26 Mart 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

“larak verilecektir. masında rol oyniyan bu busesi vazi Başka memleketlerde Hayat pahalılığı ve Tedavüideki kâğıd Paraların artış nisbeti Bir kart, iki kısma ayrılmış, birinel kıs, mında İstihlâki tehdid edilen yiyecek maddelerinden nüfus başına bir ay için. de nr mikdar satın ahmabileceği yazilı, inci kısmında da her maddeye müh- sw bir kopen. İsviçrede ekmek, et, balık, sebze, MET, va vesikaya Lâbi değildir. İstediğininden Elediğiniz mikdarda alıp serfedebllir siniz, Kart usulüne tâbi olan maddeler sira Me seker, makarna, habubat, un, irmik, pirinç, yermek yağı, selrm yağı, peynir) düşman yaratır, ihinelsi hakaret celbeder, Sehir Elfaberleri Bakkallar cemiye- Ticaret odaları nizamnamasinde kahve, kakao ve yumurladır. Şimdi bu maddelerden İkinelkânm yı İçinde verilmiş olan mikdarı tesbit edelim: Şeker 200 Gram Makarna 250 » Mubabat “0 » Un 5 » Pirine 150 » Yemek yağı o 40 » Sofra yağı 100 » Tereyağı 2. » Peynir 400 , Kahve “e » Yumurta 3 lane İviçre yüksek sıhhat meclisi uzun incelemelere dayanarak hesab etmiş ki ekiranir, et, balık, sebze, meyva #erbent olduktan sonra kart usulüne (âbi olan madenden nüfus başına verilen mik- dar herkesi whhatle tutmıya kâfidir, hastaların, fazla beslenmiye ommuzhlaç olanlara yetişmiyebilir, onlara deklorun raparunda tesbit edilecek mikdar ek 0. İsviçrede vesikaya (âbi olan veya ol, mayan yiyecek maddelerinin Hatları İle wmumi hayat pahalılığının barbden ev. velki zamana misbeline geline», bu, va- sai olarak yüzde olur dörttür. İsviçreli bu yükselişten ürkmüş, şi, kâyet ediyer. durdurma ve İndirmeye çalışıyor, memleket dört tarafından mu, hasara alimdadır. muhtaç olduğu mad,| delerin çoğunu dişindan getirtiyer, ba na rağmen ümldildir. Hududlarımızın dışında hayat pahah, ıı münasebelile olup bilenler hakkın, da bir fikir edinebilmek için yalnız ts. wiçreşi öğrenmek yetişmez, biraz da diğer memirkellere bakmalı, ayni xa - manda da kâhd paranın artış mikdarını, hayat pahahlığının artış mikdarı ile mu, kayese etmeli, * kviçre Federal bankası hissedarlar meelisinin teplanlısı münasbetile umu, mi müdür Möcyö 2, E. Weberin okudu. Eu raporda dikkate değer bilgiler var. dır, Zira bu raporda reuhtelif memle, kelirrile hem bıyat pahalılığımın seyri hem de ona müvazi olarak tedavül mev, künde bulunan kâğıd paraların artış miktarı gösterilmişlir. Bu rapora göre bayat pahalılığı İsveçte yüzde 38 İsviçrede . N Amerikada ön İngilterede “> 3üğ Almanyada » 4 artmıştır Tedavi mrvklinde bulunan kAğıd pa. taların arlış miklarına gelince, bu m'k- tar: İsveçte yüzde 19 İsviçrede » 16 Amerikada , # İngilterede >» Almanyada » iaitür. Mösyö Weberin kanaatine göre hayat vahalılığın yüzde (4) gibi hemen hiç denilecek bir kuvvetle muharebedem €v. velki seviye üzerinde muhafaza edebil, menin sırrını keşfetmiş olan Almanya. mn köğd parasını bir mislinden biraz fazla artırmış olması mecburiyetten feri gelmiş değlldir. işgal etiği toprakların genişliği dolaysile Almanyanın hususi bir vaziyeti vardır ve bu kâpd parası, nım bir mislinden biraz fazla artamş ol. İşeker dağıtılmadığını Gurur cshlin bir İfadesiyse, meskenek gezin bimsaliğir, birincisi lizumsz Kim ve ne olursan ol, kıymetini nasl görürme gör, başım fazla dik tutma, yer, veya çok aşağıya efmiyor musun, İm ölçüyü bulmuşsun, demektir. tindeki yolsuzluğun sebeb olduğu karar Stoktan ayrılan pirinç, fasulye ve yağların tevzii tehir edildi Şeker Şirketi tarafından şehrin ihtiyaci için ayrılan 25 ten şekerin Bakkallar Cemiyeti tarafından da. örtülmas emasinda bazi yolsuzluk. lar yapıldığım yazmıştık. Bu husus. ta alâkadarlar tehkikata devam et. #mekiedirler. Dün de bölge ine mü. dürü Necmettin Met, Bakkalar Ce. miyeti idare heyetini davet ederek kendilerinden izahat Oslmiştir. Ce. #niyet mümessilleri, bakkalların his sesine düşenden fazla sek almadik. farını, bu üşde bir hesab yanlışlığı |alduğunuz ve yanlışlık farkedilir e dilmez sahiblerine inde edildiğini söylemişlerdir. Ticaret e Müdürlüğü de şikâyet yapmış olan bakkalara söylemiş ve bu gibi veziyetlerin tekerrür etme. mesini, ayrica tahkikata devam edi İeceğini cemiyet mümessillerine bil drmiştir. Şeker almıyan bakkallara da tev. zimt yepılimişiir. Diğer taraftan şeh. rin İhtiyacı içn ayrılan ve Bıkka). Tar Cemiyeti tarafından tevziine ka. var verilen pirinç. fasulye, yağ, pey nir gibi meddelerin de tevzll işi durdurulmuşter. alâkederler bu hu. mta deha esaslı tek'kler yapılma. sna İzm görmüşlerdir. Zeytinyağ fiatları Son günlerde zeytinyağı farla. rwda görülen tereffüün sebebi bak. kında yaptığımız tahkikata göre a. lâkadarlar 15 gün evvel toptan 105 . (07 kuruş arasında satılmak. sa olan zeytinyağlarinin bugünlerde 140 kuruşa kadar çikmasnin se bebilerinden başlicasini Edremid ve Ayvalıktaki fabrikatörlerin ellerin. de külliyesli miktarda mevcud bu. hman yağları piyasaya arzdan imti. na etmeleri olduğunu söylemekte. dirler. Ayrica bu seneki zeytin mah sdlerine âriz olan bazı kuşların zey #inlerde yaptığı tahribat zeytinyağ Fiazlarının fazlalışmasına sebeb ol. muştur, ———e İ gülterede kâğıd para mikları artmımış| olsaydı hayat pahalılığını eski seviye - sinde muhafaza etmek mümkün olar muydu, olmaz mıydı? Bu gibi mesin .. Terde kat'i hüküm vermeyi pek sevmiyen İsviçre bankası müdürü Bet bir mirlalea dermeyan etmemiş olmakla beraber İs, viçre hükümelinim fevkatöde masraflar karşılamak için vetgiye ve istikraza mü, racaat emek suretile asırda bir defa çi. İİİ kan bu azim külfetin yükünü yalnız bir nesle hazretmiyerek bir kısmım olsun gelecek nesillere bıraktıtma bakılacak olur cevaba kelon salin karşılığın nh l | bulmak mümkündür. İsveç, İsviçre, Amerika, İngiltere ve İİ! almanya xibi memleketler için bugünkü durumları büyük bir muvaffak “. yılır, bu muvaffakiyele massi erişkhle rini yakından İncelemek şüphe yek ki Caydalı otacaktır. Giles Üşakltıgil gürülülü bir toplantı Toplantıya üdere heyeti âzasından ileri sürülmüşlür. Nuri Dağdelen viyaset etmiş ve Ve-| kâlet tarafindan hazırlanan yeni ni. teşeşbüs menafiini ve odalam yalı. zamname üzerinde Malüm olduğu üzere Ticaret Vekâ. mahiyette görülmüştür. Oda Meclisi eti, bir müddet evvel Ticaret odas eski müddenin synen ipkasni iste. İarinin eski nizamnamelerini tadil mektedir. Dünkü toplantı müzakere eden yeni (bir nizamname hazırlaya lerinin Vekâlete srzedilmesi muva. İ) Din kilosu da 654 kuruşa salılacaktır, rak alâkadarların bu humasaki mü. fik görülmüş ve buiş içinde Oda #nİealarını sormuştu. İssanbub Tica. birinci reisi Mithat Nemli'nin Anka ret Odası idare heyeti ve divan ri. raya gönderilmesine karar verilmiş, yaseti yapmış olduğu toplantılarda! tir. bu yeni nizemnameyi gözden geçir. mâş ve odanın mütalealerim bir ta. por halinde tesbit etmiştir. Eski ni. mazmasme 135 maddeden #; Vekâlet bunun 90 maddesini de.) Zircrm mahkemesinde vazife gören, 4.) | Son zamanlarda bazı kimseler mad. iye mesleki mektebi mezunlarından Re-Jalikadar makanılara omürücaetla, ve| eai Törün, Üsküdarda teşkil olunan mil.| hastalıkları sebebile bafen çıkanl. dünkü toplantıda bu husular üzerin| W krunma mahkemesi kadresma terfian makta olan ekmekleri yiyemedikle. Üiştürmiştin. Ticaret Odasi bu delerden 26 sina #iraz etmiş SON POSTA yapılan tadilât esas taşkilât Vekâletin nizamnamede yaptığı tadilât dünkü oda içtimaıda gürültüleri mücib oldu,: azalar bunların parti prensip'erine de muhalif olauğunu söylesiler Dün Ticaret ve Sanayi Odasında ; prensiplerin girmiş olduğu teşkilât yapilmiştir. esasiye ti muhalif olduğu Diğer tasaltan bu madde, ferdi görüşülmüştür. «ye #paneviyesini obaleldar eder Üsküdar milli korunma mahkemesine bir tay'n İbaret.| Bir müddettenberi İstanbul 2 inci A. de görüşülmüştür. Reis bu hususta) tarin edilmiştir. Genç adiiyeriye yeni izahat vermiş, Ahmed Kara, Hilmi varifesinde de başanlır dileriz. Naili Barlo, Hüseyin Hüsnü Erken öz almalardır. Bilhassa Ticaret Ve. kâletinin Odeanin o yapacaği seçimi isterse o kabul bi nakaşalar olmuştur. Bu maddenin bi niçin yükseliyormuş sete biz srtan de b. em ei i i | | | ——— Çanta hirsiz mahküm oldu yıllık ildiren 42 nci madde üzerinde mü|pan Ağırcerada dün bitmiştir. ir taraftan C. H. P. nin ana pren- müddetle hapse mahküm etmiştir. İSTER İNAN, İSTER İNANMA! Ulus refihimizin (Yanlılar) sütunu muharrir! osmanheanın temelsiz, kök. söz, melek bir di olduğunu, bundaki arabca ve farsça Kelimelerin asılla, rmdan çok uzak ve aykırı anlamlarda kullanıldığını #öyliyerek eline göçen Defleri galatat isimli kllabdan birçok misaller çetiriyor. Bu misallerden ba, sıları şunlardır: ASİNA — Bu farsça kelimenin değ tusu Aşmadır: asmani:ca aşina haline sokarak bumu bozmuştur. İMTİLAS — Arapçada se) gabuklu,. Ku ie asırma. ve skapmas mamasa gelir, Osmianlıeada pe manaya kulla, nılduğını bilirsiniz. İZ'AN — Osmanlıcağa ça03â, fera, sete manalarını kullanılan bu kelime | arapçada «baş eğmek, «lisrar elmek., | £e kadar çıkması, dr. «rimolmak» manalarına gelir. TESEMMÜM — Zehirlenmek ma, İZ'AÇ — Osmanlısnda cdu sikma, | masına olan bu kelimeyi Arablar, hiç rahalsın etmek manasını kullamlan | bir saman bu manaya kullanmazlar. bu kelimenin dr arapşada eerinden | o TESANÜR — Osmanlıca bu kelime koparıp almas dan başka manası yok, | yi «sahib çıkman yerine kullanır. Tal, tar. . buki kelime, arapca, südece, sarkadaş, İSTİKPAZ — Mu'söz de arapcıda | hık etmer demektir. borç alma değil, borç isteme manası, | TAAMMÜM — Hele sn kelimeye »* kullanılır, Arablar borç alma ma, masında ikliraş kelimesini kullanırlar. İ-tmam — Eu kelimenin osmanlı, cadaki anlamı manlüm. Arapçada ise «nasihat, ibret almak» ve «bir yerden geçmek. manasınadır, İGTİRAR — Osmanlıçanm güven, mek anlamına kullandığı ba kelimeyi Arabiar orafmie düşmek, wanasma kullanırlar, İFLAR — Pu kelime osmanleadı nselimele çıkmakı, arapçada İse ame, sot ve muvaffak olmak. demektir. İKRAM — Bu kelime osmanlcada wtiksinmeke arapçada İse wbir şeyi zorla yaptırmak» ter, TAHATTUR — Osmanlıcanın bi, ra çelirme manasına kullandığı bu kelimenin aravcadaki manası büsbü, | #üüm başkadır. İSTER İNAN İSTER İNANMA! kanununa mugayir mi ? | Gururla meskenet arasında tam ölçü s | Kaıdıköyünde, geceleri muhtelif ka,İlurumuş ve şeker hemtalarina mahsus etmiyeceğini | ömlarm önlne çıkamık çantalarını ka,| olmak üzere glütenli hususi ekmek Zakirle Orhsnn duruşmaları £ İnel çıkarilması mevafik o görülmüştür. Mahkeme, Zakiri 5 ay, Orhamı 7 arİde iki çuval oksien em verilecek, bu - İmekler çikerilacaktır. masmda ayak dirediği ba kelime, eu, || sözlerle tahkir o etmişür. Maznım, Sahahtan Sahahaş Bir tavuk, Bir portakal ve bir Apartıman hikâyesi Burhan Cahid Bir dostum anlattı; — Üç gün evvel Pangallıdaki tavuk. cudan geçen yilm pilleimi yüz altmış ku, ruşa almıştım. Dün ayni bavakçudan, ayni büyüklükte tavuk istedim, İki yüz on kuruşa alabildim. İki günlük farla sordum: — Mal gelmedi! cevabını aldım. Doğru mu, yalan mw kim arayıp 80, racak. Sesimi çılkttmadım. Tavuğu kol, #uğuma sıkıştırıp dükkândan çıktım, Yemisçiye uğradım. Gene üç gün evvel tanesin! on kuruşa aldığım portakallar. dan on tane aldım. Bir lirayı uzoltim. Yemişçi; — Yirmi kuruş daha verseekainiz, de, — Beder? — Bugün on ikiden. O da müşleri , miasiniz diye, Mal gelmiyor. Piyasa ba, gün on beşe. Yirmi kuruş daha ver » dm ve dükkândan çiktm> Bu hikâyenin başka fasıllârın: hergün İşitiyoruz, Yalmır yiyecek şeyler değil, ber evin binbir ihtiyacı aynl macerayı gtçiriyor. Anlaşılıyor ki geçirdiğimiz ber jsecenu sabalımda bu bikâyenin şahidi olacağız. Kazançları mahded olan va, tandaşlar için vaziyet güçtür, Dün bir de âlim satımı hikâyesi dinledim Gare, telerdeki salik aparlıman İânlarmı bakarak bina almak istiyen bir satan, latıyordu: — Gazeledeki linda kırk Iki bin Hra deniyordu. Binayı gördüm, beğendim, Bin Jira dn pey verdim. Muamele ertesi | gün başlıyacaktı, Aradaki mijestese te. velön citi: — Affedersiniz. Mat sahibi bizden evvel kırk beş bine başkasına söz ver, miş, Pey vermenin hukuki kıymeti olma, * dağını bildiğim için ben de kızdım! — Peki dedim. Ben de o kadar veri, yorum. Munmeleyi yapınız. Bir gün çeçil; bu sabah gene telefon. — Efendim elli bine istiyen olduğu için mal sahibi peyinizi geri verdis Bu baş döndürücü bir alış veriş, Fa- kat bir akım mal sahibleri satmak Hk. Çiğ kahve 570, çekilmiş 684 kuruşa ı satılacak Çay, kahve fiatlarına da 60 para zam yapıldı Kahve ve çay fallarının artması üzerine, kahvecilerin zam hakkında, ki talebleri dün Belediye Dalmi En- cümeninde tetkik olunmuştur. Encümen yeni zammın kahve ve çay Tatlarına yaptığı tesiri gözönün. &: bulundurarak garine ve kahve, lerde çay ve kahve flatlarma 60 para zam yapılmasını kararlaşlırmıştır. Çiğ ve çekilmiş kahve (iatları da slikadarlsren tesbit olunmuştur. Çiğ | kahvenin kilosu 570, çekilmiş kahve, vir Hastalar için glütenli ekmek çıkarılacak bin yiraya satılığa çıkarılmış, bu yel alk. muş bin istiyorlarmış. Ası yok. Cünkü alan yok. Sebebi de malâm. Elinde pa, rası olan almış bin lirasını bankaya koyma apartımandan daha farla irad temin eder. Çünkü kiralar yükseltile mez. Buna rağmen bu curcuna devam ediyor, iştet Bishan Cahid Teşekkür rini eri sörmüşler ve evvelce oldu İm gibi hastalar için francala çika- rilmasina müsaade istemişlerdir. Bu mürsenatlar alâkadarlarca tetkik 9. Osmanbeyde bulunan bir firima gün firmde 150 şer gram Üzerinden ek.| tehassısı doçeni Kümll Akol'a ve Alem, © 150 gramlık | dar Sağlık Yurdu Müdürü dekter Rabi, ekmekler 5 kuruşa satlacak, bunlar yalnz hükümet doktorlumdan rapor alan hastalara verilecektir. Diğer taraftan askerlik vazifele. rini İfa etmek üzere çağırılanlerın ekmek karelerinin şubeler tarafın. dan top'atılarak vilâyete tevdii ka. rarlaştıriİmişiir. me Bir suçlu mahküm olunca agırcaza heye- tini tahkire kalktı Kadiköyünde Kuşdili çayınsıda Neriman adında bir umumi kadinin teşviki ile Osman İsminde birinin 30 Tirasini gasbeden Sami ile suç. ortakları ve Nerimanın duruşmaları | nci ağircezada dün peticelenmitir. Mahkeme, Saminin kendisine po Bs süsü vererek, Osmanın üzerii sasbeltiğini sabit görmüştür, Meh. med de Osmania kollarini tutmak suretile suça İşirak etmiştir. Mahkeme, dünkü korarile suç'u- lardon Sami ve Neriman 3 er sen Mehmedi 3 sene 11 ay müddetle ğir hapse mahküm etmiştir. Suçlulardan Semi kararin tefhimi ni müteskib birdenbire infiale ka. pilmiş ve mahkeme heyetini ağir PERŞEMBE 20/3/1942 730: Saat ayan, 731: Hafif müzik (PL), 745: Ajan haberleri, 8: Yiaif müzik (PM), 815/428: Evin sasi, 1230: Saat ayar, 1235: Wihavendden şarkılar, 1240: Ajıms haberleri, 15/ I Karışık şarkılar, 15: Bant ayar, 18.03: Fasıl sazı, 18.45: Zirant taki , mi, 18.55: Beethovenin piyano eserlerim, den iki sonatı, 19.30: Sast ayan ve 2. ans haberleri, 18.45: Halkevleri Folklor saati, 20.15: Radyo gmrolesi, 2045: Tür, küler, 11: Komuşma, 2415: Türküler, 2139: (ikiye santi), 2145: Radye Senfoni orkosiram, 1230: Baal ayarı, ajans haberleri ve borsalar, İstanbul borsası 25/3/9842 açış . kapanış fimtları