29 Nisan 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2
Hergün Sovyet gazeteleri ve Türkiye Yazan: A.Ş.Esmer,. Ss ovyet gazeteleri, bir müddet - tenberi. Türkiyenin iktisadi vas ziyetine karşı çok yakın bir alâka gös - termektedirler. Ve bu alâkanın dikkate lâyık olan ciheti, gazetelerin mütemadi- yen Türkiyede pahalılıktan bahsetmele- ridir, Ekserisi, Ankara menşeli olan ve 'Tâss ajansı tarafından verildiği anlaşı - lan bu haberler, Türkiyeyi, kıtlık ve pa-| balılık içinde kıvranan bir memleket o-| larak göstermektedir. Ticaret müvazene- si bozulmuş, bütçesi açık, iktisadi ve ma MH felâkete doğru yürüyen bir memleket! Filhakika bolluk ve ucuzluk içinde yaşıyan bir memleketin evlâdı sıfatile, Tass ajansı muhabirinin, memleketimize gelir gelmez, buradaki darlık karşısında bunalması mazur görülebilir. Fakat bu vaziyeti müsamaha'i bir nazarla görme- sini icab ettirecek sebeb olarak şu söyle- nebilir ki, harb çıkalı, dünyanın her mersleketinde fiatlar yükselmiştir. Üz - tüne pek ziyade düştüğü şekerin #atları, başka memleketlerde yüzde yirmi beşten yüzde yüze kadar yükselmiştir. Gene fi- atına takıldığı demiri bulmak için bazı memleketler pencerelerin ve bahçelerin parmak'ıklarını eritmektedir. Avrupa - nın ekseri memleketinde —ve bunlara Macaristan ve Yugöslavya gibi memle - ketler de dahildir. kaya tâbidir. Türkiyede için vesika yoktur. Türkiyede fiatların, her memlekete şâmil olan harb pahalılığından müteeş - sir olmamasına nasıl imkân tasavvur e - dilir? Kaldı ki Türkiye o sene'erdenberi Almanyaya bağlı olan ticaretine yeni bir veçhe vermeğe çalıştığından, bu istihale devri içinde başka memleketlerin karşı- laşmadıkları bazı zorluklarla da karşı “ laşmaktadır. Bu zorluklar o yavaş yavaş zai! olmakta ve Türkiye ticareti, daha müstakar, daha sıhhatli bir mübadele mahiyetini almaktadır. Alman (iktisadi hegemonyasından kurtulmak için yaptı- Bımız bu hamle, Sovyet dostlarımızı mem nun edeceği yerde, gazetelerinin rına bakacak olursak, bilâkis yrüteessir etmektedir. Yapılan menfi ve mübalâge- Jı meşriyatın izahı budur, Esasen bu neş- riyatın başladığı tarihe de bakılacak o - lursa, bundaki maksad daha aşikâr ola- rak aplaşılmaktadır: Sovyet gazeteleri, Türkiyede pahalılık ve Türk iktisadi va- ziyetindeki 74ftan bahsederken. demok - rat devletlerle iş birliği yapmamızı ten- kid etmek istiyorlar. Hafyki bir seke 'övvel, harfe politi - kamıza bu istikameti verirken, bu hare- ketimizi alkışlıyan ayni gazetelerdi. Ba- kınız Mayısta demokrat devletlerle dek - lârasyonu yaptıktan sönra İzvestia ga - zetesi ne yazmıştı. Bu gazetenin 15 Ma- yıs 1989 tarfhli nüshasından aynen İkti- bas ediyoruz: «Türkiye e İngiltere arasında bir karşılıklı yardım anlaşmasının hazırlan- makta olduğumu bildiren bu deklâras -| yon, tecavüzün İleride muhtemel geniş- lemesi “teh'ikesi karşısında « müessir bir sulh cephesi teşkili yolunda” “atılmış a * dımlardan birisi olarik tölâKki edilme - lidir. Türkiye ile İngilterenin akdetmeğe hazırlandıkları anlaşma, hiç şüphe yok yok ki, tecavüzün Avrupanın yeni mın- takalarına yayılmasına mâni o'acak ye- gine milessir vasıta olan 2'beirin kalka- larından birini teşkil eylemektedir. Tür- kiyenin hayati menfaatleri kendisine bu siyaseti takib etmesini âmirdir. Sovyet - ler Birliği efkârramumiyesi de bütün sa- mimi sulh taraftarları gibi, Türkiyenin İngiltere ile bir karşılıklı yardım anlaş - ması akdetmesini Sovyetler Birliği tara- fından daima hiç değişmeden müdafaa edilmiş bulunan sulhün takviyesi eserine bir yardım gibi telâkki edecektir. Ağustos sonlarına doğru bir şeyler ol- du. Ve Sovyet matbuatının ağızları de - Fişi. Biz bunun münakaşasına girişecek değiliz. Yalnız Sovyet dostlarımızın va - ziyetlerini İyi anladık ve bu yüzden ken dilerini tenkid etmek aklımızdan geçme- miştir. Bizim de kendilerinden bekledi - Bimiz, hakkımızda ayni anlayışı göster - melerinden ibarettir. Eğer bu anlayış karşılıklı olursa, yirmi beş senelik dost. Tığun yüz yirmi beş sere daha devam et- memesi için bir sebeb yoktur. Anlıyoruz ki Sovyet gazeteleri, Almanyaya mâne- hiç bir madde gıda maddeleri vesi-| sam benim için ne büyük hamakat!, İlk hücum borusunu Çalan: Tayyare çavuşu Resmini dercettiğimiz borazan Fran- gz tayyarecilerinin fk defa hücuma geç- mesi için boru çalan tayyare çavuşudur. İsmi Armând Laforesttir. Boru çalığı Fransız tayyarecileri tarafından çok u- gurlu sayılmaktadır. 62 yaşında bir adama âşık olan genç kız İtalyada Napoli şehrinde Marki Tori- noti adında 62 lik bir adama 19 yaşında bir Amerikalı kiz sılgınca âşık olmuştur. Marki Torinoti yaşlılığına rağmen fevka- İlâde güzel bir erkektir. İşin daha garib ciheti kızın birkaç milyon dolara baliğ bulunan servetinin kâffesini daha şim- diden müstakbel zevcine hediye eyleme- sidir. Şimdi düğün Hazırlıkları yapılmak- tadır. Yeni evliler balaylarını Tetafeti ile meşhur Capri adasında geçireceklerdir. vi yardımda bulunmak mecbı dirler. Zaman zaman, İngiliz fakına karşı tevcih ettikleri tenkid de bu mânevi yardım cümlesinden olmak ge - rektir. Bunu da, yapmakta serbesttirler. İFakat bu mânevi yardım borçlarımı eda ederken, bari, eski bir dostluk sarf veya israf edilmesin. A.Ş. Esmer IŞ FER sis etmiş olduğu atelyeleri boşaltmış. Guzete hâdiseyi haber vererek: — Atelyeler Liman İşletmeleri Umum Müdürlüğüne devredildi, Mayıs başından itibaren gümrük ambarı olarak kullanılacak, diyor, On, on iki yıl evvel atelyelerin açılma töreninde bulun- muş bir gazeteci sıfatile orada, o vakit gördüğümüz intizam ve mükemmeliyet karşısında duyduğumuz hâyret ve takdiri şimdi de hatırlıyoruz. O zaman: — Atelye bu dakikada sadece bir montaj atelyesidir. fa- kat tedricen büyüyecek, bir otomobil fabrikası heline gele- eek. memlekete çok faydalı olacaktır, d - İSTER Fransız içtimaiyatçısı La Bruyâre guru söylemiştir: «Bir adam çirkin, kısa boylu ve alıktır, birisi kulağıma eğilip te bana bu adamın senede elli bin lira varidatı oldu- ğunu söylediği zaman onu bir başka gözle görmeye başlar- INAN, Ford kumpanyssı senelerce evvel Tophane rıhtımda te- INAN, BON POSTA Muhtac olduğumuz kuvvet. ren gözlük daimi oli ya görünüşe aldamı Ex Hergün bir fıkra İrsi Yerinden kalkmak istemiyen tem- bel bir adama: — Bu senin halin nedir, dediler, yeritiden kalkmazsın. bir iş görmez- sin, — İrsi olsa gerek, diye cevab ter- di, babam da böyle idi. Hiç yerinden kalkmazdı, bir iş görmezdi. — O da tembeldi ha? — Tembel, değildi amma, kötü » rümdü, : il İspanyada yetmişlik bir kadın ikiz doğurdu! İspanyada Madrid şehri civarında A- /ranja kasabasında ikamet eylemekte o-| lan yetmiş iki yaşında ve Carmen Esilda | adında bir kadın geçen hafta ikiz doğur | muştur. Kadının taz”; İl emesi tıb| âlimlerinin ni ni celbeyle-| miştir. Hüküm, çocuk başına 10.000 pezeta mükâfat “vermiştir. Ayrıca çocukların tâhsilleri hükümet tarafından deruhte edilmiştir. Kadının kocası 42 ya- # —— Rebii evvel | İSTER İnsanların gözleri hatabının zırhını delerek geçecek kuvvet te yoktur, ekseri- cağı oluruz, halbuki en çok muhtaç olduğumuz kuvvet, ha- kikati olduğu gibi görmek kuvvetidir. ,|aydanberi genç bir amele tedavi altında| İ petice vermemiştir. Bu hasta 'nde beyazı siyah, siyahı da beyaz güste- urak takılı durmaz. Fakat her gözde mu- rız, servetin, haşmetin. kuvvetin eyün- Fransada asker Çocuklarının bakımı Nasıl yapılıyor? Fransız Kımlhaç Cemiyetinden müf- rez kadınlar asker çocuklarının bakılma- ları İle tavzif edilmişlerdir. Kızılhaçlı kadınlar hergün, kendilerine tesbit edil- miş olan mıntakalardaki çocukları yokla- maktadırlar, Onlara icab eden yiyecek, ilâç ve melbusatı tevzi eylemektedirler. Uyurken yemek yiyen adam Rusyada Pzartinkosk hastanesinde on| bi z Pens Polün Yıldönümü Şövalye kral . Aleksandr'ın feci aki — betini mütewiçib, 1934 senesindenbesi; ve-müttefik Yugoslav o milletinin: imukadderatını em. müşkül şartlar içim de salâhiyetle idare etmekte olan Yu” goslavya saltanat naibi prens Pol düm doğumunun 47 nri yıldönümünü idesi etmiştir. 1893 senesinde Petrogradda (Rus * ,ya) doğmuş olan prens Pol Karageor gieviç. müteveffa kral Aleksandrın ani cazâdesi ve en yakın mes arkadaş olup. tahsilini İngilterede Oksford üni versitesinde ikmal etmiş ve bilâhare © güzel san'atlara arşı büyük bir alâka © beslemiştir. Yugoslavyala güzel san'atların inki» şafına bilfiil âmil olan prens Pol, 193ğ senesinde Belgradda terlib edilen Türk ressamlarının ekspozisyonunu da hi « altına almıştır. av milletin «*sPrens Pol fek, "Yugoslavyanın harice karşı vazi- © yetini takviye eylemiştir. ' “Yüksek meziyet ve faziletlerile bü « tün Yuğoslav #nilletinin hürmet ve seni patisimi kazanmış olân prens Pol'e-do- ğumunun yıldönümü münasebetle ön arzederkeriş samimi O temennilerimizi dost ve müttefik Yuğoslav bu bayramından dolayı tebrik ederiz. Macaristanda Budapiye 28 (AA) Yuğoelây Prens Pol'ün yıldönümü nasetetlle car güzeteleri Mnear - Yuga: sının lakviyesi ümidini Başvekilin Tetkikleri Elâzığ 28 (A.A) — Dün gece shat 23 t8 Elâzığa gelen Başvekilimiz Dr, Refik Say dam bu sabah refakatlerinde İktisad Ves matt Mas bulunmaktadır. Geçen sene Temmi: zun dördünde bir fabrikada çalışırken © bir- İdenbire uyumağa başlıyan bu delikanli- nın sıhhi ahvali bütün Rus doktorlarının! dikkat mazarlarmı çekmiştir; Onu"uyan-| dırmak için yapılan teşebbüsler hiçbir şimdiye kadar görülmed'k bir husüsiyet arzeyle- iektedir. Bü dâ' üykusü'iç e, mel surette yemek yemesidi burnundan lAstik boru vasıtasile üç kâse; et suyu, 5 yumurta, 30 gram tereyağı ve| İİ Mâçlar verilmektedir. Tedavi eden dök- torların iddiasına göre bu hasta uzun se- rw'er bu halde yaşıyabilecek'ir. Çünkü tam ve mükemmel bir surelte gıdasını lmaktadır. İNANMA! | Aradan geçen müddet zarfında Ford Fransanın eski ve meşhur bir otomobil fabrikasını satın aldı. Bunun haricinde de Paris şehrini hi memleketlerinde ku: ken: emen kenârında muazzam bir fabrika kurdu. Gene şimdi o zamanlar Fransız gazetelerinin kendi rulan bu iki müessescden bahsederler- — Bir harb vukuunda memleket için kiymeti takdir edil- miyecek kadar bü yük hir kuvvet kaynağı olacaktır, demiş olduklarını da hatırlıyoruz. Tahmin ediyoruz ki, Fransa o vakit kurulmuş olan bu fki müesseseden azami ve- bugün rimi almaktadır. Ne yazık ki, gene bu müddet zarfında bi- zimki söndü, nfhaye da acmmak için mü ey okuyucu sen: İSTER lemiştik. t bir gümrük ambarı haline geldi, orta- him bir sebeb olduğuna biz inanıyoruz, iNANMA!. ilerini tetkik ettikten, sonra-umumi mü * kili, dördüncü umumi müfettiş ve Elâzığ valisi olduğu halde otomobillerle Murad suyu Üzerinde yeni yapılan Pertek köp * rüsüne gitmişlerdir. Başvekil avdette yes Bİ yaplan memleket. ve #üzzam hastane fettişlik binasında bir muşlardır.— Elâzığ 28 (A.A) — Başvekil.Dr. Refik Saydam bugün öğle y Zint dördüncü umumi müfettiş General Alpdoğan'la ber raber yemişler vesaat 17 de Ergahiye bü reket etmişlerdir. 400 Norveç askeri isveçe iltica etti Stokholm, 28 (A.A.) — Rosrası işyal eden Alman kıt'aları tarafından (taki edilmekte olan 400 Norveç askeri İsveğ hududunu geçmiştir. Bunları silâhları & landıktan sonra tevkif edilmişlerdir. Kitabsevenler kurumu Halkevine iltihak etti Ankara 28 (A.A) — Haber verildiğine göre Adliye Vekili Fethi Okyarın hima- yesinde teşekkül etmiş olan Kitabseven- ler Kurumu heyeti umumiyesi dünkü top: lantısında Halkevine iltihak etmeğe ka «| rar vermiştir. 1989 İlkteşrininde teşekkül etmiş olan! Kurum bugüne kadar devam eden messi devresi zarfında Ziya Gökelp'ın «Türk - çülüğün esasları: ve Ahmed Hikmeti. «Çağlayanlar» adi: eserlerini basmış ve yaymıştır. müddet meşgul ol
