15 Kasım 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

2 Sayfı Günün başlıca iki meselesi varlık vergisi, şeker İŞİ (Baş tarafı 1 inci sayfada) gibi bir mali hâdisenin Türk par: in kıymeti il dişeler uyandırdığı bir sırada bu vaziyeti karşılamak için bu- yle bir çarenin do. â vergiyi ödeyecek olan varlık (o sahibleri de şüphesiz istifade edecekler dir. Yalnız bugünlerde zihinler- de bir istifham halinde yer alan mukadder bir sual vardır ki da mükelleflerin vergilerini ka.| nunun tayin eylediği 15 gün gibi kısa bir zamanda ödeyebilmek için lüzumu kadar nakde sahib olup olmadıkları veya bunu ko laylıkla temin edip edemiyecek- leridir. Varlığını mala, gayri menkule veya altın, mücevher, halı ve an- tika gibi menkul «rymetlere bağ-| lamış olan tücenr, kasasında ves! ya bankadaki hesabında nakdi lunmayan irad sahibleri ken- dilerine dir edilecek vergi hisselerini ödemekte acaba müş külâta uğramıyacaklar mıdır? Zira derhal isaret etmek lâzım- dır ki, bu yeni vergi kanununun tatbiki kredi iptizalinin hayat pahalılığında müessi namakta olduğu dü yasalarımızda çalışan bütün ban- kaların kredilerinin tanzimine tevessül edildiği bir devreye te- sadüf etmiştir. Milli ve ecnebi bankalar kre. | dilerini 1940 yılı içinde müşteri. lerinin filen kullandıkları en yüksek iskonto, iştira, borçlu he- sab riftleri yekünu üzerinde &- yarlamak üzeredirler. e Bundan! başka bankalarca devlet ve milli | | v hiçbir tahvil üzerine memesi ve verilmiş avansların bir ay içinde tasfiyesi de kararlaş- mış bulunmaktadır. Gayri menkul sahiblerinin ipo. tek yolile yüksek miktarda para tedarik edebilmeleri (imkânları da kapanmıştır. Emlâk Bankası, sigorta şirketleri, Emniyet San dığı ve Vakıflar İdaresi g'bi mü- esseseler esas kıymeti ne olursa olsun ipotek üzerine 10 bin lira- dan fazla bir hesab açamıyacak- Tardır. Şu halde iki intizar lâzımdır Biri, tacirlerin eller'nde bulu. nan malı ucuz fiatla satışa arzet. “meleri ki, bu hayat pahalılığını| esaslı surette baltalamış olacak- tır. Diğeri de gayri menkul fiat- larının bugünkü yüksek haddin- den aşağıya doğru yuvarlanması. Satışa arzediletek birçok gay- ri menkullerin bugünkü #artlar içinde kolaylıkla ahct bulamıya. cağını tahmin zor değildir. Önü- müzdeki ayın başıma kadar ko- misyonlar kararlarını vermiş bu- lunacaklarından vergi tahsilâ na tesadüf edecek olan 15 gü “Yök devrenin meraklı manzaralar ve safhalar arzedeceği (şimdi. den kestirilebilir, * Günün ikinci mühim meselesi m Başve. sadi hâdiseye “ça ifade eylediği gibi bu yıl se- ker, istihsalimiz ancak 50 milyon kilo etrafındadır. e Memleketin hi .İrılacaktır. Bu suretle bugün te-| çıkıntılara, çukur veya tepelere miyesini görebilmek için ondan İzmir limanında 15 bin ton mal bekliyor Şehrimiz tacirleri emrine İz- mirde bekliyeh üzüm, pamuk, tütün, palamut, anason gibi bazı ticaret emtiası vapursuzluk yü- zünden şehrimize getirilememi tir, Denizyolları İdaresi, bu va- ziyet karşısında malların sevke. dilebilmesini temin için Müna. kalât Vekâletine müracaat et- miştir. İzmir limanında bekliyen 15 bin ton kadar emtiadan ancak 270 tonu evvelki gün gelen İzmir vapurile getirilebilmiştir. Kalan diğer malların sevki için Müna- kalât Vekâletinden Bakır vapu- runun tahsisi istenmektedir. ——— — bir istikamet vermeğe mecbur kalmıştır. Az ve değişmez gelir sahibi vatandaşlar için eski fatla ve ayda muayyen miktarda o şeker| tevzii prensip olarak (o kararlaş. mış bulunduğundan serbest pi- yasaya arzedilebilecek şeker ye- künu 28 ilâ 30 milyon kilodan| ibaret kalacaktır. karşısında eski fiatla şeker satı-| una davam edilecek olursa bu- günkü satış temposu bozulmadan devam etse bile, iki üç ay içinde memleket şekersiz kalmağa mah küm eğilmiş bulunacak! Bu sebeblerle ve şekerin serbest pi. yasada satışını tahdid etmek maksadile şekere muayyen bir fint tesbit eylemiş bulunmakta. dır. Bu münasebetle kaydet. mek lâzımdır ki, şeker fiatını muayyen bir hadde çıkarmakla esasta iktısadi bir tedbir almak zorunda kalınmıştır o Ve ye ni şeker fiatından hasıl ©- lacak 100 milyon lira kadar faz-| in varidat varlık vergisinden te. min edilecek varidat gil Cüs huriyet Merkez Bankasına ya | davülde bulunan nd para nis-| beti yarıya indirilmiş olacaktır. Türk parasının kıymetini muha- yıllık istihlâki 100 milyon kiloyu © geçmiş bulunduğuna göre bu ye- ni kısır rakam karşısında hü met meseleyi ehemmiyetle ele ak mara ve seker politikamıza yeni Tarihi tefrikamız: 9 > AKİLE HANIM E ve gs | “6E b — Kusura bakman karında- “şım. Taksir bizdedir ve cenabınız merdlik ittüniz. Hamza Bey de farkına varma- 5 dan elini uzattı: NE, OSMA i bostancı- Yeniçeri güldü faza bakımından bu iki tedbir de yerindedir ve Saracoğlu hükü. metine muvaffakıyetler dilemek | zevkli bir vazifedir. Mecdi 5. Sayman — Haydarı kerrar Ali dimiz bizimle Burada hancı Hafız lâkırdıya karıştı. — Hey ağalar, şöyla teşrif ey- len. (Yerdeki arkalıksız iskemle. leri işaret etti) İstirahat eylen, «cam» âdemlere benzersiz. (Ye- niçeriler oturunca ocağa dönü seslendi) Ağa yoldaşlara — Hay anana rahmet, efen. i yoldaşım Çayları içerken esaslı bir şey| konuşmadılar, Hamza Bey Hafı- zın hanına geceyi geçirmek ve sabahleyin şafak sökerken «Top- çulara» yollanmak fikrile ogel- mişti, iki yeniçeri geldikten son- ra bu düşüncesinden vazgeçti. Kucağındaki kılıcını yanına sar- kıtarak ayaklandı. Hancı Hafız ağa da kalkmıştı. Genç adamın önünde saygı İle — Beli, vermiş idi. Ecel gel- meyince kula kaza erişmez imiş! — Ya, geribanınızı nasıl tah- baş kesti: — Gidecek misiz Hamza Bey? SON POSTA E Ölünceye kadar ümit ve ölünceye kadar ihtiyat & Hayat bazan uzun, bazan da kısa bir yoldur. Fakat düz bir yol değildir. Hayat yolu kısa olsun uzun olsun birçok girinti, ayrılmıştır, yolun heyeti umu- uzaklaşmak lâzımdır. Üniversite talebesine d reisleri hariçde bulun hakkında vilâyet (Baş tarafı 1 inci sayfada) Diğer taraftan memurlar har| - sindeki sabit gelirlilerin de tesbiti. ne devam olunmakladir. Üniversi. te tebesine de ucuz ekmek karnesi verilecektir. Vilâyetin tebliği 1 — Vazifeleri başka mahellerde bulunup aileleri İstanbulda olanla - Üvey kızını dağlıyan kadın Üvey kızı Zarifeyi maşa vücudunun muhtelif yerlerinden dağlıyarak kızın ağır surette yi ralanmasına sebebiyet veren Ge. dikpaşada oturan Safiye adında bir kadın, asliye S*ıncı cezada 1 sene 2 ay müddetle hapse mah- kür Bu vaziyet|”” Maliye Vekâleği HMuğuk Müşeviri Bay Sülerman Kalk Özkün'ın bemsirezadesi, Başvekület kurarlar dairesi müdürü Bay Enver Orar'ın kayımralidesi, Denizli cer. rahi hastahanesi Sışe subayı Mehlltin, Fakih wih hâkimi Cevad ve Matta Onun Müdür Muavini İzretlin Tuğrul Nübay'm hemşireleri Bayan Memduha Nişbayın tedivi edilmekle olduğu Hay, darpaşı baahanesinde Cuma © gecesi vefat ettiği tessürle haber alınmıştır. Cetize namazı dün Kadıköyünde Os, manağa câmfinde kılımlıklan son Üs. küdar Şehkiiiğindesi medfenine — lesdi edilen merlumeye Cenabıhaktan mağ, firet diler, kederi ailesine taniyetleri, mizi bildiririz, ile| Hayatınızdan memnun değilseniz memnun olacağınız günleri ölünceye kadar bekleyiniz. Mes'ud ve müreffeh bır ömür sür- müşseniz fena günlerin de gelebileceğini daima hatırda tutunuz ve ona göre hazırlıklı bulunanuz! € ucuz karne verilecek, an ailelerin karneleri bir tebliğ neşretti jrim aile efradına İstanbuldan karne yerilmiyecektir. Karneler eile rels- lerinin bulundukları mahalden tevzi edilecektir. Bu hüküm baricinde mü racaatlar yapılmıyacaktır, 2 — Bu tebliğ yalniz fotoğraflı! memur karnelerine ald ohup tevzi edilen ekmek kartları Je (alâkası ! yoktur, Zeytinyağ fiatları 120 ye kadar düşecek Son günlerde zeytinyağı fiat- İlarında bariz bir durgunluk göze İ çarpmaktadır. Alâkadarlara gö:| re yeni mahsulün bol olarak is.| tihsal mıntakası piyasalarıha gel. e ucuz fiatla satılması şeh- rimiz zeytinyağı fiatlarında bir durgunluk tevlid eliniştir. Haber aldığımıza göre Ezede- ki istihsal mıntakaları piyasasın- da zeytinyağı 130 kuruşa satıl- maktadır. Alâkadarlar en iyi yağın 120 kuruşa kadar düşebileceğini söy. lemektedirler. diker Sel Beşiktaşta yanan evler Dün sant 40 da Bes'ktaşta Ab. basağada Bostan mahallesinde Beşiktaş gazinosu sokağında 24 numaralı Hilmi adında bir zata aid bulunan üç katlı ahşab evin misafir odasından yangın çık- mış, bu evle yanındaki 26 numa- ralı Nuriye aid ev tamamen yan- dıktan sonra söndürülmüştür. İSTER İNAN, İSTER İNANMA! Bir arkadaşımız anlattı: — Bir yıldönümünü kutla- mak arzusile 8 arkadaş Bele- diye lokantasında hendi ken. dimize arifane bir ziyafet çe- kelim dedik, mütevazı bir saf. İSTER İNAN, İ dır ve konakta valideciğimiz yo- zler, eceyi geçüreceğinizi — O zaman söylemiş idük, şimdi vazgeldük! Burada, sarışın yeniçeri ümsedi: — Beli Hafız ağa, söylemiş i- düler, biz garibleri gördükte vaz gü. ıİgeştüler! Hamza Bey kızardı: — Yanılursız ağa yoldaş, (Az tereddüd etti) Diletseniz buyu- rın, Sizi konağımızda misafir i- delim. Kepli Delikanlı öfkeli öfkeli | israr — Buyurın, damımızda bir göz odamız bulunur ve yoğurt ve ayran eksik olmaz! bm e Yeniçeriler nazlanmaya lüzum görmeden, teklifsiz teklifsiz kalk tılar. vTopçulara» (geldikleri za- ra hurdurdak. Yedik ve eğlen- dik, Fahat hesab pusulası ge- lince altındaki muazzam ra- kam hepimizi şaşırttı; 8 kişinin yemeği tam 110 lira tatuyordu. STER İNANMA! za Bey taş duvarlı büyük bir bahçe önünde durdu: Iç taraftan korkunç köpek sesleri geliyordu. Genç adam iki kanadı kapının tokmağını çabuk, çabuk vurdu. Çok geçmeden bir ayak sesi işi tildi, ardından kapı aralandı. 'encereden böl ve ılık bir güneş seli akıyordu. Sarışın ye. niçeri odanın ortalık yerine üst üste serilen kaba yatak içinde gerine gerine gözlerini açtı: Ge-| ceki korkunç bostancılardan ton. ra çok tatlı ve yalancı bir rüya gördüğünü sanıyordu. Gözlerini ovuştura ovuştura yatak içinde| oturup bön bön etrafına bakındı: Oda, büyük, geniş ve apaydındı. Sıra pencerelerden çok canlı bir) sabah güneşi doluyordu. İ Oda kapısı usulla vuruluyor- idu. İçeriye dört kaslı bir deli- İ İı girdi: Bir elinde buz gibi | | Sehir Haberleri | Ayrı fiatlarla ekmek satışına hu sabahı başlandı Ş çe UYUCU ! UTUPLA RI Kadıköyünde yeri değiştiri- len bir tramvay durağı üzünden halk sıkınlı çekiyor! Kadıköylü okuyucularunız. dan biri yolladığı mektubda diyor ki «Kadıköyünde, o Bahariye caddesinde Cevizlik tramvay durağı kaldırılıp inşaatı he. nüz “hitam © bulmamış olan Halkevinin önüne götürüldü. Aradaki mesafe 100 metre den fazladır. Bu mıntakadahi tramvay yolcularının ehseri- yetini Cevizlik halkı teşkil e- der. Halkevinin önünde bir durak tesisi zaruri ise bu lü- zum Cevizlik istasyonunun kaldırılmasını icab ettirir mi idi? Bugünkü vaziyette Cevizlik yolcuları fena hava şartları altında Halkevinin önünde tramoaydan inip eski tram. vay durağına kadar füzulen yol yürümektedirler. Bu durağın yeniden ihdas Üsküdar halk tramvayları varidatının mühimce bir kıs. manı temin eden Cevizlik sa- kinlerine karşı yerinde bir kadirşinaslık olacaktır. Şayed bu değişiklik tasar- ruf düşüncesinden ileri geli- yorsa, tramvay durağının hal- kın ekseriyetinin ihtiyaçları. na cevab verecek şehilde tes- biti lâzım gelmez mi? Orta- da mühim ve makul bir sebeb yokken bir durağın yerinden kaldırılması ve yolcu olma yan bir yere nakledilmesi hal- ka sıkıntı vermekten o başka bir mana ifade etmez, kana- atindeyiz. SON POSTA — Okuyucu. muzun haklı olduğu aşikâr. dır. Alâkedarların nazarı katlerini celbederiz. uTasviri Efkâr» gazetesi Haber aldığımıza göre, vTas- viri Efkâr» arkadaşımız Pazar tesi gününden itibaren neşir va. zifesine devam edecektir. — Sabah şerifleriniz hayır ol- sun ağa efendimiz. Sarışın yeniçeri alıklaştı: — Eyvallah — Buyurun benim efendim, dest ve ruyu gerifinizi yumak is- temez misiz? — Biz mi? (Sırıttı) Madem ki getürmişsiz, yuyalım. — (Ellerini ve yüzünü yıkamağa başladı) Bunda Hamza Beyin evi midir yoldaşım? — Beli, ağa efendimiz. — Ya kendüsi kandedir? — Haremde, validecikleri nez dindedir. Yeniçeri hayret içinde başını kaldırıp gözlerin? açtı, sarı bi- yıklarından ve traşlı çenesinden su damlaları sızıyordu: — Bre burası anın selâmlığı mıdır? — Selâmlık ve konuk odasıdır. (Diz kırıp sol omuzu üzerindeki yumuşak yüz yavlsunu uzattı) kalaylı leğen, ötekinde parlak karmlı bir ibrik tutuyordu, gü. — Beli ağa, Topçular şunda, man, gece tok ilerlemisti. Ham-iliümsana eililmseye sokuldu: Buyurun sultanım, pakcedir! Ötede hâlâ horlya horlya w Sabahtan Sabaha: Tarihin gidişi hiç Değişmiyor üs Börken Cakiğ çe Harb döndü, dolaştı, gene Ak. denize geldi. Dört yıl önce harbi açanlar ar- ık gemi azıya alan mücadelenin seyrine hâkim değillerdir. Harb bir Dansig koridorundan çıktı, Hududlar aştı, ülkeler aştı, de, nizler Aştı, kıt'nlar aştı, ve gıldı ki dünyanın talihi gene bü. tün tarih boyuncu devrimler açıp kapayan Akdenizde belli olacek, tır, Eski Mısır, eski Yunan, eski Roma, eski Osma: delesi - ne düşmüşlerdi. Akdenizin coğ- rafi vaziyeti, üç kıt” birbirin. den ayırmış olması iki engin de- nize kapısı olması ons tarih bo- yunca mücadele sahnesi olmak felâketini nasib etmi Şövalyeler, cihangirler, impa - ratorluklar bu denizde batıp çık» tılar. Napolyon maceraları için- de bile Akdenizin hissesi vardır. Beş kıt'ada eli olan İngiltere imparatorluğu tutmak için deni. ze hâkimiyetine bağlanırken en İsok değer verdiği deniz gene | Akdenizdi. Bu denizin iki kapı- İsma yerleştikten sonra tam orta nda da Malta gibi çetin bir ka. rakol kuran İngilterenin bu har- bin başındanberi ana vatan ka- dar kıymet verdiği yer gens Ak. denizdir. Bu da pek tabiidir. | Çünkü Akdenize hâkim olmak | müdafan için olduğu kadar taar- İruz için de başta gelen şartlar - dandış. Rusya harbe başladığı gündİ'beri tekrar edilen ikinci İcephe fikri herkesin gözünü | Msnş kıyılarına çekiyordu. İngi. lizlerin o sahillere yaptıkları bir kaç çıkarma manevrası da bu ka» naati verebilirdi. Fakat tarihin, tecrübeterin gösterdiği yol her « halde gene Akdeniz olmak ge - rekti, İngilterenin yanıbaşında din ya davası için harbe giren Ame- İrika da herhalde Atlantikler aşı. rı mesafelerden Avrupanın harb sahal erişemezdi.. Boğuş - mak ringe çıkmak şart oldu- funa göre idmanımı yapıp formü. İnü bulan Amerika da sahneye en İ yakın noktada, simali Afrikada boyunu gösterdi. Manzara artık Almanya da aldığı kıt'a müdafaası at kuv- vetlerini Akdenize indirmiş bulü- nuyor. Yeni mücadelede en bü. yük rolü oynıyacak ola; fi- loları Akdenizin “karşılıklı iki kt yılarında toplanmıya başlamış - bir. Rusya üzerindeki hava bas- kısının çok hafiflemesi gösteri » yor ki Almanya şark cephesinde. ii filolarını yeni cepheye çek - mektedir. - Şimdi yorgun, fakat tecrübeli Alman havacılığı ile taze ve ke - sif Amerikan İngiliz havacılığı arasındaki korkunç mücadele baş lamış demektir. Tarihin seyri de. #ismedi, harb ve sulh gene Akde nizde boğuşuyor. Vbesküp Cal Yedek subay ve memurların yoklama'ârı Şerhemini Ask, Şubesinden; Şehremini As, şubesine kayalı YA. Sb. ve As, memurların sıhhi muayene, leri yapılmak üzere şubeye müracaatları İlân olumu, —————— ———— İyuyan iri yarı yeniçöri konuşma seslerine bir gözünü açmıştı, bir. denbire sıçradı: — Hay yoldaşım kande ise ahşam olacak imiş! (o(Teklifsiz teklifsiz leğen başına oçöktül «Âb» soğucak mıdır civanım? (Hizmetçi oğlanın elindeki ibri- ği yakalayıp ağız tarafından lık hık içmeğe başladı.) Oh, soğucak imiş! (Ellerini yüzünü yıkadı) Ya Hamza Bey kandedir? — Haremdedir. — Ya, bunda gelmiyecek mi? Delikanlı leğen ve ibriği gö- türürken, kapı yanında durup cevab verdi: — Elbet gelürler. — Ya, ana kendüyi beklediği mizi söyler misiz? ! dınlanmıştır. ! Hizmetçi oçıkmeca, ardından bir yaşlısı girdi, selâm verip yer» deki yatakları toplıyarak karşı, sındaki büyük oyüklük» yerleştirdi. (Arkası var)