26 Mart 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Dünya muharrirlerinden tercümeler serisi: 60 PEARL S. B U C K 936 Nobel edebıyat mükâfatı kazanmıştır. A Tıirkçeye çeviren : MEBRCRE SAMİ KORAY İkmci basılış 50 kuruş. REMZİ Kitabevi Ifi İIİUI I 0 imM M u umhuri , . eooo Telgraf ve mektub adres: Cumhunyet. îstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 İNGİLTEKE BASVEKİLİ M. H AR B N U T BU HARBİNgyfrÜZÜ • A R I •• Soyl . Du&O İSTANBUL CAĞALOĞLU Tercüme eden HALDt^^ASAROĞLU Tanesi 100 km^^f Perşembe 26 Mart 1942 Ahmed Halicffihabevi H îT LER C Kral Boris'i kabal etti • Hitİ €P Kral Bopis bir arada Hindistan son karannı veriyor Kongre pazar gütıü İngiliz tekliflerini tetkik edecek Sîr Cripps M. Ali Cinna i l e bir mülâkat yaptı Rumen Macar hududunda • Çarpışmalar oldnğuna dair Rus tebliğini 1 Bükreş yalanladı Yağlı tohumlarla deri ihracı da durduruldu İçeride toptan zeytinyağı sabşı menedildi Ankara 25 (Telefonla) Zeytinyağı fıatlarmm müstehlikm zararına ve ıç pıyasayı tazyık edecek şekılde alabıldığıne yukseltilmesi üzerine Ticaret Vekâletince tetkıklere girişılmişti. Bu tetkıkler netıcesınde hukumet, z«ytnıyağı ıhracını menetmcğe karar vermıştır. Dığer taraftan ihracı serbest dovizls yapılan yağlı tohumlarla derilerin ihracı da durdurulmuştur. * * * yaîak İngiltereye dair t j ki buçuk senedenberi omrunun en II buvuk krizini yaşıyan Ingilız IınpaII ratorluğuna dair heraen hergun biıbirjıe tabantabana zıd hükumler işitijoruz. Bir kısım insanlara gore, Ingiltere, başkalarını hiçe sa\an, son derece menfaat duşkunu, doymak bilmez, haris bir devlettir. Dunjanın dortte üçunu kendi ke\fi uğruna işlctir; milletleri birbirlelerine karşı kızıştırarak karşıdan seyrederken elaltından ticaret yapar ve kasaJarını ağzına kadar altınla doldurur. Ingiltere hakkında bovle duşunen insanlara sorarsanız arük bu devletin sonu jaklaşmıstır: O şimdi can çekişen bir ihtiyardır derler. Bırkaç a\a kalmaz ol saltanalın perınde >eller estiğini goreceğiz. Müfrit duşmanlara karşı Allahtan İngilterenin mufrit dostları da eksik değil. Bunlar Britanja Inıparatorluğunu dunyanın en bujuk, en âdil, en iji kalbli bir devleti olarak bilırler ve ojle gostermekten zevkalırlar. Ingiltere, demokrasi prensiplerini yerjuzune vajmak içia Cenabı Hak tarafından jaratıhnış bir mucizedir. Kuçuk mılletlerin hurriyeti uğruna elinden gelen fedakârlığı japmaktan çekinmez. Fakir devletleri korumak askile kendi oz evlâdlarının Baffinl hH affinl hHTramakt»» *ta «.«B R^*. Bu IngiUı dosüarına goıe lngiUeresu bir dun>ada jaşamak o kadar tatsız ve manasız bir şejdir ki, bo>le bir ihümalı hatıra getirmek bile onları sinirlendırmeğe ve terletmeğe kâfi gelir. Dertal ateş kesilirler ve derin bir ıman hahnde tsteklerini açığa vururlar: Butun Uzaksark isgal edilebilir, bir muddet için belki Hindistan da elden gider. AMupada hiçbir dajanma noktası kalmıyabilir. Dunya gelip geçici bir zındana da benzij ebilir. Fakat neticede Ingilterenin zaferi muhakkaktır. Buna bu tun kalbimizle inannoruz. \ Yeni Delhi 25 (a.a.) Mılli Hind kongresı resi Mevlâna Azat, Sır Stafford Crıpps tarafından getırüen teklıllerm tetkıki için kongr°mn teşkılât jcomitesıni 29 martta toplanmagu davet etiiştır. r MALTA Sir Cripps'in temaslan Yeni Delhi 25 (a a.) Cripps, bu Berlin 25 (a.a.) Fuhrer'm umumî sabah Bengal Valisıle İkinci defa gökarargâhından tebhğ edilıyor: üşmüş, Hindistan Başkumandanı WaFuhrer 24 martta umumî karargâhın /ell'i ve Hindistan hava kuvvetleri kuda Bulgar Kralı Borisi kabul etmış, mandanmı bir kere daha görmüştür. kendisile uzun ve samımî bir gdrüşmede Musluman Cemıyeti Başkanı M. Ali bulunmuştur. Gdruşme son buyük harb Cinna, bu gün Sir Stafford Cripps ile de, Almanya ve Bulgaristan arasında te muzakere etmiştir. essüs eden sllâh arkadaşlığı ve dostluk Hindistana verilecek dominyon zihniyetı içinde cereyan etmiştır. Kral tekli Boris akşam yemeğınde Hariciye Nazırı Yeni Delhi 25 (a.a.) Bir Amerikan von Rıbbentrop'un misafîri olmuştur. kaynağından bildirildiğine göre, IngilKral 25 martta Karinhaldeki evinde tere hükumeti Hindıstana tam dominMareşal Göring'i zyaret etmiştir. yon hakkm vermek teklifinde bulunaBulgfaristanda hava meydanlan cak, fakat bu hak, banşın imzasmdan az sonra yünirlüğe girecektir. Buna aid yapılıyormuf Alman hududu 25 (a a.) (Britanova) anayasa Muessesan Meclısi tarafından Alman muhendıslerinm Bulgaristanda tanzım edılecektir. Bu teklifler, domin24 yeni hava meydanı ve 50 inme mey yon şartnamesi yapılmcıya kadar Ingidanı inşasına nezaret ettikleri ve Al lız İmparatorluğu mümessillerinden bi(Arkası sahife 3 sütun 5 te) rinin idaresinde kalacak olan Harbiye (Arkası sahife 3 sütun 6 da) YOLU tehlihede Toptan zeytinyağı satışi menedildi İstanbul Vilâyetinden tebliğ edilml?tir: 1 Her çeşid zeytinyağı ve pamukyağı toptan satışlan yeni bir tebliğe .Kadar yasak edllmiş ve aşağıdaki esaslar dahilinde beyana tâbi tutulmustur. Ancak; perakendecilerin azamî 5 kıloyu geçmemek üzere müstehliklere yapacaklan satışlar serbesttir. 2 Elinde ve emrinde 20 tenekeden* veya buna tekabül eden miktardan fazla her çeşıd zeytinyağı ve pamuk(Arkası sahife 3 sutun 6 da) Mihver hava kuvvetleri, gemi kafilelerini fena halde hırpalıyorlar • • . Japon piyadeieri bir sis perdesı arkasında ilerliyorlar Hindistan Kral Naibi Lord Linlitfhow'un reisliğinde toplanmakta olan ve muhim bir kısmı raça ve mihracelerden murekkeb olan Hind raiidafaa komitesi azası tebliği Valefta limanına dün de dalgalar halinde akınlar yapıldı 25 Japonlar ırk a m harekatı Bu gün Akder Andaman İki taraf da minde büyük b i r faaliyeti Birmanyadaki Japon h a v a olmaktadır kıt'aları Mandalay'a doğru ilerliyorlar Almanlar, cephelerde şîdAnkara 25 (Badyo Gazetesi) Japon kaynaklarından alınan haberlere gore. Japor. kuvvetleri Beiıga.e korfezu.in cenubunda, Sumatra adasınm şm.alinde uzanan tngılızler» aıd Andaman adalarmı isgal etmışlerdır. Bengale korfezine doğru uzanan bu kuçuk adîları üs olarak kullanacak olan Japonlann Seylân adasına doğru bir harekette bulunmalar ııhtımah vaıaır. Kiler narıc oımaıv uKitvarı •. , cilyada bulunan Mlhver hava kuvvellerlnin Maltaya giden deniz yolunu güçlestırdığmi ve Akdenizde kafilelere refakat etmenın şımdı çok tehhkeli bir duruma gırdığinı bildirmektedir. Bmgazi ıle ilerı bolgedekl hava alanlarmın elden çıkması butun deniz yolu boyunca kafılelerı korumak İçin av tayyarelerınm kullanılmasına mâni olmaktadır. IrtfHF 1İV.1 Çörçilin tebrik telgrafı Londra 25 (a a.) Basvekıl Çörçil, Maltaya giden deniz kafilelerınin yerıne ulaşması munasebetile Akdeniz Başkumandanlığına bir tebrik telgrafı gönSağlı sollu bu mufıit iddialann objek dermHtir. Düşürülen tayyareler tif hakikatle hiçbir alakası olmadıgtnı Londra 25 (a a.) Son sekiz saatte burada tekrara bilmejız luzura var nu? Do\uş hırsile buğulanan şuurlar, durust Malta adasrndaki hava meydanlarına ve muhakeme kabilijetini bazan o kadar lımandaki gemilere yapılan hucumlar ka>bedi\orlar ki, mtknatıslı çubuğun iki esnasında Alman tayyareleri ağır kaucuna toplanan muspet, menfi elektrik yıblara uğramışlardır. Ingüız avcıları 3 cereyanları gibi, iki kutub halinde ka bomba ve lkı av tayyaresi, karşı koyma tılaşıvem oı lar. Ingiltere dostlarını ve topları da 3 bomba tayyaresi duşürmuşlerdır. Dlğer tayyareler ağır h3sarlara Ingiltere dusnıanlannı karsı karşıya ge tırip de konuşturursanız bu insanlaıın uğratılmıstır ingiliz hava kuvvetlerinjerjuzünde başka turlu duşünenler bu de kayıb yoktur. lunabileceğini hatırlarına bile getinnediklerini hajretle gorursunuz. Ingiltere ya bir indir yahud da bir cin. Feki ne in, ne de cin'. Senin beninı Şeker tevziiıtde tutulan DağıtmaOiisil dahil yol görtildtikten sonra Teşkilâtabugünmemurlar Pirinç? yağ vesaire tevziatı işinin Bakkallar lerde tayin edilecek Ankara 25 (Telefonla) Tıcaret Cemiyetine verilmemesi kararlaştı Vekâletı Dağıtma Ofısı kadrolarında Bakkallar cenıiyeti ıdare heyeti vcsıtasıle bakkallara yaptırılan şeker tevziatı işSndekı yolsuzluk iddıası uzarmde tahkıkata devam edılmektedır. Cemıyet ıdare heyetınin, iddıa edıldığı gıbı. aslan payını kendılenne ayırdıklan tahakkuk ederse, haklannda gayet şıddetlı cezalar tatbık edilecektır. detli muharebelsr olduğunu, Ruslar da hiçbir değişiklik kaydedilmedigini bildiriyorlar Alman tebliği AMERİKAN DONANMASI Berlin 25 (a a.) Resmî tebliğ: Afrlka şımalinde her iki taratta dev Mmtaka Tıcaret mudurıi Nectneddm riye faalıyetı olmuştur. Mete, dun Bakkallar cemıyeti idare hegibi bir âdem olamaz nu? Valetta limanmda İki gün müddetle jetı azalarım çağırarak, Vılâjet ve İaşe Deseniz ce\ab hazırdır; muteakıb dalgalar halinde taarruza uğmudurluğünce de tetkik edilmekte olan Asla! rıyan gemiler muvaffakıyetle bombarbu mesele hakkında kendılermden izaHalbuki içinde yaşadığıraız harb yann dıman edllmistir. Bu münasebetle lihat almıştır. Cemıyet erkânı, evvelâ rcanda bulunan bur kruvazör orta yeiçin nekadar hatır ve hajale gelmez ihbakkallardan îazla para alındığmı, fatimallerle dolu olursa olsun bu ihtinıal rinden tam isabet almış ve duşen dikat sonradan bu fazlalığm anlaşılarak lerin en zajıfı, Ingiltere dediğinıiz, Av ğer bombalar, iki tıcaret gembmin tam paranın iade edildığir.i. te^ıatta her rupa ve cihan tarihinde bu> iık rol oyna yakımnda ve dok tesislenle tersane bakkalın derecesinin gozetüdığmı söjleıçmdo batırılmıştır. mış, şimdi şu dakikada da hâlâ ojnıjan mişlerdir. Malta hava alanlarına karşı diğer devletin bir sabun kopuğu gibi (hariati Ticaret müdurü, idare heyeti azalaftlem) den silinip gitmesi ihtimalidir. Ya akınlar da yapılmıştır. Avcı refakat tayyareleri iki Ingıllz tayyaresi düşurmuş rına, bu ışte takib ettıklerı yol hakkınrınki dunyanın sekli ne olursa olsun, da bazı sozler söylemıştır. Ingiltere de öteki milletler gibi bu dun lerdir. Fıat Murakabe komisyonunun son içya çerçevesi içinde çok veya az bir yer Atina bölgesi gene bombalandı timaında. Bakkallar cemiyeti vasıtasıle işgal edecek. mılletlerin karsüıkh müRoma 25 (a.a.) İtalyan tebliği: nasebetlerinde çok veya az fakat herhalAüna bölgesinde İngiliz tayyareleri yapılmasma karar ^verilen pirinç, fade hissesine düşen mua>\enbir rol oynı birçok tahrib ve yangm bombası atmış sulya, bulgur, yağ ve peynir tevziatı işiyacaktır. lardır. Varoşlarda bazı evler hasara uğ nın, şımdılık cemıyete verilmemesine ka. (Arkası sahife 3 sutun 4 te) ramış, Yunanlı sivil ahaliden bir kişi rax verilmiştir. Wake ve Markus adalarına taarruz etti Vaşington 25 (a a.) Bahriye Nezaretmm tebliği, bir Amerikan fıiosunun Japonlar tarafından İşgal ediîen Wake ve Markus adalarına taarruz ettığini bildirmektedir. • V. Birrranyada Tungu şimalindeki hava alanmı ele geçirdikleri resmen hildiril mektedir. Japonları buradan çıkarmak İçin Cin kuvetleri gonderılmiştir. Sid detli bir çarpışma devam etmektedır. Süvari birlikleri ve sivil Japonlar Tungu'nun 30 kilometre sımalinde Mandalay yolunu kesmişlerse de Çinllle: tarafından püskurtülmüşlerdir. ingiliz tebliği Tungu cephesindeki duAnkara 25 (Telefonla) 1 nisandan rumun vamm umuSuuu, •»»"• > • r i n hal rumune n ileri olduğunu, fakat ÇinUlevahim mevzılerde tutunduklaitibaren yaz saatinin tatbikına karar verıldl. Bu tarihte saatier bir saat « a ı bildirmektedir. İleri alınacaktır. (Arkası sahife 3, sütun 3 te) yer alacak memurlarm tayınlermı bugunlerde yapacaktır. Ofısın ışbırlığı yapacak olduğu ticari ve mali mue^aeseler, tuccar bırhklerıle bunlann bulundukları mahallerm tespıtı etrafında Vekâletçe tetkıklerde bulunmaktadır. Japonlar Mandalay'a doğru yürüyorlar Yeni Delhi 25 (a.a) Japonlarm 1 nisanda yaz saati başlıyor / oliıüştür. Tebliğ, bu adalara yapılan taarruzun bilhassa şiddetli olduğunu ilâve etmektedir. Amerika harb gemilerinin obusleri uçuş alanlarındaki düşman tayyarelerine ve sahil tesislerine önemü zararlar yapmıştır. Amerikan bomba tayyareleri bu zararları atırmışlardır. Waka adasına 291 bomba atılmıştır. İki devriye gemisi batırılmış ve 3 büyuk deniz tayyaresi tahrib edilmiştir. Markus adasma atılan 96 bomba buyük hasar yapmıştır. İki Amerikan tayyaresi üslerine donmemişlerdir. Bulgarlarla ticarî müzakereler bitti Şark cephesinde Alman hara, ordularından birine kumanda eden Mareşal Kesselring Berlin 25 (a.a,) Alman ordulan başkomutanlığınm tebliği: Kerç yarımadasında dusmanm oldukça onemll kuvvetlerle yaptığı yeru taarruzlar püskurtulmüştür. Donetz havzasında düşmanın kuvveüi ve devamlı taarruzları Alman ve Rumen kıt'alarınm karşı koymaları yüzünden kırümıştır. (Arkası sahife 3 sutun 2 de) 1 Yeni atılaşmanın yann imzalanması muhtemeldir. Türk İsviçre ticaret mukavelesi de yakında parafe edilecek Ankara 25 (Telefonla) Bulgarlarla aramızdakı ticari mubadelelerı artırmak iızere yapılan ihzarî goruşmeler sona ermis ve bunun ıçln yeni bir ÜSanıldığına gbre, bir tayyare gemi sinin de bulunduğu Amerikan filosu U caret anlaşması yapılmasına luzum gorafından taarruza uğrıyan Markus adası rulmustur. Bu goruşmelerde yeni anWake adasınm 760 mil şimalinde ve laşmanın esaslan da kararlaştırılmışYokohamanm 990 mil uzağmda bulun tır. Bulgar murahhaslarıle muzakeremaktadır. Burası Amerıksn deniz kuv lerde bulunmak uzere Bulgar hukumeu vetlerinin Japon takım adalaruıda ulaş tarafından yeni salâhiyet verıldlğinden konuşmalara yarın başlanacaktır. T^sastıkları en yakın noktadır. lar kararlaşmış olduğundan bu müza(Arkası sahife 3 sutun 6 da) kerelerln bir gunde netlceleneceğı ve yeni Türk Bulgar anlaşrrasının cuma gunü parafe edıleceği umulmaktadır. İtalyanların Littorio zırhlısı tcrpillendi Amirallığın Londra 25 (a a ) Bir kafilenin hi mayesi için Akdenizde yapılan muha rebeyi anlatan teblığınde Littorio smıfından bir italyan zırhlısına tarpil isabet ettırildiği kaydedihnekte dir. İsviçrelilerle yapılan müzakereler de neycelenmış gibıdlr. Müzakereler teferruata daır bazı kısımlar uzerınde devam edıyor Bu anlaşma da bugunlerde parafe edllecektir. Macar heyetile pamuk ipliği ve pamuklu mensucat ithali esasına istinad eden muzakerelere de devam edilmektedır. Şark cephesinden resimler: Kar Sserinde merdanelerle tam m«yd»nİ!Hi yapüjyor Akdenlcde seyriseferi zorlaştıfı büdirüea ln«Uiı gemi kafüeleri