21 Eylül 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 3

22 istasgon kuruluyor İ'lava yoiiarımızda inkişaf 9S ayda 306 gidiş ve geliş <e'eri ya Pılmış 743 yolcu taşınmış, 156620 kilometre mesafe katedilmiştir. Natıa Vekâletine bağlandığı üç lenberi, devamlı bir inkişaf ren Devlet Havayolları İşlet-| Re idarsi, haziran 1937 başından| Mayıs 1988 sonuna kadar, doküz| AY içinde Ankara ve İstanbul arat| Uada 306 gidiş ve geliş seferi, 743 U — taşımış ve bu selerlerde l602kilometre mesafe katedil- Gene bu müddet içinde nakle - 9 gazete miktarı 1816800 kilo- Vam, bağaj 999.500 kilogram ve da 4414534 kilogr: itur. Halkın havacılığa alışması b edilen Ankara ve İs indeki tenezzüh Aydalananların sayısı 199 dur. İdarenin 1937 senesi içindeki ge- 14386,80 lira yolcu bileti; 1 ülyon 65346 hususi kira, 395,00 İmezzüh uçuşları; 22273 - bagaj, NB3 gazete 20183 posla olmuk Te 16.943.75 liradır. Nİ TESİSLER ve PROGRAM Sivil havacılığımızdaki devamlı f dolayısile — ihtiyaçları ta- en karşılamak için Devlet Ta- Puyolları bir taraftan yeni tesis - İtre devam etmekte, diğer taraf - A vasıtalrını modernleştirmek - | ir, Bugün idarenin elindeki tayyaro Gyin, — dünya sivil hatlarındaki Mmsallerinin çoğundan üstün ol - üzere onu bulmuştur. Bu m İünmel tayyareler, her türlü yo Aliklere maliktir. İdire, Ankara ve Yeşilköy mey- larında mevcud yer telsiz ci N lâve olarak yen Ti Ankarada, diğeri İstanbulda Ye- ülede olmak üzere son sistem İelsiz cih, ve tayyarelerin Yeti görmeden sefer — yapma: Gmkün kılacak Gonyometreleri Ttühtevi telsiz iztasyonları kul Tüştur. Hazırlanmış olan programın bir ü olarak, inşasına - başlanılan | Ft alan ve havacılık — tekniğinin bütün icablarına göre yapılan be- larme hangarın inşası bitmiştir.| Kurulmasına başlanan büyük tel- | Biz istasyonu da — hazırlanmıştır. iyyarelerin — emniyetle iniş ve aşlarını temin ve muhtelif is. metlerde havalanmalarım te- n için muntazam pistler vücu- niş; meydarın hududu İşa: İstanbulda Yeşilköy Erfrans şirketinden Ganan ıslahına başlarmıştır. Mey- | n 3 kilometre yakininde, Ye - lede kuvvetli bir telsiz istas- | İenu kurularak Ankara - İstanbul Mtferlerinin azami emniyetle d itemin edilmiştir. İzmir meydamı olarak seçilmiş , Cumaovası istasyonu yaki - a hangar ve istas - meydanın- anan mey-| SON TELGRAF'ın yön binası inşaatı ikmal edilmiş şehirle meydan arasında telefon irtibatı da temin edilmiştir. Me danın ıslahi ve telsiz istasyonunun, kurulması meselesine devam edi!- mektedir. Ankarada hususi bir komisyon tarafından tedkikler — yapılarak Münasib görülen şehre üÜç kilo - mesafedeki sahada tayyane anı olmuya çok müsaid olan seçilmiş ve satın alma işi- ne başlanmıştır. Meydanda han- gar ve istasyon binalarının inşası devam etmektedir. Bir taraftan telsizlerin kurulma: çalışıl - maktadır. nlara ilüve ola- at mey ) da kurma- daştırmıştır. Ankara tanbul hattı üzerinde 10, İstanbul- İzmir hattı üzerinde 6, Ankara - Adana hattı üzerinde 6 olmak ü- zere 22 ihtiyat istasyonunun yer Jeri tesbit edilmiş, bunlar işaret - Jenerek satınalma muamelelerine başlanmıştır. Ankara ve İstanbul arasında gi- diş geliş olan ücretlerin 29 lira 75 kuruşa indirilmesi ve evvelce 1000| lira mecburi sigortaya alınan 2 liranın 58 kuruşa tenzili bu hat Üzerinde rağbetin artmasına mü- hüz âmil olmuştur. İdare, gene teşvik mahiyetinde aldığı karar - lardan biri olarak, altı ay içinde İstanbul - Ankera arasında beş se- | fer yapan yolcuların altıncı sefe- Maktu satış kanunu- nun tatbik tarzı hak- kında esnaf tenvir edilecek Dün öğleden sonra Bakkallar cemiyeti bir toplantı yaparak pa- zarlıksız satış kanununun tatbi- | ki etrafında şöyle bir karar ver- miştir; Kanunun tatbikine başlanınca, esnafın bir yanlışlığa meydan ver- memesi için, cemiyetin tayin e- deceği zevat her mıntakaya iki- Şer iklşer olmak üzere, her tarafı gezecekler ve esnafa kanunun tat- | biki hususunda rtehberlik vazife- sini ifa edeceklerdir. Bu süretle hem belediye me - | murları ufak tefek mesaille meç- gul edilmemiş olacak hem de es- nafa büyük bir kolaylık temin e- dilmiş olacaktır. * Maktu satış kanunile karar- namesi kaymakam ve emniyet mu-| dürlerine tebliğ edilmiştir. Tariht tefrikası No, 101 l'“ııırı'lcıriç;e Sultan Azizin ikram et- | tiği kızartmaya bayılmıştı Servisi yapanlar, kuzuyu du - | Tan üs:ünde sofranın üstüne koy- Gülar.. İtmparatoriçe Öjeni hayretle ba- Ka kalmıştı. Demek; kuzünun tevzli sofia- & Olacaktı. İmparator, İmparatoriçe dura - adhlar.. , Servis yapanlar da ne yapacak- Tni şaşırdılar... Hepsi iyi amma; bu kuzu nasti Parılıp yenecekti, inin Sultan Aziz; İmparator ile İm - paratoriçenin — sabırsızlandıkları- farkında idi. Derhal gülerek Fuad Paşaya irade etti: — İmparatoriçe ve İmparator hazretleri bu alaturka pişmiş ku- zunun nasıl yenebileceğini dü - gşünmüş bulunuyorlar olsa gerek... Türkler, bu süretle pişmiş kuzu - yu el ile yerler... Fakat, irade bu- yururlarsa, ahçıbaşıyı — çağıralıı ayırıp tevzi etsin... Bizim yapa - cağımız şey değil. -İse | | h | İ | | | | | | | | Londraya gidecektir. | Çekirge | Vikteryanın çantasını İş Bankasının Londra a Şubesi Ynkında açılacak İş Bankasının Londra şubesine ait bütün hazırlıklar sona ermiş- 'tir. Banka birinciteşrin ayında a- çılacaktır. Bu açılış merasimini yapmak üzere İş Bankası umum müdürü Muammer Eriş yakında Bankanın Londra şubesi mü - dürlüğüne Merkez Bankası şube müdürlerinden Cabir tayin edil- miştir. Cabir bugünlerde yeni vazife - sine başlamak üzere Londraya gi decek ve bankayı kuracaktır. Mücadelesi Samsunda çok lv nNeticeler verdi | Samsun, 20 (Hususi) — Sam - | vun çevresinde ziraat işleri bu yıl her vakitkinden düzgün gitmiş- tir. Köylü, fennt usullerin mah - sulü çok nisbette fazlalaştırabi - leceğini kavramaktadır. Bu çevrelerde köylüyü en çok korkutan âfet çekirge istilâsıydı. alın terile yetiştirdiği mahsulün kısa bir zamanda mah şahid olur, için için ağlardı. Son- yıl içinde Samsun çevresinde çe- kirge mücadelesinde muvaffakiyet köylünün güldürmüştür. Bügün Samsun köylüsü tam bir güçile meşgül olmaktadır. Bir vakitler çevrede tahribat yapan hayvan hastalıkları da artık -bir tehlike doğurmamakta, bazan köylerde rastlanılan şarbon hemen mahal- yeleri tar lerd irşatlı bulür Bazı köyl e iştirak hazırlanmağa başlamışlardır. ! çeltik durumunun da iyi lmaktadır. için timdiden bir teretfü vardır. Muamele Vergisi Güçlükleri aliye Vekâleti Varidat umum müdürü İsmadl Hakkı, muamele vergisi mükelleflerile temas et - mek üzere İzmire gitmiştir. Va- ridat müdürü İzmirde dört gün kalacaktır. Yeni muamele vergisi kanunu ile tahaddüs eden bazı güçlük - ler, Vekâletin bulduğu yeni şekil sayesinde halledilmiş gibidir. İz- mirdeki mükelleflere de bu yeni teşil tatbik edilecikti çalmış Tahtakalede Viktorya —adında bir kadının elindeki çantayı ka- Pip kaçan sabıkalı yankesiciler- den Vitali dün Sultanahmed Ü - çüncü Sulh ceza mahkemesinde 9 ay hapse mahküm edilmiştir. PFuad Paşanın tercümesi üze - rine İmparator derhal: | Mermnun oluruz.. Dedi. —Ahçıbaşı; zaten ce aldığı bir emir üzerine dışarı - da bekliyordu. İçeri girdi. Kolları sıvalı idi. El pençe dürup irade bekledi. Sultan Aziz, irade etti: — Ahçı başı şunu ayır hakalım!. Bolulunun aradan gelen yamağı bıçak çatal getirmişti. Tertibli bir surette ayırmağa başladı.Kuzu öyle pişmişti ki; da- ha bıçağı dokunmadan ayrılıyor « dü. En güzel taratlarından İmpara- toriçeye, İmparatora ayırdı. Efen- disine de verdi. İmparatoriçe, kızartmıya ba - yılmıştı. Çok hafif ve nefis ol « | evvel- muştu, Seve seve yedi. Hatta; daha| Turlarsa şunu sormak isterim; beş istedi. Üçüncü Napolyon da beğenmiş- | ti. O bile bir parça daha aldı. Sultan Aziz habire yiyordu. İm- ! Kitaplar Arusmda — Milii bir. edebiyat yaratabilir miyiz ? YAZAN: Bedi Gündüz Genç ve değerli arkadaşımız Nusrat Safa Coşkun iki yıl evvel bütün nazarları kendi bir anket yapmış ve bu Söz) gazetesinde neşretmişti. (Mil- | W bir edebiyat yaratabilir adımı taşıyan bu anket neşri sıra- larında edebi bir hâdise olmuş bü- tün edebiyatçılar milli - edebiy: meselesi etrafında fikirleri liyerek uzun ve ateşli münak lara yol açmışlardı. O zaman bu anket durgun bir su sathına ben zeyen edebi hayatımıza bir parça canlılık ve hareket vermişti. Anket yalmız bu kadarla kalm- mıştır. Ayni zamanda bu entere- an mevzuu eşelemek bize yepye ni ve arijinal bir de kalem kazan- dırmıştır ki, bu kalem okuyucu - iyi tanıdıkları genz laşımız Nusrat Safa Coşkun Nusrat Safa Coşkun anket mü- nasebetile konuştuğu büyük ede- biyat üstadlarının portrelerini çi ziş ve mülâkatları orijinal ve kıv rak bir uslübla anlatış bakımındar da ayrı bir muvaffakiyet gös Tuiş ve derhal nazarı dikkati cel - . Yazılarında daima ince | k bir mizah ve kıv- an Nusrat Safa Coşkun edebiyatla alâkası olm - yanları bile alâka ve zevkle takib ettiren ve hepsi başlı başına bire: muvaffak reportaj olan bu konu; imalarile anket gibi ifade sahas dar bir mevzu içinde istidadını v> bu sahadaki kabiliyetini güster - miştir. Şimdi bu anketi İnkılâb kütüt- hanesi neştetmiş - bulunmaktadır. Çok zarif bir kapak içinde satışa çıkarılan bu ciltte şu muha: geirlerin cevabla Hüseyin İsmail Haki Sırrı, Peyami Sa- Şüküfe Nihal, Ziya, M. Turhan Teu Nizameddin Nazif, Saad Dervi; Bürhan Cahid, Bürhan — Toprak ureddin, İskender Fahred- | din, Ahmed Emin, Fahreddin Bir gen, Asım Us, Selâmi İzzet, Necib Fanıl, Meliha Ürfi. Cevabların (Açık Söz) sütunla- rında intişarı sıralarında (milli e- debiyat) meselesi alevlenmiş mü- teaddid kalemler bu anket etra- fında makaleler yazmışları Hatta muharrir anket bittikten sonra neticesini Eminönü Halkevi salonunda bütün ediblerin iştirak ettiği bir toplantıda münakaşalı bir konferans halinde — vermişti. Ümid ediyoruz ki, anketin kitab yeniden (milli ede- biyat) meselesinin canlanmasına vesile olacaktı Bu çok mühim bir edebi ve milli| meseleye parmak koyan eseri » kuyucularımıza hararetle tavsiye ederken genç edibi de kütübhane- mize böyle bir ciddi eser kazandır- dığından dolayı tebrik ederim. YAKINDA En güzel edebi roman| Son Telgrafta Paratoriçe Padişaha dönerek — Haşmetmeab Türk yemek - Jeti çok güzel; alafranga yemek - Şüphe yok ki Lâkitı, yağda kızartıyorlar. bu da yağda kızarmıştır. nekadar hafif ve bellisiz .. Sultan Aziz Öjenin bu sözlerinc tebessüm ederek cevab verdi: — Bu küzü yağda kızarmış de- ğildir. Doğrudan doğruya aleş kar- şısında hafif, hafif pişmiştir. Hem de toprak içinde pişirilmiştir. Tam beş altı saat kadar ateş karşisin- da çevrilmiştir. Öjeni şaşırmıştı. Beş altı saat ateş karşısında çevrilerek pişmek. sonra toprak içinde pişirilmek... der bu öyle kolay kolay ya- pılan bir şey değildi. Sordu: — Haşmetmeab müsaade buyu- altı saat neden sürmüş bulunu - Yüt — Evet; gayet hafif ve içine içe, içe pişmesi için... inki Dış ticaretimizde, her yeni yıl, bir evvelinden daha geniş ölçü- de bir tnşaf görülmekte ve İhraca-| tımızın her yit daha — çoğaldığı t değer bir şekilde te- barüz etmektedir. Bu cümleden olarak 1938 mayıs daki hracatımız, geçen sene- nin ayni ayındakt ihracattan 1,8 milyon fazladır. Yalnız geçen sene değil geçen yedi senenin beher yı- hmin ihracatını ifade eden rakam- farın da fevkindedir. Evvelki senelerin mayıs ayları z bir kıymet göster- yılı mayıs ayının ih- izde 612 nisbetinde yüzde 222 nisbetinde bir mevcuddur. 1938 mayısı itha- lât kıymeti de, ayni aydaki itha- lât kıymetlerinin fe: 1988 senesinin mayısı sonundaki beş aylık ihracat yektinu 49 mil yon 458,068 lira, ithal 6420230 liradır. Bu itibarla, beş | hik ticaret muvazenesinde İtha- lât muvazenesinde ithalât lehine * | 14750 bin 162 lira fark mevcud- dür. Son yedi senenin ilk beş aylık ihracat kıymetleri içinde 1937 se- nesinin beş aylığı 50,1 milyon lira üstün, 1834 senesinin ilk beş l ise 246 milyon İlira ile en düşük bir seviyye göstermişlerdir.| 1988 senesinin ilk beş aylığı ise | 1937 ye hemen hemen m e I 1934 ün 96101,2 nisbetinde yani bur |'Büyük şair mirasını kime bırakmış Mahkemeye dün de bakıldı,terekedos- yasının tetkikine karar verildi | hukuk mahkemesi ahkâmı çahsi- Abdülhak Hâmid | karısı Lüsyen aleyhine açtığı mi- | ras davasına dün Asliye Üçüncü | hukuk mahkemesinde başlanmış- | tır. | Abdülhak Hâmid öldükten sor- ra vasiyetnamesi açılmış ve buna merbut bir noter senedile merhu- un evindeki eşyasile matbu ve gayri metbu eserlerinin telif hak- larımı karısı Lüsyene bıraktığı an- | aşılmıştır. Büyük şalrin kızı Fatma Hâmi- de ve Ölen oğlunun bıraktığı iki içük kız vekil tutarak mahko- meye başvurmuşlar ve bu noter senedinin ibtalile mirasın Lüsyen | e dahil olduğu halde aralarında kanuni nisbetler dahilinde taksi- | mini istemişlerdir. Dünkü celsede mahkeme evra- kı tetkik etmiş ve Beyoğlu Sulh veresesirin 'Toprak içinde neden pi | Filiyor ve be için topraklanıyoı Öjeni zannetmişti ki yediği ku- zu toprağa gömülerek pişirilmişti. Sultan Aziz gülerek cevab ver- di: Hayır; toprağa gömülerek de- ğil; çukur kazılır; bolca kor edil- miş ateş dökülür... Kuzu sırığa ge- girilir. Ve uzaktan yavaş,. yavaş çevrilerek pişirilir. — Toprak kazıp içinde pişir - mekte ne fayda var? — Evet; rüzgâr ateşi fazla sa - vurmamak, ateşin harareti datmi | kalmak için. İmparatoriçe Padişahın bu ta- rifatı karşısında dayanamıyarak; meraka düşüp sordı laşmetmeab; en ufak tefer- rüatına kadar herşeyi tedkik et - | miş bulunuyorlar. — Şüphe yok; benim çök sev » biridir. Buna doyüm olmaz... Bir kuzuyu bir *n-) Iktısadi meseleler Dış ticaretimizde Son yedi senelik ihra- catımızla bir mukayese | "Olgunluk imtihan- san ferah ferah yalnız başınâ vi - şaf misli üstündedir. Ve yine 1938 ilk beş aylık dev- resindeki ihracat, evvelki 6 sene-| sinin ayni devrelerindeki ihracat yekünları vasatisine göre yüzde 45 nisbetinde yüksek bir seviyye iktisab etmiş bulunmaktadır. Dış ticaret muvazenesi ilk beş aylık rakamlar itibarile 1: 1838 senelerinde passif ziyette bulum Evvelki senelere nisbetle ihra- catın artmış olmasına rağmen ti- caret muvazenesinin 1938 de pasi- nesinin sebebi ithalât. ar., 2 - 1938 senelerinin ilk beş ylarındaki ithalât kıymetleri 3- lira arası i halde 1938 de bu kıy 1938 senesi mayıs ayında T mil yon 427.629 jiralık ihracat tesbit edilmiştir ki bunun yüzde 29.3 ü Almanyaya, yüzde 208 i İtalyaya, yüzde 7 si Çekoslovakyaya, yüzde 55 i Fransuya, yüzde 52 &i Yuna- nistana, yüzde 34 ü Amerikaya mütebakisi diğer memleketlere yapılmıştır. Tutulan hesablara halât ve ihracatımızı şekilde kısaca izah ettikten sonra bariz bir şkilde anlaşılmış oluyor ki ithalâtımizı mümkün merteb: tehdid edebildiğimiz zaman ihra- catımızın yekânunu — teşkil eden am şayanı memnuniyet bir ne de etmektedir. nâzaran it - yukarıdaki ra tice ye kısmında bulunduğu anlaği! tereke dosyasının celbine karar | vererek duruşmayı başka güne bırakmıştır. Mühendis mekte- bine yazılma müd- deti uzatıldı Mühendis mektebine talebe ya- zılması için verilen mühlet yarın akşam sona erecekti. Fakat lise - lerde olgunluk imtihanları henüz bittiği cihetle bu müddet 27 eylül akşamına kadar uzatılmıştır. ları bitti Olgunluk imtihanları dün sona rmiştir. —— yebilir.. İmparatoriçe büsbütün şaşır - mıştı. Hiç bir kuzuyu bir adam nasıl yalnız başına — yiyebilirdi. Sultan Aziz İmparatoriçenin hay- retlere düştüğünü görünce, sözle- Tine şunları ilâve etti: — Ben, açık bir havada ekseriya| bir kuzu yiyebilirim. İmparatoriçe; iftihar - duymuş kadar sevinçle güldü ve: — Evet; Türkler iri yapılı ada" lar maşallah'. Biz Avrupalılar Evet; Türkler iri yapilı adam-, lar maşallah!.. Biz. Avrupalılar hem az yiyoruz, hem de çok hare- ketsiz adamlarız. | Kuzu bitmişti. Çerkez tavuğu Belmişti. Ahçıbaşı çerkez tavuklarını aytı ayrı tabaklara yapmıştı. İmparatoriçe ve İmparator ilk nazarda duraladılar... Acaba ne - v eTT oıı TELGRAF — 21 EYLÖL 1938 4 Eyüb önlerine çekilmiş olan eski «Unkapanı» köprüsünün son İyağmurlara su almağa ve bu su - İzetle batmak tehlikesi göstermeğe İbaşladığı görülmüştür. Bu sebeble emektar köprünün |demir aksamı dubalardan ayrılarak İmuhafaza olunacaktır. * Eminönü meydanmın açılma- sı için dükkânların istimlâk olun ması icab edenlerden 19 kişi fle Belediye arasında çıkan â mahkemeye intikal etmiştir. * Belediyede yeni teşkil olun- ması kararlaştırılan -istimlâk bü- rosu: kadrosu hazırlanarak Da- hiliye Vekâletine gönderilmiştir, ni doldurmuş ve eve lüğü tehir edilmiş | olan şehrimiz Sıhhiye Müdürü AlI Rizanın tekaüdlüğü yeniden bir sene müddetle tehir olunmuştur. * İşçilerle iş verenler arası daki ihtilâfların sureti hallini gös- teren yeni bir nizamname birinci kânunda mevkii mer'iyete gi cektir. Diğer taraftan gazete müharrir- leri gibi hem fikren, ve hen bedenen çalı etlere tâbi tutulacak - ** Bir aydanber hunmakta olan meslek mektepleri Umum Müd rü Rüşdü; dün şehrimize avdet et- Maliye ve Maarif Vekâletleri define arama işi hakkında yeni hazırlıyarak dün »dermişlerdir. Bu yeni talimatnameye — göre, badema define arama ruhsatiye - leri valiler tarafından verilecek- tir. w Nevyorktan şehrimizdek: Jükadarlara — bildirildiğine — gör. Nevyork sergisi komiserliği; Türk sitesinin inşaat projelerini tetkik ve tasdik etmiştir. İnşasta hemen başlanılacı * Yeni kontrplâk nizamnamc mucibince 1 inci teşrinin 13 ür kadar gerek hariçten memk miüze ithal alunmuş ve gerek bu- rada yerli fabrikalar tarafından damgalana Ahmed adında bir adam olarak evvelki gece Takstmde çileri dövdüğü ve bakaret et için dün asliye dördüncü © mahkemesinde 15 gün hapâe ve | 29 lira para cezasına mühküm e- dilmiştir. NİŞANLANMA Emniyet Sandığının eski ve ta- nınmış memurlarından Bay Fuad Arğunun kızı Bayan Nevin Arğune ile genç deniz subaylarımız - dan Bay Cahit Gürün nişanlanma — töreni Bay Arğunun Bakırköy Yeni mahallesindeki evlerinde ya- pılmıştır. İki soyada kutlu ulsun. Birimizin derdi Hepimizin derdi Çamurlu sokaklar Sultanahmedde oturan karile- rimizden M. Sami ismindeki zab tan aldığımız bir mektubda Ka- ptağası sokağı rak günlerinde bile çamurun eke — sik olmadığı yazılmakta, buna sebeb olarak şu gösterilmekte ve: «Arasta caddesinde bulunahı —— aygır deposunda kullanılar sue ların istimaden sonra deponun — arka tarafına düşen bu sokağa Göküldüğü, bu yüzden sokağın fena halde çamur olduj ladım.» Denilmektedir. İ Aygır deposunun hayvanla - — Trını temizlemek veya başla su- retle burada kullanılar — suları akıtacak bir mecra bul, bir mecra yoksa derli ması, var da müstahdemi: ihmali yapıyor, veyakm olsun. diye suları arka sokağa dökü yorsa buna mâni olmak, soka « ğain temizliği ve halkın sıhhati biçim yemek id. Nasıl beyene - cekti? (Devamı var) * namına gereken bir keyfiyet ol duğuna göre alâkadarların bu hususa dikkat nazarını çekeriz. —