19 Kasım 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

19 İkinditeşrin. Er Pike homhardıman tayyareleri Ne zaman, niçin yapıidılar, nasıl kullanı- den farklırı nedir? lırlar, diğer tayyareler yük mikyasta kütlev! oiği Bi pike bombardıma tayyareleri, ik defa Almanya Polonya harbinde, Almanlar rafından kullanıldı, Alman - Pe lonya harbi başlar başlamaz, Al manlar daha Polonyaliların se ferbelrikleri bırakmadan bütün kuvveti i, İsabetli Teindeki simendifer ütisak no talarını, köprüleri, motörlü W sıtalarm (geçebileceği | $08€1 tasyorlarım talib et mişler, Polonyalıların seferbe Vklerini tamamlamalarma bil ve fwrsat vermemişlerdi. Alman pike bombardıman tay Bir Alman ve bir İtalyan pike b ombardıman tayyaresi yanyana leri Polonyalıların cephe p8- sep Ykm in Dali ki, Polonyalılar harbin sonuna kadar yığınaklarını bir türlü ya: l Paamak ike bombardıman tay yareleri cephede de buna benzer bir rol oynamışlardı. Alman sio- örlü kuvvetler'nin şu veya sekeh dylayıslle durakladığı het Almanlar radyo ile pike imdada çıkarmışl yerde, tayyarelerini ve bunların si! de, karşilarındı kısa bir zama! ğe muvaffak Imuşlardı. Polonya harbinin üç hafta bi kına bir zamanda bitirilmesi- ne âmil olan başlıca harb silâhı, pike bombardıman ur. ge bombardıman tayyare - Jerinin, Holânda, Belçika, Fra sa harekâtmda da ayni rolü oy- Kadıklarını görüyoruz. — Fransız ordusunu da morslize eden, Fran sız mükavemet noktalarını, ma. kinelitüfek yuvalarını, top mev gilerini tahrib eğerek Alman pi yade ve mötörlü kuvvetlerine yo- İu açan gene Alman pile tayya- releri olmuştur. Gene bu tayya- reler, ric'at i Fransa . dusunum muntazam ric'atkni 'bir bozgun 'haline çevirmek işin or dunun yağa yel rib etmiş! ww "* Nilem — Sovyet harbinin pike bombardıman tay- ler hep kinini ye Eötün mubarib devlet Veri irbirlerine karşı pike Worm | damanlarını mümkün mer çokça kullanma ae alarım 0 m! pike, Döğer Pike bombardı > sasiy en müessiriyetimi martı > van ümüller ir? Bunları tel van & kik edelim. elini hedeflerine ne ka ba atarlarsa, «önhe yok ki Yazan: Cevad Fehmi © Fitnatın intiharında ep gey seyi bütün tafsilâtile bir | şaşkınlık kulaklarıma gin Gi büyük âmil kalâde hâdi: i biliyorum. Derin içindeyim. Âdeta - 2 . 8 eklen hüdiseyi şöy- â Fit 1 anlatmak lâzım: ie ballar ettiği o fartınah ge takaddüm eden igrri nda köşke yabancı n difir gelmiş, ki çocuklu — kadın. Çocuklardan biri , diğeri kızmış. Oğlan üç, üç yerimi yaşında, kız daha >> , Dadı bunları anlatırken 8 leri dolu dolu: Dadıdan uçarla savar toplarının bugünkü tekâ - İmül safhasında tayyarelerin al - çalmasi ve yavaş geçmesi, tayy: reler hesabına büyük bir tehlike il etmektedir, İ Binaenaleyh tayyareler, kendi. selâmetleri bakımından hem seri, SON POSTA ETKİKLER | “ken Malüm olduğu üzere bir tayyu - renin normal uçuşu, sufi olarak, yani, yere müvwazi olarak açma - sıdır. Tayyarenin bu vaziyete tayyareden hedefe doğru atılan aşpaaga bütün “iyi hesablar; ra; - tayyareleri bem de yüksekten uçmak mec-İmiz g buriystindedirler. Bu ik: zaruret gerisinde olmak üzere bazı nhi- ise, tayyarelerden atılan bomba-'raflar kaydeder, ların gerek isabet, gerekse mü -| o Pike uçuşuna gelince: Bir tay, emsiriyet bakımından kıymetleri: | yarenin pike vlarak uçması de- i İ mek, ufki ve yere müvnei vazi . i tayyarelerdeki nişan al| yetten çikarak, yere doğru, baz batının mütemadiyen te-| aşağı, amud bir halde uçnıssı de- kâ; yükseklik ve sürat! mektir. Bu vaziyette tayyare he- dolayıs'le meydana çikan mah-| defe nişan almaz, kendisi umumi kısmen izale etmektedir.) hevetile hedefin üzerine gider, | ns de olsa, yukarıda rik-| Tabintile tayvarenin bu şekil u.| rettiğimiz mahzur gene baki kal- cuşunda bombanın ileriye ve ge maktadır. iriye her henmi bir inh'rafı da Süratin isabet üzerinde yaptı mevzuubahs olma isabet âde- ği tesiri su rakamlara srlatmak| t. kat'ileşir. Sonra, yukarıda da mümkündür: Santte 150 kilomet-| izah ettiğimiz yibi yere müvazi te giden bir tayyarede bomhamın| uçan bir tayyare, uçak savar top| atılışımda 0,5 saniye geç kalmak, | ları için olduleçn iyi bir hedef teş bombanın hedeften 20 meive im-İkil ettiği halde, pike vaziyetin birafını mucib olmaktadır. Tay-! deki bir tayyare, top ateşine kar. | iv yarenin sürati saatte 600 kilo -| çı çok küçük bir hedeftir. metre olunca, bu inhiraf 80 met-| Pike tayyarelerin inilen meni) röye kadar çikmaktadır. marları, ayni bir a Diğer taraftan tayyare yük - gruplar halinde akın yapılama * seklii arttığı ama Gaye -masıdır. Bu ise karşı tavaf aci İnm hedeften inhirafı da mebsu- tayyarelorinin işini kola z tan mütenasib olarak artar, maktadır. Em yiye İşte bu mahzurlar, insanları bu| © Pike bombardımanlar için hu- iki id noktayı telif etmek için| susi tayyare tiplerine #htiyaç var mesai sarfına sevketmiştir. Yani| dır. Her öpme vi anama tayyarenin yüksekliğine ve süra-| maz. Pikeye imiş, nm #ne zarar vermeden isabet ihti-| karıya çıkış, m Mi İstatistiğin önemi üzerinde dur wuya düzum görmüyoruz. Çünkü kütleler üzerinde müşahede yep- masının istatistikten başka çare- si olmadığım bilmiyen yoktur. B: kadar ehemmiyetli bir vasıtayı nasıl kullanıyoruz? Devlet elin. de toplanan istatistik malzemesi. nin daima hakikati ifade etme - 'diğini maslesef birçok misalleri- ile biliyoruz. «Şişirme», wdoldur-! ma» tabirleri bazı istatistik fan. liyetimizin argodaki adlarıdır.| İstatistiğe karşı bu lâübalilik sah nelerine şaliid olmayanımız var midir? Birçok © küçük memurlarımız zannediyorlar ki :âmirlerine dai. ma kabarık ve şişkin rakamlar vermekle mükelleftirler. Fakat öte taraftan maiyetinden daima dolgun rakamla istatistik istiyen, aksine tahammül sdemiyen âmir- ler de vardır. İstatistik teftişlerinin türlü s0- bebleri vardır. Bazıları bunu tamamen masu- mane yaparlar. Muhiti, âmirleri. i dolgun rakamila mahzruz etme. yi bir nevi Kibarlik icabı sayar - lar. Ve yaptıkları işin devlete ve millete büyük fenalıklar getire - bileceğinden gafildirler. Bazıları bu kadar masum de iildirler. Âmirlerinin tendençi hissettiklerini sanarak bile bile YAZAN rakamları tağşiş ederler i lerini bu yoldas ellerle. zi iğer bazıları « Devlet böyle istiyor, hakikati bildirirsek tek. dir ediliriz» zannındadırlar, Bir kısmı da hadden aşırı olan işlerinin arasında kerçek 'bir is-| latistik için zaman bulamazlar ve sadece rakam uydururler. Nihayet bazıları da istwtistiği lüzumsuz bir külfet suyarak âmir lerinin bütün ihtar ve tazyikleri- ne vağmen bu şi daima ihmal ederler. Bu türlü İstatistik mal zemesinin hükümet idaresinde; büyük müşküller e doğuracağma' şüphe edilebilir mi? Bu hususta, her sahada olduğu gibi, milletle Kükümetin «birliği | setmesinden başka çare görsme - yiz. Küçük memura düşen vazife istatistiği çök esaslı bir vezife sayarak vereceği rakamın doğ - 'ruluğuna büyük önem vermesi - dir. «Yanlış hesab Beğdaddan döner fohvasında yanlış bir is- 'tatistik geri dönmese bile devlet! iidlmresinde çok 'meş'um neticeler; doğurabilir, büyük idare âmirle - Sayfa İstatistiğe karşı işlenen suçlar Profesör doktor Sadi Irmak 2 — Maiyetlerinden bilfül ya- pamıyacakları istatistikleri iste, memeleri. 3 — İstedikleri istatistikler #ru susunda muayyen 'bir tendenc ima «dip peşin hükümlere sevk etmemeleri, İstatistik suçların bir suç ola. ;İrak takib etmemekte olduğumu za İtiraf etmeliyiz. Köy muhta « rından başlıyarak en yü - zifeda, kadar her mr ii tistik şişrme ve uydurmalarının devleti aldatmak ve bir nevi ya, lana şahadet olduğunu hisset lidir. Böyle yapmazınk hiç biz zaman sihhatli istatistiklere ka vuşamayız. Fakat ik'nci noktayı da ihmal edemeyiz. Ben, bulun duğum ideri vazifelerin kenum ve nizamnamelerinde istedikleri istatistiğin tahammülün fevkinde olduğunu we bir memurun bütün zamanını dolduracak bir kemi yette olduğunu müşahade ettim. Bu bal, istatistiklerin uydurma meylini artırır. Her şeyi bilmiye uuğraşmalıyız. Faket bilmek iste | diğimiz muhdud seyleri sikhatli olurek bilmiye çalışalım, İstatistik memlekef'mizin vik derdlerinden birisidir Bu işde bir an evvel vüzuha, gerçeğe | kavuşmalıyız. inin istatistik sahasında üç esme. Mi İsleri ver saniyoruz. 1 — İstatistik teftizlerine kar w cok hassas ve sdd“tli davran- maları ve bu mevi suçları bir ik. net telâkki etmeleri, Aşağı yukarı dört sene var ki Çunk'ng'i hükümet merkezi yap- tı, Harb zaruretlerinin tazyiki al tında yapılan bu öntihabdan ev. vel, bu şehir, Yangçe nehri üze- rinde üçüncü smıf bir ticaret di manı idi. Bariliyösu ile bersbor nüfusu bir milyonu bulan bu şeb- rin merkezinde (400) bin insan yasıyor. Ü gün bugün 'Çin ülkesinin dört bir tarafından yüzlerce, bin lerce insan Çunking'e hicret et mekte, orada yerleşmiye çalış - makta, tecessüs imkânları aramak malini artırmak için çaroler m - sam bir yük dalan Rig li, id. Birçoklarınm tebalükle — SÖZ ARASINDA — Dünyanın en pahalı şehri: Çunking edenler, bu şehirde bir general Şang-Kay-Şek hükümeti| dört v ikilran yüzde bin arttığını göster ayda ancak iki «y çalışılabilir. mektedir. Fakat bu şehirde yaşı Fakat bu ayların hangi aylar Gi-| yanlar, istiklâl pahasına bu mek duğunu tayin etmek imkânsızdır. rumüyetlere katlandıklarını bili. Çunking civarının toprakları! yor ve ağızlarını açmıyorlar. da, şimali garbi Çinin mmtaka- i arının çıplaklığı mukabil çok! FTARSAĞA kurlağa kıtlığı zengindir. Fakat böcek ve muzir| bayvarilerm fazlalığı bu. ildim mesele uldu Bazı variyetlerde ticaretin el uzattığı saha, bıpkı 'bir diğrtabar de ziraati de bir mesele bnline getirmiştir. Malarya ve dizanteri daimidir. | nın bastığı yerde otları kurutma» Sokaklarda dolaşan kemer fare-| sı gibi, birdenbire darlığa düşü - leri vasıtasile kolera ve tifo vira-| yor, bir madde kesadıdır b ışgös- yeti günlük vukuattandır. Şehir | eriyor, Son zamanda Fransız “İha 1914.1918 dünya ranmağa başlanmıştır. İşte bula-| tayyarelerin devkalâde sağlam, nan wsullerden 'en “başta geleni, | vidalarmın hususi bir Utortibata pike usulile bomba atmaletır. İmalikiyetini icab ettirir. Pike usulile bomba atmak da-| P'ke uçuşu yapan tayymrelerin harbinde mürettebatı da diğer tayyare bilinen bir şeydi. Fakat bu usule! mürettebutın« nazaran bambaş. shemmiyet verilmesi ancak 1927) ka evsafta bulunmak mecburi - senesinden itibaren başlar. i yetindedir. 'Pike uçuşu, âsüb üze- Pike wsulile bomba utmanm rinde fevkalâde tahribkâr bir te. hca şu faydaları vardır: 1) sir yaptığından bir tayyarecinin İsabet ihtimalini iki - üç misli! 24 saatte amcuk bir defn pike w-| artırır; 2) Uçak savar toplerm- çuşu yapabileceği kabul edilmek dan atılan mermilerin isabet ih -! tedir. #mali ufki uçan trvvwsrelere ma-| o Pike 'bombardıman tayyarele- zaran pikeler için daba azdır.) ri mütemadiyen tekümül etmek- 2) Pika venhle atilan bomba -|tedir. Harbin (o başlangıçlarında Tarın tahrik Tmdreti artar. Bü|tunlar Alman ordusunun, âdeta, *.. wet, bilhassa o müstekle|inhisarında fken, 'burün her m| mevkilerin bombardımanmda çek | harib devlet birçok tip pike mühimdir. bombardıman tayyaresine ma Pilra ven ne demektir? Yiktir. — Bilseniz küçük bey, oğlanıda bulunduğumu söylemiş. Miza- size ne kadar benziyor! dedi, | fir odasında karımdan başlın yal, Bu sözün manasını pek anla-| mız dnde varmış. Hizmetçiler de | madım. İnsan insana benziyebi-| su, kahve, şeker getirmek üzere lir, Bunu ayrıca işaret etmeğe ne) arasıra girip çıkıyorlarmış. Bu lüzum varl Meğer varmış, hem|söz üzerine misafir udasının ka- de ne öcil bir Tüzum! meka kan Sharma mal EE — Kuzum birak şimdi bunları| nat öle yalnız bırakarak çıkmış dadı, dedim. Sen bikâyene de.|lar. Fakat ileri sürülen önleb vam et! haklı bir tecessüs uyandırmaktan Kadın gençmiş, güzelmiş, kılı.| geri kalmamış. Dadı hizmetçile. #, kıyafeti lüzumundan | fazlalrin anahtar deliğinden içerisini sade imiş. Hizmetçilere Fitnatı| gözetlemelerine ve kapıya kulak. örmek istediğini söylemiş. Ha-| larını dayayıp konuşulanları din- ve vermişler, karım koşup yel-| lemelerine mâni olamamış. Öyle miş. Hiç tanımadığı bir yabancılki her seyi görmüşler, her seyi kadın karşısında biraz şaşırmak | duymuşlar ve dadıya bunları bi- la beraber Tözrm gelen misafir-|rer birer anlatmışlar... erverliği göstermiş. Onu mise- Kapı kapanıp da misafir oda- fir odasına almış... sında ikisi başbaşa Kalınca genç “Kadı kadın söyle söze başlamıı.. »m köşkü iyice| | — Nilüfer Hanımdan sizin ço) ei fer anim gilnim pe) iyi kalbli, sok düşünceli, çok! isen olduğu için bulmakla gene | merhametli bir hanımefendi ok | işler çektim. Hava da ber-|duğunuzu duydum, Beni cesaret- bat! diye söze başlamış ve meti.| lendirip buralara kadar gelme - koştukları bu şehir pek az kimse tarafından serilmektedir. Bunun iki sebebi vardır. Birinci sebeb, C'nin en kanlı bir harbe giriş - mis olduğu bir swrada hükümet merkezi seçilmiş olmasıdır. İkin- ci sebeb iklimidir. Filvaki Çum « king yaz ortasında oturulamıya- cak kadar sıcaktır. Termometre, bu mevsimde 100 derece Fahre- nayt hararet kaydeder. Zaman zaman bastıran sis ve nehirden yükselen rütubet, Çunking'i, ya- zn, alaturka bir hamamdan fark «ız bir hale getirir. Kışın ise ya- kacak yokluğundan dolayı şehir tahammül edilemez bir vaziyete girer. On iki saat içinde derece- iki derecelik tahavvüller düşen çok iyi, çök asil bir ailenin kızıyım, Daha doğrusu böyle bir aile içinde yetiştim demeliyim. Çünkü ona nisbetimi muhafaza edecek ve ileri sürecek vaziyette betmiştim. Nihayet bir tesadüf seneler sonra bizi tekrar karşı - çerden çöpten yapılmıştır ve mut çiftçisinin acı acı şikâyetini mma, Gib olan bir mesele vardır ki fen. nin ticaretle elele vermesinden doğmuş, Fransız ziraatini de sıze landırmıya başlamıştır. Hâd'se, Fransada kurbağa kıtlığı mesele sinden ibarettir. Malüm olduğu üzere kurbağa ziraate çok faydalıdırlar. cün muxir böcekleri temizlerler, uları yiyerek geçinirler. Hib, ki, son zamanda kara kurbağalar rmın bit nevi zehir hamili olduk- ları ve bu zehirin bazı hastalik. Inra sonderece faydalı olduğu am laşılmış ve bu yüzden, birçok lü» boratuvarlar bunları taraf taraf toplatmıya başlamışlardır. Çiftçi şimdi bunun zararını görüyor ve toprakta yaşıyan (o kurbağaların himayesini istiyoruz. ilk defa işittikleri bir sesle ba - ğurmışı — Siz delisiniz! Ağzınından | çıkanı kulağınız duymuyor. Beriki hiç istifini bozmadan gülümsemiş ve devam elmiş; — Sekin olun, hepsini anlata | sağım. Deli değilim, söyledikleri mi de pekâlâ biliyorum. Burları size nakletmek üzere zünlerce, gecelerce düşündüm. Evvelâ ha, lak bir intizamsızlık manzarası arzeder. Hayat seviyesi havsalanın ala. mıyacağı bir dereceye yükselmiş. tr. Ekmeğin yarım kilosu tak ben (5) İsviçre frangı, bir litr. den biraz fazla süt (10) İsviç frangıdır. (100) İsviçre bizim para ile (30) ira ettiği: göre bu rakamlar, Çurkingdeki hayat hakkında bir fikir verebi- lir, Çinin yeni merkezinde tere. yağı yoktur. Çürkü böyle bir me- taa paha biçilemez. Giyecek me- ise başka bir davadır. Par- vça oluncaya kadar giyilen elbiseler, insanların, bu memle -| kette giyecek bahsinde ne zor .| luklarla karşılaştıklarmı göster .| mektedir. | yebilirim. Fakat ortada iki inne günahsız yavru var. Onların isim lerini ve hayatlarını kurtarma lüzum, Onlar için i rım, beni mazur Bu muammalı - hem şaşırtmış, hem de ürkütmüş. İskemlerinde gittikçe büzülüyor, gözlerini kapıdan ayırmıyormuş. Kadının deli olmasından şüphe ettiği anlı İaştırdı. Ona başımdan geçenleri yaralı. ni ilik ene ini Giy gefp bunları tekrarla - mam için teşvik etti, Derdime ça. ve bulacağını. bulmağa ça lışacağınızı söyledi, ben de işte geldim. Belki acı seyler anlatacağım, canmızı srkacağım, size göz yaş Yarı döktüreceğim, fakat ne ya- vayım ki buna mecburum. Benim döktüğüm göz yaşlarının intika - mını alıyor değilim, Ben bu ha. yata kendim rıza gösterdim, mem cede Fitnat ile yalnız başına, hu./me sebeb olan da ba sözlerdir. susi surette görüşmek arzusun- munum, hattâ bazan ıztırah çek. İryarrmuş.. Fakat misafir gözlerini karım- dan ayırmadığı halle bu hali görmemezliğe geliyormuş. Yere, halının üstüne oturarak bir siga. ,, sile oynamağa dalan çe- cuhları işaretler — Bunlar omun çocukları! de- mis. Fitnat artık dayanamıyarak atılmış? — Kimin çocukları? — Cemilin! — Ne diyorsunuz? Hangi Ce- milin? — Kocanızın Karım ayağa frhyarak. sep - Nilüfer kolejden arkadaşım .'meme rağmen mes'udum da di-'sarı bir halde vo hizmetçilerini yatımı kısaca anlatmalıyım. Ba; ka türlü işim iç yüzünü Müzel kavrıyamazsımız. Lütfen (tekrar yerinize oturun. Söyliyeceklerim we kadar kısmak istesem de gene epey uzayacak. Yorulursunuz, Böyle fazla heyecanlanmağa da VTüzum yok. Size sadece bir hikâ- ye anlatacağım. Niyet buna bir masal deyip geçmek de elinizde dir. İsterseniz hiç bir-şey kayı betmez, yaşayışınızı değiştirmez. siniz. Biraz korkulu, biraz. arzu edilmiyen bir rüya görmüş olur. sunuz, o kadar! VArkası var)