15 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

4 PAN Büyük A İİ Türk i nkılâbı ...rmeszssess Başlarken No. 19 Yazan : Ziya Şakir Damat Ferit paşa hükümetine karşı gayız ve nefret başlamıştı Yoksa, sulh konferansına karşı ge-| caat arzetmek için, bu İhanetini ilân rek bunun mükâfatını bekledi- mi ihsas eylemek istemişti?.. Osmanlı padişahı Vahdettin, İngi- liz gazetecisine bu sözleri söylerken; Pariste bulunan Yunan beşvekili (Mösyö Venizelos) da Atinaya bir tebşir telgrafı çekiyor; cerbezesi, tar | lâkati ve bilhassa hükümeti ve mil- leti namma sarfettiği büyük mesai sayesinde meclisten kopardığı gü ka- rarları bildiriyordu: (Meciisi İzmirin idaresi hak- kında, kat'i kararını vermiştir. Bu bevelide, icra salâhiyetinin kâffesi Yunan hükümetine geçmiştir. Zatı şahsnenin buradaki hakimi, ti sadece (itibari) bir mahiyete inti- kal etmiştir. İzmirde, (Cemiyeti akvam) tara - fından tasvip, edilecek sek di mo konferansı n Trakyayı Yun Yalnız; Edirnedeki cami- nlsra ait olan dini miesse- 5:0, bunlardan hariçtir. Gelibolu yarım adasına gelince: Yu nanistan hükümeti,(Seddülbahir) 8a hilinden (Eksamili) ye kadar, Çanak kalede hiç bir istihkâm inşa etmeme- yi temin eşlemektedir. Yunanistan, boğazlarda diğer dev- letlerle'müsavi haklara maliktir, Marmara adaları, boğazlar mura- kabe komisyonunun nüfuzu altına gir miştir. Mösyö Venizelosun bu siyasi zafe- ri, Yunanistan halim en coşkun me serrete gârk ederken; (San Remo) da — kayda değen, ve hiç şüphesiz ki takdir ile'yad edilmek lâzımgelen bir hadise vukua gelmişti... ransin kararı gazetelerle ilân edildi- ği zaman; sabık Atina sefiri Galip Kemal bey, orada ikamet etmekte âdi Galip Kemal bey; bu karar neğre- dilir edilmez, bütün orada bulunan büylk gazete muhabirlerini davet etmiş; Bu kararın büyü tarihci bir facia teşkil edeceğini İzah ettikten sonra; — Türkler; (İzmir) le (Edirne) den asla fersgat etmiyecekler.. Ve bunun için de, hiç bir fedakârlıktan çekinmiyeceklerdir. Demiş; Anadoluda devam eden Mil li müdafaanın, sonuna kadar devam edeceğini ihsas eylemişti. Galip Kemal beyin bu beyanatmı haber alan Mösyö Venizelos bir hay- K telâş etmişti, sulhun imzalaması arifesinde bir Türk diplomatının bu tehditkâr sözleri,hoşuna gitmemişti. Onun için oda derhal Tribuna gaz&- tesinin muhabirine müracaat etmiş: — San Remo konferansının katar: ları, milletlerin hukukuna muvafık- tır... Biz, Türklere gadr etmek İstemi yoruz. Türk ticaretinin ithalât ve ih- racatını kolaylaştırmak için, Izmir 4 manında bir yer ayıracağız. Diyerek; pişmiş aşa su karıştırt- mamak istemişti. Bu sırada halk, büyük bif heycan ve asabiyetle gazeteleri takip etmek- te idi, Könferansm verdiği bu «elim kararlar, yurt ve millet düygusile mü | tehassıs olanların kalplerine, avuç 8- vuç kızgın kül serpmişti. Damat Ferit Paşa hükümetine olan gayız ve nefret, artık son hadde gel- mişti. Bir çok kimseler bu şerait da- hilinde hazırlanan bir sulh muahede- sini hiçbir mürahhasn imza edemiye ceğine hükmetmiş; hatta bazıları, heyet azalarından ekserisinin istifa edeceklerini iddiaya bile girişmişler- di. Şimdi halk, sabırsızlıkla mayısın birinci çarşamba gününü beklemek- telerdi. Heyet, o gün hareket edecek- “. Bir gün evvel iddiaya girişenler; girer © gün, sabahleyin henüz ortalık ağa- rırken istasyon civarma birikmişler- di. Sant yedi buçuk, sekize geldiği zaman, Sirkeci istasyonunun etrafı veyolları, geçilmez bir hale gelmişti. Zabit, telâş içinde idi. (Milliciler) tarafından, mürshhas heyetine süi- kastlar yapılacağına dair, polis mü- düriyetine, müteaddit jurnallar veril mişti, Bütün polis kuvvetleri istasyon ci yarına oelbedilmişti. Hatta, buda kâ- fi görülmüyerek dördüncü vakıf han da bulunan Fransız alaymdan mua- venet istenilmişti. Alaya derhal (si- Mh başı) emri verilmiş: süngü tak- mış olan bir Fransız taburu, istasyon Konfe- | binası ile geçilecek yolları ihata et- migti, Hükümetin gösterdiği bu çirkin ve Jiğrene emniyetsizlik, halkın üzerinde İ çok derin bir tesir husule getirmişti. Bütün çehrelerde, acı nefret gölgele- ri belirmişti. Bu sırada; — Geliyorlar... Sesleri işidilmişti. Ve halkın tees-| sürle gerilmiş çelireleri arasından, bi Ter ikişer, şu zevat geçerek, İstasyon binasma girmişlerdi Babali hukuk müşaviri, Münir bey Hariciye, umuru idariye müdür u- mumisi şevki bey. Nafra sabik müsteşarı Muhtar bey. Istinaf reisi li, Arifi be; Muadin müdürü umumisi, Cemal bey. Hariciye istişare odası müdürü Nus cet bey. Erkânı harp kaymakamı, ve damad İ | hazreti şehriyari Ismail Haklı bey. Bu zevat, mürahhas heyetinin re- fakatine verilen müşavir ve mütehas sıslardan mürekkepti. Imzalanacak olan muahedenin fecaati karşısında hiç bir mesuliyet altma girmedikleri için. müsterih bir halde geçip, İstas-| yon binasına girmişlerdi. Fakat biraz sonra, halk arasında yeni bir heyecan dalgalanmış Vükelâ heyeti geliyor. Fısıltıları dolaşmıştı. Şeyhislâm Dürrü Zade efeni Abdullah sf nazırı Osman Rifat paşa. Adliye nazırı Reşat bey Ticaret ve ziraat nazırı Remzi paşa; Geçerken halkm dişleri gıcırdamıs | ti. Hi Saat tam sekizde, sefaret baş ter. manları.. ve onları müteakip te mürahhas heyetini teşkil eden dahili ye naziri Reşid, Maarif nazırı Fah- rettin beylerle Nafta nazırı Cemil pa şa gelmiş; Vükelâ heyetinin bulün- duğu (Hat komiserliği) salonuna gir mişlerdi. Heyet reisi Tevfik paşa, tam seki- zi yirmi geçe İstasyona gelmiş: VU kelâ ve sefaret baş tercilmanları ta- rafından istikbal edilmişti. Istasyon muhitini dolduran binler ce halk, derin ve müessir bir süküt içinde idi. Ortada gezen mağrur Fran sız devriyelerinin sert ayak sesleri bi le işidilmekte idi. Bu sırada, köprü tarafından bir saray otomobili belirmişti. Süratle İgelen bu otomobilin önünden devri- yeler bile çekilmişti. — Kim bu?... — Ser yaver. Avni paşa... Evet... Bu gelen, ser yaver, Avni İ paşa idi. Murahhas heyetine, (salamı şahane) getirmiş.. ve: — Zatı şahane, muvaffakiyetinizi temenni ediyor. Demeye gelmişti. Saat, tam dokuzdu. artık heyecan son haddi bulmuştu. Herkesin başı, rampada hazır duran trene uzanıyor du. Bu trenin önünde, birçok vucüt- ler, yerlere kadar eğilip bükülüyor; mütemadiyen eller kalkıp iniyordu. Bu facia sahensi karşısında bile, Ba İbıilinin iğrenç.küstah, müstehcen ri- ya ve tebasbusu görünüyordü. Saat tam dokuza gelmişti... Kam- pananın tanan sedası,aksetmişti. Bu nu; sert, uzun ve keskin bir düdüğün sesi takip eylemişti... Ozaman, halk arasmdan, çoşkun ve hiçkirmea gibi bir seda yükselmişti. — Sağlıkla gitmeyin, inşallah... Orada, bir kaynaşma husüle gel -| mişti. Solgun benizli, kumral sakallı | bir adam, lokantanm yanımdan, $0- kağın içine sürüklenmişti.. Ve oraya girer girmez, iki tokat şaklamış.. bu | zavallı adam, ağzından burnundan | fışkıran kanlar içinde, yere serilmiş | ti. | # Tarihin ve taliin ne ibret alınacak | hâdisesidir ki, - koca bir milletin en acı teessür ve kederleri karşısında - bütün bu tren Sirkeci istasyonundan hareket ederken, Atina, Pire ve Yu- nanistan halkı çoşkun bir sürür için- de çirpmiyor; Pire ve Atinada, par- lak istikbal şenlikleri tertip ediliyor du. Çünkü; memleketine, milletine ve hükümetine faideli bir iş görmüş 0- lan Yunan Başvekili Venizelos, geli- yordu. 'Arkası var) J KUŞBAKIŞI Rutubet ve forunları! Ve nihayet uzun zamandanberi a radığım evi buldum. Bulduğum evin güneşe bütün pencerelerini açan ge- niş odaları, birinci katta konuşulan. ları İkinci kata çıkartmıyan o ketu bir merdiveni, hıçkırık nedir bilmi - yen, nefesdarlığından şikâyet etmi- yen terkos boruları var, Bulduğum ev bir eski zaman evi, derinliğini sır gibi saklıyan, ve yere kara bir Frijider gibi saplanmış se- rin bir kuyusu, yağmur suyu ve ak- sisadalarla dolu bir sarnıcı var. Bulduğum evin bazı kabahatleri de yok değil, Fakat bu kabahatlerin birer fazileti olduğunu hana çoktan inandıran üstelik bir de ev sahibim var, Ondan evin bazı pencerelerin - den kafesleri, ısığa mâni oluyor diye kaldırmasını rica etmiştim, tuhaf tu- haf güldü ve: — Bu kafeslerin faziletini bizzat sen de teslim edeceksin ya. dedi, Meğer bu kafeslerden geçen hava süzülürmüs! Önümüzdeki yoldan ha- valanan toz buletu içerisinde yüzen mikroplar bu kafesin gözlerinde çar mha gerilirlermiş!.. Bulduğum evin ufuk tefek kusur- tarımdan birisi de rütubetle pek senli benli oluşu idi, Rütubet alt katm du- varlarma gayet sisli bir renkle ko- caman kamaviçeler islemisti. Rütu - bet sofradaki turluğa girip oturu - yor, muthakta viverek pe varsa he sine beyaz küflü dislerini seriyor, bir ürperme olup sırtamızda dolaşı - yordu. Ev sahihimizin tatlı dili ve baba- can yüreği sayesinde bu. rütnbeti de yaz boyunca nemli ve serin bir ca maştr gibi sırtımıza giyecektik. Yal niz bulduğum evde bir türlü smama- İ dığım bazı mahlükat var ki, ev sahi- bim pe derse desin ben onlarm fazi- tetlerinden ölene kadar şüphe edece- ğim. Ru mahlükat, tahta kurusu, pire, karmen, güve, hamam böceği, kırk ayak, daha ne bileyim ben ayağının kaç tane olduğundan haberi olm - yan, kırk tavurtu, aptal bakıslı, bir Sürü haşerat, sinek koleksiyonunu u- antuyordum, her eirsten ve her boy-| dan, bütün sinekler, bunlardan en sinirime dokunanı eyin bazı köşele - rinde rakkarlar kadar kolaylıkla ar. tan adımı bilmediğim bir sinek tipi - dir. Bir köşede binlerce birden türe- diler mi, hepsini birden Kolaylıkla öl- dürmek mümkün. Onlar ne sivrisi - nekler gibi zehirli gözlere mukabil bir gaz maskesi keşfine, ne de pire- ler gibi gökde kanatlarından, yerde ayaklarından istifade etmeye mik - tedir olabiliyorlar, Fakat binlercesi - ni öldürdüğünüz yerde ertesi gün iki bin tane payda oluyor. Ev sahibine: Bu adını bilmediğim sinekler rütu - betin torunları olacak! dedim. Gül - dü ve: — Bu kadarcık kusur, kadı kızım- da da bulunur dedi! Bedri RAHMİ İHTİRA İLANI “ Hararet mübeddili” o hakkmda istihsal olunan 10-17-1984 tarih ve 1810 sayılı, ve “hararet şekli altm- da enerji tahavvülâtı yapmak için W- sul ve cihazlar, hakkında istihsal olunan 21-11-1934 tarih ve 1874 sa- yılı, ve “Hararet ve dinmmik enerji. lerini tahvil etmek için usul ve ei- haz, hakkında İstihsal olunan 21-11-1034 tarih ve 1975 seyir ihti- ra beratlarının bu defa mevkii fiile konmak üzere ahere devrilferağ ve- ya icar olunacağından tslip olanla- rm, Galata'da, Iktisat hanında, Ro- bert Ferri'ye müracaatları ilân olu- nur. TAN ABONE VE ILAN ŞARTLARI Sigorta Norma) Türkiye için 135 “5 710 u— Dışarı içi Ni vw 7 İlân için Ilânceık Şirketlerine mt eneast edilmelidir. Küçük ilânlar doğrudan doğrüys idaremizce almabilir. Kücük İlânlarm $ satıp biz defalık 30 kuruştur. $ satırdan faz lası İçim satır başma 5 kuruş alm Bir defadan farla icin oyeklindar “6 10 kuruş indirilir. Memleket harıcma sigortah abone sazılmaz. Günü gecmis nüshalar $ kurustur AN İ MEMLEKETTE Ayvalık mıntakasında bu seneki mahsul vaziyeti Ayvalık, (Tan) — Türkiyenin belli başlı zeytin mıntakası olan ve yağ- larının nefaseti” beynelmilel bir şöhrete sahip bulunan “ilçemizin bu'yu mahsulü tahminden çok aşağı olacaktır. Bu yüzden icar alan birçokları zarar göreceklerdir. Gelecek yıl fiatlarm iyi olması ihtimali gözönünde zannedilmektedir. ear vardır. Merzifon, (Tan) — Merzifonda son zamanla,da büyük bir inşaat fa- iyeti vardır. Sayısız beton evler Baki mi yekil. nmıştır. Aralıklar ge nişletilerek yeni ve ii mi dük- künlar (okurulmaktadır. Bilhassa, çarşının ortasında bulunan ve dar- Uğı yüzünden temizliği temin edile ıniyen “kasaplar çarşısı genişletile - rek çak güzel bir şekle konulmuştur. Birkaç ay sonra Merzilonda yeni bir çarşı meydana gelecektir. Belediye, Atatlirk meydanmın tes- viyesini ikmal etmek üzeredir, Spor meydanmın da tesviyesi yapılmış, yalnız bir duvarları kalmıştır. Çoktanberi açık bulünan belediye bulundurularak zararm üispeten telâfi edileceği Altmova mmtakasında tütün kırımına başlanmıştır. İyi mahsul almacağı tahmin edilmektedir. Diğer taraftan zeytinyağı fiatlarının düşmesi üzerine elinde fazla mal stoku bulunmaktan zarar eden tüccar ve fabrikatörler mevsim sonu mü- nasebetiyle ellerindeki yağları piyssaya uyup satışa başlamışlardır. Bu yüzden bütün çevrede zarar gören otuz kadar büyük müstahsil ve tüc- Gemlikte bireşek kudurdu Gemlik, (Tan) — Umurbeyde Osman Yelesti isminde birine ait eşek kudurmuştur. Kuyruğunu ayakları ile parçalıyan hayvan, yaktlamak İs- tiyen sahibinin kolunu da sırmıştır. Eşek, baytar tarafından öldürülmüş- tür, Osman Yelesti, kuduz tedavisi için Bursa hastanesine kaldırılmıştır. Merzifonda yeni bir çarşı için inşaat faaliyeti ilerliyor Merzifonda ngüzel bir manzara doktorluğuna Havza belediyesi dok- toru tayin edilmiştir. Halkevi dil, tarih ve edebiyat ko- mitesi, ağustosun altısında bir Tev- fik Fikret gecesi yapmağa, vermiştir. Şasan dergisinin eylül sayısı da Tevfik Fikrete hasredile- cektir. Bunun için icap eden bütün hazırlıklara ir. Havalar, Merzifonda henüz tama- men düzelmemiştir. Dolu, civar il çeler de dahil olduğu halde Merzifon mmtakası bir hayli zarar görmüş - tür. Havya ile Danaderesi arasında- ki tarlalarda dolunun yaptığı tahri- bat telâfi kabul etmiyecek derece - de büyüktür. Devlet Demiryolları kasmı göstereceklerdir. lerine ve Mudanyada Umum Idaresi ve Limanları ilânları işletme 30 Temmuz 936 da müsabaka ile 18-28 yaş arasın- daki Orta mektep ve Lise mezunlarından 60 istasyon memur namzedi alınacaktır. İmtihanlarda müsavi de- recede kazananlardan Lise mezunları ve ecnebi lisan bi- lenler tercih olunur. Askerliğini yapanlar terhis teske- resi ve Askerlik yaşındakiler de Şubenin resmi bir vesi- Talipler bir istida ile Ankara- da Umnm Müdürlüğe ve İstanbul, Afyon, Adana, Malatya, Kayseride İşletme -müdürlük- işletme âmirliğine müracaatla mektep diploması, Nufus cüzdanı Askerlik vesikasının istasyon şeflerince resmi mühürle tasdikli birer suretini ve polis veya Belediyeden bir hüsnü hal ilmühaberini ıstidalarma bağlayacaklardır. İmtihanlar Ankara ve İş- letme merkezlerinde yapılacak kazananlara 57 lira üc- ret verilecektir. Taliplerin imtihan yerlerine gidip gel- meleri parasız temin olunacaktır. (1664) (3932) Balıkesir, — İzmir, AYINA AA A mame Türk Hava Kurumu Büyük PİYANGOSU Şimdiye kadar binlerce kişiy! zengin etmiştir 4 cü keşide 11 - Ağustos 936 dadır. Büyük ikramiye 35.000 Liradır Ayrıca: 15.000, 12.000, 10.000 Liralık ikra- miyelerle (20.000) liralık bir mükâfat vardır. ALANA LALA AAA AA A LA “TAN, EİN A Şİ Yalova köylerinde bir tetkik gezintisi Yalova, (Tan) — Nahiyenin ms mur köylerinden biri olan Koru kö yünde çalışkan muhtarın gayretiy” le de köylünün büyük yardımları i le mükemmel bir iskele ve şık bir köy konağı vücuda (getirilmiştir. Ayrıca yeni bir ilkmektep inşa et İ tirilmektedir. Köyün yolları nahiy€ ve ilçeye bağlanmakadı. Çınarcık nahiyesinde de büyük bir imar faaliyeti göze çarpmakt&* dır. Yeni bir hükümet konağı ya” pılmış, nahiye müdürünün himmeti ile (Hasan baba) denilen en ii içme suyu Çınarcığa getirtilmiştir. Halkın çoğu odunculukla meşgul olmaktadır. Halkın bütün dileği, reçetesiz te dariki mümkün olan ilâçların na hiyede bulundurulmasını temin et* mektir, Nahiyenin Aşağı kısader# köyü, canlı bir yol faaliyetine sah” ne olmaktadır. Yeşil oöanın güzelli ği, suyunun boluğu köyü büsbütün şirineştirmektedir. Bana refakat et mek nezaketini gösteren nâhiyenin kıymetli müdiri,, “Burası Yalovanın Nilidir,, demekle çok doğru söyle * miştir, Ençok fasulye ihraç eden bu köy, bu sene fasulyelerin çok ucuza satıldığından şiköyetçidir. Yolların tesviyesi yakında tamamlanacak v6 köy evleri badanalanacaktır. Yukarı Kocadere köyünde de bü- yük bir inşaat hevesi göze çarpmak tadır. İstiklâl harbi sıralarında çok | yanan bu köy henüz toparlanama * müşter. Çınarcık - Yalova yolu üç dört ay içersinde başarılmış ve mükem mel bir hale getirilmi Bütün köylülerin isteği kendilerine orasi verilmesidir. Yegöne sıkıntıları, razi darlığıdır, Bu hususta, aldka * darlar icap eden tedbirleri alacak * larına şüphe yoktur. — M, 5. i İİ Maarif müsteşarı Afyonda Afyon, (Tan) — Tki gündenberi şehrimizde bulunan Maarif Müstaga” © rı Ridvan Nafiz, İecyi'leliş miştir. Müsteşar, dün de, lise anti rt kampını gezmiştir. eme ei sergi Adapazarı, (Tan) — Halkevinde © Ulkü Biçki Dikiş Yurdunun sergisi © açılmıştır. Altı aylık çalışma devre" | sinde yurttan 18 talebe mezun Ok muştur, Sergi, halkımız üzerinde i büyük ilgi uyandırmıştır. Ziyareti lerle dolup boşalmaktadır. İki sast içinde sergiyi 400 kişi gezmiştir. İstanbul Harici Askeri |* Kıtaatı İlânları , Beher çiftine biçilen e der 170 kuruş olan 15000 çift yemeni kapalı zarfla 3 Ağustos 936 pazartesi günü saat 11 de alınacaktır. Şart“ name 128 kuruşa Komi" yondan almır. İlk teminat 1912 lira 50 kuruştur. EK“ siltmeye girecekler kanun! teminat ve 2490. sayılı kâ” nunun2 ve 3 cü maddelerin” de yazılı belgelerle birlikt€ teklif mektuplarını ihale saatinden bir saat evvel M. V. Satınalma Komisy0” nuna vermeleri. (839) (3949) * Her bir tanesine (biçile” eder 85 kuruş olan 4000“. tane yerli veya ecnebi mâ. mülâtı çıplak aleminyof”! matra kapalı zarfla eksilt meye konulmüştur. İhalesi 3 Eylül 936 perşembe göl nü saat 15 tedir. Şartnam€” si 170 kurusa Komisyo” dan almır. İlk teminsf 2550 liradır. EksiltmeYz girecekler kanunun 2 ve cü maddelerinde yazılı bek i gelerle birlikte teklif ? tuplarmı ihale saatinden saat evvel M. M. V. Satım mİ ma Komisyonuna “vermel& : ri. (84) (3948)