2 Kasım 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Hergün 1939 harbini korkunç Neticelere sürükliyen Âmil, 1914 harbini Uzatan âmilin aynıdır. Ekrem Uşaklığil mf © Dün İkinciteşrine girdik. © Şark cephesinde karın şimdi © den iki metreyi bulduğu söyleni- yor. : Esiğine ayak bastığımız kış muharebenin dördüncü kışıdır. Zaman durup dinlenmek bil miyen bir çarktır. Bu kış ta bi- ter. Arkasından bahar gelir, bö- harı da kış takib eder, | Sulh bir gün gelecektir, bu muw-| hakkak, yalnız dövüsün kaçın-| cı kişinin sonunda, nerede, ne| şekikle gelecektir? Onu bilmiyo- ruz. Geldiği zaman dünyaya na © sil bir nizam verecektir? Bu hu İsimia da hiç bilgimiz yok, Gördüğümüz, bildiğimiz tek nokta cihanın iki zümreye ayrl- dığı ve bu zümreden her biri - © nin maddi imkâna melik olduğu müddetçe dövüşmeğe devam edeceğidir. Artık bir anlaşma ihtimali has tıra gelemez. — Ya hep, diyorlar, yahud da hiç. Fakat hep ile hiçden kasdedi- len mâna nedir? — Gayenin bütün cihana saa- det vermek olduğu iki tarafın da dilindedir. Fakat hangi yoldan geçerek, RESİMLİ MAKALE: SON POSTA Bütün insanlar müsavi olarak doğarlar. Fakat ilk nefesicrin- den itibaren müsavattan ayrılırlar, Arada fark başlar, ölünceye kadar gittikçe artarak devam €der, Ölüm dakikasında müsavat tekrar kendini gösterir. - saatleri bugün tatbik ediliyor Bütün orta öğretim okullarında tedrisat saat 14.45 de sona erecek Yaz saatinm devam etmesinin irılmesi üzerine Maarif Ve heri vasıtaları kullanarak? İki tarafın da şimdiye kadar “net olarak bir porgram çizdiği görülmedi. Frame yıkılışmı! takib eden| ilk aylar içinde Almanyaya sulh * yolunda harekete göçmek niyeti! atledilmişti. Yıkılan ve yıkılmı- n Avrupa devletlerinin © elbirliği ile büyük bir kongreyi toplantıya çağırarak kinleri ve ihtilâfları ebediyen ortadan kal- dıracak mahiyette bir anlaşma sulhunün temellerini atacağı, bundan sonra da Avrupa hesa- bına dövüşü bitmiş farz ve ilân edeceği söyleniyordu. İ Bu, öyle bir tasavvurdu, ki, gerçekten hakka ve insafa dayan| dığı takdirde Anglo-Sakson âle- mini de içden yumuşatabilirdi. Böyle olduğu için de telâşa sevk etmişti, fakat arkası gelmedi. Rus harbinin açılması ve sür- © mesi tasavvurun, tatbik mevkii» ne konulması için yenilmesi im- kânaz bir mania olarak mı gö - rüldü, yoksa böyle bir tasavvur mevcud mu değildi? Bilmiyoruz. Bildiğimiz şey mihver âleminin! “muhtelif nutuk, müsahabe ve; makalelere rağmen net bir sulh proğramını henüz ortaya atma -| mış olduğudur. Bununla beraber fül sahasın- da meydana çıkmış öyle hâdise- İler vardır, ki bunlara bakarik Almanyanın gelebesi hakkında, yapmak istediği şeylerin bir kıs- mı hakkında iptidai bir fikir edinmek mümkündür. Polonya- nın ve Çeko-Slovakyanın muhte if isimler altında Almanyaya © bağlanmış olmalarını, Bâltık © devletlerinin iç idarede imtiyaz “ sahibi birer Alman vilâyeti gibi idare edilmelerini, küçük bir © Yugoslav toprağının Almanya » © ya bağlanmasını, Ukrayna ile Bevaz Rusyanın birer sömürge belinde kullanılmaları tasavvur - “arım bu arada zikredebiliriz. Şi- Ey TAKVIM © 2nci teşrin | » > »İ | ıl ulalj İkindi DİS. Tv | Elloaf:5l46 l Melelsspola ye killiği tarafından tesbit olunan o - kullardan yeni der: saatleri cetve - inin tatbilkina o bugünden İtibaren başlanmıştır. Buna göre bütün orta öğretim okulları bu sabah saat 9 da derilere başlamışlardır. Bu okullarda tedri- sat saat 15,45 de sona erecektir. Bu suretle öğleden sonraki mütalea zamanı | buçuk saatten bir saate indirilmiş bulunmaktadır. Çift tedrisat yapan okullar sa - bahlari saat 8,30 da öğleden sonra ssat 13 de derslere başliyacakla, dir. Ticarst okullarında sant 9 da derslere başlanacak, tedrisata saat 16.10 da son verilecektir. Vilâyet| ilk tedrisat komisyonu da İlkokul -| larda tedrisatm saat 9,30 dan 15.10 » kadar devam etmesi karar- haştirmştı m'ektrik zammına dün başlandı ik ücret tarifelerine yapılan zammın tatbikina dünden İti - baren Taşlanmiştır.. Yeni tarifeye! göre birinel tertib kilovat başina 14 kuruş, İkinci tertib kilovat başı *' na 5 kuraştur. mali ve garbi Avrupaya gelince, Cermen aslından olan Norveç, Danimarka, Felemenk ve bir kır sım Belçika hakkında da henüz kat'iyet kesbetmemiş bazı dü - şünceler mevcud olduğu hisse - dilmektedir. Ve anlaşılıyor ki 940 yılında Almanyaya atfedil- miş ve Anglo-Sakson âlemini epeyce telâşlandırmış olan mu- tedil düşüncelerden çok uzakla” şılmıştır. Anglo - Sakeon âleminin sulh hedeflerine gelince, ortaya umu- mi hatları net olarak çizilmiş bir program yerine müphem bir prensib anlaşması konulmuş, fa. kat bu prensib anlaşmanın da Avrupa haricinde tatbik edile - miyeceği çok geçmeden fülen anlaşılmıştır. Avrupaya verile - cek şeklin ne olacağına gelince, | Anglo - Sakson âleminin bu hu susta çok ihtiyatlı olduğu görül. mektedir. Bu ihtiyafın sevki ile son zamanlarda ortaya atılmış olan düşünce şöyle hülüsa edile- bilir: — Bütün dünya yüzüne yayı. lan bir harbin sulhü masa başın-| da, kısa bir zaman içinde nazari olarak tesbit edilemez, filiyatın nazariyata takaddüm etmesi za- , Dünyaya müsavi olarak gelen insanı müsavattan ayıran âmil ikidir. Birincisine bilgi deriz. İkincisine de «Huy adını veririz. etmek veya Her iki elimizdedir. de elde âmili Okullarda yeni dersi Yçuz ekmek satacak fırınlar tesbit ediliyor Ayrıca 25 yapraklı iaşe defterleri hazır- lanıyor, defterlerdeki kuponlarla İkinciteşrin ve Birincikânun aylarına aid ekmek karnelerinin kullanılmasına dünden itibaren başlanmıştır. Ancak bazı semt. lerde vatandaşlar ekmek karne- lerini temin edemediklerinden dün halk birliklerinin önü hayli kalabalık olmuştur. İaşe ve halk birlikleri dün Pazar olmasına rağmen geç vakte kadar faali- yette bulunarak henüz karnele- rini alamamış olan kimselerin karnelerini vermişlerdir. Muhtelif semtlerde oturan ba- zı vatandaşlar alâkadarlara kü halk birliklerinin karne tev: işini benimsemediklerini bildirmişlerdir. Alâkadarlar bu hususta ehemmiyetle tetkikler yanmaktadırlar. Diğer taraftan slâkadarlar 15 İkinciteşrinden itibaren memur Biri kuyaya, öteki de sokağa düşen çocuklar Fatihte Salmatomrukta oturan Mehmed Alinin 2 yaşındaki oğlu Erkal bahçede oynarken ağzı a. çık bulunan kuyuya kazaen düş- müş ve vücudunun muhtelif yer- İerinden ağır yaralı bir halde çı- karılarak çocuk hastanesine kal. dırılmıştır. Beşiktaşta Akmazçeşme soka- ğında oturan Mehmedin 1,5 ya. şındaki kızı Gülümser de 5 met- re yükseklikteki pencereden #0- kağa düşerek başından ağır su vette yaralanmış ve (hastaneye kaldırılmıştır. Tramvaydan a0'amıya kalkışan kadınlar Fatihte oturan Hanife Billür| vilâyet kongresine gönderilecek | ve Beyoğlunda oturan Nüsret| Tuğal adlarında iki kadını tram- | ayyen mikdarda gıda maddesi alınacak ve halk için yapılacak ekmek sa- tışına aid hazırlıkları bitirmek üzeredirler. Bugün yapılacak bir toplantıda bu hususta görüşme- lerde bulunulacaktır. Ucuz ekmek alacak memurlar için her semte göre fırınlar bu- günlerde tesbit olunacak, me. mur, emekli, dul, yetimler “an- cak bu fırınlardan ekmek &la. caklardır. Ankaradan gelen haberlere göre, ekmekten başka tevzi edi- lecek diğer maddeler için de 25 yapraklı iase defterleri hazırlan- maktadır. Bu defterler içinde her maddeye aid kuponlu sayfalar bulunacaktır. Bu kuponlarla mu- ayyen miktarda muayyen fiat ü- zerinden gıda maddeleri tevzi 0- Tunacaktır: Ticaret odasının bugünkü fevkâlâie toplant'sı Ticaret Odası meclisi bugün fevkalâde bir toplantı yaparak yeni odalar ve borsalar kanun projesini tetkik edecektir. Bugünkü toplantıda pahalılık ve vurgunculukla mücadele İ de Ticaret Odası ve borsaya dü- şen meseleler ve alınması gerekli tedbirler üzerinde de görüşüle- cektir. ———— Parli kaza kongreleri Cümhuriyet Halk Partisi kaza kongrelerine dünden itibaren baş- Tanmıştır. Dün saat 11 de Adalar ve Şile kazalarının (kongreleri yapılmıştır. Bu kongrelerdö na. hiye kongrelerinde tesbit olunan dilekler üzerinde | görüşülmi azalar seçilmiş ve dilekler tesbit olunmuştur. vaydan atlamak isterken yere düşmüşler ve vücudlarının muh. telif yerlerinden . yaralanmışlar» der. İSTER İNAN, İSTER İNANM Bir arkadaşımız bir yaz sında tahkir ve tezyif ifadesi olarak kullanlan bir takım tâbirlerin artık baş tacı oldu. ğunu anlatıyor, diyor ki: — Vay meşe odunu vay! sö- zünü hakaret sayardık, şimdi bir teveccüh eseri saymamak saygısızlık olur. — Armudağa! diye hakaret ederlerdi. Şimdi iyi bir armud 150 kuruş. Ağalık kalktı... Ya: — Balkabağı! sözünün ne Önümüzdeki Perşembe günü Yalova kaza kongresi yapılacak- tır. A! ifade ettiğini geçen &ış gördük. Bu kış mumaileyhin mertebesi herhalde düşmiyecek, bilökis yükselecektir! N Hele: — Vay tereyağı vaay! sö- züne artık oiçerlemek şöyle dursun, böyle bir hitaba karşı: — İstağfirullah, | teveccüh gösteriyorsunuz efendim! diy: mukabele etmemek nezaket- sizlik olur doğrusu. İSTER İNAN, yuridir. Bir defa Avrupa işgal edilmeli, işgal edilen topraklar- da faal hükümetler kurulmalı, (Devamı & nci di vd İSTER İNANMA! İnsan müsavi olarak doğor & | İdaki 3 tezgühtar: — Sen kim olur; etmemek (o kendi | Fırında ekmek var- “ken halka vermek istemiyen tezgâhtar Evvelki gece hâdiseye müdahale eden bir polis memurana hücum ettiler, 3 suçlu adliyeye verildi Evvdiki gece Saraçhanebaşında Hüseyine ald fırmda ekmek yüzün- den bir hâdiie cereyan iy ve| fallleri adliyeye verilmişlerdir. Hâ- dise şöyle olmuştur: Akşam ekmek | almak için fırına müracaat eden bir çok müşteriler firineinin: w— Ek- mek bitti cevabile karşılaşmışlar- dır. Halbuki tezgâhin altinda epey- ce ekmeğin gizli olduğu müşteriler tarafından görülmüştür. Bu sırada orada bulunan bir polis memuru vaziyete müdahale etmek istemişse de Salih, Zühtü, Mehmed âdların - yorsum, polis bizim işimize kariş - maz!» gibi cür'etkârane cevab ver| mişler ve polis memurunu firin kü- reğile başından ağir surette yarala- mışlardir. Dün yapılan muhakemeleri es - nasında suçlular hâdiseyi tamamen inkâr etmişler ve müdafan şahidi dinlettireceklerini söylemişlerdir. Mahkeme, başka bir güne bira - Sabahtan Sabaha: Harb sağlam seciyeleri Değil zayif vicdanları Çürütür aa Burhan Cahid imi KY b ahlâk bağların gevşe- tir. Hele ticaretin emniyet ve itibara dayanan hükümlerini büsbütün çürütür : Normal za- manlarda bir sözle büyük ölçü” de alim satım yapanlar böyle Za- manlarda işi sıkıya, yani senede, sepete, mukaveleye Obağlamıya mecburdurlar, Çünkü sözün kıy meti artık eski kuvvetini kay * betmiştir. Geçen gün Balıkesirde bir kariimden mektub aldım." İkisi ınmış, piyasada sözü ge- 'car. Ortaklaşa orman tut- muşlar, kereste ticareti yapacak- ar Bir şehrin birbirini tanıyan iki muteber tüccarı arasında artık senedli, kefilli mukavelename yapmıya ne İüzum var, söz söz” dür, ise başlamışlar. Gel zaman git zaman bir yıl geçmis. Ortaklardan biri: — E, arkadaş, haydi oturup bir hesab görelim! demiş. Demiş amma ha bugün ba ya" rın diye bir sallantı başlamış ni- hayet öteki ortak baklayı ağzın” dan çıkarmış: — Kâr etmedik ki, ne hesabı göreceğiz. Bu cevab üzerine biraz daha kuşkulanan ortak: — Kâr, zarar, her ne ise, şu defterleri bir yokliyalım, baka * lum ne olmuş, anlıyayım. Diyecek olmuş. O zaman iş büsbütün çığırından çıkmış, Ni- bayet mahkemelik olmuşlar. İş mahkemeye düştükten son- ra artık bir şey söylenmez. Zaten mesele buraya kadar olan parçadadır. Birbirini tanı - yan, sözüne itibar eden iki tüc- car arasındaki emniyetsizlikte » dir. Halbuki bu muamele nor * mal zamanlarda tüccar arasında daima yer bulan bir muameledir. Her işde mukavelenameler, şart- nameler yapmağa lüzum yok - tur. Ticaret şeref, ve itibar üze- rine yürür. Bu olmayınca alış veriş ağırlaşır. Namus ve haysi- yetini bilen tüccar ziyan da etse verdiği sözden dönmez. Bu en kılmıştır. Fazla fiatla mal satan 6 esnaf yakalandı Cihangirde bakkallık yapan Artin fazla fiatla tabak, Yani Paskal ve Petro Yako beyaz pey- nir, Beşiktaşta İhsan Bayrak sa. man, Beyoğlunda kömürcü Ke- mal de gene fazla fiatla odun sattıklarından yakalanarak milli korunma müddelumumiliğine ve. rilmişlerdir. Ayrıyeten Cihangir- de meyvacılık o yapan Mehmed Bacaksız da fiat aleniyetine ria- yet etmediğinden 25 lira para cezasına çarptırılmıştır. — o—— Tarihi konserlere yarın akşam başlanıyor Konservatuar İdaresi tarafından hazırlanan bu seneye ald tarihi konserlerden birincisi yarım akşam Şehir Komedi Tiyatrosu binasında verilecektir. Bu konserde İsmall Dede, Zeküi Dede ve Emin Ağanın eserlerinden parçalar çalınacaktır. esime Okullar ve resmi daireler bu sabahı açıldı » münasebe- tile Çarşamba günü öğledenberi ka palı bulunan resmi daire ve mües- seselerle okullar bu sabah açılmış- lardır. mmm Beyoğlu Halkevinde konferans Beyoğlu Halkevinden: 1 — 5/11/9842 Perşembe günü sani 18 de Halkevimizin Tepebaşımdaki mer. kez binasında, Topkapı (sarayı müzesi müdürü Tahsin Öz tarafından «Esd Türk siâhlar» mwevsulu Omüllin bir Halk içinde, halkla beraber, halk için.. | tabii ahlâk kaidesi de böyle buh ranlı zamanlarda zâfa uğrayor. Bu hal şüphesiz ki imzasının değil bir tek sözünü haysiyetini tanıyan iş adamları için değildir. Onlar dediğim gibi sermayeleri ni silip süpürecek ziyana da gir seler sözlerinden (o dönmezler Çünkü sermaye, geri gelir amma şeref ve haysiyet geri dönmez. Harb yalmz zayif ruhları, ya lıwkat vicdanları kemirebilir. Buzhan Ga hid Şehir meclisi bugün açılıyor Yeni Şehir Meclisi begün saat 14 de Vali ve Belediye Reisi dok: tor Lütfi Kırdarın bir nutku ile açı. İscaktır, Bugünkü toplantıda riya set divanı, dalmi encümen imtibabi yapılacak ve toplantı yünleri tesbil olunacaktır. RADYO PAZARTESİ 2/11/1912 130: Saat ayarı, 733: Vücudumuzu galıylıralım, 740: O Ajans haberleri, 135.830: Kadyo salon orkeslrası, 12.303 Saat ayarı, 12,33: Karışık program (Pİ), 1245:; Ajans haberleri, 13,1830: Wasıl heyeti, 18: Saat ayarı, 1803: Karışık makamlardan şarkı vetiirkiler, 1945: Radyo dans orkosirası, (jet: o Nihad Esengin), 19.80: Sant ayarı Ve ajans haberleri, 1045: Serbest 10 Gekika, 19.55: Şarkılar, 20,15: Radyo garelesi, 20.45: Bir marş öğreniyoruz, 71: Konus, ma (Günün meseleleri), 2115: Pahlo Camsl'dan plâklar, 21,30: Konuşma (Ki- tabsevenler saafi), 21.45: Radyo senfoni orkestrası, 22,30: Saat ayarı, Ajıns ha. berleri ve borsalar, yk