7 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

e— 7T04 936 Denizsporu TA Berlin'de açılan sergiyi gezen her Türk mavi denizlerimizi hatırlar Her sınıf Almana denizi sevdirmek seyahatleri Türkiye Avrupanm en fazla sahili olan memleketlerinden biridir. Hal- buki, bazı mımtakalardan, sırf ekmek parası kazanmak için, hiçbir memle- ket ahalisinin karşılaşamıyacağı teh- likelerle göğüsleşmekten çekinmez- ken, “su sporu,, yapmak ancak bir i- ki İstanbul ve İzmir klüplerine nasip olabilmektedir. Berlinde açılan hava ve su sporları Bergisine bunları düşünerek girdim. İçeri girildiği zaman merasim halin- de, 12 büyük direk arasında muaz- zam bir gamalr haç ve onun üstünde bir Alman kartalı ile karşılaşılıyor. Biraz ilerleyince hakiki sergi ortaya çıkıyor. Evvelâ yelkenliler. Bir Al- man sairi bunların karşısında: “Kal- Su sporları için yaratılmış sahillerimizi bim yelken dalgalanmaları gipi çır- pmıyor,, diyor. Burada ne deniz var, ne de dalgalanma... Fakat muazzam galona dizilmiş marti gibi yelkenliler şairin sözlerine yine hak verdiriyor. 'Ancak, kalp çarpıntıları arasında fark var. Bazıları bu güzel manzara karşısında, yazın tatlı gezintilç_Hn düşünerek heyecan duyarken, dıg_er- leri de yoksuzluğun ve imkânıızlıgı_n gçenberi içinde acı çırpıntılar geçiri- 'Or. ” Fakat, bahtiyar Almanlar arasın- da hiç olmazsa bir Padilbota sahip olamıvacak is sahipleri o kadar az ki. Ş KM | M TUT LN fıİhA? BAA GA BU Te AM ŞErer a aa aK Bd Üzere kurulan bir teşkilâtın aylığı 100 liraya kadar olan memurların için yaptırdığı 20,000 tonluk geminin maketi Bir taraftan kazançlar yüksek, obür yandan heni fiyatlar noksan hem de taksiltler uzun... Ne iyi olur bir ras- yonalize, bir yerli (Deniz spor vası- taları fabrikası) kurulsa ve _mençe_— keti alkol inhisarımnın yaptığı gıbı, güzel reklâmlarla ve fakat _taksıltle satışa çıkarılsa... Eminim ihtiyaç du- yup ta alamıyanlardan_ sarfmazar, bu gün aklından geçirmiyenler da?_ bi- le büyük bir istek doğurmak mıîm- kün olur. Hele bir yerli pamuk 1-1- maş, çam ve sajreye kavuşnlm.ı, el- bette buna da sıra gelir... Tesellim!. Yelkenli teşhir eden fabrikaların adedinin çokluğu, bu spora heves e- denlerle mütenasip. Almanyada 30 bin kişi yalnız yelkenli ile spor yapı- »ğ * PX — sergisinden bir görünüş yor. Bu bahtiyar kimselerin emrine 9 bin parçalık bir filo âmade, Ypınız, Berlin sularında 3.500 yelkenli var. Almanya bu spora büyük bir ehem- miyet verdiği için Kiel'de' yapılacak olimpiyatlara büyük bir hararetle ha zırlık yapmaktadır. Motörlü yatlar: Bize, nisbeten zor girebilecek bir spor. Bu_güqkü pren- siplerimize göre, evvelâ bir motör fabrikası yapmaklığımız lâzım... Fa- kat Yacht (yat)ların güzelleğine di- yecek yok... Evinizin konforunu ça - buk, çevik kıvrılışlarla en güzel ve en yeşil sahillere götürüyor. İçinde rad- Hemen her ay uzun seyahatler yapan Almanların Oröpa transatlantiğinin Bremen limanına çıkardığı üç tayyare (Bu tayyareleı:_ üç saat sonra hemen havalanarak birkaç saat sonra Almanyanın öbür ucuna konmuş olacaklardır.| ve mavi denizlerimizi hatırlıyarak gezdiğim “Berlin su sporları,, SE GAĞ yosu bile eksik değil... Küçük kikler: Milli ve sevilen bir spor. Yalnız birliğe girmiş olanların adedi 50 bine çıkıyor, Şimdi eski re- vacını kaybetmiş olmasına rağmen, Almanlar b spora olimpiyatlarda büyük ümitler bağlıyorlar, 1933 te Almanlar 7 müsabakanın beşini ka- zanmışlar... Kürek çekme: Büyük gruplar ha- linde küreğe asılma... Almanların sev dikleri bir spor... Çünkü birlik halin- de çalışma var. A'manlar 100 sene- denberi bu spora ehemmiyet veriyor- lar, Ne güzel flikaları var... Sergide, Deniz Polisi ve Kurtarma teşekkülleri dahi temsil olunuyor. Halka muhtelif kurtarma usulleri öğretiliyor. Diğer yandan bu teşek- küllere aza yazmağa gayret olunu- yor. Serginin en hoşuma giden yerle- rinden biri “eğlenerek süslenme,, kurumunun teşhir ettiği kısım, Bu- rada Nasyonal Sosyalist partisinin kazancı az olan kimselere, ameleye deniz sporunun tadını tattırmak için nasıl çalıştığı görünüyor. Bir misal olarak bu teşekkülün 1935 senesin- de 1.250.000 kişiye yüzme öğrettiğini zikredeyim. Bu kurum en endüstri- yalize şehirlerde bile yüzme havuzla- rı yapmak Üüzeredir. Sahillerde aça- cağı otellerde amele çok ucuüz fiyat- larla deniz sporuna kavuşacaktır. Nihayet motörbotlar klüpleri: Al- manyada ilk motörbot spor klübü bundan yirmi beş sene evvel kurul- muş, Şimdi, klüplerin isimleri uzun bir liste tutuyor. Malını teşhir ede- miyen fabrikaların adedi ise, eden kalabalıktan çok fazla... Bizde taam- mümü zor olan motörlü spor kısım- ları üzerinde durmıyacağım. Güzel birkaç cetvel de deniz #por- larınm iktısadi ehemmiyetini göste- riyor. Burada kereste, boya, bez, de- mir ve sair birçok malzemenin sürü- mü üzerine olan büyük önemi güzel grafiklerle ortaya konulmuş. İçimde tatlı bir yaz rüzgârı esiyor. Etrafımda ekserisi üniformalı — bir kalabalık. Artık beni alâkadar ede- miyor. Ben Heybeliada açıklarında- yım, N.S.Ç. N Her şeyi tamamlanmış olan Kuin Meri sür'at tecrübesi için açık denize çıkıyor İngiliz gemisi herkese parmak - isırtiyor Deniz üstünde gezen bu çelik adanın içinde yapılan tertibat şaşılacak şeylerdir Ingilizlerin 80.773 Meri transatlantiği kızaktan indi. Sür'at tecrübeleri yapıldı. Amerika- ya yapacağı ilk yarış seferi için bir daha havuza çekildi. Okyanusu aşan en yollu gemi un- vaniyle beraber meşhur mavi korde- lâya almağa savaşacak olan o deh- şetli vapurun hareket günü yaklaştık ça bütün dünya merak içinde günle- ri saymağa başladılar. Milletleri büyük bir rekabete &o - kan meşhur mavi kordelâ 19 uncu asrın nihayetlerine doğru icat edil- miştir. Gemi yapan, denizcilik iddia- sında olan milletler o tarihtenberi mavi kordelâyı milli bir şeref haline koymuşlardır. Mavi kordelânın tarihi 19 uncu asrın ekser senelerinde Mmavi kordelâ İngilizlerin elindeydi. Fakat Britanya ile denizde rekabete girişen Almanya yeni inşa etmiş ol- duğu gemilerle kordelâyı kazandı, fakat çok geçmeden 1907 de İngilte- re Mauretania ve Lusitania ikiz ge- mileri ile kordelâyı geri aldı. Maure- tania transatlantiği şampiyonluğu 22 sene muhafaza etmişti. 1929 da Bremen Alman gemisi Mauretania rekorunu kırdı ve İngi- lizler mavi kordelâyı kaybettiler. Al- manların muzafferiyeti de çok uzun sürmedi, İtalyan Rex gemisi yeni bir rekorla Bremeni geri bıraktı, Fakat rekabet alıp yürümüştü. Fransızlar İtalyanları rahat bırakmadılar mu- azzam Normandie gemisi 80.000 e ya km tonajı ile Atlantik Okyanusunu o zamana kadar en kısa bir müddet- te geçerek yeni bir rekor yaptı, ve tonluk Kuin , Ingilizlerin iftihar ettikleri ejder idare edecek olan kordelâ Fransız ellerine geçti. “Guen Mary,, şimdi Fransizların “Norman- die,, sine ve galibiyetlerine bir mu- kabele olarak iddialı bir şekilde ta- mamlanmıştır. 27 mayısta rekoru kı- rabilecek mi? İngiliz mühendisleri “Gueen Ma- ry, yi inşa ederlerken her şeyden evvel mukavemet ve sağlamlığı na- zarı itibara almmiş, yolcuların en az rahatsız olmaları için fennin en son keşiflerinden istifade edilmiştir. Geminin tonajı 86,773 tür, suya na zaran ton ölçüsünün bundan daha fazla olacağı tahmin edilmektedir. Uzunluğu 1,018 kadem, genişliği 118 kademdir. Maamafih geminin denize muka- vim olması ve büyük olması kâfi de- gildi. Çünkü “Guecen Mary,, nin Nev- york ile Sauthampton arasındaki se- feri dört günde yapması icap edi- transatlantiğini Amerika yolunda deniz kurtlarından Süvari yordu ki, bu dört gün saatte 30 mil yapmayı icap ettiriyordu. Bunun için 200,000 beygir kuvvetinde — buhar makineleri inşa edildi. Bu makineler dört kısma ayrılmıştır. Geminin için- de 220 kadem uzunlugunda bir yeri işgal etmektedirler. Şimdiye kadar misli görülmemiş büyüklükte 27 ka- zan ise makinelere yüksek tazyik al: tında buhar sevkeder. “Güeen Mary,, 2000 den fazla yol: cu alabilecek — ve bunlara her nevi konfor temin edebilecektir. Tayfa adedi 1,050 olacaktır. Salonlarını A.- merika ve İngilterenin en —mümtat sanatkârları tezyin etmişlerdir, Ge minin 27 güvertesi olacaktır. Asri bir şehirde tesis edilen her nevi eğ, lence ve istirahat vasıtası buluna: caktır. Gemi inşasmda 256 bhin amelenir çalışmış olduğu tahmin edilmektedir. Tngiliz gemisinin Ker kumandası elektrikle işliyen başkaptan mevkiHl