24 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

24 Mayıs 1937 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Ne, 57 CASU Tahrik Ar2UsuNU izhar etmesi, s6- değildi. Çünkü onun mek. Bibi, Yemenlileri . Emir Şeybanm ; anların çoğu dâ Ye- İmam İbrahimin emir- tâmamen sadık kalıyordu. Emir Şeyban ile Şarpışacağnı tahmin edi- Şünkü Müslim, Emevi sel Yıkıp devirerek onun ye- bir saltanat kurmak is. buki, başta Emir Şey- bütün Hariciler, muhalif bulunuyordu. Haiitle uzun uzadıya #onra, şu kararı ver. 4 p MM / Seyyar, ortadan kay da şuraya buraya düşmanlarımızın en ortadan kalktı; demektir. Rae, Kermani zade - Seyban var, Ben, eli. Vvetlerle mühim işlere için, bunları da harp üp etmiye çalışaca- Kermani zadeleri, T Şeybanı ortadan Çok ilmit ederim ki, #dan kalkar kalkmaz, da hiçbir kıymeti Kermani zadeler TM â fi yi İli Ti : 3 > / # şo mandanlarma, dü. ylece anlatıyordu: Baybal bin Seyyar, ortadan giy Simdi, Üç rakip kaldık. ki, Horasanlı Müslim, Savüza, İnen: eğer biz ona te- 'ünmaz isek, o'da bize 8 biz, e Pulunmuyacaktır. Şu hal *Vvel Kerman zadelerle Bekle g, - Mecbüriyetindeyiz. Bu- 3 uzadıya uğraşarak Şönderin » gizlice bir adam » DU iki kardeşi ortadan liyiz.... Biranda baş - Ordu, hiç şüphesiz ki dağılacak. ve yahut inde birtakım tef « tır. Bahusus, Ker- unda da bir takım Vardır. Bunları bizim » çok güç olmıya - ite, böylece © orduda r başlamaz, derhal Yürümeli ve kale- / Mi t ; iyi f il # ğ bu mütaleası, ku. 1 Şi fi zf ni ei ZN SEE Lİ Ni j 8 (Emir Şeyban) 1 Misli mağiü ip ede - Kay yete hâkim olmak için İL be la Z tmdan avuç avuç pâra dağıtıyor. Halkı, Emeviler lehine celbetmiye çalışıyor. Halbuki halk, Emevi- lerden şiddetle nefret ettikleri için Nasırın tekliflerine yanaşmıyorlar, “Artık, Arap boyunduruğu altm- da yaşamak istemeyiz.” diyorlar.. Nâsır bunları tehdit ediyor. Bir. kâç güne kadar Şamdan yüz bin kişilik bir ordu geleceğini söylüyor. işte vaziyet bu merkezdedir, Demişti. Eba Müslim, bu casusu dinler dinlemez; bir an bile düşünmiye lüzum görmeden, derhal Halidi çağırmış; — Haydi bakahm; vekit geldi. Merv üzerine yürüyeceğiz. Şehri isgal edeceğiz. Ordu hazırlansım Süvariler, ileri atılsın, Emrini vermişti, O anda, Sefindiç köyünde davmi- lar gümbürdemiye başlamış... Bü- tün süvariler, meydandaki büyük siyah. sancağın. etralında -toplan- mrt. ii li ei Müslim, bizzat bu süvari kıtala- rmmn başma geçmiş; o anda hâre- ket emrini vermişti. Merv ovasını, korkunç bir gü- rültü istilâ etmişti, Her tarafta, siyah bayraklar yükselmişti. Bil. hassa bunlarm arasmda, Müslim'i takip eden, büyük siyah sancağın, rilzgârla daigalanması, manzaraya heybet ve azamet vermekte idi. Müslim, artık şehre yaklaşmış. tı. İşte tam o zaman, kale kapıla- rnm birinden, atlarını yıldırım süratile süren on beş yirmi süvari fırlamıştı, Bunların en önünde, kuvvetli bir muharebe atına binen bir ihtiyar vardı. Uzun ve beyaz sakalı, rüzgârin iki tarafa savru- Jan bu ihtiyar, bizzat (Nâsır bini Seyyar)dı. Bu bedbaht Emevi ku. mandanı, yapabileceği her şeyi yaptıktan sonra, artık talihin ken- disine yar olamıyacağını anlamış... Mülim'in de harekete geçtiğini ha- ber alır almaz, oğullarını ve akra- balarmı yanma alarak kaçmıya başlamıştı. Müslim, hiç bir müdafan ve mu- halefet karşısında (okalmaksızn şehre girmişti, Ve atını doğruca valilerin ikametine mahsus sara- ya sürerek, (Zılkölge) isminde- ki siyah sancağı, saray Üstüne diktirmişti. Şehirdeki Türkler ve İranlılar, Müslim'in süyarilerini büyük bir hararet ve muhabbetle arşkılamış- lar; saraym etrafına toplanarak nümayişler yapmıya başlamışlardı. üslim'in bu hareketi o ka- dar ani ve o kadar seri ol- muştu ki; Kermani zadelerle E- mir Şeybanm ordugâhlarmdakiv$Sio : Yazan: Ziya Şakir hı çıkarmış... Öfke ile yere çal arlak bir biat merasimi, Müslim'in siyah keçe kü- lâhlı süvarileri şehrin her tarafa yayılır yayılmaz, Emevi memur. lar: derhal birer köşeye çekilerek ortadan silinmişlerdi. O andan ii- baren, bu büyük 'Türk şehrinde (Arap hâkimiyeti), artık iflâs et- miş; tarihe karışıvermişti. O tarihte henüz yirmi bir yaşın da bulunan Müslim, sanki kırk yıl. tik bir hükümet adamı imiş gibi, derhal idare işlerini tanzime giriş- mişti Her tarafta davullar, zurnalar, çalparalar nakkaralar çalmiyor; vakit vakit meydanlarda ve sokak başlarmda dellâillar (bağırıyor. halk, Imamı Tbrahim namma Müs- lime biat oetmiye davet ediliyor. du. Minarelerden, salâlar verili. yor, tekbirler getiriliyordu. Sene- Jerdenberi, (Resulü Ekrem) in sev. gili damadı — (Ali) ye ve onun evlâdma küfürler sebler, sitemler edilen camilerde ve minarelerde; şimdi hazin tekbirler arasmda; (dfedet ya Ali...) (Şefaat sizden, ey Kerbelâ şehit- — leri...) . Ve saire gibi, ehlibeyt hakkımda methiyeler ve milnacat sesleri yük geliyordu. Şehrin har köşesinden gelen halk saraym etrafında toplanıyor; coş- kun alkış sadaları, her tarafı çın- latıyordu.. (Arkası var) EKONOMİ Pamuk İstihsalâtının Geçen Bir Senelik Bilânçosu İHRACATIMIZ 1936 senesi pamuk ihracatımız 1935 senesinden mikdarea yüzde 46, kıymetçe değerindedir. Ilhracatımızım memleketlere göre dağılışmda mü. him denecek bir fark olmamakla beraber hazı deği- şiklikler göze çarpmaktadır. Almanya geçen sene, den 2.000.000 kilo kadar fazla mübayaatta bulun- muş İse de umum İhracatımıza yüzdesi 9; 91 den $, 79 a düşmüştür. 1986 yılında diğer büyük müşterilerimiz arasında Japonya, Kal. ya, Polonya, Rusya bulunmakta ve bunları takiben Sırasile Macaristan, Çekoslovakya, Fransa, Roman- ya gelmektedir. 1935 senesinde memleketimizden hiç pamuk almamış olan Polonya, Fransa, Yunanistan ve Ital- ya adalarına az mikdarda ihracat yapılmıştır. olarak 22,784/700 kilo mikdarında 9,485.139 lira yüzde 40 fazla nazaran İhracat nın himayesi yükselişi, miştir. Türkiye İle Amerika Arasında İthalât ve İhracat Ne Vaziyette 7 Amerika Birleşik Hükümetlerile aramızda 1929 senesinde tan- zim edilen ve 22. 4. 1930 tarihinde meriyete giren Ticaret ve sey- risefain muahedesi mevcuttur. En ziyade müsaadeye mazhar millet muamelesi esasına istinat eden bu muahede üç senelik olup bir sene evvel ihbar edilmek şartile her zaman fesholunabilir. Ticaret muvazenesi müstakar bir vaziyette lehimize olan Bir- leşik Amerika gerek ithalât ve gerekse tediye bakımından en ziyade müsaadeye naildir. Amerikada 1928 senesi intihaba - tında cümhuriyetçiler partisi, plât - formunda dahili ziraat ve. sanayiin ecnebi rekabetine karşı himayesi lâ zım güldiğini müdafaa etmiştir. İnti- habat neticesi mevkii iktidara gelen Hoover hükümeti bu prensip dahilin. de 1930 senesinde gümrük kanunun- da yaptığı tadilâtla gümrük tarifele- rini oldukça ehemmiyetli surette art- tırmıştır. Buhran senelerinin mebdeine te - Yaşlılara Vergi Koymalı! Geçen gün yolum Ayaspaşa ta“ Tafma düşmliştü. O tarafta İstan- bulun en güzel yapılarından sayıla. cak, büyük ve zarif apartımanlar bulunduğunu biliyorsunuz. Bunlar- dan birinin, heniz boş bir arsaya ledim: Üstü başı temiz, kendisi & Gir başlı görtinür ve yaşlıca bir zat. Hayretim daha ziyade arttı. Ha - kat bu zat birkaç adım ötede du - mir Şeybanın ordugühmdakiler, bu mühim ve tarihi hâdiseye baka - kalmışlardı, O köca kalenin burçları üzerin» de siyah bayraklar dalgalanmıya başlamıştı. Bu manzara karşısn- de derin bir teessüre kapılan Emir Şeyban, çıldıracak hale gelerek: — Aldandık... Ah bu genç Ho- rasanlı'nın, bizim sakalımıza gül mesine. aldandık... Artık, yapaca- ğımız hiçbir çare kalmadı. Diye bağırarak başındaki külâ- A baki bi bU hatsız olabilir ki, Ayaspaşadan Tak. sime kadar gitmeşe bile imkân kal maz, olsam da onu elbette siz de biliyor. sunuz. murlarils, çocuklar için zararlı ol. duğu gibi, insan biraz prostat büyüyünce bu sokaklarda yürümeğe mecbur olmak pek sıkm- tahı bir hal olur. Hele yaşlılar için burada otomobile binmek adeta bir felâketetir. Otomobile binmeden ön ©e bir ihtiyaç yeri yok da gene yoktur ki otomobili durdu- rabilesiniz. Mevcut olan bir ikisi de ya kenarda saklanmıştır, yahut yeraltında, Bu ihtiyaç yerlerine en;zel, bele- diye bütçesinin darlığı olduğu şüp. hesizdir. Fakat bu yerlerin çoğal. ması lüzumu da - Ayaspaşada gör. düğümü, söylediğim misal de göste. riyor ki . pek meydandadır. Kır. kından sonra o hal İstanbullunun başına gelebilir ve onun gibi terbi- yede kusur etmeğe mecbur olur, gi almak geliyor. Bu vergi ile o ihti yaç yerleri çoğaltılırsa gençlerin de ömrü Belki daha uzayacaktır, ni tutmak ta büyümesini ça. buk getirir. “ hapsetmek” prostat . öte, sadüf eden bu tedbir bir çok memle- ketlerde Amerika müvaridatına kan şı mukabil tedbirler ittihazına sebe- biyet verdiğinden Amerika harici ti- çareti Üzerine tehditkâr bir tesir icrâ etmiştir. 1932 senesi intihabatında Demok- rst partisi bilhassa bu noktadan cilm- huriyetçiler partisine hücum etmiş, ve iktidar mevkiini elde ettikten son- ra gümrük tarifelerile himaye usu » lünden kabil olduğu kadar uzaklaş. mek siyasetini takip etmiştir. Bunun neticesi olarak 19 Haziran 1934 tarihli bir kanunla muhtelif memleketlerle mütekabil gümrük ten zilâtı ile kayıtsız ve şartsız olarak en ziyade müsaadeye mazhar millet e . sasma müstenit iki taraflı ticaret an laşmaları akdi için Amerika Reisi- cümhuru salâhiyet vermiştir. Şimdi- ye kadar bu esas dahilinde İsviçre, Hollanda, Hondurss, Kolombiya, İs- veç, Kanada, Brezilya, Belçika, Hai- ti ve Küba ile ticaret anlaşmaları ak- tedilmiştir. Amerika ile olan ithalât ve ihraca tımızın muhtelif senelerdeki vaziyet- lerine gelince: n«) 1923 ve 1929 seneleri müstes- na diğer seneler Amerika ile ticaret | nisbetinde yer almıştır. Buna muks. müvazenesi daima lehimize bir fark | bil iane 1934 . 1935 rekoltesinde yüz kaydetmiştir. ; 1920 senesinde Lozan muahedesi j mucibince hükümetin gümrük tari - felerini tadile salâhiyetli olduğundan O sene umumi ithalâtımızda olduğu gibi Amerikadan olan ithalâtımızda da anormal bir artış vardır. b) — Buhran seneleri olan 1930 - 1934 seneleri zarfinda Amerikaya o- lan ithalâtımızdaki tenezzül yüzde 50 nlabetinde olduğu halde Amerika- dun yaptığımız ithalât ancak yüzde 40 sukut arzetmiştir . ©) 1929 senesi zarfında başlayan iktisadi buhran neticesi dünya kon- jüktöründeki sukut seyrini Amerika ile olan ticaretimizde de müsahade etmek kabildir. Ancak Amerikaya olan ihracatımızın sukutu umum dış ticaretimizde görülen #ukuttan daha fazla olmasını Amerikanm buh randan diğer memleketlerden daha çok müteessir olmasına hamledebi. liriz, Zirai Pamuk Ekiminde Çok Faydalı Oidu Birkaç senedenberi dahili sanayi sarfiyatı- nın artması, anlaşmalarımızla pamuk ihracatı- müstahsili 1936 — 1987 mevsiminde bu sebepler altında 253,645 hektar Üzerine zeriyat yapılmıştır. Busaha 1921 — 1985 seneleri ekim sahaları vasatisinden yüz- de 35 fazladır. Sahanm genişliği ile mütenasip bir re, kolte beklenirken havaların müsat gitmemesi, İsiâhat ve binnetice pamuk fiyatlarının fazla istihsale sevket- yağmurlarm fazlalığı bazı tarlaları, kısmen, bazılarmı tamamen harap &- derek rekolteyi 40 milyon kiloya ka» dar düşürmüştür. 1936 — 1937 mevsimi rekoltesinde Çukurova mıntakası yüzde 61, Ege mmtakası yüzde 31, Iğdır yüzde 2, Ss karya havalisi yüzde 1, Cenubu Şarki vilâyetleri Malatya ve Elâziz dahil ol, duğu halde yüzde 5 hisse almıştır. Bu dağılıştan görülüyor ki, Çukurova istihsal sahasınm genişliğine rağmen diğer senelerden az bir istihsal yapıl. mıştır, Bu vaizyetin âmilleri ise mn, cakada mahsulün idrakine yakın za- manlarda şiddetli yağmurların yağ- ması ve fazla rutubet neticesi hu, Sule gelen pembe kurdun büyük tah- İribat yapmasıdır. Iğdır mıntakasmdaki ilk tahmin- ler, rekoltenin 1.500.000 kilo olacâir ğını gösteriyordu. Yağmurların tesi. rile husule gelen mildiyo hastalığı re İkolteyi 1.000.000 kiloya düşürmüş « tür, Adana mmtakasmda mahsellin ide rakinden sonra Seyhan nehrinin tağ- ması da 3.500,00 kiloluk koza ha , linde pamuğu hasara uğratmıştır. 1986 yılı zirai ıslahatın pamuk ü- zerinde ilk geniş tesirlerini göster « miye başladığı yıldır. Mezküğ Yıl zar- fında 32 yerde pamuk islâh ve üret. me deneçleri yapılmış, ilk defa ola « rak Nazilli mıntakasında, Antalya - da, Eskişehir civarmda köylüye yeni cins Akala tohumu dağıtılmış, Adana ve civamnda külliyetli miktarda Klevlant cinsi ekilmiye başlanmış, ks za bu yıl zarfında ilk defa olarak Malatyada Klevlant trhumu ile zeri. yat yapılmıştır. Bundan maksat ilk seneler zarfında Adana mmtakasın- da dejenere olmuş Amerikan nevi is âne cinsinin yerine Klevlandı ikame etmek, Ege, Antalya ve Eskişehirde eylemek, müteakip senelerde de yer. Akalayı tamim ve istihsalini temin li nevini kaldırarak yeni Amerikan etmektir. Klavant cinsinin muhtelif tiplerini bütün memleketlere teşmil senelerde rekolte içinde aldığı hisse, vaziyeti açıkça göstermektedir; 1935. 1936 da yüzde 3, 1986.1937 yüzde 13 de 26 hisse alırken 1986 - 1937 deki hissesi yüzde 13 e düşmüştür. 1985 senesinde Klevlant tohumu A dana pamuk islah ve üretme çiftli . ğinde 1350 hektar, Adana köylüsü tarafından 2,300 hektar ki, ceman 3,650 hektar üzerine ekilmiş iken 1936dx çiftlikte 1300, köylü tarafın. dan 23,503, Malatyada köylü tarafm- dan 200 ki, ceman 25,003 hektar üze, rine zeriyat yapılmıştır. Akala tohumu da 1935 de Eskişe - hir civarında köylü tarafından 600 hektar üzerine ekilmiş iken, 1936 da Eskişehir civarında 1.102, Antalyada 465, Nazilli pamuk tohumu üretme çiftliğinde 65 ve Nazilli mıntakasın- da köylü tarafmdan 455 ki eeman 2.087 hektar üzerine ekilmiştir. —————. Aydında Sürekli Yağmurlar Aydın, (Tan) — Iki, üç gün evvel burada çok şiddetli bir yağmur baş- lamıg, 22 saat sürmüştür. Bir yıldırım otellerden birinde küçük hasarlar yap miştir.

Bu sayıdan diğer sayfalar: