26 Haziran 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

M ?—80ON TELGRA F — 26 Haziran 1938 eiıım B Mekteblerimizde di- siplinmigevşek,talebe arasında anormaller mi çoğalıyor? Üzerinde hassasiyet ve alâka ile durmıya mecbur elduğumuz mes'. elelerden biri ve belki de en mü- himi budur.. Yazan : ETEM iZzET BenİCE atbuat kanununda yeni bir tadil yapılıyor. Bu tadile göre in. tibar vak'aları gibi mekteblerde talebe ile öğretmenler arasın. da vukua gelen hüdiseler de gazctelerde yazılmıyacak. Tahmin ediyoruz ki, intihar hâdiselerinin gazetelere geçmemiş olması vak'a. ları azaltmıştır. Şuur ve hassasiyet üzerinde hâlâ en müessir telkin ve iz vasıtası olan gazetelerin sükütu en başta göreneği ve benzemeyi durdurmuş, muhayyelesinin zâafına kurban gidebilecek .dramatik ; kahramanlıkların inkişaf ve tezahitrünü önlemiştir. Bugün gazetede kuvvetli ve üslübcu bir kalem ile tasvir edilmek, bir aşk melânkoli: ile kendisini öldürmek ve bunu bütün göz ve kulakları ulaştırmak sevdasına düşen kimseyi rastlamıyoruz. Bu bakımdan (alebe ile öğ. , Tetmenler arasında bilhassa son yıl içinde çoğalan zabıta hâdiselerini de matbuatım sükütu ile durdurmak, hiç olmazsa azaltınak mümkün olacaktır. Kanaatindoyiz. Bu kanaati muhafaza etmek ve alınan tedbiri yerinde bulmakla beraber hâdisenin aslı üzerinde durmak meeburiyeti ile de muhakkak ki karşı karşıyayız. İstanbulda, Adanada, İzmirde ve daha bazı şehir. lerimizde imtihanlar sırasında çok tipik vak'alar artaya çıkmışlır. Belki bu hâdiseler daha ziyade anormal tiplerin talebe arasında da pek tabil olarak mevcud bulunabilmesinden ileri geliyor. Eski devirlere nazaran, bugün memlekette okuyanların sayısı yüzde allmış arltığı kaday mekteb sayısı da belki daha az değil, daha çok arlmış bulunmaktadır. Maarifimiz idare itibarile çok genişlemiş, mes'uliyet. ler ağırlaşmış, talebe ve öğretmen münasebetleri nazikleşmiştir. Eski sistem terbiyede dayak, ihtardan başlıyan iki üç izinsiz, aleni tekdire, muvakkat ve mücbbed tarda kadar giden ceza vasıtaları öğretmenin talebeye karşı en kuvvetli tesir silâhları idi. Bugünkü sistemde bunların yerini telkin, sosyal bilgi, muaşeret terbiyesi, kar. gilikli saygı ve sevgi almıştır. Talebe geniş bir hürriyet ve nizam içindedir. Dayek ve ceza yerine terbiye ve kültür inceliğinin yarattığı sevgi ve saygının hâkim olması ve onun hürriyeti hiç şüphe yok ki, en ideal sistem ve gayedir. Fakat, bu hürriyetin ve bu sistem terbiyenin ölçüsü de hâlâ en » mütekâmil terbiye usullerinin tatbik edildiği memleketlerin hemen hepsinde de münakaşa edilmektedir. En geniş bürriyet mi, bürriyet mi, talebe için ve bilhassa bizim karakterimz ve bemiz için faydalıdır. Biz de memlekette bunun münakaşasını de. Bilse bile etüdlerini yapmağa ve geçen yıllardaki denemeler üzerinde durmağa mecburuz. Herhalde bize öyle geliyor ki üzerinde hassasi. yet ye alâka ile durmıya mecbur olduğumuz meselelerin belki en mühimlerinden birisi budur. Memleketin ilerisi için yelişlireceğimiz ve yetiştirdiğimiz geneliğin kadınlı erkekli en örnek lip olmasını Tedkik edilecek mevzu yalnız mekteblerdeki disiplin ve terbiye “değiklir. Disiplin ve terbiyo münferid bir halde mütalca edilemez. - ği | . © birçok meselelerle zincir halindedir ve.. bunların başında da şunlar gelir: 1— İlk mektebde ders ve rejim. 2— Orta mektebde, lisede ders ve rejim. 3— İmtihan usulleri.. 4— Talcbe ve muallim arasındaki münasebet ve nususiyet şekli. 5— Muhit, iklim tesirleri ve istisnal şartlar. Bu beş esas ayrı ayrı ve bir arada mütalea edildiği ve en realist bir görüşle davanın hususiyeti kavrandığı vakit müşkül kendiliğinden ortadan kalkacak, muhakkak ki her çeşid hâdise de en normal vaslı ile önlenmiş bulunacaktır. Etem İzzet BENİCE aa üaü eaşearaa aa Ç çeT gnnn beamamenön d gnnn AŞK, HEYECAN ve İHTİRAS ROMANI yazan: İskender F. N. 26 SERTELLİ Saçları birbirine karışmış elliik | — Ne diyorsun — kale? Uyuyan bir ev sahibi olan eski kadın tellâlı, | kızı kaldırıp nereye götüreceksin? Selimin yüzüne dikkatle baktı: — Patırdı etme, mama! Ressam “ — Anafordan kadın yüzü göre - | Gültekin Bey çağırıyor onu. mezsin yavrum! İçerde uyuyor ha. | Ve gülerek kulağına fısıldadı: Ful hörül amma.. Vallahi vzite pa- | — Zengin bir Amerikalı, Gül - Tasını peşin almadan uyandırmam. | tekin Beyden bir model istedi. Bu Selim cebinden iki Jira çıkardı: | gece gelecek.. Eğer Jaleyi modelli- — Al şumları. ğe kabul eder yani beğenirse, sen Ve gülerek ilâve etti: de ben de hepimiz zengin olacağız. — Daha istersen veririm! lenbire sofaya bakan küçük — Vay beyim.. Bu ne mirasyedi- | bir oda kapısından dağınık saçlı bir Hik böşle! Haydi geç bakalım. kadın başı uzandı: Selim bir kolluğa oturmuştu. — Vay, Selim Bey, sen misin? — Beni alelâde bir müşteri mi | Vallahi ben de yabancı biri geldi sanıyorsun be? Jaleyi almağa gel. |diye meraklanıyordum. — Keyfim dim, yok da yataktan çıkmak istemiyo. Katine gözlerini açkır Tum. . Tefrika Annesini lıahcııye Gömen gencin deli Olduğu anlaşıldı Mehmed Halidin ceza ehliyeti görülemediğin- den serbest bırakıldı Bundan bir müddet evvel Meh. med Halid isminde bir gencin, E- yübde ölen annesini, gizlice evle- rinin bahçesine gömdüğünü yaz. Taştık. O vakit yakalanan Mehmed Ha- lid, hemen Müddejuraumi! sevk olunmuş ve akli muvazenesinden şüphe olunarak Tıbbı Adliye gön. derilip müşahede altına alınmıştı. Ahiren Tebbı Adli Müdürlüğü, Halid hakkındaki müşahedesini ikmal etmiş ve raporunu Müdde. iumumiliğe vermiştir. Bu raporda, kendisinin - cezai ehliyeti selbedecek kadar ilerle- miş bir akıl hastalığına mübtelâ olduğu yazılı bulunmaktadır. Bu- nun üzerine Mehmed Halid, dün serbest bırakılmıştır. San'at mektebleri 3 üncü yıl Sergisi 940 senesinde şehri- mizde daimi s2rgi sarayında açılacak Geçen ay Ankarada açılan «San'at mektebleri sergisi» nde teşbir olunan eserlerin yerlerine iadesine başlanmıştır. Maarif Vekâleti, önümüzdeki sene İzmir fuavında ayni sergiyi tekrar etmeyi kararlaştırmıştır. Ayrıca, 940 yılında da da yeni bir xSan'at mektebleri şergisi» açılacaktır. Bu sergi, o vakte kadar ya Galatasaray lise. | sinde veya Maçkadaki eski İtal - yan Sefarethanesi binası yerinde yeniden tesis ve inşa edilecek o. lan «İstanbul daimi sergisi sara- yır nda tertib olunacaktı. Çiçek — Bahçıvanlarının | Endişesi Kazanç vergisindeki san tadi - lâtla, çiçek satan mağazaların ka. | zanç vergilerinin 925 ten 55 e çı. karılacağı şayı olmuştuz. Bu haber, şehrimizdeki çiçek- çilerle bahçıanları endişeye dü. şürmüştü: Bunun üzerine dün, çiçek bah- çıvanları, cemiyetlerinde bir top- lantı yapmışlardır. Bu toplantıda, henüz inhişafa başlayan çiçekçiliğimizin ilerle. Mmesini temin için vergilerinin in- dirillmesinin hükümetten rica e. dilmesi kararlaştırılmıştır. Bu karar üzerine çiçekçiler Zi- Taat Vekâletine müracaat etmiş. lerdir. tanbul. tine para düşkünü bir kadındı. | Jaleye gözünü kırparak: — Haydi gel bakalım, dedi, yağlı bir müşteri varmış, İnşallah bu iş olur da bütün borçlarını bir ka - lemde ödersin! Jale ince sabahlığını omuzlarına aldı.. Sallana sallana Selimin yanına geldi. — Yağlı bir müşteri mi dedin, | . Bir Amerikalı varmış. Modellik kadın arıyormuş. Gül - İtekin Bey haber göndermiş.. Hay- di hazırlan bakalıra!. Jale çok genç ve tecrübesiz bir kadın olmakla beraber çok ince bir zekâya malikti. Her kadın gi- bi, bu teklif birdenbire onun da hoşuna gitmişti. — Biraz bekleyin.. Şimdi hazır. lanır gelirim. Dedi.. Tekrar odasına girdi. Jale, Katinenin itiraz etmedi - ğini görünce bu işte onun da his. sesi olacağını anlamakta — güçlük çekmemişti. P d | | Küstah bir | be 3 ay hapse mahküm olmuştur. Istanbul pcüleri Memleketlerîne Dönüyorlar Belediye aybaşından itibaren çöpcü maaşla rını arttırmağa karar verd Hemen her yaz mevsiminde ol. duğu gibi, bu ay başında da şeh. rimizdeki çöpçülerden ekserisi, hasad münasebetile işlerini terke- derek memleketlerine — gitmeğe başlamışlardır. Bu vaziyt, İstanbulun en temiz. İenmeğe muhtac bulunduğu ay - larda tanzifat kadrosunun eksil. mesini mucib olduğundan Bele . diye, çöpçülerin maaşını arttır - mıya karar vermiştir. Yeni karar mucibince, ay başın. dan itibaren çıöpçü arabacılarile süpürgecilere beşer lira zam ya - pılacaktır. Bu aylarda yeniden çöpçü yazılacak olanlar da, aylık. larını bu zamma göre alacaklar. dür. ——— Mısır fudbolcuları İstanbula Davet edildi Festival zamanında bü- yük şenliklerden başka spor müsabakaları da yapılacak Ağustosun sonlarına doğru baş. layacak olan büyük Festival şen- likleri programt Belediyece ha. zırlanmaktadır. Şimdiden, Bal - kanlardan birçok heyetlr ve müsiki grupları şehrimize çağırılmıştır. Ayrıca Mısırdan — küvyetli bir futbol takımı da davet edilmişi Bundan başka, müteaddid « güreşçiler de çağırılacaktır Bu seneki F 1 eğlenceleri: nin ve müteaddid müsabakaların yapılacağı yerler, pek yakında belli olacaktır> Talebenin Marifeti !. Mektebin camlarını taşlıyar çocuk 3 ay hapse mah- küm oldu Küstah ve mütecaviz tir tale. be dün akşam Bandırmada şeni bir cürüm işlemiştir. Bandırma ortamekteb son sını- fında ikmale kalan bu talebe, gece vakti örtamekteb binasının cam - larını taşlarla kırmıştır. Yapılan tahkikat — neticesinde kendisi biraz sonra yakalanmış ve hemen cürmü meşhud muhake - mesine verilmiştir. Muhakeme neticesinde asi tale. Jale odasında hazırlanırken, bu esrarengiz randevu evinin sofa - İsında Salimle Katina arasında ge- çen gizli bir konuşmayı da kay - |detmeden geçmiyaceğiz. | — Katina, birçok — kadınlar gibi, | Jaleyi de genç yaşında kocasından | ayırıp bu kötü yola düşüren na- | mus düşmanı bir kadındı. Bütün İömrü Beyoğlunun xdbq;ındo te. miz vicdanları kirleti |rübesiz, tay kızları köt İvik etmekle geçmişti Selimin kulağına eğildi — Amerikalıdan kaç para al . İmak ihtimali var? | — No şeraitle bağlandığını bil- miyorum amma, Gültekin Bey modellik yapacak kadına en aşa. verecek. ? Demek beş yüz li. ra alacak Jale?i. — Eh. Kolay mı? Beş on defa, belki de daha fazla gidip gelecek. Hakkı değil mi? Katina dudaklarını büki — Çok para; canım! Yirmi ke. re gitse, beşerden yüz lira yapar. LİSEL Liselerde olgunluk — imtihanla- rma başlanmıştır. Olgunluk imti- hanları, Temmuzun ilk haftası 1. çinde ikmal olunacak ve talebe . ler, askerlik kamplarına çıkacak. lardır. Kampa çıkacak talebelerin bu sene daha iyi çalışmaları ve tat - bikatta muvaffakıyet gösterme - leri için elddi tedbirler alınmış « tır. Şehrimizdeki bütün orta okul. lar 3 üncü sınıflarının tâbi olduk. ları olgunluk imtihanları da bit- mişti: Haliç iskeleri de Tamir Ediliyor Bazı yerlere radyo cıhazları da konacak!. Belediyeye bağlı «Haliç vapur- tekmil iskelelerini tamir ettirme. ğe karar vermiştir. Bu cümleden olmak üzere, ilk evvelâ «Yemişe iskelesi yenibaştan ve mükemmel bir şekilde yaptırılacaktır. Buru, sırasile en ziyade tamire muhtac olan iskelelerin yapılma- sı takb edecektr. Diğer taraftan <Fener», «Balat>, «Hasköya gibi kalabalık iskele . lere yeni radyo makineleri ko - nulması da düşünülmektedir. Şehrimizdeki deri tüccarları, Türkofiste bir toplantı yapmışlar- dır. Bu ictimada, deri ihracatımı. zın vaziyeti tedkik olunmuştur. Ayrıca, ihracat ve takas işlerin- de son muaddel kararnameye gö- ye alınması lüzimgelen tedbirler lecek Terkos suyu tesisatını yap- mağa başlamıştır. Bu tesisat ik . Mal olunduktan sonra Kırkçeşme suları kesilecektir. * Üniversite edebiyat fakültesi pedagoji enstitüsü için Avrupaya sipariş olunan 'ders levazımı gel. miştir. * Bursada halk arasında asri hoca namı altında üfürükçülük yapan Ahmed Hilmi isminde biri dün cürmü meşhud halinde yaka. lanmıştır, * Beyrut Üniversitesi profe - sözlerinden ve katolik Arablardan M. Jorj D Shahla maarif sahs - sında tedkiklerde bulunmak üze- re dün Ankaraya gelmiştir. * Mançuri - Sovyet hududun. da yehi bir hâdise olmuş, içinde 29 çinli bulunan bir dubayı Sov- yet muhafızları tevkif etmişler - dir. ra da ceb harçlığı versin. Eder yüz elli, ötesini biz taksim edelim a. ramızda... Selim, Katinanın zorluk göster. memesi için, her dediğine «peki> demeğe mecburdu. — Yaman kadınsın be, Katina! dedi. Ben bunu düşünememiş! Geriye kalari üç yüz elli lirayı a- ramızda paylaşmak... Hiç de fena bir fikir değil bu. — Biz bu gibi işlerde daha açık z davramırız, ım! İki yüzü. |nü bana verirsin! Yz ellisini de sen alarsın cebine! Taş atıp da kolun yorulmıyacak ya- Hiç yok- tan yüz elli lira alacaksın' rarak güldü: — Sen ayrıca, bu iş için, res . samdan da komisyon alırsın. Bü da senin hakkındır! Katina güya Selimi kafese ko- yuyordu. Selim bu teklifi reddetmedi: Gültekin Beye — gizlice —aça - Üst tarafı fazladır. Haydi, clli li- yTım. Paranın kusurunu mama is- Olgunluk sınavlarına başlandı Orta mektebler mezuniyet imtihanlarında alınan neticeler memnuniyeti mucib görüldü ları muvak'cat idaresir, peyderpey | Sonra elini Selimin dizine vu - | — Aaramızda kalsın bunlar. Ben ERDE Bu sene orta mekteberi bitiren talebelerde muvaffakıyet derece- Si 9675 1 bulmaktadır. Bu ntice; alâkadarları memnun etmiştir. Diğer taraftan Maarif Vekâleti, bu sene ortamektebleri bitiren talebelerin ekserisinin lise tahsi. line devam edeceğini nazarı itiba. ra alarak liselerin birinci sınıfla. rında ona göre şimdiden tertibat alınacaktır. İcab ederse bu sene, bazı liselerde şubeler de açılacak- tır. Brükselden i Çikozatacılarımıza Yapılan teklif 8 kişilik bir teplantıda tedkik edilecek Brükselde teşkil olunan «Bey- melmilel çikolata ofisi> tarafından yapılan bir müracaatle, çikolata. Cılarımızın da, bu beynelmilel teşekküle âza kaydedilmelerinin temenni olunduğunu yazmıştık. Yerli çikolatacılarımız bu mü- racaati tedkike muhtac gördük - lerinden, önümüzdeki günlerde 8 fabrikatörün iştirakile Türkofis. te bir ietima akdetmeyi kararlaş- tırmışlardır. Bilhassa bu beynel. milel birliğe âza kaydolunmak 1 çin senede 8000 frank aldat İs - tenilmesi çok görülmektedir. Ofisin yapmak istediği propa- ganda teşkilâtının her memleket- te yerli çikolata sanayiine zarar verip vermiyeceği de ayrıca dü - şânâlmektedir. Bu ve diğer bazı cihetler düşü. nülerek çikolatacılarımızın birli- ğe iştirakleri şüpheli görülmek - tedir. Hususi Trenve Hzaususi Vagon Devlet Demiryolları Umum Müdürlüğünden — alâkadarlara gönderilen bir tamimde mecca- nen hüsusi tiren, vagon servisi ve yataklı vagonlarla komparti. man tahsis olunacak zatlar hak- kında aşağıdaki malümat veril . mektedir. — Reisicumhurun seyahatle. rine tahsis olunacak hususi tiren için nakil ücreti ve saire alınmı. yacak ve tirenin tertibatında bu- lunacak yataklı vagonlar için te- diyesi lâzım gelen ücretler; Dev. let Demiryolları Umumi Müdür lüğü tarafından yataklı vagonlar şirketine tesviye olunacaktır. — Başvekil ve Büyükerkânı . harbiye Reisine servis vagonu ve icabında hususi tiren verilir. İc. ra Vekilleri heyetini teşk:l eden diğer zatlar Büyük Millet Mecli- si Reisi için hususi servis vagonu tahsis olunur.» - —— tiyor, yoksa bu iş bozulacak, de. rim. Nasıl, sen de benim fikrimi beğendin, değil mi? Bu sırada Jale giyinmiş, süs - lenmiş.. İnce yeşil tokah manlo - sunu koluna alarak sofaya çık « mişti. Eğer üst kattan mamayı çağır- mamış olsalardı, belki ayak üs « tünde biraz daha çene yarıştıra « caklardı. Katina; — Haydi uğurlar olsun, Jale! Hayırlı haberlerle gelesin.. Diyerek merdivenlerden yuka- rı çıkmağa başladı. Sel'm de Ja. lenin koluna girerek evden çık - tılar. Selim yolda Jılı'*yı— hakikati an . latmağa mecburdu. — Evde konuştuklarımızın hep. si yalandır. Diye söze başladı. Ka- tinayı başka türlü kandıramaz - dim, yavrum! Bu kadır. sülük Bi- bi yapışmış yakana! Jale birdenbire suratını astı: , (Devamı var) | İtalya'nın sabırsızlığ! Yazan: Ahmed Şükrü İspanya harbi, yalnız bir İsptf- ya meselesi değil, İtalyanın Habös şistanı istilüsile başlıyan mü€i delenen safhalarından biridir. talya, Musolini ile Laval arasif * daki 1935 anlaşması “,......ııl.' beşistana karşı harb açtığı #4 ” man, İngilterenin mukan el karşılaşmıştı. 1936 yazına l"“ Fransa, İtalya ile İngiltere 84 sımdaki bu mücadelode bir 'ıl"'* maslahat siyaseti takib eti faraftan İngiltere ile beraber rüyen Milletler Cemiyeti cepht * sinde yer almış görünmekle beft ber, diğer taraftan da zecri birlerin tatbikinde İtalyayı du, Fakat 1826 seçiminin netitt * sinde sol cenah partiler ikti! geçer geçmez, Fransa şartsız. İngiltere ıy—ednı il' $ dımcı olmuya başladı. İşte bul yik altındadır ki İtalya, Lir F'J' tan kendisini Almanyanın ıdl: arasına atmış, diğer taraftafi İspanyada'bugüne kadar sürüp B IH!; den ihtilâli tahrik etmiştir. bu kararı vereli aradan tani sene geçmiştir. Büyük devletl? B rin bu iki sene içindeki kazant zararlarının bir bilânçosu r'f;_' cak olursa, en büyül kazanci manyanın temin ettiğine ı'l" yoktur. Bir defa Almanya silih Janmış, Avusturyayı ilhak ı*"’ Orta Avrupada hegemonya Kt mak yolunda adım atınışlır. —— Fransa maddeten birşey KY betmiş değildir. Fakat ile Fransa arasındaki mün! lerin mahiyeti itibarile, Al nin kazancı daima Fransanın rarı olduğuna göre, bu iki zunun zayıfladığı iddin edil İngilterenin vaziyeti de iki evvelisine nazaran daha za$ İtalyaya gelince; bu devlet Si Habeşistanı ilhak etmiştir. çerth hangi pahaya? İşte ba swale verirkendir ki İtalya - tarafmöti iki sene evvel atılaa adımın CÜÜ miyeti tebarüz etmektedir. BİF fa İtalya Orla Avrupadaki zunu likide etmiştir. Büy denberi mahamisi vaziyetidi Ç lan Avusturya, lı.ı,.yı davet dilmeden sınır komşusu ol: len büyük Almanyanın bir PS'Si, sını teşkil ediyor. Muııl!“' v zerindeki İtalya nüfuru da Kt? 'e bolmuştur. İtalyanın bu «OrfA rupa İmparatorluğu» nu terkedei” ken, yeni hııutırlıığul“ B ae kurmak istiyeceğini soranlı aıları, İspanya üzerinde n—i': İngillere çeL ki İtalyanın İspanya veya '*:;ı mizde imparatorluk kurması D” (. mevzuu değildir. Halyanın İT , ya ile alâkadar olması, ııı&f'w, selesini tasfiye etmek için tere ve Fransa üzerine tazyik | mak maksadına ııııuc imiş Te rar vermiştir. Fakat eht bir şartla: İspanya mescl kide edilmesi şartile. İngil' "; anlayışına göre de İspanya lesi, ancak İspanyadan lıılv:"ı', mütlülerinin çekilmeleri V .yanın Franko İspanyasile Y'v, münasebet kurmaktan çekif sile likide edilebilir, İtalya h" ti kabul etmiştir. Faknt "'_îıı dan çekilirken, zavahiri $' o_ı mak moeburiyetindedir. İnLİ de zımnen bu şartları v bulunuyor. Binaenaleyh iki çile danberi, İspanya harbinin, lı"a İtalyan itilâfına uygun ..ıııdı * ticelenmesi beklenmekte İÜ' p panyadal harbin bu net x Tu yürümekte olduğrma #Ft? he edilemez. Fakat vı":““t yürüyor. İngiltere belkiy bı*' talya ise bekliyemer. Ve P0T ge miyeceğini İngiltereye __v— rak anlatmıştır. İtalyanın sızlanmasına seheb, ıu.ıııî:,,.. tısadi ve mali vaziyetidir. ÖLalk we ,;ıJ mın iki sene içinde biri Afri diğeri de İspanyada iki M yaptığı mhılmımıllw j (Devamı 6 ucı ei vi ,.ı" bi