. un Coğrafya isimleri Yazan: Muhittin Birgen D okuz aydanberi, yeniden, zihinler coğrafya ile meşguldür. Bir kısım in. sarlar eskiden büğiklerini tazsliyorlar, Giğer bir kısımı insanlar da bir takım memleketler hakkında yeni yeni bir takım şeyler öğreni-$ yorlar. Bu arada dikkat ettiğim bir hâdise var: Coğrafya isimleri üzerinde aramızda bir tür- Mi iturak hâsıl olmuş değildir. Memleket, bu bakımdan, Babil Kulesi manzarasını muha- tazada devam ediyor. Bunun sebebi de mallımdur: Coğrafya i - simleri, telâffuz edildikleri gibi mü yazla - cak, yoksa milli imlâleri muhafaza edilerek mi? Bu mesele bir aralık, Avrupadaki usul. lerin tersine giden bir bal şekline bağlan - mıştı. Coğrafya isimlerinin o ve umumiyetle, has isimlerin, telâfluz edildikleri tarzda ya- sılmalarına karar vermişti Halbuki, biraz evvel görüldü ki buna tnkân yoktur. Çünkü nasil iyni dili konuşan bir millet ofradı, doğ- dukları yerlere göre kelimeleri ayrı ayrı Ve- Yffuz ederlerse, yabanci dillere ald istmleri| muzun sebebi budur. İnsan talfhini ekseriya elinde bulunmayan vasıtalarla de - ner, muvaffakiyeti birçok alvalde tesadüfe borçlu oluşu- 7 de bizzat yaratan Bur, 3 'Aisne nehrine varan ve son Kullandığı vasıtayı olduğu gibi, istifade edeceği tesadülü adam vardır, fakat milyonda bir bulü- de herkes ayrı ayrı telâffuz ediyor ve öyle yazıyordu. Bunun için, dilleri Lâtin harfleri. is yazan bütün müleder arasında olduğu gbi, bizim de bu isimleri esas imldlarile yaz. mamıza taraftar olanlar, bu usulde sebat et ler Nitekim, ben de bunlardan biri idim Çünkü aksini yapmak, imklnsız vo anssşik En seri surette Yakat, o samandanberi Araya bir ikilik girmiş oldu. HAJA devam etmekte olan bu Koyun Kırhan kız kilik, bugün data bariz bir şeki) almış DI - Geni bafin ee * Londrada Hayd - Meselâ, Fransmlar maldm nehrin sdmi| parkta gayet mü Alana yararlar, fakat, En okurlar. Halbuki| him bir müsabaka m La ye em Do . Beş 'Kan gibi üç imli e görülüyor. Herkesi A An Kaka olnğmi gü her vee SEY korun ranmzca bilenin de Prunsz isimlerini Fran) iştirak ettiği bu sular giri telffun etmesine imkân olamaz | müsabakada een Bari inler vardır ki bunları ben de doğrul seri surette koyun telhttuz edemem; halbuki Fransız Gini S8 korkan. eli çabuk wenedenberi bilirim ve Prarmayı görmüş, dO-İ sabıka beğen Jaşmış, Fransızlarla çok bonuşmuş bir in - mm sarım. Hele Alman, İngüiz, Rus, bilhassa Lahidiği bir koyun fle, altından bir koyun beer ai e emmi saman İheykeli verilmiştir. Resimde şampiyon - il dır. Yaktle Almanların &c- ME Ai meşhur feylecotlarını, luğu kazanan genç kızla aldığı kediye ko- bir ilin sdamımız Türlere Skopenhaver| Yunu görüyorsunuz. diye tanıtmıştı. Ayni şey, günlerder bir gün benim de ba. şımdan geçti Bremen'den Amerikaya mi. tevecelhen yola çıktığım gün, vapurda kap - tanlardan birine Sulanmpton Ilhmanına er - kadınlara ceza tesi günü sant kaçta yaracağımızı sormuş-| (Birleşik Amerikada yakında büyük ve tam. Adamcağı, hayretlerie yüzüme bek) yopcmi bir tahriri nüfus yapılacaktır. Bu ve böyle bir yere uğramıyacağımızı söyledi; ye KY ben ulrayacağımızdan emin olduğum için münasebetle bilhassa kadınlar bedef tü arada bir telâffuz farkı olacağını anladım ve'tularak bir temim neşredilmiştir. Bu ta - bu kelimeyi İngiliz telAffuzuna ouydurmağa| 5 vadi hiç bt hil kt al di z ee GE yaşların hiç bir veçhile saklan - ekl zap kaması tavsiye edilmektedir. yet, ingilizcedeki imlâsile yazıp kaptania an. aştım. Bu ismi, mektebde, İngiliz imlâsının| o Amerikan kadınlarından bir kısm hü- franszon telâffuzlle öğretmişlerdi, ve ben kümete müracaat ederek yaşlarını sak- yi e ladikları takdirde ne gibi ceza terettüb * Bugünlin gazete Oki ları, Alsmet, Eni, edeceğini sormuşlar, şu cevabı almışlar- Han'ı birbirinden ayıradurannlar, vo telgraf, (dır arda bir te10, haritalarda başka türlü yazı,| o — Yaş anklamak, yanlış malümat ver- De yen en me” “E-İmek dernektir. Cezası da şudur: Bir sene Bir milletin bu kadar basit bir imiü mese. | bsPis 600 lira cezayı nakdi!» lesi üzerinde henüz arlaşmamış bulunması| cata değildir. Bu, bisim aramızda henüz sür. İnsiliz B. kileri, ate tzaleri fevkslâde mühim bir mt me - ngiliz Daşvekitterine e el ğın) hususi kâtiblik yapan kadın alikmetiğir. Şah ve coğrafya isimlerinin i İnmili ali r gok kunanılmadığı zamanlarda göze çarp e bö emk semi e Mya yü hldize, son günlerde gasete sayfa, | itiDlİğİNE tayin edilen Mis Watson İn- larda çok acılkı tembürler yaptı. İgiliz başvekilet dairesinin hiç te yaban- Lâtin elifbasi sistemini kabul ettikten son,|cı bir siması değildir. Mis Watson, Çem- ra bu sistemin enternasyonal olan bütün W-| bari başteki #uhlerini de birlicte kabul etmek mecburi ak se kem Ng in yekindeyiz. Bir an evvel bunu kabul edip mez) varı ti tından İnmeğe mecbur eden #eleyi halledelim ve bu perişanlık da orta .! Lord Baldvinin, eski başvekillerden Bo- dan kalksın. Bu iger, mücerred o mantıklalnar Law ile Makdonaldın da kâtibeliğini baleğlemez Mücerred mantık herkese göre! yapmıştı. Mis Watson başvekilet binası- değişir. Hayat bununla deki, muayyen Sİ -İna bitişik bir dalrede yalnız başına otu- temler, prensi Mir” prensipler ve usullerle tanzim edile, |, ve senede 1000 İngiliz lirası maaş ahır. Muhittin Bi m Yemekte israf yok! talya Kralı Mareşal “Yemekte israf edilmemeli.» İçte İ Göringe nişan verdi güterenin son günlerde, zenginlere ver- e — İtalyan - Alman ittim 'diği öğüd, bu cümlede toplanmaktadır. İmsasının birinci yıldönümü Bundan böyle Londra ve diğer büyük münasebetile İtalya kralı, Feldmaresıl Gö .İfngiliz şehirlerindeki otellerde, lokanta- ring'e ci isim şe! otellerde, ante Miyan, SR edi İlah egr 33 larda «lüks. yemekler verilmiyecek. bin- Tara harcanan para İle harbin idaresin! ——— | kolaylaştıracak esasi; maddeler alına- icaktır. Allikadarlar İngilizlere, süt, yulaf unu, patatez. sebze ve mayva yemelerini tav- siye etmektedirler. İSTER Yaşlarını gizliyen göyle söyledi: — Maarif Vekâleti nezdinde sözüm geçseydi, önümüzde- ki ders yılında mekteblerde coğrafya okutmayı tatil eder- dim, çünkü harbin sonunda vaziyet esaslı surette değlşece- ğine göre çocuk nafile yere yorulmuş olacaktır. INA İSTER İ INAN, Bir mecliste konuşuluyordu, hazır bulunanlardan biri Neş'e buhranı Tababet ilmi bazı rahi, asabi bal. lere henüz el uzatamamıştır. Meselâ ani bir sadme neticesi (Ohafızalarını eden derdiiler vardır. Bu mevzii âfet- lere kat'i deva bulunmuş değildir. İnsanlar arasnda tektük , tesadüf <dilen bu hastalıklara henüz çare bu. lunmamışken medeniyet dünyası ga, Hba yeni bir derde tutulacak: — Gül- mesini unutacak? Gülmenin fizyolo » jik faydalarını bir tarafa brakalım. Pakat psikolojik furduları saymakla bitmez. Gülen İnsan bayatı seven ve yaşayışından memnun olan insandır. Gülen insan zevke çalışır, zevkle ça. lışan İnsan ber işde muvaffak olur. «Tababeti ruhiye. melankeliyi ve. remden daha ağır telâkki eder. Ve him ve endişe içimde göz bebekleri donuklaşan, yüz çizgileri sertleşen in. sanların ruhları ne kadar kapalı ie dimak fanliyelleri de 6 kadar kısır, dır. Her hâdise onlara menfi cephe- sinden görünür: Göz adeselerine bile tersik arz olmuştar. Mor salkımlı baharı beyaz kefenlere bürünmüş ölü bir kış manzarası gibi görürler. Bü- tün bu haletler bep meş'enin, tebes. sümün yer bulmadığı ruhlara mah. sustur. İşte insanlık âlemi böyle bir neş'e ve İebesüm buhranı geçirdiği için s- tsi korkuludar, Geçen Büyük Harb yeni yeni ma, Tasi vak'slar, cinayetler doğurmuştü. Dudaklam. kilid vurup gözlere perde çöken yeni harb de hattâ uzak ka, linlara be meş'eyi ve tebessümü u- nutturdu. Bomurtkan bir nesil yetiş mesinden korkulur. Demir ve petzol buhranı gelir geçer, fakat neş'e ve tebessüm buhranı nesillere yer eder. GEZ İngilteredeki 3.000 Alman ve Avusturyalı mevkuf İngilterede bulunan üç bin kadar Al man ve Ayusturyalının, «düşman tebah» addedilmeleri dolayısile tevkif edildikle- rini biliyorsunuz. Bunlar, şimdi sulh im- zalanmcıya kadar, gayet hoş ve eğlence- Mi zamanlar geçireceklerdir. Düş ar Ramseyde « İnsan » adasından bu üç bin esiri barındıracak otuz kadar otel hi sırlanmıştır. «Ecnöbi mevkuf» lar iki kişer bu otellerin odalarına taksim leceklerdir, Mevkuflar deniz banyosu yapacaklar, hususl golf sahasırda geli oynıyacaklar, sinemalara gidebilecekler- dir, Londranın sıkıcı havasından uzakta mükemme! bir sayfiye Hayatı geçirecek olan smevkuf. lar parasını takdirde hususi lokantadan yemek yive- cekler, kendilerine hizmetçi tutabilecek- lerdir. Param olmuyanlar da, zengin va- tandaşlarının ufak tefek işlerini görerek harçlık elde edebileceklerdir. İSTER verdi: ödedikleri | Nazır olan meşhur Bir gazete sahibi Yeni Çörçil ka- binesinde iş başı - na çetirilenlerden iri de, İngiltere- ninençok salan gazetelerin den Daily Expres- sin sahib ve baş - muharriri Lord Beaverbrook'dur. Lord, havacılık istihsalâtı nazırı ol - muştur. Gazetesinde Ymzaslir, gayet kısa başmakaleler yazmakla şöhret bulmuş 0- lan yeni mazır, arkadaşları srosmdâ meş'esi ve şetareti ile tanınmıştır. Burada kendisin! başvekâlet dairesinden çıkar - ken görüyorsunuz. Bir Musevi avukatın teberrüü Amerikada Nevyorkta musevi avukat» larından Samuel Üntermeyer: mühim bir teberrüde bulunmuştur. Bu avukei Ku- düsteki musevi üniversitesine 100,000 do- lar teberrü eylemiştir. Yalnız, bu para vefatından sonra bu müesseseye teslim eğilerektir. Elektrik ile müteharrik tayyare motörü Tayyarecilik pek mühim bir inkılâb arifesinde bulunmaktadır. Amerikada bu Tenan Curtis - Wright tayyare fabrikala- rı başmühendislerinden biri sırf elektirik ile müteharrik bir tayyare motörü imal eylemeğe muvaffak olmuştur. Bu molör kında bunu resmen #lân edecektir, Şimdi tecrübelerini yapmaktadır. Mühendisin icadı doğru çıktığı takdir- de tayyareciMkte inkılâb hem de büyük inkılâb Gusule geleceği muhakkaktır. Yeni robatlar Birkaç aya kadar yeniden açılacak o - lan beynelmilel «Nevyork» sergisinde en son yapılan ve fennin harikası tesmiye edilen robotlar teşhir edilecektir. Bu ro- ibotlar şimdiye kadar bilinen robotların İşok fevkindedir. Bunlar mükemmel su - rette konuşmakta, hattâ sorulan suallere cevab vermektedirler, Ayni zamanda si - igara içmektedirler. Fevkalâde hususi - İyetlerinden biri de bir yumurtanın taze veya bayat olduğunu anlamalarıdır. Bir de hessb mütehassısı robotlar imal edilmiştir. Bu robotlar, sorulan en müş- İkül meseleleri pek kısa bir müddet için- İde halleylemektedirler. INANMA! Mecliste hazır bulunanlardan diğer bir zat şu cevabi — Bence hata etmiş olurdumuz, zira önümüzdeki ders hazırlamaktadır. N, İSTER yılına kadar muharebe nasıl olsa bötecektir. dünya haritası nasıl olsa değişecektir, meselenin esâsı yani ders yılına ka- dar yeni ooğrafyarın ne olacağını öğrenip yeni kitabları INANMA! henüz nüve halindedir. Mühendis pek ya-| (Başlarafı 1 inei sayfada) Bır topçu ve piyade ile taarruzları teva* kufa uğramıştır. Buraya gösteriş ruzları yapmakla Almanların, Pe: ve Amlens istikametlerinde tasavvu İtikleri, şimaldeki müttefik kuvvetleriği gerilerine, saldırma harekâtın gizleme” maksadını takib ettikleri Almanların iki üç gü cenubunda ve umumiyetle Rethel mıntakalarında ük taarruzlarda Tanmamasından istifade eden müttefik * İler, Montmedinin şimalinden (takribed Raucourt üzerinden Retbel doğusundü bu nehri icenub sahilini taki cenuba doğru geçmek teşek tefikler. tarafmdan akim bıra Somme bölgesinde Almanlar ki gün, St. Guinten'den sonra Fere ve buradan da motosikletli küç rezeciklerle Amiens, Abbeville ve mevkilerini işgal ettiklerini o bil Gene biliyoruz ki Valanciennes - L Arras arasında mühim miktarlarda Fra sız, İngiliz ve Belçikalı birlikler vardı& Bu suretle Almanların burları cenubü garbi istikametinde Parise doğru git ten menederek, Lehistanda olduğu gibi İbir imha savaşı yapmak istedikleri anl şılıyordu. Buna mukabil şimâldeki müt * tetikler ordusu kuvvetlidir ve bunları gerilerini kesen Alman kuvvetleri P zayıftır. Bu sebeble, dün de yazdığımığ veçhile şimal müttefik ordu Ar * Taş - Amiens ve Abbeville üzerin: cs nub batı istikametinde Kendilerine yöl açmaları Jâzım ve hâlâ mümkündür. NE tekim dün gece gelen haberler gösteri * yordu ki müttefiklerin şimal or vak nız Aram değil, Abbeville'i de slmış v€ Amjense pek yak'aşmıştır. Bu ordu içi felâket getirebilecek tek bir şey vardi ki, o da tereddüd ve ütslettir. Onun yi pacağı şey aşikârdır: Valanclennes cağ rat bölgesinden cenuba doğru taarruzdl devem ile beraber ne pühasına olursü sun Peronne ile Amiensi zaptetmek Oise - Aisme bölgelerindeki diğer mütt fik ordularile temas ve irtibatı tekriğ muhafaza etmektir Müttefiklerin şimal ordusu eğer, demierel © üiğimiz gibi, kendini kurtararak Alman ©9 * İnahını tehdid edebilecek biş vaziy İlirse, ki bu nihayet iki ogiinde | * İmüttefikler büyük tehlikeyi artık atats İolaraklardır. İ Almanlar kuvvetlerinin merkezi eikietle © İrini Sedan yarma bölgesinden Osembrni yerına nakletmekle büyük sevküleeyşi İhatu yapmışlardır ami kuvvetlerile Relma genel Arraj rak Onlar o Gedandan g a Bedi s0) tetlksşmetindi yürüyerek buralarda inhildi ve panik hâ 'de bulunmuş oldukları söylenen Fransız Kendilerini toplamaya ve bir mü İauisrine İ tesis etmele kayemet ve müdafaa hattı meydan vermiyeceklerdi. Görülüyor ki müttefiklerin vaziyeti zan # olunduğu kadar vahim değinir. Her şe &üzelmesi için şimdilik Ti şey Yâtımdır: i — Fransıtların Alme - Montmedi beki anda iyloe ve kuvvetli suretle yerleşme 2 — Şimel ordusunun Peronne ve Azrlei alsrak kendini Sommem gersine «babil mesidir, Bunun böyle olduğu gün müttefikler haf # bin yarısını kazanmış olacaklardır. H. E. Erkilet Bir Japon gazetesi müttefiklerin muzaffer olacaklarını yazıyor Tokyo 22 (A.A.) — Nişi Şimbun gaze* tesinin askeri muharriri General Oba ye” zıyor: . Her muharebe, müttefiklerin gitti artan kuvvetini gösteriyor. Müttefiki geniş gediğin açı id hayretini gizlememekte, fakat, bu fa Alman müsademe kıt'alarınn &e olduğunu bildirmektedir. General sözlerini şu suretle bitiriyori Almanların Xfajino hattının şimalindi püskürtülmeleri imkânı uzak bir şey İğ ğildir. Bisikletçilerimiz Bükreşt€ Bükreş 22 TAA) — Anadaln Ajansının 8” wsl muhabiri bildiriyor: z Bilet Balkan yarularına iştirak eüecsi olan Balkan bislkisiçileri, Bükreşte topisr teıştır. Balkanyad yarın açdıyor. Bulkunyada içtirsk edecek Türk heyeti VW. sporcuları, bugün saat 16 da Türk göhkil İ makberesini ziyaret ederek merasimle ç koymuşlardır. Mersinde Türk (kolonisi