2 Aralık 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

Sahıp ve Başımuharrlı Günün Parolası.. | ETEM ıu:'ı' nx!cı: | SON TELGRAF EN SON TELGRAFLARI VE HABERLERİ VEREN AKŞAM GAZETESİ | Her şeyi bu memleket ıçın..ı diyen Türk çocuğunun sırtr. dünya boyunca yere gelmez.. Türk mülli tarihinde İkinciteşrin 1942 devresi ve aziz rehperliğlel Saracoğlau hükümeti ETEM İZZET BENİCE) 1942 İkinciteşrin ayı Türk Dun- buriyet tarihinde başlıbaşma bir yakfe teşkil cüvcektir. Yuksek Mülli Şef'in yıllık nutkunun milli satımızı yesi ufuklara ikaran — drektiflerinden — sonra İkinciteşrin ayı hakikalen Türki- yede yeni ber anlayışm uçılış dev- resi ölmüş ve herşey bu devre i yarak istikbale doğru yöneli Dünyu harbinin dördüncü kışı Türkiyede şindi tam bü- n anlayışlı istökei elmuş ve milli feragat, milli şuur çtimal adalet teessüs elmiştir. e menfaatleri yerini sosyal ve müli menlastlere terkeylemiş- e İlktisadi hayat formumu bul- muştur. Ticari muvazenet anlayışı vatandaş seçilmiş, hükümet yar- dimi ile benimsenmiştir. Halk efkârı, harbin sikınlı ve datlık- larını kavr.yan bit şuur üstünlüğü yolmda sabın ink'şaf tezahürleri ifadesi içinde bulunmaktadır. Güzli politika hırslani durmuştur. Ah- lük, seciye, vatanseverlik wâlı içnde başı dönük hale girebilen- ler aşılmış, ayıklanmış ve tanın- mıştir. Bunun içindir ki, 1 Teşrinisani 1942 günü Mülli Şef ve Reisici hur aziz İnönü'nün bitabeleri ile Türk milletinin hayat ve ist'kba- linde açılan mes'ut devreyi İkin- cileşi'ain son — takvim yaprağını yırtaş ve Bizincikânamın günle- rini aşarken milli hayatımızda başlıbaşına tarihi bir devre ve yi- ne milli hayat çerçevesi içinde çok üstün nizamlı bir int bah muhar vilesi olarak vasıflandırmayı yı Tinde ve faydalı bulduk, ©O günden bugüne ve bügünden” öteye ber yarına Türk vatandaşı- tun dilinde Türkün ve günün pa- rolası urluk: — Herşeyim memleket Olmuştur. Meznleketin celâmeti, miltetin gürbüzlüğü, devletin Lud- Teti Sar dün; ması içinde herşeyin başıdır. Millet, hangi sof ve hangi zümreden olursa olsun bugüa bu incoliği, bu üstün şuw- ru kendisine maletmiş ve ferdin vicdan muhasobesi bu ana davaya bağlanmıştır. — He im bu memleket, bu yatan içindü Diyea Türk çocuğunun sırlı ar- tık dünya boyunca yere geli ve yete gelirilemez, Milli sağlayan, milli büny dinç tulacak olan bu milli irade ve üstünlük şuaru sayesindedir ki, hepimiz ber türlü imkânımız. Tü sağlayacak ve tam, hakiki, ha- di bir bötünlük hakinde her türlü 4 dayayacağız ve her li m Başvekll Şükrü Sara- coğlu <n çe €n Mmüessir, en pratik tedbirl miş ve mölli intlbah kendis'ne her hak'mdan müzahir olmak şevk ve istidadıdı ertaya çıkammışlır. Bu İntibah He, bu şevkli ve kararlı gidişle; her vatandaşın milli vazi- fesini benimseyişindeki - vekarlı, vicdanlı, şuurlu ve muhasebeli yü- Tüyüşle en kısa bir ileri mesafe: içinde memleket yurdümuzda - çok dâ ferahlıklar, bolluklar müşahede :_dec_eıinıizhı aslâ şüphe edeme. | yiz. Henüz yeni yolun ve tedbiz- ler siisilesin'n başındayız. Sadece bu yol ve hattü gelecek.yik a — Devletçe yeni bir emisyona ibıtiyaç kakmıyacağı! b — Her türlü zirai — istihsalin yüzde yüz lehde farklı olacağını, | € — Müstahsilden bu yıl top- lanan ©& 25 ler nisboti tularında | br mahsultin sadece devlet çiftlik. | leri ve zirsat işletmeleri sayesin. | de ahnabileceğini. W d — Hususi mahiyette hiçbir emlâk, mal kıymetini vesile ve fırsat kalmıy bilükis düşüşler bekleneceğini. € — Memleketin imar ve kal- kınması, milli müdafaası yolunda hiçbir hizmetter — hiçbir sebeple geri kolınmıyacı Brtn I — Her türlü gıda maddesinin irdiğimiz — yıldan — behemehal nisbet kabul etmoz ölçüde bolla- Şacağını, pazarların, piyasaların | ven baddine kadar artacağını, (De 6 4a) |Hariciye Vekili, |Parti grupunda izahat verdi Haik sâu'atkarı Naşl. de Maarif Vekâleti yardım ediyor mumi heyer, dün vekili Trabzon —meb' 15 te reis Celse açi Jantı zapıt sonra kürsi kili Numan n ve geçen top- lüsası - okunduktan lelen Hariciye Ve- lere temas İle uzun - izahlarda narak alkışlar arasında İkile- ADRES: Cağsloğlu Nuruosmadiye Cud. Na, $4 SAYISI 5 KURUŞ Gazeteye günderilen evrak iade edilmez a Rus taarruzları devam ediyer Almanlar, Stalingrada uçak- larla yardım gönderiyorlar Moskovaya göre, taarruz başlayalı Almanlar 70 bin ölü ve 70 bin esir vermişler Doğu cephesinde Sovyet taarruz istikametlerini güsterir harita y Hitler general şöyle dedi Rjev'in ziydı — Berlinin yarı- sını kaybetme- ge muadildir Rus hedefi: don ile Stalingrad arasında 20 kadar Alman tü- menini çembere almak Moskova bölge - , gitgide şiddet jmen Kızılordular, — Velikiluki ke- simlerinde ileri hareketlerine de- yam etmektedirler, Rus'ar, bu kesimde bir çok müs- tahkem noktaarı ele geç'rmişler (Devamı de) gını söyledi Bir Fransız İmpa- torluğu konseyi kuruldu Londra, 2 (A.A.) — «BBC.> Fas radyosunda dün gece ko- nuşan - Amiral Darlan şimdi esir buluünduğunu - bildirı Mareçal Peten namata hükü- meti eline aldığını söylemiştir. Fas radyosu Şimali Afrika- da bir «Fransa İmparatorluk Konseyisnin kurulduğunu teb- etmiştir. VAZ Tunus ve Bizertaya — karşı — Mütte- | fiklerin beklnen katl tsarruz kare- hasil ölmüktadir. Nâ tamam — ücmalier taradıtin üç tamaftan gelecek bu kıya ne dereceye — kadı İYET Şimal Afrikasında Müttefikler ü | ikoldan taarruza mı hazırlanıyor ? male kseşı, ricat yodata; da temin et- mişe benziyorlac, Hulâsa Afrika mür Barebesinin hati günleci yaklaşmış Bibi görünmektediş, Diğer tarattı Sovyet tasrruzları da tırınıştir. Alman — kaynı cephele mdek Şimil Afrikası epbesinde elâuğu gi- | |darı müşt Bus- cepherinder de — buğünlerde mmühin, bilyerler Leklemeliyiz, Yakında Trablusgarbe müş- terek bir taarruz bekleniyor Tunus ve Trablus irtibatı kesildi Çat bölgesinde hareket eden sava- şan Fransızlar Tunusa vardılarmı? karada yürüyen Kahire, 2 (AA,) — Libya'da — devi tişelesin büyük bir fasliyeti görülmüş- tür. Yakında Sekizine! İngiliz — ordu. Sunun Tunus'u — kileden Müttefik oe dülârı e birlikte ayai zamanda — Ta- Tablurgarp'e hücüm etmesi - beklenii. nektedir. Burada General Monigo- mery küvvetirinin Mihves Afnka- da n kalesini Batsdan hücum ede. ex Mihvercileri oradan — tandedecek glsa Müttefik kuvvetleri İle yapacak 24 berekete büyük bir İti mütla. in 8 inci Ordun B Ağb İt edeceği veyahut. Kes't kolları, Misu düz- dağınık — Müliefik hava faai. alttr. Dün yirmi dözt ssat siren Şiral! Alrikadaki €n büyük ha- va hiücumu yapılmış ve Mihver meve (Devams Sa:1, Sü; $ da) | münasebetile dün Amerikalıların ihraç bareketinde kullandıkları denizde yüzen, ıı»)d.ırındın birl Yugoslavyanın istiklâl günü Kral Piyer, radyoda bir nutuk söyledi Londra, 2 (AA) — B. B. C. Yugaslavyanın — istiklâi günü Londra radyosunda bir nutuk söyleyen Yugoslav Krah Piyer, Yugoslavya zücirlerini kopardığı zaman, din | i me Olursa olsun, ktisadi ve ruht hür yaşayış şartları — verileceğini Ayrıca her gün Mubhlaç, fakir vatandaşlara hur- zere dünden — itibaren Karagüm- eli ve Üsküdarda Ahmediye ima- rethanesinde açılan «Kızılay aşev- keri» bugün de fakirlere kuru fa- sulye dağıtmışlardır. Dün kavür. Bir kad se İbnisinan mahallesinde Pertevpaaş yokuşunda 42 numa- ralı evde oturan Nezahat adında bir kadınin birçok kimseelde eb ından ekmek karneleri edilmiş, bu Iğı zabıtaca tesbit ah y gtir. Nezahatin üzerinde yapılan - raştırmada 91 adet karne bi müştür. Bu karnelerin sahte ol - duğu 2 yaşında bir lîz haşlanarak öldü! Samütyada — Mürmea — cedlüinde 21 numaralı evde oturan Sürenin kızı Ati yaşında Peres — mangülin — yanında. gynELken,. Mleçin Üzerinde / bulunan sicak Siyü — derlrmiş ve Ha ölmüştür. Adliye lan ceve izin ve I cı:ncsvzı aktadır. Günün dudaktan dudağa sıçrı. yan en cânlı suali, ne (Çösçil)in nutku, ne Şimali Afrika vaziyoti, ne İtalyanın bali, ne şu, ne bu.. Bunlar hep malüm ve emin şeyler.. Günün dudaktan dudağa sıçrı- yan en canlı suali şudur: Acaba Sovyet kümeleri, şılarındaki muazzam Alman erdu makinesini neticede kırıp geçire- cek mi? Acaba Sovyet kümeler ne, bugüne kadar hiçb'e kuvvetin durduramadığı Alman ordu bütü- ( nünü, sade bir noktaya çivilemek değil, bu gidişle zedelemek, par- | çalamak, harap ve mahvetmek de müyesser olacak mı? Ya 'bu olur- $3; Ya zaferi Sovyetler kamanır- sa?.. Acaba bö; bütün Avrupa ve dünya istikbali ve bu istikbalin — bazırlayıcıları ne derecede güler yüz göşterir, ne nisbette kucak açar? Acaba Avrupa ve dünya istikbalinin ve bu istikbal hazırlayıcılarının böy« de bir ihtimal karşısında şiddetle gocunacağı hiçbir nokta yok mu? Billürdan bir ehram gibi, açık, keskin ve riyazi çizgileri olan bu suali daha binbir biçime sokmak mümkündür. Fakat ne türlü sorul- i kapıya çıkacak. amız kapıyı Şimdi okuyucum, bu suali nasıl cevaplandıracağıma ve mahut ka- piyi masıl kapayacağıma Tütfen dikkat etsin: 1914 Dünya Harbinde teşkli et- tiği 8 ordudan 7 sile birden garp cephesinde müttefik kuvvetlerine yenilirken, yalnız bir tanesile, | derme çatma 8 inci Alman ordu- sile o zamanki Rus kümelerini tas- fiye eden Almanya, bugün, di yanın bir eşini daha görmediği beyan etmiştle bütün ordu mevcuduna ve vanın. gün sıcak yemek tevzi etmek ü- | Tük, Eyüp, Topkapı, Beşiktaş, Lâ- | - malı bulgur pilâvı verilmiştir. Bu | Kızılay 5 yeni aş evi daha açacak 3400 talebeye de sıcak yemek verilecek pilâv; beber vatandaşa yüz yirms Kram bulgur, yirmi gram kavur-, mü, ön gram yağ, yüz gram tus issabet etmek üzere yap'lmıştır. Şimdilik aşevlerniden 16 bin 500 fakir, muhtaç vatandaş istifade ete mektedir. Vatandaşların izzetinefs. | Teri düşünülerek bu yemek yare (Devamı Sa: 3, Su: 3 d0) ; ında, 91 karne bulundu Bunları, ötekine berikine satan kadın yakalandı Galatada Berberler - sokağında & numaralı evde oturan Mahmut, dün bir kiloluk ekmek karnesini 40 kuruşa satarken tutulmuştur. !Bu Şaba;Pendiîc- te bir tren kazası oldu Bir mıkısçının iki ayağı kesilerek oldü Bu sabaha karşı Pendik istas » yonunda bir tran kazası olmuş, bir makasçı parçalanarak ölmüş- (Devamı Sa: 3, Bü: 2 de) Günün en canlı suali ! NECİP FAZIL SISAKÜREK da binbir yardımcı müsveddesine , rağmen Sovyetlere karşı kat'i ne ticeyi tem'nden âciz vaziyettedir. Bu hakikati teslim ve takdir ete memiye imkân kalmamıştır. te, demokrasyolar safındar ki hakiki Avrupu ve dünaya istik- balinin yüzünü güldürecek en no- fis âkıbet şekli de bu... Fakat bu âkbet şeklin'n, Al. manlarla Sovyetler aras nda, bi- rinin tam mânasile ayakta kalıp öbürünü tepoden zame yok etmesi küçücük bir mesi, Avrupa ve dünya istikbalini birdenbire kâbusa boğab Bi Böyle bir kr ise, Mihver lehin; mesine artık hiçh mış; buna mukabil Sovyetler le. hinde meydana gelmesi, i ve mantığını çatlatacak b ime kânsızlık arzetmekten ne dün, ne bugün ayrilmış, ne de yarın ayrae Tacaktır. Vakıâ akıl ve mantık, Sovyet kümelerinin muazzam Alman ore du makinesi önünde hâlü nasıl * — dayandığını ve davranabildiğini düşünmekle çatlıyacak kadar ge- rilmektedir; fakat ne de olsa hâ- Vâ akıl ve mantık, bu bahiste ken- di öz sınırları içindedir. ve Sov. yet kümelerine Alman ordularına karşı kat'i bir zafer talih; vezmiye müsait değildir. Bizee, binbir hesap, bilgi ve müs hakemenin hulâsası olarak, Soy- yet kümelerinin Alman orduları karşısında, mahut kıvam ve müe vazeneyi bozacak tarzda kat'i biz netice elde etmesine aslâ imkâm yoktur; ve bu harbin zafer tafe Tası, artık her kutuptan hiçbir tehe like kalmadıktan sonra sndece dee mokrasyalar — Urpanile biçileceke tir, O da pek yakın... 1943 ilkbas —— har ve yaz mevsimi kadar