4 Aralık 1940 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

ÇELEBİ BİR MAKALEYE DAİR VAKVAK.. EVL!Yı_'l j Gazeteler yazıyor: Meşhur 'Türk seyyahı ve âlimi Evliya Çelebinin bir heykeli dikile - cekmiş.. Bu zatm, hemen he- men dünyanın her yanını do- Haa Eğer, merhumun - beykeli çok gezginci olması dolayısi- le dikilecekse, zabıtai beledi- seyyar esnafın da heykelini dikmek fâzım!, Hüseyin Cahidin bir akşam gazelesinde dün çıkan yazısı için: «— Üstad, buraya başma: kale yazmıyor, dedik. | Necip Fazıl: «— Evet, dedi, fıkra yazı- yor. Cevap verdik: «— Hayır, okuyucu mek - tubu yazıyor. NE DEMELİ ACABAZ. Gazetelerdeki imlâ, dil ve gramer yanlışlarını bulup çı- karan bir arkadaş: «Ne de- meli?.» serlevhası altında her | gün başka bir muharririn ha- | tasmı düzeltiyor. Geçenlerde, civarında bir deniz muhare - | besi olan meşhur İtalyan a- dası için de: | | Halbuki, bunun aslı: «Sardalya» değil midir?. LÂKLAK, S liraya lâstik Yağmurlar, soğuklar başlarır Ayağımıza bir lâstik almak ihtiya- cını duyduk. Bir dükkâna girdik. Kaç para, dedik. Dört lira.. Dükkâncı, sonra, şöyle biraz du- rakladı. Daha iyisini vereyim, bu, size gelmez, dedi. Bir başka çift tediye ettik. $ lira, bir çift lâstik Âçin, bize biraz çok gibi, geldi. Sir ne dersiniz?. BÜRHAN CEVAT | kabesi hakkındaki Taksilerde müsavatı temin | Çift numaralı taksiler çok olduğundan bir kisımı teke çevrilecek Sehrimizde işleyen tek numaralı taksilerin çift numaralılardan az olduğunu yazmıştık. Filhakika ya- pılan tetkiklerde çift numarılı tuksilerin tek numaralılantar 120 fazla olduğu anlaşılmıştır. Ba vaziyel; çit numaralı taksi sa - hiplerinin ve şoförlerinin kazanc- | larını, tek mumaralılarınkinden da- ha azaltmaktadır. Cünkü çift nu- mmaralı taksilerin çalıştığı günlerde viyasada 120 araba fazla dulun - duğundan iş hacmi tek numara « İdlara nazaran kısalmaktadır. Belediye reisliği hergün çalışan taksilerin sayılarının müsavi ol - ması için çift numaralı taksilerdan | bir kısmının numarasını teke ce- virmeği münasip güm ür. Bu guretle haftanın her gününde İs- tanbulda ayni miktar taksi mobili çalısacaktır. Bir İtalyan sigorta şirketi Memleketimizdeki faaliyetini tatil etti Ecnebi sigorta şirketlerinden «Kompanla di Assükurazione de Milânoe isimli İtalyan şirketi si - dorta sirketlerinin teftiş ve müra- vecibeleri vaktinde 'Türkivedeki faaliyetii hların T caatları ircabetemektedir. Te Te et Vekâletine müra - Hal 6000 liraya tamir ediliyor Sebze ve meyva Hâlinin merkez| binasında esaslı tamire muhtac o- lan kısımlarının sür'atle tamiri ka- | rarlaştırılmıştır. Belediye bu ise 8000 ttra harca « yacaktır. 'Tami iyın 20 sinde baslanılacaktır. y Manifaturacıların Hava Ku- rumuna yapacakları yardım Manilaturacıların hava kuru - muna yapacakları yardımın, sere | Marelerinin yüzde biri nisbetin - de olacağı anlaşılmıştır. Bu para derhâl hava kurumuna teberrü e- dilecek ve ayrıca her yıl da yüzde '«n nisbetinde bir taahhüt vavıla- caktır. İTk partide böylece 250 bin lira toplanacağı anlaşılmıştır. aa Belediye serseri köpek ve kedilerle mücadeleyi arttırdı Beledive serseri könek ve kedi- Lüzumsuz ifşaat Gazete ve metmualarda, bir ta- kım müstear isimler vardır. Bazı arkadaşlar, muhtelif sebeplerden dolayı, yazdıkları bir kısım yazır larm altına kendi intzalarımı değil, sonradan takındıkları isinileri ko- yarlar, Hemen hütün İstanbul ga- zete ve mecmualarında böyle müs- tear adlara tesadüf edilebilir. Av- rupu gazete ve mecmuzlarında bu kabil imzalar görmek fazlasile mümkündür. sim kullanmıştır. Edebiyat kitap- ları bu müstear isimlerden bah- sederken emahlâs. derler. Halk edebiyalmda şöhret yap- muş ekseri saz gairleri, nüfus kâ- rile değil, mahlüs- iyat tarihine geçimiş - Çalıkuşu müellifi, kıymetli re - mancı Reşat Nuri Güntekin müs- tear bir imta ile, yahut da, bir re- mizle fıkrular yarmağa başladı Babıâli piyasasında çalışan ar- kadaşlar, bu yeni imtanın Reşat Nuri Güztekine ait olduğunu liyorlardı. Fakat, bu hüdiseyi, mu- harririnin müsandesi Türk okuyucularına haber verme- mek, en basit neraket kaidesi idi. Aksi halde, bizcat, muharrir, yaz- dığı fıkraların altına imzasını ko- yar ve mesele de kalmazdı. Reşat Nyri Güntekin böyle yapmamnızş olduğuma göre, tamemen — kendi şalısını alâkadar eden hir mevzu- da, başkalarının ifşaatla bulun - masını istemiyor, demektir. Hal- buki, bamı arkadatlar, bu ifşayı, hiç sebep yökken yapmıslardır. yetlerine karşı daha titiz ve hür- metkiir olsak... REŞAT FEYZİ LAT ı KÜÇÜK HABERLER I 4 Buçünlerde Bağıza uskumuru hü- cumu başlamışlır. Bilhassa Arnavut - köyü zsahillerinde fazla uskumru tu - tulmak'adır. a Orduya gönderilecek olan hediye z naklolurman Mü- makale Vekiletince Rararlaştırılmaştır. ekmek Hatları İndirilmiştir. e Nafia Vekili Ali Fuat Cabesoy dün Ankaraya dümnüşlür. | air Sehir meclisi dün taplanlılarına | #ön wermişlir. Mocliz gubalta topla - nacaklır. e Romanyadan eski aalaşmıya göre lerle mücadelesini mıkların karar- | eI geticilecektir. tılması münasebetile arttırmıştır. | Belediye reis muavini B. Lütfi Ak- soy dün tekmil kavmakamlıklara gönderdiği bir emirle hicbir ka - zada tek bir serseri köpek ve kâdi burakılmamasını ve bunların ton- lanarak fenni vacıtalarla iâf « - dilmek üzere sevkini bildimmistir. Diğer taraftan son 2 ayvda şeh - rimizde belediyece 1254 serseri kö- Dek ve 299 kodi toplanmıştır. —— Veznecilerde zehirli gaz kursu açıldı Dün akşam Vöznecilerde Kızlay merker salonunda Cerrahnasa has- hirli gazlere karşı tedbirler» hak-i kında kurs tedrisatma haslanı! - auıştır. | Kurs; 20 ders devam edecektir. | İstirak edenler bilâhare hasta - nelerde de 3 ay muntazaman —l—ı lık karurmu» stajı da yapacaklardır. # Tramvaylarda birinci — mevkiler tçin , ? inci mevkilerde 5 kuruş 9 mâk üzere tek bilet ihdası münasip görülmüştür. Bu süretle izinci mevki. terde 3,20 paralık ve birincilerde 5,15 paralık biletlerle diğer biletler kaklı- Fılmakta küsursuz iki bilet yapılmak- tadır. Aktarına seyabatler için ise bi- Meslesimizin bu gibi husasi - | 13 yiyecek maddesi - nenarh | Fasulye, piriç vesaire için yarın akşama kadı | beyanname verilecek Kuru fasulye, mercimek, Mısır, nohut, zeytinyağ. persembe fiat mürakabe bur tutulmuşlardır. | Beyannarelerde bu mda madde-| leriüin zmiktarları ile yerler! açıkca| yağlacaktır. Bankava merhun veva emanet olan bu kabil mallar icin dahi beyanname verilmesi mecburt! r. Komizyon bevan- | 'atle tetkik odacek ve | | bilâhare narh kovacaktır. | kandudu da bu meyanda tetkik e- lunacaktır. Kasımpaşa deresinin kapatılacak üstü | Kasımpasada halk hamamı önün-| 'deki <Raruthane deresi> nin üs - | tünün kapatılması bolediyece, ka- rarlastırılmıştır. Bu ise 7829 lira sarfolunacak Ve işe ay basında baslanılacaktır. POLİS v MAHKEMELER Kurnaz bir dolandırıcı canbaz ! Sultanahmet 1 inci sulh ceza mahkemesinde dün meraklı bir do- landırıcılık davasına bakılmşıtır: At cambazlarından — Mustafa; | | Mehmet — izminde bir arabacmın arabasımı 250 liraya satmak üzere müsteri bulduğunu Mehmede bil-. dirmiş ve beraberce Besiktaşta bir kahveye gitmişlerdir. Kahvede bir| 4x oturduktan sanra: — Arabayı alacak gelmedi, Gi - aklına gelmiş — gibi geri dönerek Mehmede: «— Hele sen bana 3 lira ver de | üzerimde bulunsun. Belki satış | sauamelesinde L olur!.. demiş- tir. Mehmet ba paravı Mustafaya werimis; fakat — Mustala bir daha | kahveye gelmemistir. Polisler 3 Hirası — dolandırılan Mehmedin sikâyeti üzerine Mus- tafayı ararlarken, o; şu veni ma- rifeti yapmıstır. İBADULLAH SOĞAN SATILIYORMUS! Mustafa; Mevlüt isminde bir sevyar satıcıya giderek: «— Sen ne beceriksiz adamsın | zacaatla beyanname venmeğe mec-| larda Tinci mevki 14, 2 inci mevki T kuruş | olucaktır. Buü töklüler Nafâ Vekâle- | tne- gönderimizlir. Gelir gelmez dab | Bilmta geçilecek şimdiki biletlere o 9e- kilde damga vurulacaktır. * Bvvelki geceki Yeşildinek yangı- manın B. Mühsin Kibara ait bayahane- min üi katından çıkuğı anlaşılmıştır. | *& Haliçteki yerli ntölyelerde liman | Sâzresince 300 deniz motârü inşa et - | tirilecektir. Diğer taarftan Denizyolları | Kizresinin yandan çarklı — vapurları | garaba vepurus haline konulmakladır. Bazı iskelelerde taditât yapılarak araba wapurlarının yanaşaeğı yerler Çağal - tılacuk'tır, be... Tekirdağında ibadullah 100 Darava soğan satıütyor. Halyuki bu-i rada soğan 15 kuruş. Gel Tekir- dağını gidip soğan #etirenek sa - talım.» demiş ve 40 lirasını almış-| tır. Ertesi gün de hareket edecek- leri zaraan Mevlüt ben-i v Senin kıyafetin tüöccara zemiyor. Dive Mustafaya bir takım elhise almıs ve Mustafa bir kolayını bu- dkup hem elbise, hei de 40 lira ile sovusmustur. Bilâhare kurnaz cum-| baz vakalanmıs ve hâkim dolandı-| rıcılıkla da cambaz olan Mustafavı dün tevkif etmişti Doktor Herkes merak ediyondu. Kier ne aradığını anlatmağa Kalkacak olsam size Pol'dan, Vels- den, Stevunson'dan bir masal an- * latıyorüm zannedeceksiniz. — Anlttınız doktor. — Meraktan catlıvacağız daktor. herketsten fazla doktor Kâ-| 'nin aradığımı anlamak istiyordtu. — Affedersiniz amma, sizler a bw amazsınız. Bayan Vefa isyan etti: — Bize hakaret — Estağfurullah dedi. böyle bir #ey aklımdan gecmez.. Mademki asrar ediyorsunuz söyliyeyim: Dok- tor Kâfi ücünçü gözümüzü arıvor.| — Efendim? — Ücüncü gözümüzü arıyor. Yük ehbi, surada altumızın orja - | Oında sanuberive gudaesi vardır. Hakikatte ba ne bir zuddedir ne ge bir akdedir: dejener2 bir adale- dir, Bu detenere sdalevi üçüncü | €öz dive kabul ederler. Bu göz mey-| dana çıkmamıştır amma mevcut- | tur. .| Gazeteci | — Tamam. Bundan binlerce se- | ka bir sev değildir. Eğer her in- ne evvel, iptidai insanlardan biri-| sanır alnının ortasında bir göz ol- nin alnında bu göz meydana cik- | savdı tabil addedilmiyecek miydi? eniş. Bugün muattal duran bu gözü Daktor Kâfi'nin yanında genç, gü-, incoleyen llk doktor Kâfi değil - | zel'bir kadın var. Bu kadın kördür. dir. 1982 de doktor Pikhard balık- | Bu kör kadına üskı olan dokter larda inceleme vaptı ve göz olduğu| ©o kadın icin çalısıyor. Ona bir göz netleesine vardı. 1386 da doktor | kazandırmağa tığrasıvor. güvercinlerde bu göz çok barizdir. İhtiyar bir zat söze karıştı: — Doktor dedi, Dekart da bu ü- Çüncü gözden bahteder. Dekarta göre bu ücüncü göz ruhun vuva - Graf kecilerde tecrübe eti | Gazeteci neticeye vardı, Spenser kertenke- | Beyhude emek! dedi. lelerde de Ücüncü — göz olduğunu | — — Malüm değil. Doktor bir elek- söyledi. Fakat bilhassa insanda ve Güneş ışığı veren bir Jâmba, pünes nasıl yer- fışkırlıyorsa ba ş trik lâmbası icat eti 1 i den tohumları İ*lâmbanın ısığı da birzün eözü mey- kovacak diye ümit edivor, izünde imkânsız biçbir sey | dana Ya sıdır. | — Biliyorum. Fakat doktor Kâ- | sini wöl finin vapmak istediği sev büsbütün |— Kelâmi Saflet başka, O bu ücüncü gözü meydana |— — Bu dokler Kâfi nerede otu çıkarmada uğrasıyor. — Yedek bir cöz! Ti — Nerede?. Tam alnın ortasında| — Doktor Kifi'nin ü m? | bulacağına kimse inanmıyor.. Ka- — Cirkin bir sev olur! | gonlar tatlı tatlı nülümsüvorlardı. — Korkunc oluruz! | Bavan Vefa: — Alnın ortasında bir göz; gü- | z dünc sey! Her ağızdan masal anlattınız!.. Hayır, bu söylediklerim ma- — Doktor, dedi. Ne güzel bir | No: 15 Yazan: RAHMİ V. Deniz Fedaileri OSMANLI - İTALYA HARBİNDE TRABLUS- GARB ve ADALAR MUHAREBESİ Yapıla;k ne vardı ? Hiç!.. Vali vekili Besim bey, yaveri yüzbaşı İsmâil efendi ile birlikte bimasına gelip demirlemesile şehirde bir tuhaf hava belirmişti. Halk sokak- — Dün gecedenberi İtalyanlarla harp haliude imişix!. — Evet., Şimdi donanma şehir önüne geldi.. — Neye karar verdiniz? — Tabi şehri taarrurlara karşı Mevcut peynir narhı ve sehrimiz — miüdafanya. Six harırsınız değil piyasasında ne miktar peynir bu- | mi Neş'et bey? Nes'et hey çarçciz kalımış bir adam tavrile ellerini iki yana aç- — Neraretten aldığım emir şehri taarruz karşısında tahliye etmek.. -l: Nasıl? Şehri tehliye etmek — Evet.. Şehrin dışına çekilip orada takviye kuvvetlerini de bekliyerek bir müdafaa hattı tesis etmek.. — Şimdi ne yapacağız? İki memur hbirbirlerine bakıştı- lar. Etraflarında toplanan eşraf ve âyandan mürekkep kalabalık pen- cerelerden karşıya, limana, düş - man dananmasının dizildiği nok - taya bakıyorlardı. Vali vekili Be- sim bev ayni cümleyi tekrarladı. — Yapılacak ne vardı?. | / Düşmana mukabole etmek.. Fa- | kat, miçin düşman filosu gelip 'man ağrina demirlemiş de bir ha: rekele gecmemişti*”, Niçin şehri tepa tutmuyor, karaya esker çı- karmağa teşebbüs etmiyordu?. Bu süsilere cövap vermek için | münakasalar yürütülürken komo. dor Hacı Ahmet kaptan oraya gel- di. Vali vokilini selâmladiktan sonra düşman gemilerini işeretle ilkve ettir beyefendi!. Vali vekili buna itirar etmek is- tedi.. Hacı Ahmet kaptan anlatlı: — Usuldendir. Bir mahalle bir harp filosn geldiği zaman evvelâ filo kumandanı karaya — çıkarak mülkiye âmirini ziyaret eder, â- mmir de sonra bunu inde eder, Fnkat | dündenberi İtalyanlarla harp ha- Tinde olduğumuza göre gelen düş- man filesile temas etmek - için mahalli en büyük memurun git- mesi (âzım gelir.. Besim bey yaverini Gümrük önünden bindiği AYRUPA — HARBİNİN MESELELERİ : «Yorga» nın ölümü.. Yazan: Ali Kemal SUNMAN rde Remanyada ha - ŞaLei SLEğei şarlaale'üre Sanda ihliyar âlim profesör Votga da vardır. Profesör Yorga 1871 de Buğdan eyaletinde doğmuştur. Tahsili ev- elli senedenberi hoculik ediyordu. Bir taraftan siyasi fanliyet, diğer taraftan yazı ve tedrisat sahasın- daki faaliyeti Yorganın çalışmak- la yıpranmaz bir vücude malik ol- duğunu gösteriyordu. Romanya edebiyat tarihi, Bumen milletinin tarihi, Osmanlı imparatorluğu ta- rahi, Transilvanyodaki Rumenle- rin tarihi, Pramsa - Romanya mü- | | yazdığı eserlerden başka | çok yazıları, şürleri, piyesleri eb duğünu söylerler. ga geçen harpte de mühim — bir ryol ayanmış. Romanyanın İngil- tere, Fransa ve Rusya gibi müt- tefik devletlerle beraber olarak harbe girmesi lüzım geleceğini mü- dafaa etmiştir. Bu âlim adam otuz senedenberi ; i İ ş oraya e- turdu. Filenun sebebi tiyaretini sordu.. Amiral Forvelli — kurşalık verdi: Osmanlı hükümetile İtalya kral- lığı haliharptedir. Gerek yerliler ve gerekse burada yerleşen ccne- biler ve İtalyan kelenisinin mu - kafaza ve müdafanları için hükü- metimiz burasını işgale karar ver- madan teslim ediniz. f EI ! £ ğ E ş Ufacık bir zor karşısında kendi ellerindeki toprakları ve vasıtaları derhal hasmın terkeden İtalyanlar, Alrika topraklarındaki bir avuç Türkün böyle kuvvetli bir donan- manın tehdidi karşısında ve silüh- layca teslim edecek sanıyor bu hesaplarında aldanıyorl Besinı bey cesurane cevap — Ben şehri teslim edemeni.. Zorla alınız!, Amiral, salonun penceresinden bir sıraya dizili duran alü zırhlı we on parça kruvazörü gösterdi, ilâve etti: — $u vaziyet karşısında, silâh- sız, müdalsa yasıtaları bulunmu- yaş bir insanın bir teklifi redidet- mesi çok tahaflır, Bu toplar, şu mamureyi bir dakika rarfında vi- raneye döndürmeğe kâfidir. Şehri teslim elmek istemeyişinizin se- bebini sormuyacağız. Yalmız size ilk ve son teklifimiz bu... «— Yarin üğleye kadar şehri tes- lim etmediğiniz takdirde donan- ma ateşe başlıyacaktırla. Vali vekili Besim bey asık bir yüz ve düşünceli bir tavırla düş - Mman amiral gemisinden ayrıldı. Bir güna evvel Trablusa gelmiş bulunan İdarei Mahsusanım Derne wapuru yükünü kısmen boşaltınış liranda daruyordu. Sayyadıbahri de limanın garbında demir Üzerin- de bekliyordu. Düşman filosu hentiz bu gemi- lere de taarruz etmemişti. İşi ko- | Tayca hallcimek, İtalyanların hiç hazzetmedikleri top gibi, tüfek gi- bi ateş oyunlarına girk Trablusu ele geçirmek fürrine dü- şen amirsl ertesi günü öğleye ka- da her hırs gibi alabildiğine bıra- kılınca bü miştir. Sehri hiçbir zarara uğrut- z İ Amiralia pişkin bir tavırla âdeta — adacık birşey istermiş gibi şehrin | | sız vaziyette bulundukları için ke- | Yazan: Ahmet Şükrü 5? Almanyanın, İtalyanın Yiğ Üsonyanın, Avruna ve ASVEL larında «yeni nizam» kufül susunda birssirine vardımii, luhacaklarını birkac aV € zaladıkları üçlü pakt l8 | tikleri hatırlardadır. Ü | #imdilik, bu iki kıt'a Üztl | nizamcdan istisna ettil Sovyetler Birliği memi Bu veni nizamı Almanva * Harici politiki hibi olan hicbir devlet, mihvere'di tisini gizlemiyen le, yeni nizama ( | seblerdi kayaya carptı. Si 'eni nizam kurmak kurtarmak mest! Üçü paktın iki or 1 | ©ın veni nizam kurma V de Almanvanın yeni nizili bbüsünden ileri Cünkü uzak A da ancak Japor altında bulunan sahavâ İf kalmıştır. Japonya jsdali bulunan Nankinc sehrinifiy| Cing Wey'in reisliği ak hükümet kurmus ve de kümetin meşru Çin hük duğünü tanımıştır. «Mesr kümeti» de efendilerinil zamını tanımış. ve bu KFt mışma, bir « ile $ dilmistir. Nanking kukla hükümetile Javon © ları arasında imzâlanan M ve göre y 1 — Japonya, komüpistli yılmasma mâni olmak DAĞ simali Çin ve iç Mongo keri işmal altına alacak- 2 — Asayişin muhafaTâf y? -| nesile Çinin diğer kısıml3f?” | ker bulunduracak. — gi | 3 — Cin sahillerinde © lerine sahin olacak. 4 — Japonya Çin'in tikmarında her — törlü mazhar olacak. İşte «Nankine hwa:rhd_âq ponya arasındaki mu | Tâsası budür. Bu yeni nizam kurma İÇ karşısında iki devletin VAFĞ kate lâvıktır: Amerika VeT ler Birliği, v Birlesik Amerika hafbü öj larak istirak etmemek iki tarala da vacdımda © tadır. İnziltereyi Alra welâ Berlinde, sonra Purisle olmuş, masehatımın tarihi, Rumenlerin me- bütün ölçüleri kaybettiği icin bu ihtiyar Rumen kalem ada- aminm da ne yaşına, ne de kitapla- rile memlekeline ettiği hizmetle- ve bakılmamıştır. İhtiyarlık... Yük- selmiş insanların önünde her va- kit hakikaten eğildikleti bir çağ olmuştur. İhtiyara saygı güster - dikçe gençlik yükselmiştir. Eski Romalıların torunları ol- mücadelesinde takviye Cini de Japonva ile mü€ dakvive — elmektedir. Z;,v Mmuahedesinin imzast merikalılar, Cin'e dahâ cüde yardımda — bul bildirmişlerdir. zalanan Nankine —w | birinci maddesinde JaP ide- | münistliğin vavılmasın! mak icin simali Cinde listanda asker bulundu! vih olarak ifade et Sovvetler, tehlike mifi merikadan çok daha VAi | farından ihivatla harektt e mecbirrtyetindedirler. Kukla hükümetinin ntf sısında Moskovanın #öSlüğ, | tiraz bundan doğmaktöĞ y) nunla beraber. — SOYYÜlün Çang - Kay - Şak hüküf lllı’ variyetlerinde bir dei lenemez. Hulâsa, Nankine kurulması ve bu hüki serk vaziyetini hied todir. Macaristanın VE yeni nizamı tanımalarik bi vazivetin değismedifi