleksiyon mu yapı yorsun? — Hayır be birader! Ne koleksi- yonu? Evde sıçan çoğaldı. Kapan almaktan anam ağlıyor. Hani ka - pâncı dükkân açanların İşi ayna. Dedi. Kimin aklına gelir, sıçan çoğala- cak ia kapana rağbet olacak diye! Frenklerin dedikleri gibi iş sez- me (flaire d'affaire) çok ince bir has- Tet! Bu seneki yağmurlara bakarak sivrisinekten filite ve sıçandan ka- pana İntikal etmek için hayli kes. kin bir zekâ lâzım, O da bizde Hak getire! Pancar İşçiliğine Dair Genel Emir Ankara, 2 (A.A) — İktisat Vekâ- leti İş dairesi reisliğinden: İş kanununun 35 inet maddesinin (C) bendi mucibince iş müddetleri hakkında ikinci genel emir. Resmi Gazetenin 23 - 9 - 1937 tarihli ve 3716 numaralı nüshasında beşredilen birinci genel emrin 7 nu- marali bendi mucibince, pancardan şeker imali işlerinde, münhasıran kampanya devresinde, çalıştırılan iş- çilere ötedenberi tatbik edilemelmek- te olan iş müddetlerinin - geçen yıl kampanyasına mahsus olarak - ay- nen muhafaza edilmesine izin veril- miş idi, Görülen lüzum üzerine bu izin bu yıl kampanyasına da teşmil edilmiş- tir. Şu kadar ki kampanya devresin- den sonra bu işlerde çalısmağa de- vam eden diğer kısım işçilere umü- lini geçirmek Üzere memleketine dönmüştür. mi esas olan haftada kırk sekiz sast- lik iş müddeti tatbik edilecektir. DEKOR ASYON Mağazasınm malları hem piyasanm en ucuzudur, hem de mukayese kabul etmiyecek derecede en zevklisi ve en yeni- Beyoğlu, İstiklâl Caddesi, sidir. va j