30 Ekim 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

MÜ miş, ne de bak fikrine karş en kö Rİ KİN en m e e YEAR. ri yer sama, ai m yi —— e BEM 2 vü EĞ A Vukuatı karşısında Yazın; Makittin Birgen #nyanın bugünkü hâdiseleri içinde tutunacak hiç bir ma- bevi nokta kalmış değildir; ne söz-| İrin ve taahhüdlerin manası kal - çük bir hürmet duygusu vardır; ha- Yatın nizam ve adakst içinde devam edip gitmesini temin edecek bütün manevi kuvvetler orladın kaybol - muş, bunların bıraktığı boşluk, çıp- İsak ve zabıtasız bir kuvvetin, ken - disine bir hakimiyet sahası temin et- mek üzere, rastgele yaptığı hamle - İer kaim olmuştur! Yunanistanım bugünkü © vaziyeti bu hakikatin yeni bir ifadesi de - İmek oluyor. Çünkü, bir taraftan devlet reisleri arasında son günler- Üde yapılan konuşmalar hakkındaki heşriy. mütemadiyen, mölletler için hak ve ndalet csmana müste - hid yeni bir Avrupa nizami kurul - ması için uğraşıldığını ilâina tahsis edilmiş olduğu bir sırada Yunanis- tan i, hiç bi taşımıyan, kendi hududları çinde kendi varlığını idameden başka bir| devami olamıyan ve nihayet, Avru- pnda hak ve adalet esasına müs - tenid bir rejim kurulmasma muha - İsfet şöyle dursun, bilâkis bunun ta- İbi taraftarlanndan oObiri bulunan bir memleket, akşam huzur ile yat- ğı uykudan sabahleyin seferber ©- İarak kalkıyor! Demek oluyor ki, hak ve adalet sözü boştur. Düne kadar mevcud # olan Avrupa nizamında hak ve a - dalet denilen şey nasıl adı olup ken- disi görülmiyen bir kuş idise, yarın için vüdedilen şev de odur. Muz - tarib insanlığın gönlü bunun böyle olmasını İstemiyor ve İstiyemez. Fakat, maalesef, hâdiselerin belâ. ğetle ifade ettikleri vakıa bundan ibarettir. * Dünkü dünyada da vaziyet bem- dan başka bir şey değildi. Fakat, sulh zamanlarında bir takım mere- sim içinde gizlenen bu vakıa, bugün Saka bariz bir çıplaklıkla meydana çikiyor ve bundan dolayıdır ki ya- pe için daha iyi bir sey ümid et - meğe kuvvet kalmıyor. Milletler 2- rasmda hak ve adalet tesin edecek * yejim hakkında ne kadar yaldımh sözler söylenirse söylersin, biz bünlsra karşı acı olduğu kadar kes- İ kin bir istihza ile dudak bükmeğe) mecburuz. Dün olduğu gibi, bugün Ede hak, kuvvetten ibarettir. © Eskidenberi bildiğimiz bu haki - kat karşısında kızmaya ve hiddet - İenmeğe mahal yoktur. Her şeyi kendi mikdarile görmek ve hâdise - leri bu objektif ölçüye gör ök - için en İyi usul o - ığumuz hâdise -| i karşında ber za- $ lerin acı belân, KÜ mundan ziyade sekin, fakat ayni za-| İ munda her zamandan ziyade kuv-| 1 ve her nevi İsdakârk- #n hanı olmaktan başka yapacak| hiç bir şey olamaz. Bu manasız ve Çirkin dünya içinde yaşamıya ça - İsmek çok miskince bir iş ve bir| #eilli deva namına ölmek elbet güzel bir şey yapmaktır! ok eağllin «Bi *gen Lodos durdu, fakat £ Karadenizde fırtına var 1 Beş gündenber Marmara ve Akde. İÜ «nizde devam eden şiddetli lodos hr. par evvelki gece yansı durmuş ve hava birden poyraslamıştır. Lodos İırtman yüzünden Boğazda bekliyen bir çok küçük gemilerle, motör ve ta. İ kalır dün sabah Marmara ve Akde- size doğru hareket etmişlerdir. Havs- ların poyrasa çevirmesde beraber ha- fit şekilde yağm da başlamışlar. Bundan başka Karadenizde de fr. Hüların başlamış olduğu bildirilmek - tedir. Lodos yüzünden iki gün evvel 15 dereceye kadar yükselen hararet Ü 4 derecesi dün gece (0) a kadar imiş hür. Banları hayatlarında bir bala yaptıkları zaman bunn ne Köndine - İzlerine, ne de beşkaların: lar, hataya sebeb olarak unları gösterirler. Bu gibi adamlar karşı kabul etmezler. Bin bir mazeret bulur. ilk hatı yapmadıkları gibi, san hatayı da yapıp bitirmiş değildirler. Bütün hayat. Iarı hata yapmakla geçecnktir. Çocuk düşürmek istiyen kadınlara yarım eden doktorlar mı var? Tanınmış doktorlar neler söylüyorlar ? Operatör (Murad Cankat: «Maddi menfaat uğruna ba işi yapacak kadar düşkün ahlâklı İ Uzakşarktaki e Kabahat endimizindir — şartı, insanın bilerek veya bilmiyerek bir bata yaptığı zaman o batanin #ebebini araştırması ve o batadan dolayı ilk olarak kendi kendisini mes'ul tutmasıdır, Böyle taların önüne mutlaku geçer. gm am (iktısadâi Dünyayı yeniden taksim etmek için cereyan eden şimdiki Avrapa barbi henüz bitmeden ortaya yepye- si ve çok mühim bir mesele çıktı Fransız, OHolanda, hattâ kısmen İngiliz müstemlekele- rinin taksimi meselesi, Belli başlı büyük Avrupa devletlerinin meşgv- İiyetinden istifade ederek Uzak- şarktaki ba zengin möstemlekelerin varisi olmak istiyen Uzakşarkın iki büyük devleti vardır: Japonya ve balanabileceğine| Amerika. ihtimal vermek istemem!» diyor Çocuk düşürme vak'alansın git- tikçe arttığı ve bir kısım doktorla - rm da bumu kolaylaştırdıkları iddia- ları etrahoda yapmış olduğumuz ankete bugün de devam ediyoruz. Oporalör Murad Cankat, diyor ki: «— Muayyen hayati ve tıbbi en- dikssyonlar olmadıkça, banu yap - mak doğru değildir. Tıbbi, içtimai, ahlâki telikkiler bumu kat'i mrette reddetmektedir. Bazı memleketler hbbi ve hayati endikasyonlar hari - cinde içtimai sebeblerle de çocuk düşürülmesine cevaz vermiye mey- yal ve hatâ #ecvizkârdir. Fakat, bi- zim gibi nüfus siyasetini en ileri bir prensib halinde tutan ve ötedenberi içtimai ve milli akidelerimizde bu- na yer ayırmış bulunan bir memle- kette, bu hareketi tecvizi hiç bir za- man düşünemeyiz. Ananın hayat ve shhati mevrwubah solduğu za -| Bu yazımızda bilhassa Japonla- nn genişleme hareketleri üzerinde durmak istiyoruz. İptida (omadde bakımından fevkalâde fakir olan ve her hususta Amerika, İngiltere, Fransa gibi böyük müstemleke dev: İetlerine tâbi bulunan Japonya, ye- si harbin başlamasile beraber, ya bir sansyi memleketi olmak hülya- İarma veda etmek veyakud ber ne pahasına olursa olsun O genişlemek aklaradan birini tercih etmek 20- runda kaldı. Yeni Avrupa harbinin başlamasi- le berber kendisine bi iptidat madde kaynakları, bütün satış pa- zarları kapanan Japonya, her zm- mandan fazla, iptidal madde bakı- rmndan zengin olan ihtiyacını duymağa başladı. başlı Avrupa devletlerinin m İiyeti, onan bu arzulannı büsi in kamçıladı. Bunun tabi neticesi ola rak Japonyada yeni harbin başlan- mç tarihi olan 1939 dan itibaren, cenub denizlerini çevreleyen yerleri istilâ etmek temayülleri süratle in- kişaf etti. Japonların göz diktiği cenub denizlerini çevreleyen bu (sahaya belli başk şa müstemlekeler dahil dir: 1) Felemenk Hindistan (Hn dunezya): Bir adadan ibaret o- lan Felemenk Hindistanı 1,904,000 kilometre murabbanda, 66 milyon nüfuslu, petrol ve kauçuk maddele- ri bakımından fevkalâde zengin bir sahadır. 2) Fransız Hindi Çinisi: 721,000 kilemetre murabbainda 22 milyon nüfuslu zengin bir müstemlekedir. 3) Fifpin adalar: Amerikaya aid 296,000 kilometre murabham- da 15 milyon nüfuslu bir müstem- Tekedir. Singapur ve Melav: Büyük Bri- Belli müstemleke | Japonya nerelere, niçin göz dikti? YAZAN— Hasan Âli Ediz | kinin istihsalâtınm W 98 zi; kurşun istihsalâtının 7-56 sı bu mantakaya »iddir, Diğer taraftan dünyanın en zengin kömür, petrol, demir, bakır maderleri gene bu mıntakada top- lanmaktadır. Yalnız Holanda Hin- distanında © (senede 10-12 milyon ton) ekle edilen petrol, Japonların petrol ihtiyaçlarmı tamamen karşı- lamağa kâlidi Bundan manada bu mmtaka, bir çak zirai mahsuller bakimından da fı İâde. zengindir: Pirinç, çay, tütün, kalve, mısır, bu mıntakanın başbem zirai mahevlleridir. Binaen- ” İnleyh bu mıntaka bir yandan bir ip“ tidai madde ve bir da kaynağı o- larak ehemmiyetli olduğu Okadar, 120 milyonu bulan nüfusile de em- #alsiz bir ihraent pazardır. Fakat bu muıntakanın ehemmiye- tini srtıran ikinci bir cihet te, coğ- rafi vaziyeti delysile burasının baiz olduğu stratejik ehemmiyettir. Bütün bunları takdir edem Japonya, vaziyetin. büsusiyetinden istifade es derek bütün bu wıntakayı eline ge- çirmeğe çalışmakta, bunun için de üç yılı mütecaviz bir zamandanberi devam ettirdiği Çin seferini bir an evvel nihayete erdirerek (serbest kalmağa çalışmaktadır. Japonya, cenub denizini çevrele- yen sahayı mümkün mertebe zah- metsizce eline geçirmek için son zamanlarda açıktan açığa bazı ha- reketlere girişmiş bulucuyor. Her İşeyden önce Cinin cenub sahillerin- jde Fransız Hindi Çinisine yakım o- İlan mntakaları işgal ederek, Çinin İbir yandan Fransız Hindi Çimisile man, buna ancak cevaz verilebilir |taryaya eld olup Hindi Çininin en | deniz irtibatını kesmeğe çahşırken, ki; bu da mevzuatı bbbiye ve kanu- niyemizle bir inzibat altına alınmış-| cenb noktası teskil eden ve Bornco adasnm bir kısmın ihtivn ter. Bunun dışında, maddi menfaatİeden bu saha, 331.000 kilometre işi yapıcak kadar düş -İmursbhamda ve 5,500,000 nöfeske uğruna bu kün ahlâklı meslekdaşlar buluna - sağına ihtimal vermek istemem, Bu hareketi sabit olanları en ağır iç -İnadan imal ve mesleki cürüm işlemiş in - sanlara İyık bir muamele yapıl masına; mesleki, ablâki ve içtimai bir zaruretle amansız hareket edil - mesine taraftarım.» Kalın kâğıd hi'esinin önüne geçilecek Belediye müfettişleri, bam (bakkal ve kasabların ot ve yiyecek maddels. rini kalın kâğıdlara sarmak suretüe tartıda hile yaptıklarını tesbit etmiş. lerdir. Bu şekilde haretet eden bak - #ratejik bakımdan (fevkalâde &- hemmiyetli bir mntakadır. o Avrs- Uraksarka, oAyvustralyaya, Cin ve Taponyaya giden en kısa yol, buradan gecer. Siyam: Hindi Çininin bir kım olup 518,000 kilometre murabbasm- da 12 milyon nüfuslu bir sahadır. İşte cenub denizini çevreleyen bu sahanın (Hindistan ve Birman- ya hariç) mecmu arazisi 3,800,000 kilometre murabbas, mecmu nüfu- su da 120 milyondur. Cenub demizini çevreleyen ve Asyanın cemebunu teşkil eden bu "hanın, gerek ekonomik, gerekse #tratejik bakımdan fevkalâde yük bir ehemmiyeti vardır. Cünk' dünya kauçuk istilssalâtmin “5 90 nı; İ diğer cihetten de Fransız Hindi Çi- İsisini tehdide başladı. Çok geçme- İden Fransızlarla Japonlar arasında, Hindi Çini etrafında bir o pazarbk başladığı işitildi. Japonya daha ilk İağızda, Fransız Hindi Çinisi ile Çin arasındaki hududu kapatmağa, ve Fransız Hindi Çinisinden Çine olan silâh sevkiyatını durdurmağa | mu- vaffak oldu. Diğer taraftan, İngiliz hükümetine müracaat ederek Bir manya tarikile Çine olan sevkiyatın durdurulmasını da taleb etti. Ö za- İmanlar İngiltere ile Amerika ara- sında henüz bir anlaşma © mevcud olmadığı için, Uzakşarkta tek başı na bir ihülâfa sürüklenmekten çe- kinen İngiltere, Japonlarm teklifini kabul ederek, Birmanya ve Hong- Kong tarikile Cine yaptığı mal sev» kiyatını durdurdu. İngiliz Birman- yam olan Rangundan giden demir yolile Fransız Hindi Çinisinden, İSTER INAN, İstanimıl gazeteleri Yunanslarla İtalya arasında muharebenta haşlaığı STER ise 400 bin sularında. yapan adam ikinçi bir hata yapmaz ve muhtemej ha- Tmetiziirler | Hayfungdan giden demiryolu, Çin ücaretinde fevkalâde mühim roller oynıyan ticaret yolları idi. Çini dış dünya ile bağlıyan bu yollarm ka- panışı, Çini fevkulâde O mutazarır ettiği kadar, Cin pazarı için sene- lerce birbirlerile o mücedele başta İngiltere, Fransa ve Amerika olmak üzere diğer birçok devletleri de mutazamır etti. Japonya, »on zamanlarda, | bir adım daha atarak Fransa ile, Fran- sız Hindi Çinisinden bazı üsler ve bazı imtiyazlar koparmakla netice- lenen bir anlaşma imzaladı. Bu eden İngiltere, Fransa, Holarda için ses çıkaramıyacak vaziyettedir- ler. Binmennleyh Japonlar bu isti- kametten gelebilecek herhangi bir tehlike tasavvur etmiyorlar, Fakat iş bununla bitmiyor. Bu mintakada Japonya kadar, belki d Japonyadan fazla menfaatleri olan Amerika da'işte tam bu sırada sab- tabit m Del neticesi olarak / bir yan- dan muhtelif noktalardaki deniz ve hava üslerini takviye ederken, di- Zer yandan da deniz ve bava tesli- hatı için görülmemiş bir para ayır- dığmı görüyoruz. Amerikanın bu müthiş hazırlığı na karşılık olmak üzere Japonya, Almanya ve İtalya ile olan ittifakı imzaladı, Bu, Amerikanın hazırlık- tarıma bir cevabdır; Fakat, bu itti- fakın reel bir kıymeti olmadığı için, Amerikanın bunu biraz da istihfafla karşıladığını görüyorur. o Amerika bu hareketinde mazurdur. Çünkü Çin işini halletmeden Tapönyanm yeni bir harbe ( sörüklenebileceğin biç kimse tahmin etmiyor. Buhusuz Avrupadaki bu muharebe dolayısi- Ie, bitaraf kalması sayesinde rolü gittikçe ehemmiyet kesbeden Sov- yetler Birliğinin vaziyet de Japon- yayı aynca düşündürecek bir mahi- yettedir, Fakat ne olursa olsun, meharebe tedricen Uzakşarka da intikal edi- yor. Hergün yeni yeni sürprizlerle karşılaşmamız da muhtemeldir. Hasım Âli Ediz Bir tramvay arabaya çarparak parçaladı, arabacı ağır yaralı Bostancıdan Kadıköyüne gelmekte olan, 213 sayi vatman Hayrullahm idaresindeki tramvay, Erenköyünden geçerken Bağdad enddescinde 377 nu- mara dükkân önünde bir yük &- rabasına Çarpmıştır. Çok şiddetle vukubulan bu müs - deme neticesinde, yük arabası tama. men parçalanmış, üzlünde oturan &- rabacı Hulüsi de yere düşerek vücu. dünün mütenddid yerlerinden ağır su- relte yaralanmıştır. Kazazede arabacı ifade veremiye - eek bir halde Nümüne hastanesine kaklırıknış, vatman yakalanarak hek kında takibata başlanmıştır. INANMA! Bir kısma göre e vaziyet bunün tamasan aks'dir. Yunanistan 000 bin Ki- haberi gelir gelmes iki tarafın kuvvetieri hakkında tahminde bülunmağa | şilik bir orduyu seferber edebilır, buna karşı İlalyanın Arnayudlukda bu - girişler, Merakla, biraz da endişe ile birer birer okuduk ve gördük hi Bir kısma güre İlâlyanın 750 bin kişilik bir kuvveti vardır. Yunan kuvveti | İSTER iNAN, ISTER İ handurduğu kuvvet ise n:hayet 200 bin kişiden ibarelâir. Bu vasiyette takribi olsun bir fikir edinmeni mümkün olduğuna: INANMA! bir)” Sözün kısas! Ezeli hikâye ; E. Ekrem Tala A, biberden birinin yedi gındaki kızı, kanapeni? şesine yerleştirmiş ol bebeli henüz çetrefilliği tamı zail mıyan İehcesile masal söylüyor” — Bir varmış, bir yokmuf tane beyaz kuzu varmış, Korü yırda oynuyormuş. Derken ds# Bir kurd imali, Fena ber kandili yaz kuzuyu Eözmliğ Yanma siğil «Ne geziyorsun burada? » desi Kuzu da: «Geziyorum, iştel* miş. «Olmasi» , demiş kardiği yalamış geremen böyle, kayafi şersin sonra. İyisi mi yanıma, g g “ gi memiş. bunun kuzuyu kıtır kıtır yemiş. g3 Bebek bu masalı işitti ve mı, bilmem. Eşyanın da İ ei birer ruh sahibi bulunduk! rada inanmak arar ben, o bir damla çef'ii can kulağile ve dil Lak basından sonuna kadar | dinl tim. Hikâye bitince, sordum — Sen bu masalı kimden © din, Tuna? — Büyük ninemden, » — Sevdin mi onu? Çocuk: «Evet» makamınd# gına salladı — Nesini sevdin, bakaym?? — Acıkk. — Sana pek mi dokundu? eg Kınarcık baş bir tasdik ha yaptı. si — Sen o fena kurdu ele ge” De yaparan? — Öldürürüm. — Neden? — Zavallı, kabahatstz çer Severim, yal — Kurdları? Hiç sevmem! 4 Azcık durdu. Gayri ikiye ki ölimüs bir hatayı'tashih gey” müstacel-a ilâve etti: — Yalnız bir tanesini sevi Boz. kurdu.. habam diyor Kİ zim atalarımıza yollarım gö1t“ ndaki mini sli gönlümü bir daha tmidle dali Zalime düşmen, mazluma “Şi “anemizlifiiği mey ali n e an nnm Türk ferdleri vam ettirecekler,.: Lİ Suriya pamuğa mukabil 7.000 otomobil (âsi vermeği talib Amerikadan gelen otomoöii e lerinin piyasada o ehemmiys” ” bu a om oynıyacağı zannedilmekladır. başka Suriye hükümeti de Wii) lunan 7000 kadar lâstiği pamai y badele etmek suretile de satip! TA ifinde bulunmuştur. Bu teki “gf dar makamlarca tetkik edidikti ra satın alınıp alınmaması b* alkkadarlara malümağ vi Bugünkü piyasada üç misli Dİ gi me gösteren lüstik fiatlarının 5 parişler üzerine normal gani de onu farlasına kadar öal Bi zannedülmektedir. e Bir yorgancıyı kama ile surette yaraladılar Eminönünde ( Balkapan > yorgancilik yapan orum a handa oturan yorgancı Al V8 «gif, adlarında iki arkadaş dün bir Üy 1esinden dolayı kavga etmis”: Vr lardan Hüseyn kama e bg vücudünün muhtelif yerleri g surette yaralamıştır. asi Vak'ayı müteakıb kaçan seyin, anbıta tarafından. hakkında takibata İstenbni Müfülğinden: gö” dileştmin birinci Gi Bayram olduğu iân olani BAYRAM NAMAZ Ee 9 Sadakai Fıtır e e İstanbul Müfüliğinde"? yi ii K. Buğdaydan : 23 Aradan o: 40 Üzümden : . RE