22 Kasım 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

A U LA T AÇAT AT B ÇAM $ " ——— —— Ç ON T:Lulll—“'df_h İsmet İnönü'nün beyannamesi Eşsiz kahraman Atatürk! vatan sana minnettardır. Bütün ömrünü hizmetine verdi- gin Türk milletile beraber senin huzurunda tâzim ile eğiliyoruz Emin ol, aziz hatıran sönmez meş'ale olarak ruh- larımızı daima ateşli ve uyanık tutacaktır Ankara, 21 (A.A.) — Relsicümhur İsmet İnönü- nün millete beyannamesi: «Büyük Türk milletine: Bâtün ömrünü hizmetine vakfettiği sevgili mil- Tetinin ihtiram kolları üstünde Ulu Atatürk'ün fâni vücudü istirahat yerine tevdi edilmiştir. Ha- kikatte yattığı yer, Türk milletinin O'nun için aşk ve iftiharla dolu olan kahraman ve vefalı göğ - südür. Atatürk, tarihte uğradığımız en zalim ve haksız Hham gününde meydana atılmış, Türk milleti - nin masum ve haklı olduğunu iddia ve ilân etmiş- tir. İlkönce ehemmiyeti kavranmamış olan gür sesi, asla yıpranmıyan bir kuvvetle nihayet bütün cihanın şuuruna nüluz etmiştir. En büyük zaferleri kazandıktansonra da Ata türk, ömrünü yalnız Türk milletinin haklarını, in- saniyete ezeli hizmetlerini ve tarihe hakettiği me- ziyetlerini ispat etmekle geçirmiştir. Milletimizin büyüklüğüne, kudretine, faziletine, medeniyel istidadma ve mükellef olduğu insaniyet vazifele- rine sarsılmaz itikadı vardı. «Ne mutlu Türküm diyene» dediği zaman, kendi engin ruhunun, hiç sönmiyen aşkını ne münalı bir surette hülâsa et- miş idi. Fena zihniyet ve idare ile geri bırakılmış Türk gemiyetini, en kısa yoldan insanlığın en mütekâ- mil ve en temiz zihniyetlerile mücehhez - modern bir devlet haline getirmek onun başlıca kaygusu izde ve bugün hizmet başında, irfan muhitinde ve geniş halk içinde bu- lunan bütün vatandaşların vicdanlarında yerleş- olmuştu. Teşkilâtı Esasiy Ufulündenberi Atatürk'ün aziz adı ve bhatırası, bütün halkımızın en candan duy; ularile sarılmış- tır. Memleketimizin her köşesinde ve letçe kendisine gösterdiğimiz samimi bağlılık, dev Tet ve milletimiz için kudret ve vefanın beliğ mi- salidir. n mil- Türk milletinin aziz Atatürke gösterdiği sevgi ve saygı, onun için Atatürk gibi bir evlâd yetişti- rebilir bir kaynak olduğunu bütün dünyaya — gös- termiştir. Atatürk'e tâzim vazifemizi ifa ettiğimiz bu da, halkımıza, kalbimden gelen şükran duyguları- maı ifade etmeyi, ödenmesi lâzım bir borç saydım. Milletler arasında kardeşçe bir insanlık hayatı Atatürk'ün en kıymetli ideali idi. Bütün dünyada mın ifadesidir. dık hâdimi, aniş olan Iâik, milliyotçi, halkçı, inkılâpçı, devletçi Cümburiyet, bize bütün evsafile Atatürk'ün en kıymetli emanetidir. ölümünün gördüğü ihtiramı İnsanlığın âtisi için ümit verici bir müjde olarak selâmlarım. Bu söz- lerim, yazılarile ve toprağımızda şövalye askerleri ve mümtaz şahsiyetlerile yasımıza iştirâk eden büyük milletlere, Türk milleti adına şükranları- Deyletimizin bünisi ve milletimizin fedakâr sa- İnsanlık idealinin âşık ve mümlar siması, Eşsiz Kahraman Atatürk! Vatan sana minnettardır. Bütün ömrünü hizmetine verdiğin Türk mille- tile beraber senin huzurunda tâzim ile eğiliyoruz. Bütün hayatında bize ruhundaki ateşten - canlılık verdin. Emin ol, aziz hâtıran sönmez meşale ola- rak ruhlarımızı daima ateşli ve uyanık tutacaktır. Reisicumhur İSMET İNON'U Dünya meseleleri toptan halledilebilecek mi İngiliz nazırları yarın Parise aidiyorlar Parisde bütün pürüzlü işlerin halli için İngiliz ve Fransız noktai na- zarları tevhid ve tesbit edilecek Londra, 22 (Husust muhabiri- mizden) — Evvelden kararlaştı- rıldığı vechile Başvekil Çember- layn ile Hariciye Nazırı Lord Ha- Tifaks ve refikaları yanlarında hu- susi kalem müdürleri ile harici- ye müsteşarı Lord Gadogan, Mer- kezi Avrupa işleri departmanı şe- fi Etreny olduğu halde yarın Pa- rise varacaklar ve fransız ricali tarafındân muazzam — merasimle karşılanacaklardır. Yarın akşam şereflerine resmi bir ziyafet veri- lecek ve bu ziyafeti bir mülâkat takib edecektir. Perşembe günü reisicumhur bir ziyafet verecek ve o gün de görüşmelere devam o- lunacak, cuma günkü —mülâkatı müteakib bir resmi tebliğ neşre- dilecek ve ingiliz nazırları Paris- ten ayrılacaklardır. Söylenildiğine göre, bu müza- kereler esnasında Fransa - Al- manya, Fransa - İtalya münase - betlerinin ıslahı ve İngiltere ile Fransanın Almanya ve İtalyaya karşı gerek ayrı ayrı, gerek müş- terek vaziyette takib edecekleri hattı hareket mevzuubahs ola - cak, ve nihayet bütün dünya me- selelerinin toptan halli için Pa- ris ve Londranın noktai nazarla- Tı tevhid ve tesbit olunacaktır. Bu arada hiç şübhesiz müstemleke meselesine de temaz edilecektir. Çemberlayn ile Halifaksın ha- reketlerinden önce Hitlerin bura- ya bir mümessil göndermesi ma- nidar görülmektedir. Eski Paris mülâkatından önce de Hitler böyle bir harekete te- vessill eylemişti, bu mümessilin ziyaretinin her ne kadar hususi mahiyette olduğu söylenmekte ise de, bunun daha ziyade bu mese- leler hakkında Alman noktaf na- zarını beyan etmek içii olduğu söylenmektedir | maflar faaliyete Geçtiler Belçika Kralı Ho- landaya giderek Felemenk hükü- metile mühim müzakereler yapıyor YugoslavnaibiLon- draya niçin gitti Londra, 22 (Hususi) — Dünya meselelerinin toptan halli için Krallar ve diplo- Bayram Gazetemiz diğer refik- ilerimiz e birlikte yarız 've öbür gün çıkmıyaca « Mübarek ramazan bu akşam sona eriyor ve yarın şeker bay- ramı başlıyor. Gazetemiz, diğer — refikleri- miz gibi, bayramın birinci ve ikinci günü İntişar etmiyecek ve üçüncü günü tekrar çıka- caklır. Karilerimize bayramla- rınız kullu olsun demiye dili- miz varmıyor, çünkü; bu bay- rzam türkün en yaslı günlerine rastlıyor. Türkün eşsiz kahra- manı, insanlığın medarı i Büyük — Şef'imizi aramızdan kaybettikten ve onu ebedi med- fenine — terkeylediklen — sonra hemen başlıyan bu bayram bü tün türk milleti için gözleri yaşlı, kalbi elemli olarak geçe- cektir. Yegâne teselli bulduğumuz mokta, aziz türk milletinin Ehe- di Şefinin yolunda yürümek bususundaki azim, iman ve ittihadı ve onun sevgi ve say- gisini ilelebed kalblerimizde taşımıya koyulmamızdadır. Çok mühim ve manidariİr ziyaret Londra, 22 (Hususi) — Evve - lâ Londrada, sonra Pariste çok mühim siyasi ve iktısadi temas- larda bulunmuş olan Romanya kralı Karol beraberinde veliahd prens Mişel olduğu halde Paris - den Berline hareket etmiştir. Kral Karol Berlinde bir gün kalacak ve Hitlerle uzun bir mü- lâkat yapacaktır. Çekoslovakyanın yeni şeklini alması üzerine vaziyeti nazikle - şen ve ayni zamanda Almanya ile iktısadi bakımlardan bir an laşmaya varmak mecburiyetnide olan Romanya kralımın evvelâ İn giltereye oradan Parise vaki se- yahatlerinden sonra şimdi de Berline gitmesi gayet manidar görülmekte ve bu ziyaretlere fev- kalâde ehemmiyet atfolunmak - Polis kıt'ası ve Yavuz mürettebatı Bu sabah geldiler Büyük ve ebedi Şefimiz Ata - türk'ün cenaze merasimine işti - rak etmek üzere şehrimizden An- karaya gitmiş olan bir polis kıt'a- sı ile Yavuz mürettebatı bu sa- bahki trenle şehrimize dönmüş - lerdir. Parisde İngiliz ve Fransız nazır- larının noktal nazar - teatile - rinde bulunacakları hakkındaki haberler üzerine bu ziyaret tari- hi yaklaştıkça Avrupada müte - kabil siyasi ziyaretlerde o nis - bette çoğalmıştır. Romanya ve Belçika kralları - nin Londra ve Paris seyahatleri- ni müteakıp Belçika kralı Lco - poldun yanında başvekil olduğu dün Amsterdam giderek Holanda kraliçesini ziyaret eylemesi ve ayni zamanda Holanda hüküme- tile siyasi temaslara girişmesi ga- yet ehemmiyetli karşılanmakta- dir. Keza ayni zamanda Yugoslav. ya naibi prens Polun refakatinde düşes dö Kentin hemşiresi olduğu halde dün buraya gelmesi de si - yasi mahfellerde ayni ehemmi - yetle karşılanmıştır. Zahiren hususi mahiyette olan bu sonuncu ziyaret esnazında İn- giltere hükümetile Yugoslavya nalbi arasında mühim müzake - reler olacağı ve ehemmiyetli mevzulara temas edileceği anla- şımâktadır. Yazar: Ahmed Şükru ESMER Kadirşinas Hatay halkının mü- evveiki gün Hatay mil- | lisinin — toplantısında, A- tatürk'ün ölümünden doğan te- selli bulmaz yasta ana vatan türkleriyle beraber - olduklarını heyecanlı sözlerle anlattılar. Bu hislerin - samimiyetinden şüphe edilemez. Atatürk Cumhuriyet 'Türkiye'sinin kurlarıcısı olduğu gibi, Hatay da istiklâlini Ata- türk'e borçludur. 1436 senesin- denberi, Atatürk'ün —meşgul ol- duğu başlıca mesele Hatay'ın is- Üüklâli olmuştur. Ve her mqguı olduğu işi başardığı gibi, H da isliklâl temin ettikten sonrâ maddi hayattan ayrılmıştır. Fakat Hatay meselesi, Atatürk,> G, müli mücadeledenberi, ehem- miyetüi bir iş halinde meşgul et- mekteydi. 1921 senesi martında A- danaya yaptığı tarihi seyahat es- nasında kendisini istikbale gelen Antakyalılara: «— Kırk asırlık türk yurdu düş- man elinde esir kalamaz.» diyerek, Hatay'ın istikbali hak- kında en büyük teminatı vermiş-"* ti Türk Hatay, kurtarıcıdan bu te- minatı aldıktan sonra istikbalin- den emindi. Fakat işaret edilen hedefe varmak için uzun seneler beklemek lâzım geldi. Hatay'n statüsü, 1921 mukavelesiyle tes- bit edilmişti. İmzasına ve sözüne sadık olan Türkiye,nin, bu muka- vele hükümlerini değiştirmekte ön ayak olmasını Atatürk tasvip etmedi. Nihayet 1936 senesinde Suriye ile Fransa arasındaki münasebet- lerin yeni baştan tanzimi için bir mukavele imzalandı. 1921 muka- welesi, onu imzalıyan iki devlet- ten biri olan Fransa tarafından değiştirilmiş demekti. 1921 mu- kavelenin çerçevesi içinde Ha - tay türklerinin haklarını temin etmek Cümhuriyet Türkiye'si için bir dâva halini aldı. Atatürk, bundan sonra bu dâvanın şümul ve ehemmiyetini tebarüz ettirmek için hiçbir fırsatı kaçırmamıştır. Kendisini nihayet mezara sürük- liyen hastalığı içinde de gece gündüz düşündüğü ve meşgul ol- duğu en ehemmiyetli mesele de Hatay işi olmuştur. Hatay dâvası bu memlekette yaşıyan halka mes ud, bir hayat, çalışma hakkı ve relah temin eden bugünkü neti- ceye varıncaya kadar çok çetin safhalara girip çıkmıştı. Atatürk, kendisine mahsus azimle ve me- tanetle sonuna kadar çalıştı. Ve nihayet iki ay evvel bütün varlı- ğini kendine borçlu olan devle- tin mekanizması kurulduğu za - Eüyük kayıbımız Karşısında İranlılar Tahraa, 21 (AA) — Bugün, An! karada yapılmakta olan milli ce- naze merasimi münasebetiyle ga- zeteler, sayfalarını bu kederli hâ- diseye tahsis etmekte ve herbiri Atatürkün göstermiş olduğu hâhi yane, faal ve münevver ruh ve zih niyeti heyecanlı tabirlerle sena| eylemektedir. «İran» gazetesi, başmakalesinde diyor kiz Kahraman ve asfl Türk milleti- nin uğramış olduğu derin matem, bugün en yüksek haddini bulmuş tur. Zira Türk milleti, bugün en şerefli ve en liyakatli evlâdmı e- bedi ikametgâhına götürmek mec buriyetinde bulunmaktadır. Güzel! Ankara şehri, bugün ıztırap belde, si haline gelmiştir. Bütün Türk, milleti, mütemadiyen en hararet- li temennilerinin mevzuu, en kuv,| wetli ilhamlarının membat olmuş| olan Şefinden ayrılmıya bir türlü karar veremediğinden en acı min- metler içinde bulunuyor. Atatürk, yalnız kahraman milletinin büyük Teessür — ve matel Yunan Başvakilinin Eeyanan Üçüncü zıyırel"' hislerle meşbi Ankara 21 (AA.) — bir Şefi olmakla kalmamıştır. O ayni zamanda beşeriyetin de en büyük evlâdı olmuştur. Atatürkün cenaze merasimine iştirak eden ve milyonlarca insanı temsil eden heyetlerin vazifesi, ta| mir kabil olmuyan bu zıyadan do-| layı bütün dun)ınm ılzın ve ke derine tercüman olmakt. Tahran gazetesi, urumne tecesüf olunan Büyük Ölünün, büyük hiz. metlerine ve Türk milletinin bü- yük Şefi için tutmakta olduğu ma teme tahsis etmiş olduğu başyazı- sında şöyle diyor: Bu gibi dehalar, ancak zahiren ölürler. Çünkü hakikat halde mil- letlerin telâkkilerinde derin ve si- lihmez izler bırakan eserlerile da- ima berhayattırlar. Böyle insan - lar, bir nesil için doğmadıkları gibi muayyen bir devre için de, doğmazlar. Bu gibi insanlar, mil - letlerinin bu milletler kaynağın - dan mütemadiyen müstefit olma-, larına imkân bahşetmek suretile a-| sırlarca milletlerinin, tarihlerine hâkim olacak olan insanlardır. man, başına geçen Ekselâns Sök- men'e çektiği telgrafta Hatay hak- kındaki alâkasının daima devam edeceğini bildirdi. Atatürk bu telgrafında diyordu ki: «— Bu kıymetli diyarın en yük- sek makam ve vazifesini ihraz ve deruhte etmiş olmanızdan dolayı sizi tebrik ederken inkişafını da- ima alâka ve muhabbetle takip edeceğim Hatay'daki faaliyetiniz- de muvaffakiyetler temenni ede- rim.» Eylülün ilk haftasında çekilen bu telgraftan sonra Atatürk an- cak iki ay yaşamıştır. Fakat Cum- huriyet Türkiye'si kadar kendi eseri olan bu türk yurdunu sükün içinde çalışır bir halde bıraktığı İngiliz Mareşalı Şehrimizde Büyük Önderimizin cenaze me- rasiminde İngiliz kralını temsi - len bulunan mareşal Birdvud malüliyetine binaen cenaze ala- yının yürüyüş kısmına iştirak et- Mmemiş, —merasim — müddetince Atina matbuatının Hararetli neşriyatı Atina, 21 (A.LA.) — Atina Ajan- S1 bildiriyor: Birçok gazeteler, Atatürkün bi yoğrafisini neşretmekte berdevam Çamaşır asarken düştü Küçük Parmakkapıda Emin 2- partımanında $ numarada hizr. $ - cilik eden Gültekin pencereye ça- maşir asarken düşüp bacağından başını yarmış Sarıyerde Örtaçeşme cadde- sinde 2 numaralı evde oturan Ali oğlu Zekeriya ailevi bir mesele yüzünden çıkan kavga neticesin- de kayın biraderi Mustafa tara - fından odunla başından yaralan- mıştır. Zekeriya tedavi allna â- hınmış, Mustafa yakalanarak tah- kikata başlanmıştır. Eroin ve esrarcılar Halkevi balkonunda ayakta du- | — Beyoğlunda şübhe üzerine çev- rarak tazim resmini ifa etmiştir. Ankaradan dün gece hareket eden ve askeri merasimle uğur. lanan maroşal bu sabah şehrimie ze gelmiş ve Haydarpaşada as « kert merasimle karşılanmıştır. rilen Halid adında birinde bir ta- banca ile bir mikdar esrar ve Ka- sımpaşada Yaşar isminde birinde de 5 paket eroin bulunmuştur. Her ikisi de yakalanarak mahkemeye verilmişlerdir. vekili Ekselâns Mi matbuatına aşağıdaki ve bulunmuşlur. 'e sAnkaraya üçüncü "’ı yaptığım bu ziyaret meşbu oldu. ) Kemal Atatürk'ü P”; mak fırsatını bulmuş VE uzun görüşmelerde W,q refine nail oıuıuıwn*mı yalnız Türk ıırihin'ı';j siması değil, ayni yük Adamdı. O'nun ydi yi yaratan eseri asırlâ! " den bir âbide olarak Şef'i ıglıvııı letin arzettiği manzarâ muazzam, hakikaten d müellimdir. 'Türk milletinin ıe-"'_; kı ve çözülmez bağlarla Ö lunan Elen milletinin tıyorum. ( Ankaradan ayrılırk€f Ç4 letinin muhddzrlh"' tevdi ettiği Şef'in Ö dama lâyik bir ıııld *'d Ankara, 21 (A-A.) Sarraut ile Fransız ıd"' Ponset, — beraberi A v Huniziger ile Visami Te | olduğu halde Türk türkün tabutu önündt (4 olduğu geçide tr-*f; ; bulunmuşlar ve ev maksatla halk arasi! F/ Albert Sarraut ile B set, “Fransız heyeti »J sa hükümeti nâmınâ #f susada Paristen g! çelengi katafalkın Ö00 lardır. dırlar. İntanli a Yun”M şebirlerinde-umum! raklar yarım çek*ın#" lediyesi caddelerde ları vücude gi deki lâmbalara siyah mıştır, Ecnebı Heyeiler Gazeiej Anhrı. m nönü bugün 50) MM_W mıdıuun;e / ııneuııöiw / nw cdeeı-klı-r, ni mâksadla uurıî' nân ecnebi ırıı rini kabul edecekti” Gerek hıyel rek cenaze nııl gelmiş bıdunın akşamdan AW meğe başlıyı ef Kendilerine miştır. Heyet VE kısmı da yarı dan İstanbula /