3 Kasım 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Hergün Milli Şefi dinlerken GN... Yazan: Muhittin Birgen me? ugünkü derecede emsalsiz bir tarih fertması içinde bir #silletin bütün mukadderat yükü - mü kendi omuzları üstünde duru - yor bimetmek, ber yiğit kalbinin ko İsyhikla taşıyabileceği bir duygu de- öldir. Bu ağır yükü, ancak asil bir) Cesaret, takin bir kahramanlık, müs terih bir iman gibi vasıfları en yük- sek derecelerile nefi Miş olan insanlar taşıy er, Tam rihin pek ender devlet reislerinin o- muzlarına yüklemiş olduğu bu ka- dar büyük bir mesuliyeti taşıyabil- mek için ateş içinde pişmiş bir rab. tecrübe içinde teşekkill etmiş kömil bir zekâ ve nihayet, Felek karpsın- da bile eğilmez bir irade sahibi ek mak iktiza eder. Evvelki gün, Büyük Millet Mac fin nutuklarım dim - nden de yukandaki ar geçiyordü. Cümhurrei- izin dudaklarından dökülen ber kelimede bütün bu mülühazaları «n| yüksek dereceye - kadar tatmin © - den bir kuvvet vardı. Türk mille - tnin kuvvetine ve mukadderatma en desin bir iman ile inanmaktan doğan bir istirnbatle, Milli Şef ta- rihin karşısına en ağır mesuliyetle - ri bile taşımaktan o korkmıyan bir milli kahraman olarak çıkıyor ve gözlerimin önünde, bu milletin bak İsrim müdafaa için hiç bir tehlike. den yılmıyan bir irmdenin — timsali halinde yükseliyordu. Millet Vekillerinin heyecanlı al- kışları arasında, Cüömhurreisimizin, sakin, fakat kuvveti, müsterih, fa- kat ateşli sözlerini dinlemek, her ruh için bu zamanda, en kudat duy guler duymak için kâfi idi. Devlet siyaseti olarak, millet siyaseti ola - rak, Milli Şefin bize tevcih | ettiği sözleri dinledikten ve bilâhare bun lan kâğd üstünde tekrar tekrar ©- kuduktan sonra, şu kanaate visl m ki, bu mutkun en güzel tef - onun dikkatle bir kaç kere o- kunmasını tavsiyeye münhasır kak| malıdır. Onun içinde her şey ver:| Vüzuh, sarahat, hak, insanlik, mil iri, , sda medent bir milleti ebediyen rllsterih yaşatma- ya kâR ne gibi fazildtler * tasavvur Mlirse hepsi bu nutkta, tam Bir ahenk içinde, bir araya toplan Miş bulunuyor. Burüm için, vatan - dask ikm; “Bithöze” dünya Kidiselerine ve Türkişeye talik e- den kısımlarını tekrar tekrar oku - #ularını bilhassa tavsiye ederim. nut ve Meselâ, Türkiyenin dünya hâdi- #elerina bakış tarzını en asil bir iv sanlık ve medeniyet ruhu içinde fade eden şu cümlelere balonız: «Geçen içtima devresinin ba - şında zuhurunu en samimi fess sürlerle kaydetmiş olduğum Av rupa muharebesi, on dört aydan beri, bütün şiddetile devam edi yor. Gösterdiği inkişaflar, facia nın Avrupa haricine de sirayet e derek bir dünya wmuhareberi şek- Hni almasını imkân dahilinde be- tunduruyor. Son sene zarfında bir çok hür ve müstakil ülkeler ecnebi istilâ- sma manız kalmışlardır. Ancık Fransadan sonra İngil - tereye teveccüh eden hücumlarm! çetin bir mukavemete çarpmış ol- ması, muharebeyi yeni bir safha - Ya intikal ettirmiştir. Görünüşte bu safha uzun sürecek ve iztırabı temadi edip gidecektir. Bu hezin #htimaller önünde büyük elemler duymamak medeniyetin tereddi - sini tersüf ve teezrürle kaydet - memek mümkün değildir.» Bu sözler, Türkiyenin — yeni bir dünya facian önünde, insan olarak, me kadar temiz duygularla müte - bassis bulunduğunu gösteriyor. Te - miz vicdank bir millet kalbinin ifa-| desi olan bu duygu, Milli Şefin ağ- De ifade edilen bir Türk duygusu- lar, Facianm Türkiyeyi alâkadar e - den tarafına gelince, onu da MİK Şefin şu veciz cümleleri çok güzel bülüsa ediyor: «Memleketimiz, geçen zor za - manları, istiklâl ve masuniyet da- vam yekvücud çehre- sile sarnlmaden geçirdi. Hakkın - dan emin, haklara hürmetkör ve vütan müdafdasına kerr vermiş vaziyeti, bu metanetin sırrını teş- Mil eder. Harici siyasetimizi tav sif ederken, milletimzin sayısız f0- ziletlerini vatan için en emin, en " verimli şekilde kullanmak düztu- rumun, yegâne rehberimiz olaca - ğımı bir kere daha tebarüz ettir - mek isterim. Biraz aşağıda da valmız Türkiye- nin selkmet endişesinden ilham 8- İsn bir müdafaa siyasetinin şu va - gh cümleler içindeki canl ifadesi - ni görüyoruz: «Hükümetiniz muhfeif vesi lerle size erzetmiztir ki, Türkiye- hududları haricinde bir ka - münhasıran tecrübeden beklerler. LA İngiliz yardımı ssensnnsns YAZAN memeseierisss: Emekli general H. Emir Erkilet j;8on Postasnın seker! muharrir İf özliz yardımı harbin başımdan. beri tecavüze uğrıyan veyahud kendini bir tecavüz tehlikesi karşı- sında gören birçok milletler için mesele olmuştu. Lehistan şüphesiz İngiliz yardımına güvenmişti. Fin- landiya, Norveç, Holanda, Belçika ve hatti Fransa hep | İngiltereden imdad ummuşlar ve beklemişlerdi. Romanya da İngilterenin U garanti sitiği bir memleketi, Ve işte şimdi İngilterenin garanı olan ikinci bir Balkan devleti, Yunanistan İngilte- reden İrymetli ve: müessir muave- net bekliyerek, müfusça kendinden “|6:7 misli büyük bir Avrupa devle- tile harbediyor. ir yardır meselesi, henüz memiş devletleri korkutınak ve sin- dirmek için, bu mrada Mihvetcilerin sropayandannn mükemmelen kul tandığı eşsiz bir mevru teşkil | et- mektedir. Onlar harbin dışımda ki Tan memleketlere diyorlar ki: «Bir kere etrafmıza bakmız ve İngilizlere güvenenlesin hallerini görünüz. İşte Lehistan, işin Norveç, Holanda, Belçika, Fran ve öh, İngilizlere gövenerek Mihver devletlerine dir sek çevirdiklerinin muhtelif çapta cezasını çekiyorlar. Eğer siz de en- lara bamzemek ve onların düştüğü müthiş uçurumun dibine yuvarlan- mek İstemiyorsanır biri Odinleyiniz ve niramlarımızı kabel ediniz.» Biz, bugünkü vaziyete göre İn- giliz yardunını mütaleadan evvel İbunun 14 aylık bir geçmişine göz gezdirerek Mihver propayandasının yerinde olup olmadığını kısaca tet- kik etmeğe mecburuz. Hart 14 ay- dan biraz evvela yani Çekorlovak- yanın dağıtıkp taksime uğraması tarihine kadar geri gidersek daha İiyi ederiz. Çönkü yukarda bildirdi- ğimiz propagandaya göre | İpgilin isini iliz yardımına olmuştur. Sovyet Rusya, Fransa ve dolayısı İngiltere ile müttefik olmasına rağ- men, parçalanıp taksim olurken ©- nun müttefikleri kımıldayamadılar bile. Bunun bir sebebi, Sovyet Ras- ya Üs Fransanın tesmnüd ve ittifnk Bolitikasrmın, bir taraftan Daladye hükümetinin iç siyaset tutumu ve diğer cihetten Sovyet Rusyanm Münih konferansına oçağırılmaması yüzünden, pek zayıflamış olmas ise diğer sebeb ne İngilterenin ve ne de Fransanın kendilerinde, Al manyaya taarruz İçin kuvvet gör memeleridir. Alman « Leh Eyldl 1939 harbi emasmda İse Sovyet Rusyanın, Moskova anlaşmam mucibince, AK manyaya hayrrhah bir bitaraflık ta- kib ettiğini görürüz. Buna rağmen müttefikler, Sovyet Rusyanın ken- dilerinden ayrılmasından ürkmiye- vek Almanyaya harb ilân ettiler. Fakat gene Lehlilere doğrudan doğ- vuya müeesir bir yardımda buluna- madılar, Hatt bir uçak filosu bile «önderemediler. Cünkü kendilerini ES VE «Çocuğumuz okusun da isti? fasında türkçe yanlışları başlıyor: İSTE rm insan olarak kalmıya mahkümdurlar. «... Almak istiyen okul arkadaşlara kolaylık Kuponu 10 aded biriktiren mubakkak hediye elacak..> ROLE Resimli Makale: Bir kım insanlar bilgiyi sadece kitahdan, bir kısım insanlar da her iki kısmı teşkil edenler de ya LİKTISA Ne yalnız Evvelâ okuyunuz, sonra tecrübe 5: Dİ TE yalnız tecrübe başlı başına bir etmez, biri diğerinin cüz'üdür. Yekdiğerile tamamlanmaları kıyinet ifade lâzımdır. asında pişrniye çalışmız. TKİKLER-J Yunanistanın iktısadi kudret kaynakları Yazan: Bir kaç gündenberi Yunanistan da yeni dünya harbine karışmış bu- kımuyor. Yerlerde sürünerek yaşa- maktansa, ayakta dimdik durarak çarpışmayı tercih eden Yüunanis - tan, maddi ve manevi bütün kuv - vet ve kudretile İtalyanın taarro- zuna karşı koymağa çalışıyor. Yu- nanistanin Lemsil ettiği kuvveti an- İayabilmemiz için her şeyden önce onun iktisadi kudret koynaklarım sözden geçirmek mecburiyetinde yizl, Yunanistan Balkan Yarım nda #mın en cenubunda kâin, 129975 kilometre murabbaında bir me: İskettir, 1938 yılnda; yapılan nü » fas sayrnma (Ogöre Yunanistan mecmuu nüfum 7.107.572 dir, Ge. ne 1938 yık sayrmma görn kilo - metre murabbana isabet eden sü- fas miktarı 54,7 dir. Bu saretle Yu natistan, arazisine (nisbetle, epey nüfusu olan bir memleket olarak sayılmaktadır. Yunanistan, her şeyden önce dağ hik bir memlekettir. e Yunanistan bu coğrafi hususiyeti, onun, kar dan yapılacak taarruzlara karşı ken dini korumasmı pek ziyade kolay - laştırmaktadır. İşte obunun içindir ki, küçük Yunan ordusu, ken sinden bir kaç misli büyük İtalyan kuvvetlerine karşı yurdunu kolay- İlikla müdafan edebilmek imkânla İrma maliktir. İ Diğer taraftan Yunanistan, ara- zisine nisbetle uzun bir sahile ma- İ liktir. Bu da o Yuranistanın ikinci i bu İsusta dahi pek zayıf telâkki İ ediyorlardı. Aymi sebebim, Zigfrid İ hattına da tasrruz edemezlerdi ve- yahud bü hattı Belçika üzerinden İde ihateya kallkaşamazlardı. Bunun için kendilerinde yalıız icab eden maddi kudret değil, manevi kuvvet te eksik idi. Almanlar Lehistana tanrrus edetken mütlefikler de İ- talyayı derhal vaziyetini tisrih et meğe pekâlâ davet ve icbar edebi- Tirlerdi ve İâzımen derhal İtalyayn taarruz ederek hiç olmazsa bir düş- man bertaraf ederlerdi. Bunu yep- madıklarından tarih onlan affetmi- yecektir. Fakat müttefikler harbe maddi olduğu kadar manen de ha- nr değildiler. Onlerm iç durumlari wörlü sebeblerle o derece gevsek ve dağımk idi ki bu tarif ettiğimiz şey- leri yapmak için lâzım olan İzade- den mahrum idiler, Büyük işler için büyük irade lâ- hayet bizret Fransanın ve İngilterenin Almanlar tarafından istilâ olunmak tehlikesine düştü nü de gördük. Fakat bir sev daha vicvd bulmasıdır. azim ve İradesi bir sen» ve iki sene (Devamı 3 üncü sayfada) R INAN, Aşağıdaki satırları yevmi bir gâzeteden &ynen kopya ediyoruz: ade etsin diye bir rissle rioatındaki kıymet, terlbindeki zevk derecesi bir tarafa, daha ikinci SAY- | sOkul arkadaşlar... Dünya seyahati romanı sisin kütübtinnenizi en lıyorez. Münde. , R İNAN, . RR ISTER bir coğrafi husüsiyetidir. Yunanis- tan bu ikinci hususiyeti sayesinde, Akdenizde hâkim bir vaziyette bu lunan İngilterenin deniz ve hava kuvvetlerinden bol bol tade e- debilecek bir vaziyettedir. Bu da, omun kuvvetli düşmanına karşı yur dunu müdafaa edebilmesne yara - yan büyük bir avantajdır. Yunnaistanın sahil bir memleket olması, küçük Asyadan Avrupaya giden yol üzerinde balunması, ni- hayet memlekette masma elverişli k limanların mevcudiyeti, Yunanistanın iktısadi çehresini tayin etmekte mühim bit âmil olmuştur! Yunanistan hez şey den önce bir ticsret memleketidir. Tabii zenşginliklerden imahrum 0 lan Yunanistanda end az iki, #mf etmiştir. Halkın “5 68,6 m, zi raatle meşguldür Yunnnistann baş hea ziraat mahevlleri: Tütün, üzüm ve zeytindir. Son zamnlarda, mem leketin o gıdasını Odahilden te min etmek için yapılan esaslı imü - ösdele neticesinde, Yunanistanda hu bubat ziranti de esası bir inkisal kaydetmiştir. Mazmjafih buna roğ men, Yunanistandaki hububat istih- salâh, bugün için, memleket hnbu- bat ihtiyacatının ancak © 60 şın karsılayabilmektedir, Yumnnistanın buğday istihsalâ - nm ne vaziyette olduğunu ve dı » sarıdan ne nisbette bağday ithal e dildiğini daha iyi anlayabilmemiz m şu rakamları gözden geçirme - miz kâfidir: İstihanlâr 357000 304000 311009 699000 740000 532009 818000 506000 862000 475000 Yunanistan kuş üzümü istihsalâ - nda dünyada © birinciliği kaza maktadır. Diğer taraftan Yunanls « tehala 304000 307000 598000 260000 443000 471000 da, dünyada sihim bir mevki iş « gül etmektedir. Yunanistanda oldukça (o mühim miktarda pamuk da yetiştirilmek - tedir. Yunanistanda istihsal edilen pa- mük, Yunan pamuklu Oo sanayinin pamuk ihtiyacatınım 9690 nını kar- ılayabilmektedir. Son zamanlarda Yunanistanda i- pekçilik de bir ha nkisaf etmiş- rmdır. Bu iraderizlik yüzünden ni-| tir. Bunda, Türkiyenin Bursa mın- yıkıldığını | takasından ve Marmara bavzasın - dan mübadil olarak giden Rumların büyük bir tesiri olmuştur. Bir kağ yıldanberi Yunanistan - da sebzeciliğe de bir hayli ehem - miyet verilmektedir. Yunanistanm bir deniz memleketi olamına tağ - men balıkçılık az inkişaf etmiştir. Yunanistan kendi balık ihtiyacatı - Bela şa: gemilerin barn-| Hasan Âli Ediz İni bile dışarıdan, bilhasın Türkiye- İden temin etmek mecburiyetinde - dir. , Yunanistanda endüstrinin az ii kişaf ettiğini söylemiştik. Bu keyfi- yet bir yandan memlekette kâfi mik tarda kömür bulunmayışından, di - ğer yandan da sermaye kıtlığından ileri gelmektedir. Me: İcud endüstrinin büyük bir kısmı ec nebi sermayesinin elinde bulunmka İ tndir. Yukanda da söylediğimir gibi Yunanistanda Oo kömür (bulun * İmadığı için OYunan © hükümeti kömürün yerine 'elekirik (enerjisini ikame etmek için, azami bir kud - retle, memleketi elektrikleştirmeğe İ gayret etmektedir. Son yıllarda memlekette hafif sa nayiin inkişafı için de esaslı bir gay- ret sarfedilmektedir. 1928 yılnda Yunanistandaki hafif sanayi ma « mulân memleket -ihtiyacatı: an - 58 ini karpılayabilirken, inde “© 7B ini karşıla - içinde en başta gr gelir. ikinci derecede ge- len sanayi branşı, kimya sanayii dir. Yunanistanın nakil vasıtalar i - çinde deniz nakliyatı birinci plânda gelir. Yunanistanın deniz ticaretin - den elde ettiği gelir, son yıllarda, İmecmu gelirinin 9e 16,9 ıma va İ maktadır. Arazinin dağlık olinas dolayısi- le Yunanistanda demiryolları pek azdır. 1935 yılında o Yunanistanda demiryollarının mecmu O uzunluğu 2692 kilometreye baliğ olmakta i- di. Ayni yil içinde Yunanistanda mevcud İokomotiflerin sayısı 332 yolcu vazonlarıma sayın 642 İ vagonlarının sayısı da 6563 İ Yemsnistanın ithalâb odaima ih- İvacatından fazla olmuştur. Bunun İda başkırn sebebi memleket dağlık | *İolması dolayısile, zirai mahsullerin ihtiyaen cevab verecek kadar ye - Estirilememesidir. Bu vaziyet karşısında Yunanis - İtan başlıca gıda mahsullerini dışa- rıdan ithal etmek o mecburiyetinde kalmaktadır. Diğer taraftan mem- İeket bir endüstri memleketi de ol- madija için, sanayi mamolâtının bü yök bir kısmı da dışarıdan ithal 6- dilmektedir. Yunanistanın ihracatında birin - İd p mahsul tötündür, ki takriben bi Yunan İhracatı « nn 9 50,4 önü teşkil etmektedir. İ Yunmnistanın İhrac ettiği tütünlerin | vanundan fazlam Almanyaya, cüz'i bir kısmı da Amerikaya gider, Yunanistanın dıs ticaretinde bi - sinci plânda rol nlan devletler İn - giltere ve Almanyadır. Bunları ta- kiben Amerika gelir. Hasan Ali Ediz INANMA! | < Bitnci sayımı aima.yılar idaremiz tarafından bedava verili-yor...» bir külübhane olarak hediye ed$eek...> İ Daha hangi birini sayalım?.» ISI ER INANMA! Ss .. .. : 4 l özün kisas Siyasetimiz alnım Gibi açıktır E Ekrem Tek vvelisi gün Büyük, EB Meclisinden, Mill #5 tıncı intihab, devresinin ie ma yılını açan beliğ, veciz süni dinledim. Devletin en büyük ve © yetli rüknü millet kaz 4 rirslen biz Türklerle bet dünyaya iç ve dış vaya ve dış siyasamızın dayandığı ları apaydınlık bir ifade ile “5 ledi, Ayni günde Ankara nun almış olduğu tertibat İde her tarafta dinlenilen kü gazetelerde de gene aY9 ikoduya kulak endişelerle: muhitte ve şayinlardan «n hafif tabirile abestir, Büyük Sef her şeyd. ralduğu gündenberi tek tan selâmeti olan Büyük k alan vatandaşların. İğimiz mühim sene zarhadi | dikleri sükâün ve birbirine ma» ya işaret buyurarak, yük kuvvet kaynağımız vahdetimizi alenen takdir © lerdir. Muhterem Sefimize gör, kiye serbesti ile nizamı bir hava içi zurunu memleketlerden biridir Avrupa harbi mü ki vaziyetimize gelince, > miz bu ciheti de kemali izah buyurdular. pr) #Memlekctimiz, geçe İmanları istiklâl ve mnssifj sı etrafındaki yekvücüd sarsılmadan geçirdi. Haki min. haklara hörmetkâr. müdafaasına karar vermii €4 ti bu metametinin sırrın Harici siyasetimizi rai milletimizin sayısız fazileti. tan için en emin, en veriDiyii de kullanmak düsturunu, eğ rehberimiz olacağını bir # tebarüz ettirmek: isteriti-*" yi haricin: rp töprekta gözü, biri niyeti yoktur. Bize, ra © emniyetle mü Mei Hi menfaatlerimize tecavü. olmıyan hiç bir devlet setimizden endişe ve bi s4 mizm mahfuziyetini is€9* dolayı muahaza deme ji if Bunu müteakib, gene ” fimiz itüfaklarımıza 8g de sadık bulunduğumuzü ettirmişler ve ayet ask muzun ber müdafaa m mükemmelen hazır / nu tebşir, ve milletleri haklarının, bin türlü isn rin başında ve hepsini; olarak milli birlik, fe“ kahramanlık temeline © beyan buyurarak kıy! larım sona çil ağ Bu nutuktan, onun j lanan vaziyetin ne kadn duğunu anlamış bulur eyi Rİ yasetimiz alnımız gibi 4 seye karm tecavüz eme“ giz miyoruz. Lâkin tecavö?” vurdumuzun intiklâlini “e aff Hünü kahramanca müdü yö zmız. Mili vahdetimiz zin en büyük ma p * Bammızda da İsmet | İşte bütün bunları ra her gün, ber şant, mere gere, bir emniy” bi tekrar edebiliriz: küm diyenel. E Eleem bir yer sarsıntısı giri YARI p