29 Haziran 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

: Türk - ingiliz dostluğu 2—SON TELGRAF — 29 Haziran 1938 SÜNÜ z Aklımızın almadığı ve asla alamıyacağı bir nokta Hataya girecek Türk askerinin sa- yısı Üzarinde Fransanın endişeye, düşmesi nekadar mânasız ise, iyice hüriyet ve emniyeti temin etme- den bizim erada yrpılacak bir se- çime taraftar elmamız da okadar imkânsızdır.. Ş E KN ği Yazan : ETEM İZZET BENİCE n atay davamızın garib bir talii var. Çok sabırlı, sulhsever ve hüsnüniyet sahibi oluşumuzun sanki maküs bir tecel- lisi ile karşı karşıya imişiz gibi iki yıldır bir türlü ardı arkası kesilmiyen bir müzakere ve mücadele safhası içindeyiz. Her bittiğini zannettiğimiz mesele üzerinde yeniden mü- zakereye başlıyor, neticeyi alıncıya kadar bir hayli yoruluyoruz. Hataya girecek askerlerimizin sayısı üzerinde de iki taraf cı_uıuhııhiye heyetleri arasında Antakyada cereyan eden müzakerelerin nihai safhaya girdiğini ve hattâ Fransız şark on.iı_ başkumandanının Orgeneral Asım Gündüz şerefine bu münasebetle bir ziyafet verdiğini gazetelerimizde okuduğu - muz bir sırada tekrar müşkülât başladığını öğrenmiş bulunu- “yoruz. Fransızlar tarafından çıkarıldığı ve Hataya Mi girecek askerlerimizin miktarı üzerinde olduğu anlaşılıyor. Hataya girecek ve Fransız kuvvetleri ile müsavi adedde olarak emniyet ve inzıbatı temin ve teyid edecek Türk asker- lerinden Fransızların niçin endişe ettiklerini hâlâ anlamış de- ğiliz. Türk dış politikasının en mütebariz hususiyeti açık olma- sıdır. Hatay davasında, müstakil ve Türk milletine yakışır bir devlet kurulmasından başka hiçbir arzu ve hedefimiz olmadı- gını söylemiş bulunuyoruz. Eğer bunun dışında bir gizli kasdımız veya Hatayı ilhak etmek tasavvurumuz olsaydı çok daha evvelden bunu yapmak fırsat ve imkânlarını elde bulundurmaktan kaçınmazdık. Tarih tekerrürden ibarettir, derler amma herhalde Osmanlı İmparatoru Sultan Osmanın kırk katır cihaz... diye Türk baha- dırlarını Söğüd kalesine sokup şehri fethetmesine benzer bir iş yapacak değiliz, bugün için buna ihtiyacımız da yok!. Türk askerinin Hatayda bulunuşunu iki yıllık ve bilhassa son üç ayın gözümüzün önüne koyduğu acı tecrübeden sonra istiyoruz ve Hatay müstakil devletinin teşkilindeki selâmeti ancak böyle bir çarede arıyoruz. Hatayda tam bir emniyet ve hürriyet teessüs etmeden Türk ekseriyetinin seçimdeki rolünü ifa etmesine imkân yok- tur. Bu emniyet ve hürriyeti tesis edebilecek olan kudret de ancak kahraman Türk ordusuna mensub inzıbat kıt'alarının Hataya girmesile mümkün olabilecektir. Seçimin değil, hatta tescilin ne feci tarafgirlik şartları ve ne;korkunç tehdidler altında yapıklığnı gördükten sonra bil- hassa bunu istemek, ısrarla istemek, en basit fedakârlığa kat- Tangadan istemek bizim için bütün bütün vazife oluyor. Etem İzzet BENİCE etrafında hararetli tezahürat Kredi anlaşması dün meclisde müzakere ve | Yeniden bazı maddele- rin satışı hale alınacak olduğu gibi kabul edildi vöz aldı ve anlaşmaların - nasıl meydana geldiği ve ne gibi hü - kümleri ürtiva eylediği hakkında uzun ve teknik izahat verdi. Sonra meb'uslardan Zeki Mes- wd, Fazıl Ahmed, İktisad Vekili Şakir Kesebir, Bayan Benan ve Ankara 29 (Hususi muhabiri - miz telefonla bildiriyor) — Türk- İngiliz mali anlaşması dün meclis.. te müzakere edildi. Bu münase - I betle Türk . İngiliz dostluğu et. rafında hararetli tezahüratta bu- ı dunuldu. Evvelâ Muammer Eriş AŞK, HEYECAN ve İ£TİRAS ROMANI Tetrika yazan: İskender F N. 29 SERTELLİ tear namlarla misafirierine ta - | nuttıktan sonra masa başına geç. B tiler. Ne yaparsın? Yakalandık Bir kere.. Haftada iki üç gece 0y- Yıkanma temiz- lenme, dinlenme Yerleri de Ucuzlatılıyor Bolediye bütün umumi yerleri semtlerine gör: sınıflara ayıracak Eğlence yerlerinde olduğu gi bi; halka ve umuma mahsus di- ğer mahaller, meselâ; dinlenme, yıkanma, temizlenme gibi yerler tarifelerinin de ucuzlatılması ka. rarlaştırılmıştır. Belediye reisliği; bu gibi yer. leri ve eğlence mahallerini; semtlerine ve iş kabiliyetlerine göre sınıflara ayırmağı sınıf için; ayrı bir fiyat koymağı istihdaf eden bir proje vücude getirmektedir. Bu suretle Beyoğlu gibi yer. lerde bu kabil mücaseseler $ sı- nıfa; diğer semtlerdekiler de 3 dereceye taksim ve tefrik oluna. bileceklerdir. Sebze ve meyve Hali sür'atle Genişletiliyor ve her Yumurta ve patates gibi mad. | delerin de halde satılmasını te- | min için halen genişletilmekte olan Unkapanı meyve ve sebze hali» ne yeniden pavyonlar ilüve edilmesi zarurl görülmüştür. Şimdiki yeni sebze hal inşaatı; Eyiül nihayetinde — tamamlana. caktır. Bu kısmın resmi küşadı, Cum- huriyet bayramımızda icra olu. nacaktır. | Ayrıca; bu ilâve inşaattan ma. | da ilâve edilecek olan pavyon- lar da; halin Unkapanı istikame. tinde bulunacaktır. Bu paviyan - lar tamam olduktan sonra yeni « den bazı maddelerin satışı; hale | alınacaktır. | Bayan Nakiye söz söylediler. Hatfblerin kâffesi hükümetin İktısadi sahadaki muvaffakiyet - lerini tebarüz ettirdiler. Bilhassa Zeki Mes'ud dedi ki: «— İngiliz hükümetile imza. lanan bu mükavelename Cumhu- riyet hükümetinin siyasi ve iktı. sadi tarihinde mühim bir mer - hale olarak kaydetmek mümkün. dür. Türk milleti ve İngiliz mil - leti, yekdiğerlerine itibar ediyor, emniyet ediyor ve karşılıklı men- faatler üzerinde kurulan bir iş | birliği vücude getiriyor.. — | Bundan sönra lâyihanın madde. | deleri okunarak kabul edildi. Mü- zakere esnasında kordiplomaliğe mahsus locada İngiltere sefare - tine mensüb şahsiyetlerle dün bu. raya gelen İngiltere hazine müs- teşarı Nikson da bulunmakta idi. seniz o da benim gibi bakaraya nekadar maraklıdır. Bu gece oy- nıyamıyacağım diye üzülüyor. Jale, Selimin yanına olurmuştu. Ortada uzun bir masa vardı. Masanın etrafındaki koltuklar sıraya dizildi. Selim, Gültekin, Jale.. Sacid, Mümtaz.. Vo sonradan gelen iki oyuncu ile tamam yedi kişi mâsanın ©t - rafını sardılar. Selim çok iyi kâğıd verdiği için | Anialyada rak yoluna devam K ( vüçük HaBerLeR | namadan duramıyoruz. Her yere gitmek de işimize gelmiyor. Ha | niya lâf aramızda.. İstantul oyun. cuları insanı öyle yöluyorlar ki. — Çok namuslu aileler ara - sında yapılan oyunlardan maa - da, yabancı bir yere gilmek doğ- ru değildir beyler! Talihiniz var. mış.. Bizimle tanıştınız! Bu sırada kapı çalındı. İki müşteri daha geldi. Gültekin bu oyuncuları da müs. | gropyer olarak masanıı boşına Şimdi «aile oyunu» nun ikinci | geçmişti. Sırası geldikçe kendisi perdesi açılıyordu. Güya harem ta-| de oynuyar ve ayni zamanda da rafından — geliyormuş gibi, bir - denbire salona giren Jale dört ya. bancı erkekle karşılaşmıştı. Se - lim: — Karım.. Diyerek, Jaleyi misafirlere ta. nıttıktan sonra, söz sırası tekrar Gültekine geldi: — Zevcem biraz rahatsız da.. Oyuna iştirak edemiyecek. Bil- kâğıd veriyordu. Gültekin merak içinde idi: A- caba misafirler kaç liradan aça - caklardı oyunu? Sacid Bey önüne bir deste bank- not çıkardı ve ortaya on lira uza. tarak, Selime: * — Kâğd veriniz bakalım! Dedi. Jale: Hamidiye Mersin 29 (Son Telgraf) — 3 | gündenberi limanımızda bulunan | Hamidiye mekteb kruvazörümüz dün akşama doğru Antalyaya ha. reket etmiştir. Evvelki gün Hamidiye bando - su da belediye bahçesinde bah - riyeliler şerefine verilen ziyafete iştirak tmiştir. Bandonun güzel ve müli nağ - meleri bahçeyi ve civarı bir sel halinde dolduran binlerce Mer - sinli tarafından coşkun tezahü - ratla dinlenmiştir. Hamidiye Antalyada 3 gün ka- lacak ve sonra Rodosa da uğrıya. edecektir. ee BAA Sokak orlasında Karısım dövdü | Kadıköyünde Âynalıçeşme s0- kağında 30 numaralı evde oturan | Ohanis oğlu Arvadar isminde bir. | elektrikçi, dargın olduğu karısı Eftana'ya dün sokakta rasgelmiş ve barış teklifinde bulunan genç kadının ricasını kabül etmediğin. den karısı — tarafından elindeki şemsiye ile ve sokak ortasında bir temiz dövülmüştür. Etraftan yetişenler, genç erke. ği Eftananın elinden zorla ala - blimişlerdir. Kavgacı kadın, müuhakemeye verilmiştir. Gümrük Başmüdürü- nün seyahati Mudanya, Gemlik ve havali- sinde tetkik ve teftişlerde bulu. nan Gümrük baş müdürü Mus. | tafa Nuri şehrimize dönmüştür. * Bir Arab otal e teca « vüzden dolayı mücrim tutulan 2 Yahudinin idama mahkümiyetini Telavivden sonra Kudüsün Yahudi | halki da protesto etmişi malar ve kahveler kapatılmıştır. Filistin Arabları da mütekabü içra etmişlerdir. * İngilterenin Roma elçisi Pert dün İtalya Harlı Nazırı Kont Ciyano'yu - ziyaret ederek | açık şehirlerin bambardımanı ve İspanyol sularında gemilerin ba | tırılması dolayısile İngilterede hu- sule gelen teessürden bahsetmiş ve bu gibi hareketlere bir nih verilmesi için İtalya hükümetinin General Franko nezdinde tavassu- tunu istemiştir. »x İlk mekteb muallimlerine ve. rilecek mesken bedelleri için hu- susi muhasebe bülçesine tahsisat kı birmünakale ile temin olunacak- | ftar. a& Taksimden Harbiyeye kadar olan caddedoki bulvazın etrafına dikilmiş olan ağaçların ara yer - lerinin asfalta çevrilmesi karar - laştırılmıştır. * Komlünistlik suçundan do - layı Ankarada 15 sene ağır hapse mahküm edilen şair Nazım Hik- | met, yine ayni suçtan dolayı bu - | rada devam etmekte olan muha. kemesinde hazır bulunmak üzere | mahfuzen şehrimize getirilmiştü lmadığından bu istihkaklar, — Bankao.. Diye seslenerek, 0 da ortaya on lira koydu, Kâğıdları açtılar. Sacid beş.. A Jale iki resim.. Küğıd çekti.. Bir resim daha gel. di.. Sacid Bey: — Ben beşe kâüğrd çekmem. Diyerek ortadaki paraları çekti, Oyun büyüyardu. Sacid Bey yirmi Hrayı ileri sü- rünce, Yusuf Gültekin: — Banko.. Dedi. Kâğıdları aldılar. Sacid sekiz açtı. Gültekinin sayısı yedi idi. Paralar gitti. Sacid Bey memnun görünüyor. dü. Gültekin hiç müteessir değildi. O, belliydi ki, oyuncuları tavlı yordu. İlk ağızda vermek, kar - psmndakileri hıza getirmek, son- ra birer birer çekmek — Tâzimdı. Şehir Meclisi ve saylav | intihabına hazırlik !. (Nahyelerde birer“sicil bürosu,, .bele- diye merkezinde de bir “sicil mü- . dürlüğü,, kuruluyor tekmil İstanbulda 15 Ağustesda hazırlanmış olacak.. «Yeni seçim fişleri» , Yeni meb'us ve Şehir Meclisi» âzalıkları için yapılacak olan in. | tihab işlerini kolaylaştırmak üze. re muhtelif kazalarımızda tatbi - kine başlandığını yazdığımız yeni «Seçim fişlerir nin toplanmasına devam olunmaktadır. Şehrimizin her kazasında bu u. sul Eylüle kadar ikmal olunup bi. tirildikten sonra tekmil nahiye- lerde «Sicil caktır. Ayrıca, bütün kazalarda da da. ha salâhiyetli kimselerden mü - rekkeb bürolar teşkil olunacak - tır. Bunları idare etmek üzere ürosu» tesis oluna - Zongutdak limanında heyecanlı « Aksu » vapurunu! | Belediyede de «Umum Sicil Mü. dür ihdas edilecektir. Nahiyelerdeki bürolsr, her alle için bir fiş tutacaklar ve bunları alfabe sırasile yanmaz dolaplar içinde saklıyacaklardır. Bu sicillerin birer sureti de, merkezdeki sicil bürosuna tevdi olunacaktır. Ölüm, nakil, doğum, evlenme, boşanma ve saire gibi sicil ve fus vak'aları bürolarca muntaza- men takib edilerek bu fişlere ge- çirilecektir. Tekmil fişler, Ağus. | tos ortalarına kadar hazırlanmış | ve bu süretle, B; başında da dosyalarına konulmuş olacaktır. kaza n merdiveni kırıldı, yolcular Cenize döküldüler !.. Gece ye: sandll lananları ve kundakdi eşyalarile denize yuvar- aki çocuğu kurtardı ar. Trabzondan - İstanbula — gelen urunda ve — vapurun Zonguldak limanına uğradığı ge- çen hafta bir gece yarısı vakti çok heyecan uyandıran bir kaza olmuş ve çok şükür can kaybı ol- muştir: Trabzon postası — Aksu vVapuru dün gece saat 24 te Trabzon (i a gelmiş ve demirlemi Her zaman olduğu gibi, vapın yanaşan sandallardan çıkanlarla inmek istiyen yolculaz, vapurun sarkıtılan merdivenini , doldur - muşlar ve bir kısım yolcular da güverteye yığılarak sıra bekle - meğe başlamışlardır. Tam bu sırada, üzürinde kadın erkek, çoluk çocuk belki yirmi ki. şinin istif halinde yığıldığı mer - diven, bu ağarlığa dayanamıya - rak birdenbire ortasın Türk Ofis'de Değişiklikler Türkofis harici mümessillerimiz arasında yeniden bazı değişiklik- ler yapılmıştır. Türkofis İstanbul şubesi mü - dürü Subhi Ziya Londra ticaret konseyiiğine, Türkofis İzmir şu - besi müdürü Cemal Ziya İstan - bul şubesi müdürlüğüne tayin o Tunmuşlardır. İzmir ticaret odası umumi kâ - tibliğine Roma ticaret — konseyi Halil Mithat, İzmir ticaret odası umumi kâtibi Mehmed Ali de Hamburg ticaret ateşeliğine ge - tirilmişlerdir. tekin bu işlerin kurdu olmuş- tu. İlk hamlede misefirlerin şans - Jarı açık görünüyordu. Jale, Se - lim, Gültekin yüz — Ulraya yakın para kaybetmişlerdi. Fakat, bi - Taz sonra şans beri tarala döndü.. Jale üstüste sekiz, dokuz açarak yüz elli lira birden aldı. Oyun kızışmıştı. Sacid Bey Gültekine: — Sizin sahiden şansınız yok - muş! Fakat, hanımefendinin ma- şallah şansı açık.. Diyerek güldü. Selim kâğıd ve- rirken cevab vermeyi de ihmal etmedi: — Karı koca birden küybede. cek olursak, halimiz harabdır. be. yim! Biri kaybederse, hiç olmaz. sa öteki kazanmalı. Mümtaz Bey bu sırada eli İl. raya banko diyordu. Selim yedi Mümlazın sayısı altı idi. Selim lli dirayı çekerken, mmaş ve yolculardan on kadarı bir anda denize yuvarlanmışlardır. | Diğer bir kısmı da ipler,e zincir - lere tutunmak süretiyle dökülmekten kendilerini kurtar- tasavvur olunabilii gece karanlığında bağrışmalar, çırpınmalar, istimdadlar.. Ve da. ha fecij, kundaktaki çocuğunu dü: şüren annenin yürekler parala « yan fervadı.. Orada bulunan - sandalcıların davranışları ve gayeleridir denize dökülen bu zavallıları boğulmaktan kurtarmıştır. Gay - retli sandalcılar, denize dökülen yolcuları birer birer toplayıp su. dan çıkarmışlardır. Bavul, denk, paket gibi, denize giden eşyalar ev hatta kundaktaki çocuk kurta» rılmıştır. Buğday ihraç ve standardizas - yon nizamnamesinin müzakere - sine dün ticaret odasında başlan- mıştır. Bu toplantıda elde mevcud pro. | jenin tadili ve eksikliklerinin ta- mamlanması otrafında görüşmüş, bazı münakaaşlar cereyan etmiş. tir. Müzakeerlere bugün de de- vam olunmuştur. ZAYİ 933.924 ders yılında Bakırköy 2 inci okuldan aldığım şehadetna. memi zayettim. Yenisini alacağım. dan eskisinin hükmü yoktur. Gültekin Selimin gözünün içi- ne bakarak: «Kaçma, Kabul et!» demek istiyen bir işaretle para ları ileti sürdü. Selim kâğıd ver. di. Mümtaz kâğıdımı aştı: — Yedi. lim gülümsedi: — Sekiz.. — Buyu runuz! Ve oyun böyle kâh ev sahible. | rinin, kâh misafirlerin lehinde o- larak heyecanla bir saat kadar devam etti. Gültekin hizmetçiye: — * — Bize kahve geltiriniz. Diye seslendi.. Sacid: — Benimki sade olsun.. Dedi. Jale: — Benimki de orta şekerli.. Diyerek, Gültekinin — yüzüne baktı. (Devamı var) denize | Uzak Şark'ta Fra Ss!Z ve İspanyâ Yazan: Ahmed Şükrü ES) Yirminci asır başladığı sırt ” larda Çin, şimalden cenuba ru, sahil boyunca şu nüluz we — takalarına —ayrılmkıştı: — Şimalit — Rus nüfuzu vardı. Çarlık RUSSÜ” 4, ön döküzüncü asrın ikinci B fından on sene sonra Amtır BER rine kadar gelmiş dayanmışı PİtA çuryayı almıya çalışıyordu. ÖÜE Çin, İngiliz nüfuz mumtakas! Cenubi Çinde de Fransız nilliii hâkimdi. Japonya Uzak Şark nesinde bir kuvvet olarak belirmez, önce Rus nüfuzunu Ü fiye etti. Japonyanın Kus üft ile mücadelesinde, bu ı“'". K kendi menfaatleri zaman tehlikeli gören, İngiltef” nin yardımına mazhar oldu. 4 Cenuptaki Fransız nüfuzuta #Ç N b ğ İ çinide kurduğu imparatorluğa *7 yanıyordu. Prassa, Uzak GA Avrupa devletleri tarafından VP masından Siyam körforinlü Y | kında Koşini almıştı. Üçüncü ’: polyon zamanında ele geçirilen V memleketten Fransızlar şimale garbe doğru genişlediler 188 ö nesinde Anamı, ertesi sene de Öf kini aldılar. Bundan sonra dA *7 yamı, hattâ Birmanyayı elt G_* Mmiye çalıştılar. Fakat asrın S#8 rına doğru İngilizlerle ıııı:: lar. Hindistanda büyük yatorluk kurün Tegiltere, aMüR) Birmanyayı: Hkak eit deRE aonra da Himdistan ve BiFAMİİ imparatorluğunu Fransız iMEŞ | torluğundan ayıran Siyamın FLL saya karşı mü rumak siyasetini takib ladı. Uzak Şarktaki bu nülf cadelesi az kaldı, 1893 senesiii | İngiltere ile Pransa harbe sebeb oluyordu. Fakat Fransa, bugünkü ıî"'-: rupada Alman tazyıki alündi y lunduğundan böyle bir mactfiji girişmiye cesaret edemedi. '.,d' giltere ile anlaştı. Çinin S00 e ması olan 1898 senesi taksili e Fransa Kanço körfezini de e€ İğ, çirmiştir. Bundan sonra ı:'ı lâfile Fransa, İngiltere ile Kordiyali akdetmiş vi danberi de bütün sömürüe fakat bilhassa Uzak Şarktâ tere ile işbirliği yapmayı Hf tikasının esaslı bir umdesi ı#* sine kadar ittifak halinde '& Ş ça, Fransız sümürgeleri Şarkın bu yeni beliren devletir tecavüzünden masundu. Bü hedenin feshinden sonra |' nesi sonunda Uzak Şarkın Te sünü garanti maksadile ı dokuz taraflı munhedenib © 4i — rükünlerinden biri de Frans , Fakat Japonya yedi sentll a — ç n—ı:i'n-— ile Japonya mlğ d # ri, Uzak Şarkı hegemonyasi almak siyasetini takib ediydf — ne karşı girişilmiş bir teşebbir , — bi görünen bu hareket, aytİ deki nüfuzünu / ve Franal e | cenuptaki nüfuzunu İiki a Bayesini iştihdaf .ıııı::':;. ponya Mançurya ile v orta Çinde İngiltere ve eıl:'..s de de Fransa ile doğrudan Üi ya karşılaşmamıştı. hlıy Mançuryayı almaş, geçen M beri de doğrudan doğruya ?'“4 vüraşmıya başlamıştır. Bu Üie — ma Japonyayı merhale #” Cipe erta Çine ve nihayet cenubi * — getirmiş bulunuyor. ğ Birkaç gündenberi p gelen haberler, Japon askefİt ye Hainan adasını işçal etmek Üza iî buriyetinde kalması ihtimalif , bahsotmektedirler. H: Tacak olursa, bu ; ve ehemmiyeti anlaşılır: F 1898 senesinde Pransanın eit çen Kanço İlmanile Hindisiti mürgesinin arasında iki nüfuslu bir adadır. Adanit! eline geçmesi, Fransanın V , Çinideki vaziyetini tehlikeyE " şüreceği otuz sene meıbl";â_ Taşılmış olacaktır ki, KUS - İ7 (Deyamı 6 incı fi linco; bu nüfuz Fransanın HİŞİ |