26 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

ve MUHARRIRI in YALMAN inim hedefi: Haberde, fi- » her seyde temiz, dü- samimi olmak, kariin Siz Sany, İndiren ikinci nokta ara artmasıdır. 5 milyon fazla İhracatımız 3g emilen 9g yılımda bu fazlalık) lirayı bulmuştur. | kar e maddelerimizin arttı. | Maddelerimize dış pazar. Bilet a Tağbet gösterildiğine de- Bir Vetiniy emlelcetin turaç fazlalığı, ser- Vine y IğIMı gösterir, Buna da s6- F, ayrılmış paranm dışmAn datımızm çoğu yapıcı, ge- : © Verimli işlere tahsis edilmiş. Gla iin 18 milyon lira Yeni, in 4250,000 ti eni ra, yar için 5 milyon lira a 5 milyon Tirs. mbinaları ve diğer ziraat Sanayi İleri, İçin Maadin yan ; e vE YE gl. 1 Z ; ; FİŞ, hi rf, 7 i | ii / ; i : Ya yükselmiştir. İki da bulan diye hesap işlerinin re ğe, y Ruşen, Antep gt, besini örnek bir şek- B HALK DÜS ALKOL eçenlerde gazetelerde şöyle bir haber vardı: Son yıl içinde memlekette ra- kı satışı artmış, Bu fazlalık iktisadi buhranın geçmekte, re- fahın artmakta bulunduğuna bir alâmet imiş! Bu havadisin tefsir o mahi- yetindeki son kısmınmn neka- dar indi ve sathi olduğunu göstermek için çok (şeyler söylenebilir; (ofakat ekono- mik bakımdan bizi hayli uzun bir bahse sürükleyip sözü uza tacağı ve zaten o yanlış gö- rüşü okuyucularımız kendilik- lerinden de düzeltmiş olacak- ları için bugün yalnız rakı sü- rümünün artmakta olduğuna dair ve şüphesiz resmi istatis- tiklere müstenit olan haberi ele almak istiyoruz, Başka memleketlerde halkı is - pirtolu içkilerin maddi ve manevi zararlarından korumak için müce- delelere girişildiği bir sırada biz de rakı sürümünün artmasını hayırir bir alâmet saymak ve bir müjde gibi haber vermek garabetini sü- kütla geçiştirmek içtimai vezifele- rimizin en ehemmiyetlilerinden bi- rini ihmal demek olur. Ikolün fizyolojik bakımdan mahiyeti son otuz kırk se- ne İçinde uzun münakaşalara #e- bep olmuştur; fakat nihat hüküm alkolün başlı başına bir zehir oldu- ğu suretinde takarrür etmiştir. Kokulu nebati maddelerle vanlan türlü türlü şaraplarda ve likörler- de bu zehirli mahiyet artmakta - dır. Bir zamanlar saf alkolün zarar. ku olmadığı ve hattâ bir nevi gıda olduğu, ispirtolu İçkilerin bir taraf. tan tahammür esnasında husule gelen aldeidler, eterler, asetonlar ve yüksek alkoller ve diğer taraftan hu içkilerin yapılmasında kullan; . lan kokulu nebatların esansları dolayı zararlar: görüldüğü iddia o- lunmuştur. Fakat Fransada Yük- sek Sihhat Meclisi tarafından bu noktayı aydınlatmak için teşkil e. dilen mütehaşgıslar komisyonu al. kolün başlı başma bir zehir oldu. ğuna hükmetmiştir. Vükua alkolün gıda olduğu da id- dia olunabilir, Bir insan yirmi dört saatte, yavaş yavaş içmek şartiy- le kırk, elli gram alkol yakabilir. Lâkin fazla mikdarda, hattâ kırk, elli gram bile kısa bir müddet i - çinde içilirse, hazme mühtaç ol madığı için çabucacık kana geçer ve büyük hir kısmı nefesle veya İd- rarla olduğu gibi dışarı çıkar; fa- kat kanda dolaşırken beyin, belke- miği içindeki ilik ve nihayet kan deveranmı ve teneffüsü idrae e - den basale üzerinde uyuşturucu t6- sini gösterir. Alkol, vücudun kemiklerinden başka her tarafına yayılır, fakat en ziyade asabi cümleye musallat o - lar. Vücutlerinde alkol varken ö- lenlerin biraz sonra bünyelerinin hiç bir tarafında alkol kalmadığı halde beyinlerinde alkol eseri bulu- nür! ter, morfin, gibi diğer uyuş- turucu maddelerde olduğu gibi alkolün de ilk tesirleri müneb- bihtir. Içki başlangıçta neşe verir. Fikre cilâ ve çeneye kuvvet gelir! Fakat içmekte devam edilirse ağır sarhoşluk devresi gecikmez. Hattâ çok ileri gidildiği vakit nihayet be- salenin, yani teneffüm ve deveran merkezlerinin mukavemetleri kırı- larak sarhoşluk ölüme müncer 6- İabilir, Birdenbire öldürücü mikdarda alkol içilmesi nadirdir; fakat ak - şametlik, ayyaşlık suretiy'e müte- madiyen kullanılması da vücudü tahrip eder. İçkinin fena tesirleri yalnız merkezi âsab cümlesi üze - ANI NO İÇENLERİN ARTMASI EN BÜYÜK TEHLİKEDİR Yazan: RAUF A. HOTiNLi rinde göflmez. Mideden başlıya « rak karaciğeri ve böbrekleri de ha- rap eder. Sarhoşluk derecesinde İçki içi - len akşamların sabahı humar deni- len berbat bir halde uyanılır, ve işin kötüsü bu humarı derhal de- fetmenin eri kolay yolu gene biraz alkol içmektir! İspirto uyuşturu - cu tesirile mideyi teskin eder, ba- şin, ağırlığını geçirir, vüCudü. kam» çılar. Fakat bu aldatıcı iyilik çok geçmeden 'fühiş bir faizle ödenir. Mide. karaciğer, böbrek hastalıkla- rı ve hattâ alkolik d gibi çok elemli merhalelerden geçilir. ununla beraber alkol mut lak surette zararlı bir mad- de değildir. Birçok zehirler gibi faydalı bir ilâçtır. Nitekim morfin ve kokain de ilâçtır. Yüzde 10, yüzde 15 nisbetinde sulu alkol az mikdarda içilirse midenin usaresi- ni arttırır, hareketlerini kuvvetlen dirir ve hazmı kolaylaştırır. Bina- enaleyh hâd hastalıklarda hazme yardım için bundan İstifade edile” bilir, Fakat sıhhatte bulunanlarız, hattâ müzmin hazımsızlıktan muz tarip olanların bu suretle al- kol kullanmaları bile caiz de- Eildir; zira o takdirde faydasmdan Ziyade zararı dokunur. Mide usa resini çıkaran keseler küçülüp kör- leşir. Halbuki akşamcılarm he - men hepsi iştihasızlık bahanezile “bir lokma yiyebilmek için zıkkım” lanirlar?” Az mikdarda alkolün sinirler Ü- zerinde uyandırıcı tesirinden isti - fade edilsrek düşkün “hastalara, baygınlık geçirenlere, sıcak bir fin- can çay içinde biraz alkol veyahut bir kadeh konyak verilebilir. Bu #öyede kalp derhal kuvvetli atma- Ya başlar, damarlarda kanın tevet- türü yükselir, Burada bir noktaya dikkat! çek - yek gerektir : Birçokları zenne “ İerler ki alkol vücudün hararetini yükseltir, soğuğa mukavemeti art- tır. Halbuki hakikat tamamile #ksinedir, Alkol kan damarlarını genişlettiği için vicudlin sathından fazla mikdarda “kan geçmesinden drlayı meselâ bir kadeh konyak içen bir insan kendini ısınır gibi hisseder. Bu &irf enfüsi bir zandır. Hakikatte vücudün satıımdan gur” mal surette olduğundan fazla mik- darda höraret intişar ettiği icin vü» cut fişir. Bu yanlış fikirle açık ha- vada soğuğa karşı güya alkol ile mukavemete çalışanların çok defs- lar zalilrrieye tutuldukları görü - lü”! Fekat soğuk bir havada (çok üşünülmüş ise) kuytu bir yere, me selâ eve girildiği vakit biraz alko- lün faydası görülebilir. | Amerikan Karikatü 2 spirto da afyon, morfin, ero- in ve kukain gibi içtimai bir toh'ike teşkil eden zehirlerden olduğu halde onlar gibi külüyen yasak edilmesine iktisadi ve İyti- mai birçok sebepler mâni olmakta» dır. İspirtolu. içkilerin kökünden yasak edilmesi için şimdiye kadar girisi'en teşebbüslerin hiç bir mu- vaffatıyetle © neticelenememiştir. Dazi nemleketlerde ve hususile Şi- mali, A: a, yapılan tecrübs - ler şöstermiştir ki öyle Gezri tej- birler bilâkis gizlice istihsal edilen fena sikollerin kullanılması, ka - çakçılığın artması, fena ispirtola» yüzünden sıhhi mahzurlarm kat « merlesınesi, hattâ cinal İstatistik - lerin şükselmesi gibi neticelec Lev. Ht etmiştir. İspirtolu içkilerin külliyen yasak edilmesi teşebbüslerinde faydalan ziyade mahzur görülmüş olmakla beraber genç nesiller; bu tehlikeli iptilâdan korumak için medeni &le min hemen her tarafında birtakım tedbirler alınmış ve çok iyi netice lere varılmıştır, Geçen asrın sonlarmda İsveç hal Ağam Eğleniyor!.. Me kk la YRUPADA sz ay 7 kmın İspirtolu içkilere düşkünlü « ğü âdeta bir Miyetlerarası rekoru teşkil edecek dereceye varmış iken içkiler'n serbest satışmın menedi) « hıtsj ve ancak yirmi beş yaşını geç- miş olenlara vesika ile ayda 2 den 4 'Hiröye kadar alkol setilmasma rasnado edilmesi sayesinde genç nesillerin tamamile denilecek bir surette korunmasına muvaffakıyet hâsıl clmuştur. Bugün halkın an- cak yilzde yirmisi bu İzinden satifa de etmektedir, Belçiknda umumi yerlerde in - bikten çekilmiş alkollü içkilerin sa &iması yasaktır. İsteyenler evle - rinde içebilirler. Bu rejim İle an - cak ehemmiyetsiz bir eka'liyetin evlerinde içki kullandıkları görül. müştür. Norveçte. Danimarkada, Holan - dada, Jtalyada ve diğer birçok memleketlerde alınan tedbirler? kı- saca anlatmak bile sözü çok uza- tır. Yalnız Fransada alkol müs tahsili olan iki buçuk milyona ya- km müntehibi gücendirmemea icin esaslı bir tedbir almamamıştır. Du gün beş milyona yakın nüfusu O - lan Londraya altı bin meyhaneye mukabil iki buçuk milyon nüfuslu Pariste otuz üç bin meyhane var- miş. Bir yılda içilen alkol mikdarı a- dam başına Fransada 25 litreyi bu- luyormuş. Bu mikdar İngilterede 4,59, Almanyada 3.89, İsveçte 3, Danimarkada 2,91, İsviçrede 8,27, çte 1,81, Belçikada 9,27, Ttal yada 14,84 tür. 5 Kanunlar Karşısında: Genç Kızları Baştan Çıkaranlar Nasıl Ceza Görürler? Dünya kurulalıdanberi suç ve suçlu eksik olmamıştır. Pükat bazarf Insan hiç tlmit etmediği çok namuslu ola » rak tanıdığı kimseleri ceza mahkeme. sinde, hâkimin karşısında, başı eğik, yapmış olduğu kötü hareketin hesa- bmı verirken, tesadüf ederse, haki. katen şaşıyor. Adliye koridorlarmda, şöyle bir dolaşırsanız, hayret edersiniz. Mese- lâ üçüneli hukuk mahkemesinin önün- de şık bir bayan kocasmdan ayrılı- yor, Halbuki, onu aile hayatımda de- recesiz mesut farzederdiniz. Başka bir muhakemenin kapısmda, zenginli. Zi ile meşhur, klüplerde, oyun masa- larında binlerce lira kaybederken he- yecan bile hissetmiyecek kadar ser- veti olan ,hususi otomobilden İnmi. yen şişmanca bir bay düşünüyor. Se lâmmıza mukabele edemiyecek kadar bitkin... Biraz evvel iflasına karar ve rildiğini, bir tanıdığmızdan öğrendiği. niz zaman, nasıl taaccüp etmezsiniz. Avukatlar, her halde, daha nz ta- aeclip ederler; çünkü onlur bir çok kimselerin gizli hakikatlerinin içyü- zünli bilirler, Öyle olmakla beraber evvelki gün hapisanede bir mahpu- su ziyaret ederken tesadüf ettiğim bir tanıdığın orada bulunduğuna $a- hit olmakla, doğrusu ben de şaştım, İsmini yazmamayı tercih ettiğim den, ona bu yazımda “Mehmet,, di. yeceğim, Mehmedi orada görünce niçin ta » secip ettim, bilir misiniz? Çünkü, Mehmet, cemiyet hayatında, yüksek sosyetelerde aranılan sevimli bir genç tir. Onu balolarda, güzel frakı İle, en Şık bayanlarla dans ederken görmiye alışıkken, hapisanede, sakalları uza- mış, kirli bir vaziyette tesadüf edin- €8 nasıl taaceüp etmem. Ona yaklaş. tım: — Geçmiş olsun, başıma ne geldi? dedim. O. son bir nefes çektikten son- H alkm sıhhatini kemiren ve yalnız bu xadarla da kalma yıp bünyeleri ve akılları çürük ne- ailier yetişmesine sebep olan bu tehlikeye - karşı biz de şimdiden” tedbirler almalıyız. Demokrasi demek, hükümetin balk ile elele çalışması demektir. | Fakat bu elbirliği her işte bükü- metin önayak olması demek değil- dir. Demokrasinin rüşde ermesi alâ | metlerinden en önde geleni, halkm, halk teşkilâtının da teşebbüs kud. veti göstermeğe başlamasıdır. Gö- nül İster ki arasıra müsamereler ve deniz gezintileri dolayısile ade duyulan Yeşilay bu işte önayak ol- sun. Mebuslarımızı ve gazeteleri - mizi ayaklandırsın, Sıhhat Vekâle- tine başvursun. Hâsilr genç nesil - leri, tam mânasille 1 numaralı ba'k düşmeni olan alkol tehlikesinden korumağa fiilen teşebbüs etsin. ra, sinirli parmakları arasında siga- rasmn ateşini ezerek söndürdü ve bana: de Bundan Üç sene evvel, muhtesem bir suarede, Mehmet, zrif ve güzel on altı, on yedi yaşlarında bir hava. na takdim ediliyor. Aralarında hir aşk macerası başlıyor. Mehmet, genç kızla görüşüyor, geziyor ve nihayet evlenmeyi vadediyor. Böylece aylar geçiyor. Fakat bir gün Mehmet kızım kızlığı bozuyor. Bu hâdiseden son- ra da, yine aylar geçiyor. Zavallı kız- cağız evlenme vadi ile seviniyor. Ufak yuvasının istikbaldeki saadetini dü « ştindükçe memnuniyetinden içi içine sığamıyor, Fakat Mehmet, vadini tutmuyor. Bunun üzerine kız âna ve babasına | meseleyi bütün çıplaklığı le anlatı - yor. Ve Mehmedin aleyhine ceza das vası ikame ediyor. Mehmet te altı ay hapse mahküm oluyor. Fakat, karar tatbikat sahasma geçmeden, Mehmet ilk vadini tutuyor ve kızla evleniyor. Böylece hapse de girmiyor; çünkü, yapmış olduğu hareketi evlenmekle ortadan kaldırıyor. Iki sene geçiyor. Bu defa da karı koca arasında geçimsizlik başgösteri. yor. Bu geçimsizlik tahammül eğil - mez bir hale geliyor. Karı, mahke meye müracaat ederek boşanma da» vası ikame ediyor. Muhakeme netice sinde kocanın kabahatli ol(-Za £-3 - bit edilerek bosanmıya htikmolunu « yor. Fakat mesele hu kıda”la kalmı. yor. Bir gün, bekârlık evine dönen Mehmedi, polis alıp hapse götürüyor. Işte, balolar kahramanı, şimdi ha- piste cezasını çekmekte ve sabahtan dan evvel suallerine cevap vereyim. Evet, Mehmet fena hareketini evlen. mekle temizledi; fakat aleyhinde bir boşanma kararı çıktı. Bu vaziyet kar. sısmda Türk Ceza Kanununun (423) üncü maddesi tatbik olunur, Bu mad- de ise şöyle diyor: “Her kim on beş yaşımı dolduran bir kizi alacağım diye kandırıp kızlığını bozarsa altı »vdan iki ds. neye kadar hapsolunur. Evlenme vukuu halinde dava ve eoza tecil 0- lunur. Şu kadar ki, beş sene içinde koca aleyhine boşanmıya hükmolu. nursa hukuku amme davası avdet (Arkası 7 incide) ,