22 Ocak 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Hergün Mareşal Petain Yazan: Muhittin Birgen sö u harbin en enteresan si- malarından biri de Mareşal Pötaindir. Tarihin U hatırlıyabildiği zamanlardanberi, ilk defa olarak, seksen beş yaşında bir ihtiyar, büz teriyor. Ben bu cesarete adeta hay- ranlıkla bakıyorum. Fakat, mareşalın ihtiyar simasını enteresan yapan şey, sade bu cesa- ret değildir. Onun kafasının içinde bir takım fikirler ve bu fikirler üze. rine kurulmuş bir siyaset var. O bu i devirlerinde mi hazırlamıştır? Yoksa, ihtiyarın ik. fas, Fransanın askeri faciası son perdesini indirdiği sıralarda mı ha- rekete geldi? Bunları sonra öğre. meceğiz. Simdilik gördüğümüz sey SON POSTA Resimli Makale: GN ii s İnsanda mücadele ruhu.. S ir ilem Gene Nasrettin Hoca) E Ekrru Tau G ser bir ikramda, hazırl İ makta — bulunduğum konferans dolayısile, ölmez halk | lozofumuz Nasrettin Hoca merhis © mu yeniden tetkik ve tetebbü eyle" mekte olduğumu söylemiş ve beğendiğim fıkralarından birini bis” rada nakletmiştim. O fıkra bazı okuyucularımın hes? şuna gitmiş olacak ki, bana mektub © Yazıp daha başka fıkralar istiyorlafe Hangi birini seçeyim? Hoca öğe“ le bir hikmet ve zarafet hazinesi Kİ insan onun zenginliği karşısında 89 fallıyor. Sahi olmalarına dikkat ederek yazma ve basma kitab ve mecmu namma ne ele geçirdi isem hepsil itina ile tarayarak şimdilik topladı. Hn yüz kadar fıkranın biri ötekine den nefis. Şuna bakın meselâ. şudur: Pdtain, kendi etrafında hör-| (o Bamları sert #poru sevmezler, Pir kayaya sebebiyet vermesi ihtimalin, (o İnsanin menfaati küçük yaştan itibaren bayat mücadelesi için uğraş Ortalıkta bugünkü gibi Ok metkâr bir muhit vöcnde (getirdi | den ürkerler. Buna sicak bir muhiti oynanan yumuşak, nazik salon spo. mayı öğrenmekte, sıcağa, soğuğa, her türlü mahrumiyete katlanmayı eşli bir vaziyet varmış, Heci i Artık, Almanlar, onun «bunak | Tunu tercih ederler. Halbuki bunları birincisi gence mücadelede galib bilmekte, korkusus, atılgan, müteşebbis bir ruha sahib olmaktadır. Zira | sormuşl | . diye alay etmiyorlar. İngilizler del gelmek için uğraşmayı öğretir, ikincisi se tenbel bir Tuh verir. mücadele hissini kaybeden bir adam ölmüş demektir. — Dünya altüst oluyor. ne d Püksin hakkimiz fana söylemekten **“ easmsamasamaamessssoa sesanmama - aroanasssmasananmssamas > fariğ oldular. Franazlara gelince, . : : : Nasrettin, fütursuz cevab ee e e Ve Lisan işleri: m aa rak, bu ihtiyar kumandanın etra. tönden iyi çıkar!, lında günden güne sıkı - in Bir fikra daha: halkam vöcude getiriyorlu Hocanın öküzü ölmüş. Bu mu betin acısı içine çöken adamcağız turmuş, hıçkıra hıçkıra ağlarmış, Eş dost, konu komşu (teselliy koşmuslar ve: — Ayıb değil mi? demişler öküz için bu hallere girilir mi? çen sene karın öldüğü vakit bu p Lisanımızda Arab KEŞİK İCATveTETKİKLER fil ve Müştakları Rontgen Şualarından a İhtiyar Pdtain, bu mevkii nasl temin etti? Merak edilecek bir me- sele de budur. Fransa işirinin son altı aykk inkişafı tetkik | edilirse Pötain siyasetinin şu seaslara istinad | | | i | | ettiği görülür: Evvelâ, Almanyaya karşı azami dürüst, Pötain meğlö- biyeti bütün ağırlığile kabul ve iie za ettiği mütarekenin bütün yeni ve hüyük istifadeler etrafında düşünceler Yazan : Halid Ziya Uşaklıgil dar ağlamadı idin. Hoca, burnunu çeke çeke ce vermiş: İl eme Bi — Evet, amma, karm öld başka, Almanyaya karşı kendisinin t 0 unu 0 Ra Zanmediyonum ki en sizde ku İğ çen eğik e Yaş ötedenberi dostlekla mütehasris ol- Arabca Gillerin sülüsi (üçlü) ol-İlanlan şu sekiz şekli bulup merhumanin yerine « kayd duğunu işbatin güzlük çekmiyor İon mertd > (şokla) olim osizet ederek diğerlerini, Hipek paz. Halbuki ölen ökürümün ye . Pölain harb sonu tarihinde! Son © zamanmrda Amerfkahlar manlıcaya girmiş olanlar, hele bu-| azdır. | ihmal (o etmek (müm - | pp”; ,coşka bir öküz hediye Fransa ile ân. laşmaları Fikirlerini ileri sörmüştür. | indeler temin etmeğe başlamış - Fakat, bütün bunlara rağmen, ihti- | İardır. İlk zamanlarda, yalnız tıb &. yar maresal, Fransayı eline — #tmiyor; bu yn ken ie bugün Birleşik Ameri - leminde kullanılmakta olan ront - günün türkcesinde sürüklenip | gi- bunlardan ekseriyet üzere masdar. Yanı almış bulunuyoruz, ve onları gali önel etmek | müm İki birinizin aklından esmiyor, Sö tedris edilirken bu şekillere bab de. nirdi ve sülüsi cevher bu beblara naklolununca kesbettikleri manayı| göstermek için bina tâbiri kullanı- halde, nasıl ağlamam? Simdi son'bir fikra: Hocanın bütün Akşehirde ün miş bir tekesi varmış, Keçisi olal ğlam duruyor. Almanya He demir ve çelik fab- ya isim olarak kullanınız, yahudllarak © meselâ | isti kanka | ea Kp i yapmaya çok sim lan sinai müesseselerde de türkec bir muavin bilin refakatinde) nın — binam taleb, niyaz, alır, | GÖY AüEMAR, || A e dayan TE surette ,taraftardır; ancak, sbunun) büyük işler görmektedir. tasrif ederiz. kabul, celb içindir / denilir - Dae ge m m zamanı vardır; bu zaman dikçe Fransa bu siyasette aktif birİlen Hye ve büyük istifedeleri birer varile alamaz» diyerek o Fransayı Rontken şualarından temin edi. ; hakikaten, rontken (Zem ve kadih) te bu iki masdar isindir, (zem etmek) te tasrif olu- sabilen bir föl olur. Iğfal, tashih, di. Bu demek olurduki sülâsi cevher bu şekli alınca onda şu ma. nalardan biri bulunacaktır. murlenk onu Hocadan satın Fakat bir müddet sonra LZ teke ise yaramıyor. Hocayı huzu e me DOE RU Lakin her yanda ile AKL tasarruf vesaire “kabilinden me p iile oleeilarek, on çikar. an Ti km liye Mak Kngneni: girmekten" Si mandırlar da münferii kula | | İdgam ve Vlâl bahsi || — Beri aldaten. herifi Üre «Yeni Avrpa nizamın kurmak| || — Detroit Edison Company - aylarında isim olurlar, bir. türkce) Biz bunu türkce sarfta gösterme-| ik diye hangi ) attın? vazifesini Üzerinize aldınız; siz ev-'nin elektrik kablolarını tanmakta o- muavin refakat takdirinde tas- Bl kekakpanzk çel ba irk o » psa sal i yeli bunu yapımız. © zaman sizinle) İnn demi direklerin meayones ie rif olunabilen fil olurlar. Banalinileeli İl eg ie m İN beraberim. Sü Pdtain İngiltereye karşi da azami imkün dairesinde dürü tür. Alh aydanberi Fransayı İngil, | ler. rontken senları vantasile mua - tere aleyhinde hatekete sevkedebi- İrcek pek çok teşvike uğradı ve pek çok ta vesileyle karşılaştı, Buna rağmen, Petain, sabırlı, mutedil ve müteenni olmasın: bildi İngiltere- kei mökellef bulunan işeiler, seksi gü - el şüphelendikleri direkleri değiş- tirirlerdi. Bundan böyle bu direk . Yene edileceklerdir. Bir kamyon ü - zerine zontken makine si demir direklerin mahallen mua- yenesini mümkün kılmaktadır. Bu sayede büyük fstifadeler temin e « Türkceye girmiş olan bu ve em- sali masdarlarda bir güçlük yok. tur, güçlük yalmz sülâğlerin ve müzidlerin iştikaklarında görülür. Bunda da bugünün neslini ürkütmi- ecek bir cihet var: Biz omüzid- in her şeklini kabul etmediğimiz! gibi kabul ottiklerimizin müş takla. rından da ancak ihtiyac götülenleri hıni ders esnasında şifahi takrirlerine bırakacağız. On. ların himmeti bu işi kolaylaştırmış olur diye ümid etmekle nldanmış olmayız. Hele Arab füllerinin tasri- finde bugünün tedris usulü dairesi- ne giremiyecek şeylerden biri idgam ve İİİ anzalarıdır. Bir harfin iki kere tekerrürü demek olan idgam sühuletle anlatılarak imlâda da ona muş ve: — Telâş etmeyin, esnım! d: hayvan tekrar bana gelse, gene kisi gibi olur. Kibar kapıya çat rahata kondu, devletinizin mem' ları sıranına geçti de onun için ağır alıyor! Cc Elsan als den sikliyeti kat, onun a. | dilmektedir. İ almış bulunuyoruz. Hele sülâsilerin ük bakiedi da elle va iz söyledi!“ 7 — Califomla ve Arizonu'da müş taklarından en damifa'il-| Eği ağ dolaplı yollanms | © Otomobil altında kaldi ne de mathunttia o söylenilmesine bulunan limon bahçeleri sahibleri İerle ismimef'ulleri alarak diğerle-| giderek genc neslin adımlarına çel.| Dün akşam, Şişli caddesinde bir mösmade etti. Feansa dünkü emüt tefiki aleyhine hiçbir şey yapamaza dedi ve sözünü tuttu. Afrikaya çe- kilip harbe oradan devam kabul etmeyişimi de herkese pek fiksini soğuk artık İimonlarımı rontken © şuâları vastasile seçmektedirler. Bu sus - lar sayesindedir ki, çok şiddetli bir ve incimad. devresinden son. | ra California'da iki milyon porta - Röntgen şualarının tıbda tatbikinden bir intiba | doksan dokuzunun içinde çiviler, cam parçaları, çakıl taşları tesbit e dilmiştir. Bu şunlar sayesinde lâstik rini ihmal etmişizdir. bu ihmsl gün- den güne mikyasını e Meselâ: (Sülüselerden ii yoruz) gaflet kelimesinder yalnız ismila'ili, gi yi İsmet keli. mesinden ismifa' me atmak hiç doğru olmaz. Bunla- na tatbiki vesileleri zuhür ettikçe, hafifce temas edilerek; belki fazla izabat vermekte gene ei de zorulk görürler, istisnadan ba. şinin ağır surette yaralanmasile celenen bir olemebi kazası olmüf tar, Pangaltıda. 155 numaralı evde turan, 50 yaşlarında Hayim sd gözel izah etti; Evvelâ, Fransa har.| kal sandığı kurtanlrmetir. Rontken| imalât çok ciddi bir ü ili (Asım) ve ismi-| hisle, üzerinde tevakkuf | etmemek |biri dün akşam Halâskârgari © Bü davam olemiyocek kadar ağır) esilan olmasa (di bu iki milyon san | kabe alına di erer MÜT) mofulu ma'süm şekillerini almakla) daha doğru olur. Nihayet maksad İsinden geçerken şoför Muradın yaralanmıstır; sonra,da, kendi top-'dık portakal mahvolmur | nazarile| | 6 — Birleşik Amerikanm birçok | iktfa edilerek diğer müş'taklara il -| arabca, öğretmek değil, türkce öğ -|resindeki 4198 numaralı otomo raklarını berakarık harice hicret e-| bakmak icab etmiyecekti. mahallerinde otomobil servisi i- , | if2t olunmaMIştır. Tetmektir. sadmesine uğramıştır. Z den bir Fransanın bir «Fransız si.) (o Ciftlikte rontken makine ve ci - onları, ö karı Sülüsilerde olduğu gibi, mezid-| Bu çarpma neticesinde otomoüt uu 1 yi mmm era Kimmy mesir zy Değbeli bem berrin Süreniz Mezidler lerde de türker, Arab fiilinin her |sltına düsen Hayim, vücudünün 7 Salisen, Pötain dahile karşı da| lnra melolmuş ise de kurtarılmı 0-| Bu makinelerin tesisi masarifi her) o Mezidlere gelince: Gerek es «İmüş'tak geklini almamıştır; hattâ |telif yerlerinden ağır suretle yaral” çok dürüsttür. Halka nbaban duy- gusile hitab © ediyor. Memleketin yaralarını sarmak için mümkün o- lan ber tedbirin alınmasını np dökülen şeylerin tı yardım temin ediyor. lerin bir kısıma: kurtarıyor. saya yeni bir ruh kuvveti veriyor ve onu İşe ve toprağa o sevkediyor. Kendisinin bu yaşta herhangi b lar artık mevdana çıkarılmaktadır. | röntgen bayat hırsı olamaz. Etrafında da İlan portakallardan tam 7.500.000 temin | tesellömü son zamanlarda müşkü ediyor. Almanyaya karı olan dost. |lâtı mucib oluyordu. Bir takım açık! ni kullanarak ondan yi | göz #öccarlar avasit tanelerinin mra-| hususü ne kadar. yüksek ise de otomobil.) ki lerin İüstiklerini birer birer söküp | muayene eylemekter? mütevelid | masraftan daha azdır. 7 — Birçok kumdum mağazaları, rönlğen lesisatları iz nu fas kanstırmakta idiler. rdır. Bu tesisat say. Yapılan rağmen bu! yakların fotnler içinde a vag dolar istifade temin edilmistir. 3 — Araşit tanelerinin teslim ve tetkiklere mİ taşlar? ayırd etmeğe imkân olamsı - etmedikleri kolayen anlaşılmakin idir. Kundura mağazaları sabibleri bu makineleri sayesinde satışa arzedilmeden e kunduraları yordu. Rontken suaları savesinde bu taş| 4 — Ciklet, bonbon. tütün fab - bu nevi ihtirasların harekete gelme- | ikaları dahi bu maddelerin itlerin.) muayene eylemektedirler, sine müsaade etmiyor. Halka göste, riyor ki, tuttuğu siyasetin o faydalı| rontken tarafı | meğe bi tarafları çok. zarar verecek da yoktur. İste, Pdtain bir taraftan vaziyetini, bir taraftan da Fransanın mevkiini böyle #c taraflı, dürüst ve meni ii i 5 eden nazik san'at erbabı İçinif imi si â ti alarından ge-| olarak tayvarelerin bütün aksamı) (OTefde şekli: teıbiye, tezkiye,İmet eden samimi siyasetle düzeltmiştir. De Timi yanl sö 1D ine ri da) İtenmiye, tefelles gibi. (Devamı 7 nei sayfada) Fransanın yarınki haya o bakı- . ı dan da ihiy: şal için bü-” M mından ar mareşal için İSTER INAN, iSTER INAN A tün yoller açıktır: Almanya galil gelirse Fransa, onunla birlikte Av. Tüpanın yeni hayatında rol maya hazırdır. Bu «iş birliği siya- setinde, mağlüb bir eke ne kurtarhilirse Fransa onun azami. sini kurtarır. İngiltere galib gelirse, nihayet, kendi şahsının ortadan çe- kilmesi icab edebilir. Hartâ, buna bile o kadar lüzum olmamak müm- kündür. Zaten, ein galib gelmesi bundan böyle ancak Ame, rikanın nüfuz ve istinad edecektir. Amerika ils de OPötain (Devamı 7 me sayfada) kendi | bim lâstik fabrikalarından biri bu - e ölecek ecnebi maddeleri 8 — Golf spor topları da vönt - İnri vasıtasile tesbit. et-| gen şualarından geçirilmektedir. Bu lamıslardır. sayede topların evsafı lâzimeyi haiz 5 — Birleşik Amerikanın en mü. | olup olmadıkları anlaşılmaktadır. 9 — Demir ve çeliklerin dahili kınmları röntgen şunları vastasile tetkik edilmektedir. Bu cümleden re, The Firestone Tire and Rub. ber Cy. yüz otomobil ve kamyonun osmanlıcada, gerek bugünün töskceside kullamlan şekiller sekiz taneyi o geçmez. Bunların en zöyade lisana girmiş olanları kalıbla- rında, ya'ni fiil cevherinin istiha- lelerinde kaydedelim: İf'al şekli: ikbal, ifrat, ikram, ic. bar gibi... Tef'il şekli: takdir, tahrib, ta'rif, tebrik, tertib gibi, Tefa"'ül (iki * işaretle) ya'ni iki ayn ile: tahaffuz, tahattiir, teessür, t inhitat, in- kılâb, inkisar b... Müfa'ale şekli: muhabere, mü- pe mükâtebe, muvasula gibi... İfs'al şekli: iktidar, itibar, ikö. sab, ictinab gibi... İstif'al şekliz istifham, istirham, istibdad, istirkab gibi... Güzetelerden biri kocaman bir başlık yaparak: — Amerikadan mal geliyor, demiş. Arkadaşımızın verdiği haberi pek yeni bulmadık. Niee zamşn oluyor ki, mumnızda Amerikan vapuru, veya gümrüklerimisde tâ Basradan Golaşırak gelmiş Amerikan etiketli mal yoktur. Evet, arkadaşımızın verdiği haber pek yeni değil, buna mukabil bu mal gelmeyişinin sebebini anlatırken verdiği izahat pek dikkate değer: — Çünkü bitim bankamızda «dolar» için tesist edilen fint 130 kuruşlar, halbuki doların mületler arası piyasadaki kiymeti 0 kuruştur, demiş. Biz bu sonuncu rakamxiş epeyce bir yanlışlık NI EE İSTER iNAN, fakat ne de olsa beynelmilel piyasada dolar kıymetinin şu 190 kuruşun pek gok üstüne çıktığı muhakkaktır. Bı parası sağlam, bütçesi mütevazin, ihracatı i4talâtından çok fazla bir memleketin sahibi olmakta çok yerinde bir gurur duyuyoruz. O halde: — 'Türk parasile Amerikan doları arasında muharebeğden evi mev , cud olan nisbeti muhafaza etmeyi neden istemiyelim? Ticari ve iktasadi işlerimizin başında bu meselenin mütum bir yer tut tuğuna ve bu meseleyi halletmenin bir çok bühislerde Şila tesiri mutlak e RE EDA INANMA! TE bunu Arab bile yapmamıştır. Kul'anılmıyan müş'tak'er Bizce kullanılan şekiller | ekseri- yet üzere yalnız masdara inhisar e der, daha sonra ismifa'iller ve daha nadir olarak ismimef'uiler kullanılır. Ea er rm yoktur. Sine e sine bereket ederek bugün kulla: nılmayan müştaklara müracaat et- mek sadece gülünç olur. Bu zeminde bir takım misaller sehber dkidilir. Meselâ ğer ma e fil. babındandır. an. Bae Matba'alarda sılmış olarak okuyabilmesine him- yaşlar. Kazazede, ifade veremiyecek halde Şişli hastanesine kaldır gör Mura& yakalanarak takibata başlanmıştır. 1 — Halkevimiin tart eylediği yinei Türk karikatür sergisi z31008J Perşembe günü &aat 14 de E | Tepebaşındaki merkez binasında vetlilerin huzurile merasimle açıl8 $İ enkter. di 7 — Sergi 2411M1 Cuma günü bahından iibaren herkese ac! Arru edenlerin teşrifleri mere 21 z ii