29 Ekim 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Hergün Aziz ve kutsi Bayramımız Yazan: Muhittin Birgen Başvekil © muhterem ün doktor Saydamın millete hitab eden bir nutku, bugünkü T Yejiminin yeni bir yıldönümünü « b. Bugün, Türkiye cümhuriyeti ye- ni bir yaşını doldurdu, kendi tari - hinin yeni bir sayfasını çevirip yeni bir faslını açtı. Henüz çocuk yaşın- da bulunan bu cümhuriyetin, gür - büz bir shhatle, selâmet içinde ve ârzasız, yeni bi raminmak, bize ne kadar sevinç. saadet ve hattâ heyecan verse ye - sindedir. Çünkü bu cümhuriyet, bis zim neslimizin karnında, bizim nes- i kanile vücude gelmiş bir r. Onu, bugün, bir yaş daha xmek,. onun © sıhhatli, canlı ve nurlu çehresine bakarak if tihar etmek bizim için hakikaten güzel ve ferah verici bir şeydir. * Evet, bu neslin binbir ıztırab içinde dünyaya getirdiği ve binbir ihtimam ile besleyip büyüüğü bu rejim, bugün on yedi yaşını doldu-| Tep on sekizine basmış bulunuyor. Ön sekiz sene, biz rejim için hiç bir silhasan yeni bir reji- sekiz sene içinde bütün fay- ve hâyızlarını ortaya at - ânı hiç yoktur. On sekiz İa bir insan, benüz hamle yap- mak için kuvvet topliyan bir mah- löktur. O, asıl bundan sonra iş gö- Föcek ve eser yaralacaktır. Bunun bir hakikat olmasına rağmen, şöyle gözlerimizi arkaya çevirecek olur - sek görürüz ki, ocümhuriyet, bu müddet içinde pek çok şey yapmıya muvaffak olmuş bulunuyor. Bura- da sayılması uzun sürecek olan bu çok şey, orun bundan sonra yapa- bileceklerine nisbetle elbet büyük o- İamaz. Fakat, elde ettiklerimiz bize ferah ve iftihar vermek için kâfi gelecek derecede kiymetli ve aziz- dir, Bunun için, Türk milletinin bü - yük günlerinden birini teşkil eden bu bayram karşısında, onu yaratan! Büyük Türkün aziz hatırasını an - mayı unutmuyalım. Nitekim, Başve- şeyi yaptı ve Ata - uzurunda hürmetle diyoruz, Hattâ, yeni sürpriz daha bulunuyor. Bununla beraber, biz neslimizin aziz ve kutsi bayramında tarihimizin bu güzel günü: huzur ve istirahatle $es'id edebiliriz. Çünkü, bu rejimi bizim neslir unla mes'uduz. hı impara - düştüğü felâket meydan: kollarına güvenerek, ken- di kafasile düşünerek, kendi kabli ile duyarak, nihayet, kendi ayakları Üzerine bu rejim sayesinde kalktı Biz onu severiz ve onu her şeye rağ men, müdafaaya ahdettik ve müda- fna edrc: değiliz: Bu rejimin en Büyük Y ıs olen kuvvetli, mü- nevver ve müdebbir insan, buzün kü dünya vukuatı arasında Türki - li ç onun etrafında toplanmış, rejimin ve vatanın bekçisidir. Bunun içindir ki muhterem Refik Saydam, dün, bu yeni ba ü yeni bir .. de açarken, lar sakin bir sesle, mütevazi olduğu kadar azimkâr ke- İlmelerle ve dikkat ve yakaza ie dolu olduğu kadar da müsterih bir Bava içinde söyledi Dünya fırtınaları arasında rejim, dahilen kuvvetli, azimkâr ve bi - maenaleyh sakindir. Bu da onun kudretinin ve güzelliğinin delili de- il midir? Muhittin 8 metin olduğu k *gen İmsak: 437 Güneş: 808, Öğle:| 1142, İkindi: 1458, Akşam: 1658, dönümünü bay- | Fransiz mütefekkirlerindi kaybetmişti. Tüziyeye koşun dostları Biyorlardı, fakat o, şöyle dedi — Eğer kilablarım bana, icabında müş olsaydı öt Valme LD Tarihi Tetkikler “Y Osmanlı Padişahlarının kabirleri nerelerdedir ? Yazan: Reşad Ekrem Fatib, Yavuz Selim, Kanuni Sü- leyman gibi isimleri İstanbulun bir| #emline slem olmuş O bükümderler| müstesna, diğer Osmanlı padişahla. rının, en silik ve sönüklerils bers- ber, kabirlerinin nerede olduğunu, eğer bilmiyor iseniz, bilmem merak ettiniz mi? Osman, Orhan, birinci Murad, Yıldırım Beyazıd, Çelebi Mehmed, ve ikinci Murad, Bursada yatarlar ve hepsinin kendi adını taşıyan bi- ver türbeleri vardır. Yalnız, bir şaheser olan Çelebi Mehmedin tür- besi «Yeşiltürben diye meşhurdur. Fatih Mehmed. ikinci Beyazıd. nin İkinci Selim, ettirerek beri | Ayasofya avlumnda İorada metfundur. Üçüncü Murad da türbesini, ba- İbam gibi, Ayasolya avlunında yap- Mi Ayasofyayı tamir türbesini de yaptırmıştır, yarattı, biz ondan) şrımıştır ve bu hususi türbede med- | köş fundur. Üçüncü Mehmed, oAyasofyada, büyük babam ikinci Selimin türbe- sine gömülmüştür. Birinci Ahmed, yaptırdığı büyük Sultanahmed camisinin o yanındaki hususi türbesindedir. Birinci Mustafa, Ayasofya avlu- Resimli Makale: beri onları okumak suretile etüğim kalmış olduğuna hükmetmek icab ederdi. ani aliumesiğa z e Darbenin altında ezilen ve ezilmiyen insan our bir yangında bütün #itablarım onu çok müteessir bulacaklarını sa- Bası zenginler vardır ki, muvakka! veya daimi olatak servetlerini kay- bederler, refakilarından mahrum olurlar ve o zaman hayatın artık ya. | şanmıya değri olmadığını düşünürler. Bu gibi adamlar kaybettikleri ser- vetle refaha esasen lâyik olmıyan adamlardır, yedikleri darbenin altında di olarak ezilip kalacakia Servete de, refaha da, hayata da lâyık olan insanlar darüenm altında ezümiyen, derhal kalkınmanın yal arıyan insanlardır, onlarsız da yaş istifadenin nak e , yoruz! Sözün kısasi On yedinci yıl E. Ekrem Tal EYE ürkiye Büyük Millet inden telefon ettiler? — Gazi seni istiyo, w Matbuat Uzum Müdürlüğü ©ğ saoğlan» » açılan «Tahtakaler Üy desinin ağzında idi. Aldığım derhal icabet ettim. gi Beni, O'nun bulunduğu , ©Öğ aldılar. Çelik bakışlar üzerime kildi. — Hazır mısın? dedi, * Neyi kastettiğini anlamamı) Büy azi, idrakimi daha uz09 imtihana tâbi tutmak istemedi! — Yann Cümhuriyeti ilân kadar semi Sesinde, o güne İğim bir tunç tannanlığı vard vam e — Ajansın başından yle cakan! — Vilâyetlerdeki | istibi müdüzlerile geceli gündüzlü Hİ ta bulunacaksın! bil — Emredersiniz, Paşa ha: İfadesinin resmi kısmı ölümseverek sordu? — Nasıl, memnun musun? & Bu sualin evveliyatı # BEL AğI KASANIZ HARİ VYEDAB YAZAN: - Z7alu iya Usabüyil. Vedada indirilen yeni bir darle e Bir gün bir telefon oldı: — Alo. Allol. Amca benimi... Tara bitabından ve sesinden kar. şımdakini hemen anladım, fakat he-| | bir telgraf oçekdim: im bir vazifeye ta beyi şu ve bu, o meyanda hassaten) Şu me'tilde Vedad teşkil etdi. Lâtife onın bak .|«Merkezde m kında benden tafsilât aldi; ben an -|ediimek Prag.dan Ankaraya lattıkca söz arasında Vedad hakkın. |nakl Li , Hemen hareket. da öyle muhabbetler, medhiyeler ib - Bü koca bir ya n ne — iv ve d za) ediyordı ki öleden beri amea oğlu|kadar büyük hen cevab veremedim, O kadar ye -İr tında gösterdi ablalık şefkatin. | vakıf oldik i, bir müddetten beri, taliktan 4 sonra birinci defa olarak © beni arı, (den bir zerre bie eksilmediğine hük.|he metmek lâzum geliyordu. yardı. Lâtife her nedense (bizimle) pes mal e münasebetlerini takib etmemeğe lü -| çe. tal cereyan Ge Ole şam görüyor ve buna dair müşterek | K8tdan Sonra, amca yeğen, yekdiğe- kbar sebebler gösteriyordu. rine pek ziyade yaklaşmış, ısınmış O- ii işi ana), İlüruk biribirmizden ayrıldık. One im ancak bir saniyelik sükülü -| yonra araya ecyahailer, gündi ba mın sonunı beklemeden tekrar et - y gelmeyen muhtelif sebebler di: — Amcacığım, benim, Lâtifa... Bila ytüncinin ölümüne kadar Lâtife)g. i li l Ml o kadar göreceğün geldi ki nihayet) 4 sekrar karşı karşıya gelmedik. öndermek, vaz'ı - , bü galimine tedbirin mahiyetini yapılabilecek müş: eti istihzar eden ve bir kaç eti geçiyor nda ince iplikle hal her şey mek, ondan mümkin olan şey'i an. k üzere Vedadın perişan an rken ı ben i ele lâ -| Bir gün ben Yeşilköye avdet ötmek rek Süne ii — Ben de pek ziyade özlö-İüzere Sirkeci mevkı'inde hareket 2 -İ yad manmı beklerken uzakdan bir dostı. gekdim: İni Avrupa katarına teşyi'e gelmiş ©-| yo u Yeşiköye lan aziz dost Nuri İslinyelinin gayet indi. Fakat öyle) kahırlı bir ma'na ile bana do; etti. Ne için anlaya d İki elleri yakalıyarak; bir zaman OYeşilköy| — Azizim, dedi. ne oldı? Vedadıne(- istemedi. Sebebini Prag.dan alıyorlar, daha sncak pim geldi dim. - Nasıl g Bir muz da'ret etmek müm söyledim, o ii . Ve b üne uğramak a a vasıl olmiş, 0 sa'atde kendisile görüşmekde iken) ben kısa bir cevab aldım: «İdare karar verilmişdi ma İ direk sonra ebe anlayamadık. Onm Ye: de başkalarını ziyaret İetdiğine ve mükerreren sylaren kendi evi mesabesinde ikamet etdiği bitim köşke uğramamağı m eylediğine vakıfdım amıma bir kerre daha deno- mek istedim. | — masil istersen. lâve edere! dedim, sonra i - iken çocuğu tekrar Ankaraya celbediyorlarmış. Dondım ve başımın içinde beynimin alkandığını duydum. Bu, devrilerek bir yana yıkilıvere- ağın içinde çakan e musibetin bülün netice. i, akibetlerini gördüm. o Yula Bir yandan da Vedad kuşkulu İmüdhiş bir merak içinde delâlet ede a ve mufüssu olduğun Bu ginlerde ne azim bir buhran a. tasında bayı geçirdiğim ta - #eyvur olunsun m, Ya iş bulamayı sundaki bususi türbesindedir. Ben bu günlerde şehre İkinci Osman (Genç Osman). ineceğim, bir yerde buluşalım, çay & katledildikten sonra babası bi inden sonru günü ve s2 Ahmedin türbesine gömül n etdim. Pek Büraretle teşek. Genç Osmai üvey | lan dördüncü Mursd da babam hi rini Ahmedin türbesine müstür, ydı ki Delenire bir hükümdür olaf Jb) “204 buluş rahim, garib bir tesadüf eseri ola-İ nun i edemem, o yalnız rak bir zır deli hükümdar olan bi) beni mahzun eden t var. BL. vinci Mustafanın türbesine | gömük| yim ey ne güne duruyor? Bize gelmek müştür. İ mümkin iken sokakda görüşmek Da. Dördüncü Mehmed, Yenicamil|na pek garib görü vaptırtan anası Turhan sultanın tür-| Nihayet bir şer besine gömülmüştür. dm: Ka v zah ve & İkinci Süleyman, adaşı olan Ka-|yah nevinden bir kelime te'ati nuni Süleymanın türbesine görül-| memek üzere kabul ettim möstür, | Mülâkai vuku'a geldi. Şarta tama. İkinci Ahmed de Kanuni Süley-|mde riayet edildi. Sarılmalardan, ö- man türbesindedir. püşmelerden sonra zemini müsuha İkinci Mustafn, ——— birinci Mahmud ve sindedir. , dördüncü Mehmedin yanında Tur- Abdülmecid Sultanselim o camisi ban valide türbesine gömülmüşler- | civarındaki hususi türbesindedir. dir. Abdülâziz babası ikinci Mahmu Üçüncü Mustafa, «Lâleli ci dun türbesine gömülmüştür. diye şöhret bulmuş olan caminin Beşinci Murad Yenicamide ana- yanmdaki hususi törbesindedir. sının türbesindedir. Birinci Abdülhamid, Bahçekapı-| | İkinci Abdülhamid Çenberlitaşta sında kendi adını taşıyan medrese. | Sultan Mahmud türbesinde gömü. ji daki hususi türbesindedir. | lüdür. ü Beşinci Mehmed Reşad Eyübde hususi türbesindedir. Altıncı Mehmed Vahdettin kaç- tığı San-Remoda ölmüştü, Nereye gömüldüğünü bilmiyorum. o Bilme- diğim de bu olsun. R. Ekrem . Ya o gün, ya ertesi gün, bir telefon gömül-İ gıdı: Reşid Safvetden.. koşarak kabul et - nızda ve Mustafanın Lâlelideki türbesine gö- mülmüştür. Dördüncü Mustafa, babası birin- ci Abdülkamidin türbesindedir. İkinci o Mahmud. oOCenberlitaşta «Türben diye mesi si türbe İSTER INAN; | Dün bir arkadaş telefon ederek söyledi; — Birinci sayfanızda büyük harflerle gümrükte xalmış olan sahibsiz eşyanın hayir müteseğelerine dağıtılmış olduklarını yazmışsınız; bu ara- İSTER iANAN, “li beni m tek bir emelin arkasında (o Ümidde ye'se, ye'sden ümide bocalaya, boca- , türlü müşkillerle, en » n çocuk nihayet o e - kana'ni n zı hakkında tafslât ile, Ankarada ge.) » İcelemeksizin avdes eldi. Ben Vedada ne diye bildim, bümeyorım; vak'a ik) daba yahim idi k takdir eden ve bir ağa - ber sifatüe seven Nu'man Ankarada 12 müsteşar olarak Belgrad olan tebliğin karşısında gördüm Alet ediyordı: Ban bu di metlecier bu korkunın GtTAiNdA) yaşı yalnız bir def'a mülarekeyi mü - ge birer birer ene hükmi) grek Hariciye o Nezaretinde kalen arte diye Bankı öneri N mahsus müdiri olan Şevki beya ve nefesle sönüyordı. Yalnız çocuğun hâ- ye, ederken görmüşlm. Böyük Harbe gör ediy “İtekaddüm eden günlerde Paris se kr “İretirde emaneten (bırakmış oldığu İlan altı kane İkaikas ; sandığı o aırada Parisin ulumı siya » KA NN re Biye müessesesinde bir müddet için | ziya rayonu #N anl Gida Va | teva'i malümata çalışan Vedadın a De lerini Londrada teceld eldirmiş, 1npümes Kin emir isteyecekdim. Pek İeibiselerini Londrada tecdid etdir İal. Gene biliyordum ki sefaretin ok -İ zey olan Şövki beyi makamında bu.) |sanlarımı itmam etmek için, tabak, yarağımı umarak Okapıdan girincel blur takımları, gümüş ufak tefek, kersmdn başka birini görünce irki - briöge takımları, kahve, siçara ta -) g1.” Kendum tanılmakla başladım kanları almış ve ağır taahhüdler al -İği nm ona dir hilni kabul telkin e bna girmişdi, ya Amerikadan Bele -İ geceğine sahib olmuşdım. Ben gösle İcek, belki yola çıkmış araba?.. Bunla! meyen zeri aldım ve a rın hiç birine ehemmiyet vermek iste.) rem Tamemile söylemeğe vakıt bl medi, Bal ehemmiyet verecek Sek madan başdan atılan bir cevab de ik.) A * İtifa ederek çıkdım, gitim. Bu ziyaret e OLAĞAN YA-İ ende öyle bir tesir bırakmış idi Ki pılacak ge'ye karar verdim: Bir tel -| Mm alk. İsraf... Resmi haberden evvel ona ben-| saat cesaretini bulamadım. Hele den gidecek bir haber, başına inecekİy. topuzin onm arasına baba elini &oy-| ie mış, darbeyi tahfif etmiş alacakdım. şeref hayatı 5 başının üzerine düşen bu İzın altında ne olacakdı? Tilredin ni karardan resmen hi ibi | Halid Ziya Uşaklığil S TER INANMA! musunuz? Ben giderek gördüm: Bir peynir tenekesinin kapağı, birkaç tane || | ân benim yakından tanıdığım bir müesseseye mutfak takımı verilmiş ol. boş leneke kutu ve bir tane delik deşik bisküvi kutusudur. duğunu Kaydetnişsiniz bu mutfak takımından no küşdedildiğini biliyor İS E.R INANMA! İnuzik, tam ms'nasle bir Hariciye me-| daha İstanbulda iken, Şişlide, Se di müze olan evde, bir akşam Bg beni Kötfen kabul etmişti. Ben/&i kit te, İstanbul hükümetinin, » Ül nza ve muvafakatile - Matbünt dürü idim. Osmanlı idaresini! yint ve izmiblâlinden b yordu. Bir aralık: — Memleketi bu vazi tarmak için ne çare düş diye sordu. Ağzımdan, gayri ihtiyari çe? cevab — Gümhuriyet! Hiçbir şey demeden baktı, Ve ben, bu uzun ve kısın altında, bir suç işlemişin! erildim yö O gün, oracıkta kalan ba “7 iste şimdi: «Memnun musun?fıjf lile tamamlıyor, o zaman kit eği hangi mülâhaza ile, esirgamii © Zu cevabı bu sual ile veriyordiği Ah, mübarek Atamr Mukflef kurduğun rejimin de senin o hitabı kulaklarımda çınlar. varlığımı ebedi bir iftihar kuşatan silsile ilifatın arasın ni en çok mütehasis eden n old g mustu, On yedi yıl oluyor. gi bn meğer. 18 & o suali unutabiliiği İaml unuturum ki, beni e eden her şeyde, senin, ma len esirgemediğin hitabın, flerini buluyor Kurduğ Sen onu » '* am ve emin iyi bırakacağına kanaat o Esi yete götün. |, Rahat uyu, Büyük ve Eb im! Senin yoluna baş koyan le, ona arınağan eylediğin eta in daha nice nice on nyal gp en ji ye dei edi asırlar sayıldıkça., ve z dukça payidar olarağında larak yat! maküs talihini yen Jiğin kat kat kahr: Witim Tük milleti yet» in bekasını teke Arkanda bir dı » yüz bin, milyonlarla hür insan o mes'ud hüdisenil. nümlünü, bak ne sevinele K", Bu mazhariyet, senden her” ! bir mübeşsire nasib olmay Büyük ruhun şâd olsun Elzem İngi'iz - Italyan mü leri arasında çarpış”” Nairol AA) — m A Pie , dedce faik İtalyan kuvvet beşistan hududunda Rod ünün doğu bölgesinde deviiyesine hücum etmişti. Düşmana ağır zayint miştir, ” İngilizler hiç bir zayint