31 Temmuz 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Ahmet Rasim Için Dün Gece Üstadın Hatıraları Anıldı Bizzat Bestelemiş Olduğu Güzel Şarkıları da Dinlenildi © 48 yıl, elinden kalem düşmiyen büyük halk çocuğu, “Sarıgüzel, li 4 Ahmet Rasimi, ölümünden beş yıl nra da olsa, hatırlıyanlar, yine tendi mahallelis: oldu. 'Dün gece, Şehrensini Halkevinde, onun adma gösterişsiz, fakat çok içli ve özlü bir toplantı yaptık. Us- tadın hatırası anıldı, dillerde dola- gan şarkıları söylendi ve aramızda bıraktığı boşluğun acısı, damla damla yüreklerde birikti. yo Ahmet Rasim ki, bütün bir â- i. Istanbulu anlamış, tanımış, miş, anlatmıya, tanıtmıya ve evdirmiye muvaffak olmuştu. Saat tam dokuz buçukta Baha oğlu, eski bir baba dostu sıfa- Ahmet Rasimin birkaç espiri- li anlatarak söze başladı: — Bir gün, Ankarada kendisini ziyarete gitmiştim. Ustat, masa. oturmuş, içiyordu. Ttifat — Otursana, Baha.. dedi, © — Param yok. Cevabını verince ülerek yüzüme baktı: >— Baktın ki para sana yetişmi- “yor, sen parana yetiş" © Söz, bir aralık yazı bahsine te- mas etmişti: > — Çoktan beri yazılarınızı göre. "miyoruz, üstat.. Dedim. Bu sefer, daha ciddi cevap verdi: ii Ben, dedi, esprisini bulma- yahut okumadan birşey yaza- 7 iin b ” öleden sonra, saat (14) e ka. dar, beni yanmdan ayırma- 'dı, Meclisin açılma vakti gelince, raberce çıktık. Hava, dehsetli Karaoğlan çarşısını geğer- ü, üstat, kanter içinde kalı Birden elimi şiddetle tuttu, ge- “niş geniş nefes alarak yanı başı- bir gölgeliği gösterdi: — Ne güzel!.. dedi, benim anne. in gölgesi bu!. © Ustadın gösterdiği yere baktım: fâkimiyeti Milliye meydanmdaki eykelin önünden geçiyorduk. Sır- a mermi taşıyan Türk kadımı- ın heykeli, tam tistadm geçtiği “o bir halı gibi gölgesini mişti. Birkaç gün sonra, Ahmet Rasim, zasiyle “Annemin gölgesinde. ! bir yazı okudum. Bu, üstadım on eseri idi!,, Mi Münür Süleyman Ça. ! pan da Ahmet Rasimin içki- ye başladığı günlerden birkaç ha- tıra anlattı: — Bir gün, Ahmet Rasimin İç- iye dadandığını annesi sezmiş. Ve onu bu iptilâdan vazgeçirmek icin, şularından yaşlı bir hocaya ri- de bulunmuş. © Hoca, Rasimi yanma çağırmış: — Evlâdım, demiş, sen rakı içi- yorsun ha!.. © Ahmet Rasim, derhal inkâr et. © — Hâşâ efendim.. — Yok.. Yok.. Doğrusunu söyle İçiyorsun. —.s, — Buna bak. Saklama. Insan iç- 7 » İçmeli amma, benim gibi iç- neli! Ahmet Rasim, çekinerek &8or. © — Siz, nasıl içersiniz? “Ihtiyar komşu şu cevabı vermiş: — Benim içki içşmemden kimse mutazarrır olmaz! Içki, başkaları- nı zarara sokmamalı! © Ahmet Rasim, ömrü oldukça bu sihati unutmamıştı Ben, yıllarca net Rasimin meclislerine devam m. Onun bir gün, sarhoş oldu- nu görmedim, Pek fazla kaçırdı. “ğı zamanlar, elinin küçük bir ha- ketiyle gözlüğünü çıkarır, başmı “hafifçe yana eğer, bir çeyrek saat > kadar küçük bir şekerleme yap- tıktan sonra tekrar eğlencesine vam ederdi. sik ispirtoyu, Şehzadebaşında bir berber dükkânında içti. ini, kendi anlatır, Daha sonraları, meyhanelerine devam haslamıstı. Bu arada. Top- gider gelirdi. Son senelerinde, Ka- dıköy İskelesi civarındaki gazinoda oturur, ve bazr günler Papazın ba. ğına uğrardı. Istanbul cihetinde, Çarşıya yakm hasmeı Cemilin, Lo- onidanın, Saraç hanında Hacı Be- yin meyhanleri de, üstadın iltifat ettiği yerlerdendi. Ahmet Rasim meyhaneci Hacı Beyden bahsederken şöyle der: “Veresileri unutmak, verilmiştir diye tezgâhtarla haber yollamak, muhteriatı milkrimanesindendi.,, Anlattığma göre, Hacı Bey, mu. tasarrıf mazulü kıyafetinde, gayet düzgün giyinir, elinden tesbih, ağ- zından kehriba ağızlık düşmez, ga- yet kalantor bir adammış. Münür Çapandan sonra, Üstadın ev hayatmdaki hususiyetlerini to- runu Osmanın ağzından şöyle dinle- Dedemin, yazarken, okurken di. Onun yaşadığı devirde, henüz gürültü ile mücadele başlamamıştır. Satıcılar, daha sabahin alacakaranlığında yollara dökülür, herkesin kafasmı beynini şişirirlerdi. Dedem de bu ürüKü yüzünden yazılarını; gece yarısına doğru yazar ve ancak gün -| doğduktan sönra uyukuya yarabi- lirdi, Gençliğinde 13 -— 14 saat ça. lışırmış. Ben ise, onun ihtiyarlığın- da bile, 7 8 saatten aşağı çalış- tığı günleri hatırlamam. Mektepte tarih dersini bir türlü ezberliye. mezâim, bir gün kendisine: — Beybaba,. Ben bu küçük kita br ezberlemiyorum, siz. bu kosko- ca kitapları nasıl ezberlediniz? Hiç canınız sikılmadı mı? diye sor- | rum, ' G Sikıldı elbette! Ne yapi Yine okudum.. — Yine canınız sıkılmadı mı? — Sıkılmaz olur mu? Sıkıldı el- bette., Amma ben yine okudum. En nihayet, onun benden cen! $i- kıldı. Şimdi rahatim! hmet Rasimin içmeden ya- zi yazamadğı (yalandır. Hâğiselerin en karakteristik ta- raflarını, not halinde bir yere kay detmek âdeti idi. Kâğıt bulama dığı zaman, notlarımı beyaz kolluk- larinm Üzerine yazardı. Dedemin son gününü de anlata- yım size. O sabeh, yine örkenden uyanmış ti. Her zaman olduğu gibi, rakısi- Bi arattı; — Nasıl bir meze istersiniz, ha- zirlıyalım.. diye sordular. İlk defa olarak: — Hayır, dedi meze istemem! Ve bir kadeh rakı içti. O sırada, çocukları dışarda gürültülü bir ses le konuşuyorlardı, Dedem, güle rek. — Yoo. Çocuklar, siz mızıkçılık yapıyorsunuz? diye söylendi. Biraz sonra, içeri girdikleri 7a- man, dedemi ölmüş buldular. Oğ- hu Şeyda, artık dayanamadı. Boynu bir yana çarpılan zavallı dedemin boynuna sarılarak: — Ah baba! Asıl mızıkçılığı sen yaptın? Diye hıçkıra, hıçkıra ağlamıya başladı. gi abutunu evden çikarıyol dı. Yol dönemeçli olduğu için, tabutun bir türlü demir par- maklıktan kurtulamadığını gören, meyhaneci Mardik, elile asılıp çek miye başlayınca, ben dayanama- dım: — Bırak Mardik.. Dedim yoksa bunu da meze tabağı mi sandın? Dedemin bir şarkısı vardı, milli ordu İstanbula girerken yazmıştı: Yarim güldü benim bahtım uyandı, Evim, gönlüm çiçeklerle donandı.. Gören Cennet sanıp şaştı İnandı, Evim, gönlüm çiçeklerle donandı..,, Mezarınm üstünü mevsim çiçek lerinden örülmüş çelenklerle ört- tükleri zaman, bu şarkısını hatır- Uyarak, haykırdım; r Benzinve Petrol Fiatları j Yeni Fiyat Listesi Tebliğ Edildi İstanbul 30 (A.A) — İktisat Vekkletinden tebliğ edilmiştir: 2 Ağustos 937 tarihinden muteber olmak üzere benzinin perakende ve petrolün toptan azami satış fiyatları beş şehir için aşağıda gösterildiği gi- bi tespit edilmiştir: GAZ Çift Tek Dökme teneke ufak büyük teneke Kuruş Kuruş Kuruş 625 98 520 8ı 50 8 55 8 BENZİN 50 76 Çit büyük teneke Kuruş 685 590 585 Ankara 15,5 kg. Samsun Ankara İstanbul Samsun Mersin 580 İzmir 590 Diğer yerlerde azami satış fiyatla- rı Istanbul ve İzmir depo fiyatlarına nakliye ve mahalli resimler ve Hstesi| vekilete mevdu yerlerde satıcı komis yonları ilâve edilerek tayin ve tespit olunur. İstanbul ve İzmirde depo fiyatları: Benzin çift teneke 537,25 kuruş Petrol çift tenekesi 493 42kuruştur Doğuda Kalkınma Programı İki Yılda Doktorsuz Kaza, Kalmıyacak İ lerimizde kalkınmayı" en kısıbir zâ- manda temin için milkemmel bir pro- gram hazırlamıştır. Programm sna hatlarma göre, köylünün ilerleyişini temin için bütün mıntskada köy bü- roları kurulacaktır. Doğu illerinde yeniden bir çok mektepler açılacak, iki sene içinde doktorsuz hiçbir kaza | kalmamasma çalışılacaktır. Bölgede | sıtma ve trahom İçin esaslı tedbirler alınmıştır. Diyarbekirde 1 milyon 200 bin lira sarfile mükemmel bir hastane kuru: lacaktır. Mıntakaya gönderilen göçmenler süratle yerleştirileceklerdir, Diyarbekir — Silvan — Hazo —| Melefan — yollardaki sma imalât ile Başkale— Çölemerik arasındaki $ - 4 köprü sene içinde yapılmak için lâzım g*- len tertibat alınmaktadır. Diyarbekir, Bitlis, Siir vilâyetleri bu yollar için mükellef amele ayrıra- caklar, şase olarak istikşaf ve keşifle rini hazırlıyacaklardır. Bitlis ve Siirt vilâyetleri Bitlis de- resi boyundaki yolda mevcut dar Vi- rajları nisan, mayıs ve haziran syla- tı içinde genişletilmiş ve baymmdırlık bakanlığınca yardım olunmuştur. Diyarbekir — Urfa yolunun da © hemmiyeti gözüönlne alınmıştır. Diyarbekirde bir silo inşası mu- karrerâir. Beş sene içinde tatbik edilecek bir programla Diyarbekir, Van aygır d*- poları kuvvetlendirilecek içinde ve bu dutlarda bir çok baytari müesseseler kurulacaktır. Tetkikler ve teşebbüs- ler devam ediyor. Diyarbekirden Cizreye ve Diyar- bekirden Siirt — Bitlis mıntakasın- dan geçerek Vanın Gönür boğazına götürülecek şimendiferin etütlerine başlandı. a | mu babal..,, Torunu Osmandan sonra, Reşat Ekrem Koçu'da rahmetliye ait Hirinei Umuml Mmsettişimeenie) gö yarn — Bitlis — Tat-| van ve Melefan — Sürt yollarile bu | AN Yerli mallar sergisini dün de bin- lerce kişi gezmiştir. Ziyaretçilerin ç0 Ğu resim sergisine de uğramışlardır. Sergi gazinosu' geç vakite kadar do- tup boşalmıştır. Akşama doğru Yu- goslav mektep gemisi talebeleri de sergiyi gezmişlerdir. Sergide eh çok rağbet gören ve ka- labalık “toplıyan pavyonlar arasında Sümer Bank ve İş Bankası pavyon- lari başta geliyor. Sümer Bank pav- yonu, şimdiye kadar sergilerde görü del Mallar Sergisi nde Onbinlerce Kişi Gezdi, ve Sümer Bank Pavyonları Büyük Rağbet Görüyor Eti Bank pavyonunda ziyaretçiler len pavyonlardan büsbütün başka bir şekilde inşa edilmiştir. Pavyondan i- çeri girildiği zaman ziyaretçiler ilk olarak bir kumlukla karşılaşıyorlar. Her tarafta-gizli hava tertibatı vücu da getirildiği için pavyonda daimi bir gerinlik te temin edilmiştir. Mili fab rikalarımızın yüzlerce çeşitli mamu- Tâtı, 12 muhtelif vitrinde çok ince bir zevkle sıralanmıştır. Sergide çok beğenilen opavyonlar. dan ikisi de iş ve Eti Bank pavyonla rıdır. Yugoslav Misafirler Dün Âbideye Bir Şa Koydular Mei Til 8 Jandran Yi ugosla' mektep gemisile Sİ, KEİ sabah yan'arında Me oilüğu halde Taksim meydanına giderek Cümhuriyet âbidesine Türk ve Yu göslav renklerile süslenmiş büyük bir çelenk koymuşlardır. Bu merasimde deniz mızıkası, Deniz Harp Mektebi talebesinden bir kıta ve bir müfreze deniz silâhendazı bulunmuştur. Çelenk koyma merasiminden son-| ra misafir denizciler, mihmandarları- | nm refakatinde Istanbulun görülmi- | ye değer yerlerini gezmişlerdir. Dost Yugoslav denizcileri bugün Heybeliadaya giderek Deniz Harp o-| kulunu ziyaret edeceklerdir. Belediye, | misafirler şerefine yarm akşam Suâ- diyede bir ziyafet verecektir. İ Celâl Bayar Dün Seyahate Çıktı Iktisat Vekili B. Celâl Bayar, ya- nmda Iş Bankası Umum Müdürü B. Muammer Eriş, Iş Bankası şube mü dürlerinden B. Fazil, Yüniş müfettiş- lerinden B. Mahmut Baler ve Eğe va- buru süyarisi B. Sait olduğu halde dün saat 17 de Ipar yatı İle, Akdeniz yolculuğuna çıkmıştır. Vekilin bu seyahati, yirmi gün ka- dar sürecektir. Iparm Fethiyeden so va Mersine gitmesi ihtimali de vardır. | Sıhhiye Vekili döndü Birkaç gündenberi şehrimizde bu - uman Sıhhiye Vekilimiz Bay Refik Saydam, dün sabah İstanbul Sıhhat müdürlüğüne kadar giderek bir mild- det meşgul olmuş, öğleden sonra tatyyare ile Ankaraya gitmiştir. Deriler de Borsaya İthal Edilecek Sanayi umum müdürü B. Reşat birkaç parça hatırasını sayıp dök- tü, Artık, üstadın musikideki kud. retine hayran olmak sıçası gelmiş- | v. Tanburi Salâhaddin Pınarla rah | metlinin çok yakm arkadaşların- dan tanburi Fuat, Ahmet Rasimin birkaç güzel şarkısmı tanburla çaldılar, İ yapmış ve akşam Ankaraya dönmüş- İ bütün derilerin cins ve nevilere ayrıl. İ masını, her birine ayrı ayrı fiyat tes dün deri . fabrikalarında o tetkikler tür. Haber aldığımıza göre vekâlet, tini düşünerek bazı tedbirler almma sını muvafık bulmuştur. Bu tedbirler arasında ilk Iş olarak bütün derilerin borsaya ithali büşü- crakla Çineğir Kapsülden Bir Amele Yaralandı “aköyde kömür yüklü Anadolu v.dğr kana olmuştur. van vnalara kömür taşmırkten; kömürlerin arasın da bulunan bir madde patlamıştır. Ameleden Aziz oğlu Mithat, sıçrıyan kömür parçalarmdan ağır surette yaralanmıştır. Patlıyan maddenin, maden ocaklarında dinamitleri patlat mak için kullanılan kepsüllerden biri olduğu anlaşılmıştır. Yaralı Cerrah: Paşa hastanesine kaldırılmıştır. ük GA) Gazi Köprüsünün İlk Dubası Geliyor Gazi köprüsüne 600 beton kazık kakılacaktır, Fakat ikinci müteahhi- İdin ortaya attığı ihtirazi kayıtlar yü #linden bugüne ündar ancak 80 ka- zik yapılabilmiştir. Buna mukabil demir İnşaat daha çabuk ilerlemekte dir. İlk duba bir haftaya kadar Al manyadan gelecektir. Çocuğu Çiğnedi Şoför Eminin idaresindeki 2739 No. otomobil, Beşiktaştan Ortaköye gi- derken 9 yaşında İbrahime çarpraış, ağır surette yaralamıştır. Yaralı ço- cuk tedavi altına alınmış, şoför ya- kalanmıştır. Galatasaraydaki Resim Sergisinde Dün, Güzel San'atler Birliği resimi gubesinin Galatasarayda açtığı ser. giden bahsederken, Konya saylavı B. ŞŞevketin ismi yanlışlıkla Şevki ola- rak çıkmıştır. Üstadm sergide teş- hir edilen eserleri Konya sırçal med resesinin içine sit fç tablodan iba- tettir. Bu yanlışlığı düzeltiriz. 31 Temmuz 937 | CUMARTESİ e meteoroloji istasyonun- dan alinan malümata göre, bugün doğu mıntakalarmn açık, diğer mın takaların bulutlu olması, rüzgârla. rın cenubi Anadoluda cenuptan, Eğe mıntakasmda garpten, diğer yerlerde şimalden orta kuvvette esmesi mulh- temeldir. DUNKU HAVA Dün hava az bulutlu piilmekted gârlâr şimalden saatte 15 31 - Festival Haftası Başladı 7.931 ge Bu Gece Şehirde Şenlikler Yapılacak 837 yılı Istanbul sezonu bu akşam başlıyacaktır. Sezonun açılış günü münasebetile Taksim meydanı ile Gö“ lata köprüsü ve kuleler bugün fevkâ” lde bir şekilde süslenecektir. Tram- vay direklerine festivali anlatan ve şehrin güzelliğini gösteren brogür ve afişler asılmıştır. Gece saat yirmiden itibaren her taraftan havai fişekler 8 tılarak sezonun açılışı kutlanacaktır. Belediye, bu gece Parkotelde 200 kişilik bir açılış ziyafeti verecektir. Ziyafeti bir suare takip edecekti Tik haftanın son ve kati program şudur: 1 Ağustos pazar günü: 1330da Moduda yelken ve 14,30 da Dağcılık klübünde tenis seçme müsabakaları” na başlanacaktır, Gece saat 21 de Na“ şit tarafından Büyükderede Aile bah“ geninde (Çiftçi düğünü) oynanacak* tır. 2 Ağustos istirahat günüdür. 3 Ağustos salı günü seat 14 te f0* toğraf sergisi açılacak, gece 20 de Fransız tiyatrosunda Eminönü ve K& dıköy Halkevleri temsil kolları tara“ fından koro verilecek ve bir piye$ temsil edilecektir. 4 Ağustos çarşam” ba günü gece saat 21 de Şehir tiyat* rosu Kadıköyünde Süreyya Paga ti* yatrosunda (Tosun) piyesini oynıyâ* caktır. 5 Ağustos perşembe, Halk © pereti Zozo Dalmasmda iştirakile Taksim bahçesinde (Pipiça) yı oynâ* yacaktır, 6 Ağustos cuma gecesi 88“ at 21 de Bebekte Naşit tarafından (Çifte Keramet) öynanacaktır. 7 A“ ğustos cumartesi saat 10 da Modadâ milli takım yüzme müsabakaları seçi clık klübünde Türk amatörleri teni$ seçmelerine devam edeceklerdir. Ges ce saat 22 de İlk defa olarak Büyük“ derede eyer Peak ERİR. vag kapanacaktır.” - © » Tifo Azalıyor Son yirmi dört saatte yeniden 19 tifo vakası görülmüştür. Şehrimizde 3135 kişiye birinci aşı, 5435 kişiye d9 ikinci aşı yapılmıştır. Umumi yerler” deki kuyular ve tulumbalar birer bi” rer muayene edilmekte ve bazılar! mühürlenmektedir. Elektrik Değişmedi Elektrik tarife komisyonu toplaD* mış, yeni üç aylık elektrik ücretleri" ni tetkik etmiş, geçen üç aylık fiyat ları olduğu gibi bırakmıştır. Hava$3* zi tarife komisyonu pazartesiye toP” lanacaktır. BİRKAÇ SATIRLA sarif Müdürü bugün çocu” kamplarını ye edecektir. M M tadır, Kadroların önümüzdeki içinde çıkacağı zannediliyor. *. | elgrat radyosu, yakmda Y&” | B goslav limanlarını ziyarete #X | dccek olan filomuzun başta Yavuz ol mak üzere 13 parça gemiden kül edeceğini haber veriyor. aarif Vekâletinde yeni ders * w Una ait kadrolar hazırlanma ün Roma Transatilatik vap” ru ile 900 seyyah gelmistir Bugün de Markopulo vapuru ile ” ltalyan seyyahı gelecektir. a enn nn a yenİ 1 inci ay li j Arabi 1356 18 İ Cemaziyülevvel. 22 Temmuz: vi İner: 454 — Öğe: | 127 İkindi: 16,17 — Akşam: e i : 21,21 — İmsök Me (yas 211 — ki EE süratle esmiştir. Baromeir? v b etre, hararet en çok 30, 93 rat olarak kaydedilmiştir.