19 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—— 19.6-938 BUGÜN Harp, Kolera Si Ve Tuğyan Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL in — Japon harbi, baştan başa korkunç bir felâket Me Ni aldı. Çin halkı bir taraftan harbin ün fecaatlerile didişiyor, tayyare: rin gökyüzünden yağdırdığı ölüm. etle pençeleşiyor, ve istilâya karşı Mraşıyorken, diğer taraftan Şang- yy'a koleranın koptuğu haber ve. e ve en nihayet birkaç günden eri tuğyanın sebep olduğu felâket Mikkında tüyler ürpertici tafsilât ge- Sarı nehir setlerinin tahribata tğ- ve son derece şiddetli yağ- ların yağması yüzünden ortalığı iğ kaplamış ve pek büyük bir sa- pişinde yaşıyan halk kütlesi süpü- timüs, yarım milyona yakın insanı Kinndıran evler yıkılmış ve ortalığı Şoliyan sular tâ ağaçların tepeleri- N kadar yükselmiştir. Çinliler, Japon tayyare bombar- İlaninresm hüditeye stbehiyet var. Sini ve bu suretle yüz bin Çinlinin Mhvedildiğini söyledikleri halde Ja r bu iddiaları kabul etmemekte Çinlilerin askeri harekâtı durdur ve Hankavın sukutuna karşı için bu korkunç çareye baş- Hey varsa Çin halkının harp yü-| ken en acı seflelere ve en ml İstiraplara uğradıklarıdır. Bu is- ie kolay kolay sonu gelmiye- ide muhakkaktır. Belki de bu p senelerce devam edecektir. çe Çin milliyetçilerinin mane- 9 bütün bu. istıraplar karşısın- iy yursılmamış ve Çin Lideri Mare- HARİCİ Valansiyaya Doğru! Hükümet Şiddetle Mukavemet Ediyor! Londra, 18 (Hususi) Südetlerle Hükümet Arasında Müzakere Haftaya Başlıyor Alman Gazeteleri Çeklere Ateş Püskürüyor Prag, 18 (Hususi) — Başve- kil Doktor Hodza ile ekalliyetler Viderleri arasmdaki tam müza- kereler pazartesi gününden iti Sane - - Kay - Şek son zaferden e- olduğunu söylemiştir. ke maneviyatının herşeye rağ- a, kırılmaması Uzak Şark harbi- tebarüz ettirdiği yüksek bir kah ekoslovak £ tayyarelerinden bi- rinin, Alman . kaynaklarına Alman hududu üzerinde uçma rivayete göre fotoğraflar al iy, Alman gazetelerinin Çekoslo- ya karşı yeniden hücum etme- sebep olmuştur. Doktor Gö- de bu münasebetle şiddetli bir söylmiş, ve Alman sabrının “mez olmadığını anlatmıştır. ilmen gazetelerinin bu şiddetli e başladığı sırada o Çekosle- ia Südetlerin talepleri hükü- milliyetler statüsü ile uzlaştır İçin ciddi teşebbüsler vuku bu- * Bir rivayete göre teşebbüsün bir safhaya girmesi kuvvetle eldir. Çünkü Çek hükümeti, i halletmek endişesiyle hare- *tmekte ve Çekoslovakyayı sar- Pa uğratacak bir vaziyeti ber. 1, "mek istemektedir. yare hâdisesi | gibi bir takım Ma bu müzakereleri akamete İk bmazan, Orta Avrupada mühim Midive beklenmez. e Faaliyeti lis, 18 (Hususi) — Bugün A- leri yine 2 Yahudiyi öldür- ti. baren tam müânasile başlıyacak. tır, O zamana kadar hükümetin millet ler statüsü tamamlanmış, Almanlar rın metalibine hukuki bir şekil ve- rilmiş olacaktır. Bu iki vesika arasın daki fark henüz izale edilmemiştir. püskürüyor Bir Çekoslovak tayyaresinin hu- dudu geçmiş olması üzerine bütün Alman gazeteleri hâdiseye dair uzun makaleler yazmaktadırlar, Almanla- rın iddiasına göre Çek tayyaresi bir- takım fotoğraflar almıştır. Esende çıkan Nasyonal Zeitung “keşşaflığın son derecesi, serlevhası altında, Çekoslovakyaya şiddetle hü cum *mektedir, ZvöM Uhrblatt gazetesi, doktor | Göbbelsin dün Königsbergde bu mü nasebetle söylediği sözleri tebarüz et İtirdikten sonra şöyle diyor: “Alman topraklarının bir ma - nevra sahası addedilmesine müsa- maha edemeyiz. Bir hâdise Prağ, 18 (A.A) — Alman Südet mebusu Volner, sokakta bir polis memurunün hücumuna uğramış ve polis, birçok diğer Alman Südet me- busları ile beraber yürümekte olan Volnerin yakasından Henlayn partisi rozetini çıkarmıya teşebbüs eylemiş tir. Mebus Volner protesto etmiş. polis ise Volneri karakola götürmek istemiştir. Mebuslar, polis müdürlü ğü nezdinde şikâyette bulunmuştur. İr. Ay başındanberi öldürü- Ny dilerin sayısı (10) a © var- tol Ni Ke kumpanyaları, petrolü tet- tecavüzlerinden kurtar - Filistin arazisi boyunca yer bir petrol borusu geçirmi - Yermişlerdir. am N Mahküm Öldürüldü de Ağır Yaralı Me lakin Yunusu 20 şer seneye iy kürt Esadla Bursalı İbra Takla öldürülmüştür. Beş sa- kii “a katillerin konulduğu Ne ii kapıyı diğer dört mah- vin Yak katillerin vücutlerini a delik deşik etmişler anlari çok ağır olan katille- ümit yoktur. Cüm- Mim iv Polonyalı ekalliyetler Varşova, 18 (A-A.) — Polonya A- jansının Ostrav'dan öğrehdiğine gö- re Çekoslovakyadaki Polonya parti si reisi doktor Molf Çekoslovakya Başvekili Hodza ile Polonyah ekal- liyetir meselesine dair görüşecektir. İhtiyatlar terhis edildi Prag, 18 (A.A.) — Çeteka ajansı İdiriyor: Mayıs ayının sonunda fevkalâde talimler için silâh altına alınmış 0- lan ihtiyatlar son bir iki gün içinde terhis edilmişlerdir. İhtyat kuvvet- lernin talim ve terbiyesi şimdi nor- mal şartlar altında vuku bulmakta - dır. Deniz Manevraları Nevyork, 18 (A.A.) — Neryork Taymis gazetesinin bildirdiğine göre 1939 senesinin büyük deniz minev- raları yazın yapılacaktır. 155 gemi- nin iştirak edeceği bu manevralar ağlebi ihtimal Asor adalarına da teş mil edilecektir. bi Bir İtalyan Gazetesi, Fransaya Sığınan 12 Bin Askerin İspanyaya İadesini Müdahale Sayıyor — İspanyadan alınan en son haberlere göre, Frankistler Valansiyaya doğru ilerlemek hususunda cüm. huriyet kuvvetlerinin muannidane mukavemeti ile karşılanmak- tadır. Cümhuriyet hükümeti buradaki kuvvetlerinin ilerliyerek Kastellondan 10 kilometre mesafedeki bir şehri aşağı yukarı kâ- milen istirdat ettikleri haberi üzerinde ısrar ediyor. Frankistler bu haberi tekzip ot- mekte ve Cümburiyetçilerin bütün taarruzlarını (o püskürttüklerini ve Cümhuriyetçilere ağır zayiat verdir diklerini bildirmektedirler. Asiler en son tebliğlerinde Cümhuriyetçilerin burada mukabil taarruzlarına devam ettiklerini, fakat sevkulceyşi bir ha- reketle ricate mecbur edildiklerini, neticede esir ve mühimmat ele ge- çirdiklerini anlatıyorlar, Muharebe, diğer cephelerde de canlanmıştır. Endülüs (cephesinde Frankistler taarruza geçtiklerini ve arazi zaptettiklerini, Cümhuriyetçi- lerin 602 ölü ve 480 esir verdiklerini haber vermekte, ve Kastellon cep- besinde de 4 hükümet tayyaresi dü- şürdüklerini, ve Cümhuriyetçilerin umumi karargâhını bombardıman © derek bir generalin ölümüne sebebi- yet verdiklerini bildirmektedirler, Valensiyadan verilen haberlere göre Frankistir, hükümetin elinde- ki sahil boyunca tayyare bombar- dımanları yapmışlardır. Valensi- va. «nhildeki Villareal'in istirda- dini haber Verdiği halde Fran- Kistrer WüfuTek3ip ediyorlar, Sivillerin bombardımanı meselesi Londra, 18 (A.A) — İngiliz gaze- teleri, hükümetin, sivil ahalinin ma- ruz kaldığı bombardımanlar hakkin- da tahkikat yapmıya memur bitaraf komisyonun plânına devam edeceği- ni teyit etmektedirler. Pazartesi günü Avam Kamara- sında Japonya ve İspanyada sivil ahalinin bombardıman edilmesinin takbihe şayan olduğuna ve bu ha- lin Burgös ve Tokyo ile mevcut münasebetlere zarar getireceğine dair beyanat yapılması muhtemel. dir. TAN HABERLER İngiliz Kadın in Ordusu: | "BELİSHA GÜZELLERİ,, Britanya Har - yakında Icadın- lardan mürek- kep bir kara or- dusu vücude ge tirecektir, Nazır bu tasavvurunu 15 mayısta biz- zat a kama bildir. Lady Reading le Bu haber, Mecliste, ana- neperestleri sinirlendirmiş, bir kısım azaları o heyecanlandır- muş, diğer bir kısmını da mem» nun etmiştir. M. Hore Belisha, meclise iza- hat vererek: — Hepimiz kadınların cazi- besi altındayız; merak etmeyin, onların hizmetlerinden istifa” de etmeğe dikkat edeceğiz. Demiş ve meclisi güldürmüş- tür. KADIN ORDUSU NE ŞEKİLDE OLACAK? M. Hore Belisha'nın, bu me- selede bu suretle müdahalesi, bir müddettenberi İngilterede devam eden rivayetlerin esas- siz olmadığını meydana koy- muştur. e e Nazırına kar- ; şı büyük bir sevgi besliyen halk bu teşebüsü menuniyetle karşı» lamış ve teşekkül edecek kadın askerlere “Belisha güzelleri” ünvanını vermişlerdir. Işin şaka tarafı bertaraf, bu kadın ordusu teşekkül edecek ve bir harp halinde ciddi bir şe- kilde vazife görmek üzere hiz- mete hazırlanacaktır. Gönüllü kadınlar, hususi bir teşkilât tarafından okaydedile- cekler ve harp zamanında ateş hatlarının gerisinde, hususile Britanya topraklarında hizmet edeceklerdir. Bu kadın - askerler, şimdiye kadar muvazzaf kıtalar tarafın- den ifa edilen irtiabt, istihba- rat ve iaşe gibi vazifeleri göre- ceklerdir. Büyük bir dikkatle hazırlan- mış olan plâna göre kadın ordu- su; müteveffa Hindisten kral naibinin kar Lady Rading'in kumandası altında bulunacak- tr. ingiliz ordularında, bugüne kadar, yalnız bir kadın âmir vardı: Kraliçe Elizabet. Krali- i çe, bir Iskoçya alayının Jahri miralayı idi. Bu suretle kadın âmir ikileşi- yor demektir. ETİN MEKSİKA Cedillonun Nutku San Antonio — Teksas —, 18 (A.| A.) — Sedillonun taraftarları generü Vee Teksasa iltica etmek tasavvurun- a hal mer ri yialari tekzip etmektedirler. Radyo ile bir nutuk söyliyen general, taraf | tarlarının Los Cruces'de bulunan fe | deral gernizonu zaptettiklerini bildir sniştir. —————— — İtalyan matbuatının Fransaya hücumu Milâno, 18 (A.A) — Gazeta Del Po polofspanyadan Fransaya iltica eden (43 üncü hükümetçi fırkaya mensup 12 bin askerin Fransızlar tarafından Katalonyaya sevkedildiği meselesine hazarı dikkati celbederek Fransanın Katalonya makamatı lehine olarak yeniden ve resmen müdahalede bulun duklarını yazmaktadır. İNGİLİZ KARİKATÜRÜ : HARBİN ŞEREFSİZLİĞİ MARS: Ben döğüş ilâhıyım, amma katliâmlar ilâhı değil! ünya Haberleri İNGİLTERE Bir Amele Grevi Londra, 18 (A.A) — Dün, Vuds - tokmiede bir Ingiliz silâh fabrikasın da bir amelenin koğulmasından do- dayı; grev çikmis ve “BULAN Çata 600 amele işlerini bırakmıştır. Bu amelenin koğulması grev için baha- ne teşkil eylemiştir. Zira, amele, çok tanberi bu fabrikadaki çalışma şers- itinden gayrimemnun görünmekteydi ALMANYA Müthiş Bir Cihaz Roma — (Daily Telegraph gazete- sinin muhabiri bildiriyor) — Italya min nasyonal yadyo ajansı, Alman tayyorelerinin, düşman motörleri ü- zerinde tesir eden ve bunları dur- duran bir telsiz cihazile techiz olun- duğunu bildirmektedir. Bu ajansa göre Almanların Heinkel H. 60 bom bardıman tayyarelerinin o motörleri, en kasa dalgalar üzerinde çalışan rad yo cihazları taşıyor ve bu cihazlar harekete geçince düşmanlara ait mo- törlerin faliyetini durduruyor. Bun dan başka bu cihazların Alman hu- dudunu korumak için kullanıldığı bütün hudut boyunca, yabancı tay- yarelerin Alman toprakları üzerinde | uçmasına karşı gelecek balonlar yer leştirildiği haber verilmektedir. LEHİSTAN Alman Mektepleri Varşova, 18 (A.A) — Nolhinide o- turan Almanlar kültür bakanlığına bir istida vererek mezkür mıntaka i- kamet eden 80 bin Almanın almanca tedrisatta bulunan tek bir mektebe malik bulunmadıklarını ileri süre - rek Alman mektepleri aleyhinde tat bir istida vererek mezkür mıntakada ikamet eden 60 bin Almanın almanca ra kadar mevcut 80 ilk Alman mekte binden 58 inin cebren kapatıldığı ilâ ve edilmektedir. FRANSA Lebrurx'ün Nutku Paris, 18 (Hususi) — Cümhurrei- si M. Lebrun bugün söylediği nu - tukta ümümi vaziyetten bahsetmiş İve Fransa amelesinin milli istihsali J artırmak için mesai saatlerinin uza- tılması lâzım geldiğini söylemiş ve “Hiç bir Fransiz bu anın vehametini takdir etmiyecek vaziyette değil - ELEK Yalan Makinesi! Yazan: B. FELEK İnsanların icat ettikleri şeyler a- rasında et makinesi, dikiş makinesi, makinesi, yazı makinesi, f6- toğraf makinesi gibi faydalıları çok- tur. Medeniyetin kıymetli meyvala- ri olan bu makinelerden istifade et- tikçe mucitlerini hayırla anmak me- deni insanların boynunun borcudur, Lâkin bütün bu makineler içinde hepsini faydalıdır, diyemeyiz. Mese- lâ şu Fransada kafa kesen (Giyotin) ismindeki bıçağı icat eden için “en büyük insaniyetperverdir. derler. Ne diyeyim. Mübarek adam başka şekilde İnsaniyetperverlik edemedin mi? Bunun gibi elektrik sandalyesini icat eden de bir mucittir, Buna da ne diyebiliriz? Adam öldürecek yere, meselâ ka- rin ağrısını geçirecek bir iskemle keşletseydi ya! Diyeceğim şu ki bütün icatlar fay» dalı olmaktan uzak şeylerdir. Son İ günlerde bu gibi icatlardan birinin tafsilâtını gazetelerde okudum. Bu yeni icatla bir adamın yalan söyleyip söylemediği ve hissiyatını saklayıp © saklamadığı anlaşılıyor. muş. Vaktiyle hikâye yazanlar kariha- larında tasavvur ettikleri (düşünce- vi bulan makine) demek ki az çok bir farkla hakikat haline geldi. E canım! Herşey bitti de şimdi ya- lan keşfetmek mi kaldı? İnsanların elinde kala kala bir ya- lan kaldı, Bunu da bu makineye har- cadılar mı ne olacak halimiz? Burada size yalanın metbiyesini yazacak değilim amma hayatımızın hangi safhasında yalandan müstağni kalabiliriz? Hele bu makine, ufak kıtada yapılır da hepimizin eline bi- rer tane düşerse ne rahatımız kalır, De huzurumuz. En iyi arkadaşları. mızla, en yakın akrabamızla aramız rl kuyuya saklanımş olan hakikat hergün göz önünde dolaşmıya, ve hayatın aşk gibi, sanat gibi, edebiyat gibi zevklerine kadar her türlü zevki bozmıya başlar. Bundan da zararlı, kötü şey olur mu? Müthiş Bilânço! Harp Başlıyalı Çinde Japon Zayiatı 410,000 Kazlar Seferber Kuvvet: 1,675,000 Harp Masrafı: 5,300 Milyon Hankov, 18 (A.A.) — Çin askeri makamatı tarafından yapılan istatis tiklere göre muhasamatın bidayetin denberi Japonların askere aldığı kuv vet, yaptığı masruf ve uğradığı zayi at şudur: Çinde harbeden Japon kuvvetleri: 600.000 seferber edilen kuvvet: 1 mil yon 675,000 zaylat: 410.000 — bu - nun 100 bini maktul — harp mas - rafı: 5 milyar 300 milyon, batan harp gemisi 36, tahrip edilen tayya- re 620, istihsal tenakusu yüzde 22. Japonyanın Çinde uğradığı ekono - mik zarar 500,000 yendir. Hankov bombalandı Şanghay, 18 (A.A.) — İyi bir mem badan alınan haberlere göre, bu sa- bah bir Japon tayyaresi Hairmn ada- sının limanı olan Hoihovu bombar- dıman etmiştir. Bu esnada iki Japon barp gemisi körfezde bulunnyordu. Hasar ehemmiyetsizdir . Ugaki'nin beyanatı Tokyo, 18 (A.A.) — Dün, general Ugaki tarafından Mainan adası hak- kında yapılan beyanatın resmi met- ni iyi haber alan Tokyonun ecnebi mahfillerinde büyük bir alâka uyan dırmıştır. İyi haber alan mahfiller bu met - DİN Japonyanın ilerisi için Hainan hakkında hiçbir prensip bey manda 1937 tarihli Fransız — muahedesiyle giriştiği taahhütlerin Hainan'a taallüku olmadığı kansa - tinde bulunduğu manasını tazam - dir.., demiştir. mun ettiğini beyan etmektedirler