12 Nisan 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1
PAZA 12 | maş M z017 ( İDARE E$tee NİSAN 1942 Sahip ve Başmuharriri: ETEM İZZET mlm Devlet Müdahale Etmeseydi ? ACABA DAHA MI UCUZ- LUK OLURDU?. SON TELGRAF EN SÖON TELGRAFLARI VE HABERLERİ VEREN AKŞAM GAZETESİ İngiliz - İtalyan Esirleri İzmirde Neler Anlattılar! YENİ MUBADELE MUHTEMEL Mi? Devlet müdahale etmeseydi belki bugün yiyecek de mek bulamaz, en basit hayat yüzde beş yüz fiat farki Devlet tedbirleri hılk esnaf ve tüccar elbirliğ şılanmış ve şahsi menfaat yerine ve gıda maddelerini kalırdık ile kar- yüksek memleket le almak zorunda menfaatleri mülühazası bu elbirliği ruhuna hâkim kı- hnmış olsaydı belki de hayat bugünkü kadar pahale- Janmamış olurdu. Hayıttın Türkiyede umulmuya- cak bir nisbet ölçüsü içinde bir- denbire pabalılandığı bir hakikat- tir. Budu ne gizlemiye, ne de ko- muşmamıya inıkân yoktur, Ancak, demegojiye çok müsait olan bu mevzu bir taraflı nruhakeme edil- memeli, bilhassa gazete gihi bir ânmne hizmeti ihdaf eden va- sıta üzerinde en geniş ölçüde dik- kat ve titizliği lcap ettinmelidir. Bir makale silsilesinde bu mev- zuun İncelenmesinde şu rubu ve ga fikri hâkim buluyorur: «Devlet fiatlara ve buza madde- herin satışına müdahale etmesey- di, belki de hayat bu nisbette halılanmazdı.r a. â ve yüksek bir bir nruhassalası madır?, Yoksa sa- | dece halkı ilgilendirmeyi istihdaf eden bir tutumun eseri midir?. Bunu tayin etmek hize düymez. oldı hinde söy Temenler samimi ve ha kir duygusunun nâşirli den faşmış, olmasınla: Demagoji demagojiye e darayorur. Pabalılık ted- | edır. Demek ve bu mevsuu süsleyip püslemek umumi olmaktan ziya- de hususi menfastlere pek güzel | âletlik ve ıulıılvlrkı n mumlarip holk bissiyatım istişmar edebilen bir hususiyet ifadesi ve eseri de e- labilir. Biz bu göktayı ineeliyecek değiliz. Daha ziyade: lara ve bazı madı müdahale etmeli miydi?. sorusu üzerinde İstiyoruz. Dünya hir cehenne dir. Yollar kapanmızdır. İktısadi ve mali mavazene altüst olmuş. tur. Her millet bötün milk müdalaasına tahsis etmiş, ayakta dürmak kabiliyetini kay- beden devletler de çökmüş ve yı- kılmıştır. Tükiye de bu bulranın içinde ve karşısındadır. Yeryü- zünde ticaret edebileceğimiz dev- Tet sayısı pek azaldığı kadar he- men hemen müvasala yollarınuz da tıkanmmştır. Bulgaristan yolu Te pok az şey alabiliyoruz. Ege rin satışıma durmak Tmkânmı ve Mersin, İskendertnn yolları da | tehlikesiz değildir. Basra yolu a- çık olmakla berabi Tarı tamamile bizim hosabımıza çalışacak halde değillerdir. Bina- | enaleyb, ötedenberi muhtelif de Bin ve kara yolları ile cenebi memleketlerden ve denizaşırı kıt- alardan götirtmekte brlundu. muz her türlü maddenin ifhali zorlaşmış, hattâ, bazıları tmkün- suz hale girmiştir. Bu, hir. Türkiye herşeyin başında azix | ve mukaddes tuttuğu tam istiklü- lini korumak için milli müdafaa kuvvetlerini ayakla tubmaktadır ve ker türki zor ve tecavüzü si- Kahla — karşılamak - kararındadır. Bu vaziyet memleketteki - istih- gal küvvetlerini kısmen azaltımış- br. Bu, Türkiye iğneden ipliğe kadar herşeyini kendi memleketi içinde tedarik eden bir durumda değil- dir. Mahtaç olduğumuz endüstri. yel maddelerin çoğunu, sınai maddel dük ihti gelir gelmez birgok mamul gayrimamul eşya düşmüş evlet fiat- | iydi, etmemeli | nakil vasrta- | ETEM İZZET BENİCE | ve maddeyi hariçten tedarik eder, bir durumdadır. Memleket içinde muhtelif mali sebepler, siyasi ve iktsadi ümüllerle ikinci dünya harbi başlarken birinci Büyük Harpte olduğu kadar stok mal ve çeşit bulundurulamamıştır. Bulu- manları da hususi sebipleri tara- fından şimdiye kadar sarfedilmiş, kalanları da gizlenmiştir. Bu, üç.. Türkiye kendi Hrtiyacına yeter ölçüde ve harice muhtaç olmak- sızm ancak yiyecek madlelerini istihsal eder. Müdafaa tedbirleri, istihsal elemanlarının bu tedbi lerle küşmen eksilmesi, tabiatın geçen yılki zulmü ve kösseti yi- yecek maddelerinin başta buğday, her nevi hububat, sebze, meyva, yağ vesaire olmak üzere az mik- tarda çıkmasma âmil olmuştur. Devamlı kuraklık, Teyezanlar, don bu neticeyi çıkarmışlır. Bu, dört, Bu yıl kaş yarım asındır. Türki- yede misli görülmemiş derecede zla olmuş, iç yolla anmi: hayvan, huhubat vesaice yiyecek ve asmacak maddelerin nakli müşkülâta uğramıştır. Bu, beş. Milli müdafaa tertip ve tedbir. lerimiz başta gelmek Üzere dev- let ihtiyacını gidermek için ber türlü karşılığı mahfırz ohmak üze- re piyasaya yeni emisyonlar çık- maştır, Mühtelif şekillerde fas zemgin olanlar ters telâkki, şuur- suz gidiş yüzünden hem kendile- rine, hem memleket halkına fe- nalık etmiş ve en başta altın spe- külümyonuna ve bimnetice her tür- sebehiyet vermişlerdir. ü Sahitede) ÇÖRÇİL’İN KrpSe Mcsaıı t “Hindlilerle anlaşma da- ima müm- kündür, Ş sAnlaşmaya var- mak için imsani olan her şoyi yaptımız,, Yeni Delhi içinde- | göndermiştir. — Ar ı*.m.)nıı mak için ni k çery distan ı,_ı.L dön sahip olacaktı, Hind. istemediler, tüsü ller idir v Krips bugün Lon- draya dönüyor Yoni Dolhi 12 (AA.) — Sir Krips bugün Hindistan. dan Landraya müteveccihen hareket edocektir. para kazananlar ve birdenbire | ü gayrimenkul fiat yükselişine Dun şehrımıze gelen Kızıllıaç Delegesınm beyanatı - Bir yıldır sıgaraya çekilen has- | ret - Hazin sahneler - 2ayağını birden kagbeden 22 yaşında bir muharibin sözleri Ateş sahasının fecaati karşısında deliren bir zavallı... aürükükik. Yaralı bir İtalyan esiri: — “İngilizler Libyada gayet iyi harp ettiler. Hele Yenizelandalılar dört canlı imişler gibi dövüçerok yırılındıklırı hıldo ayrılmadılar!,, diyor Bir hastavakıcı gemide yaralı bir İngilizin siçarasını yakıyor li İngiliz ve İ İzmindek! müba kırdla düm şehrimize gelen İzmir telerinde enteresan tafsil verilmektedir. Yeni Amr refiki, zin bir muharriri mübadeleyi şöyle anlatınaktadır Evvelki akşam İngiliz gemisi n gemisini takiben İzmire iki geminin | Tardır. nensup- | ları ” memurlarımıza saat kı açıkdarm karartılacağın - sormuş- | Böyle bir şey olmıyacağı verilince bher iki gemi | mensüpları ç gecenin geç saatlerine kad Ti seyretmişlerdi gemislzler | ımwre olm velki gece ka (Dex Bu ı ahlâksız şe şerir; kuçuk bir kızın babasını biçakla cıgerım parçalıyarak öldürdü | Mmanav Mustafanın | gitm dükkümna l 25 kuruşa kar- | nesiz ekmek |satan 3 fırıncı | Suç ustunde yakala- |narak 600 ekmek müsadere edildi Foanihte olmak istemiştir. Ka: “meği vermiş ve işaret krken lık bürosu men emniyet müdürlüğü Furinda mevcut 600 ekmek mü. sadere ediler sika ka e satılm lan altmış | vereceği k "bankasına mnma Kat mahkemeye Hamburg, Rur'a gece tonlarca bomba atıldı! Lendra, 12 (A.A.) — İngiliz ha- ya kuvvetleri gecc Cologuc, Ren ve Rubr ile Hambug'a taaerum et- mişler ve tanlarca bonba atmış- lardır, Davamız torik bahğı değil; o bir rema - diye ele alıyo- . Başımı ahmiş havularda her maddenin müşterek illetini belirtici bir remz... beş kiloluk bir baba torik, tane hesabile bir zamanlar 30 - 40 kuruşa satılırken, bugün ki- lo hösahile 80 kuruşa... Sebep, yâ (ehbi insaf)? Torikler bize kazıp sularımıza mı terketti? Torik avcılığı, — turükeşlik san'atı gibi maziye ait girift ve meçbul bir marifet halini mi aldı? Memlekette balıkçı mi kal- madı? "Borik avcılığma ait malzeme- nin, kurşun, manlar, ağ, filân, falan, kotluğına karan mu girdi? Hayır, yü (ehbi İnsal)! Bunların hepsi yerinde... Te- rikler sularımızda fisk atmak- ta; terik avcılığı, potin beya- cılığı gihi basit bir bilgi ve tec- Torik balığı bir remzdir rübe ihtısası - halini muhafaza etmekte; memlekette — balıkıçı- lar züriyetlerini çok şükür her an çoğallmakta; bu işin ület ve malkzeme cepbesi de, sikıntı- dan on gz mütteessir bulunmak- ta.. Demek ki hemen her arasında müşlerek illetin si diye ele aldığımız toriğin yülkselişine sebep olacak hiçbir ihtimal mevcut değil, Bu, en küçük bir fakat teri. kin niçin yükseldiği en büyük meçlu)... Daha döğrüsü, akıl- lara sığmamak bakımından en büyük moçhul duran hâ- dise, yine en kilçük malüm... Sudan çıktığı safladan hal- kın önüne serildiği — safhaya kadar bu işin bütün mutavas- Bıtları, yü (ehli insaf), kanun üde alüm; vaz'eder gibi kendi kendilerine | bu fiatları vaz'etmişler; yükse- len torik balığının mesini femin etm Herşey — hizaya Çehl-i insaf), et bir adım ilerle- yince her madde onun yanında hiraya giriyor.. Kazara torik | her marş marş!!! Yalnız bir şey hizaya giremi- yor, Meselâ benim bu yazım, üç sene evvel ve bugün faraza W0 kuruşsa, torik diye 100 kuruşa çıka; ni aylıklar hizaya giremiyor. Biy Çehl-i insaf)ım en merha- metli ve en dirayetlisi sevgili hükümet! Eğer fintların hiza çizgisini sen tayin etmezsen, bir müd- det sonra — flatlar görülecek manzara, hizaya girme baha- mesi altında bir dörtnal olacak- tır. eksene çıktı | ayer, Yâs | Gti TC Yarın sabah bak- kallara erzak tevzii başlıyor a Dü ay Kati de moşredilecekti | H Lübnanda sokak toplantıları ve jiçtimaları yasak! Iğnıımı ve g!.ıll içüma- ları meneden bir | eml "namo ııeşreulm ON bir emirname meçrettiğini bildirmektedir. — Bu na hareket eden. Amerıkan kıta- ları nasıl iteslim oldu ?| | Adadan kaçan hasta- bakıcı kızlar denizde köpek balıklarile boğuştular! iiyo 12 (AA)— Filipinlerdel lerinin nasıl tesli kında şu tafsilâtı Ameriken kuvwet. oldukları hak neşretmektedir. beyaz bayrak | | Dömei aşansı | | | Birmanya'da Yeni (AA.) — Bit. sbeler devam Dek giriyor, yâ | B R E STT E örfi idare ilân ediliyor ! Vişi, 12 (ALA.) — İşgal altında- i Fransanın Brest şehrinde idarci fiye ilânını bektemek kizam gel- | diği ve bu bususla evvelden teb- at yapılmıyacağı Alman işgal kuvvetleri kumandanlığınca hal- ka bildirilmiştir. Vişi makamları bu tedbire sebep olarak Bresite fır- sat buldukça harekete geçebile- cek kimselerin bulunmasını gü termektedirler. HERKES MAHALLESİNDEKİ BAK- KALDAN ALIŞ VERİŞ YAPACAK Her 250 ev başına bir “Erzak Tevzi Birliği,, kuruluyor Aile Reislerine dağıtılmak üzere dört milyon iaşe kartı bastırılıyor veya Suriye ve Mısır- | daki 'Müttefik KIT'ALAR Avusiralya ve Yeni Zelandahlar gır! çeklhyermnşl A.)— Ber Şimdi Hindis- |tanın vaziyeti ne olacak ? pekeE ĞA l | Hind İcra Komitesi | 29-30 Nisanda yeni bir umum?t toplantıya çağırıldı Taya dönmekte ol Crippsia Yeni De HİND LiDı—:m 'Azad ne diyor? Yeni Delhi, 12 ÇALA.) — Hind kongresi Hderlerinden gre nolasında İngilizlerin Wi tanı kendileri İdare etmek istı | diğini ve bunun memezliğe sebep ki: Tİyet ve kendi kendilerin etmek istiyor- lar, Hindista: tereden temin edi Nazırlığınm bir Hindliyo «. Müdafar tevdi edilmesi hâzımıdır. Taymis'in bir İngilizler Minlilerle anlaşmak yolundaki hüşmüniyetlerini ve are zularını isbat etmişlerdir. Krips tokli geri alınmıştır. Fakat, İngi! Hindllerle anlaşmak fikrini muhalasa ediyorlar; Hin e liler istedikleri saatte anlaşma netleelendirilei Dir.
