ni iddia — Nihayet, biz, gazetecileri BUHRANI YOK Çü 2—SON TELGRA! HADİSELER— DNİN DN SON TEL'GRF kasketi ol- miyan talebeye paso bileti ve- çin bir külâh kapmak lâzım geliyor! LÜKS MAĞAZALAR Barlardan, otellerden, lo- kantalardan sonra, mağaza- | larda sınıflara ayrılacak, bu sınıfın kâr nisbeti buna göre tesbit edilecekmiş! Şimdi, mışl. Çünkü, lüks mağazalar için, Fiyat Mürakabe Komis- | yonu yüzde yüz kârı makul ve muvafık buluyor. düşünen belediye oldu. Eğer, İişimiz, yeni matbuat kanunu- nun yıllardır hikâyesini duy- duğumuz nizamnamesine kal- saydı, yanmıştık. Au.ı.. belediyeden Fazı ol- sun! Darülacezenin yanına bir yeni pavyon ilâve ettirilecek, buraya, ihtiyarlıyan, çalışa- | maz hale gelen gazeteciler, mütefekkirler, san'atkârlar ka- imüzdi sayesinde yiyip içecek, sırtüs- tü yatacağız ve sürünmiyece- oğiz. HAVAGAZI DALAVERESİ Bizim evde, havagazına na- zar mı deydi, ne oldu.. Tam gündüz ortası, yemek pişirile- cek saatlerde, zayıflıyor, ni- hayet sönüyor. Tencere kay- niyor, sanıyorsunuz, bir de bakıyorsunuz ki, ocak çoktan sönmüş.. Sonra, bir müddet geçiyor, gaz geliyor. Evin içi- ni gaz sarıyor. Allah muhafaza etsin, bir gün, bu yüzden vefat edersek, ey havagazı şirketleri, ahret- te iki elim yakanızda olsun! MEVZU Dosum Naci Sadullah, Tak- | etmez. Hem, bu işe, «Fiyat Müra- | kabe Komisyonu» el koymuş F- 16 2 Tuhafıye eşyası Perakendeciler toptan- cıların ihtikâr yaptığı- nı Ticaret Müdürlüğü- ne bildirdiler Trikotaj — mamulât ile çorap, mendil, kravat, kazak, yaka, göm- lek ve saire — gibi milli giyecek Oşyasının bazı tuhafiye maddele- rinin fiatları son iki hafta içinde bir miktar daha yükselmiştir. Ba-, zı perakende satıcılar bu teref - füü toptancıların yaptıklarını sil direrek ticaret müdürlüğüne şikâ-| yette bulunmuşlardır. Ezcümle bir tuhafiyeçi demiştir ki: «— Daha bir hafta evvel 380 ku- Tuşa aldığım bir trikotaj eşyasına ayni toptancı tüccar bugün 480 kuruş istedi. 15 gün evvel ise ayni malı 350 ye almıştım. Halbuki bü- tün yerli mallar 6 aydanberi ma- mul bir halde o tüccarın deposun- da durmaktadır. Binaenaleyh bu Hiatı yükseltmeğe sebep yoktur. Bu ihtikârdır. Biz — pahalılıktan müştekiyiz. Halbuki halk da fiat- ları bizim arttırdığımızı zannedi- yora Perakendecilerin bu şikâyetleri ehemmiyetle tetkik dilmktdir, Yeni İki Umum Müdürlük Kuruluyor Ankaradan bildirildiğine göre, inşe teşkilâtı Ticaret Vekâletine bağlı iki umum müdürlük olacak- tır. Umum müdürlüklerden biri falkın ihtiyacını tesbit ve diğeri de bunları temin vazifesile mü - kellef olacaktır. KÜÇÜK HABERLER MUTEFERRIK; * — girİmtanbul Bazom mezunları ba gün öğleden sonra Eminönü Haj- kevinde toplanacaklardır. * Denizbank — erkânınin mu- hakemelerine, temyizin nakız ka- rarına uyularak pazârlesi günü ye- niden başlanacaktır. x Dün Tarabyada Tokatliyan o- teli önünde Ahmet Tanay isminde birinin kullandığı motosiklet de- nize yuvarlanmış, Ahmedin kızı 6 yaşında Ayten boğulmustur, Ab- met Tanay ile Mehmel Tanay kuz tarılmışlardır. * İstanbul adliyesinde çalışan tabibladli Salih Haşim rahatsız - lanarak vazifesinden ayrılmış, ye- rine Ubbindli müşahedehanesinde çalışan Nuri Beller tayin edilmiş- tir. VİLÂYET ve BELEDİYE: * Belediye esnaf hastanesinin genişletilmesi için dün 500 lira yar- dımda bulunmuştur. * Belediye et fiatlarını bugün- den itibaren her tarafta daimi o- larak kontrole başlıyacaktr. TİCARET ve SANAYİ: * Ticaret Vekâleti pazarlıksız satış kanunun muntazaman tatbi- kini temin için dün alâkadarlara AHMET RAUF sıkı kontroller yapılmasını bildir- miştir. Son Telgrafın Edebi Tefrikası: 2 BILLÜR KÖŞK BÜYÜK AŞK ROMANI SELAMİ BIRİNCİ KISIM j İZzET Sahibi tansmışlır ki, adı Serzadedir. Bu zalın iki de çocuğu vardır, biri erkek diğeri kız. Pertev dayının e mensucat fabrikasında uslabaşı o- lan ağabeyisi öldüklen sonra Ve- gilköyden laşınmışlar, Perlevi de deyli mektebe vermişlerdir. Garip değil mi? Pertev o gün bugündür bir daha o bahçenin ve © fabrikanın semtine uğrhmamış- t — Serzade!.. Eğer bu Serzade Cemal Bey, beni bahçede erik ça- larken yakalayıp kulağımı çeken | kadının oğlu iS& tuhaf olur doğ - |.W NM İ Filezofu Bir kitap sergisine reklâm için.. Beyoğlu Halkevinde, dördüncü kitap sergisi açıldı. Bu işi, dört yıldır tekrar eden, bu Halkevinin reisi bulunan Ekrem Tur isminde bir zattır. Bu zatı uzün boylü — danımam. Onun için, kendisine reklâm yapa- | cağım zehabına düşmeyin. Geçen- | lerde bir defa, Valinin verdiği bir ziyafette görmüştürm. — Açılacak kitap sergisi için birşeyler yazına- mı rica etti. Kitabı severim, Beyoğlu Halk- evinin sergisi için, her sene mut- laka birşeyler yazarım. Böyle bir fikri ortaya atan bir zat içim, e- bette ki, biraz methiye lâzım. Kitap sergisi hakkında yazı yaz- mağz karar verişim, Ekrem Turun bana vaki ricasından daha evvele aittir. Daha, açıkçası, 6 zâtın ta - yassutu üzerine yazıyor, değilim. Fakat, ben bugün, Beyoğlu Halk. evinin kitap sergisinden değil, daha ziyade, birde, bu gibi hâdi- selerin ne kadar az reklâm ve pro- paganda edildiğinden bahsedece - gim. İstanbulda birçok gazete var, Hayır ve kültür müesseseleri, bu gazetelerden istifade etmesini, da- ha doğrusu, kendi gayeleri uğru- na bu bedava reklâm ve propagan- da vasıtalarını istismar elmesini bilmiyorlar. Bilirsiniz ki, gazeteler, Halkev- lerine, hayır cemiyetlerine, kül tür ocaklarına ve emsali gibi içti- mani müesseselere meccanen rek - lâm yaparlar, Fakat, büu reklâmı | yaptırmanın yolunu, usulünü bil- | mek İkzımdır. | Bence, İstanbulda mevcut bu nevi müesseseler, diğer vilâyet - lerimizden çok daha tesirli mat- bunt elemanlarına, bir talih eseri olarak hemşehrilik ettikleri hal- de, bu nimetten Tâyıkile istifade etmesini bilmiyorlar, veya, bu iş için kafalarını yarmuyorlar. RESAT FIYZI Aranılan İşçiler Büyük Millet meclisi matbaa - sına imtihanla musahhih ve mü- sahhih muavinleri aranmaktadı-. Taliplerin memurin kanunundaki evsafı haiz olmaları ve pazartesi akşamına kadar istida ile Büyük Millet Meelisi kâtibi umumiliğine müracant eylemeleri icabetmek - tedir. Ankarada bir şirket daktilo ar- | maktadır. Talipler Ankara posta kutusu 188 adresine müracaat e- melidirler. ğ AĞ Esnaf Hastanesi İçin Toplantı Esnaf hastanesi — yardım idare heyeti azaları toplanarak cemiyet lerin yeni yılda yapacakları yar - dım miktarını ve ihtiyaçlarını tes- bit etmişlerdir. Diğer taraflan etnaf ve müc:- seseler arasından — toplanmasına müsaade edilmiş olan 50 bin lira- mın temini için yapılan faaliyetin maalesef matlüp derecede yürü mediği görülmektedir. yyan dağarcığımı iki omuz silkişın- | de yerine getirdi: — Adam sen do dedi, ben 4a | düşünecek şey buldum... Kısmeti- | me bakayım ben ... Saat dörde kadar avlanan Pertev Dayı, dağarcığını doldurmrş dö - nerken, koruluğun kenarında soiuk almak için oturdu. — Dağarcığı 1* giftesini yanına koyup sırtın. bir ağaç gövdesine verdi. Uzakta Billür köşk göürünüyoc- du. Şosede bir motör homurtasu du- yuldu, Pertey Dayının — önüünden kıvrılarak Billür köşke sap' kün önünde durdu. — Tamam!.. Serzade Cemal Be-| yefendi teşrif ettiler!.. j Otomobilden evvelâ Baba Sât indi, geri döndü, elini uzalıpı bir | kadının inmesine yardım etti, so1- a seslendi: — Hayriye!.. Bekiri de çağır la gel... Çantaları içeri götürünüz!. Kadın kırk yaşlarında, tam ol- Günün meselesi: Ölenişçi ailelerine itir maaş bağlanacak İşçileri terfiheden kanun müs- taceliyetle müzakere ediliyor İşçi sigorlası kanunu projesi Bü- yük Millet Moclisi Sıhhat ve Mu- avenet Encümenince müstacelen tetkike başlanmıştır. Meeclisin ilk toplantılarına yetiş- | tirilecek olan bu kanun ile gebelik Anında kadın işçi derhal tedavi a- tına alınacak ve doktorların tekrar çalışmasına müsaade edeceği za- mana kadar yevmiyesini kesilme- den alacaklır. Herhangi bir su - rette kazaya uğrıyan işçi hakkın- da da ayni hükümler tatbik edile- cektir. Ölüm vukuunda, işçi erkekse karısına ve çocuklarına, kadınsa Umumi Saatler Niçin Birbirine| Uymuyormuş Son günlerde şehrimizin ekseri umumi vapur ve tren saatlerinin birbirine uymadığı gibi meydan- larda ve caddelerde bulunan u mumi saatlerin de ayarlarının bir- birlerini tutmadığı görülmekte - dir. Bu yüzden vapur ve tren ka- çırma hâdiseleri de sıkılaşmıştır. İş hayatının en mühim mesolesi olan saat ayarlarının düzeltilmesi alâkadarlardan istenmiştir. Buna göre hergün 12 de telefonla kul - den saat sorulup ayarlanacaktır. kocasına ve çocuklarına tazminat ve ayrıca ikramiye verilecektir. İşçisine kanunların emrettiği yardımları yapmıyan — patronlar kında kanunun en şiddetli hü- leri tatbik olunacaktır. İhtiyarlıyan veya sakatlanarak çalışamıyacak bir hale gelen işçi- ler ölünciye kadar yevmiyeleri nim betinde bir aylık alacaklardır. Ölen işçilerin küçük çocukları yarsa, bunlar yetişinciye kadar ailesine yevmiyesi nisbetinde bir yetim maaşı bağlanacaktır. Bu kanunun tatbikine bütün devlet teşkilâtı memur olacaktır. Hamamcılar Cemiyeti Bir Müsabaka Açıyor Şehrimiz hamamcılar esnafı ce- miyeti hamamcılığın memleketi - mizde ilk tesiş şekli ve tarihini 7> geçirdiği istihaleleri gösterir ge- kilde toplu «Türkiyede hamam #e| hamamcılıke isimli bir eser vü - cude getirmeğe, ve punun için de memleketimizin tanınmış tarih - etleri arasında bir müsabaka aç mıya ve bu hususta Maarif Ve- kâletinden de yardım istemeğe ka- Tar vermiştir. Idamdan Hiddet Bundan bir müddet evvel Çatal- cada Çukurbostan civarında Ma « nastırlepe mevkiinde Bayram is- minde birini tarlasından salatalız kopardığı için abanca İle aeş ede- k öldüren bahçivan suçlu Men- met oğlu Hüseyin Ercanın muha- kemesine dün 1 inci ağır cezada devam olunmuştur. Dünkü celsede müddelumumi muavinleriiden B. Feridun Baga na iddiasını şu suretle serdetmiş- tir: Hüseyin Ercan vak'a yerinden gecmekte iken Bayramın müsaad>. si olmaksızın bostanından bir za- latalık koparmış ve buna son de- rece kızan Bayram Hüseyin Caa a yanına' gelerek açılıp bir tokat at- mıştır, Bu hareketi makul görmi- yen muavin Bagan mütaleatın la bunun bir tahrik mahiyetinde te- ini anlatan bie ifade ile şöyle söylüyordu. «Çifllik ve köylerde bir tek sa- latalık koparmak mahalli örf v> âdetlere pek aykırı bir hal olma- masına rağmen ve bir ân için bu- gun güzellik çağındaydı. yaşını hiç| göstermiyardu. Uzun baylu, kty- rak endamlı, göğsü omuzlarile mü- tenasip, pembe - beyaz tenl lepizka saçlı, açık menekşe gözlüy- dü. Uzaktan bile insanı çeken bir cazibesi, kuvvelli bir alımı vardı. Kocası otuz beş yaşında olduğu halde karısından daha ihtiyar du- ruyordu, Kısa boylu, iyi ve zarif giyimli, mahcup tavırlı bir adam- dı. Güzel değil fakat sevimliydi. 'H bakışta asabi fakat fisabına as ediyordu. Sarı — Boyefendi dedi, köyünüz hay- H hazin!. Saffet Bey gülümsedi: içi yüze pek gülmerz; fakat hele bir köşke çıkıp etrafı seyrediniz, iş değişecektir. Bahçeyi geçliler, köşke girdiler, Cemialin karısı balkon kapısının önünde durdu: — Aman ne güzel? diye hay « kordı Ku'rtulan li Katil nun hilâfı dahi düşünülse bile Bay-i Taman yapacağı fiil; suçlunun bu hareketine mâni olmakla kalması lâzım gelirken onu birdenbire to- katlaması tahrik mahiyetinde gö- rülmesi icabeder. Bu cihetin ve ayrıca Hüseyin Ercanın ancak 15 yaşını ikmal etmiş ve 18 ini ikmal etmemiş olmasından dolayı da e- sasları 448 inci maddeye uygun görülen suçunun — cezası S1 inci madde hükmünce kesilmesini talep| ederim.. Müddeiumuminin — esas talebı idamdır. Fakat katil 15 yaşını ik- mal edip 18 ini doldurmamış ol - duğundan yaşının küçülküğü ve tahrik nazarı itibare alınarak idam - dan kurtulmaktadır. Dava karara kalmıstır. üeüi G, Ekmeğe Yeni Narh Konuyor Ekmek narlıt bugünlerde yeni- den tesbit olunacaktır. Ofis unun değirmenlere veriliş fiatını dün belediye iktısat müdürlüğüne bıl- dirmiş ve narh hakkında tetkik - ixre başlanılmıştır. oe ee ee Balkon kapısı — harikulâde bir Manzaranın çerçevesi gibi duru - yordu. denize doğru yapılan bağ- lar, tarlalar, ağaçlıklar, yollar hac- manlar, batmağa hazırlanan güne-| şin altında gökyüzü kuşağının yedi rengine bulanıyor, deniz uzakta, pembe, kızıl, turüncu, eflâtun, ye- şil, mavi, sarı menevişlerle ışildi- yör, bu aşıldıların orlasında altı rengin birlesmesinden n kalın bir çizgi güneşe ufkun yolunu çı- ziyor Etrafta çıt yoktu. Bir yanda, yo- lunu şaşırmış bir iırmağın çağıltırı duyuluyor, berideki bir su birikin- tisinde kazların avazlarile çırpı. yan kanat sesleri işitiliyordu. Bu aralık kuzular meledi, bir öküz bö gürdü ve gene havada ürperdi. Karı koca, farkında bile olmı- dan biribirine sokuldular. Kadın omuzunu erkeğin göğrüne yas - İiyarak: (Devamı var) sessizlik Manâsız azlar! Kapalı tramvay bekle- me yerleri yapılmasına bazı alâkadarlar mu- halefet etmişler ! Vali ve belediye reisi Lütfi Ko- /dar bundan aylarca evvel imar m'i- dürlüğüne şehrin muhtelif yerle - Tine kapalı durak yerleri yapıl - masını bildirdiği halde henüz bu hbususta bir projeden başka bir şey| meydana getirilememiştir. Söylendiğine göre bu işin gecik- mesine, alâkadar bazı kimselerin kapalı durak yapılmasına itiraz & derek muhalif bulunmaları sebep olmüuştuür. Bunlar Avrupa şehirle- rinin hiç birisinde «kapalı bekle- meb yerleri olmadığını ileri sür- lerdir. Fakat bunu düşünürlerken Av- rupada nakliye vasıtası bolluğu karşısında hiçbir kimsenin bir da- kika bile tramvay — veya otobüs beklemediği hatıra getirilmemişt'r.| Halbuki halkımızın en normal za- manlarda bile akşamları Eminönü ve Karaköy meydanlarında yarım saat tramvay beklediğinden kışın açıkta, ayazda, yağmurda bu bek- leme bir azap geklini almıştır. Binsenaleyh fikir ileri sürmekle| kış mevsimini boşuna geçirtmiye- rek kapalı durak yerleri proje - lerinin biran evvel ihzarı lüzumu belediyece tramvay idaresi umum) müdürlüğüne tebliğ olunmuştur. Üniversite adını istismar eden müesseseler Son günlerde Sirkeci, Beyazıt ve Şehzadebaşı civarında bazı dük - kânlara «Üniversite — lokantası,, *Üniversite berberi», «Üniversite- liler terzisi, kitapcısı» ve saire gi vi isimleri muhtevi tabelâlar asıl - dığı görülmüştür. Üntversite 170-| nin kullanılması ancak üniversili meclisinin kararına bağlı olduğun- dan müessese ile hiçbir. alâkası bulunmıyarak: istismar olunan bı dükkânların isimlerinin değişti - rilmesinin sahiplerinden istenil - mesi kararlaştırılmıştır. Değiştir. meyenler hakkında kanuni taki « bat yapılacaktır. ——igistme Ecnebi Paraların Altı Aylık Kıymetleri Ecnebi paralarla yazılı damga rTesmine tâbi evrak ve senetler be- dellerile banka ve sigorta şirket leri muamele vergilerinin hesap ve| istifasında kullamılacak olan ya bancı paraların altı aylık vasati fi- atları tesbit edilmiştir. Bu fiatlar haziran 1941 sonuna kadar mer'l olacaktır. Sterlin 528 kuruş 82 para, dolar 18351 kuruş 5 para, Fransız frangı 260 kuruş 22 para, liret 652 kuruş 37 para, İsviçre frangı 2975 kuruş 12 para, florin 8264 kuruş, Rayş - dnark 5050 kuruş, belga 2703 kuruş | drahmi 99 kuruş 26 para, leva 163 kuruş 83 para, Çekoslovak kronu 416 kuruş, pezota 1377 kuruş 12 para, zloti 2358 kuruş, pengö 2663 kuruş 15 para, ley 62,5 kuruş, dinar! 320 kuruş 18 para, yen 3149,5 ku- ruş, İsveç kromu 3086 kuruş 15 para.| SPOR: kü Mektepliler Voleybol Maçları İstanbul erkek mektepleri futbol lik heyeti başkanlığından: Bugünkü cumartesi günü Be- şiktaş Şeref stadında — yapılacak maçlar: Saha komiseri: C, Tiniç, Boğaziçi L, - İstanbul Er. Lsesi saat 13.30 hakem Ş. Tezcan. Hayriye L, - Haydarpaşa lisesi Saat 1445 hakem Ş. Tezcan. Doğum Avukat Suat Türkün bir oğlu dünyaya gelmiştir. Nevzada uzun ömürler diler, ebevaynini tebrik &deriz. MAT AĞ DAG STT P * N DÜb) POLITIK& Yazan: Ahmet Şükrü ESMEİ Cumhurreisi Ruzvelt, - Birl " Amerikanın, dünya mücadelesim? deki rolünü «demokrasinin sağ * Tam kalesi, olarak tavsif etmişti Geçenlerde söylediği — nutukt sonra Amerika meelisine tevdi Üği kanun lâyihaları, evvelâ bul kâaleyi sağlamlaştırmak ve ikir derecede de demokrasileri mü faa etmek vazifesini ifa edecek vaziyete gelirmek maksadını (l tihdaf etmektedir. Kanun lâyihasının Amerika m lisinde muhalefetle karşılandığıı görenler, azıcık - hayal sukutu: uğramışlardır. Bunlar, İngiltere nin sıkışık vaziyotte bulunduğ! işaret ederek, yardımın geç lacağından endişe etmektedir Amerikanın parlâmento hayalıt bilenler, bu derece şümullü kanı lâyihalarının meclisten kolay kı lay geçmiyeceğini takdir etmekte idiler. Unutmamalıdır ki Ruzvelti teklifi, Amerikanın fili olarak hat be iştiraki derecesinde ehemmi yetlidir. 1914 harbine iştiraki doğurduğu hayal sukutu henüz vam ederken, Amerikanın böylü bir adım atabileceğine ihtimal ve renler pek azdı, Amerika, dikti türle İdare edilen bir memleki değildir. Efkârı umumiye Besi Matbuat, meclis ve bir sürü l kilât vardır. Böyle muazzam mokrasiler yavaş harekete gelif İngiltere bile Avrupa kıt'asına derece yakın bir memleket iket İngiliz halkında bir harp esprit doğuncıya kadar aradan hayli 24 man geçti. Ve eğer Almanlar Lo: rayı bombardıman — etmeselerdi belki de İngiliz milleti bu müca delsye dört elle sarılmıyacaktı: İngilterenin bu derece yavaş rekete geçtiği gözününde tutula cak olursa, Amerikanın mücade leye iştirakte istical gösterm mazur görülmelidir. Demokr rin yolu budur. Herhalde Amerikâ İngilterenin Jyetişece fir. İngiltereye yardım meselef bu çığıra girdikten sonra Ameril ve Amerikalılar için geri dönm yoktur. Kanun lâyihaları etrafındaki muhalefetin birkaç noktası den kaçırılmamalıdır; 1— Evvelâ, lâyihaların kimse itiraz etmemektedir, Bazi * ları, Cumhurreisine verilecek lâhiyetlerin genişliğine itiraz © yor. Bazıları bir müddet tayin dilmesini istiyor. Bazıları da 've bu noktanın tadiline taraftar dır. Amerika gibi hürriyetin geniş olduğu bir memlekette bi fikir ayrılıklarını tabii görmek zımdır. Amerikalılar İngilterey yardım ederken, bu fikir hürri 5 .. SEğEr zÜ B E t . KFi ratdi -o S AF LA jyetlerini müdafaa ettiklerine i: maktadırlar. Bu hürriyetten rum edildikleri gün, onların rında, fedakârlığın yapılması hikmet ortadan kalkmış olur. 2— İkinci ehemmiyetli bir fa şudur ki ihtilâf, parti ayrılık' larına dayanmaktadır. Ruzveli min küçük bir ekalüyeti lây ra muhalif olduğu gibi, Cumhtt riyet partisinin büyük bir eks yeti Ruzvelte taraftardır. Hattf son seçimde Cumhurreisinin bi olan Vilki de prensip itil kanun lâyihalarma taraftar ğunu söylemiştir. Amerikann kadderntile alükadar bu derece © hemmiyetli bir meselenin meselesi yapılmaması d halkının siyasi olgunluğuna ettiği gibi, lüyihaların geçtiğini gösterir. Yalnız ortada yu mesele kalt / ”| yor: Acaba Amerikanın yardıtf — *| yetişinciye kadar Almanya nihayetlendirmiyecek midir? Çi kü Almanyadan akseden haberİ€ bakılacak olursa, mihver matbt tı, Amerikanın geç kalacağınt barüz ettirmekte mütlefikti Evvelki gün gazetelerde çıkan habere göre, resmi Alman de ayni kanaati göstermiştir. 4 Yar söylenmiş sözlerdir. anutmamalıdır ki ayni sözler # çen sene de söylenmişti. vanın kış gelmezden evvel (Davoms 5 inci