22 Temmuz 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

ta wa. | "“| Yazan: Maksim Gorkiy — e ürüci Podka Skrobotofun canı P duruyordu. Oturduğu evin s8 - « dün kendisine şiddetli bir ÜL Yemiş: Ya kiruyı ver, ya evim- SIKID Git, demişti, Bu sebebden ö- #ünesle karım, Fedkunın sarhoş. vi, tembelliğini, ve kanaatlerince ifundanberi onda mevcud o- fena huyları ileri sürerek, im etini yeyip durmuşlardı. Yet iki kadın; OAliah o belâsını e ç, erek sustular. Annesi bir FD gitti, Kanı ise, pencerenin DİPLOMASİ Çeviren: Hasan Âli SON POSTA Savfa 5 GONUL k Milyonlardan biri Rus Çarı Aleksandr haşkumandan değiştiriyor Yazan: Hasan Âli Ediz «Nazilli den Z. Z. imzasile bir mektub aldım, aynen aşağıya koyuyorum, Teyzeciğim; Arasira ferah verici öğüdlerini - İze ihtiyacım oluyor. Sıikildim mi size içimi açiyor, ince tahlil ve gö - ar Gİ Karen Ta lan | a İİ a emk — - ve “i - on 18127 yilinin 1 Eylö-| Yi» yerine kimi tayin etmeliydi? niz! Tabietle başbaşa yeşaymızlı| künde irene zain 1 EYİ Ca aa eder m a demiştiniz. hâdiseler bana dediğini-| Güsmda Velişzevoya vardı. Artık ku © kadar büyümüştü ki, işin ve, si yaplırdı. Hakikaten Okarakterim| siddetli sicak geçmiş yağmurlar etini açıkça, çarin yüzüne ker- büsbütün değişti. Faydalandım. Şim dinmişti. Napolyon gene bu sıralar.|** söylemiye bile başlamışlardı, İdi sizden bir hayat tahlili istiyo -İda karisina yazdığı bir mektubda: , Diğer taraftan, ordudan gittikçe İsemii «Bizde artik yaz geçti sonbaharİkötü haberler geliyordu. Bu vaz Bazı insanlar var ki hayata refahİgeldi, demekt idi. yet karşisinda halkın ve efkâri u. ve kolaylık içnde geliyor, o yolda Yollardaki tozlar yatıştığı için JMumiyenin itimadını kazanınış ye- büyüyor ve hayatı hep öyle olay ordunun hareketi de“kolaylaşmıştı.İni bir başkumandan (tayini işi de, “İve tatlı görüyorlar. Babasızlık, pa.| Napolyon bütün yol devaminca çer meselesi haline geliyordu. pek durgundu. Esasen maiyeti, ma. olenskin sukutundan sonra Bark MA Olurarak dikiş dikmeğe baş - 1 YA gelince o da elindeki bla İ? kumdurayı tamir ediyor, ve müthiş bir açlık hissediyor. İ ,İ8kat karından yemek istemeğe bürü cesaret edemiyordu. Malbüki karnı çoktandır si çalı 8$ “ükürükler ağzına dolu duru. Nihayet kararını verdi: güsel bir hıyar rajlaniyor bö dir, şi tediler. Fakat mualimin oğlu okları; Diz Hayata yoksulluk ve zorluk galiba, o da/durdurdu. Tatminkâr bir sesde; gelmiş, — Bu kunduracıdır, dedi, — Sizin kaç refikanız var?, bir öki sükünile susuyocdu. Bir tanel, Fakat yl diplomatça sözüne devem et- | birni sarboş!, Çünxü ben bir kadeh Şa. Tab içsem, refikam sarhoş olur ve ka- — Evet, hakikaten benim. Ben bu Bide hiyar turşusu yok mu san. /famı yumruklamağa başlar!,, bahçeye nasıl gireceğini çok iyi bül Pedia aşır gitmişti, Karsı yeni -İrim. Beraber girelim mi? Şu elmalar. . başını işden 5 dan birçok toplarız! olmaz mı? bir eda He sordu: Benin gibi bir gevezeyi değil düv. | Çocuklar âdeta askeri bir meşveret #atın aldın mı ki?. mek, fakat öldürmek bile ayr, dedi, kurmuşçasna aralarında canlı canh 4, Hayır satın almadım. Satın ala! — Öğle yemeği, ene umuklara bir| konuşmağu başladılar, Muallmin si - » lakat paralarımı kumarda kay.|yere gitmişti. Pedka mahsun mohsunlmrli oğlu, bu işin hiç bir tehlikesi iin, Maamafih gelecek defa mutir. |içimi çekti: olmadığına dair arkadaşlarıma bara - Mere.) — Ev sahibi meselesinde sen hiç Ü-İretli hararetli teminat veriyor, Fedkâ rülme!, Ben onu bu akşam alimiş wi. ine, bütün bu konumulanları dinliyor, li | ve beklemekten sabırsızlanıyordu. İrinden böyle düşündü Pa -|lıyu bağlarım, Yeter ki söylenmesi Yarsısa hitaben: zin gelen şeyleri kafamda İopariıyabi. pükesiakk, yeknbanirmlil; jim bize güler gibi Mü derin kaşları çatiliyor, günün Nihayet kararlarını verdiler!. Pedka: — İşte bu mükemmel! dye söylendi. Ben şimdi oraya gelirim. Pühakika Fedka, bir dakika (sonra ahırm arkasındaki çitlerin daarinde, ü iploma' yapacağım ki,lata biner bir vaziyette oturmuş bulu. de eg lena şöyle dursun, be. İmuyor ve bahçede, nöne dallarının göl! »İgesi altında, hırtızlama eklen çocuklara bakarak, fısıltılarla ve el ayak hare - ketlerile onları sevk ve idare ediyordu: — Soldakini koparınız, 6 daha ez. vekiidir. Sonra, o du buhçeye atladı. Çocük-İ yo; Yarın, kendi işaret ettiği ağacın allına Biltiğini görünce 5 da onların yanına yaklaştı ve muallimin oğlunu omuz. t mi Mİ çu en sahibi olacak adama Yüzünde memnuniyeti an - S olduğu halde güldü: $x kadınlar da ne ömür iasanlsr! eri zaman müthiş akılı ©- m hayret bir şeyi, Sen »—SirAr “Bg dn biraz bir şeyler yiyecek uyduran, Kars, Yedkanın intizar blâfma: sirin 19) diyüremn, © 2- i dağ m min Berberi, | — Git de biraz calı çırp: topla, dedi, her sözü, faizile sama şeri | çorbayı ısıtmak lâsım!, , Pedku sürutle yerinden fırladı ve ça- Da ı li gürpi gelirmek üzere ahıra koştu lidiiklerine sami | Ahir arka bölmesi kismen ev sah. e / Yordu. Meraklı Tedka kimin karuşku Hapacaksın? | Bumu anlamak düşüncesle görünü deli. Ni 3 Götür kirpi ipi bi./ğe davadı Yemek işini t4.| Koraşunun avlusunda, lehlaperde - » Soğukkan)yı -İlerin üzerinde, üç çocuk konuşuyordu. . Çekj Bunlardan biri, hemen şuracıkta, kom. yukarıİşu ewde olurmakta olan muailimin oğ- | «da ile söne|hu, diğer trisi de onun arkadaşları di Fedka bunların ber üçünü de tanıyor. ii biz hic merak | du. Bunlar, Pedkan”ı e sahibinin hah. Kocayız!... İçesine, ağac dalların asağı çeken ve Refikmni Vi “İisanm ağzına suyunu akıtan, heniz — Simdi baylar, dedi, szinle biraz ciddi konuşmak meoburiyetindeyim. Siz | yonlarca halk yaşıyor, ve tesadü likinir kaçınız. siz de Nikolay Nikolsye- fen harb dışında viç; benimle buyurunuz!, İ kendisini mes'ud buluyor. Korkudan sap sarı kesilen Nikolay TE Miknlayeviçin arkudapları meselenin | emme EZE ne olduğunu anladılar ve derhal ora.| : - dan sıvıştılar. Arkadıları ise kurdu -| Yeniden kahve dağılacak zacınin elinden kur'ulmağa çalıştığam z a N Yü. | olmamış, fakat artik irileşmiş ve kı .Jda, bunun mümkün olmadığnı unla . leri Sdkanı hu nlar. zarmış elmaları bakıyorlardı. yınca, boğuk bir sesle fısıldadı: SAA Karş Seli teker-İ Muallimin oğlu, başile elmaları gös.) — Peodor bırak, yarm sana Yirmi| valini yeniden Gülümse -İbererek arkadaşlarına: kapik veririm!, emrine vermiştir. Bu kahveler, ya- sen bana kahvaltı ikram etmeğe kas | biğeğm kıyorsun!. Hayir, beni mantara bastı -İ macaktir. ramazan, Hırsıztığm cezası hapisür.İş i., Ağ Buvurun bakalım? Teklifinde bulunuyordu. : Kama ça "çig. Selime Diğer iki çocuk, Ürkek ürkek etraf. kı * “var"İlarma bakmarak bir türki karar vere. e risA Çiriş ma - İmiyorlardı sözler| Fedkanın kafasında bir simsek çak. Zi Edilmiştir. Yeni tsvziatta bel, Eden ile ona barbar)tı Çocuklara hitap ederek. sesle; | Katan kndar sert ve merhametsindi. E. |. fazla kahve ayrilacak- Eao, Var yar” kelimeni) — Göcuklert, diye "selendi. sirini bağçenın palikamından GÖĞE. Ee 2 > oo Cocuklar derhal oradan karmak is - (Arkası sayfa 8 siken T diyordu ki, ameliyat ta pek kolay bir öp olmıyacaktı. Kendinini ölüme j9 gra “Son Posta..nın ” e EE p edebi romanı || İtcalim etmiş bir insan, nasl olur EVA hari Bele da ameliyat masasından korkardı. A liye, yale Onun (e cemiyete sahibsiz bir çocuk hediye X > DÜNYA e e musunda çıkmış bir uru da kismen söküp atacak, biç olmazsa herkesce malüm olmasinin önüne geçecekti, Sabahleyin Sedad, erkenden işi. ni devretmek üzere çıkınca, Selma, karşiki komşudan iki saat kad annesini yalnız bırakmamasini Yazan: Nusret Safa Coşkun Şe e A sağlam bağlarla merbut bir insan Se ela kime hiz bide de i çok, ne yapacağını düşünüyordu. Çocuk düşürmek, di. oğlum. gelen bu on korkunç felâketin gelsin, vii ranları içinde kivraniyordu. Zaman reddedil « kadar kâbustan kâbus ica #derek, hazırlandı, nereye gittiğini soran ünnesine, çabuk. döneceğini söyliyerek evden fırladı. : bi manı nesinden, a vap ayrı ea - ye bir şey kulağına çalınmıştı. Fa- üzüntüsü fakat, içli çip, bem mükedder, Jüzüntünü zbedeydi, kat bu nasl yapılır, hangi doktora) Keti bir kararin düşmüş kızları di an Gri. Kartalmuştu. m Meğri oluyor, O ia, (müreceni edilir; bunlar bilmiyor. himaye cemiyetine gidiyordu v eğ) Mop ae için lahtoşuur tubal birakmı | du. Hepsinden fenası bu iş için hü. aT Onu cemiyet binasinin İş ükedederdi. Nevin İman pomlu parayi nereden tedarik ede-İkapımna kadar getirmiş. Fakat varsa kafasinin oorlanna Höküyor, uyku arasında bâdiseleri , Gözünü her yumuşunda Cekti? Bu facianın içinden siyrle- kapının önüne gelince, daha kay: bilecek hiç bir kolaylık balamıyor. | ve tcdd yel “e ği vetli bir tereddüd yakasına el at- m alinir bir meta rel vi e: Ba N du. Bir vürlü k öl : bir fedal Nevin karşistadaydı. Onu kâh saç. mıştı. Bir türlü cesaret edip içeriye bei ye Re e a e Dal yançar baş © Yaklaşmak kara - palıyordu. Kâh Bebekleki son ge-|himaye cemiyetin geliyordu. Acaba;) | Birkaç defa merdivenleri çikti, n A ettiğini en tekrar geri dönerek kendisini soka” Me eriyecek, att. Nez fa wi. Şaşkin bir. vaziyette ei akal bula, bir aşağı bir yukarı dolaşıyordu. i lepsihden kötü vaziyette olan İmnin içini aydınlatan yalniz bu ka.| İçeri girdiği zaman ne söyliye- Rahatsizliğı | Sekmaytli, Sabaha kadar gözünü İliyordu. Denemiyc katar verdi. Er. |cekti? birakip gi * Jkırpmamıştı bile. annesine Be müt.İtesi sabah; cemiyete gidecek; yar.| Maddi yardım mi istiyecekti? ik; vie hiş bir darbe indirdiğini anlıyor.İdim isteyecekti. En asil bir gaye için ç Yeki, bu feci vaziyete cemiye. l nl şa rey ki, bir yer ki yk kanin olan vi çemiyet herhalde ie çare bulmasini mı sica edecek. “Üy ri dönme. | felâ ahammül O edemiyecekti.İona ma el uzatır; bu şefkatli | Mm ni elma Telek Min Gele alükayı Ai Biyer” kadin İçabuk” çökibilmi Annesinin Tire: İce biçak vücudünü doğmadı, yüz. Bünlerinde başlarına bina hak vermemek kabil miydi? İleice iğne etlerini dikti. Tahmin e- ya müracaat etse kendisine bir laylık gösterirler miydi? Pek zayıf bir ümid olarak kafa- z , Nevinin nefesini saç. Terane, dudaklarında hiscediyor. |ko du. ii kesilmiş, ver içinde kalınişti. Bu işi yapamıyacağım anladi. rasa, En çök da büyük şehirlerde) censen kiminle böylelerine... Zira kasa-| Muiyetindeki bütün BilDinanların diğer türlüründe. günler görerek t da bep böyle dikenli, koygulu iztırab? Bunlar hayalimizda tatsızlık, bez - inlik âmüt olan unsurlardır. Ta - ye oluyor, biraz neş'eleniyoruz. Çoğu varmadan ka. P ; k. J j E kalmışsa gene Tizaret Vekâleti memleketimize) gekmiye gelmiş olan dileri geli en mekanla ee reinkiaydk. ınbul halkına tevgi olu - 1500 çuval lee agri im tahsisİbu tarzda sevk ve idare -. Em e e Kli İmer er ren Kr eya -İreşalleri de pek durgundular. Hem ne konuşabilirdi? ken ne konuşulabilirdi? — Yaşasın imparator!, namiyorlardı. kendisinden esirgemezlerdi, fâkat.. Smolensk'uen Borodinoya da ordusunun başınd bilmnişti. Işi, Çünkü, Napolyon ordusu. nun, önü va üzerine yürümekte olduğu ha- İyecana kapılan mekte idi. Çar Aleksandr balkona çıktığ alkişlarin karşılındı. *İçikarak 3 vardı. Fakat Peterburga gelir vel mez cepheden fena 5 haberler başladı. Çarı ihata e 'lensk'in sukutu bak. Paha e aippam haberler, bos” havasını büsbülün artir. İmaktm idi. Bagraticm, Jermslov xe diğer birçok kumandanlar, ve ordu edildiği takdirde, Moskovayi o kurtarmanın da mümkün olamıyacağını söylemi. ye başladılar. Geri dönmiye hazırlandı, hatlâ birkaç metre de yürüdü, Fakat, dü- şündüğü başka hiç bir çare yok - tar. Buram onun için yegâne kapı- dir. Buradan içeri girmiye cesaret edemezse, facianın diğer perdeleri. | gir. ni de oynamak mecburiyetindedir. Gözünün önüne çocuğun | doğuşu geldi, Mahallede şüyu bulacak de. dikoduları insan içine çıkamamak felâketini, © çocuğu büyütmenin imüşkülütım süratle kafası içinden geçirdi. Günahın günahsz mah - silüne de o İsnalık yapmiya bakkı yoktu. Babasiz, isimsiz bir çocuğun cemiyet içinde göreceği istiskali gö- zünün önüne getirdi. Kendisini feda ederek, birçok. larin ve birçok şeyi kurtarması icab ediyordu. Geri döndü, belki gene vazge- çerim, oendişesils (oadetâ koşarak düşünmiye yakıt bulmamıya çalışa. rak, merdivenleri turmanda, birinci kata çikti. Görünürlerde kimseler yoktu. Bir kat daha tirmandı, Bir kapınin önünde yaşlı bir hademe uyuklayordu. Ayak seslerinden w. Yünmiştı, Gen; kadının yüzüne baktı: — Ne istiyorsun? Yutkundu, Kimi göreceğini bil miyordu. Kekeledi: — Bir şey görüşmek istiyordum — Ne görüşeceksin? Başını önüne eğdi: Hususi — Urmtml kek bey çerdecii kumandanlar ba ve köylerde zaten bu vaziyette | «Moskova üzerine yürümek demek- bir aile yok ki çocukları da böylelmahvolmak demektir» bir mehit içinde büyüsün! Pek na.İmiydı? O halde, bu kanaatteki in- p sanlarla Moskova üzerine yürünür- demiyorlar Yanlarına yaklaştıkça, eski kad- © şekilde binbir acı!”o. can ve gönülden: Diye bağiriyorlar, fakat kendisi. Küçükten babasızlık,|5e en ufak bir tavsiyede bile bulu. Evet, Napolyon da biliyordu: Onlar kendisine fevkalâ- de bağh idiler. Hayatlarını bile Rus çarı Aieksandı, 18 Temmuz- yrlmiş ve 23 Temmuzda Moskovaya varabil. 24 Temmuz günü muazzam bir halk kütlesi Kremlin sarayının önü İme dolmuş, tezahürat yapmıya baş- nüne he: çikan kuvveti mağ. Bb ederek bütün dehşetile Mosko- “İberi Moskevaya kadar gelmişti. He-| halk, o anda çar | Aleksandri, tehlikeye düşen istik- Mâlin bir mümeseli gibi telâkki et zaman, halkın coşkun tezahüratile Çar Mosko. vada kaldığı müddetçe bu tezahü- rat devam etti. Sarayda, asilzade) Değil ve tüccar mümessillerinden mürek. |burgun asıizade keb birkaç büyük ictima aktedildi Jordu kumandanlar, Bu ictimalarda, Napolyon tehlike sini önlemek, orduya yardan 21 rl lay'ın Rus ordusundaki nüfuzu #. İfıra inmişti. Rus generalleri arasında da Bark ay'ın aleyhinde kuvvetli bir cere. yan başgöstermişti. Bu general a leyhinde çara olan Omüracaatlar gittikçe artiyordu. Fakat bütün bunların içinde en kötüsü ve Barklayı çok fena bir vaziyete düşüreni, Bagration'un va- ziyeti idi. Bagsationli Barklay arasindaki münasebet, bilhassı Barklayın Smo. İensk şehrinden çekilişinden sonra İçdk gerginleşsizti.. Başration, a detâ Barklaydan şüphe ediyor, ona, bir vatan haini mvamelesi ya. piyordu. Artık çar Aleksandr bir an evvel kat'i bir karar vermek mecburiye. önde idi: Ya Barklay'ı değiştir » mek, veyahui Barklay'n itaat et mekten sureti kat'iyede istinkâf e den Bagration'u atmak mecburiye- tinde idi. Nihayet çar kararını verdi. Or. dudaki başkumandanlık meselesini halletmek üzere 17 Ağustosta bir komite topladı, Bu komiteye, mer &ezde bulunmakta olan belli başlı birçok generaller, devlet idaresinin başinda bulunan bazı mühim şahe siyetler dahil oldu. Komite haricde bulunan birçok mühim şahsiyetler den, bu meyanda gerek Barklay'dan gerekse Bagrationdan gelen rapor- lari tetkik etti, Mesele çok mazikti. Birçok bakımlırdan mes'uliyeti mu- cib olabilirdi. ei uhileri, fakat hak küçük zabit! İs efradı kâmilen gene- ME ni a bahmediyorlardı. Hemen hemen herkesin üzerinde irtifak: ettiği başkumandan; general Kutuzofau. Fi akar, o başkumandanı memur olan komite azala- çarin, genar z i biliyorlardı, Ayni şe. e nda ales 65 diyordu. Komite, akşıma yedisinden ge. ce yarımna kadar bilâ fasıla içtima ettiği halde bir türlü matlaba mu. vafik bir karar vetememişti. Komüe wihayet kararını verdi. Fakat o kadar heyecanlı idi ki, ka- rar sureti pek te matldbu muvafık değildi. (Devamı 7 nei sayfada) — Girebilir miyim? — Haber verelim bakalım, sen hele biraz bekle... Hademe, rahatsiz edildiğinden öüi ü suratı ask, esneyerek içeri İki dakika, iki asr kadar uza mıştı, Heyecandan nerede ise kalbi duracaktı, Gene kaçmağı düşündü, hattâ “merdiven başina kadar da yürüdü. Lâkin, son çareye baş vur. duğunu hatirliyarak vazgeçti Hademe kapıyı aralamıştı; 1 — Giri Dizleri kesiliyordu, ağzının içi kupkuruydu. Kalbi, nerede ise göğ- sünü deli dişarı firlayacakti, İlerledi, girdiği oda, mükemmel bir surette tefriş edilmişti. Köşede. ki Ameriken yazihânesinin arka «nda, uzun boylu, zayıf, patlak gözlü bir adam oturuyordu. Selmayı, tepeden tımağa kadar süzdü, gözleri bilhassa, genç kadı. nin bacaklarında fazlaca kalmişti. Kendi kendine: — Nefis bir parça! Diye mırıldandı. Bu suali sorar sormaz da ayağa kalkmış, bir eli pantalonunun, diğer eli yeleğinin cebinde Selmanın ya. mına kadar gelmişti. Selma, ne diyeceğini, söze nere- den başlıyacağinı bilmiyordu. U- mumi kâtib bey, pire Mi kadar da sokulmuştu. Dikka disini veikik, ediyor, bilhama bacak- ; ç arma çok iyordu. yar) di