30 Mayıs 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2
Hergün İngiltereyi bir defa daha Takdir edelim Ekrem Uşaklıgil ekçika krahnın silâhem teslim et - mesi Belçikaya geçmiş olen mütte fik ordular müşkül bir vaziyette bıraktı. Bu vaziyete bir müşkül diyoruz, İngiliz- ler, Fransızlar müşkül n yerine vahim, hattâ çok vahim kelimesini kulla- suyorlar. Büyük, şiddetli, derin makta hakldırlar İngilizler Belçikaya İngiliz kuvvei sefe- riyeninin en mühim kısımı yolladıklarını söylemişlerdi. Fransızlar Belçikada harb eden Fransız kuvvetlerinin en iyi Fransız fırkaları ara — sından seçilmiş olduğunu yazmışlardı. Cesur, kahran seçme bir kuvvetin, büyük bir kuvvetia hayatı bahis mevzuu - dur. Bu kuvvet nal başarılabileceği henüz görüliiyen bir hareketle kendisine bir yol açamazsa teslim olacak veya ölecektir. İngilterede, Fransada duy gok yerinde old Ral büyüktür, dı 'dır. Fakat her iki memlekette gösterdiği tezahünler yekdiğerinden çek farklıdır. İki düşünce... İngiliz Başvekili kömarâsında hüâdiseyi anlatıyordu, vaziyeti olduğ söyledi. Cesur, atılgan, açık sözlü bir der- Yet adamı olduğunu biliriz. Fakat Belçika kralının. kararı hakkında hüküm vermek - ten çekindi. Kullandığı cümle aynen şudur: «Belçika kralının Belçika ordusu baş kumandanı sfatile hareketi hakkında, bu dakikada Avam kamarasna hüküm ver - miye temayül etmesini telkin etmek niye- tinde değilim. Bu ordu büyük bir şecaatle harb etmiş, düşmana ağır zayiat verdirmiş, 'kendisi de ağır zayiata düçar olmuştur.» İngilterede bu mesele münasebetile Baş- vekilin sesini takib eden ses amiral Keys'in sesi oldu. Amiral Keys cesaretini, soğuk kanklığım, göz pekliğini, intikal ve muha- keme süratini 1915 yılında fülen göster - miş, Zebruger'de harıkılar ya bir infial duy - Avam | şı bir müddet çar- | let reisi tdi. Harb. muşta, bu| ve bharbde İngiliz O bükümetinin irtibat zabiti mfatile Belçika kralının yanma gönderildi! ref. ve Londraya hâdiseden 48 saat evvel var| zife icabı döndü, onun söylediği cümle de aynen şudur: — Bütün şerait anlaşılıncaya kadar Bek| çika krah hakkında hüküm verilmiyeceğini Ümid etmek isterim.» Belçika kralının kararı münasebetile bü) küm vermekte (İngilterenin çok ihtiyatlı SON POSTA | Resimli Makale: Bir veren iki istemekte dâima haklı ola- bilir, e Çinli özür Belçika Kralı Halk tarafından Çok sevilirdi ! Almanlara kar- Sabahtan sabaha Zavallı haşmetpenah! Belçika kralı Leopold kayıdsız ve sarisz teslim oldu. Geçen Büyük Harbde ayni ist#iya uğrıyan Belçi. kanın eski krah Albert ordasile dört yü müttefiklerin yanında harb etmiş ve zafere erişmişti. Demek oluyor ki Belçika tarihine şerefle çeçen © kah- ramanlık destam Relçikalilarım hafı, zalarında yer etmemiş. Ruflarına se. ecaat ve hamaset gibi milli varbığın tez ve biberi olan hasletleri aşılama - mış. Dünyanın en çüzel av tüfeklerini, en mükemmel ceb tabancaları ya » pan Belçika yakın tarihe geçen 6 ş€- refli zafere rağmen silâhta olan alâ. kasını sadece silâhm bir tcaret ime. ta: olmasına bağlamış. İşte bu ruh ve bu kamaattır ki Danimarkayı, Ho. lândayı, Norveçli ve nihayet Beleikayı medeniyetlerinin en parlak irtifam. dan let ve meskenetin hicab ve hacaletin en müstekreh çukuruna yu. varlanaıstır. ktan sonra tes'im olan Belçi- ka krah üçüncü Leopold Avrupa nin en demokrat hükümdarı ve dev. den evvel hulk a « rasındı her iki üç günde bir müte - | mekikiren — dolap ali talarda i beraber yemek yer - « Bu resim kral Larpoliu asker elbi - rmektedir. Ot yiyen profesör! Amerikanın en değerli felsefe sab; profe- P Cephede Alman Kurşunile ölen İlk Fransız meb'usu Fransada meb'- usluk askerlikten muafiyet temin e mez. Askerlik va - bulunan meb'usler derhal kıt'alarına #itihak etırişlerdir. içinde bu - Mayenno meb'usu Gret 13 Mayısta bir A)- man mevziins ya- pılan hücum esna- ında vurulacak ölmüştür. 1914 harbine gönüllü olarak iştirak ey- lemiş olanGrat fevkalâde 'yarerhkinve.- ığa terfi etmişti, bu şına geçmiş olan bu meb'us vatanı W İrunda kahramanca canını feda etmiştir. Mayıs “30 Askeri vaziyet <Başlarafı | imei sayfadağ 4 meğe başlamışlar ve binabi > Ahmabaliğ siddetli ve tazyiklerine uğra muşlardır. Almanlar Belçikada son alınmamıs mr m şehirler olarak Brugues'i geçmişler İstende'yi almışlar ve Dixmude'ye var maşlardır. İngilizler her şeye rağmen İpe renin şimalinde Yscr kanah gerisinde du Tup mukavemete muvaffak olmuş Fransa şimal doğusunda: Almanlar Lille'yi şarktan ve garbden yiğ- Tü, * -k aldiklaundan bunun etrafında vğl cenubundaki Fransız kıt'aları mahsur bi bakle kalmışlardır. Ancak bunların ik 4 tarlarının çok veya az oldukları bilineme © diği gibi şimale doğru ric'at edebilmiş olaf İFransız kıt'alarının miktan da b lâm değildir. İngiliz seferi ordusuna gelince, Belçikada bulunan kısmının Yser nh İmuknvemet ettiğini yukanda söyledik, Fransadaki kısımları da, eğlebi ihtimal bi x Fransız kıt'alarile birlikte, Bailleuldâ ve daha şimulde, Wormhoudt'da, muka * vemete koyulmuşlardır. Bu mukavemetlej müttefikler ordusunun asl kısmının Dün. kerk ve Veurne'den kabil olabildiği kadaj fazla miktarda irkâbina imkân vermek içiğ yapılan ardcı muharebeleridir. Alranlar müttefiklerin o irkâbına mâni olmak içi Dunkerk ile Vewrne ve civarını karadan w zun toplar ve havadan uçaklarla bombar dıman edecekleri aşikârdır. Fakat İngilizleş de donanmalarını ve nakliye gemilerini raya getirmişler ve askeri irkâb için » kün olan her şeyi yapmışlardır. Diğer cephelerde mühim bir hâdise ol mamıştır, Vaziyetin muhakemesi: Belçikadaki cephenin bir kısmını tutas Belçika ordusu ostadan kalkınca ve Wey « gandın beklenen böyük kurtarma taatruzu vâki olmayınca Belçika ve Fransız toprak larında, bir haftac fazla bir müddettem beri, en müşkül askeri vaziyetlerde, üstün Alman kuvvetlerine karşi fevkalâde bir c&* sâret ve fedakürkkla muharebe etmiş olan müttefik drdular için şimale, sahile çeki 4 lerek kabil olabildiği kadar fazla miktar da gemilere binmekten başka yapılacak bin şey kalmamıştı. İşte müttefiklerin şimal ba u Belçikada ve şimal doğu Fransada ik gündenberi yaptıklan da bundan ibarettir Demek oluyor ki, bügün veya'yar İ 'davranmış olmasına mukabil bu bahiste Sörlerinden Jobn Fiihte İ gik tamamı ile sanın şimal c Fransayı biraz daha asabi buluyoruz. Fil-'sından sonra bahçesinde hus: gikanin tamamı ile Fransanın şimal kâmilen Almanların eline geçmiş olaca Kristof Kolomb Tarih şimdi Köklerini medeniyetin derinliklerinden alan iki büyük milleti bakika Fransız Başvekili radyoda aynen #4 İbir mahalde yetiştirdiği « sözleri söylemiştir: — a “Belçika imdadına çağırmıstı, biz de müttefikler er- kânıharbiyeleri tarafı geçen Birincikâ- nün aymdanberi tes maci e bu daveti kabul etmiştik Şimdi tam muharebe ceteyan etmekte olduğu bir sırada her zaman Almaniarın|! sözlerine müttefiklerin sözlerine ve kıymetin ayni kıymeti #erir görünmüş olan Belçika kralı kendisinin yardımma koşmuş olan Fransız ve İngiliz askerlerine tek keli- me söylemeks tarihte misli gö: asebetile işi- ika hükümetin- Belçika kralihın kararı w tlen sözlerin üçüncüsü Be den geldi, o da çudur: — eKrahn hâreketi esas Wftir, muta olması İçin karar İn imza- sile birlikte mes'ul na: rdan birinin im- zam da ihtiva edece! Binaenaleyh bü- kümet tarafından dinlenmiyecektir. Hü - kümet bu dakikada Fransada bulunan Bel- 'dkahılardan yeni bir ordu yaparak harbe devam edecektir.» * Belçika kralının kız kardeşi İtalya veli- adının refikasıdır ve Belçika kralınm çö- cukları bu dakikada İtalyada ( halalarnın nezdinde misafirdirler. İki devletin hüküm- dar aileleri arasında yakın bir #hriyet meveuddur. Bununla beraber İtalyada ne zaman Belçikanı adı anslen henüz sönmi- yen bir iğbirar hissi alevlenir: esnasında İngiltere İtal- tedbirler kalkıştığı zaman sahada ilk adımı Bek çika atmıştı, denilir, iki memleket Oara- sında yakın bir sempati yoktur, olmadığı için de İtalya radyosu Belçika işlerinde ya- rım bertaraf sayılır. Onun söylediği şudur: — Biçika krahnın kararını birdenbire ittihaz ettiği düşüncesi yanlıştır. Hakikatte kral Belçika ordurunun başkumandanı s- fatile emri altında bulunar kuvvetlerin da- ha ziyade dayanamıyacaklarını P, be günü hükümetine bildirmişti. müttefikler- den hem daha geniş mikyasta bir yardım. hem de büyük mikyasta bir taarruz bekli- İP' yordu. Belçikn Paşvekili bu vaziyeti an - latmak üzere Paristen tayyare ile Londra- ya gitü, durum nazikti. müttefik ordular Başkumandan generai O Veygand tayyare Me Belçikaya geçti, fakat O bazırlığı henüz bitmemişti, isteniles o taarruzu yapmaktan çekindi. Bu müddet zarfında da Alman orduları en şiddetli savletlerin! Belçika or- dumu etrafında teksif ettiler, Son 48 saat içinde Belçika le 000 kişi kaybetti, Yahş anlamayınız. tekrar ediyorum: Son 48 saat içinde Belçika ordusu yüz kanuna muha- ordusu krab 18 gün evvel bizi! it edilmiş olan plân|Ben Amerikan kimya İmem için aralarına mame vessir kokulu| tatbik etmeye)“ seyrediyor. Fransa ve İngillere düş. manlarile göğüs göğüse gelmişlerdir. Pransız Başvekili tarihte zaman za, man şahlanan Frans kanından za. fer bekliyor. Çörell ve kral Jor) İngi. Tiz asalet ve hamasetine bel bağlamış. lardır. Fransır kanı cevvaldir. İngiliz İnadı melindir. Be ik! kaynaktan do dir. 67 yaşında bulunan bu profesöi kiz «— Benim kararıma hıç şaşmayınız miş olduğu nasihati dinli; tiharile fevkalâde zengin! layı ot yemeği, otlamağ Eacak kuvvete inanmak lâzımdır. Çün. kü tarih Bu iki milletin icab ettiği ya. man harikalar yarattığma şahid ol . muştur. Wetindn, Belçikn gibi küçük cemiyetlerden kahramanlık beklene. mezdi, rum. Bu yeşillikleri zararsızca yeşillikler katıyorum.» ————ğ— mn bin kişi kaybetti. Bu vaziyette Belçika dusu daha ziyade dayanamazdı ve Belçi kralını kararımı kral mfatile değil, Başl mandan sfatile verdi.» Bu iddianın hangi kısmı doştu, hanr kısai yanlıştır, bilinemez, fakat Belçika kralını bu derece vahim bir karar veri sevkeden sebebin çok esashı olacağı mu - hakkaktır. Bu O münasebelle o hâdiselerin mülalenm esvasında göze çarpan birkaç noktaya işaret edelimt | — Belçika kralı kararını Belçika top- rağında ordular arasında bilfül harb eder- ken, 17 günlük bir çarpışmadan sonra ver- miştir, 2 — Belçika hükümeti kralın kararına Belçika toprağında değil Belçika toprakla- nna mühim bir kısmının bulunduğu zamanlarda, Fransaya geçtik - ten sonra itiraz etmşitir. 3 — Fransız Başvekilinin Belçikava ge en Birincikânunda yapılmış bir plân mu cibince yardım edildiğini söylemiş olması, Belçika ile Fınnsa arasında gizli bir müza- kere yaptığı hakkında Almanyanm ortaya atmış olduğu iddia hatırlanınca, ilerde mü- nakaşayı davet edecekti; 4 — İngilterenin kendisi için fena aki- betler doğurabilecek bir meselede dahi büküm vermeden evvel düşünmek ihüyatı- Bi göstermesi ne büyük bir karakter kuvve- tine malik olduğunu gösterir. Belçika kralının hareketine aid en doğru bükmü muharebenin hitamından sonra Bel- sikada yapılacak bir referandom verecek Ekrem Uşaklıgil İ * İ ne yenilmez hir | kahraman olduğuna bir daha inan. Yedi düşman seni sarmışken, sh “inden alinmışken, hiyamet ocakları buram buram tüterken bam demiri süngü yaparak zaferler o kasandın. Atatürk Cümheriyeti sana etmekte ne kadar haklıdır. beee li) Asil Türk gencil, emsnet henüz serbest Rumi sene 146 Mayıs 7 Resmi san» 1949 PERŞEMBE Rebiülahar 9 Li İ İyük Sant Andre dağı şehre ve hırstiyanlarca mukaddes insanlar meyanına giriyor Amerikanın kâşlü Kristof Kolomb hakkımda Papalık makamı tarafından v- İzun sepelerdenberi yapılmakta olan tet- » Bu adamın haya» | vir şaibe görülmediğinden Papaltik ona kutsiyet ilade eden «Saint sıfatını vermek üzeredir. Yakında bu hu-| susta merasim merikada alâka ile karılarmışır. “Çelik ik ciğerli delikenb, baba olacak Bundan dört sene evvel uğradığı ço- yüzünden müthiş tehlikeler at- atan ve fennin bır mucizesi sayılan çelik ciğerle yaşamakta devam eden çelik ci- : ismile maruf oAmseyfkalı rden Snayt'ın oğlu, geçen sene Iül ayında baba olacağını Amerikan ge- zmaktadırlar. Delikanlı 29, ka- rısı 25 yaşlarındadırlar, Süratle yürüyen dağ Amerixada Kaliforniyada bulunan bü- de doğru süratle kaymaktadır. Yapılan ilzai tetkiklere göre, bu dağ 24 saat içinde bir metre yol almaktadır. 1516 senesinde kaymağa başlıyan dağ bir ay sonra tevak- kuf etmişti. 1940 Martındenberi yeniden yola düzülmüş bulunmaktadır. Martta beri bir hayli yol simıştır. Tetkikler bulunmak üzere Amerikan alimlerinden mürekkeb kalabalık bir heyet bu dağa gitmiş bulunmaktadır. — İgitmiş bulunmaktadır...,00 INAN, İŞTER STER Garb o cephesinde (muharebe taşladı. Bugün ayın 30 udur. yerli. Gazete Koleksiyonlarına bakarak küçüz bir hezab yaptık. İSTER INAN, ISTER Aradan Otamam 20 gün İNANMA! ayın İd uncu günü | Almanların düşürdüklerini iddin ettikleri tayyareler'n sa - yis: günde vasati 100 dür. 29 günde yeküe 2000 erer. Mitte- İikisrin Almaniar için verdikleri rakam da takriben böyle dir. Hesabın doğru olduğuna: iNANMA! “İkiyet ka' Fransanın şimal d lan müttefik kıtaların, bu kadar müstacel ve ateş altında yaptıkları bir irköbda bün tün toplarım »e harb vasıtalarını berabet gemiye binip kurtulacak kıt'alar da “ a ziyade insan kütlelerinden ibaret ola « caklardır. Görülüyor ki müttefikler, Almanlar Belçikada ve şimal doğu Fransada mühint ve büyük bir mavaffakiyet elde etmelerin$ mâni olamamışlardır. Fakat bu muvaffa « bir sevkulceyşi zafer değildir, j Çünkü Fransiz ordusunun büyük kım Fronsada yeni müdafaa hatlarmda yerle İşebilmiş ve kendini toparlamış bulunduğu İgibi İngilterenin bütün kuvvet kaysaklari henüz dokunulmamış durmaktadır. Bu se beble müttefikler için umumiyetle yeise dik şülecek herhanghitamir olunmaz bir genâl iyet yoktur. a H.E. Erkilet Fırıncılar Şirketi hakkında tetkiklere devam edilecek İstanbul Belediye Reisi namına © Belediyâ Reis Muarinlerinden Rifat Yenal bir mu barririmize şehrin ekmek işleri hakkında şüm iları söylemiştir: — apınnelların kendi arâlarında yaptık « ları kollektif şirketin o mukavelenameleri ve hareketleri üzerinde belediye bakımında vardığımız netlee şu olmuştur; Ekmek üzerinde beledi vazifemiz çeşminis değişmemesi, narha müessir olmaması, hak kın ekmek ihtiyacını ber yerde temin im kânma halel gelmemesidir. Bunlar üzerinde şiâde'm mürakabe yapıyoluz. Ekmekçilerin yaptıkları şirketin yeahiyetine gelince, alâ ,, kadar merellere keyfiyeti tetkik etmeleri 1. üraesatla bulunduk.s Haydarpaşa trenlerine musallat olan bir hırsız yakalandı ir müddettenberi Haydarpaşa hattına 19, yen posta we ekspres katarlarında muhte « İf sirkat hüdiseleri oluyor, fakat bunlarm fali bulunamıyordu. Son defa, Toras eks « presle Ankaradan İstanbuln gelen Hayriyt *amımde bir kadımn da, bafejdaki sand öından.500 lira kıymetinde eşyası ve 8 parası çalımmıştır. Zabıtanın sıkı takibatı melleesinde nihg » yet bu hırsızın trenlerde temisleyielik ya « pan Eskişehirli Mehmed Ali olduğu, çaldıği eşyayı Üsküdarda metresi Haticenin evinde sakladığı anlaşılmıştır. Buçlu derhal yakzlanarak, tahkikata baş, Mi sr eği hn ike ri a iz Gl aş AŞ a mM
