10 Mart 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Hergün İki harb arasındaki Karakter farkları Muhittin Birgen İhan Harbi dediğimiz ve hakikatte cihanın dört Av. ropa devletine karşı açmış olduğu muharebeden olan geçen harb ile bugünkü arasında benzer noktalar bulmek çok güçtür. Hangi taraftan bakılsa, arada ük bö- yük farklar görülüyor. İçinde yaşa- dığımız ve kim bilir, belki de gü. nün birinde faal aktörü olacağımız büyük insanlık hailesinin mana ve mahiyetini aalamak için bogün bu farklardan bir kaçına işaret etmek istiyorum: Meselâ, bir buçuk senelik barb- den sonra - ki bunun vukuatı, Av. rapanm içinde munzam değişmeler getirdi - şunu gördük ki, Cihan Har binde olduğu gibi bir mücadele cephesi ancak Arnavudlukta teşek- kül etti, Ancak, İtalyan ve Yunan ardulan arasındadır ki, bir | siper, wüstehkem cephe wuhavebesi görü. yoruz. Diğer bütün bu muharebeler, birer hareket harbinden ibaret kal dı ve bu harrket barbi içinde, bir kaç haftalık bir müsadele; dünya nın en büyük kafa orduları arasın. da kafi neticelerin ai ki- fayet etti. Bu hâdise, her iki taraf- tan da harbe sevkedilmiş olan mil.) yonlar arammdaki çarpıımamın;, ta- savvur edildiği derecede kanlı bilân. çolar vermesin; mâni olmustur. Del mek ki bu harbin insan zayiatı bakı-| mından ehemmiyeti, hiç değilse bus| güne kadar, gayet basiir. Tadihin| en büyük mağlübiyetini görmüş © lan Fransanın bile insanca zayiarı, geçen harbdekile kıyas edilebilir | bir şey değildir. | Bu bakımdan, göze çarpan ikin-! ci bir fark ta yemi ve eski karbleri birbirinden ayıtan iki röhim karak. ter ayrılığını ifade eder: Bir buçuk sene içinde kütleler çarpışması şek- linde bir muharebe, ancak iki üç hafta esasında görüldü. Onun ha- ricinde, bilhassa mücadele, İngiltere ile Almasya arasma münhasır kal dığı sahalarda harb, şövalye devir- lerinin basbine benzedi. Filhakika, şövalyeler devrinde, harb, kütleler arasında değil, her iki tarafın güzi- de muha-ibleri olan ve kendilerini #rf bu iş için yetiştirmiş bulunan sövalyeler arasmda cereyan ederdi. Bugün de öyledir: Alman ve İni orduları o oturmakla > meyguldürler. İki memleket arasında çarpışan kuv. vetler de (tayyarecilerle karşılıklı! deniz ii yapan o gemirilerdir! Tayyareci, denizaltırı, torpil dökü- cü gibi vahud da, korsanlık Oyap- makta, denizlere && veya deninlti avlamak, muvasalz yolla, rını beklemek gibi işlerde mütehas- ss olanlardır ki harbediyorlar ve bunun haricindeki kuvvetler, günle- rini bellsvekle meşgul oluyorlar Bundan, dolayıdır ki ordular n. rasında yıpranma hâdisesi, bu harb- de hesaba da gepecek detöcede ya- vaş oluyor; her iki taraf in asıl yıp. tanımayı, karu karıya duran mil- İResimli Makale: (Günün adamları -J Amerikalı olmıyan, Amerikaya yir. mi yaşmda iken hicret etmiş insan- Bir vapurun içindesiniz, süratin eksildiğini farkettiniz, sebebin! sordunuz. di, Bö botunu bazı yerlerinden delinmiş, buhar kaçırıyor, de - Ne zaman hissine mağlöb olmuş, düşüncelerini açığa vurmuş, yapacakların söylemiye başlamış 'bir adam karşısında kalırsanız o istim kaçıran vapuru düşününüz ve müsterih olunuz. Bütün Amerikayı meşgul eden | # dört sima «Birleşik Amerikanın o dörtleriş şimdi bütün dünyayı meşgul etmek, tedirler, Bu dörtler, o Cürhurcini Ruzvelt tarfından tayin edilen tes-| lihat komisyonu azalardır. Bötün Amerikanın mazarları bunların öze- rine çevrilmiştir. Bu dörtlezilen ikisi yüzde yiz lardır. Bunlardan biri teslihat ko- bahçesindeki HAYVANLAR | ALEMİNDE İngilizlerle Almanları Kafes ömrü sürmekten hoşlanan kuşlar Yazan: Londra hayvanat bahçesi müdürü D. $. Smith Bir nazlı kunnarya ve sahibesi SON POSTA li | z m Ayi) Heyecanına kapılan adam kuvvetini de tamamen kaybetmiş de- mektir, ve iki noktadan zayıftır. Bir defa hislerini ortaya dökerek plânlarını meydana çıkarmış, karşısındakine müdafaa tedbirleri almak imkânını vermiştir, s0n- ra da sinirleri bozulmuş, düşünce kabiliyeti bulanmıştır, bağırıp, çağırandan değil, hiç bir şey söylemiyerek ne yapacağını gizleyen- -kunuz.. Söz Arasında birleştiren bir Tarihin en şiddetli mücadelelerin den birine girişmiş bulunan Alman- karla İngilizleri bugün yanyana gel. miş görmek mümkün değildir. Fa- kat büzün, imkünaz olan bu hâdi- seyi, ahvalin 'bir icabı olarak müstakil İrlanda devleti mümkür kılmıştır. Bay dö Valeranın başve. jmalüm olduğu üzere bu harbde bi- tereye pek yakın olduğu için üze sinde sık wk İngiliz ve Alman tay- yareleri dolaşmakta ve bunlardan toyyarenin muharebede (sakatlan- masile İrlanda erarisine inmek mec. buriyetinde kalmışlardır. İrlanda, her bituraf memleket gibi, bu tev- yarecilerden firar etmiyeceklerine dair söz aldıktan #onrm bunları Curragh denilen bir kasabada, bir kampa yerleştirmistir. Ba kampın o bir kimim O İngiliz onların faaliyetlerini takib © ederek tayyarecileri, diğer bir kıs - | kerimanelerinden incecik kil bulunduğu İrlanda eğmhuriyeti! taraf kalmıştır. Fakat ararisi “İagil-| bazıları da ya bir kaza neticesi veya | Jetlerin bütün hayatlarında ve bil- bana sinirlerinde ve iktisadi kuvvet, İsrinin inhitata uğramasında arıyor. | komisyon o azasndan o Hillmandı.. * Krudsen Danimarkada doğmuştur. İki büyük berb arasındaki fark-|Hiltman ise Litvanyah bir Yahudi. İarı gözden geçirirken dikkatimizin | dir. Knudeen 58, Hillman ise 53 şu nokta üzerinde de durması iâ-| yaşındadır, zımdır; Geçen harb de bir malzems| OKomisyonun üçüncü azası bahri- barbi âli; bilhema, 9İ6 dan sonra, | ye müsteran ulbay Knoxdur, imi barbin sonuna kadar malzeme mese.) maileyh 66 yaşmdadır. Dördüncü İesi büyük bir rol oynadı. Fakat, bu) aza harbiye müsteşarı Stmsondur defaki harbde malzemenin rolü her| Komisyonun en yaş azasıdır, 73 addüm strsiş bulumayors) yaşındır. Knox ve Stmson 1914 ok, bu harbin yuttuğu mal) Umumi Harbine bizzat istirak et. pdalandırmaya kâfi değil-| misler ve Franmz cephesinde yarar- dir. Bugün stokla değil, münhasrao! tıklar göstermişlerdir. intihasl ile harbesiliyor. Büyük ore|* Gimdi Amerikanm bu edörm gü- dular. bir taraftan harbedecekler vel zide şahsiyeti hakkmde biraz ma gerideki iabriknlar da onlara, her-| Jana verelim: A gün #ekeremeiil etmek iri dani göt.) 1 — Kesen: Knwdsen eski bir teren alihlerm ve vasıtalara Göral eri çebrikanı amelesidiz. Fevkalâ- mütemadiyen malzeme yetirörecek-İ de ekim sayesinde mühendis ol- lerdir #öuştur. Kepenhagda bir garajcının Bu hâdiseye iyi dikkat edilmezse, | atelyesinde uzun müddet isçilik yap. mityonumun reis Knudeen, diğeri meselâ, Sovyetlerin bu , rnharsbelmş, bilâhare Amerikaya hicret et! esnasında neden dolayı gayet ihli-| miş ve 1922 senesinde meşhur Ford yatlı ve gayet sakin bir siyaset tekib | fabrikasmda imalât müdürü olmuş- Hayvanat kısmını ziyaret edenler, burada lunan türlü türlü dış ülkeler kuşla. rinin pek gözel yaşadıklarını ve bir kafes ömrü sürmekten (o ziyadesile görmüşlerdir. Aldığım mektubların ekserisinde | gözdür. bana sorulan suallerin pat Bu Afzika, Hindistan veyahud da Avustralyadan gelen küçücük fakat rengâreek kuşlar kafeste nasil bes- İlenir?.. Burada, kafesten maksadim, bildiğimiz ufacık kafesler değildir. Daha ziyade kümes kelimesile ifade edebileceğim büyük, kafes azman- | larıdır. Bazı vufka yüreklilerin, derhal itiraza kalkısıp: — Camm vahşi, “ormanların serarad smahlüklarım esarette tut, İmak doğru ma? Bu hangi kanuna Jön. Zulmün daniskasdır bul. di- yecekler. Fakat uzun tecrübelerime | dayanarak ben de derim ki: Büyük > veya alelâide bir tanesi de ettikleri iyi anlaşılmaz. . Filhakika, | ur. Bir müddet burada bulunduk.| kafeslerde beslenen kuşlar Tâyikile Rusya, sanayi sahasında, son on bes| tan sonra General Motors fabrika. bakıldığı ve ihümam gördüğü tak-| sene zarfında çok mühim işler <ör“| sna geçmiş ve 1937 senesinde bu | dirde temamile hallerinden memsun müş olınakla besaber, henüz, büyük | muazzam rketir picelini idare veisi| ve mes'uddurlar, Birçok “ yabancı kuşlara dair olan bilgilerimizi art- rr. Meselâ kanaryayı ele alalım, gö- zümüzü açmış, onu mazarlarımızı okşayan tatl sarı venklerile evleri. mizde ve daima kafes içinde görmü- Binaenaleyh, karanya bes- lemeği gayet tabii buluyoruz. Hal buki karanyalar, aslında sarı tüyle- İri, ahenkli şakıyıslarile kafeste gör“ düğümüz kuşlar değildirler. Hakiki kanarya, Kanarya adalarında bulu. nan tatlı sesli, yeşilimtrak küçümen- cik bir kuştur. Yakulanp kafeslere konuldu mu, bu hayata derkal inti- bak etmekte, alışmakta, yuvasını kurup batından batırın üremektedir. Türlü #örlü sstafalara uğramıs olan kanaryaları bugün türlü törlü renk, çins ve boydarlırlar, Bizim Avustealyadan © getirttiği. İmiz papağan dinsi bir yabani kuş daha vardır ki ehlileştirilmeden ön- €e, o kada sürüler halinde * uçar İ ve çayır, çemen tobumlerile yaşar. | Halbwki, şirndi bu kuşlardan binler- gisi dünyan her medeni köşesin. de yetiştirilmekte ve onlardan, sarı, mavi, İdciverd, firuze renkli cinsler elde edilmektedir. Kümeslerde kuş mım da Alman tayarecileri işgal et- şmektedirler. Her Pazar kasabanın kilisesinde yapılan o âyinde bulun- makta ve bir kısmı kilisenin bir ta, rafında, diğer kısmı da öbür tara- fında mevki almaktadır. . İngilizler üniformalarını muhafaza o etmekte- dirler, Fakat Almanlar, mahalli Al, man könsolosunua yardımı ile sivil elbisa tedarik etmiş bulunmaktadır. lar. Ajlelerile serbestçe muhabere edebilmektedirler. Her iki düşman tayyareci giup arasnda münasebet- lerin son dersce dürüst olduğu bil. dirilmektedir. Bir araya gelemedik- leri yer, yalnız kampın hamamıdır. Her nedense İngiliz ve Alman tay- yaredileri eyni zamanda Ohamama girmek istemedikleri için okarapın hamami, bafüamın üç günü İngilizle. se, üç günü de Almanlara tahsis e- dilmietir. Londra itfaiye teşkilâtının mükemmeliyeti © Londra itfaiye takımı en meşhur itisiye takımlarından ridir. dünyanın bis orduları mütemadiyen harb malze-İ olmuştur. Bu vazifesinden senede| ülkeler kuşlar bu kümeslerde yuun. mesile gıdalandırabilecek bir sanayi kudretini temsil etmekten uzaktır.) (Devamı 6 mcı sayfada) larmı kurar, yavrular, ve bizler de Halbuki, bugünkü harbler stok mel- zeme ile yapıldığı eman iyi nef ler almak, belki imkünsz değil, ! kat çek müşküldür. Stok malze tip ijbarile gerize kalamş bir nal edir. Halbuki, bu harb, yepyeri en san model melreme ile yapıkdığ zamandır ki murvaffskiyetli setice- ler verebiliyor, Cihan Harbinde, harbe büyük stoklarla girmiş olan Çarlık Rusyası, bilhassa Lehistanın mühim bir kısmını kaybettikten ve Karpatlardan © çekildikten sonra malzemesiz kalmıştı, Hattâ, 916 dal cephede açılan besliklan odeldur. mak için alelâsele cepheye arvke- (Devamı 7 nci sayfada) İSTE RİNA NİŞ, | Awrupada, dünya devletlerini hudud boylarında milyarlar dö erek betonla betonsuz cins cins islilikâm yapmak masrafından kurtaracak şekilde veni bir harb âletinin icad edilmiş olduğunu &ri arasında yürüyen ve uzaktan bayağı bir tanka benziyen bir köprüdür. Tank kolları dar veya geniş bir derenin kenanna gel karsi» ya geçmek imkânım bulamadı mı o zaman bu seyyar köprü ilerli yor, tıpkı itfaiyenin merdiven'ne benziyen uzun kolla İSTER iNAN, çkarı - : İ yor, karşı sehile uzanıyor, ve geride kalmış olan tank kolu da bu ' ST .ER yetiştirmek gibi bir itiyada düşme-| & Unutmamak icab eder ki 1666 Devamı 6 me: vaylada) | senesindenberi yangın Londranın STER iINANMAT uzun kolların üzerinden rahat rahat geçiyor. Zırhlı otomobil kıt'alarını hareketsiz bırakan sadece dere, nehir değildir, geçid noktalarına dizilenirili, ufaklı beton direkle, demir | kazik ta ayni işi görür, fakat bu vaziyette dahi tank kıt'alarının | imdadına yetişecek olan gene o seyyar köprüdür. bemen duruyor, ihtiyaç nisbetinde uzanan kollarını uzatıyor ve tankbu koll | üzerinde maniamn öbür tarafına geciyor. N İnsan zekâsı için hudud yoktur. derler. Doğru, yalnız kaidenin müstesna noktasını da kaydetmeklâzım: Mubarebeyi gerçekten im- könsızlaştıracak tek çareyi bulamıyor ve bulamiyacaktır. INANMA! Sözün kısası Asaletlâ Kaşar Hazretlerine 2. Ekrem Talu #tanbulun rızkini korumak va- | öle ve mesuliyetini üzerine almış bulunan heyetin zatı âlilerine teveccüh göstererek namı devletini zi lüks emtia bstesine kaydeylediği. ni ve yüksek kiymetinizi olsuretle, şan ve şevketinizle mütenasib bir ğını memnuniyet- z yerinde öyle | süklüm püklüm oturuşunuz vardı ki her gö. rüşümde «ize acır ve bir parçanın olsun bu hacil mevkiden kurtarmak isterdim. O zaman, Hacıbabaya bir bakır *İ onluk uzatarak: — Beş.. beş! derdik; o da kellei bir dilim keser, mis gibi kokan, çörcotulu, pamuk gibi bir ekmek parçasile be- raber tokuştururdu. O tarihte siz öyle alçak gönüllü, öyle demokrat tanı $ idiniz ki, böyle bir asalet ünvanının tevcih olunacağını hatır ve hayalimize ge- tirmiy olsaydık dabi cesâret edip te söylemezdik, İbranicede wmekrâh değil ma. nasma gelen isminizin de bu patlak istikbali mübeşsir biçbir tarafı yok- tu. Çarçabuk küflenmek, kurdlan- mek hususlariıdaki müstesna isti, dadınız ise asaletiniz hakkında ay- nea süphe uyandıracak mahiyette idi. Sizi daha çok maya yapar ve cübüt yer diyebilirdik. Mihalıç, kir- | lihanım, lor, releme. dil, kaşkaval, İtulum, Kara peynirleri gibi, ağzının tadını bilenlerin kilerini ve sofrasını İ senlendirenlerden değildiniz | En büyük ve belki de yegâne hu. susiyetiniz salâbetinizdi. Ufalıp da- ılmazdınız. Fakir veya orta halli İ mekteb çocuklarının sizi tercih et- İ meleri, fare kapanlarının roi sizinle bezenmesi bundan ileri geli. yord Hâsılı her gey lüks olar, fakot siz ş olamazdınız. Zira bunun için gere- İken evsaftan, zatı âlilerinde hiz biri yoktu. Gelgelelim, iste en büyük morte- İ beye eriştiniz. Mübarek olsun! Herb İwibi ımüstesma vaziyetlerde bu şeyler o umuru (o tabiiyedend bal ile idbar arasında her hudud o kalkar; takdiri. kıy - met Oo mizanlarının O âbresi © şa- şar; baş ayak, ayak ta baş olur; talih kuşu konacağı yeri tayinden Aciz kalır ve tesadüfe uyar, Zatı ülyaları bu hakikati bir defa teyid etmiş bulunuyorsunuz. Bundan böyle huzurunuzda hürmetle e cek, etiketinizi huşu ile | selâmlıya- cak ve sizinle ülfet edebilen bahti- yarları parmakla göstereceğiz. Ne diyeyim? Allah sizi daha âli, daha gali süsin, asaletmeabi Te Elsöm Main başina musallat olan en büyük bir belâ halindedir. Londra itfaiye takıminın ismi «London Firs Brigade» dir. hfaiye efradı yüksek tepeli bükirdân miğ- fer tasırlar, Londra #faiye teskilâtı emrinde 100 aded otomobil pompa, 20 met- re irtifaa varan İİ4 otamatik mer- diven, 30 metre irtifsa varan 9 mer diven,100 kilometre boyunda hor » tumlar; 10 mil süratinde 4 deniz motğfü bulunmaktadır. Bü dört de- i her biri dakikada fışkırtacak kudret » siz 13,500 litre su teriirler, Löndon Fire Brişade harbden (Devamı #4 üncü sayfada) Rumi sene 188 Şabat 10 Resmi #e30 5.Ju.N5.1. İv. al alulaf