MAYIS 1941 Hekip ve Başmulârriri: ETEM İZZET BENİCE San Telgraf SON TELGRAF EN SON TELURAFLARI VE HABERLERİ VEREN AKŞAM GAZETESİ RAK'TAKİ Tatsız vaziyet Bu müşkül ânlarda Irak- ta İngiliz kuvvetleri ile yerli ordu arasında bir harbin başlamış olması bakikaten tatsız olduğu kadar bazı aksülümelle- ti de mucip olabilecek düşüncesiz bir vâkıadır. Bu hâdisenin süratle bertaraf olmasını gerek lrak'ın, gerek - İngiliz emniyetinin muhafaza- m bakımından temenni ederiz.. Ş: ETEM İZZET BEİNCE İtakta maattoossüf tatsız ve Takın Şarkın emniyet ve süküne- :ıııu etmek tehdidini muhafa- eden bir barp vaziyeti başla- Asttır. Bu variyete Raşid Geylâni hü- Mimetinin henüz hakiki mahiyeti Arazah etmiyen tavır ve hare- heti âmil olmuştur. Bu tavır ve t Irak Başvekilinin Berli- Kittiği ve askeri yardım tale- e balunduğu hakkındaki ha- herin tecyyüt etmesi takdirinde İAi manalı olacak ve Irak hükü- Metinin mihverle teşriki mesai inde bulunduğunun en açık Gdesi sayılacaktır. Henüz Iraka çıkarılmış bulunan hağiliz kuvvetleri pek cüz'i mik- ladır ve Irakın elinde ise 60,00v lik bir kuvvet vardır. İngilix İüvvetlerinin takviyesine, motö- kuvvetlerin ve hava filolarının Kuka 'tevkedilmesine kadar Irak | “dusunun halihazırdaki İngiliz | etlerini ciddi zayiata uğrat- ti ve müşkül vaziyetle bırak- | ihtimali vardır. Ancak, bu | Mevaflakiyetin uzun müddet bir Âukimiyet halinde muhafaza edil- | Mi kabil olamaz, İrak; İngiltere için çek hayati N gekeri, — coğrafi, — iktısadi miyeti halz bir bölgedir. müteveccih Alman - İtal- aa tazyikinin en hâd bir şekil al- y bulunduğu ve yine Almanla- A Oniki adalar yolu ile Kıbrıs - Kuyfa - Portsait - İskenderiye - hava tazyikine maruz bu- ik istedikleri bir anda; Niliııuxı Iraktaki vaziyeti asla tutmıyacaklarına — şüphe | Paktur. Herhalde Şarki Afrikadan kilecek bir kasım cüzütamlarla IRAKTA EN SON VAZİYET Irak Başvekili Almanyanın askeri yar- dımda bulun- masını istedi Dünkü muharebede 26 İngiliz tayyare- si tahrip edilmiş Başvekil tay- yare ile Berli- nemi gitti ? Londra 3 (AA.)— ediyor: R’lı_nıre göre, Irak Başvkili Ra- gid Elgeylâni Almanyanın askeri yardımını istemiştir. B. B. C. radyosuna göre, Raşld Ofi tebli; İ Elgeylâni tayyare ile Berline git- | miştir. IRAK BAŞVEKLİ RADYODA Bağdat 3 (A.A.)— Ofi tebliğ e- diyor; Başid Elgeylâninin bugün 9,30 da radyoda Irak milletine hi- | *taben söz söyliyeceği bildirilmek- tedir, İLK IRAK Resmi tebliği Bağdat 3 (A.A.)— Ofi tebliğ e- diyor: Resmi bir tebliğin bildi! göre, dün akşam Habbaniye mm- takasında 5 İngiliz tayyaresi tah- | «ip edilmiştir. Dün ceman 26 İngiliz tayyaresi tahrip olunmyıştur. Suriye - Maverayi Ürdün - Irak hududunda bir Jrak budut ka kolunu zaptetmek istiyen İngiliz motörlü kuvvetlerinin bir teşeb- büsü tardedilmiş ve zaylat verdi- rilmiştir. Düşman harp meyda- mında mühimmat bırakmıştır. İngiliz Radyosu- nun hitabesi Londra 3 (A.A.)— Ofi tebliğ e- Bindistandaki İagiliz kıtaatı Ira- ha getirilecek ve Iraktaki hasma- M vaziyetin tasfiyesine elden ge- ka Kayret gösterilecektir. Irakın | haziliz hâkimiyetinden çıkması | " bu bölgede İngiltereye hasım | üm bir kuvvetin muvaffak ve | Kuzafler olması Arap şibihcezire- Tsin amumiyetini; Suriye, Filis- &, Maverayi Ürdün, Hicaz, Ye- Asir, Kanal emniyetini (Devamı 5 incl sayfada) | Kti ci riöenre ei W y crer ee T SON TELGRAFP'ta ÇOK YAKINDA * ONUN HAYATINI “ Anlatıyorum 1 Yazan; Halük Cemal Bu — fevkalâde — içli eser, bugüne — kadar Benç kız halbinin he- Yecanlarını anlatan o- kuduğunaz bütün eser- lerden daha çok - sizi taracak, — düşündüre- cektir.. BEKLEYİNİZ | etti, meşru Naibin h: | etti. Mihverin emirle: diyor: B. B. C. radyosu arapça meş- riyatında Irak milletine dün ak- şam aşağıdaki hitabede bulunmuş- tur: «lrak milleti, Şahsi faydaları için İngiltere ile kavga arıyan ve Irakın menfaat- lerine ihanet eden Raşid Al birkaç askeri şefi tanımayını Raşid Ali kanunu esasiyi ihlâl anı tehi üzerine har-| bi Iraka genişletmeğe hazırdır ve memlekete müthiş ıztıraplar ge- tirecektir. Eğer sulh içinde yaşamak isti- yorsanız, sahtekârı kovunuz!.. İngiliz kadın ve çocukları Şam 3 (ALA.)— Tebi gelen İngiliz Filistine gitmek Üzere Suriyeden geçmektedirler. VA: (GTONDAKI INGILİZ Vaşington 3 (A.A.)— Ingiliz se- firi Lord Halifaks Hariye Müs- teşarı Sumner Velsi ziyaret ede- | rzek, umümi beynelmilel vaziyeti, bilhassa Irak meselesini görüş- müştlür. Muallimlerin seya- hati serbest bırakıldı Muallimlerin bulundukları şeh. vi terkedememeleri hakkındaki e. mir kaldırılmışt kası olmiy den Hibarı yam 15 inden yerlere gidebilece! ı c . Ço Bakubah N v S z ' BAĞDAT “Nöz A Ç Dirlei Habbaniye Z ç 9 Habbaniyenin mevki âhlxı-şıuuıı f * gebat Ö ı'&'âh ver Möndaliy , S Haremabat , M e N Yunanistanda Yeni Zelanda- nın zayiatı Yunanistandaki bü- tün hasta bakıcı ka- dınlar da döndüler | NEKADAR KUVVET ÇIKARILMIŞTI? 'n 8 (ALA.) — Avustralya at Nazırı demiş da bur ViLÂYETİN BU SABAHKİ TFBLiĞİ Azyolcu den sevkiyatın günleri Hususi vapur uğramıyan iskele- lere nakliyat 7 mayısta başlıyor Tırhan, Aksu bu sabah geldiler - Mu- danyaya ve trenle muhtelif yerlere ya- pılacak sevkiyatın günlerini yazıyoruz Şehrimizi terkötmek — istiyenlerin 4 Hincü kafileri bugün saat 18 de lima- nımızdan Aksu vapuru ile Zonguldağa Bideceklerdir. İlk kafileyi götüren Aksu bu sabah Zonguldaktan dönmüştür. GÜLÜNÇ BİR ŞAYİA Anadaluya — gideceklerin İstanbula 'TİNE Üç yıl müddetle —müsa- ade edilmiyeceği hakkında asılsız ve tülünç bir şayla yayıldığı görülmüş- tür. Bu tamamen yalandır. Gidöcek- ler ve gidenler istedikleri ânda şehri- mize dönmekle tamamile serbesttir. ler. 'TRENLE SEVKIYAT GÜNLERİ trenle — yapılacak n korarlaşarıldı- n kadar İkmal edilecek | Şehrimizde ye- | Galatada iki sa- | ni dikiş atölye- | leri açılacak Yardım Sevenler Cemiyetinin yeni teşekkül eden şehrimiz şu. besine 'ait resmi mühürle mak » buzlar dün Ankaradan şehrimize gönderilmiştir. Cemiyetin şehrimiz gubesi idare heyeti âzaları salı günü bir toplantı yapacaklar ve İstanbullu bayanların cephe ge- risi hizmi rini tesbit edecek « | lerdir. Yakında şehrimizde â | atâjyeleri ve yardımcı hasta bakıcı | (Devamı 5 incl Sahilede) l Tobruktaki mu- harebe şiddetle devam ediyor | Şimdi ilk müdafaa hattının içinde çar- pışılmaktadır Kahire 3 (A.A.)— Öğrenildiğine göre, Tobrukta muharebeler şim- di şehri lk müdafaa hattının i- çinde devam etmektedir. İSKENDERİYEYE HAVA HÜCUMU Kahire 3 (A.A.)— Düşman tay- yareleri bu gece İskenderiye ü rinde uçmuşlardır. Alârm 21,20 den 2220 a kadar devam etmistir. Hasar ve telefat yoktur. top- çu ateşi son derece şiddetli olmuş- tur. gittiğin- değişti fan bu sevkiyatın tam listesini yazı- yoruz: 11 Mayıs Haydarpoşadan 12 — 16 Adapazarına, 17 Vezirhana, ve 17 Eskişehide, 18 EKakişı Kütahyaya, 1 SAfyona, 19 Eğrli Bur İzmite, dirhan, Konyaya, 22 Kör 23 Adanı A, 29 Kirik- 10 Beydeğirmeni- zincan — İlica arasına (Devamı 5 inel sayfada) bıkalı arasında kanlı bir kavga Dün akşam saat 18,30 da Gala. tada iki azılı sabıkalı arasında kan- h bir vak'a olmuştur. Sabıkalılar: dan költeci Fazıl — Günaydın (le araları açık bulunan yine sabıka - hlardan Süruri kavgaya tutuşmuş. lar ve Fazıl üzerinde taşıdığı bıça- ğını çeke muhtelif yerlerinden t rette yaralamıştır. Süruri Beyoğlu has he kaldirilmiş Fazıl ya » kalanmıştır. Dünya vazi- yeti karşısın- da Sovyetler Birliği uPravda,, yaze- tesi Sovyet siya- setini izah ediyor Moskova 3 (ALA.) — Tass ajan- | 81 bildiriyor 1 mayıs Bayramına tahsis et - tiği başmakalesinde Pravda ga. zetesi diyor ki: Bütün memleketler işçilerinin kardeşlik ve tesanüt bayramı olan ! 1 mayıs, Sövyet toprakları şa"; bir ilkbahar gününü süsliyen | milyonlarca bayrak, şeffaf san - ve işçi alâmetleri arasın- tes'it etmiştir. Kapitalist âlem ikinci emperyalist harbin ateşin. boğulmuş bir vaziyettedir. Bu arp yeni toprakları, yeni dev - letleri ve yeni milletleri mahreki içine alarak genişlemektedir. (Devanu $ inet Sahifede) —| Ka Tramvay, Tü- nel idaresinin yeni ve garip bir emri! Vatman ve biletciler yaka, kravat takmak- tan menedildiler! | Bukararı vermekte ki âmil acabanedir? Y ve Tünel İdareleri U- | üğünün vatman ve biletçiler hakkında verdiği yeni bir emir hayretle karsılanmıştır. Bu emre göre hiçbir biletçi, yat- (Devamı 3 üncü Sahifede) On bin Uralık mücevher çalan bir hırsız Bundan 15 gün evvel Akbıyıkta Zeki isminde birinin evine gece pencere camını kırarak girip 10 bin liralık mücevher çalan Rifat isimli bir hırsız evvelki gece Fa. tihde yeni bir hırsılzık yapmak isterken yakalanmış ve cürmünü itiraf etmiştir. Balkanlarda Vaziyetebakış Bulgarlar Bundan evverki muharebelerde Yebruğa yapılan bir hücum İngilizler Tobruk'un kara müda- ı faasını kuvvetli hava teşekkül- lerile desteklerlerse, Tabruk Lib- ya'nın bir “Verdun,,ü olabilir Yazan: EMEKLİ KURMAY SUBAY 1) HABEŞİSTANDA: Desiyenin işgalinden sonra İn- giliz kıt'alar alden ve cenap- tan Amhalagiyi örten İtalyan mevzilerine doğru ilerlemeğe baş- lamışlardır. Bu ileri hareket esna- smmda Bahrbar ve Debbu şehirleri işgal edilmiştir. İtalyan başkuman- danı Kont d'Aosta tayyare İle kaç- miş bulunduğundan, Habeşistan- da sürekli İtalyan makavemeti ta- kırılmış demektir, İtal- | yanların daba küçük gruplara aye * rılarak bir müddet çete muhare- besi yapma muhtemeldir. Cimma mıntakasında İngilizle- rin ileri hareketi devam etmekte- dir. 2) LİBYADA: Alman - İtalyan muhasara kuve vetlerinin 30 nisan akşamı başlı- yan Tobruk taarruzu hâlâ devam etmektedir. Taarruzun sıklet mer- (Devamı 5 inct Sahifede) Suraski kumaş mağazası sahip- giliz damgası vurup 0/9 120 kâr etmişler! Sultanhamamında Suraski ku- maş fabrikasının kanuni vekil ve mümessilleri Românya tebaasın- dan Robin oğlu Soye Moskoviç ile 'Türk tebaasından Penhas Retyan ihtikâr suçile dün. akşam Sul - | tanahmet Birinci Sulh Ceza mah. | kemesine verilmişlerdir. Bu ticarethanenin ayni mağaza | içinde iki ayrı firma imiş gibi mu- | vazan yolile satış yaparak kumaş fiatlarını haddinden fazla arttır- dığı, Alman malı kumaşlara İn. iz malı diye damga ve etiket (Devamı S imet Sahifede) Arzüsuna râm 'olmıyankadının leri dün akşam | 'tevkif edildiler | Alman mallarına İn- kocasını, anası-- nı öldüren katil! Ayrıca üç kişiyi de yaralıyan azılı bir şerir idami edildi imet Bekteş — eçen sabah saat Hasan oğlu oğlu isminde bir şer! 8 de Kayseri » idam edilmiştir. Bu azılı katil Ka; köyünde Arif isminde birinin Haye — riye ismindeki karısına mâlik ol- mak emelile tecavüz etmiş fakst Hayriyenin annesile Arifin imdada rine hem Arifi ve in annesini öldür. müştür. Azılı katil bu esncda kene disine ram olmıyan Hayriyeyi da (Devamı 8 inet Sahifede) şimdiden bü- yük Bulga - ristanın ida- resini düşü- nüyorlar Sırbistanı Komiserler den mürekkep bir hey'et idare Almanlar Sırp Pat- riğini tevkif ettiler skerlerinin — tahli- artık tamamile nihayet bul- (Devamı 5 inci saytada) KISACA MERTLİK İMTİHANI Londrada çıkan - Manchester Guardian relikimiz, Türkiyehin vaziyetine temas eden bir yazı- sında, bir takım mütalenlar ile- ri sürdükten sonra, şöyle de bir tümle kullanıyor: — Türkiyenin bir imtihana' gekileceği ân uzak değildir.. "Böyle bir vaziyet ve takdirde Bizi imtihban edecek mümey- yiz heyetinin mihverciler ol duğunu söylemeğe lüzum yok. Londralı meslekdaşa nazaran, vaziyet böyl , bir evvelki cümlede kullandığımız. «mümeyyiz he- yeti» Ibaresinde yanlışlık var- dır. Çünkü, mihyeri sadece Al- mahyadan ibarel telâkki eden- . Üst tarafı garnitür... Gelelim, Londralı refikimizin, hakkımızda kullandığı cümle- Yene Türkiye, kendisini —asla imtihan nde addei mektedir. Böyle bir imtihar çekiliş nnn yakın veya uzak oluşu ise, havsalamıza Kiç sığe — mıyan şeylerdir. S Türk milleti, bütün tarih bos yunca, imtihanını açık alınla, — temiz vicdanla, sağlam bir kalb- manlık - babında, dostanlar y yeryüzünde, bi almış başka bir milletin bulu- * nabileceği menkibeler, mak, Taslında mütemadiye Mizin ömrü, istiklâl ve şerefi ne kadar lâyık olduğumuzu, hes defasında, hir evvelkinden dar ba parlak delillerile ortaya koya makla geçmiştir. Biz, yiğitlik,, şan meydanlarında çömez kürsüsü olan bir cemaatiz. tarih, bizi denemek İsterse, mertlik imtik hanının, en şanlısmı bir defi daha vermiş - olac İusust bit baz duyarız,