10 Kasım 1940 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

2—8S0N TELGRA AARR EAqsısıNoAî | LT RAS TCELE Bi MUHARRİRİNE * Haber gazetesinde «rast- gele» sütumu muharririne: Benden bahs etimniyeceğini- ze telelonda söz vermiş, ü telik özür dilemiş, ricalarda, istirhamlarda — bulunmuştu nuz. Birkaç gün evvel, bir | fıkramı tahrif ederek, yine benden bahsettiğinizi gördüm.| Eğer, perhizi bozduysanız, haberimiz olsun, biz de ona göre hareket edelim. ŞİKÂYET MEKTUBU Bir gazeteye şikâyet mok- tubu yollıyan bir okuyucu | şöyle yazıyor: - efilân barda 3 kahve 3 lâmonata için on lira beş kuruş para ödedik. | Bu, çok değil mi?. Belediye, tarifeleri böyle mi yaptı?» Ben, bu mektuba şikâyet mektubu değil, şekva mektu- bu diyeceğim. Parayı ödeyene Allah sabır versin! TRAMVAY ARABALARI Bazı tramvaylarda — ikişer kanepe kaldırılınca, arabala- ra istif edilen yolcu sayısı bir haylı arttı. Şimdi, bir biletci kâfi gelmiyor. Düşünülmüş, taşınılmış, üki biletci kullami- ması kararlaşlırılmış! Anlaşılıyor; b>r kanepe kalktıkça, bir biletci ilâve e- | dilmek lüzem gelecek! Bir | gün, birde bakacaksınız, bir | arabada yolcularım yarısı ka- dar da biletci kalabalığı var. Antransit kömürünün fia- tını Kadıköy için, ton başına | 21 lira, Üsküdar için 22 lira BO kuruş tesbit etmişler. Bu | farkın manasını — alıyamıyan bazı Üsküdarlı okuyucular hâ- diseyi benden soruyorlar. Ayol, ben ne bileyim?. De- , kömürün sahibi olan banka, Üsküderlıları daha zengin bulmuş! AHMET RAUF | Noksan cihetler Üsküdarda yeni yapılan adliye binasının zemin katını gu bastı. Hidise tetkâk ediliyor. Alâkadar- lar bize şunları da söylediler: Bu bina, ühtiyacı tamamen kar- şılıyamıyor, küçüktür. Daha büyük yapılmalı idi Bundan başka, bu moderm binada kalarifer tesisatı yoktur. Kışın bir de soba, soba yakmak derdile uğraşılacak. Acaba, bu cihetler, bina yapılır- | ken, neden düşünülmemiş?, | BÜRHAN CEVAT | F —İ0? incdi TEŞREEN NU -Kalan talebeler Bu yıl orta mektep ve lise! son sınıflarında 14 bin 152/ talebe geçememiş! Maarif Vekâleti bu yıl şehrimizde ve memleketimizin her taralında- ki lise ve orta mekteplerin imti - han neticelerine ait kat'i rakam - ları tesbit ederek dün alâkadar - lara bildirmiştir. TİN son Listeve göre bu vıl lisel de sınıflarına 477? talebe imiş ve banlardan 3006 mal ederek bitinme kâ 'ta kaluslardır. muş üçü devamsızlıklan kalmıstır. lan Höer taraftan gecen vıl olgun- luğa kalanlar da dahil olmak üze- re lise olgun imtihanlarına da bu yıl 3166 talebe girmistir. Bunlar - dan 2225 | muvaffak olup «Devlet olgunluk sehadetnamesi» almış - lardır. Orta mekteplerdle muvaf- fakıyet mişzpeti Bu yıl orta mektenlerin son sı- Mıflarındıkcı 21 bin 502 talebeden L1T si imtihanlarda muvaffak - larak «Devlet orta okul dınloması: | almıslardı son gınıflarında on iki bin üç yüz | seksen bes talebe kalarak imtihan- İaraa muvalffakıvet nisbeti vüzde Şehrimizde bazı satıcıların; müş- terilerin verdikleri paralardan ü- zerlerinde 100 kuruş ibaresi yazan gümüş liraları almak istemedikleri hakkında bazı sikâyetler - vanıl - mıstır. Defterdar; devletin resmi nara- sını alm an kanunl bir suç ol- duğunu sövliyerek bunların Ma- live Vekiâletinin tebliği mucibince| 1 şubata kadar toda: ve ondan sonra da valnız mal dıkları tle Cumhurgyet — merkez bankası subelerince kabul oluma - caktarını beyan etmistir. Binacnalevh bu paraları almıvan satıcılar veva müesseseler olursa şikâyet üzerine hemen takibata ge- cilerek cezalandırılacaklardır. se üeüi Bostancı - Mitepe ve şile yoluna kaç lira harcandı? Belediye reisliği son dela vap - tırdığı yolların kaca mal olduğunu ayrı ayrı tesbit etmistir. Bu mçvanda Bostancı - Maltepe yolunun asfalt kaplaması ile Üs- tüdar - Şile yolunun — 3600 metre handaki —kasmının maka - dam şose halinde insası ıcin 28 bin 298 lira sarfolunduğu anlaşılmış- tır. çe Açık iş ve memuriyetler Başvekâlette 20 şer lira asli maaşlı £ kâtiplik açık bulunmaktadır. Lise mezunları arasında ayın 18 inci pazar- 'tesi günü saal 14 de imtihan dera olu- nacaktır. Tülipler ayın 15 inci akaşmına kadar Beşvekâlet sicil ve daire müdürlüğüne müracaat edebilirler. Karıkkale febrikaları — muhaaebesin- de 15 ve 20 ger lira aslf maaşlı memu- Fiyetler mümhaldir. Ayın 15 taci cama günü saat 15 de Ankarada bir imtihan yapılacaktır. Talip elan orta mektep ve lise mezuriları o güne kadar An kara deflerdarlığına racrat cimelidirler. Son Telgraf'ın edebi romum: 166 ——— GÖZYAŞLARI ETEM İZZET BENİCE Kasa yağın yığın para doluydu. Gözlerim kamaştı. Daldım. Bir kendime, kılığıma, kalıtama.. bir kasayı dokduran servete bak- Dedâm. Gözlerimde hudutsuz ve zengin bir hayal canlandı. Karar verdim: — Yeriz, yaşarz!. Ne iş verirse yapazım!, Bıraz da yaşamak için yaşıya - yımi. Naran teklif ctti: — AL Nekadar para istersen al! Ve, ilâve etti: yerimize döndük. Yanmma otur- du, söylemeğe başladı: — Çok kolaylıkla yapacaksın! Kılığın kıyafetin müsait. Bu işi senden daha iyi Yapabilecek hiç kımse yoktur. Yapar, gelir. ondan sonra bu kılığını atar, değişik bir adam olursun. Ne tanınır, ne de bilinirsin, — Ne yapacatım?, Dedim. — $imdi sâana yerini, kim oldu- Bunu, nasıl yapacağını iyice an- latacağım. Bir erkânıharp mira - layı var. Onun elindeki çantayı kapacaksın; bana gel vesikaları ile mib-| | | Hatıralarımız | 1938 yılı ikinci teşrin aymın o- nuncu perşembe Türk mülleti, tarihimin en kara haberi ile sarsıldı. En büyük Türk çocuğu Atatürkü kaybetmişlik. Atatürk bizim için, artık, bir Şef, bir dev- bir kurtarıcı, bir Cum- lmaktan çıkmış, Türk milletinin sembolü, Türk mille- tinin kendisi, bu toprakların adı, bu gökkerin rengi, bu denizlerin | coşkunluğu olmuşta. Alatürk, Türk yurdunun babası | Onun da, bütün fani insanlar ölebileceğini asla hatırımız - dan geçirmiyor, bir gün, Alasız | kalabileceğimizi düşünmüyorduk. Atatürk, bepimizden bir parça idi. Onun hamurunda Türk mille- ti, Pürk milletinin içinde Alalürk yardı. Atatürk, tarihin kaydetliği in- san cemiyetlerimin başına geçmiş, hiçbir şefe benze ©, bir hava, ayrı bir iklim, ayrı bir hayat ve cunlılıktı. | O, yarattığı ve kurtardığı 18 | milyonluk kütle ile o kadar çok | kaynaşmışlı ki, Atatürk deyince, Yüreğimizde her an daha taze bir | heyecan, Atatürkü her gördüğü - müzde, icimizde daha emçin bir bağlılık ve yakınlık duvuyorduk. Atatürk, bir fevkalâdetikti. O, | bütün hayatı, jestleri, inkılâpları, sözleri, herşeyi ile bir harikelâde- Tikti, Takvim yapruklarını karıştırı - mız. Tarihte gelip geçmiş - bütün şeflere, diktatörlere, cihangirlere, | büyük kumandanlara bakınız. Ata- türkü, hicbirine benzelcmersiniz. ©, bizimdi, bizdendi; Türk mil- tetinin kopup gelmiş bir alev pat- çası idi, | yıldönümünde, bu fevkalâde insa- ma ait hatıralarımız hep dinamik taptaze hayatiyet, hep alev alev yanış ve tufanâsâ bir akıştır. | REŞAT FEYZİ |— - | KÜÇÜK HABERLER a& İstanbul tevzifhane müdürü fian Artüvin cezr evi müdürüüğüne ta-, yin olunmuştur. Yerine Üsküdar ot ( tayin olunmuşlur. evi müdürü H dil olunsrak m haline getirimelsi miştir. Odun da ballaşma | e Samsunda gaü ve ben |otman iyi yapılmaması yüzi ismmun halkın gazsiz kalduğ derek tahkikata geçlirmiştir. e Geçenlerde — Sultanahmetiç. eski terkifhane ansasında 85 lik dilenci vayı öltüren ve bu Ginayeti para içi | oyaptığını ilk sorguz tirat eden | | l tevkifhanede aldığı ders - lerle (!) dün müddelumümilikte cür- münü kat'iyyen inkâr etmiş ve: | .— Ne münasebet ben kimseyi öl- | dürmedim!.>» demişlir. 4 Mkerlerimize hetiye edilecek e- yaların hazırlanmasına fesliyetle de - vam olunmaktadır. Diğr taraftan. bazı hasis menfaatli tacirlerin örgü yünle- Yinin fiatlarını yükseltiikleri nefretle görülmüştür. a Altn fiatları dün 20 kuruş yük- selmiş ve 24 lira $ kunuşa çıkmıştır. v Yakında — Suriyeden & bin yeni otamobil lâstiği getirilecektir. -Ayrıca diğer bir memlekellen de mühim mik- dirda etamobil Tâstiği beklenmektodir. & Emlâki milliye müdürü B. Hiüanü) | tekaüt olmuştur. Yerine belediye mü- fettişlerinden İsmall Hakkı tayla olun müşlür. Dedi. Ve.. ilâve etti: Bütün meharetin tutulmamak olacak, Eğer tutulursan, dilenci - yim, açım, kimseden para bula - madım. Çantanın içinde para var- dır.. diye miralay beyin üzerine n- tıldam, kaptım.. diyeceksin!. Öl- dürseler, cumbızla etlerini koparsa- lar başka birşey söylemiyeceksin. ni hemen bıra - n, saçını, sakalını Ü turaş ettiri ce giyinirsin ve hiç tanınmaz, demdeğişik bir adam o- lur, bana gelirsin. Bunlar için şim- di sana para da vereceğim. Kork- ma. Yalnız tutulmamağa ve çan- tayı o bana getirmeğe çalış!. 4 | Bu miralavy kxim?. | Dedim, — Dur telâş etme, Söyliyece - Bim,, Dedi. Yme israr ettim: Kim. — Cevat bey isminde biri. İtal- | ifade vermeğe teşvik, ölümle teh- | kuvvet ve kudretini anladın; | diyardu: Tepebaşı | DÖNMIİYEN FIİLO ceddesi Ay başında tanzime ve şehir tiyatrosu methalinin yıkılmasına başlanıyor osunun tramvay cad-| desirkleki bahce duvarı ronun hol cephesinin £: mması icin ay başında Ya: çilmesi kararlaştırılmıştı Bu meyanda Tepebaşında tretuvarlarda yapılacak ve sehir Üüyatrosu ile yıkdan Gardenbar va- yeni duvarlar, kücük mer- ler insa oluna; n lediye reisliği bu işlere 23 bin Kira sarfedecektir. relko— B Beykoz Anadoluhisarı ve küçüksu yolları e uzunluğunda bulu - nan Bevykoz - Anadolu feneri volu ile 200 metre tülündeki Anadolu- hisarı - Küçüksu. yollarının bele - 751 liraya mal olacağı tesbit edil- miştir. Maarif cemiyeti piyangosu bu gün çekiliyor 'Türk maarif cemiyetinin yıllıik esva biyansosu busün saat M de Ankarada cemivetin tesis etmiş ol- duğu kollej Lıını(.:ııdı çekilecektir, Bir gazete heyeti vekilece kapatıldı Adanada cıkan «Busgün, gazetesi Vekiller Heyetinin kararile müd - detsiz olarak kapatılmıştır. POLİS MAHKEMELER Suç üstüne suç işleyen bir şoför Dün bir goför bir şahidi yalan dit ve anam öldürmeğe teşvikten Sultanahmet 3 üncü — sulh ceza Taahkemesine verilmiştir. Evüp - Keresteciler hattında ©- tobüs şedörlüğü yapan Niyazi iz- minde biri iddiasına «öre bir müd- det evvel Hacer adında bir kadın- la müştereken bir otobüs almış, fa- kat bilâhare Hacer bunu satmıştır. Bunun üzerine Nivazi, Hacer 2- leyhine tiraret mahkemesinde bir dava acmts ve sahit olarak dinle- nilecek Ahmet adında birisine, ken-| disi lehinde sekadet ederse kendi- sine para vereceğini söylenmerl Fakat Ahmet kabul etmemis, yar: bunun üzerine kendisini ölüm- le tehdit etmis, bunun da kâr et- mediğini görünce, pehlivan Meh- met adındo âne giderek: <— Su Ahmedi öldürürsen sana | 200 tira var. Üstelik hapishanede | sana bakacağım!'» demiştir. İ Pehlivan Mehmet bu teklife kar-, 81 gülmüs ve: «— Benim kaç adam öldürdüğü- mü biliyorsun. Yaksa seni öldürüp| aralrına katayım mı?» demiş ve işi müddetumumiliğe hab'r ver - mistir, Niyaz: mahkeme tarafından . sorgusunu müteakıp tevkif olun- Tustur. eee Boş bir fıçı uğrama 3 ay hepis | yatacak j 'Dün Hasan isminde bir sabikalı | Yemis iskelesinde boş bulduğu bir Hcıyı gözüne kostirmis ve aşırmış- tır. Suc üstünde vakalanan asliye 3 üncü ceza mahkemesine verilerek 3 ay 10 gün hanis ve 7 lira para cezasına mahküm olun- rmak, ele ye- ) sımsiki, kim- seye inamı olmıyan bir zabit Fakat, ben de vazifemi yapma - Ha mecburum. Artık seninle orta- Kiz. Mesele yok, Şimdi hiç eski Naran değilim, Cok değiştim. Hır- çanlığım kalmadı. Uysal, akıllı, i- dare , uslu bir kadınım! Sen de tabil dünyayı anladın. Paranın Un kı dünyada en büyük €n çok paranın, Artık mes- acaksın!, Beraber yiyeceğiz.. « yine anlatmakta devam e- Herşeyi unutacaksın!. Tamarmile senin olacağım!, Bak kendine geldin!. Ben senin ilâcınım. Dah olacaksın!, Ben yine dalmıştım. Dınliyor - yanlarla burada çok mühim bir meseleyi müzakere ediyor. Yola gelirmenin imkânı yok, Para, ka- dın, davet, ziyafet hiçbiri kâr et- anedi. Yabuz bütün vesikaların Büyük Tarihi Yazan: RAHMİ YAĞIZ No. 37 Paşoviçin hazırladığı baskın projesi Maamafih — vatan hizmetinden | başka biçbir kaygısı bulunmuyan * kahraman Türk muhariptleri; har- | bin sürdüğü müddetçe müstevli | edasile hareket eden Almanlara | karşı asil telükkilerine uyarak iz- zetinefs meseleleri hariç, muhale- fel göstermemislerdir. İste Paşoviç Mandros limanımı dışardan maynle tıkamak kararı- mi verdiği ve bunu donznma er- kümharbiyesile müzakere ederek ancak tahteibelir vasıtasile — ve :i:ılicc maynleme işinin tatbiki im- dahilinde olduğunu ögrendi- ği andan itibaren birkaç Alman telbahininin Türk dananması emrine verilmesini istemeğe ko yulmuştu. Türk vatanının mahsullerini bir müttefike yakışmıyacak — şekilde bol bir istiha ile sömürmeğe baş- lıyan Almanlar nedense parasile saltıkları hazp malzemesinin Os- nammasına ilhaka yanaşımyan Al- man bahriyesi haftalarca süren kü İngiliz Başvekili Vinston Çör gilin söyledikleri gayet şayanı dikkat bir benzeyiş — ve münasebet derhal güze çarpıyor. Bugün de İngiliz Başvekilinin vatandaşlarına söylediği budur. Bir taraftan düşmanın kuvvetini küçük gürmemek, diğer taraftan da azim ve cesaretini kaybetmi: yerek çalışmanın ne büyük meti- celese vardığı şu son aylarda çok iyi anlaşıldı. İngilterenin, İngiliz imparatorluğunun kuvvet ve ser- | vet menbaları böyle büyük bir | berhi basarmak için tamamile kâ- | Gi olduğu söylenirken hesaba is- tinat edilmektedir. | — Yuyarlak bir rakamla İngilte- remin her günkü masrafı 10 mil- yon İngiliz Tirası olduğu söyle - nirken Almam i evvel barbe hazırlanmıştır. Birik- tirdiği malzemenin, vesaitin çok- dum, Sonu gelmiyen uzun bakış- larla onun göğlerinin içine bakı - yordum. Artık, işimi anlatmağa başlamaştı: Kevamı 3 de) Tağu görüldü. Buna mukabil Al- masların her kaybolan tayyare- | sine 15 - 20 bin İngilir Hirası kıy- met biçilmektedir. Simdiye kadar | kaybalan Alman | asiktarı e kadar vek elitn d Tefrika —| | atacağı torpitolarla — alıkoyacak, | hattâ fiman methalinde batırıla - | cak düsman gemilerile kapatına işi tamamlar fa. İcraattan ziyade hayale bağlı bu | presenin u için Ami Paşoviç harıl harıl çalışırken " bu. | fasavvuru haber alan Osmanlı bahriyesi erkânı birbirlerine so - Bayonlandı, — Acaba yeni amiralin aklın- dan zera mu var?. Paşeviçin yersiz gururu ve hot- kâmlığı her vesile ile meydana ç- kıyordu. Daha donanmaya geldi- prova direğine Alman Akdeniz do- | aanması forsunu çeken Paşeviç, ne- nüteaddit ihtar ve teşh- büslerine rağmen bu forsu oradan imdirmemiş, verdiği cevaplarda ise: Osmanlı donanmasına elmekle beraber — esas Ben Kumanı Yavurun prova sereninde bu fors Faşoviçin akım dönüşü hicap ile donunmadan ayrılışma kadar ora- da kalmıştı. Paşwviçin ikinci bir fikri de Ya- vuz ve Midillideki tekmil Türk deniz subay ve mürettebatı çı - karmak, ba iki gemiyi yalnız Al- man müretltebatm elinde bırak- | tırmaktı. Birçok gayretlerine rağmen A- miral yalnız bunda muvaffak ola- | madı. Bahriye Nezareti ve umumi | karargüh mütcaddit kereler tek- rarlaran bu isteğe menfi cevap verdi. Hattâ akına çıkilacağı zaman Türk bayriyelilerini Geliboluya ulı_r—lı teşebbüsüne kalkışan bellidir. Fakat wfak bir hesapla | meselâ geçen sene eylülümdenberi | ve geçen sene eylülün- den bu seneain temmuzuna kadar $ ayda tayyare zayiatı 2000 olduğu | Serah ferah kabul edilse bunun vardığı miktar Alman milleti büyük bir ziyan teşkil etmektedir. Sanayi memleketi olan Alman- ya her tüzlü harp vessitini hazır- İadı. Fakat bu sanayüm merkezle- rine şimdiye kadar hava kuvvetlerinin açtığı - tahcibatın pek cazip . Fa- kat her devirde İngilizler kendi- Teslük selikali oe Bu sefer de öyle oldu. Bu sefer L RAR LA bu dir. Onu aşılamaz bir halde muhafaza etmek ise Britan- Bu seferki harbin zaferini İngi- Tizler düsmanın sanayiini mahvet. mekle kazanacaklarını düşünü - yarlar, Onun için harpten zafere kadar gidecek yol hem uzun, hem cetin sürecek diyorlar. Lâkin xa- feri muhakkak görüyorlar.Zafer- den sonrası için şimdi ne düşünü- Küs>rT? Bu da geniş bir mevrudur. : Geçen harbin zaferi nis- beten kolay, ucuz kazanıldı. Bu sefer galip gelebilmek ise paha- kat görüldü ki Avrapada her tehlike İngiltereyi de tehdit Fas'ın şerit gibi ince ır.:; 4 | takasını İspanyollar, ) | konferans toplanmıştı. İreyi kabul etmek BFT A L l panya ve TW Yazan: Ahmen Şükrü Birkaç gündenberi &€4 Si ler, beynelmilel Tanca M Cüt nın nihayet İspanyol İti i ki Fas toprakiarıma ilkak bildirmektedir. Bu suretdt Yi siyasi gayelerinden birilif bulunuyor. Haritaya l-'f' A man, l'ıııu'nınk DA göze çarpar: Cel 5 nn şimal sahili İngillere dedir. Cenup sahillerinde içine alan İspanyol Hai f vardır. Söte uzun İspanyolların eflerindedi! »2 desiğ) Y Pransa arasında 1904 ç teilen Tf eee ö İspanyol mınt bulunan Tanca'nın IJ. yeti vardı. Almanya 1904 Üğgi suya düşürmeğe ÜS ralarda Fas meselesini BHŞi için 1906 senesünde Bu konleransta pek d.'î: iyetihaiz olun Tanca ınl.fj fi için hususi bir idare Mmişti. Şehrin Avrupaldardat kep busisi polis teşki idaresi olacaktı. Su LAti v ÖY 1912 senesinde sahil y K yİ ' de tanımak mecburi: j a. Ve erlesi sene, yanıl TT gillere, Frasa ve e. fâbi olacağı bu hususi ref? — (, de bir anlaşmıya vardılır. ÇŞ " Fakat 1914 harbi geldi. V, tatbik edilmedi. İspany? kendi mıntakasına ilhak Şt dini beslemeğe başladı. İspanyaya ba fırsatı vermiü a 194 harbinden Küt bir devlet olarak 1923 senesinde beynelmilei kaldı. Bundan sanra bir Ve 1923 sencsinde kurt l40 gğ makta ve İngiltere'den Gud' .bryıd—ilel e İ eden BO Al—l. liyor ki I,çııı'l Bundan bir müddek simde Sazlıderede ı’j ren Kıptı Tlhkil“, dün birinci ağır cezâ &inde devam .aıııl:d,.," me çok kalabalık M" | Kıptı şahitler dinletif” Sahit celbine kalmıstir” — edebilir. Omun için İngilizin naza- rında müstakbel zaferin ! 4 Könservecilerin #Üiç mıntaka ticaret müdüf