Sultan Tercüme ve iktibas hakkı mahfuzdur. Yalnız Son T! e SON TELGRAF— 17 k Tamid: ggıçâün leri 'da tir. Yazan : Ziya Şakir Tönci Mehined, Reşid Beyin idamına karar verdi! Sultan MahmudölürkenbileReşid Bey gene tuzağa düşürülüyordu (TANZİMAT) IN İLÂNINA DAİR MÜHİM BİR HATIRA Osmanlıların 30 uncu padişehi elan (İkinci Mahmud) arkasında kanlı bir iz bıraktıktan sonra, es. Tarengiz bir ölümle, fani cihandan göçüp gitmişti. Saltanat makamı. na gelen (Sultan Mecid), gayet hassas, zayıf ruhlu ve bilhassa şiddetli hareketlerden çekinen bir. gençti. Osmanlı tahtına oturduğu zaman, memlekotin iç ve dış si. yasetine dair hiçbir fikr! yoktu. Hattâ, artık sahib ve malik oldu. ğu sarayın, harem dairesinin hu. dudlarından dışarısını bile bilmi. yordu. Memleket ve hükümeti Mehmted Emin, Rauf, Hüsrev pa- şalar gibi o devrin mühim ricali idare ediyordu. Saltanızt tebeddülünden birkaç ay sonra, bu eski devlet ricali a. rasında, (Reşid Bey) isminde bir zat belirmişti. Bu zat, o tarihte hükümetin ikinci sınıf erkânı a. rasında idi. Haric? siyasetle meş. gul oluyor; ve bilhassa Avusturya siyasetinin - Türkler aleyhindeki cereyanlarma karçı koymıya ça Hışıyordu. Bu zat, çarçabuk Avrupa dip- | lomatlarının nazarı dikkatini celb etmişti. Bilhassa Avusturya im. paratoluğunun — başvekili olan (Prens Meternih), Reşid Beyin, keandi siyasetine engel olmasın. dan dolayı ona haris bir düşman kesilmişti. Ve Reşid Beyin vücu. dünü ortadan kaldırmak için der. hal gizli teşebbüslere girişmişti. Miternih'in bu teşebbüsü, Sul. tan Mahmudun sen günlerine te. sadüf etmişti. Prens tarafından elde edilen saray adamları hem padişahın ve hem de . padişah ü. zerinde nafiz olan - Hüsrev paşa- nin taassub hislerini tahrik et . mişler; — Reşid Bey, dinsizin biridir. Gizliden gizliye frenklere alet 0. luyor. Eline bir fırsat geçirip, memleketin idarc usullerini de . Hiştirmek.. ve, Avrupa devletle - rini taklid etmek istiyor. Diye, ikisini de iğfal eylemiş - lerdi. İkinci Mahmud: Hüsrev Paşa ile görüştükten sonra, Reşid Be. | yin idamına kartar vermişti. Ve bu işe de, (Çanakkale muhafızı, Osman Paşa) memur — edilmişti. © sırada Avrupada bulunan Reşid Beye, derhal İstanbula avdet et. mesi için emir gönderilecekti. Reşid Bey, dönüpde Çanakkaleye gelir gelmez derhal vapurdan karılacak; hemen orada çökı lerek kafası kesiliverecekti Bereket versin ki; bu kantı ka. ravı, sarayın mühim erkânından ve Reşid Beyin dostlarından bir zat haber almıştı. Ve Derhal Re. şid Beye: (İstanbula avdet hususunda a. cele etmeyiniz. Zira, hakkınızda son derece muzir olacaktır. - Bir bahane bularak, bir müddet daha orada kalınız. Zatışahane, ağırca hastadır. Bakalım netice, ne ola. caktır?.) Diye, gizli bir mektub yolla. mışti. Reşid Bey, bu mektubu alır al. maz derhal hastalık bahane ede. ,rek İstanbula gelmemişti. Aradan çok geçmeden de, Sultan Mahmud vefat etmişti. Reşid Bey, ihtiyatlı hareket ederek, bir ay kadar da. ha Avrupada vakit geçirmiş; ar. tik İstanbulda herşey tabif mec. rasma girdikten sonra avdet et. mişti. Hüsrev Paşanın, kendi aleyhin deki hissiyatına vâkıf almıyan JReşid Bey, İstenhula avdetinin erlesi gün, sadaret makamında bulunan bu eski veziri ziyarete Bitmişti. Gayet kurnaz bir adam olan Hüsrev Paşa, Reşid Beyi görür görmez hissiyatını büyük bir me- haretle saklamış — Camım, beyoğlumuz... Nere. lerde kaldınız. Gözlerimizi yol - larda bıraktınız. Yeni Padişahı . Miz, elendimiz de sizi görmeyi pek arzu ediyorlar. İkide birde, bizden soruyorlar. Byradan çı . kar çıkmaz, doğruca sarayı hü - mayuna gidiniz. Zatı şahaneye tazimatınızı arzediniz. Diye, Reşid Beyi saraya yolla. miştı. Fakat Reşid Bey kapıdan çıkar çıkmaz, Hüsrev Paşa derhal iki üç satırlık bir ariza yazarak baş. ağasına vermiş; Reşid Beyden ev- vel, saraya göndermişti. Sadraza- mun bu kısa arizası, şu satırları ihtiva etmekte idi: (Cennetmekân pederiniz tara. fından idamına ferman buyuru. lan Reşid Bey, İstanbula avdet etmiştir. Şimdi gelip, hakipâyı şa. hanenize yüz sürecektir. Pederi - nizin kararı mucibince, iktizası. nin ifasına müsasde buyurulma - Si...) Reşid Bey, hiçbir şeyden ba . berdar olmıyarak saraya gitmiş. ti. Sultan Mecid tarafından der. | hal huzura kabul edilmişti. Reşid Bey huzura kabul edildi. ; ği zaman, Sadrazamın arizası, Padişahın oturduğu kaltuğun ya. mındaki küçük masanın üzerinde duruyordu. Şu vaziyete nazaran, Padişah ile Reşid Beyin arasındaki mülâ. katın çok kısa kesilmesi... ve Hüsrev Paşanın tuzoğına düşen Reşid Beyin ayağile gittiği sa - raydan doğruca ahret yolculuğu- na sevkedilmesi icab ederdi. Halbuki Sultan Mecid, Reşid Beyi görür görmez her nedense ona karşı bir temayül hissetmiş; sadece ayak öpüp çekilmesine mü saade etmiyerek: — Buyurunuz... Oturunuz. Demişti. Ve tam iki saat, Reşid Beyi istievab etmişti. Fakat bu istievab, öyle mevzu. lara alddi ki; Reşid Bey aleyhin. de söylenen sözlerden hiçbirine ald bir tek kelime geçmemişti. Pa. dişah, ona Avrupadaki müşahe - Bilet hırsızlığı ya- Esnaf kooperatifleri ı;ağalır' pan bir şebeke (Birinci sahifeden devam) mi yolculardan evvel iskeleye çık. mıç ve orada beklemekte olan bir polie memuruna hüviyetini söy - Temiş ve şüphe ettiği iki yolcuyu göstererek kısaca vaziyeti anlat. maştır. Biri Kadıköyde Merhamet sokağında 26 numaralı evde otu- ran Yosef, diğeri Hasköyde Piri. paşa sokağında 22 numaralı evde oturan Samoel olduğu anlaşılan | bu iki yolcu karakcla götürülerek biletleri nereden aldıkları sorul- muştur. Bunar biletleri Hasköy iskelesi Gişesinden aldıklarım söylemiş - [ lerdir. Biraz sıkıştırılıca bilet - leri Hasköyde iskele caddesinde | 38 numaralı berber dükkânında çalışan Yani Mumcu oğlundan ya. m fiatına aldıklarını itiraf etmiş- | | peratifidir. Bu kooperatif bali fa. | lerdir. Bunun üzerine yakalanarak sorguya çekilen Yani evvel bilet- leri satmadığını söylemek sure - tile inkâra kalkışmış fakat Yosef we Samoel ile — karşılaştırılınca: «Evet bu biletleri bana Haliç şir. keti memuru Tevfik veriyordu. ben de satıyordum» demiştir. Yapılan tahkikat neticesinde Ha-| Niç şirketi memurlarından Tevfik tarafından yolculardan toplanan kullanımış biletlerin Yani vasıta. sile yarı flatına tekrar halka satıl. dığı anlaşılmıştır. Suçluların hep- Si yakalanarak adliyeye verilmiş. tir. Japonya veniden as- ker topluyo (Birinci sahifeden devam) ve vesalt fedakârlığına sevket . miş ve yıpratmıştır. Çinliler yi sek bir askeri taktik ile ve en mo- | dern vasıtalara sahib olarak Ja. | ponlara ağır zayiat verdirmişler ve muharebeyi iehlerine çevirmi ye muvaffak olmuşardır. Sovyet - Japon hududunda ye- ni bir hâdişe yoktur ve Japonlar | hudud tahdidi için Tokyodan 20 delerini, hükümot idare tarzları. Ü yıçlık bir heyet göndermişler - ma, aslahat çarelerini, halk ile hüz | Giç kümet arasındaki münasebetleri inceden ihceye sormuş... - Reşid Beyin verdiği cevabları derin bir hayretle dinlemşti. Ve nihayet a. ralarında şu muhavere geçmişti: — Pekâlâ... Bütün bu görgüle. rinizi bizim memleketimizde tat. bik imkânı var mı?, — — Bu imkân, dalma mevcut - tur, şevketmeâb... Yalnız, bir tek iradei şahaneniz kâfi. — Bu hususta bana yardım e- der misiniz?. —Bötün nüçiz kuvvetimi, bu uğurda sarfetmiye hazırım, şev - ketmeâb, — © halde, bir (Tâyiha) tertib ediniz. Bu lâyihada, idaremizin ıslahı için ne gibi kanımlar tan. zim edilmesi lâzım geldiğini gös. teriniz. (Devamı var) Almanlar Çek cephesi- ni de tahkime başladılar | ( Birinci ” sarfadan n) etmediğini tasrih etmektedirler. Maamafih Almanlar ket'i bir a- zimle Fransa hududunu başten- Ve gibi dünden tibaren Çekaslovak ya cephesinde de tahkimat yap - Maya başlamışlar Ve bu maksadla Avustunyadan ilkak olunan ve ce- mubu şarki mıntakasında bulunan | arazideki 30 köyü kaldırmışlardır. | Almanya herhargi bir gün mü- | dafaa mecmuriyetini hissedeceğini zannettiği hududların. demir ve aleş çemberi içine almakta devam | etmektedir. Prağdaki temas ve müzakere - ler de henüz müsbet bir netice l | | başa isthkâm halne getirdikleri l | vermemiştir. İngiliz Jordu bugün Südet murahhaslarını kabul ede. cektir. Neticenin faza ümidli - olacağı tahmin ediliyor. Paris gazeteleri- nn asabiyeti biraz durmuş ve ilk endişeli hava zall olmuştur. Bü - tün gazetele: kendi görüş ve mes- Teklerne göre Almanyada cereyan eden hâdselerin izah ve tahlilini yapmakta, maamafih harb ihtima. Hni uzak bulmaktadırlar. “SLOVAK PAPTİSİ LİDERİ ÖLDÜ Brağ İT(AA) — Slovak partisi lideri Hlinka saat 2306 da vefat etmiştir. 60 NAZİ BİR HÂDİSE ÇIKARDI Varşova 17 (AA) — Üniformalı altmış nazi 15 ve 17 gaşlarında iki Polonyalı genci gamalı haçlı bayrağı seâmlamadıkları için döğ- müşlerdir. SÜDETLERLE MÜZAKERE Prağ 17 (A.A.) — Saat 20,30 da Alman Südet partisinin murah - hasları lord Rünciman ile arka - daşları tacafından kabul edilmüş. lerdiz. Geceyacısı görüşmelere de- vam edilmiştir. j Munevralar karşısında Fransızlar Paris 17 (A.A.) Gazeteler yine Alman manevralarile meşgül ol. maktadırlar, Figaro gazetesinde Dormesson diyor ki: «Zaman zaman ve gittikçe kı zalan fasılalarla rejimin tahrik mevzuları bularak bezginlik eser. | leri gösteren hassasiyeti iğnele. | mesi lâzım geldiği unutulacak o. | lursa Hitlerin siyasetini anlamak Kkabil olmaz. Fakat hakiki sefer . î berlik sumumi provası» üçüncü | Relch'in dahili haysiyetini koru- | yan bir mevzu mudur, yoksa de. | Bil midir? Hattâ «taze ve neş'eli | harbe» inanan Almanlar var mı? Pöti Jurnal gazetesinde Lous. sard şöyle yazıyor «Bütün Almanya heyecan için. dedir. Ortada ne var? Ortada san sasyonel yeni bir blöf ve tablatile sansasyonel bir gaf var. Fakat bu harb şantajına ne Londra ne de Paris €hemmiyet verecektir.> Populer gazetesinde Leon Blum şöyle yazıyor: En makü mülühaza Hitlerin Südet meselesini muslihane fakat istediği şekilde halledebilmek i. çin böyle bir tehdide müracaat ettiği merkezindedir. Lejyon niçin kurulmuş? Prag 17 (AA.)— Sağ cenahın organı olan Narodnyi Noviny ga- zetesi yazıyor: «Almanyada, hedefi Avusturya lejyonunun ayni olan bir Südet için herhangi bir harbe girişmele. Ti de muhtemel değildir. Japonya Sovyet ordusunun yüksek kudre. ti ve vesaiti karşısında bir harb mes'uliyetini göze alacak vaziyet- te değildir. Japonlar için şimdi bütün bedefi içine düştükleri Çin | Bayyasından yakayı sıyırabilmek teşkil etmekte ve Japon efkârı u- mumiyesi de kendisine pahalıya malolar bu harekât hususunda titizlik göstermekte ve hükümete müşkül vaziyetini ihsas etmekte. vyetlerle Japonların bugün | dir. Filistin Kırallığı Londra 17 (Hususi) — Filistin- de kırk sekiz saxttenberi umum? mahiyette sayılabilecek kargaşa- | lıklar hâkimdir. Muhtelif Arab çetelerinin — baskınları ve askeri 4 kıtastın mukabelesi devam ettiği | Bibi yer yer suikasdlar da vuku bulmaktadır. Londra 17 (Hususi) — Hicaz | Kralı ve Necid hükümdarı İbnis- | süud ile Yemen İmamı Yahyanın | İngiltere hükümeti nezdinde Fi. | listinin Arablara terkedilmesi ve Maverayi Erdün Emiri Abdullar hın ayni zamanda Filistin Krah ilân edilmesinin kabulü hakkında bazı tekiflerde bulunmuştur. Bu linden bahsedilmektedir. Bu münasebetle seyahat eden Hicaz hükümdarının oğlu ve ve-| llahdi Emir Süud bugün Landra. | ya muvasalat etmiştir, Şam 17 (Hususil — Filistinde | tedhiş harekâtı ve kanlı müsade- | meler başladığını dün bildirmiş . tim. Royter ajansının — mufassal | izahafla tayid ettiği bu hâdiseler | bütün şiddetile devam etmekte - | gir. | Filistine şamil ve kat'i neticeyi | istihsale matuf bir Arab harke. tinden endişe edilmektedir. Dün geceki müsademelerde İngiliz as- kerlerinden birhayli yaralenanlar ve ölenler olduğ.. gibi 60 kadar Arab da yaralanmış ve ölmüştür. Yahudilerden ölü ve yaralı var . dır. Yahudi polislerinden de dün gece yeniden altı memur hançer- lenmiştir. Barbaros Gürü tüirmel sahifeden devan, Andrya Dorya'yı büyük bir hezi- met ve maj ayete uğrattığının 400 üncü yıldönüme tesadüf et. mektedir. . Beşiktaş vapur iskelesi civa - rındaki Barbarosun türbesinin sü ratle etrafının açılmasını emreden Başvekil Ciâl — Bayar, Her yıl 27 eylül tarihinin bir «Barbaros» veya «Preveze» günü olarak tes'id olunmasını ve bugünün asker ve givil bütün denizcilerimiz için bay. Tam itlihazını tensib etmiştir. ——H———— lejyonu ihdas edilmiştir. Lejyon 8 alaydan mürekkeptir. Südet lej yonunun vazifesi Alman ordusu Çekoslovakya üzerine yürüdüğü zaman bu memlekete girmek ve Alman ordusu bu memleketi iş - | gel ettiği takdirge istihbarat iş. | lerini yapmaktır. (Dış politikadan devamm) noktası, İtalyanın iştirak etmemeslidr. Almanyanın İtalyayı Akdeniz siyasetinde tak- viye etmesine talyanın da Almanyayı Tuna ve orta Avrupameselesinde takviye ettiği aylaşılmaktadır ki bu, Ber- lin - Roma mihveri arasında e - | hemmiyetli biz tesanüd — noktası olarak kabul edilebilir. Almanya Tuna meselesinin tanziminde u- zakta kaldığından ve İtalya da konferanstan çekil ya Içtimama büyük devlet olarak Fransa ve İngiltere Iştirak etmiş- derdir. Konferansın ne gibi karar- Tar âttihaz ettiği henüz. —malüm değildir. Yalnız idare merkezinin 'Viyanadan Belgrada nakline ka . rar verildiği bildirilmektedir. Al- manya, yalmız Tunaya sahil o - Jan devletlerden terekklib edecek bir teknik komisyonun — teşkilini taleb etmektedir. Böyle bir for. mül, İngiltere ve Fransayı uzak- Taştıracağı gibi, sahildar devletler arasında yegüne — büyük devlet kendisi olduğundan Tunayı Al - man hegemonyası altına koyacak. tır, Almanyanın Avusturyayı Jhak ettiği geçen mart ayına kadar Ro. manyada Tuna Avrupa kom!syo- nundan pek memnun değildi. Bu komisyonun mesaisi bir dereceye kadar Romanyanın hükümranlık haklarını tahdid etiğini bahane ederek komisyonun ıslahını isti - yordu. Fakat Almanya büyük bir 'Tuna devleti olarak - belirdikten ve bilhassa bu nehir üzerinde harb #Aosu yapmmıya karar — verdikten sonra Romanyanın noktai nazarı ehemmiyetli bir istihaleye uğra- dı. Yeni noktai mazarın ne olduğu iyice malüm değildir. Fakat Ro- mamya gazetelerinde sık sık Tuna hakkında, hem eşki vaziyetten şi. kâyet eden hem cski vaziyetten şikâyet eden hem Almanyanın Erdek hazinci maliyesine anakaz bedelinden — OlU7 takib ettiği siyaseti tenkid eden | Mrdek belediye kalfası Ahmedin ikametgâhı bilinm K yazılar çıkmaktadır. Tuna, son ay-| tarafından verilen meşruhattan ve davacının beyâtiüi a Ö lar içinde Avrupa politikasının | olduğundan mumaileyhin mahkemenin muallâk b tos 938 tarihine müsadif pazarlesi günü saat 10 dâ bulunması aksi takdirde hakkında gıyaben mu ci İ nacağı tebliğ makamına kalm olmak üzere ilân OİUNULĞ | ön plânına geçmek istidadını gös. teren bir mesele halini almıştır. Ve yakın istikbalde yalmz bu nehre sahildar olan memleket - lerin değil, bötün Avrupa muva- (NEEE HN CKL ER L KG AILIb Baş,Diş,Nezle,Grip R0 di zenesile alâkadar bir politika mü- cadelesine mevzu teşkil edecek - tir. İtalya, bu mücadelede takib edeceği siyaseti, Sinaya konferan- sına iştirak etmemekle anlatmış oluyor. Acaba Sinaya müzakerele- ri, coğrafya vaziyeti itibarile en büyük söz sahiblerinden biri ol- ması lâzım gelen Romanyanın bu meseledeki siyasetini tenvire yar. dim edecek mi? A, Ş. ESMER müzakerelere | Kkarşılık olarak, İz | (Birinci sahifeden devam) Bugün faaliyete geçmiş veya geçmek üÜzere çalışmalara başla. nan dört esnaf konperatifi var - &ır, Bunları sırasile anlatayım: Birincisi: Ayakkabıcılar koo - aliyettedir ve çok iyi devam edi. yor. İkincisi: Saraçlar kooperatifidir. Bu kooperatif senelik heyeti i. daresini intihab içim iki üç ay ev. vel toplandı. Mürakib raporu ol. madığından tedkikat yapmak ü. | Zzere Sadık, Yavuz Hakkı ve benden mürekkeb üç kişilik bir | heyet seçildi. Bu beyet henüz tek | Kikatla moşguldür. | Üçüncüsü: İstanbul madeni san | atkârlar kooperatifidir. Cemiyet tarafından kooperatif mukavele. İ namesi hazırlandı ve bir ay evvel | İktısad Vekâletne gönderildi; he saraçlar, ayakkabıcılar, kendi ko nüz cevab gelmedi. operatiflerinden bir hayli istifade miyet heyeti idaresinde okun - duktan sanra o da Vekâlete gön- derilecektir. Kooperatifler esnafa çok fay - dâlar temin etmektedir. Meselâ fidir. Nizamnamesi yazıldı. Ce . Şüphesiz kooperatifler —daha canlı bir hale de getirilebilir. Kooperatifler, bir kere kendi es Başekil | Dördüncüsü: Berber kooperati. | ı temin ediyor. | İzmire | Gidiyor | (Birinci sahifeden devam) Başvekilim'z fuarın açılmasın- | dan sonra kısa bir. nutük dan sonra kısa bir müddet İzmir. de kalarak İzmirin iktısadi vazi- yete meşgul olacak ve bilâhare | doğruca şehrimize dönecektir. İstanbul Türkafis müdürü Ce. mal Ziya da yarın İzmir vapu - rile fuarın açılış merasminde bu. | lunmak üzere İzmire gidecektir. e İktısad Vekili Şakir Kesebir, bu sabah Ankaradan İzmire ha- mir fuarının açılma merasimin - de hazır bulunacak, bilâhare Ege mıntakasında iktısadi bir tedkik seyahâti yapacaklır. Kendisine bu seyahatinde İktı. sad Vekâleti müsteşarı refakat edecektir. İspanyada (Birinci sahifeden devam) vermiştir. Yeni kabineyi kimin teşkil edeceği henüz belli değildir. | Cumhurreisi Azana — hükümetçi Tücsa ilç tomaslarına başlamıştır. Bu istifanın son Frankist taarru- zile alâkası olduğu ve hükümet azası arasında bir kısmı harbe devam etmek diğer bir kısım Frankistlerle anlaşmak arzusu . nu göstererek ikilik hasıl olduğu söyleniyorsa da salâhiyettar İs - Pamyol — mahfilleri bu şayiaları kat'iyetle tekzib eylemektedirler. Yeni kabinenin tekrar Negri . nin riyasetinde kurulması mu - hakkak gibidir. FRANKO CEVABINI VERDİ Burgos 17 (A.A.) — Gönüllüle. rin geri alınması plânma verilen Frankist sevabı dün öğleden san- ra İngiliz ajanına tevdi edilmiştir. Erdek Sulh Hukuk Hıkimliğinde? İNevralji, kırıklık ve bütün ağrılari OÜğir.P _kıbındı günde üç kaşe ali! nafına daima ucuâ #TE eder ve ucuz satar. ESME tediğini orada bulur. Ü namnameleri mucibinet esnafın kooperatife OftALE ları şarttır. Meselâ da en ziyade müsteb v yakkabıcılar, berbeflil eşya yapıcılardır. — Bel ihtiyaçlarını artak DAT bir müesseseden al8CA? Di hem adıkları maldat derler, hem de sent bilânço gösterirler. Tei yani listürinden kâr #T Bu kooperatifler fT ği metfnizin bazı şanbatlk 1 4 mas edebilir, ve derme çatma zdairl? çıkmayıp tam bir Si J den çıkacağından zinesi de bundan İ$ Muamele vergisi MC lince: Son çıkan Kisi kanunu 5i A san'atkâran Mrî: Defterdarlığına, ve Sanayi Müdiriyetift | tarafından bir raparlâ Üiğ edildi ve müracast MT te almarak muamel€ Vö müdiriyeti wı=. kikat yapılmak ü b dörl kişi istediler; bugiP. ü kişi gidiyor. Mali tı yapılacak, cab rarlar verilecektir. Bugünki ! Kasırga Ve hortum. de denizde horl bir sütün yükselmiş * mılara fışkırmıştır. Karada kasırga Ölüy şeyleri katıb kavuliy Mangala çar, rak adam ÖlC kaikışti gl 'Tahtakalede otursf Üf Hüseyin isminde Dİ İ gi bet etmiş ve iee; i Tarabyada Mısir ÜĞi Tışan Alete Malnef J din otele başka bir dığından muğber © Çirdiği ekmek Tet ee — Sokakta B” kakta eroin da yakalanmış'ı ços Diğer taratıan. | gel güpheli bie vıd!'»: 4 İken yakalanan NWFİ Ypuy da bir miktar & iki F ğğ