9 Mayıs 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Reşit ve Rüâşit & Muhittin Birgen yaf rak vukuatı günün hâdise- leri arasın mevki işyal etmi mandanberi gazete da isimi çok bizim için bir komşu ve bir ta bir memleke yomuzun sözcüleri, elifin üzerine kocaman bir med -pardon, A wn üzerine iki kuyruklu bir aksan-| it diye telâffuz ediy i, bu zatın adı, evvelâ| F ir. Saniyen de)| soyadı Geylâ , bizim telâf fuzumuzla, G Gey - lanlı) der. ğn sebebil de şudur: Arablar, bizim E sesite| telâlfuz ettiğimiz bir kısım keli meleri A sesile #clâffuz Avrupalılar da ba te nen yazmıya dikkat e bizim Reşit'i Arablar Raşid de imlâya alıyorlar ve bu telgrafla, bize avnen nekl O zaman Reşit Gev birim radyoda Râşit Gey yer, Denilebilir ki, dün dar mesele mevcud iken şit ve Râşit de bir mesele olur mu? Zannedersem, bu, bizim için ühim » meseledir. Bir mil üstakil bir hayat yasayı bilmesi için her şeyden evvel ken-| di kafasını her nevi yabancı essre tinden kurtarması ve onu yalnız; kendi milletinin kültürüne ve bu) kültürü vücuda getiren an'anelete| bağlaması lâzımdır. Halbuki, dik-| kat ediniz. bir zamandanberi rad- yomuzun sözcüleri bir Türk için telâffuzu hakiksten i İngiliz ve Amer düzgün telâffu fettikleri halde kın, cok y mış isim lar, Bu, sade Resi ret değid dönvâ muaherebeleri ar: >> yi rak dinledik, Bunları veya dinledikçe sinir! son günlerde Reşit d n kendi g Bir takım ini, bir 'eniceve Y ol her millet baska | bir şekle sokmuştur. Bu şekil 6- ka - li olmakla Ali herkesin Ali dı adamın ruhu, herkesten ayrılmış olur ki fenalık burada - dır. Biz, Arabların Raşid'lerini Re şit, Receb'lerini Recep yapıp Türk lestirmişiz. Bu basit şeyi bilmiye-! Tek Reşit'i Reuter'in Raş elin, deki imlâsına uyup Râ © guursuzluktan başka bir şey ola- maz. * İşin acıklı bir tarafı da ki aym tarzda h mekte olan ne girmistir. Or ların kendileri Arab kelimelerini Arab Jerna göre vazıvorlar. Reşit, Raşid imlâ âffuz-| türüne dayanan isimleri Avrupa- lar kendi di hep kendi telâffuzlarına wy « «Fransızların Mişel hal, Macarların Mikloş dedikleri) İsimler hep aym isimlerdir. Biz leşmiş Resit'i yeniden Ra “şid yapıyoruz. Araba, Ansiklope- di Muhammet isimini de Mahu- met veva Mohammed şeklinde mi yazacaktır? Hülâsa edip bahsi kapayalım: Her milletin muayyen bir tarih İçinde teşekkül etmis bir benliği| vardır ki bu tarzda küçük kücük| © sevlerin bir araya gelmesile teşek kül eder, Bunlara dikkat etmez - $ek benliğimizi muhafazaya itina etmemiş oluruz. Bir milletin en “büvük düşmanı yabancı taklideil “ ğildir. Avrupahlar çok ileri, col “büyük milletler olabilirler; fakat, “biz kendi tevazuumuz içinde Türk © kalmayı tereih ederiz. Onları gö- zümüzde çok büvütüp be- şeyleri hi taklid edersek kend -| furuz ki bunun sonu b *| İ getirmez. Biz kendi bövüklüğü müzü kendi tarihimizin "cıkarmakla mükellefiz. Bunun ak si olan bövüklük Bizim değil, on- Jar büvükl Küçük ola- kin. Fakat biz» olalım! ok ek iftin Big an cin yabancı olan) hi “İ seçilen bu adam öldüğü 22 *İhae vatandaşlarının gözleri hemen Amerikanın büyük şehirlerinden birinde yol kazalanmın aylık is- tatistiği neşredildiği gün bir gezete şunu yazdı: — Hiç Füzumu olmadığı halde saatte yüz kilometre yapmiş olan- Jar bu süratlerini 30 kilometreye indirmiş olsalardı bu kazaların mik- tarı yan yarıya inmiş olacaktı, 25 kilometre süratle iktifa ettikleri hak de ise kaza nisbeti yüzde beşe inecekti. | 'Tarihten Sayfalar “ | Saatin hayatla ölüm arasında titriyen ibresi her zaman için yalniz bir saniyelik bir sürat farkından müteessir olar: ki Şu kadın caddenin bir kenarından öbürüne geçmek için bir saniye | bihsasa bu mesele ile alâkadar o- bekleseydi tramvayın altında kalmıyacaktı, bu adam vapurun iskele - |lârak kumaş imal eden fabrika - ye yanaşmasını bekleseydi denize yelik gecikmeye razi olsaydi çarpışmıyacaktı mümkündür. Fakat yüzde doks düşmiyecekti ve bu şoför bir sani- Kaza her zaman için | beşinin kabahati sürattedir. Irak hâdiseleri münasebetile : Son Yunanlı Kral Faysal nasıl kral olmuştu? E'ilop ( “Son Posta ,,nın tarihcisi nani re dafaaya (çalışıyorc Makedonyalılar klardan her . zayıf dü- şen taraf çağırdıkça, yahud iki ta- ça dinç ve genç or- dularile güzel Yunan topraklarına dalıyorlar, Yunan şehirlerinde kanlı zafer alayları pıyorlardı. Filepimin Meşalopolisin son za- manlarda büsbütün kadınlaşan muhitinde büyüyordu. Ji yapılan spor (hareketler mücadelesinden ziyade vücud gü- zelliğine yarayan talimler, ona lü- zamsuz ve faydasız görünüyordu. Kırıcı ve ezici birer millet olan Mukedonyalılara ve Romalhla a onlar gibi olmaktan, lanmaktan başka m için ava ayet sade gibi b günlerini, harb tarihi ve tal ablarını dikkafle okuyordu. Sellazva muharebesinde büyük bir kahraman ve bir asker olduğu görül : laşları arasındaki parlak mev e orada temel atmıştı. Sonra onun büyük ii dah nihayet bi lduğu halde ce dövüşmüş; n nasile pişmiş © vatanı- na dönmüştü. Ahaelilerin başında senelerden- beri Aratos bulunuyordu; bu ge- neral cesur ve iyi asker olmaktan ziyade kurnaz, baskıncı bir adam- muntazam harblerde hep mağ- tüb oluyor; bu hezimetlerini sulh müzakerelerinde gösterdiği zekâ eserlerile telâfi ediyordu. Bunun- la beraber Korenti dir baskınla el- de etmiş; Arzosu da birliğe sok- muştu. On yedi defa kumandan Filopimi: üzerinde durdu; zamanlarda süvarj generali bu cesur askeri reis seçtiler. Filopimin Ahae süvarilerini iyi yetiştirmişti; evvelce bunlar, nicilikte usta değillerdi. Çoğ son olan yaziyor ) Bugünkü Irak devletinin kurulmasında en mühim rolü oynıyan İngiliz kadını İ Eski halifeler diyarı Bağdadda ır kokulu bir r İ çeşmenin yanın İbir kral oturuy üs gayet ci ria kon İkadm yer almıştır. leti hârikül Örle ki 1 öhingham safa den 2t ni * | Çölün üç reisi de bu konferan- mış, nutuk. onlara eski ve muh- tandan, Yunan za- imiz, askerlik yet veriniz Talimsiz asker bir kuru kalabalık- barettir; manevra.ar yapmak Mizımdır; her an harbe hazir ol- umiyetlerine a- , e mükemmel ari ordusu meydana getir- mdi de piyade kıt'aların meğe ehemmiyet veriyor- Ahseliler o zamana kadar kısa ve hafif karşılar, dar ve ince kal kanlarla harbederler; yanaşık ni. zama, harb meydanlarında vürü- en bir kale du halinde ma- İSTER iNAN, Avam Kamarasında cereyan eden müzakerelere aid tafsil okurken bilmeyiz dikkat ettiniz mi? İngilterenin meşhur devlet â- damı Loyd Corç: Türkiye ile Irak arasında | l ühterem dostum şüphe İİ yok ki, Türkiye ile İran arasın- bellidir. Arasıra 14 olur geçer. Fakat »avere buna benzer bir bu mu- başka A. İİvak'ayı hatırımıza getirdi, Senelerce evvel memleketi - mizde Anglo Sakson ırkından sa iştirak ediyorlar. En sonunda kadın urabca: — Majeste, İicin politikadan Ji şöyle bir piknik yapalım. larm üzerine serilir, ya dayanır ve bir ateş yakarak balık kızartırız. Sular kararıp karanlık çökünce de demirhindi na fenerleri asar, masallar söyleriz. Kral cevab v — Fevkalâde. İşte zur. deyince ben de bunu anl: rım. Kabul. Hepimiz gülüyoruz. Şeyhler, İngilizlerin kadını böyle olursa erkeklerini varınız kıyas €- diniz. buyurunuz... * Eral, daha henüz kurulmuş 0- lan Irak devletinin başına geçecek olan prens, Faysaldi. J da İngilizlerin &l Dia- nası diye anilan Gerirude Bell f Gertrude, şarkım esrarengiz ki Her ülkede ismt duyulmuş aşmıştı. Kral Faysalr kral vapan, onu tahta turtan bu esrarengiz İngiliz ka diyor, birkaç saat l içesi kim. ında ken- İSTER iNANMA! bir diplomat vardı. Bu diple- mat bütün diğer ecnebi mümes silleri arasında en ziyade Çeko- Slovakya sefiri ile konuşur, en fazla onunla anlaşırdı, Yalnız onun da memleket isimlerini yekdiğerine karıştırmakla bü - yük bir zâfı vardı. Ne zaman meslekdaşına rast Ise beylik Sual cevabı müteakib: — Varşovadan ne haber? Di- ye sorard, Çeko - Slovakya sefiri de: Ekselâns benim memleke- timin baş şehri Varşova değil Pragdır, derdi. Adamcağız bu tasbihden niha- yet bıkmış olseak ki, bir'yece bir müsamerede gene böyle bir tadhihi mütcakib yanında duran bir gazeteciye dönerek: almaş olduğunu merak etmiye Basladım, dedi. İSTER İNAN, 2 İSTER u dal ————-—-— INANMA ! Gertrude Bell di işmile anılan bir bölüğü vardı! rtrude Bell Bağdadda İ resmi hariciye nazırı» ola: İlâkki ediliyordu. Gertrude Beli k re de-el üstünde tutuluyordu. giltere hükümeti tarafından «bir beyaz kitab» hazırlamak üzere va- zifelendiren ve siyasi memur mü- avisi seçilen ilk kadın kendisi idi.| Bu memuriyetle delayısile de or duda rütbe aldı. Müstemlekât ne-| Zaretinden askeri mişanlarla taltif olundu. Çöl onun yüzünü de pek iyi tanıyordu. Zira bütün macera- larında Gertrude asla maske kul- lanmak, D değiştirmek ihti- | y r gezdi. Nihayet İranda lunduğu sıralarda babasına ha | ilk ve son sırrını açtr, İngiliz İ la birini se viyor, onunla evlenmek istiyordu IK tapacak derecede seven İs baba, her nedense bu İtirafı| İboş karşılamadı ve kızına red ce- İ vabı verdi. Fakat kız ısrar be- imdada yetişti İve Gertrude'un svegi J öldü. Genç kızın kalbi dopdolu idi. |Sevgi oraya tohumlarım atmış, gözyaşları bu tohumları #ulamış) İve bunlardan bütün bir leti İkaplıyacak bir sevgi, bir şefkat yeşermiş, yetişmişti. o Seneleree süren uzun seyahatlere çkan Gertude eski ülkelerde arkeele - jik keşiflerde bulundu. Suriye çö- lünü ka karış gezerek sıcak ve soğuğüle iyice tanıştı ve yepyeni bir hayata atılarak Londrada Whi- tehall başvekâlet dairesile Bağdad arasında vasledici bir halka hal:- ni aldı. Meşhur casus Lawrence'i de kundakladığı isyan meyvasını çok çabül rablar kendi başlarına harekete geçtiler ve İngilizler de şerka daha fazin yaklaştılar. Hicaz Emiri Hüseyin oğlu o - Il isvanında A- rabları teşkil: sunda epeyce çal gizler müttefikleri: refine İâyık bir şekilde müküfat- landırabilirleri!?.. Ve bu mümkün olabilirdi? (Arkan sayfa 8 sütun 1 de) İ zançlı kimseleri İbulunan Y Yakın-|l nasil) inönü merasimini şehırimizden yidec>k heyet İnönü n yildönümü ene Mayısın ikinet haftası sthyan Pazar mahalli kutlamak bus a Cümhuriy tir. Önümüz nünde yapı tinde &a'ube Üniversit; maktadır. Ucuz kumaş imali hazırlıkları Ucuz kumaş imali üzerindeki ikiklere devam edilmektedir Sümerbank umum müdürü şehri . mizde buhunduğu müddet zarfında larımıdın vaziyetini gözden ge - çirmiş ve bu işin teknik safhaları. nı görüşmüştür. Bu mesainin der- hal neticelen: kalarımızın ham madde mübayaa- & işlerini bir an evvel bitirmeleri beklenmektedir. Tek elden ve doğ rudan doğruya fabrikalar tarafın- dan müstahsilden mübayaa edile. cek yapağıların maliyeti dahâ u - cuza maledileceğinden, kumaşlar da daha ucuza malolacaktır. Ucuz kumaş imali meselesi ile yrca iaşe müsteşarlığı da meşgul ol - maktadır. İaşe m şarlığı az ka- giyebileceği kilde kumaşların imal ve satı üzerinde tetkiklerde bulu: âır. Metresini öldüren adam mahkemede Beyoğlunda metre öldüren Bahriyeli Salim ve b disine vardım eden cürü Besim dün 1 inel sorgu Idıktan sonra » Besimin de Peynir omuhtekiri cezalandırıldı Çarşkapıda helvacı dükkânında isminde birinin be * yaz peyniri yüksek (fiatla satarak, .İibtikâr yaptığı tesbit olunmuş lu yakalanarak, adliyeye veri dir. Yaşan muhakeme eden asliye 2 nci ceza mahkemesi neticede suçu sabit bulmak; suçluyu 25 lira para cezasına mahküm emiş; ayrea dükkânem bir hafta müddetle seddi de karar alisna alınmıştır. iş Fiat mürakabe komisyonunun toplantısı Fait Mürakabe Komisyonu dün. kü toplantısında perakende mani- fatura satişlerinda, faturaya kona - cak fintiar üzerindeki (o tetkiklerine devam etmiştir. Görüşmelerde, | faturaya kona - cak fiatların kontrol edilebilmesi i in bunların azami kâr hadlerinin tesbiti İâmm geldiği müteleasına va- silmıştır. o Manifatura o çeşidlerinin çokluğu nazarı itibara alinarak bun İmrdan yaliız bir kısmına azami kâr haddi tesbit edilmiştir. Komis. yon perakende iplikli standard mal- İara 9ç15, fantazi mallara “420 kâr addi tayin etmiştir. Bu fiatlar Ve- kâlete bildirilmi Altın düşüyor Son haftalar içerisinde, 28.50 Kraya kadar yükselmiş olan altın fiatları 2 giin zarfında normal bir şekilde düşmeğe başlamıştır. Dün bir altının fiatı 27.15 lira idi. Külçe! altın da 3.30 a kadar düşmüştür, | TAKVİM