6 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

maz 6-6-936 Blum kabinesi nazik vaziyette Fransadaki grev gittikçe etrafa BAŞI 1 müşterek mukavelename ve tatil gün eri için de ücret verilmesi taleple" ri dahil olduğu halde grevc!i amele- rinbütün metalibiniis'af| ©decek , İki kanunu derhal kabul| etmelerini isteyeceğim. Hükümet, releden keni e itimat etmesini, | siikânet ve disiplini muhafaza etme Sini istiyor. Hükümet bütün patron- lardan amelenin metalebatmı en bü- Yük bir hüsnü niyetle tetkik etmele- rini istiyor. Röyter Ajansı Paris muhabiri ile bir görüşme yapan İson Blum In- giliz halkma hitaben aşağıdaki söz- leri söylemiştir: Yeni Fransız kabinesi İngiliz de- mokrasisi ile sıkt bir elbirliği yapma ya, beynelmilel hukuks hürmeti te- min etmeye, mütekabil yardımla kol lektif emniyeti organize etmeye ve #ilâhlanma yarışma nihâyet verme- | ye çalışacaktır. Dahiliye nazırının beyanatı Paris, 5 (Tan) — Grev gittikçe va- himleşmektedir. Şimdi Parisin etra - İma da sirayet etmiştir. Şehrin man- zarası tabil şeklini kaybetmiştir. Yi- yecek ve gıda maddeleri fabrikaları- nm da grev yapmaları Parisi aç kal mak tehlikesinde bırakmışez ds hü - kümet icap eden tedbirleri almış bu- hımmaktadır. Dahiliye Bakanı Salen- gro bü akşam saat 9,30 da gazeteci - | eri kabul ederek demistir ki: Grevde Miçbir politik karakter yok- ter. Amele bazı haklarını elde etmek #çin grev ilân etmiştir. Bu arzularm temin edilmesine çalışılmakta ve pat- ron sendikaları nezdinde teşebbüsat yapılmaktadır. Amelenin makul ta - leplerinin is'af edileceği şüphesizdir. Diğer taraftan grevin. büyümesine karşı icap eden bütün tedbirler alm- mıştır. Hükümet bu meseleye ciddi su rette el koymuştur.,, Diğer taraftan işçi federasyonu re- isi de gazetecilere beyanatta buluna- rak, grevin hiçbir siyasi mânası ol- madığını teyit etmiştir. Binaenaleyh bu grevi politik bazı tahrifata ham - letmek doğru değildir. Federasyon re ları temin edilinceye kadar greve de- yam olünacaktır. Diğer taraftan hâ- ber verik göre Lens madenlerin. deki grev büyümüştür. Toprak altın da çalışan 18 bin amele greve İştirak etmek Üzere yer yüzüne çıkramlardır. | Bir cam febrikasınm amelesi de gre- ve İştirak etmiştir. Dousi mmtaka « #mda bulunan demir fabrikalarında binden fazla amele işlerini bırakmış lardır. Amele #fikün içinde gösteri yapmaktadır. Buralarda hiçbir hâdi - se olmamıştır. Grev yüzünden gazeteler dağılmadı Paris, B(AA) Messageries 'Hachette amelesinin grevi münase - betiyle bu sabah anenk beş gazete neşredilmiştir. Bu gazetelerin de tev rü, çok müşkül ve nâtamam olmuş- tur. Paris şehri, sureti zahirede sil- kün içindedir. Gerek Pariste ve ge- rek eyaletlerde herhangi bir hâdise wukuuns dair hiç bir haber yoktur. Bu sabah neşredilen gazeteler, şun- lardır: Humenite, Populaire, Aube, Pe- wple ve Krallık taraftarlarınm naşi- riefkârı olan Action Française, Paris halkı, yeni kabinenin teşek- Külünü ancak bu sabah ve bü gaze- teler vasrtasiyle öğrenmiştir. Husu- si surette angaje edilmiş olan bisik letli müvezziler, bu gazeteleri dağı- tıyorlardı. Birçok Parialiler, bu ga- zeteleri tedarik edememişlerdir. Bu sabah sokaklarda, tramvaylarda ve otobüslerde kariler, okuma ihtiyaç- latımı güzete almağa muvaffak ol- muş olan herhangi bir bahtiyar ada- mm açmış olduğu gazeteye göz gez dirmek suretiyle tatmin ediyorlardı. Dün akşam saat 18 de yani yeni hü kümetin teşekkillünden birkaç saat evvel intişar etmeğe muvaffak olan yegüne büyük havadis gazetesi In - İrasigeant'dır. Parisin erzak ihtiyacı Paris,5 (A.A.) — Haller kamyon ve otomobil şoförlerinin delegasyo- Bu İle çabuk bozulur erzak sendikası murahhasları arasinda yapılan bir görüşme neticesinde muvakkat bir kollektif itilâfname İmza edilmiştir. | Bu itilâfname sayesinde bugünden İtibaren merkezin bu gibi erzak ih- tiyacı temin edilecektir. Paris, gazeteleri sendikası azaları, dün Echo de Paris gazetesinin bina #mda toplanmışlardır. Bu toplantı. &a gazete müdürleri, gazetelerinin vahimleşiyor ve sirayet ediyor INCIDE dağıtılmasmdaki imkânsızlık dolayı- siyle neşriyatlarım buün gece yarı- sma kadar tehircetmeğe karar ver- mişlerdir. Grev heyetinin aldığı kararlar Paris, 5 (A.X) — Patronlatla ya- pılan müzakereler #kamete uğradık rarları almıştır: Işçi delegeleri bugün, her fabrika direktörlüğüne, bir tip kontrat süre tini tevdi edöceklerdir, Direktörlük- ler bu komturatları reddettikleri takdirde vaziyetin vehamet kesbet - mesi beklenilebilecektir. Reins şeh - rinde beş müeasesesede çalışan 1200 isçi buglin greve iltihak etmeğe karar vermişlerdir. Bu grev 5000 kişinin işsiz kalmasına sebep ola - caktır. Roubaix - Tomeonig mmta kasınm birçok mensucat fabrikası conis mmtakasında 12 bin grevci olduğu #ahmin olunmaktadır. Yeni kabine Paris, 5 (Tan) — Yeni Fransız ka binesinin tam listesi şudur: 1 — Bağvekâlet. Başvekil: Leon Blum, Nezaretsiz nazır: Camille Chautems, Nezaretsiz nazır; Paul Faure, Nezaretsiz nazır: Mavrice: Violette, Bâşvekâlet müste şarıj Max Dormoy, Başvekâlet müs teşarı: De Tessan, 2.— Milli Müdafaa, Harbiye nazırı ve Başvekil muavi- ni:iEduard Deladier, Bahriye nazırı: Gasnier Dupar, Hava işleri nazırı: Pierre Cot, Harbiye ve Bahriye müs taşarı: François Blanche. 3 — Umumi ida; Dahiliye Nazırı: Roger Saleniro, Dahiliye müsteşarı: Aubaud, Adliye Nazırı: Rucard, Terbiye Nazırı: Je- an Jay, Terbiye Nezareti müsteşarı: tMadam Leon Brunschuig, Teknik tedrisat müsteşarı; Jullen, Ilmi araş itirmalar müsteşarı; Madame dJoliot- Curie, 4 — Harici münasebetler ve deniz asırı Fransa, Hariciye nazırı: Yvon Delbös, Ff& riciye müstöğarı; Piârre Vienbt, Mils temlekât nazırı: Marius Möütet, $ — Finans işleri ve devlet borç- ları: Maliye nazırı: Viricent Avriol, Te- kaüt nazırt: Riviere, 6.— Milli Ekonomi: MEM Ekonomi * nazırı: Madenler, elektrik ve Ame kat müsteşarı: Ramdior, Deniz tiça, reti müsteşarı: Tasso, Nafia nazırı; Bedouce, Ticaret nazırı" Bastid, Zi- raat Nazırı; Monnet, Ziraat müs, şarı: Liautay, Posta, Telgraf ve Te- lefon nazırı: Jardillier, 7 — İçtimai tesanütz Mesai naztrı: Lebas, Umumi sıh- hat nazmı: Sellier, Çocükları hima- Ye müsteşarı” Lacore, Havas Ajansı şu tefsirde bulun - maktadır; Blum kabinesinin müayyen' birta- kım kompartımanlara #yrılmış oldu: Zu dikkate değer görülmektedir. Ka bine erkânmdan dördü Ayan azasın dan ve 27 si saylavlardandır. Pan Faure ile üç kadm, dahil değildirler. Yeni ka; Sosyalist, 14 Radikal sekil vE de Sosyalist birliğine mensup zat | Parlâmentoya Fransız Meclisi toplandı Paris, 5. (A-A.) — Mebusan mec- lisi, saat 15 de toplanmıştır. Herriot, mutat olan açma nutkunu söylemiş ve bilhassa aşağıdaki ilç hakim fikir girdi öd etmiştir. Herriot'ya göre bu üç nee yeni ye hakim olacaktır » teşri devre 1.— Cumhuriyet müeseselerini ko rumak, : Ekonomi sahasında kalkmma, .— Gerek içeride - rıda sulhu rrübafaza, © zg Herriot, netice olarak, son intiha: Cumuriyet gerekilen. | kurtarmak arzusunda . bulunduğunu göstermiş olduğunu, çünkü birta. kun maceralar peşinde koşmanm ne kadar pahalıya oturduğunu pek İyi bildiğini söylemiştir. Blom'un vereceği program Paris, 5 (A.A) — Iyi malüâmat alan parlâmento mahafilinde söyle- Idiğine göre, yarm öğleden sonra hükümetin programmı oğumaamnı müteakip umümi siyaset hakkında en. aşağı 10 istizah takriri verilecek- tan sonra gres heyeti aşağıdaki ka- | amelesi fişlerini terketmiştir. Vaven- | TAN Habeşistanda Ele avuca sığmayan asi çeteler var Adisâbaba, 5 (A.A.) — Alman A- jsnsınn verdiği bir habere göre sop günlerde Gocam bölgesinde yerlilerin mütavaat hareketleri devam etmek- tedir. Birçok şefler 50. bin silâhlı adamlariyle İtalyan mâkamlarına İteslim olmuşlardır. Öbür bölgelerde hull işi bazı zorluklarla karşılaş- maktadır. Zira silâhlı çeteler memle- ketin iç tarafmda yerleşmişlerdir. Ve bazı aşiretler istiklâllerini daima muhafazaya çalışmaktadırlar, Bir - çok gazeteciler memleketlerine dön- | mek veyahut Filistine gitmek için A- disababayı terketmektedirler. Filis. | tinde cereyan eden hâdiseler Adisa- | babadaki müslüman ahalinin bilhas sa alâkasmı çekmektedir. Muharebe esnasmda hâdiseleri İtalyan karar- gkhında takip eden iki Alman gaze- tecisine Mareşal Grazlani tarafin- dan harp haç nişanı verilmiştir. Lehistanda Yeniden üç Yahudi evini yaktılar Varşöva, 5 (A:A.) — Varşova ye- kinindeki küçük Mirs şehrinde bir- kaç gün evvel bir Yahudi tarafmdan öldürülen Çavuşun cenazesi bütün Lehli halkm iştirakile kaldırılmış ve polis tarafmdan alman tedbirlere rağmen, Yahudilerle Lehliler ara- smda hadiseler çıkmasının önü alı- namamıştır. Üç Yahudi evi yakıl- miştir. Polis genel kumandanı Gene- ral Zamörski mahallinde alman ted. birleri temin için Minske gitmiştir. Leh gazöteleri*15 bin nüfusu olan Minsk şehrinden bu cinayetten beri 6000 yahudinin çikip gittiğini haber veriyorlar. Bir idam mahkâmu Yunanisana döndü . Atipa, 5 (Fen) — Ölen lardan Venizelos, Demir e Çal darisin Karılarma Maaş tahsisi hak kmda hükümet bir kararname “hu- zırlamıştır. Dördüncü kolordu ku- mandanı ölup 1 Mart isyanma işti- rak eden ve mahküm edildiği ölüm cezası tecil edilen General Kamenos Mısırdan buraya avdet etmiştir. m Eden - Baldvin mülâkatı Londra, 5 (A-A:) — Balâvin, dün Fden'i kabul etmiştir. Tki devlet a- | damı urun müddet beynelmilel va- ziyet ve Milletler Cemiyeti asamble- si ile konseyin toplantılarına müteal lik hazırlıklar. hakkında görüşmüş- lerdir. Malümdur ki konsey İctimaş mm dahx geç bir tarihe bırakıldığı dün bildirilmiş ve bu haber bilhas- 8a İngiliz nazırlarınm nazarı dikka- tini celbetmişti. Baldvin, hafta 80- Bunu geçirmek üzere yarm Londra- dan ayrılacaktır. Önümüzdeki hafta başlangıcmdan evvel kabine hiç bir YARAN A yapm yAMAKE İngiliz askerleri #arafın- dan öldürülen iki Japon 'Tokyo, 5 (A.A.) — Stefani Ajan. st bildiriyor: Alman haberlere göre, Şimali Çindeki Japon süel mahfelle- ride “İngiliz askerleri: tarafından iki Japonun öldürülmesi üzerine İn- giliz hükümeti tarafından verilen kaçamaklı cevaptan dolayı İngilte- reye karşı büyük bir infial besle. mektedirler. Birleşik Amerikanın bahriye tahsisatı Vaşington, 5 (A.A.) — Ruzvelt, 528 milyon dolarlık olan Bahriye tehsisâtı projesini imza etmiştir. Bü mikdar, sulh zamanmda Amerika ta tihinin kaydettiği en yüksek mik - dardır, Cümhurreisi, evvelce de 572 milyon dolarlık askeri tahsisat pro- jeleri imza (etmiş idi ve bunlarda sulh zamanmda kabul' edilen tahsi- satların rekorunu teskil ediyördu. ———ğ— tir. Tadil tekliflerini ekseriyetle sağ cenah partileri yapacaklardır. Diğer taraftan bildirildiğine göre, Blum hükümeti, 40 saatlik hafta mesaisi ve kollektif kontratlar hakkmdaki kanun lâyihalarmı meclise yarın ve- recek ve bunlarm salı günü müzake- resini talep edecektir, NOTLAR Alman sergisi Fmdıklıda, Güzel San'atler Akade- misinde “modern Alman san'ati ve Alman tezyini san'atleri,, ismi altm- da bir sergi açıldı. Gezdiğim bu sergi, bende san'at te- sirinden büsbütün ayrı bir tesir 3 p- | tı ve, modern Alman tatbiki ve tezyi- ni smaat sergisi denilmesi daha doğ- ru olan sergi, en ucuz eşyanın, sahaf- lık, bakırcılık gibi smaatlerin birer “üzel san'at, mefasetinde yapılahi- leceğini gösteriyor diye ditşündüm” Bu sergiyi küçük sanayile uğraşan- lar ve ucuz mal çıkaran bütün fabri- ka müdürlerimiz muhakkak surette gidip görmelidirler. Çünkü, Almanlar, sergide fütü - rizm, sürrealizm gibi san'atin bizde henüz anlaşılmamış ve şimdilik alay mevzuu olan kısımlarına alt nümune- ler göstermekle beraber -ki heniz on- lar da bunu İyice hazmedip kavraya- mamışlar ve Almanlara has müfrit romantizm ile karıştırarak zevki se- limden uzak tazayyürata saplanmış- lar - teşhir ettikleri eşyalarla güze - lin muhakkak surette pahalı olmadı- ğmı, zevki selimin en basit eşyaya bi- le tatbik edilebileceğini anlatmak is- tiyorlar, Bunu daha canı gösterebilmek için bir misal: Bir Iki sene evvel milli kumaş fab- rikalarımızdan birisi beş liraya ncuz elbiseler yaptırmıştı. Tahildir ki, beş liraya olan bu elbiseler kumaş Hint kumaşı olmasını istemeğe hak- kımız yoktu. Ama, biçimlerinin gü - zel olmasmı istemek fazla Iddia sayı- lamazdı, Halbuki, bu ucuz elbiselerin biçimleri fena, omuzları, dar, caketle- rinin uçları biribirinden farklı, her| tarafı çarpıktı. Elbiselerin biçimleri- nin güzel ve İyi olması, hiçbir masra- hı İcap ettirmiyordu. Kumaslar seri İ halinde, muavven patronlar üzerin - den kesilip dikiliyordu. Bütün mese - le, ana patronun, her boy elbise için ve bir defaya mahsus olmak Üzere, iyi, güzel bir bicimde kesilmesinde idi, ve bu bizde bir zevki selim isi idi. Almanların sergisinden edeceğimiz. | istifade uonza güzeli tatbik etmek hü- nerini gözlerimizle görmek olacak- tar. Fikret ADİL —— Kanton eyaletinde * Japonlara karşı harp ilân edildi Londra, 5. (Tan) — Uzak Şark- tan alınan haberlere göre, Şimali Çinde Japonlara karşı büyük bir hareket başlamıştır. Kanton Eyaleti hükümeti birçok | sınıfları silâh altma çağırmış ve J İ ponlara karşı harp İlân etmiştir. Askeri harekâtı İdare etmek için General | Çen-Çi-Ten ve Li-Yan-Yen memur edilmiştir. Bu haberler başka bir memb'#'ın teyit edilmemiş olmakla (beraber, Kantonda bulunan binlerce Japon bu şehri terk etmeleri için Tokyo hü- kümeti tarafından talimat verilmiş olduğu dahi bildirilmektedir. Atina Metropolithanesini yakacaklarmış! Atina, 5 (Tan) — Atina Başpis- koposu hükümet nezdinde, eski tak- vim taraftarları nezdinde bazı teşeb büslerde bulunmuştur. Bunu haber alan eski takvimciler dünden beri büyük bir galeyan göstermektedir - ler. Bunlar, Başbiskoposu İstedikle- | ci hükümet tarafından kabul edilir. se Atina metropolithanesine kundak koyarak yakacaklarını söylemekte - dirler, İtalyan milli müdafaası Roma, 5. (A.A.)— Mil meclis, milli miüdafasnın kuvvetlendirilmesi projesini nazarı İtibare almağı 11 reye karşı 159 rey ile kabul etmiştir. Bu projenin tatbik edilmesi için iki yüz otuz beş milyon İsviçre frangı tahsisat istenilmektedir. Posta ücreti 47 lira tutan bir dava dosyası Akhisar, 5. (A.A.) — Akkocalı kö yü ile Balıkesirin Smdırgı kazasının yağcı Bedir köyü arasmda 28 yıl. dan beri devam eden hudut ve erazi ihtilâfı halledilmiştir, Hüküm Akko- calı köyü lehine halledilerek temyiz- ce tasdik edilmiş ve ilâmı gönderi. miştir: Bu 28 senelik dava dosyası nın temyizce gönderilmesi için 47 li- ra posta ücreti verilmiştir. EE LR Yazımızın o çokluğundan çocuk sayfamızı tehir ettik EE Güreş -Dil Sakar Sak kelimesinin gerek türkçede gerek sümerce ve arapçada ayni za- manda parlaklık ifade ettiği böyle- “ bayvanların alnında- ki sakar ile bacaklarındaki sekil ke- limelerine öndm vermemâök. doğru olmaz. iy Sakar bilhassa sığır hayvanları- nın alnmdaki beyaz lekedir. Ve ga- liba öküz ve ineğe kutlu bakışla ba- kılmasının sebebi bu beyaz lekenin ziguratların tepesinde görülen İlk ışık parçasını temsil ettiğidir. Eski- ler mukaddes öküzün dağ başmdan indiğine inanırlardı. “ a babaların ruhu için kurban edilen hayvan mutlaka o (kaska) yani sa. kar olmak gerekti, Nezirlerde boz- kaska yani boz renkte sakarlı hay- van keseceklerini adarlardı.” (1) F. Lenormant ta sak kelimesinin İsu müştaklarını ve manalarını kay- deder: Sak — uçta olmak, önde olmak baş, şef, dağım tepesi ,birinci, yaş ca büyük Sak - başın tepesi başm tepesi (2). Sak Eti dilinde de yaşamıştı. Lou- ic delaporta eticede sahessar kelime- sinin müstahkem hisar manasını geldiğini kaydeder (3). Hulâsa bu sak: cak - mak kelime- | İsinin isim ve fiil olarak her iki ma nasmda olduğu gibi hem yükseklik parlaklık (şimsek cakmak, © fikren bir şev cakmak) hem kava (çakmak çakmak) manalarmı veren kuvvetli r kelimedir, İlerde de yine saktan bahsetmek üzere simdi bahsi kesip ar kelimesi- ni tetkik edelim: Ar kelimesi Bu kelimenin yakutçada manası alâdır. Veleknamede mavera mana- sında olarak kullanılmıştır. Bugünkü türkçemizde İse arka kelimesinde yaşıyor. Etimolojik analiz gekli gu- dur; —ağ-ar yani sa kararlı bir. veyahut yüksekliğ. kelimede parlaklık — anlamı da var. dır. Çünkü ister maddi olsun, İster manevi ol her yüksek yerde bir parlaklık mündemiçtir. Sabah ağar - dı dediğimiz zaman sâbahın ışıldığı- nı, parladığını kastetmiş oluruz. Ni- tekim #ğarma oAnadolu lehçesinde fecir demek olduğu gibi. Artmak fiilinde ayni (ar) kelime- sini buluruz. Ortmekteki ör de ay. ni manayı verir, Örtme oturulacak, barmılacak bir ev haline gi yer demektir. Duvar örmek, örmek gibi kelimelerin ör'ü de ayni rolü yapar. Ureme fiilinin ür'ünde 8yni mananm bulunmadığını kimse ileri süremez. Bu ar, ör, ür kelimele- rinin bir zaman gür, kür, kur şekil- lerinde yaşadıkları o muhakkaktır. Çünkü Büyük Türk Lügatine göre bugün de: Gür — çok, türkçesi) Kural > etrafı çevrilmiş, korun- muş yer, daire (uygur) Kur kuşak, halka, ğatay). Kor gur) Kora — avlu, ahır. manalarını vermekte olduğu gibi Ahtariye göre de: Arapça: gavr — güneşin batma. 81, çukur, nihayet Arapça: kar — tepe, kara ve bü- yük taş Arapça kura' — geniş yer Arapça: kur »- öd yakacak yer. Ferhenkişuuriye göre: Farsça: gevr — barap olmuş yer, ziraate ve imara elverişli olmıyan yer. Farsça: gar dağ eteklerinde oyulmuş ev gibi yer, mağara, | Bütün bu muhtelif dillerin muh- telif lehçelerinde gur ve kur kelime- leri ve onlarm vokal farkı ile ayrı- lan eşleri aşağı yukarı hep ayni ma- nayı vermekte olduğundan hepsini de Şu Uç esasa çevirebiliriz: Bir yer, yüksek bir yer, bir yapı, bir dağ ve bir taş. bulun. Sakaratlarda bu anlamlar duğu için ar kelimesine yukarda zi- gurat bahsinde gur kelimesine ver- diğimiz manayı vermekte tereddüt *tmeyiz ; bol, mebzul (garp daire (ça- sıra, derece, makam -(uy- At kelimesi (. 4 ) başlıbaşına bir kök ve bir kelimedir. Ek olduğu zamanda da Yapıcılık, yaptırıcılık ve Yapılmış ol- maklık gösterir, Eski Türkler bu elemanm dil gövdesindeki bu büyük rolünü dikkate alarak şamil sahası için de kuvvet, kudret ifade eden her İtaşı) hem kuvvet ve tahkim (civivi | iL) Güneş - Dil teorisiile kelime tarihi ve tarihi tetkik yapmak tecrübeleri v Jmanayı almışlardır. Di bilginleri (. -- t) unsurunun bu-yerde 'İlk'defa Akatlılar tarafm- dan kullanıldığını söylerlerse Ode doğru. değildir. Luvilere atfedenler de aldanmışlardır. Çünkü at sümer- cede ve prototürk lehçelerin hepsin- de İlk kuvvet, yapıcı, asil ve esas idi, mdi bütün bu izahlarla zigura- ün sakarattan farkı olmadığını öğ- cenmiş bulunuyoruz. Şu halde Bas- ra sahilindeki eridu'nun ziguratı İle Xaradeniz kıyısındaki sakaratın ya- pıcılarını teknik ve sosyolojik ba - İ kumdan ayni milletin ve ayni kültü- ün çocukları saymak kadar tabil bir şey olmaz. Böyle olmakla bera- yer biz toponomimizi tamami malümatı topl devam . H. R. TANKUT (1) Çokan Velihan oğlunun mecmuayı Asarı 5. 17 || 42) La lanşne primitive dela les İdiome Touraniens (5) Texten Hittites. ehalde et Papanın iradesi kanun demektir Fransız Başpiskoposunu | vergi kaçakçılığından takip ediliyor Fransadaki Rauen şehri baş pes- kaposunu Papa azletmiş. Fakat baş peskapos vu karara itiraz ederek bir türlü işgal ettiği makamı terk etmek İstemiyor, Meselenin iç yüzü, büsbütün baş- ka bir manzara arzetmektedir, bu azil kararına sebeb, asıl baş peska- pos ile vekili arasında tshaddüs e- den ve Fransiz maliyesinin vaziyed tiği bi ibtilâfte Kısaca anlatalım: Rouen kilisesi İbas peskaposu kiliseye sit bir çok , | emlâki ve akarı idare eder, bu işi de bir vekil pâ Yardım eder dan on sene “edar'evvel, Fransada ki Cartel hükümetine karşı yapılan | mali hücumlar esnasında - ki bir çok alm ve Fransı. sermayesi ha- rice ve bilhassa İs 'çre bankalarma kaçmıştı: - Rowen ba, peskaposu ile | vekil senin #ervetir* İsviçreye kaçırmışlardı, Jürt sene evvelki İs- viçre banka Luhrar neticesinde bu servetten bir kısmı kayıb oldu, Buhran Fransız parlamentosunda İmevzu bahis olarak, bir çok tanm- mış şahsiyetlerin harice kaçırdıkla- rı servetlerini vergilbeyannamelerin de göstermedikleri, kaçakçılık yap- | ukları anlaşılarak bir rezalet koptu, İ baş peskoposluğur. da vergi kaçakçı lUuğı yaptığı anlaşıldı, Fransız maliye si uzun zamandır hasta olan peska- pos yerine kilisenin servetini idare eden ve muhasebe defterlerini Or- | tadan kaldıran vekili papas aleyhi- ne kanuni takibat yapılmasına ka- İcar verdi. Takibat başlayınca, vekil İ papax, her ne yaptı ise baş peskapo ün emrile yaptığını, baş peskapos ise aksini idda ediyor, ve Papanın kendisini azil kararımı tanımıyarak Fransız mahkemelerinin vereceği karara uymak İstiyor. İşte ihtilâfın iç yüzü, fakat asıl mesele orada değil, Papa, papaslar arasında bir ibtilâfın, sivil mahke- ler tarafmdan helledilmesini iste- memekte, vergi kaçakçılığı gibi ta- mamen dünya işlerine aid bir mese- lede bile, kanun olarak kendi vere- | ceği kararın tatbik edilmesini İleri sürmektedir. Ve işin daha garibi laik bir cum- huriyet olan Fransada “ La Liberte' isimli bir gazete Papanm iradesinin asıl kanun olduğunu onun bir sözü ile idari kanunların, hâdiselerin yü- rüyüsünün hemen değişeceğini idda etmektedir. e. Kapıarkasında bir cinayet' En tanınmış zabıta romanları omuhar- riri Mişel Herbert le Öjen Vil'in bera- ber yazdıkları bu meraklı romana pa- zartesi başlıyoruz